دەرستىن كىيىنكى ئويلىنىش

舒心

«دەرستىن كىيىنكى ئويلىنىش»بولسا ئوقۇتقۇچىنىڭ ئۆزىنىڭ ئوقۇتۇش پائالىيىتىنى تەھلىل قىلىپ ، ئوقۇتۇش تەجىربىسىنى بېيىتىشتىكى ئۈنۈملۈك پائالىيەت. بۇ گەرچە ئەنئەنىۋى ئوقۇتۇشتا نەزىريىۋى يۈكسەكلىكە كۆتىرىلمىگەن بولسىمۇ ، ئەمما كۆپ ساندىكى ئوقۇتقۇچىلار بۇنى ئۆز ئوقۇتۇش خىزمىتىنىڭ مۇھىم بىر تەركىبى قىسىمىغا ئايلاندۇرۇپ كەلدى. نۆۋەتتە دەرس ئىسلاھاتى يولغا قۇيۇلغاندىن  كىيىن «دەرستن كىيىنكى ئويلىنىش» نەزىريىۋى يۈكسەكلىككە كۆتۈرۈلۈپلا قالماي ،ئوقۇتقۇچىلار ئوقۇتۇش ئەمەلىيىتىدە چۇقۇم بېسىپ ئۈتۈشكە تىگىشلىك مۇھىم ھالقىغا ئايلاندۇرۇلدى . ئەمما بۇ جەھەتتە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ چۈشەنچىسى يېتەرلىك بولمىغاشقا،«دەرستىن كىيىنكى ئويلىنىش» تا نىمىنى ئويلىندىغانلىقى،قايسى نوختىلاردىن پىكىر يۈرگۈزۈپ تەھلىل ئېلىپ باردىغانلىقىنى،«ئويلىنىش»نى قانداق يېزىشنى بىلمەي قىينىلۋاتىدۇ.
! I' v- N- l1 c9 {+ C5 ?9 m- \مەن بۇ جەھەتتىكى ھىس قىلغان چۈشەنچىلىرىمنى تورداشلار بىلەن ئورتاقلاشماقچىمەن :
1. «دەرستىن كېيىنكى ئويلىنىش»نىڭ  ئەھمىيىتى
دەرستىن كېيىنكى تەھلىلئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئۆزىنىڭ ئوقۇتۇش ئەمەلىيىتىنى، تونۇشنى مەقسەت قىلىپ، ئوقۇتۇشجەريانىغا قارىتا ئومۇميۈزلۈك ۋە چوڭقۇر ھالدا سوغۇق قانلىق بىلەن تەھلىليۈرگۈزىدىغان بىر خىل پايدىلىق تەپەككۇر پائالىيىتى ۋە قايتا ئۆگىنىش شەكلى بولۇپ، ھەربىر مۇنەۋۋەر ئوقۇتقۇچىنىڭ كەسىپتە پىشىپ يېتىلىشى دەرسىتىن كېيىنكى تەھلىلدىن ئايرىلالمايدۇ. ئەگەر بىر ئوقۇتقۇچى ئۆزىنىڭ ئوقۇتۇش تەجرىبىلىرى بىلەنلا قانائەتلىنىپ، تەجرىبەئۈستىدە ئەتراپلىق پىكىر يۈرگۈزمىگەندە، گەرچە ئۇ كۆپ يىللىق ئوقۇتۇش تەجرىبىسىگەئىگە بولسىمۇ، ئۇ پەقەتلا بىر خىل خىزمەتنىڭ كۆپ قېتىم تەكرارلىنىشى بولۇپ، ئوقۇتۇشخىزمىتىنى ئىلگىرى سۈرۈشكە قارىتا تۈرتكىلىك رول ئوينىيالمايدۇ ھەمدە ئوقۇتقۇچىنىڭئوقۇتۇش سەۋىيسىمۇ بىر ئىزدا توختاپ قالىدۇ. پسىخولوگىيە ئالىمى لىن چوڭدې ئەپەندى : «بىر ئوقۇتقۇچى بىر ئۆمۈر دەرس تەييارلىسىمۇ داڭلىق ئوقۇتقۇچى بولۇپ يېتىشىپ چىقالىشىتەس. بىراق، دەرستىن كېيىنكى تەھلىل يېزىشنى ئۈچ يىل داۋاملاشتۇرسا، داڭلىق ئوقۇتقۇچىبولۇپ يېتىشىپ چىقالىشى مۇمكىن» دېگەن ھەمدە «مۇنەۋۋەر ئوقۇتقۇچى = ئوقۇتۇشتىنكېيىنكى تەھلىل +ئوقۇتۇش جەريانى» دىن ئىبارەت ئۆسۈپ يېتىلىش ئەندىزىسىنىئوتتۇرىغا قويغان، دېمەك، دەرستىن كېيىن تەھلىل يۈرگۈزۈش ئوقۇتقۇچىنىڭ بىلىمبۇلىقىنى ئېچىپ، دەرسلىك مەزمۇن توغرىسىدىكى ئىزدىنشىنىڭ يىڭى ئۇسۇلى، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىنى ئىلگىرى سۈرگۈچى كۈچ .
1 V. g4 r  g* v% ?2، دەرستىن كېيىن تەھلىليۈرگۈزۈشنىڭ ئوبيېكتى
# Z5 R; B1 ~% cدەرستىن كېيىنكى تەھلىلدەنېمىلەر تەھلىل قىلىنىدۇ؟ ئاددىي قىلىپ ئېيتقاندا، ئۆزىنىڭ ئوقۇتۇش ئۇسۇلى ۋەئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆگىنىش ئۇسۇلى ئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش؛ باشقىلارنىڭ ئوقۇتۇش ئۇسۇلىئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش؛ «ئوقۇتۇش داۋامىدىكى ئۆگىنىش» ۋە «ئۆگىنىش داۋامىدىكىئوقۇتۇش» مەسىلىلىرى ئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش كېرەك. گەرچە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ پىكىر يۈرگۈزۈشكېرەك. گەرچە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ پىكىر يۈرگۈزىدىغان مەسىلىلىرى كۆپ بولسىمۇ، لېكىندەرستىن كېيىنكى تەھلىلدە تۆۋەندىكى نۇقتىلارنى ئاساس قىلىش كېرەك.
1). ئوقۇتۇشتىكى نەتىجىلەرئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش كېرەك. مەسىلەن : ئوقۇتۇش ئىدىيىسى، ئوقۇتۇش ئۇسۇلى ۋەئوقۇتۇش پرىنسىپلىرىنى قوللىنىشتىن ئالغان تەسىراتلار؛ ئوقۇتۇش ئۇسۇلى ئىسلاھاتى ۋەدەرسخانىدىكى ئالاھىدە ئەھۋاللارغا قارىتا قوللانغان ۋاقىتلىق ئوقۇتۇش تەدبىرلىرى ؛ ئوقۇتۇش ئۇسۇلى ئىسلاھاتى ۋە دەرسخانىدىكى ئالاھىدە ئەھۋاللارغا قارىتا قوللانغانۋاقىتلىق ئوقۇتۇش تەدبىرلىرى؛ ئوقۇتۇش داۋامىدا ئوقۇغۇچىلارنى قوزغىتىش ئۇسۇلى ؛ دەرسخانىدىكىئوقۇتقۇچى – ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۈلگىلىك سوئال –جاۋابلىرى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ بەس –مۇنازىرلىرى ؛ ئوقۇتقۇچى – ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئورتاق دىققىتىنى تارتقان مەسىلىلەر ۋەھەل قىلىش ئۇسۇلى؛ تەربىيىۋى ئەھمىيىتى ئەڭ زور بولغان دەرسلىك ماتېرىياللىرى؛ بىرقىسىم دەرس مەزمۇنىلىرىغا قارىتا ئۆزگەرتىش پىكىر قاتارلىقلار. ئەگەر يۇقىرىقىمەزمۇنلار بويىچە تەھلىل يۈرگۈزۈپ خاتىرە قالدۇرغاندا بۇنىڭدىن كېيىنكى ئوقۇتۇشخىزمىتىدە پايدىلانغىلى، ئوقۇتۇش ئۇسۇلىنى ئۈزلۈكسىز ياخشىلاپ، ئوقۇتۇش سەۋىيىسىنىئۆستۇرگىلى بولىدۇ.
2).ئوقۇتۇشتىكى مەغلۇبىيەتلەر ۋەسەۋەنلىكلەر ئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش كېرەك. دەرسخانا ئوقۇتۇشدىكى كەتكۈزۈپ قويغانتەرەپلەر، مەسىلىنىڭ سەۋەبى، مەنبەسى ۋە ھەل قىلىش چارىسى ئۈستىدە ئەستايىدىلپىكىر يۈرگۈزۈش كېرەك. مەسىلەن. مەسىلىلەرنى لايىھىلەشتە ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەپەككۇرىغابوشلۇق قالدۇرۇلغانمۇ – يوق؟ ئۆگىنىش پائاليىتىنى تەشكىللەش ئوقۇغۇچىلارنىڭمۇستەقىل ئۆگىنىشگە پايدىلىق بولغانمۇ –يوق؟ كىچىك گۇرۇپپىلار بويىچە ھەمكارلىشىپئۆگىنىشتە شەكىلۋازلىق ساقلاندىمۇ –يوق ؟ ئوقۇغۇچىلارنىڭ ھېسسىيات، پوزىتسىيە، قىممەت قارشىنىڭ تەرەققىياتىغا كۆڭۈل بولۈندىمۇ –يوق ؟ ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆگىنىشكەقىزىقىشى قانداق؟... دېگەندەك. دەرستىن كېيىن شۇ سائەتلىك دەرسنى ئەسلەپ، يۇقىرىقىنۇقتىلار ئۈستىدە چوڭقۇر ئويلىنىپ، تەتقىق ۋە تەھلىل قىلغاندا، بۇنىڭدىن كېيىنكىئوقۇتۇش خىزمىتى ئۈچۈن ئۆرنەك تەجىربىلەرگە ئېرىشكىلى، شۇنداقلا مەسىلىلەرنى ھەلقىلىشنىڭ ئۇسۇلى ۋە ئوقۇتۇشنىڭ يېڭى پىكىر يولىنى تېپىپ چىققىلى بولىدۇ.
3) . ئوقۇغۇچىلارنىڭ چۇشەنچىسى ھەققىدەتەھلىل يۈرگۈزۈش كېرەك. ھەربىر ئوقۇغۇچىنىڭ ئۆزگىچە ئالاھىدىلىككە ئىگە بولغانچۈشەنچىسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەقىل بۇلىقىنىڭ جەۋھىرى بولۇپ، دەرسخانىدا بولسا ساۋاقداشلىرىغائىلھام بېرىش ۋە ئۆزىنىڭ تەپەككۇرىنى يەنىمۇ چوڭقۇر ئېچىش پۇرسىتى بىلەن تەمىنئېتىدۇ. مەسىلەن، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆزگىچە قارىشى ۋە چۈشەنچىسى، قىزىقارلىقجاۋابلىرى، ئاجايىپ-غارايىپ تەسەۋۋۇرلىرىنىڭ ھەممىسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ دەرسلىك مەزمۇنىغابولغان ئۆزگىچە چۈشەنچىسى، شۇنداقلا دۇنيادىكى شەيىئلەرنىڭ باشقا نۇقتىدىن كۆزىتىشۋە قىزىقىش ئاساسىدىكى تەسىراتلىرىنىڭ يەكۈنى بولۇپ، ئىنتايىن قىممەتلىك بولغاندەرس بايلىقى ھېسابلىنىدۇ، شۇنداقلا ئوقۇتقۇچىنىڭ قىممەتلىك ئوقۇتۇش ماتېرىيالىھېسابلىنىدۇ.
+ _, ?9 X, T/ I2 G/ P: Y) I4). ئوقۇغۇچىلارنىڭ سوئالى ۋەپىكىر – تەكلىپلىرى ئۈستىدە تەھلىل يۈرگۈزۈش كېرەك. ئوقۇغۇچىلار ئۆگىنىش جەريانىدانۇرغۇن قىيىنچىلىقلارغا ئۇچرىغاچقا ئوقۇتقۇچىدىن ھەرخىل سوئاللارنى سورايدۇ. ئوقۇغۇچىلارنىڭبەزى سوئاللىرى ئايرىملىققا ئىگە بولسا، بەزى سوئاللىرى ئادەتتىكىچە بولىدۇ. بەزىلىرى يېڭىلىققا ئىگە بولغان بولىدۇ. يەنە بەزىلىرى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئويلىمىغانيېرىدىن چىقىدۇ. ئوقۇتقۇچى نەق مەيداندا دەرھال جاۋاب بېرىلمەيدىغان سوئاللارنى ئۆزۋاقتىدا خاتىرلىۋىلىپ، دەرسىتىن كېيىن ئەستايىدىل تەھلىل يۈرگۈزۈپ ئۇنىڭدىنكېيىنكى ئوقۇتۇش جەريانىدا «كېسەلگە قاراپ دورا بېرىش» كېرەك. بۇنداق قىلىشئوقۇتقۇچىنىڭ ئوقۇتۇش تەپەككۇرىنى ۋە تەجرىبىسىنى بېيىتىشقا پايدىلىق بولۇپلاقالماستىن، يەنە ئوقۇتقۇچىنىڭ ئوقۇتۇش تەتقىقات سەۋىيىسىنى ئۆستۇرۇشكىمۇ پايدىلىق. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئوقۇغۇچىلارغا ئەھمىيەت بېرىپ. ئۇلارنىڭ ئوقۇتۇشتىكىئاساسىي گەۋدىلىك ئورنى ۋە ئوقۇتۇشتىكى دېموكراتىك ئېڭىنى تولۇق جارى قىلدۇرغىلىبولىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، ئوقۇغۇچىلارنىڭ دەرسكە نىسبەتەن پىكىر –تەلەپلىرىنىمۇئەستايىدىل خاتىرىلەپ. پىكىر يۈرگۈزۈپ. ئوقۇتۇش خىزمىتى ئۈچۈن خىزمەت قىلدۇرۇشكېرەك.
      دۇنيادا «ساپ ئالتۇن، مۇكەممەل ئادەم بولمايدۇ». بىز پەقەت ئوقۇتۇش خىزمىتى جەريانىدا كۆپىرەك پىكىر يۈرگۈزۈپ، ئوقۇتۇشتىكى نەتىجە، تەجرىبىلەرنى يەكۈنلەپ ۋە جارى قىلدۇرۇپ، كەمچىلىك ۋە يېتەرسىزلىكلەرنى تۈزىتىپ، ئۈزلۈكسىز ئالغا ئىلگىرىلەپ، ئۆز – ئۆزىمىزنى مۇكەممەللەشتۈرسەك مۇنەۋۋەر ئوقۇتقۇچى بولۇپ يېتىشىپ چىقالايمى
# u, {, w# \; N4 s5 J

360

رەھمەت بىر ئۇقۇپ چىقاي

Tursunniyaz

دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىنى قانداق يېزىش كېرەك
دەرستىن كېيىنكى خۇلاسە ئوقۇتقۇچىنىڭ دەرسخانا ئوقۇتۇشى ھەققىدە قايتا ئويلىنىش جەريانى بولۇپ ، ئۇ ھەرگىزمۇ ئادەتتىكى خاتىرە يېزىش جەريانى ئەمەس . بولۇپمۇ دەرس ئىسلاھاتى يولغا قويۇلۇپ ، دەرسلىك يېڭىلانغاندىن كېيىن دەرستىن كېيىنكى خۇلاسە يېزىشنىڭ رولى ناھايتى مۇھىم بولۇپ قالدى . ئەمما ، بۇ ھەقتە ئوخشاشمىغان قاراش ۋە ئۇسۇللار مەۋجۈت . مەن بۇ ھەقتىكى كۆز قارشىمنى مۇنداق بىر قانچە جەھەتتىن شەرھلەپ ئۆتىمەن :
1. دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىدە دەرس ئۆتۈش جەريانى ئەمەس، بەلكى دەرس ئۆتۈش جەريانىدا ئوتتۇرىغا چىققان چاقناش خاراكېتردىكى مەسلىلەر ، گۇمانىي نۇقتىلار يېزىلىشى كېرەك .
لېكىن ، ھازىر يېزىلىۋاتقان دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىلەردە ئاساسەن دەرسنىڭ جەريانى يېزىلىۋاتىدۇ . دەرستىن كېيىنكى خۇلاسە بۇنداق يېزىلسا ، ئۇ پەقەت ئوقۇتقۇچى ۋە ئوقۇغۇچىنىڭ دەرسخانىدىكى ئىش - پائالىيەتلىرىنىڭ قايتا ئەكىس ئېتىشى بولۇپ ، بۇ خىل تەكرارلىق ئارتۇقچە ۋاقىت ئىسراپچىلقىدىن ئىبارەت ، خالاس . تۆۋەندىكى ئىككى پارچە خۇلاسىگە قاراپ باقايلى :
8 b  _7 g: c8 S1) « مېنىڭ ئەقىدەم » ناملىق تېكىستىنى ئۆتكەندىن كېيىنكى خۇلاسە :
) l9 }2 X9 c: M5 H: g3 q/ J; i* s, s$ A/ ^(1) تېكىستىنى ئۆزۈم ئۈلگە ئاساسىدا ئوقۇپ بەردىم .
(2) ئوقۇغۇچىلار تەلەپ بويىچە بىر قېتىم ئوقۇپ چىقتى .
(3) چۈشىنىكسىز سۆزلەرگە ئىزاھات بېرىلدى.
(4) نوبېل مۇكاپاتى ھەققىدە توختالدۇق .
  L4 }. b0 z3 l(5) بەزى مەسلىلەر ھەققىدە ئوقۇغۇچىلار بىلەن ئورتاقلاشتۇق .
) H6 U2 a4 J6 O) i(6) تاپشۇرۇق ئورۇنلاشتۇرۇلدى .
2) « مېنىڭ ئەقىدەم » تېكىستىنى ئۆتكەندىن كېيىنكى خۇلاسە :
, }9 Z! N/ K4 k  P(1) ئوقۇغۇچىلار « نوبېل ۋە نوبېل مۇكاپاتى » ھەققىدە ناھايتى ياخشى ئىزىدىنىپ كەلگەن .
) {0 B& I: g7 ~' {( g) \  X(2) « ئۇلۇغلۇق » بىلەن « ئاددىيلىق » ھەققىدىكى بەس - مۇنازىرە قىزىپ ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ بۇ ھەقتىكى چۈشەنچىسى خېلى چوڭقۇرلاشتى .
1 m! {9 H$ T/ z6 C0 E+ v(3) « غايىپەرەسلىك » نىڭ تېكىستتىكى مەنىسى چوڭقۇر تەھلىل قىلىنىپ ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۇنىڭ « خىيالپەرەسلىك » بىلەن بولغان پەرقىنى بىلىۋالدى .
(4) ئوقۇغۇچىلار تۆۋەندىكى مەسلىلەرنى ئوتتۇرىغا قويدى :
. w8 z- N! F, y6 S<1> « مەن ئەللىك يىلدىن بېرى بارلىق زېھنى كۈچۈمنى ئىلمىي تەتقىقاتىغا سەرپ قىلىپ كېلىۋاتىمەن » دېگەن جۈملىدىكى « ئەللىك » سۆز سانلارنىڭ يېزىلىش قائىدىسىگە خىلاپ ھالدا خەتچىلەپ يېزىلغان . ئوندىن يۇقىرى سانلار ئادەتتە رەقەم بىلەن يېزىلىشى كېرەك .
/ n, i4 V* S0 H< 2> « كېيىن ئېرىم بىلەن ئىككىمىز بارلىقىمىزنى ئىلىم - پەنگە بېغىشلاپ ، ئاددىي قىرائەتخانا ئىچىدە جاپالىق تەتىقىقاتلارنى قىدۇق . ئاخىر مۇشۇ يەردە رادىينى بايقىدۇق » دېگەن مەسلە ئۈستىدە تالاش - تارتىش قىلدۇق .
4 J5 S! P; ]% x% k. I; ?+ L0 w: y_ بۇ يەردە «قىرائەتخانا » دەپ خاتا ئىشلىتىلگەن . چۈنكى ،« قىرائەتخانا » كىتاپ ئوقۇيدىغان جاي ، ھەرگىزمۇ تەجىرىبە قىلدىغان جاي ئەمەس .
_ بەلكى تەجىرىبخانىسى بولمىسا ، ئۆزىنىڭ ئاددىي قىرائەتخانىسىنى تەجىرىبخانا ئورنىدا ئىشلەتكەن بولۇشى مۇمكىن .
_ تەجىرىبە جەريانىدا نەزەرىيە بىلەن ئەمەلىيەتنى بىرلەشتۈرۈشكە توغرا كېلىدۇ . بەلكى نەزەرىيە تەتقىقاتىدا قىرائەتخانىدىن كۆپرەك پايدىلانغان بولۇشى مۇمكىن .
_ « قىرائەتخانا » دا تەجىرىبە ئېلىپ بارسا ، ناۋادا تاسادىپى ھالدا خەتەر چىقسا ، قىممەتلىك كىتابلىرى پۈتۈنلەي كۆيۈپ كەتمەمدۇ ؟
8 S0 V' v. h' f0 @! P* D( dئوقۇغۇچىلار بۇ مەسىلىلەر ھەققىدە ئۆزلىرىنىڭ ھەر خىل قىياسلىرىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ ، دەرسخانا كەيپىياتىنى يۇقىرى كۆتۈرۋەتتى . مەن بۇ مەسلىدە تېخىمۇ چوڭقۇرراق ئىزدىنىش ئۈچۈن خەنزۇچە دەرسلىك كىتابنى كۆرۈپ چقتىم ھەمدە بۇ نۇقتىنى ئوقۇغۇچىلارغا ئەسكەرتىپ ئۆتتۈم .
دېمەك ، دەرستىن كېيىن يېزىلغان بۇ ئىككى خىل خۇلاسىدىن بىز تەبئىي ھالدىلا دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىدە دەرس ئۆتۈش جەريانىدىكى يېڭى كۆز قاراش ، يېڭى مەسلىلەر يېزىلسا ، ئۈنۈمنىڭ بىر قەدەر يۇقىرى بولدىغانلىقىنى كۆرۈۋالالايمىز.
, O8 f" ~8 Y% }2 a0 {$ C2. دەرستىن كېينكى خۇلاسىنى دەرسنى ئۆتۈپ بولغاندىن كېيىن يېزىش كېرەك .
ھەممىمىزگە مەلۇم ، ئوقۇتقۇچى دەرس ئۆتۈشتىن ئاۋۋال دەرسلىكنى تەتقىق قىلىپ ، ئوقۇتۇش نىشانىنى بەلگىلەپ ، شۇنىڭغا ماس ھالدىكى ئوقۇتۇش ئۇسۇلىنى تاللاپ ، ئوقۇتۇش جەريانىنى لايىھىلەيدۇ . ئوقۇغۇچى پائالىيتىنىمۇ ئالدىن بەلگىلەپ چىقىدۇ. لېكىن ، بۇلارنى ئالدىن بەلگىلەپ چىققان بىلەن دەرسخانىدا قانداق مەسىلىلەر يۈز بېرىشنى ئالدىن مۆلچەرلىيەلمەيدۇ . گاھىدا ئوقۇتقۇچى ئالدىن پىلانلىغان مەزمۇنلار تۈگىمەي قېلىشىمۇ ياكى ئېشىپ قېلىشىمۇ مۇمكىن . گاھىدا ئالدىن تاللىۋالغان ئوقۇتۇش ئۇسۇلى سىنىپتىكى ئەمەلىي ئەھۋالغا ماس كەلمەي قېلىشىمۇ مۇمكىن . بۇلار بىزگە دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىنىڭ دەرسنى ئۆتۈپ بولغاندىن كېيىن يېزىلدىغانلىقىنى چۈشەندۈرۈپ بېرىدۇ . ئەمما، بىر قىسىم ئوقۇتقۇچىلاردا دەرسنى ئۆتمەي تۇرۇپلا ، ھەممە دەرسكە بىر خىل شەكلىدىلا خۇلاسە يېزىش ئەھۋاللىرى مەۋجۈت . بۇنىڭدىكى سەۋەبنى مۇنداق ئىككى تەرەپتىن كۆرۈۋالغىلى بولىدۇ :
1) دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىنىڭ رولى ، ئەھمىيتى ، يېزىلىش ئۇسۇلى قاتارلىقلارغا بولغان تونۇشىنىڭ توغرا بولماسلىقى .
  {+ b( [% O- D- V7 T" m2) بەزى مەكتەپلەرنىڭ ئوقۇتۇشقا مەسئۇل رەھبەرلىرى دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىنى ئالدىن يازمىسا ، سائەتلىك پىلانغا ئىمزا قويمايدىغان ئەھۋاللار بولغاچقا ، ئوقۇتقۇچىلار ئامالسىز ئالدىن يېزىۋاتىدۇ . بۇ ئاخىر بېرىپ ئوچۇقتىن ئوچۇق شەكىلۋازلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىۋاتىدۇ .
7 j+ g3 N% M7 `4 k& {7 Q3. دەرستىن كېيىنكى خۇلاسىنى ئادەتتىكى خۇلاسە دەپلا تاشلاپ قويۇشقا بولمايدۇ .
دەرستىن كېيىنكى خۇلاسە كېيىنكى ئوقۇتۇش ئەمەلىيتى ئۈچۈن « تەجىرىبە توپلام » ى بولالايدۇ . چۈنكى ، ئۇنىڭدا يۇقىرىدا دەپ ئۆتكەندەك دەرس ئۆتۈش جەريانىدىكى يولۇققان مەسلىلەر ، گۇمانىي نۇقتىلار ، ئويلىنىشقا تېگىشلىك تەرەپلەر يېزىلىدىغان بولغاچقا ، ئۇ ، بىز ئۈچۈن ياخشى پايدىلىنىش ماتېريالى بولالايدۇ .
9 v" U) l. m0 I+ P5 O9 Bمەنبە:  شىنجاڭ مائارىپ ژورنىلى  ئوكيان تورىدىن يوللىغۇچى : Nazaket

نۇرلان

تۇرسۇن007 ئەپەندىمنىڭ دىگەنلىرىنى قوللاش بىلەن بىرگە، دەرستىن كېيىنكى ئويلىنىشنى ئىخچام يېزىش كېرەك دىگەن ئويدىمەن.

زۇقلان

ئوقۇتقۇچىلار دەرستىن كېيىنكى ئويلىنىشقا سەل قارىماسلىغى كېرەك.

شەمشاد

موشونداق ياخشى تېمىلارنى يېزىپ يوللىغىنىڭلار ئۈچۈن مەن بەكلا خوشال بولدوم.روھلاننى  دىتال بازىسىدىن بولسا موشونداق موھاكىمە بازىسا ئايلاندۇرساق بەكمۇ ياخشى بولاتتى.

13899720018

دەرستىن كېيىنكى ئويلىنىش ھازىرقى ئوقۇتۇشتا ئوقۇتقۇچىلار ئومۇمىي يۇزلۈك يۈزلىنەلمەيۋاتقان مەسىلىلەرنىڭ بىرى بولۇپ بۇ بەك ياخشى يېزىلىپتۇ ، پايدىلىنىش قىممىتى بار ئىكەن راخمەت سىزگە .