تىل-يېزىق كومىتېتىغا(1)

ihlasmen

بۇ 4قەۋەتتىكى@qawandaz@ يوللىغان 2010-12-26 16:04 غا قارتىلغان :
مەركىزى دىيالىكىتنىڭ قەشقەر دىيالىكتىغا ئۆزگەرتىش؟؟؟؟؟؟
ئاتالمىش << ئۇيغۇر مەركېزى دېئالېكتى توغرىسىدا>>نى بىزنىڭ ئەجدادلىرىمىز كۆپ تالاش-تارتىشلارنى قىلىش ئارقىلىق ئاللا بۇرۇن بېكىتىپ بولغان. شۇ ۋاقىتتىكى ئۇيغۇر زىيالىيلىرىنىڭ رولىنى ھازىرقى ئۇيغۇر زىيالىيلىرى ئوينايمەن دەپ ئويناپ بولالمايدۇ!!!!! قۇرۇپ كەتسۇن بۇ تەكلىپ!!! بۇ تەكلىپ جەنۇبىي شىنجاڭ بىلەن شىمالىي شىنجاڭنىڭ ئومومىي ئەھۋالى تارىخى شارائىتى ۋە مۇرەككەپ ئىچكى-تاشقى سەۋەبلەرنى ئويلىشىش ئارقىلىق چىقىرىلغان. ھەممە خەق قەشقەرنىڭ سېسىق گېپى دەپ زېرىكىۋاتقاندا قۇلاققا مۇش ئۇرغاندەك پىكىر بولۇپتۇ بۇ!!! قەشقەر بۇرۇنقى قەشقەر ئەمەس، چۈنكى قەشقەرنىڭ خەلقى بۇرۇنقى قەشقەرنىڭ خەلقى ئەمەس!

ئۈرۈمچى دىئالىكتى نەچچە ئون يىلدىن بېرى قوللىنىش ئارقىلىق ئىنتايىن ياخشى بولغان ۋەزىيەت شەكىللىنىپ كىشىلەرنىڭ ئېڭىغا سىڭىپ بولدى. ئەمدى قالايمىقان قىلىشنىڭ ئورنى يوق.

.......

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم !
ھۆرمەتلىك چەۋەنداز ئەپەندىم!
ئىنكاس يازغانلىقىڭىزغا رەھمەت ئېيتىمەن.
ئانا تىلىمىزنىڭ قەدىر قىممىتىنى ساقلاشتىكى بوشاڭلىق ھالەتلىرىمىز سەۋەپلىك پەيدا بولىۋاتقان فاجىئەلەردىن ساقلىنىشتا مەشھۇر ئالىملىرىمىزنىڭ شاھانە ئەسەرلىرىنى مۇشۇ يول بىلەن بولسىمۇ ئوبدانراق بىلىش چۈشۈنۈشنىڭ ئەھمىيىتىگە بولغان تۇنۇشۇم ئاخىر بۇ پىكىرنى ئوتتۇرىغا قويۇشۇمغا تۈرتكە بولدى. ئەمما «قەشقەر خەلقىنىڭ سېسىق گەپلىرى» سەۋەپلىك ئۇ مەشھۇر ئىلىم ئەرباپلىرىمىزنى بىراقلا چەتتە قالدۇرىدىغان بولساق، ئابدۇل قادىر داموللامنى بوغۇزلىغان جاللاتتىن بەتەرراق ۋىجدانسىزلىق قىلىپ قويارمىزمىكىن!
ئۇنداق نامەرتلىك قىلمايلى. بۇ پىكىرىمگە قوشۇلمىسىڭىز ، بۇ ئۆزىڭىزنىڭ ئىشى . ئەمما دۇنيا تۇنىۋاتقان ، ئالقىش ياغدۇرىۋاتقان كىشىلىرىمىزنى ئۇنتۇپ قالماسلىقنىڭ ئەڭ ياخشى يادرولۇق ئاساسىي بولغان بۇ كۆز قارىشىمنى ساقلاپ قالىمەن. قەشقەر خەلقىنىڭ كونىسى بولسۇن ، يېڭىسى بولسۇن ، مېنىڭ ئۈچۈن بەرىبىر . چۈنكى ئۇلارمۇ بىزنىڭ قان قېرىندىشىمىز.
ئويلاپ بېقىڭ ، سېسىسىغى يوق كىم بار؟ قېنى قايسى ئەر « ئۇ يىرى پۇرايدىكەن» دەپ خۇتۇنىنى، قايسى خۇتۇن «ئۇ يىرى پۇرايدىكەن» ، دەپ ئىرىنى تاشلاپ ئايرىم يېتىۋاپتۇ؟ يانىلا «كەل تاتلىغىم» دەپ مەھكەم قۇچاغلىشىپ سۆيۈشۈپ ھۇزۇرىنى قانغىچە كۆرۈپ ياشاۋاتىدىغۇ؟ يا سىز ..................؟؟؟
ھەر ھالدا مەن ئۆرۈمچى خەلقىنى بۇ سەۋەپلىك چەتكە قاققىنىم يوق. قارىغاندا مۇناسىۋەتلىك بايانلارنى دېگەندەك تۇلۇق كۆرمىگەنمۇ ئوخشايسىز. مەن ئوتتۇرىغا قويغان پىكر - چۈشەنچەمدە ئۇ قەدەر قاتماللىق سادىر قىلغىنىم يوق......

ئاخىرىدا ، سىزنىڭ تىل - يېزىق كومىتېتىنى ھۇشيار بولۇشقا ئىندەپ قىلغان سۆزلىرىڭىزگە ئاپېرىن ئېيتىمەن. مېنىڭ بۇ « تىل - يېزىق كومىتېتىغا ئالاھىدە تەكلىپنامە»مدە خۇلاسسە خارەكتىرلىك دېمەكچى بولغۇنۇمنىڭ گەۋدىلىك بىر نوقتىسىمۇ دەل مانا شۇ. بۇ ، «تەكلىپنامە»نىڭ ئاخىرقى بۆلىمىدە ئوتتۇرىغا قويۇلغان.

ئەلبەتتە، ھازىر تىل - يېزىق كومىتېتى ئىنتايىن جىددىي ئويغانمىسا بولمايدىغان ۋەزىيەتكە دۇچ كېلىۋاتىدۇ....!!!

ihlasmen

بۇ 2قەۋەتتىكىgulen يوللىغان 2010-12-26 00:19 غا قارتىلغان :
ھۆرمەتلىك تېما يوللىغۇچى قېرىنداش
ئاۋۋال تىلكومغا يوللىغان بۇ تەكلىپىڭىز ئۈچۈن سىزنى مۇبارەكلەيمەن، ئەجرىڭىزگە رەھمەت ئېيتىمەن.
ئىككىنچى قىلىپ دەيدىغىنىم بۇ تەكلىپىڭىزدە ئىما خاتالىقى كۆپكەن، مەنچە قايتا ئوقۇپ تۈزىتىپ قويغايسىز.
ئۈچىنچى ئىلتىماسىم، بىر ئورگانغا يېزىلغان تەكلىپ ئەڭ موھىمى قىسقا بولۇشى كېرەك. بۇ تەكلىپىڭىزنىڭ ئۇزۇنلىقىدىن شۇ ئورگان ئەمەس ئادەتتىكى ئوقۇرمەنمۇ ئوقۇپ بولالماي قالىدىكەن. بۇ ھالدا ئاۋاز قوشۇش دېگەندىن ئاغىز ئاچماق تەس. مەنچە تەكلىپ تەكلىپ بولسۇن، مۇلاھىزىڭىزنى ئايرىم ماقالە قىلىپ يېزىڭ.
تۆتىنچى، تەكلىپنى ئابدۇرەئوپ ئەپەندى يازغان "تەكلىپ" كە ئەمەس مەۋجۇد مەسىلىگە قاراتقايسىز. نىشان مەلۇم شەخسكە ئەمەس مەسىلىگە قارىتىلسا ئاقىللىق بولىدۇ. ئابدۇرەئوپ ئەپەندى بۇندىن 4 يىل بۇرۇن يوللىغان، تېىخى تىلكوم تەرىپىدىن ئويلۇشۇش ئىھتىماللىقى نائىنىق بولغان تەكلىپكە بۇنچە سەھىپە ئاجراتماي ئۇنى ئابدۇرەئوپ ئەپەندىنىڭ ئۆزىگىلا مەكتۇپ قىلىپ يوللاپ بېرىڭ.
.......

ھۆرمەتلىك قېرىندىشىم گۇلەن!
ئىنكاسىڭىز ئۈچۈن كۆپ رەھمەت .
ئەلبەتتە مەنمۇ گەپنى ئاز قىلىشقا خۇشتار. ئەمما بەزى پىكىر - چۈشەنچىلىرىمنىڭ قايىل قىلارلىق بولىشى ئۈچۈن، پاكىتلىق ئوتتۇرىغا قويۇشقا توغرا كەلگەنلىكتىن ھەقىقىتەن قىسقا يېزىپ ئېلان قىلىشقا مۇمكىن بولمىدى.
مۇلاھىزىلىرىمنى ئايرىم يازسام دەرۋەقە ياخشى بولاتتى.ئەمما بۇ تېما ئارقىلىق دېمەكچى بولغانلىرىم دەل تىلكومغا توغرىلانغان بولغاچقا ، مانا شۇنداق يېزىشقا توغرا كەلدى. شۇنىڭدىمۇ قالغان قىسمىنى 3 كە بۆلۈپ ئايرىم - ئايرىم ئېلان قىلىشنى زۆرۈر تاپتىم.
بەزى مەسىلىلەرنىڭ پەيدا بولىشى ئابدۇرەئۇپ پولات ئەپەندى بىلەن بىۋاستە مۇناسىۋەتلىك بولغاچقا ، جاۋاپكارلىغىمۇ ئۇ كىشىگە ئائىت . شۇڭا مەسىلىلەرنى شۇنداق بايان قىلماي بولمايدۇ. ئەگەر مەۋجۇت مەسىلىلەرنىلا ئوتتۇرىغا قويۇش بىلەن ئۆتۈپ كەتسەك، تۈزۈتۈشكە كىم مەسئۇل بولىدۇ؟
مەن بۇ كىشىگە ئالاقىدار پىكىرلىرىمنى دەرۋەقە ئۆزى بىلەن پىكىرلىشىپ بىر ياقلىق قىلىش نىيىتىدە ئىدىم. بۇ ھەقتە بەزى ئوقۇغۇچىلىرىمۇ ئۇ كىشى بىلەن كۆرۈشتۈرۈشكە ۋەدىمۇ قىلغان ئىدى. بەزىلەر ھەتتا مۇشۇ مۇنبەردە ئىپادە بىلدۈرۈپ ئۆتۈشكە دەۋەت قىلىدىغانلىغىنىمۇ ئېيتقان ئىدى. ئەگەر شۇنداق بولغان بولسا مەنمۇ شەخسەن دەرس ئالغان بولاتتىم.  ئەمما بۇ كىشى ئۆزىنى ھەقىقىتەن كاتتا ئەرباپ ، ئالىي پروفېسسور ھېساپلاپ باشقىلارنىڭ پىكىرىگە نەزەر - كۆزىنى سالمايدىغان تەكەببۇرلۇق كېسىلى بولغاچقا كۆرۈشۈشنى ۋە مۇنبەرگە چىقىشنى رەت قىلدى......
قازاقلاردا: «تىلى بىلەن تىكەن تېرىغان ئادەم ، شۇ تىكەننى ئۆز تىلى بىلەن ئورماي مۇمكىن ئەمەس»دەيدىغان ماقالە بار ئىكەن. شۇڭا ئابدۇرەئۇپ پولات ئەپەندى  سوغۇققانلىق بىلەن ئوتتۇرىغا چىقىشى كېرەك ، دەپ قارايمەن(؟)
ئاخرىدا سىزنىڭ ئىنكاسىڭىزدىمۇ بەزى ئىملا خاتالىغى بارئىكەن.
مەسىلەن:

ئىما خاتالىغى ، ئاغىز ئاچماق ، تېىخى ، نائىنىق ... دېگەندەك.

ئۇلارنى ئەسلىدە:  ئىملا خاتالىغى ، ئېغىز ئاچماق ، تېخى ، نا ئېنىق ، دەپ يېزىش كېرەك ئىدى (؟)

خەير، ئاللاھقا ئامانەت بولۇڭ.

ihlasmen

بۇ 1قەۋەتتىكىsrwaz يوللىغان 2010-12-26 00:07 غا قارتىلغان :
ئۈستاز . بۇ گەپنىڭ ئورننى يەنىمۇ دەڭسەپ دىيىش مۈمكىنمۇ ؟ تەكلىماكانىنىىڭ ئورنىدا سىز بولسڭىز قانداق قىلاتتڭىز ؟ ئادەمنى يا ئالدىغا يا كەينىگە ماڭالمايدىغان گەپلەرنى ئويلاپ دىسڭىزلار ئىكەن . چۈنكى سىلەر جاھان كۆرگەن . لىكىن جەميەتنى چۇشىنىپ تۇرۇپ يەنە ئادەمنى مەجبۇر قىلىدىغان گەپ سۆزنى قىلىدىكەنسىلەر .

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ھۆرمەتلىك قېرىندىشىم srwaz !
قىممەتلىك ئىنكاسىڭىز ئۈچۈن كۆپ رەھمەت!
ئەگەر مەن تەكلىماكاننىڭ ئورنىدا بولسام خاتىرجەم ھالدا ئۆز قاراشلىرىمنى ئوتتۇرىغا قويۇپ تاكى گەپ - سۆزلەرنىڭ توغرىسى مۇقىملاشقىچە مۇنازىرىلەشكەن بولاتتىم . چۈنكى ئىلىم ھەرگىزمۇ قاتمال نەرسە ئەمەس. ئۆز نۆۋىتىدە مەشھۇر تىلشۇناس ، شائىر ناۋايى: « ئۈچ نەرسە ئۈچ نەرسىسىسز مۇقىم بولماس :  سىياسەتسىز دۆلەت مۇقىم بولماس، سودىسىز مال مۇقىم بولماس، تالاشسىز ئىلم» دېگەن ئىكەن.
ئەگەر بۇ يەردە دېيەلمەيدىغان گەپلىرىڭىز بولسا ئۇچۇر كۆزنىگى ئارقىلىق بولسىمۇ يوللىۋېتىڭ. مەن كىشىلەرنىڭ خاتىرجەملىگىنى ئۆزۈمنىڭ خاتىرجەملىگىدىن نەچچە ھەسسە ئەلا بىلىمەن.
خەير، ئاللاھقا ئامانەت بولۇڭ!

tunji

ئەھمەد يۈكنەكى ئۇيغۇر تىلىنى «قەشقەرىيە تىلى» دەپ ئاتىغان، چۈنكى ئەڭ ساپ تىل شۇ يەردە ئىدى، ھازىرمۇ شۇ يەردە.

تىلىنىڭ ساپلىقىنى قوغداش ئەقىدە مەسلىىسى...

ihlasmen

بۇ 9قەۋەتتىكىelpida يوللىغان 2010-12-27 00:26 غا قارتىلغان :
ئاخىرىنى تېزراق كۆرۈپ باقايلى....

مەنمۇ ئالدىراپ تۇرىۋاتىمەن ۋە داۋامىنى 3 كە بۆلۈپ ئايرىم يوللاشنى ئويلۇنۇپ 2 - بۆلۈمىنى يوللىغان ئىدىم. ئەمما تېخىچە كۆرۈنمەيۋاتىدۇ. قارىغاندا باشقۇرغۇچىلار ئالدىراش بولسا كېرەك، سەل سەۋر قىلايلى ، دېگۈم بار.

iltabir

خەتكۈچ

@qawandaz@

بۇ 10قەۋەتتىكىihlasmen يوللىغان 2010-12-27 02:31 غا قارتىلغان :

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم !
ھۆرمەتلىك چەۋەنداز ئەپەندىم!
ئىنكاس يازغانلىقىڭىزغا رەھمەت ئېيتىمەن.
.......

مەن مۇئەييەنلەشتۈرىدىغان تەرەپنى مۇئەييەنلەشتۈرۈپ ئۆتتۈم، ئومۇمى خەلق قوبۇل قىلالمايدىغان تەرەپنىمۇ ھەم كۆرسىتىپ ئۆتتۈم، ئەر-خوتۇننىڭ بۇ تېما بىلەن نېمە مۇناسىۋېتى؟

سىزنىڭ باشقا گەپلەرگە ئەمەس ئەشۇ ئىچكى-تاشقى سەۋەب، ۋە تارىخى شارائىتنى ئويلىشىپ ئەينى ۋاقىتتا سوۋىتتە چىقىرىلغان قاراردىن بىر قۇسۇر تېپىپ چىقىڭە. بۇ يەردە ئاندىن دىئالىكىتنى سۆزلىشەيلى، نىمىشقا قەشقەرنىڭ، غۇلجىنىڭ،خوتەننىڭ،تۇرپاننىڭكىنى قىلماي ئۈرۈمچىنىڭكىنى قىلغاندۇ؟ سىز مەن يازغان ئىنكاسقا دەل ئىنكاسىمدا كۆرسۈتۈپ ئۆتۈلگەن ئۇسۇلدا جاۋاپ بېرىپسىز ئەپەندىم. سىزنىڭ سوغۇققان بولۇپ يەنە بىر مۇلاھىزە قىلىپ بېقىشىڭىزنى ئۈمۈد قىلىمەن.

yasiman

ئاجايىپ ئىنسانلار باركى نەچچە يىلدىن بۇيان خەلق تەرىپىدىن شاللىنىپ ،تاللىنىپ ،ئۇمۇملىشىپ بولغان نەرسىنى ئۆزىنىڭ پىكىرى بويىچە ئۇمۇملاشتۇرۇشنى ئويلايدىغان .
ئىنكاس يازغۇچىلار، تېما ئىگىسىنى ئۇنى بۇنى دېمەي (بەك جىق يېزىپسىز،تەكلىپ دېگەن ئاز بۇلىدۇ،دېگەنلەر ) بۇ بىر توي تەكىلىپى ئەمەس ئاساس ،بىلىم بىلەن گەپ قىلمىسا بولمايدۇ،، ياخشى ئويلىنىپ باقايلى ،،.ئەمدى بولغاندا يېزىق ئىنغىلابى قىلىمىز دېسەك ماقۇل قىلىڭ ، شۇ ئىنقىلابنىڭ نەتىجىسى نېمە بولار؟ بىردەملىك نەتىجە پىلانلىرىڭىزنى ئويلىماي مەكتەپتىكى ئوقۇۋاتقان بالىلارنى ،ما ئانا تىلىم نەدىن نەگە كېتىپ بارىدۇ ؟ دېگەنلەرنى ئويلاڭ ،، بولدىلا جىق گەپ قىلماي ،، ئىنقىلاپ قىلىڭلار بولسا كېيىن ۋاي ئىسىت دېمىسەڭلار ... بۇرنۇڭلارنىڭ ئۇچىنى كۆرمەي يىراقنى ئويلاڭلار ،،،

ihlasmen

بۇ 16قەۋەتتىكى@qawandaz@ يوللىغان 2010-12-28 15:01 غا قارتىلغان :




مەن مۇئەييەنلەشتۈرىدىغان تەرەپنى مۇئەييەنلەشتۈرۈپ ئۆتتۈم، ئومۇمى خەلق قوبۇل قىلالمايدىغان تەرەپنىمۇ ھەم كۆرسىتىپ ئۆتتۈم، ئەر-خوتۇننىڭ بۇ تېما بىلەن نېمە مۇناسىۋېتى؟

.......

مەن  سىزنىڭ مۇئەييەنلەشتۈرگەنلىرىڭىزنى قوبۇل قىلمايمەن. چۈنكى، ئىچكى - تاشقى ۋەزىيەتنى ئەينى زاماندىكى زىيالىلىرىمىز توغرا ئانالىز قىلالمىغان، كەلگۈسىنى كۆرەلمىگەن . ئۇنداق بولمىسا ئىدى، ئۇيغۇرنى شانلىق ئەسەرلىرى بىلەن دۇنياغا تۇنۇتقان ، دۇنيانى زىلزىلىگە سالغان ئەنە ئۇ مەھمۇت قەشقەرى، يۈسۈپ خاس ھاجىپ، ئابدۇلقادىر داموللامدەك مەشھۇر ئىلىم ئەرباپلىرىمىزنى پىر - ئۇستاز تۇتۇپ، ئۇلارنىڭ تەلىم - نەسىھەتلىرىنى بايراق قىلىشقا ، شۇ ئاساستا ئانا تىلىمىزنىڭ بۈگۈنكىدەك چەكلىنىش - يەكلىنىش فاجىئەسىدىن ساقلىنىپ قالغان ئاساستا ئىلىم - مەرىپەتتە ئۇچقاندەك ئىلگىرلىشىمىزگە ئەركىن - ئازادە يول ئېچىلغان بولاتتى!!!
مۇشۇنداق ئۇلۇقلىرىمىز ئۆسۈپ - چوڭ بولغان ماكان ئەھلىنى قارا- قويۇق «سېىسىق» دېسىڭىز ، مەن «سېسىق» لىقنىڭ نىمىلىگىنى ئەر -خۇتۇنغا باغلاپ بولسىمۇ چۈشەندۈرمىسەم قانداق بولىدۇ؟ زادى تەكرار سوراپ باقاي، سېسىغى يوق كىم بار؟ زادى ھەممىنى بىر تاياقتا ھەيدىسەك توغرا بولامدۇ؟ ياكى سىزنىڭ يۇرتتىكىلەرنىڭ ھەممىسىلا « ئىپار - زەپەر پۇرايدىغان ھۆر پەرىلەر» مۇ ؟ چىراقنىڭ تۈۋىمۇ قاراڭغۇغۇ؟ قازاننىڭ قۇڭىمۇ قارا. ئەمما تاشلىۋەتمەي ئەتۋالاپ تۇتۇپ تاماق ئىتىپ يەيمىزغۇ؟
قاتتىق ئاغرىتىپ تۇرۇپ ئېيتىپ ئۆتەيكى، مۇشۇ «لىق ، لىك » دېگەن قوشۇمچىلارنى يۇرتقا باغلاپ پىكىر قىلسىڭىز قەتئىي توغرا بولمايدۇ، ئۇ ، ــــ پارچىلىنىش، بۆلۈنۈش ۋە ۋەيران بولۇشنىڭ كاتالىزاتورلىرى!.......
ئەسلىدىغۇ مەن بۇ قەدەر سۆزلەپ كەتمىسەممۇ بولاتتى. ئەمما سىز تەپەككۈر يۈرگۈزۈپراق پىكىر قىلىشنى ئويلىمايدىكەنسىز . ئەگەر مېنىڭ يېنىمدا بولغان بولسىڭىز مۇشۇ قېتىملىق ئىنكاسىڭىزدىكى بەزى گەپلىرىڭىز ئۈچۈن سىزنىڭ ئېغىز - بۇرنىڭىزنى قان قىلىپ تۇرۇپ ھۇشىڭىزنى تاپقۇزاتتىم! سىز كاللىڭىزنى ئوبدانراق ئىشلىتىپ ، سەگەكلىك بىلەن  پىكىر بايان قىلىشقا ئەھمىيەت بەرگەيسىز !........

srwaz

ئۇستاز . سىز چۇشەنمەيسىز ئەمەس . ئەمەلگە بولغان مۇھەببەت . شۆھرەتكە بولغان ھىرىسىمەنلىك قانداق پاجىئەلەرنى بارلىققا كەلتۇرمەيدۇ . بىرسى ئابرۇينى دەپ ھەممىدىن كېچىدۇ . بىرى ئەمەلنى دەپ . مۇشۇ پىنسىيىگە چىقىپ بارىدىغان يىرى يوق ئىشىك ئالدىدا ئولتۇرغان بىچارە ئەمەلدارلارنى . ئۆزىنى ئىزدەپ كىلىدىغان شاگىرىتى يوق بىچارە ئالىملارنى كۆرسەم يىغلىغۇم كىلىپ كىتىدۇ . ئۇلار ئىش قىلىدىغان . گىپى ئۆتىدىغان چاغدا قىلمايدۇ . لىكىن ھەممىدىن مەھرۇم قالغاندا بولسا بىر بىچارىگە ئايلىنىپ ھەسرەت چىكىدۇ . بۇنداق تارىخ قاچانغىچە داۋام   ئىتەر . سىزنىڭ تەكلىپلىرىڭىز ئۇلارنىڭ يىنىدىن ئۆتۈپ كىتىدۇكى ئۇلارنىڭ سىزدەك ئەستايىدىللىق بىلەن پىكىر يۇگۈزىشىدە ئۆمىت يوق .  بىچارىلەر ھەي بىچارىلەر .............