مەھشەرگاھتىن قايتىپ كەلگەنلەر

ئەپسانە

                                                 ( 36 )

شۇ ئارلىقتا جانابى ئاللاھ مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى چاقىرىپ : - ئى مۇھەممەد ، دوزاخقا بارغىن ، سەن تونۇيدىغان بەلگىسى ئېنىق بولغان بەندىلىرىمنى سېنى ۋاستە قىلىش ئارقىلىق ئۆز ئىزنىم بىلەن ئۇلارنى جەننەتكە ئېلىپ كىرىمەن ياكى ئۇلارنىڭ گۇناھى تۈگىگەن بولۇپ ، جەننەتتىن ئورنى بولمىغان بولسا ، ئۇلارنى ھەم ئىلگىكى بىر يولدىكىلەرگە ئوخشاش تۇپراقلار ئارىسىدىن قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا ئازابتىن قۇتۇلۇش پۇرسىتى بېرىش ئارقىلىق رەھمىتىمنى يايىمەن .
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام پەرىشتىلەرنىڭ يېتەكچىلىكىدە دوزاخلار ئارا يۈرۈپ پېشانىسىدە ، قول - پۇتىدا ئاقلىقى روشەن بولغانكى بەندىلەرنى ۋە بىر بۆلۈك گەرچە ئاق بەلگىسى بولمىسىمۇ دوزاختىن قۇتۇلۇش ئىمكانىيىتى بولغانكى بەندىلەرنى بىرلىكتە ئېلىپ چىقىشتا بولدى ۋە ئالدىنقى بىر تۈركۈم شاپائەتكە تېگىشلىك بولغانلارنى دوزاختىن قۇتۇلدۇرۇپ چىقتى . ئاللاھنىڭ ئورۇنلاشتۇرىشى بىلەن بىر بۆلۈكلىرى دوزاختىن چىقىرىلغان پېتى تۇپراقلار ئارىسىدىن قىلىۋېتىلدى . بۈگۈن ھەقىقەتەن گەرچە جەننەتتىن نېسىۋېسى بولمىسىمۇ دوزاخنىڭ ھارارىتىدىن قۇتۇلۇپ ئەركىن بىرنى تىنىۋېلىشمۇ بەخىتلەردىن ئىدى . گەرچە بۇلار جەننەتتىن تاماسى بولمىسىمۇ ، ئەنە شۇ ئازابتىن قۇتۇلۇپ كېتىشكە نۇرغۇنلىغان ئۈمۈدلەرنى قىلىشقان ئىدى . ئۇلارمۇ تېگىشلىك تىلىكىگە يەتكەن بولدى . يەنە بەزىلىرى بولسا پەرىشتىلەرنىڭ يېتەكلىشى بىلەن ئالدى بىلەن مەلۇم بىر بۇلاقلارنىڭ سۈيى بىلەن يۇيۇنغاندىن كىيىن ، كۆيگەن جايلىرىغا يېڭىدىن مۇسكۇللار پەيدا بولۇش بىلەن بىردەك جەننەتتىن ئورنى بار بولغان جايلىرىغا ئېلىپ مېڭىلدى ۋە ھەممە تېگىشلىك ئورنىلىرىغا قويۇلدى .

                                                  ( 37 )

ئەمدىكى گەپنى جەننەت ئەھلىدىن ئاڭلىساق ، جەننەتنىڭ ئالدىنقى تۆت ئالاھىدە قۇرۇلغانلىرىغا جايلاشقانلار بولسا ، بارلىق زامانلاردا ئالدىنقى ئۈلگىلىك ، ئەڭ توغرا يوللۇق ، ھەمىشە ئاللاھقىلا ئىبادەت قىلىش بىلەن تەقۋالىق قىلىدىغان ۋە تەۋەككۇل ئىچىدە ياشاپ قانداق مۇسىبەتلەر كەلمىسۇن سەۋر قىلغان ، قايسى نېمەتلەرگە ئېرىشمىسۇن شۈكرى قىلغان ھالەتتە پەقەت ۋە پەقەت ئاللاھنىڭ رىزالىقى ئۈچۈنلا ھاياتلىقتا بولۇپ ياشىغان بەندىلەر ئىدى . ئۇلار ئىلگىرى سوراقسىزلا ئورنىلىرىغا كەلتۈرۈلگەنلەر بولۇپ ، دوزاخنىڭ ھىدىنى سەزمىگەن كىشىلەر ئىدى . گەرچە دوزاخنىڭ ھىدىنى سەزمىگەن كىشىلەر دىيىلسىمۇ ، ئەمما لېكىن ھەمىشە دوزاخ بىلەن جەننەتنىڭ ماھىيىتىنى يادىدىن چىقىرىپ قويمىغان ، گەرچە ئىلگىركى ھاياتلىقىدا بولسىمۇ ، غەيىبكە ئىنتايىن كۈچلۈك رەۋىشتە ئىشەنگەنلىكتىن ، خۇددى ئىلگىرى بىر قېتىم ئەنە شۇ دوزاخنى كۆرگەندەك دەرىجىدە ئېتىقادلىنىپ كەتكەن ئىدى . كىيىن مەھشەر كۈنىدە گەرچە يىراقتىن دوزاخنىڭ قانداقلىقى ۋە زالىملارنىڭ كىرىپ كېتىۋاتقان ھالىتىنى كۆرگەن بولسىمۇ ، ئەنە شۇ دوزاخنىڭ پىلسىرات كۆۋرىكىدىن خۇددى شامالدەك ھەتتا نۇر تىزلىكى سۈرئىتىدە ئۆتۈپ كەتكەندەك ئۆتكەن بولۇپ ، ئەسلى دوزاخنىڭ ھىدىنى ئېلىش بىھاجەت بولۇپ قالغانىدى . شۇ ۋەجىدىن ئۇلار ئىلگىرى ئىشلىگەن ئەمەللىرىنىڭ توغرىلىقى ، ھەقلىقى ۋە شۇ ئەمەللىرىنىڭ خاسىيىتىدە بۈگۈن ئەنە شۇنىڭدەك ئالاھىدە ئىمتىياز بىلەن جەننەتكە ئورۇنلاشقان ئىدى . ئۇلارنىڭ ئەتىراپىدا خوتۇنلىرى ، ھۆرلەردىن چۆرىلىرى ھەمدە ياش ئوغۇل - قىزلاردىن غىلمان كۈتكۈچىلەر ئورۇنلاشتۇرۇلۇپ ، ئۇلار جەننەتتىكى ئورنىلىرىنىڭ مەيلى قايسى ئورۇنلىرىغا بارمىسۇن تېگىشلىك تەخىتلەر قويۇلغان ، ئەنە شۇ تەخىتلەر ئالدىدا ئۇلارنىڭ خىزمىتىنى قىلىدىغان نۇرغۇنلىغان كىشىلىرى ، جەننەتتىكى مەڭگۈلۈك يېمەك - ئىچمەكلەر بىرلىشىپ ئۇلار ھەقىقەتەن مەڭگۈلۈك نېمەت ئىچىگە كىرگەنىدى . ئۇلاردا ئۇ يەردىن ھېچ چىقىپ كېتىش ئارزۇسىمۇ قوزغالمايتتى . بەلكى مەڭگۈ ، مەڭگۈگە شۇ يەردە تۇرۇش ئۈمۈدىدە ئىدى .
ئۇنىڭدىن تۆۋەن دەرىجىدە تۇرىدىغان بىر بۆلۈك ( رىۋايەت قىلىنىشىچە ئۇمۇ تۆت ) جەننەت بولۇپ ، ئىلگىركىلەردىن تۆۋەن ئىمتىيازغا كېلىپ قالغان بەندىلەر ئورۇنلاشقان ئىدى . گەرچە بۇ يەردە ئۈستىدىكى ئالاھىدە ئىمتىياز ئىچىدىكىلەرگە ئوخشاش ئالاھىدە نېمەتلەردىن ئارتۇقراق بەھىر ئالالمىسىمۇ ، لېكىن بۈگۈنكى مۇشۇ ئورۇنغا يېتىشنىڭ ئۆزىلا ئىنتايىن كۈچلۈك بەخىتلەردىن ئىدى . چۈنكى بۇ يەردە ئۆزلىرى ياخشى كۆرگەن نەرسىلىرى ۋە ئەر - خوتۇنلىرى ، مەلۇم نىسبەتتە خىزمەتچىلىرى ، گەرچە جەننەت زېمىنى ئۈستىدىكىلەرگە ئوخشاش ئاسمان - زېمىنچە كېلىدىغان كەڭلىكتە بولمىسىمۇ ، لېكىن بۇ كەڭلىك ئۇلارنىڭ كۈتكىنىدىن نۇرغۇنلىغان ھەسسە يۇقىرى ئىدى . ئۇلارمۇ تاكى تۇرۇشنى خالىسا مەڭگۈ تۇرىدىغان جەننەتكە ئېرىشكەن بولۇپ ، ئۇلارمۇ ئىلگىرى جەننەتنى شۇ خىل رەۋىشتە تونىغان ۋە شۇ بۇيىچە تىلىگەن نېسىۋىسى بۇيىچە ئېرىشكەنىدى .
كۈنلەر شۇ پېتى قانچىلىك ئۆتتىكى ، ۋاقىت ئۇچقاندەك تىز ئۆتەتتى .

داۋامى بار !

ئەپسانە

                                                   ( 38 )


كۈنلەر شۇنداق داۋاملىشىۋاتقان كۈنلەرنىڭ بىرىدە ، ئاللاھ تائالا مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى يەنە بىر قېتىم دوزاخقا كىرىپ مەلۇم ئۆزىگە بىلدۈرىلىدىغان ، كۆرسىتىلىنىدىغان كىشىلەرنى ئېلىپ چىقىشقا بۇيرىدى . ئۇ پەرىشتىلەرنىڭ يېتەكچىلىكىدە يەنە قايتا دوزاخلار ئارا يۈرۈپ بەدىنىدە گەرچە كۈيۈپ قارا بولۇپ كەتكەن بولسىمۇ ، ئەمدىكى ۋاقىتتا كۈيۈشتىن توختاپ دوزاختىكى ئازابتىن خالى بولغانكى بەزى ئىزنالار بۇيىچە ئۇلارنى تۇرغان ئورنىلىرىدىن ئېلىپ چىقىپ ئاللاھنىڭ كىيىنكى ھېكمىتىگە قالدۇرۇش بىلەن توختىدى . ئاللاھ تائالا بۇ نۆۋەتمۇ ئۇلارنى ئىلگىركىگە ئوخشاش مەلۇم نىسبەتتىكىلەرنى شۇ پېتى تۇپراقلار ئارىسىدا قىلىپ زېمىنغا قايتۇردى . مەلۇم يەنە بىر بۆلۈكىنى جەننەتتىن مەلۇم ۋاقىتلىق بەھىر ئېلىشى ئۈچۈن تېگىشلىك ئورۇنلىرىغا ئورۇنلاشتۇردى . گەرچە ئۇلار كىيىنكى نۆۋەتلەردە جەننەتكە كىرەلىگەن بولسىمۇ ۋە ئۇلارنىڭ كىرگەن ئورنى جەننەتلەر ئارا ئەڭ ئاددىي ئورۇندا بولسىمۇ ، ھاياتىي دۇنيادا ئەڭ بەخىتلىك ئادەملەر ياشىغان كەڭچىلىك ، باياشاتچىلىق ئىچىدە ئىدى . ئالدىنقى مەلۇم تۇپراقلار ئارا قىلىنىۋېتىلگەنلەرگە ئوخشاش بۇلارمۇ ھەم ئاللاھنىڭ بۇ خىل پەزلىدىن خۇشال ئىدى . ئەرلىرى ياكى ئاياللىرى ئۆزىدىن ئىلگىرى بۇ يەرگە كىرگەچ تۇرغان بولسىمۇ ، ئۇلارنىڭ بىر كۈنلەردە چىقىدىغانلىق ئىشەنچىسى بېرىلگەنلىكتىن ، بىر بۆلۈكلىرى بۈگۈنىدە ئىلگىركىدەك ئەر - ئاياللىق مۇناسىۋېتىدە قويۇلدى . ئۇلار بۇ نېمەتتىن يەنە بىر قېتىم مەمنۇن ئىدى . يەنە بەزىلەر ئىلگىرى ياكى ئەرسىز ، ياكى ئايالسىز ئۆتكەن ، ياكى گەرچە ئۆمرىنىڭ ئاخىرىغىچە بىرگە ياشىغان بولسىمۇ ھېچ بەزىلىرى بۈگۈنكى بۇ خىل نېمەتكە ئۇلىشالمىغانلىقتىن ، ئاياللارنىڭ رازىلىقى بىلەن شۇ جەننەتنىڭ خالىغان ئۆزلىرىگە ئوخشاش بويتاق ئەرلىرى ياكى باشقا ئاياللىرى بولسىمۇ ئەنە شۇ ئاياللارنىڭ رازىلىقى ، تاللىشى بىلەن تۇرمۇشلۇق بولۇشىغا قويۇلغانىدى . بۈگۈن جەننەت ئەھلىلىرىدە ھېچقانداق ھەسەت ، كىبىر ۋە بىر - بىرلىرىگە ئۆچ - ئاداۋەت يوق بولغانلىقتىن ، ئاياللار ئەرلىرىدىن ، ئەرلەر ئاياللىرىدىن كۈندەشلىك قىلىشلار يوق ئىدى ۋە ھېچ كىشى بىر - بىرلىرىدىن ئاغرىنىشمايتتى .

                                                   ( 39 )

ئەمدىكى گەپنى ئۈستىنكى تۆت جەننەتلەردىكىلەردىن ئاڭلاپ تۇرساق .
ئۇلار ئۇ يەردە ئىنتايىن بەخىتلىكلەردىن بولۇشۇپ ، شۇ تاپتىكى خۇشاللىقىدا جەننەتتىن مەڭگۈ - مەڭگۈگە چىقىپ كەتكۈسى يوقتەك قىلاتتى . ئەمما ، ئۇلاردا بىر نەرسە ، يەنە بىر ئەڭ يۈكسەلگەنكى نېمەت كەمدەك قىلاتتى . لېكىن ئۇلار بۇ نېمەتنى تىلەشتىن ئاجىز ئىدى . گەرچە شۇنداق بولسىمۇ ئۇلار بۈگۈنكى ئاللاھنىڭ بۇنچە چوڭ پەزلى بىلەن ئۇ خىل كەمچىلىكنى يادىغا بەكمۇ ئېلىپ كەتمەيتتى ۋە بۈگۈنكى بۇ چوڭ ئىمتىيازدىن تولۇق بەھىرلىنىشكە ئۇرىناتتى . ئۇلار جەننەتلىرىگە ئورۇنلىشىپ ئەھلى ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن ياشاۋاتقانكى بىر ۋاقىتلاردا ھەر كۈنى دېگۈدەك مەلۇم ئەلچىلەر تەرىپىدىن مەلۇم پەيغەمبەرلەرنىڭ ئەۋەتكەن تەكلىپنامىلىرىنى تاپشۇرىۋالاتتى دە ، ئەرلەر ئائىلىسىدىكىلەرنىڭ خۇشال ئۇزۇتۇپ قويۇشلىرى ئارقىسىدا چاقىرىلغان تەرەپكە قاراپ ئۇچقۇر ئېتىغا مىنىشىپ يۈرۈپ كېتىشەتتى . چاقىرىلغان جايغا بېرىشقاندا بولسا ، قىيامەتلىك دوستلار ، قېرىنداشلار ، ئاتا - بالىلار ، كۆڭلى ياققان ۋە ئۇدۇل كېلىپ قالغانكى كىشىلەر ئارا سالاملىشىپ ، ئەھۋال سورىشىپ دېگەندەك كۆڭۈللۈك سورۇن ئىچىدە بولۇشاتتى . ئۇلار ئۆز ئارا يېڭىچە يۈز بېرىۋاتقان مەلۇم ئورۇنلاردىكى ئىشلار ئۈستىدە پاراڭلىشاتتى ، ئىلىم تەھسىل قىلىشاتتى . بارلىق پەيغەمبەر ۋە ئەلچىلەرنىڭ ئۆزلىرىگە خاس تەپەككۇر ئۇسلۇبى بولغاچ ، ئاللاھ تائالانىڭ شۇ ھاياتلىقتىن كىيىن ئۇلارغا كۆرسەتكەن ، بىلدۈرمەكچى بولغان ئىشلار توغرىسىدا ھەر جەھەتتىن تىل ئىشتىشىپ ئىلىم تەھسىل قىلىشاتتى . تۆۋەندىكىلەر ئۆز ئارا خۇددى چۈمۈلە بالىلىرىغا ئوخشاش ، كىملەر بىلەن دوقۇرۇشمىسۇن ، ئاڭلىغان - بىلگەنلىرىنى ئېيتىشاتتى . بۈگۈن ئەنە شۇنىڭدەك يېڭىچە ئىلىملەرنى تەتقىق قىلىشىش ، ئۇنى يەتكۈزۈشۈش ئەڭ ئالىي نېمەتلەردىن بولۇپ ، جەننەتتىكى كىشىلەر قەلبىنىڭ بىر تەرىپى ئەنە شۇ خىل نېمەتلەر ئارقىلىق خۇشاللىق ، ئەمىنلىك ، تەمكىنلىك تاپاتتى . ئۇلار كۈندىلىك سۇرۇنلىرىدىن قايتىشىپ ئائىلىسىگە قايتقاندا بولسا ئاياللىرى ئەرلىرىدىن ئەنە شۇ يېڭىچە ئىلىملەرنى ئاڭلاش بىلەن قەلبىنىڭ مەلۇم بوشلۇقىنى توقلايتتى ۋە قالدىسىنى ئۇلارنى كۈتۈشكە قويۇلغان چۆرە - غىلمانلارغا ئېيتىش ئارقىلىق توقلايتتى . ئۇلار ھەم بەزىلىرى بەزىلىرىگە يەتكۈزۈپ خۇشلۇق تاپاتتى .
جەننەتتىكى ئەسلى خۇشلۇق ، لەززەتلىك تەرىپى ئەنە شۇ ئىدىكى ، ئەمما ، نۇرغۇنلىغان كىشىلەر جەننەتنى پەقەت ئىلگىرىكى ھاياتلىققا نىسبەت بېرىۋېلىپ ، جەننەت ئەھلى كۆڭۈللۈك يەپ - ياشايدۇ ، ئەر - ئاياللار بەخىتنى پەيزىنى سۈرىشىدۇ دەپلا چۈشىنىۋېلىشىپ ، ئاخىرقى ھېسابتا ئېرىشكىنى ئەنە شۇ خىل جەننەت بولۇپ ، لېكىن جەننەت چۈشەنچىسى شۇنچىلىك بولغاچ ، ھاياتىي دۇنيادا تىلىگىنى ئاجىز كېلىپ قالغانلىقتىن ئۈستۈنكى تۆت جەننەتتىن تۆۋەنكى جەننەتكە ئورۇنلىشىپ قېلىشقانىدى . ئەمما ، ئۇ يەردە بۇنىڭدەك ئىمتىياز يوق ئىدى . پەقەت ئۈستىدىكىلەردىن بولغان ئىلگىرىكى دوست - بۇرادەرلىرى بەزى ۋاقىتتا بوش ۋاقىت ئاجرىتىپ ئۇلارنى يوقلاپ كەلگەندىلا ئاندىن ھېلىقى ئەسلى بۇ يەردە ئەمىنلىك تاپىدىغان نېمىتىنى ئۇلاردىن ئاڭلاپ ئىنتايىن تەشنالىق ھالىتىدە ئۇلارنى قىزغىن كۈتىۋالاتتى . چۈنكى ئۇلار بۈگۈنگىچە يەپ - ئىچىپ ، ئەرلەر ئايالارغا ، ئاياللار ئەرلەرگە قېنىشىپ ، كىشىلەر ئارا خۇددى دۇنيادىكىگە ئوخشاشلا ئادەتتىكى پاراڭلارنى قىلىشىش بىلەن ئادەتتىكى تۇرمۇش ئۇسۇلىدا ياشىغاچقا ، ھەمدە بۈگۈنكى جەننەتتىكى تەلەپ بۇنىڭلىق بىلەنلا تەيىن تاپمايدىغانلىقتەك ماھىيەتتە بولغاچ ، ئۇلار بارغانچە بۇ خىل تۇرمۇشتىن بەسىنەتتى . پەقەت ئۆز بۇرادەرلىرى كېلىپ مەلۇم يېڭىلىقلارنى ئېيتىپ بەرگەن ۋە كۆرگەن ، ئاڭلىغانلىرىنى ئېيتىپ بەرگەندىلا ئاندىن ھېلىقى تەشنالىقى بىر ئاز بېسىقاتتى دە ، ئۇلار كەتكەندىن كىيىن باشقىلار بىلەن كۆرۈشكەچ ئاڭلىغانلىرىنى بىر - بىرلىرىگە يەتكۈزىشەتتى . ئەنە شۇنىڭدەك يەتكۈزىشىدىغان مەلۇم بىر دوقمۇشلۇق بازىرى بولۇپ ، شۇ خىل تەشنالىقىنى قاندۇرۇش ئۈچۈن كىشىلەر ئەنە شۇ يەرلەردە ئۇچىرىشاتتى . شۇ يەردە بۇرادەرلىرى تەرىپىدىن ئاڭلىغانلىرىنى ئېيتىشىپ يېڭىچە ئىلىملەرگە ئىگە بولۇشاتتى . ئۇلار ئەنە شۇ تەرىقىدە بولسىمۇ ھازىرچە شۇ خىل رەۋىشتە تەشنالىقىنى قاندۇرۇپ تۇرىشاتتى .


                                                    ( 40 )

ئاللاھ تائالا ئىنسانلارنى تەپەككۇر قىلىدىغان ، ئىنسان ۋە جىنلارنى يېڭىلىققا ئىنتىلگۈچى ، ئالاھىدە ئىنسانىي ئىمتىيازغا يېتىشى ئۈچۈن تېرىشقۇچى قىلىپ ياراتقانلىقىنى نۇرغۇنلىغان بەندىلەر بىلىشمەيتتى . شۇڭا ئۇلار بۇ جەھەتتىن ئۆزلىرىنىڭ نېمە ئۈچۈن يارىتىلغانلىقىغا پىكىر قىلماستىن ، ھايۋانىي يارالمىشلىققا چوقۇنۇشاتتى دە ، ھايات مۇساپىسىنى ئىزدىنىش ، ئىلىم ئېلىش بىلەن ئەمەس بەلكى يەپ - ئېچىش ، ئەۋلاد قالدۇرۇش ، مال - دۇنيا توپلاش بىلەنلا كۇپايىلەنگۈچى قىلىپ توختاتقانىدى . مانا بۇ توختۇتۇش ئاقىۋەتتە ئىنساننى تېخىمۇ زەئىپلەش گىردابىغا ئاپىرىپ تاشلىدى . ئاخىرى ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ قەيەردىن ، نېمە ئۈچۈن كەلگەنلىكىگە ، كىيىن قانداق ئورۇنغا قايتىدىغانلىقىغا قارىتا ھېچ پىكىر قىلماستىن ، مۇمكىن بولسا مەلۇم بىر بۆلۈك داش قازان بولسا ، ھەممە تاماقمۇ ئەتمەي ، ھېچ بىر تىرىشچانلىق كۆرسەتمەستىن كومىنانىڭ ۋاقتىدىكىدەك ئوپچە ياشاشتەك پاخالچە ھاياتلىققا ئۈمىدلىنەتتى . مانا بۇ ئۈمىد ئاقىۋەتتە ئۇلارنى ئەنە شۇنىڭدەك تىرىك تاپ ، ئەقلى جەھەتتىن رەزگى ، مەسئۇلىيەتسىز بېقىنمىچىلىك ۋە بېكىنمىچىلىك بىلەن كۈن ئۆتكۈزىدىغان ئەھلۋاللارنى ياخشى كۆرۈش بىلەن توختاشتى . مانا بۇ توختاش ئاقىۋەتتە ئۇلارنى تاغنىڭ ئارقىسىدىكى تاغقا يېتىش ئۈچۈن ئەمەس ، بەلكى پۇتىنىڭ ئۇچىغىلا يېتىش بىلەن تەيىن تېپىشنى توغرا تونۇتتى . مانا بۇ تونۇش ئاقىۋەتتە ئۆزلىرىنى ئۆزلىرى ھالاك قىلىشقا قىستاپ قويدى . شۇنىڭ بىلەن كىشىلەر ئارا كىيىنكى مۇساپىنىڭ قانچىلىق بېسىمى بارلىقى ۋە نېمىلەرنىڭ تەلەپ قىلىنىدىغانلىقىدەك ھىسسىيلىك قىممىتىدىن مەھرۇم قىلىش بىلەن پەقەت باشقا بىر مىللەتكە چوقۇنۇش ، باشقا بىر مىللەتكە تېۋىنىش بىلەن تەيىن تاپماقلىقنى ، ئۇلار قاچان تاشلاپ بەرسە شۇنى رازىمەنلىك بىلەن قۇبۇللاشتەك ئىت خۇيلۇق ھالەتكە كېلىشىپ قالدى . بۇنىڭدەك كىشىلەردىن قانداقمۇ ئىنسانىي بەندىچىلىك روھىنى تاپقىلى بولسۇن ؟
ئاللاھ تائالا ۋاقىت ئۆلچىمىنى ياراتتى . ھەممە نەرسىنىڭ ئۆزلىرىگە خاس ۋاقىت ئۆلچىمى بولىدۇ . يەرشارى ۋاقتى . بۇ بولسا يىل ، ئاي ، كۈندۇر . بۇلار تەتقىق قىلىنىپ ماددىي ھالەتكە يەتكەچكە بۇ ئادەتتىكى ۋاقىت ئۆلچىمى بولۇپ كەتكەن . يەنە بىرى زامان ۋاقتى ئۆلچىمى . يەنى ، مەلۇم بىر دەۋىرنىڭ ئۆزگىچە ھالىتىدىن يەنە باشقىچە ھالىتىگە كېلىش باسقۇچىدا ئۆتكەن مۇئەييەن ۋاقىت . بۇنى يەرشارى ۋاقتى بۇيىچە ھېسابلىغاندا مەلۇم يىل ياكى ئاي ياكى كۈن ھېساۋىغا سۇندۇرۇشقا كېلىدۇ . زامان ۋاقتىنى بەندە مۇقەرەرلەشتۈرەلمەيدۇ . ئەمما تەپەككۇرىنىڭ چوڭقۇرلىقى بىلەن پەقەت پەھىم ( قەلىب ئىشەنچىسى بىلەن يەكۈنلەش ) قىلالايدۇ خالاس .
ئىنسان زېمىندىن يارىتىلغانلىقتىن ، ئۇنىڭ ئۆمرى يەرشارى يىلى بۇيىچە دەۋىرلىنىدۇ . ئەمما ، ئۇنىڭ مەنىۋىيىتى روھىيەت ئالىمىدىن يارىتىلغاچقا ، ئۇنىڭ بۇ خىل ئۆمرى ئەقلىيە يېشىغا تەئەللۇقلاردىن بولۇپ قالىدۇ . ئەقلىيە يېشىنىڭ قانداق بولىشى دەل بەندىنىڭ تىرىشىشى بىلەن بولىدۇ . چۈنكى بەندە بىر نەرسىنىڭ ھەقلىقىنى قانچە كۆپ بىلسە ، ئۇنىڭ ئەقلىيە يېشى شۇنچە تىز يۈكسىلىدۇ . ئاللاھ تائالانىڭ بۇ يەردىكى << 40(1) >> نى تىلغا ئېلىشى دەل ئەقلىيە يېشىنى ئالغىنىدۇر . بۇ يەردىكى قىرىق ياش پەقەت يەرشارى ۋاقتىغىلا نىسبەتلىك بولماستىن ، بەندىنىڭ تېگىشلىك قىلىنغان يۈز پىرسەنتلىك يەتمەكچى بولغان ئەقلىيە يېشىغا يېتىشتە دەل << 40 >> لىق باسقۇچقا يەتكەندە ، كىشىنىڭ ئەقلىيە يېشىنىڭ قىرىققا يېتىپ بىر نەرسىنىڭ ھەق - ناھەقلىقىنى ، توغرا - خاتاسىنى ، نېمە ئۈچۈنلىكىنى چۈشىنىشتەك ماھىيىتىگە يەتكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ . شۇڭا دەججالنىڭ تۇرىدىغان ۋاقتى قىرىق . زامان ۋاقتى دەل مەلۇم ئىختىلاپلار تۈگەشكە قاراپ ماڭغانكى قىرىقلىق باسقۇچىغا يەتكەندە ، پىتنە توختايدۇ . دىننىڭ ، ئىسلامنىڭ ئەسلى ماھىيىتىدىكى يۈزلىك باسقۇچلار يۇرۇشقا باشلاپ دەل قىرىققا يەتكەندە ، دەججالنىڭ تۇرىدىغان ۋاقتى ئاياقلىشىدۇ . بۇ دەل مەلۇم زامان ۋاقتى بىلەن مەلۇم كىشىلەرنىڭ ئەقلىيە يېشىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تەرىپى . ھەدىستە : << ئەگەر كىشى نامازنىڭ ئالدىدىن ئۆتۈشنىڭ قانچىلىك گۇناھلىقىنى بىلسە ئىدى ، قىرىق تۇراتتى >> دېيىلگەن . بۇ يەردىكى قىرىقمۇ دەل ئول بەندىنىڭ ئەقلىيە يېشىنىڭ قىرىققا يەتكىچە ئىشارىدۇر . << قىرىق تۇراتتى >> دېيىلىشتىن بىز ھەقىقەتەن ، بىلمەستىن مەلۇم زىيانكارلىقلارغا قالىدىغانلىقىمىزنى ، مەلۇم زىيانكارلىق قارشى تەرەپنى بىلمەيتتى ، كىچىكتى ، نادانتى دېمەستىن ئىجرا قىلىنىدىغانلىقىنى بايقايمىز . شۇنىڭدەك ، نامازنىڭ ئالدىدىن ئۆتكۈچى ئەگەر نارسىدە بولمىسىلا - قانچە چوڭ بولىشىدىن قەتئىي نەزەر ئەقلىيە يېشى قىرىقتىن تۆۋەن نىسبىيلىكتە بولۇپ قالغان بولسىمۇ ، يەنىلا ئۇنىڭغا گۇناھ بولىدىغانلىقى ، ئۇ ئۆزىگە ئۆزى زىيانكارلىق تىلىگۈچى بولۇپ قالىدىغانلىقى ئىشتىلگەن . شۇڭا ئاللاھ تائالا بىزلەرنى چوقۇم مۇشۇ خىل ئەقلىيە يېشىمىزغىمۇ ئالاھىدە ئېتىۋاردا قارىشىمىزغا قىستايدۇ . ئەگەر بىز جەننەت ئىلمىسىگە ، جەننەت چۈشەنچىسىگە قارىتا قىرىقتىن تۆۋەن ھالەتتە توختاپ قالساق ، بىز قانداقمۇ ئەنە شۇ تۆت جەننەتتىن ئورۇن تىلىيەلەيمىز ؟ بەندە نېمىنى كۆرسە ، نېمىنى بىلسە شۇنى تىلىيەلەيدۇ . بىلمىسە گۇمانى بۇيىچە نەپسىنىڭ قاياشى بۇيىچە نېمىنى توغرا تاپسا شۇنى تىلەيدۇ . ئاقىۋەتتە ئۇ ياكى دوزاخنى ، ياكى جەننەتنى تالىدىم دەپ ، كىيىنكى ئەنە شۇ جەننەتكە مۇشۇ دۇنيادىكى ھەشەمچىلىكنى نىسبەت بېرىش بىلەن مۇشۇ دۇنيادىكى ئاڭ بۇيىچىلا ئەتىنى ، كىيىنكى دۇنيادىكى ئورنىنى تىلىشىپ قالغۇسىدۇر . بۇ خۇددى بىر ئىدارىدىكى ئورۇنلارنىڭ قانداقلىقىنى بىلمەي بىراۋ تەرىپىدىن مۇنداق خىزمەت قىلامسە ، مۇنداق ئادەم بولامدە دېسە ماقۇل دەپلا قايسىسى ئاڭلانسا شۇنى قۇبۇل قىلغىنىغا ، پۇل سانىنىڭ قىممىتىنى بىلمەستىن بىر كوينى ئالامسەن ، بەش كوينىمۇ ، ياكى ئون كوي ، يىگىرمە كوي ، ۋە ياكى ئەللىك كوي - يۈز كوي ، ياكى ئۇنىڭدىن ئارتۇن مىڭ كوي ، تۈمەن مىڭ كوي ، مىلىيۇن ... دېگەندەك سان قىممىتىنى بىلمىگەن كىشى قايسىنى تاللايدۇ . پەقەت قۇلىقىغا قايسى سۆز چىرايلىق ئاڭلانسا شۇنى تاللايدۇ . مانا بۇ شۇنچىلىك ئىلىمدىن ئۆزىنى مەھرۇم قالدۇرۇپ ئەقلىيە تەرىپىنى تۆۋەنلەتكەنلىكى . شۇنىڭدەك ، بارلىق ساھەدە تېگىشلىك يۇقىرى تۆۋەن نىسبەتلىك ياشلىرى بولىدۇ . كىيىنكى جەننەت ۋە دوزاخ دىنىي ئىلىمدىن بولغاچ ، سىز - بىزلەرنىڭ دىنىي ئىلمىمىز قىرىققا يەتمىسە ، بىزلەرنىڭ تىلەيدىغىنىمىز ئانچىكى نېمەت بولۇپ قالىدۇ . يۇقىرىدىكى نېمەتنى بىلمەيدىغان كىشى قانداقمۇ يۇقىرى نىسبەتلىك دەرىجىگە يېتىشتە ئىشلىنىدىغان ئەمەللەرگە بەرداشلىق بېرەلىسۇن ؟

داۋامى بار !


تولۇقلىما مەزمۇن (2013-7-31 14:08):
(1) بىز ئىنساننى ئاتا - ئانىسىغا ياخشىلىق قىلىشقا بۇيرۇدۇق. ئىنساننى ئانىسى مۇشەققەت بىلەن قورساق كۆتۈرۈپ، مۇشەققەت بىلەن تۇغدى. ئۇنىڭغا قورساق كۆتۈرۈش مۇددىتى ۋە ئۇنى سۈتتىن ئايرىش مۇددىتى 30 ئايدۇر. تاكى ئۇ (بوۋاق ئۆسۈپ) كۈچ - قۇۋۋەتكە تولۇپ، 40 ياشقا يەتكەندە، (ئۇ): «پەرۋەردىگارىم! سېنىڭ ماڭا ۋە ئاتا - ئانامغا بەرگەن نېمىتىڭگە شۈكۈر قىلىشنى ۋە سەن رازى بولىدىغان ياخشى ئىشنى قىلىشىمنى ماڭا ئىلھام قىلغىن، مەن ئۈچۈن مېنىڭ ئەۋلادىمنى تۈزىگىن (يەنى مېنىڭ ئەۋلادىمنى ياخشى ئادەملەر قىلغىن)، مەن ھەقىقەتەن ساڭا (جىمى گۇناھلاردىن) تەۋبە قىلدىم، مەن ھەقىقەتەن مۇسۇلمانلاردىندۇرمەن» دەيدۇ [15]ئەھقاف

ئەپسانە

                                               ( 41 )

ئاللاھ تائالا ھەقىقەتەن ھەر ئىشنى ھېكمەت بىلەن قىلغۇچى ، ھەر بەندىسىگە تېگىشلىك ئورۇنلارنى ۋە نېسىۋىلەرنى بەرگۈسىدۇر . بۇ جەھەتتىن ھېچ بىر بەندىنىڭ ھېچ بىر ئاللاھقا ناقايىللىق تەرىپى بولمايدۇ . ئەگر بولدى دېگەندىمۇ ، ئۇ دەل ئاللاھنىڭ ئۆزىگە بەرگەنلىرىنىڭ ، نېمىلەرنى نېمە ئۈچۈن ئورۇنلاشتۇرغانلىقىنىڭ سىرىنى بىلمىگەنلىكىدىندۇر . ۋە بەزىدە بەندە بىلىپ تۇرۇپمۇ بەزى قىسىنچىلىقلاردىن ۋايساپمۇ قويىدۇ . لېكىن بىلگەنلەر بىلەن بىلمىگەنلەر ئوخشاش بولمايدۇ . بىلگەنلەر شۇنىڭدىن كىيىن ئاللاھقا شۇ خىل ۋايسىشىنى ئىچكى جەھەتتىن قىلغانلىقتىن ۋە بەزىدە تىلىدا سۆزلەپ سالغانلىقتىن چاپسانلا تەۋبىگە ئىشتىلىنگۈسىدۇر . لېكىن بۈگۈن دوزاختىكىلەردىن بەزىلەر شۇنچە تاقەتسىز ۋارقىرايتتى .
- ئى پەرۋەردىگارىمىز ، بىزنى ئىلگىرىكى ھاياتىمىزغا چىقارغىن ، بىز ئىلگىرى ئىشلىگەن ئەمەللىرىمىزدىن باشقىسىنى ئىشلىسەك ! بىز بارلىق ئىشلىرىمىزدا ساڭا ئىتائەت قىلىپ مۆئمىنلەردىن بولساق ! ! !
ئەمما بۇ مۇمكىن بولمايتتى ۋە ئەسلا مۇمكىن ئەمەس ئىدى . چۈنكى ئۇلارغا ھاياتىي دۇنيادا نۇرغۇنلىغان ئاگاھلاندۇرۇشلارنى ، نۇرغۇنلىغان پۇرسەتلەرنى بەرگەن ئىدى . تاكى ئۇلار كۇفرىنى قايتا - قايتا تىلەپ كۇفرىغا قاتقۇچە ماڭغان يولىدا كېلىشمەسلىكلەرنى ، ئازابلارنى ، ئۆزلىرىنىڭ ھەقىقەتەن شۇ يولغا ۋە شۇ يولدىكى ئەمەللەرگە تاقەتسىزلىكىنى ئايان قىلىپ يالغانچىلىقلىرىنى ئاشكارا ئايان قىلىپ تۇرغانىدى . لېكىن ئۇلارنىڭ گەدەنكەشلىكى ئەنە شۇ كۇفرىلىقلاردىن قايتىشنى خالىمىدى ۋە قانچە دىشۋارچىلىقلارنى بەرگەنسېرى << بۇنىڭ بىلەن ئاللا بىزنى سىناۋاتىدۇ >> دىيىشەتتى . ھالبۇكى ئۇلار ئىمانى سەۋەبىدىن ئەمەس بەلكى باشقىلارغا تاجاۋۇز قىلغانكى سەۋەبىدىن يەتكەن ۋە تاقىتى يەتمەيدىغان ئىشلار ئېسىلىۋالغانلىقلىرىدىن يەتكەنكى دىشۋارچىلىقلارنى ئاللاھنىڭ ئازابى بىلەن ئوخشاش كۆرەتتى . ئەنە شۇ كۆرۈش ئۇلارنى تېخىمۇ جاھىل قىلىپ قويغانىدى . مانا بۇ << قىرىق >> قا يەتمەستىن قىرىققا يەتكەنلەردەك ئۆزلىرىنى چوڭ تۇتقان ۋە ئۆزلىرىچە يول تۇتۇشۇپ ئەسلى توغرىغا يېتەكلىگۈچىلەرنى تاشلاپ تەقۋاسىز ، يالغانچى ، كاززاپ سامىرى(1)لارنىڭ گۇمانىغا ئەگىشەتتى ۋە توغرىغا يېتەكلىگۈچىلەرگە ئوخشاش موللىلىق قىلىش بىلەن سامىرىغا ئوخشاش باشقىچە يول ھازىرلاپ قويۇشتى . ئەنە شۇ ھازىرلىنىش ئاقىۋەتتە ئۇلارنىڭ دىندىكى ھالىنى يامانلاشتۇرىۋەتتى . ئەمەلىيەتتە مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامدىن ئىبارەت ئەلچىنىڭ ۋە باشقىلارنىڭ ئىزىدىن بىر چاڭگال توپىچىلىك سىياھلارنى چېچىپ توغرىغا خاتانى ئارلاشتۇرۇش بولسا دەجاللىق بولاتتى . ئەنە شۇ دەججاللىق كىشىلەرنى توغرا يولدىكىلەرنىڭ يولدىن ھامان توسۇپ كەلگەنىدى . بۇ تۇسۇلۇش دەل تەييارلانماستىن قورال ياراقسىز جەڭلەرگە ، دىننىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى بىلمەستىن موللىلىق قىلىشلارغا قىستاپ قويدى . نادانلار ۋە ھاماقەتلەر ھامان بۇلار ئېلىپ كەلگەن ئوتقا كىرىشنى تاللىدى . ئەمەلىيەتتە ئۇلارنىڭ قارشى تەرەپكە پىتنە قىلىۋاتقىنى شۇ ۋاقىتتا توغرا يول ھېسابلىناتتى ، سۇغۇق سۇ ئىدى . تولىمۇ ئەپسۇس !
ئۇلار مۇھەممەد ئىسىملىك بىر ئىنساننىڭ پات - پات ئارىسىدىكى بەزى كۈيۈشتىن توختىغان ۋە بەدىنىدە بەزى ئالامەتلەر كۆرۈنگەنكى دوزاخ ئەھلىلەرنى پەرىشتىلەرنىڭ ھەمكارلىشىشى بىلەن ئېلىپ چىقىپ كېىۋاتقانلىقىنى كۆرىشەتتى . بۇ كۆرۈش بولسا ئۇلاردا ئۆزلىرى ھەم بىر قېتىملاردا كۆيۈشتىن توختاپ ، چىقىپ كېتىدىغانلار قاتارىدىن بولۇش مۇمكىنچىلىكى ئۈستىدە ئۈمۈدىنى ئاشۇراتتى . لېكىن بەزىدە ئاغرىققا چىدىماستىن ئۆزىنىڭ پەرۋەردىگارىنى چاقىرىپ ئۇنىڭدىن ھېچ ياخشىلىق يەتمىگەنلىكتىن ، ئۆزلىرى ئۈستىدە شۇنچە ئېچىنىشلىق ۋارقىرىسا قۇلىقى دوزاخقا نىسبەتەن گاس بولغانلىقتىن ، ئۇلارنىڭ ئېچىنىشلىق ۋارقىراشلىرى قۇلىقىغا كىرىپ قويماي بەلكى بىر قۇرۇتنى كۆرگەنچىلىك كۆرمەستىن ئۈستىدىكى ئامانەتنى بەجانىدىل ئورۇنلاۋاتقان مالائىكىلەرگە سۆز قىلىپ : - ئى مالائىكىلەر ! سىلەر پەرۋەردىگارىڭلارغا ئېيتساڭلارچۇ ، بىزدىن بىر كۈنلۈك بولسىمۇ ئازابنى يىنىكلەتسە ئىكەن ! ! ! - دەپ يالۋۇرىشاتتى . لېكىن ئۇلاردىن ھېچ سادا بولماستىن داۋاملىق ئۇلارنى ئازابقا سۆرەپ ئۆز ئىشىنىلا قىلاتتى . بەزىدە مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا يالۋۇرسا بەزىدە مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام بىلەن بىرلىكتە كەلگەن پەرىشتىلەرگە يالۋۇراتتى . پەرىشتىلەر ئۇلارغا جاۋابەن : - سىلەرگە ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى ئوقۇپ بېرىدىغان ئاگاھلاندۇرغۇچىلار كەلمىگەنمىدى ؟ - ئۇلار : - ھەقىقەتەن بىزگە ئاللاھنىڭ ئەلچىلىرى كەلگەنىدى . ئەمما بىز ئۇلارنى ھامان يالغانچى قىلاتتۇق . ئىشنىڭ بۇنچىلىك بوپ كېتىدىغانلىقىنى ئويلىماپتۇق . بىزگە شاپائەت قىلغان بولساڭلار ! ! ! . پەرىشتىلەر ئۇلارغا جاۋابەن : - سىلەر ئىلگىرى ھەقىقەتەن يامان ئىش قىلغان ئىدىڭلار ، بۈگۈن دەل ئۇنىڭ ۋابالىنى تېتىدىڭلار . بۇ تېتىش سىلەرگە تېگىشلىك بولدى . شۇڭا سىلەر ئۆزەڭلاردىن ئاغرىنىڭلار ! ! !
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام پەرىشتىلەر بىلەن بىرگە بىر قانچە قېتىم دوزاخقا كىرىپ كۈيۈشتىن توختىغان ۋە ئازابتىن خالى بولۇپ ياكى جەننەتتىن نېسىۋىسى بولسا جەننەتكە ، ياكى جەننەتتىن نېسىۋىسى بولمىسا تۇپراقلار ئارىسىدىن بولۇشقا ئېلىپ چىقىپ قايسى ۋاقىتتا بۇ خىل ئېلىپ چىقىشنىڭ توختىغانلىقىنى ئۇلار تۇيماي قېلىشتى . ھەمدە بىر پەرىشتىنىڭ دوزاخ ئەھلىگە بىر نەرسىنى كۆرسۈتۈپ تۇرۇپ : - ئى دوزاخ ئەھلى بۇنى كۆردۈڭلارمۇ ؟ مانا بۇ بولسا ئۆلۈم . - دەپ شۇ نەرسىنى بوغۇزلاپ تۇرۇپ - بۇ مانا كۆرگىنىڭلارغا ئوخشاش بوغۇزلاندى . ئەمدى سىلەرگە مەڭگۈ - مەڭگۈگە ئۆلۈم يوق . ئەمدى سىلەر ئۆزەڭلەرگە تالاي ئۆلۈملەرنى تىلەڭلار ، بۇ تىلەكلەرنىڭ سىلەرگە ھېچقانداق پايدىسى يوق . ئەمدى سىلەر دوزاختا مەڭگۈ قېلىڭلار ......
بۇ ئاگاھلاندۇرۇشنى ئاڭلىغان دوزاخ ئەھلىدە بارلىق ئۈمۈتلەر غازان بولۇپ قۇرىدى ۋە تۆكۈلدى . ئۇلار كۈنلەر شۇنداق ئۆتىۋەرسە بىر كۈنى ئۆزلىرىنىڭ ئۈستىدىكى ئازابلارنىڭ كۆتۈرۈلۈپ كېتىدىغانلىقىغا ئىشىنەتتى . يەنە بىر بۆلۈك كىشىلەرگىمۇ مەڭگۈلۈك ئازاب تېگىشلىك بولدىكى ، ئۇلارغا ھاياتىي دۇنيادا ھەممە نەرسىلەر تەييار قىلىنىپ بېرىلگەن ، يېنىدا مۇسۇلمانلار ۋە باشقا دىندىكىلەر يۈرگەن ھەمدە ئۇلارنىڭ قىلىپ يۈرگەن دىنىي ئىشلىرى دائىم ئۆزلىرىگە سۇگۇلۇپ تۇرغان ، ئۆزلىرىمۇ بەزىدە دىنىي ئىشلارغا ئارلىشىپ قالغان ، لېكىن ئۇلار ھامان ئۆزلىرىگە كۇفرىلىقنى تاللىغان بولۇپ ، دىنسىزلىقنى راۋا كۆرگەن كىشىلەر ئىدى . ئاللاھتائالانىڭ مۇنۇ ئايىتىدە ئېيتقىنىدەك ، ئۇلار خۇددى كاپىرلار ھەمدە مۇناپىقلار ھۆكمىدە قىلىنىپ مەڭگۈ دوزاختا قېلىشقا ئەمىر قىلىندى . { اﷲ مۇناپىق ئەرلەرگە، مۇناپىق ئاياللار ۋە كۇففارلارغا دوزاخنى ۋەدە قىلدى، ئۇلار دوزاختا مەڭگۈ قالىدۇ. دوزاخ ئۇلارنى (ئازابلاشقا) يېتەرلىكتۇر، اﷲ ئۇلارغا لەنەت قىلدى، ئۇلار مەڭگۈلۈك ئازابقا دۇچار بولىدۇ } بۇنىڭدەك ۋاقىتتا يەنىلا توغرا يولدىكىلەر ئارىسىدا يۈرۈپ دىن ئۈچۈن تىرىشمىغانلاردىنمۇ ئازغۇن ئادەم بارمۇ ؟ بۈگۈن ئۇلارغا ھېچ بىر ئەھەدى قايغۇرمىدى . چۈنكى ئۇلار ئۆزلىرىگە ئۆزلىرى زۇلۇمنى ئىشتكەن ئەمەسمىدى . مۇناپىقلار ئۆزلىرىنىڭ مۆئمىنلىكىنى كۇفرىغا ساتتى . ھەمدە مۆئمىنلەرنىڭ ئارىسىدىكى كۇففرلارغا ئوخشاش ئاللاھقا خاس ئىبادەتتە بولۇشنى ئىختىيار قىلمىدى . كاپىرلار مۆئمىنلەردىن ئادا جۇدا ئىدى . لېكىن مۇناپىقلار مۆئمىنلەر ئارىسىدا كېلىپ - كېتىپ يۈرۈپ مۆئمىنلەرنىڭ ئاجىزلىقىنى كاپىرلارغا يەتكۈزۈپ تۇراتتى . شۇنىڭ بىلەن ئىككى ئارلىقتىكى دىنىي مەسىلە تېخىمۇ ئىختىلاپلىشىپ ، ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلىپ ئاللاھنىڭ مەلۇم ئايەتلىرىنى ئىنكار قىلغان كاپىرلارنىڭ ھەققە قايتىشىنى ئەنە شۇ خىل پىتنە قىلىش يولى بىلەن ئىتىپ ، ئۇلارنىڭ ھەم توغرىغا قايتىشىنى بارلىق كۈچى بىلەن توسۇپ قويدى . شۇڭلاشقا مۇناپىقلار ئەڭ ئاستىنقى دوزاخ ۋەيلۇنغا چۈشۈرىۋېتىشكە تەيىن توختىلىندى . مانا بۇ ئۆزىگە دوست بىلەن دۈشمەننى ئارلاشتۇرۇپ قويغانلىقنىڭ ۋە ئارلىقتا ھەر ئىككى تەرەپكە سۇخەنچىلىك قىلىپ يۈرگەنلىكنىڭ ئاقىۋېتى . بۈگۈن ئۇلارغا ئاسمان زېمىنمۇ يىغلىمىدى . ئۇلارغا ئارا تۇرغۇدەك ھېچ بىر ئەھەدى چىقمىدى . ئىلگىرى ئۇلارنى دىشۋارچىلىقلاردىن قۇتۇلدۇرۇپ قالىدىغان ھۆكۈمىتى ، ھوقوقى ، بايلىقى ، شان - شەرىپى بار ئىدى . ئەمما بۈگۈنكى تۇغۇلما گادايلىق قاپلىغان كۈنلەردە ھەتتا ئۆزىگىمۇ ئۆزى ئىگە بولالمىدى . ۋە قىلمىشلىرىنىڭ ئەشەددىي قاتتىقچىلىقىدىن بارلىق شەيئى ئۇلارنىڭ ئۆزلىرىدىن يوقالغاىنىغا قارىتا تەبرىك سۆز قىلىشتى . چۈنكى ئەنە شۇ ئاسىيلارنىڭ قېتىلىشى بىلەن ئىلگىرى زېمىنلار تەڭ خۇمدانغا كىرىپ ئوتقا تۇتۇلغان ئەمەسمىدى . ئەنە شۇلارنىڭ قېتىلغانلىق دەستىدىن تۆمۈرلەر قازان ، قازانلار ئوتقا تۇتۇلۇپ قىزىتىلغان ئەمەسمىدى . ئۇلار مەيلى قايسى بىر جايغا بارمىسۇن باشقىلارغا چوقۇمكى ئۇلارنىڭ ۋابالى يېتەتتى . ئۇلار ئادىمىيلىكتە تىرىك بولسا تىرىكلەر ئاداشتى . ئۆلسە زېمىن ۋە باشقا ئالەملەر مەلۇم يامانلىقلارغا قېلىش بولغانلىقتىن ، ئۇلارنىڭ دوزاختىن باشقا چىقىش يولى قالمىغان ئىدى . شۇنداق ئىكەن ، ئۇلارنىڭ بۈگۈندە دوزاختا مەڭگۈلۈك قېلىشىنىڭ ئۆزىلا ئۇلارغا قىلىنغان رەھمەت ئىدى . ئۇلار بۇ رەھمەتنى خۇشاللىق بىلەن قۇبۇل ئەتسۇنمۇ ؟
ئى رەببىمىز ! بىزلەرنى بۇ مەھشەرگاھتىن توغرا رەۋىشتە قايتقانلار قاتارىدىن قىلغىن !





(1) سۈرە تاھا . سامىرى ئېيتتى: «مەن ئۇلار كۆرمىگەننى كۆردۈم، ئەلچىنىڭ ئىزىدىن بىر چاڭگال توپىنى ئالدىم - دە، ئۇنى چاچتىم ،( شۇنىڭ بىلەن سىلەر كۆرگەندەك ئەھۋال يۈز بەردى ) شۇنىڭدەك (بۇنى) ماڭا نەپسىم چىرايلىق كۆرسەتتى» [96]
(2) سۈرە تەۋبە [68]

داۋامى بار !

ئەپسانە

                                                 ( 42 )

ئۈستىنكى تۆت جەننەت ئەھلىلەرگە نىسبەتەن مەلۇم بىر قەلبىلىرىنىڭ بىر نەرسىگە مۇھتاجلىقىنى ھېسابقا ئالمىغاندا كۈنلەر ئىنتايىن خۇشاللىق ، ئىنتايىن مەنىلىك ئۆتەتتىكى ، ئۇلار ئۇ يەردىن مەڭگۈ - مەڭگۈگە چىقىپ كەتكۈسى يوق ئىدى . چۈنكى ئۇلار كۈندە چوڭ - چوڭ زىياپەتلەر ئارىسىدا ئائىلىسىگە بېرىپ - كېتىپ يۈرەتتى . سۇرۇنداشلىرى بىلەن ئىلگىرىكى ھاياتىدا بەزى ئىشلارنىڭ نېمە ئۈچۈن شۇنداق بولغانلىقىغا ۋە مەلۇم ئىشلارنىڭ نېمە ئۈچۈنلۈك تەقدىرلىرىنىڭ سىرلىرىنى تەھلىل قىلىشىپ ئۆزلىرىنىڭ ئىلگخرى ئادەم ئەلەيھىسسالامنىڭ تەقدىر مەسىلىسى بىلەن جەننەتتىن چۈشۈپ كېتىپ يەنە شۇ تەقدىرگە چىن ئىشەنگەنلىكى ھەمدە ئەنە شۇ ئىشىنىشتىن يەتكەن كىيىنكى ئورنىلىرىغا قارىتا مېڭىپ ئۆتكەن قىسمەتلىك باسقۇچلارنى ئەسلىرىگە ئېلىشىپ ۋە ئۆزلىرى بىلگەن ھەمدە كىيىنكى سۇرۇنداشلىرى ئارقىلىق ئاڭلىغان بايانلىق ئىلىملەرنى بىرلەشتۈرۈپ نېمە ئۈچۈنلۈك سۇئاللارغا جاۋاپ تاپاتتى . ئەنە شۇ تېپىش ئۇلارنىڭ قەلىبلىرىنى بارغانچە نۇرلاندۇرۇپ ، بارغانچە كۆتۈرەڭگۈلۈككە ئېلىپ چىقاتتى . ئۇ خىل ئىلىملەرنى ئۇلارنىڭ ئائىلىسىدىكىلەر ۋە ئۇلار ئۆز ئارا مۇلاقات بولۇشقان قوشنىلىرى ۋە دوست يارەنلىرى بىلەن ئېيتىشىپ ئەنە شۇ مەنىۋىي جەھەتتىكى خۇشاللىقىنى ، ئوزۇقىنى كونتىرول قىلاتتى .
ئەرلەرنى كۈندىلا سۇرۇنلار قاپلاپ تۇراتتى . ئاللاھ تائالانىڭ ھۇزۇرىدا ئالاھىدە جەننەتلىك ئورۇنلارغا ، شۇ جەننەتلەردە ئالاھىدە ئىمتىيازلاردىن بەھرىمەن بولغان يۇقۇرى دەرىجىلىك پەيغەمبەرلەر ئەنە شۇ ئىمتىيازدىن پايدىلىنىپ ، جەننەت ئەھلىگە ھەپتىدە بىر قېتىم سۇرۇن ھازىرلاش شەرىپىگە مۇيەسسەر بولۇشقانىدى . بىر كۈنى ئادەم ئەلەيھىسسالام راسلىسا ، بىر كۈنى نۇھ ئەلەيھىسسالام ، بىر كۈنى ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام ساھىپخان بولسا يەنە بىر كۈنى مۇسا ئەلەيھىسسالام ، يەنە بىر كۈنى يۈسۈپ ئەلەيھىسسالام ساھىپخان بولسا يەنە بىر كۈنى جانابى رەسۇل ئەكرەم سەللاللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم پەيشەنبىگە توغۇرلاپ زىياپەت بېرەتتى . ھەر جۈمە كۈنى بولسا جانابى ئاللاھ ئۆزى ساھىپخان بولۇش بىلەن ئالاھىدە سورۇن ھازىرلاپ جەننەت ئەھلىنىڭ ھەممىسىگە لايىق رەۋىشتە سۇرۇن ھازىرلاپ بېرەتتى . بۇ سۇرۇنلارغا ئاياللار ، ھۈرلەر ۋە بالىلار(1) تەڭ كېلىشەتتى ۋە ئۇلارغا ئەرلەردىن ئايرىم سۇرۇن ھازىرلىناتتى . مانا بۇ ھەممىلەرنىڭ ئېرىشىش ئۈچۈن ئەسلى تېرىشىدىغانكى نوقتۇلۇق بەختى ئىدى . ئەمما ، نۇرغۇنلىغان كىشىلەر تاقىتىنىڭ يەتمەيدىغان ئىشلارغا ئارلىشىۋېلىش ۋە ئىشلەشكە تامامەن قۇۋۋىتى يېتىدىغان تۇرۇقلۇق ئىشلىمەستىن ياخشى ئىشلارنى قولدىن بېرىپ قويغانلىقىدىن كەتكەن بەخىت ئىدى .
ئۇ سۇرۇنلاردا ھەممە ئۆزلىرى مەمنۇن بولىدىغان نەرسىلىرىگە ، يېمەكلىكلىرىگە ۋە تېگىشلىك ئىلىم ئەھلىلەرگە مۇلاقات بولۇشاتتى . ئاللاھنىڭ ھۇزۇرىدىكى سۇرۇننى ھېچ ئەھەدى ئىلگىرى كۆرمىگەن ۋە ھىس قىلاي دەپمۇ ھىس قىلىپ بولالمىغانلىقتىن ، ئۇنى تەسۋىرلەشكە تاقىتى يەتمەيتتى ۋە ھەقىقەتەن ئىنسان ۋە جىنلار ھەمدە پەرىشتىلەر بىرلەشكەن تەقدىردىمۇ ئاللاھنىڭ ئۇ خىل سورۇنىنى تەسۋىرلەپ بېرەلمەيتتى . باشقا پەيغەمبەرلەرنىڭ ھۇزۇرىدىكى سۇرۇنلىرى بولسا بىرىدە بار نېمەت يەنە بىرلىرىدە ئالاھىدە بولۇشتەك ، يەنە بىرلىرىدە يوق نېمەتلەر يەنە بىرلىرىدە بولۇشتەك ئەھۋاللاردىن ھەر بىر سۇرۇننىڭ ئۆزىگە چۇشلۇق ئالاھىدىلىكى ، قىممىتى بار ئىدى . ئۇلار ئەنە شۇ خىل ئۆزگىچە سۇرۇنلاردىن ھەر كۈنى دېگۈدەك بەھىرلىنەتتى .
ئىلگىركى ھاياتلىقتىكى ئىبادەت ئىنسان ۋە جىنلارنىڭ ئۆزلىرىنى ئاللاھنىڭ توغرا دىنىدىن چەكلەپ قوماسلىقى ۋە توغرا يولدىن ئاداشتۇرۇپ قويماسلىقى ئۈچۈن كۈچلۈك ۋاستە بولۇش ئۈچۈنلا چۈشۈرۈلگەن ، ئەمىر قىلىنغانىدى . جەننەتتە ھېچ بىر شەيتانى كۈچ بولمىغانلىقتىن ، ھەمدە جەننەت ئەھلىلەرنىڭ قەلبىدىن ھەسەت ۋە كىبىرلەرگە ئوخشاش يامان ئۆسمىلەرنى تارتىپ ئېلىۋېتىلگەنلىكتىن ، بۇ يەردە ئىلگىركىگە ئوخشاش ئىبادەتتە بولۇش تەلەپ قىلىنمايتتى . بۇ يەردىكى ئىبادەت دەل ئاللاھنى ھەمىشە تەبىئىي سېغىنىش ۋە ئۇنىڭ بىلدۈرۈشكە خاس بولغان ئىشلىرى توغرىسىدا ئۆز - ئارا مۇلاھىزە قىلىشىش ئارقىلىق بەندىچىلىكىنى كونتىرول قىلىشتىن ئىبارەت ئىدى .
ئىلگىرى ئادەم ئەلەيھىسسالام جەننەت ئەھلىگە ئاللاھنىڭ ئىلگىرىدىن ۋە يېقىندىن بارلىققا كەلتۈرۈپ ياراتقانكى نەرسىلىرىنىڭ ھېكمىتىنى ۋە ماھىيىتىنى ھەمدە ئۇنىڭ ناملىرىنى ئېيتىپ بېرىشتەك ئالاھىدە تەپەككۇرىدىن ھاسىللانغان جاۋاپلارنى ئالاتتى . كىيىن ئادەم ئەلەيھىسسالام جەننەتتىن زېمىنغا چۈشۈرىۋېتىلگەندىن كىيىن پەرىشتىلەر ئالدىغان ئىلىملەرنىڭ يۆنۈلىشى ئۆزگىرىپ زېمىنغا قارىتىلغانىدى . مانا ئەمدى جەننەت ئىلىم ئەھلىلىرى ئادىمىزاتلار بىلەن توشۇپ كەتتى . بۇ ئادىمىزاتلار بارا - بارا ئىلگىرىكى ھاياتىدىكى ئىشلارنىڭ سىر - ھېكمىتى توغرىسىدا سۆزلىشىپ تۈگىتىشىگە بېقىپ ئەتىراپىدىكى يېڭىچە شەيئىلەر ۋە جەننەت ۋە دوزاختا بولىنىۋاتقان ئۆزگىرىشلەر ئۈستىدە توختۇلىۋاتاتتى . بۇ خىل ئىلىملەرنىڭ ماھىيىتىنى تەپەككۇر سېستىمىلاشقان ۋە بۇ تەرىپىنى تولۇق ، مۇكەممەل بەرپا قىلىپ كۈچەيتىپ بۈگۈنگە ئۇلاشقان ئىنسانلارغا يۆلۈنۈپ جىنلار ۋە پەرىشتىلەر بىرلىكتە ئىگىلىشەتتى .
ئىلگىرى مەلۇم پەرىشتىلەر مەلۇم ئىنسانلارنىڭ خاتىرىدىكى كۈندىلىك يېزىلغان ئىشلىرىغا قارىتا ئۇلار بىلەن غەيبىي ھالەتتە دوستلاشقان بولۇپ ، شۇ ئىنساندىن بولغان دوستلىرى جان ئۈزۈش ۋاقتى سەكراتىدا ئەزرائىل ئەلەيھىسسالامدىن ئىلگىرى خۇش خەۋەر بېرىش ئۈچۈن ھەقىقىي ھالەتتە ئۇلارغا كۆرۈنۈپ ، ئۆزلىرىنىڭ ئىلگىرىدىن ئۇنىڭغا دوستلۇق ئىزھار قىلىپ يۈرگەنلىكىنى ، بۈگۈن مانا ئاللاھنىڭ ئىزنى بېرىشى بىلەن ئۇنىڭغا خۇش خەۋەر بېرىش ئۈچۈن ھەمدە ئۆزلىرىنىڭ دوستلىقىنى ئاشكارا قىلىش ئۈچۈن كەلگەنلىكىنى ، ئەزرائىل كەلگەندىمۇ ئۇنىڭ بىلەن بىرگە تۇرىدىغانلىقى ۋە جان چىقىپ شۇ خوشلاشقانچە جەننەتتە كۆرىشىدىغانلىقتەك خوشلۇشۇشلار بىلەن تەيىن تېپىشقان بولۇشۇپ ، بۈگۈن مانا ئۇلارنىڭ دوستلىقى ئاشكارا بېرىپ كېلىشىپ ، بىرەر مەسىلىلەردە مەسلىھەتلىشىپ دېگەندەك مۇئامىلىلەر ئۈستىدە بولىۋاتاتتى . شۇ ئىنسانلارغا ھەم يېقىندىن دوستلۇق ئىزھار قىلىشقان ، غەيىبلەرنى سېزەلەيدىغان سېھرى تۇيغۇسىنىڭ كۈچىيىشىگە قارىتا ئەمەل ئىشتكەن بەزى بىر قىسىم جىنلارمۇ ئىلگىرى ئىنسانلارغا كۆرۈنسە بولمايدىغانلىقتەك ئاجىزلىقلار بىلەن يۇشۇرۇن دوستلۇقتا بولۇشۇپ ، بۈگۈن ئۇلارمۇ ھەم ئاشكارا دوستلۇقتا بولۇش بىلەن بىرگە سۇرۇنداش بولۇش شەرىپىدە بىرگە بولغانىدى . شۇ ۋەجىدىن جىنلار ۋە پەرىشتىلەر شۇ ئادىمىي دوستلىرىدىن سىرت كۆرگەن ۋە ئاڭلىغانلىرى ئۈستىدە مەسلىھەت سورىشاتتى ۋە شۇ ئىشلارنىڭ نېمە ئۈچۈنلىكى توغرىسىدا ئۇنىڭ بىلەن ھەمسۆھبەت قىلىشاتتى . مانا بۇ بەخىتنىڭ ئۈستىگە بەخىت ئىدى . ئۇلار ئەنە شۇ بەخىت ئىچىدە بارا- بارا تۆۋەنكى جەننەت ئەھلىلەرنىڭ بارلىقى ئۇنتۇپ قېلىشىۋاتاتتى ھەمدە ئۇلارنىڭ يېنىغا چۈشۈپ چىقىشقا ۋاقىت ئاجىرتىپ بولالماي قالغانىدى . شۇڭا تۆۋەنكى قىسىمدا ئۇلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر تاپساق .



(1) گەرچە جەننەتتە تۇغۇلۇش ۋە ئۆلۈش بولمىسىمۇ ، بۇ يۇقۇرى دەرىجىلىك جەننەتتە ئىسلامنىڭ ئۈستىگە ئەمەس بەلكى ئىسلامنىڭ ئۈستىدە تۇغۇلغان بوۋاقلار تاكى قورساقتىكى ئۈچ ئاي ئون كۈندىن كىيىنكى ئاخىرقى بۆلەك يېشىغا قارىتا نارسىدە ۋاقتىدا ئۆلۈپ كەتكەن بولسا ، ئۇلار ئىلگىرىكى ئاتا - ئانىلىرىغا ، ئەگەر ئاتا - ئانىسى جەننەت ئەھلىدىن بولالمىسا باشقىلارغا خىزمەت قىلىشى ئۈچۈن تەيىن قىلىنغانىدى . گەرچە ئۇلارنىڭ يۈزىدە ئىبادەت قىلىشتىن ھاسىل بولىدىغان نۇر بولمىسىمۇ ، ئەنە شۇنىڭدەك جەننەت ئەھلىلەرگە قارىتا تەڭ تۇش ئون ئىككى ياش ھالىتىدە خىزمەتچى قىلىنىپ تۇرغۇزۇلغانىدى . ئەمما تۆۋەنكى جەننەتلەرگە قارىتا ئىسلامنىڭ ئۈستىگە تۇغۇلغان ھالەتتە ئۆلۈپ كەتكەنلەرمۇ بىردەك ئون ئىككى ياش ھالىتىدە خىزمەتچىلىككە قويۇلغانىدى .


داۋامى بار !

ئەپسانە

                                                     ( 43 )


مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام باشچىلىقىدا بىر بۆلۈك پەرىشتىلەرنىڭ دوزاختىن كۈيۈپ توختىغانلارنى ئېلىپ چىقىپ ، ئاللاھ تائالانىڭ بىر بۆلۈكىنى تۇپراقلار ئارىسىدا قىلىۋېتىشىگە قارىتا تەقدىرىنى ئورۇنلاش بىلەن بىرگە قالغانلىرىنىڭ مەلۇم جەننەتتىن مەلۇم نىسبەتتە نېمەتلىنىشى بولغانلىقتىن ، ئۇلارنى تېگىشلىك بولغان جەننەتلەرگە ئۇلار ئەر بولسا بەزى ئاياللار بىلەن ، ئايال بولسا بەزى ئەرلەر بىلەن جۈپلىگەن ئاساستا بىرگە ئۆتۈشكە قالدۇرۇلغانىدى . ھەمدە ئۇلارنىڭ مەلۇم ۋاقىت ئىچىدە قايتا - قايتا ئېلىنىپ چىقىلىپ تاكى قەلبىدە زەررىچە ئىمانى بارلارنى - يەنى مەھشەرگاھقان شۇنچىلىك بولسىمۇ ئىمانىي ۋە ساۋابىي قىممەتنى ئېلىپ كېلەلىگەنلەرنى ، شۇنچىلىك ئەجىرىنىڭ ھېساۋىنى كۆرۈشتەك قىسمەتلەرگە ئورۇنلاشتۇرۇش جانابى ئاللاھنىڭ شەپقەتلىرىنىڭ بىرى ئىدى . لېكىن ئاللاھ ئۇلارغا نىسبەتەن جەننەتتە مەڭگۈ تۇرماقلىقنى ئەمەس بەلكى جەننەتتە قانچىلىك تۇرۇش تۇرماسلىقنى ئۇلار ئۆزلىرى بەلگۈلەيدىغانلىقتەك ئەركىنلىك ئىچىدە تۇرغۇزغانىدى . چۈنكى جانابى ئاللاھنىڭ ئۇ يەردىكى خۇيىمۇ ھەم قايسى بىر بەندە ئۆزلىرىنى ئۆزلىرى ئۆزگەرتمىگۈچە ئۇلارنى ئۆزگەرتىپ قويماسلىق ئىدى . لېكىن ئۇلار ھاياتىي دۇنيادا جەننەتنى ئىنتايىن بەخىتىك ياشايدىغان ، ھېچقانداق بىر كۈچ ئۆزلىرىنى ھېچ نەرسىدىن توسمايدىغان ، ئەركىنلىك ، بايلىق ، ھەشەمچىلىك ، قەيەرگە بارىمەن دېسە بارالايدىغان ، قەيەردە تۇرىمەن دېسە تۇرالايدىغان ، نېمىلەردىن غىزالىنىمەن دېسە ئويلىرى بۇيىچە غىزالىنالايدىغان ، ئەرلەر بىر قانچە خوتۇنلۇق بولۇپ ، مۇھەببەت ئىچىدە كۆڭۈل ئېچىپ يايرايدىغان ..... دەپ چۈشىنىشەتتى . بەندە نېمىنى تىلىسە شۇنى تاپقىنىغا ئوخشاش ، ئۇلارنىڭ ھاياتىي دۇنيادا جەننەتكە بولغان تونۇشى شۇنىڭدەك بولغاچقا بۈگۈنكى ئېرىشكەن ئورنى ئەنە شۇ ئىدى . لېكىن ئۇ خىل تەسەۋۋۇردىكى جەننەت پەقەت ھاياتىي دۇنيادىكى ئەڭ باي ، ئەڭ ھوقوقدار ، ئەڭ ئاقىل ، ئەڭ ئىلىمدار ، شانۇ - شۆۋكەتلىك تەخىتلەر ئۈستىدىكى ئىمتىيازلىق كىشىلەر يېتەلەيدىغان ئالىي ماقام ئىدى . لېكىن ئۇلار ئىنسانلىق ئىمتىيازىنى ئېلىشتىن ئىلگىرى زېمىنلار ئارىسىدا تۇرغان ۋاقتىدا ، زېمىن ئۈستىدىكى ھايۋاناتلارنىڭ دۈپۈرلەش ۋە ئۆز تىللىرىدا بىر - بىرلىرىگە خىتابلىشىپ ئاۋاز چىقىرىشلىرى ، سۇ ئېقىنلارنىڭ شىلدىرلاشلىرى ، شامال - بورانلارنىڭ ۋۇيۇلدىغان ئاۋازلىرى ..... دېگەندەك شەيئىلەرنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلاش ، ئۇلارنىڭ قانداق نەرسىلەر ئىكەنلىكىگە قارىتا تۇيغۇلاش ئىچىدە ئۆتۈپ ، شۇ ۋاقىتتا ئۇلارغا نىسبەتەن ئەڭ كاتتا تۇرمۇشلۇق دەل شۇ شەيئىلەرنى كۆرۈش ، تۇتۇش ، ۋە باشقا ئېھتىياجلىرىدىن چىقىشتەك ئارمانلاردىلا ھاياتلىقنى تەسۋىر بىلىپ تونۇغىنىدەك ، ئۇلار ھەم شۇنچىلىك ئەقلى بىلەن ئاللاھنىڭ كىيىنكى ھاياتلىقتا بولىدىغان جەننەت ۋە دوزاخنىڭ بارلىق ساماۋىي كىتابلاردا ۋە كىشىلەر ، ئىلىمدارلار ئارىسىدا ئېيتىلغانكى بايانلار بۇيىچىلا ئۆز تەسەۋۋۇرىنى كۈچكە ئىگە قىلىپ ، بولۇپمۇ بۈگۈنكى كۆرگەن ، ئاڭلىغان ، تېتىغان ۋە سەزگەنلىرىگە نىسبەتلەپ كىيىنكى دۇنيارىنىڭ ئۆزلىرىگە شۇنداق بولۇشىنى ئۈمۈد قىلىپ تىلەشكەنىدى . ئەنە شۇ تىلەش ئۇلارنى نېمىنى تىلىسە نەق شۇنىڭغىلا يەتكۈزگەنىدى .
بۈگۈن ئۇلارمۇ نېمىنى تىلىگەن بولسا شۇنىڭغا يەتكەن بولدى ، ئەمما ، ئۇلار ئىلگىرى زېمىندىكى ۋاقتىدا زېمىن ئۈستىدىكى شەيئىلەرنىڭ قانداقلىقىغا قارىتا گۇمانىي قىياسەن چۈشەنگىنىگە ئوخشاش ۋە شۇنىڭغا يېتىش ئارزۇسىدىلا ئاللاھدىن ئەنە شۇ زېمىندىكى خەلىپىلىك ئورنىنى ئېلىشنى تىلەشكىنىگە ، شۇنىڭ بىلەن ئۆزلىرى بىلمىگەن نەرسىلىرىنى ئامانەت قىلىپ ئالغانلىقلىرىغا ئوخشاش ، كىيىنكى ھاياتلىقتىكى ئورۇننى ھەم ئۆزلىرىنىڭ چۈشەنچىسى ، ھاياتىدىكى ئارمانلىرى بۇيىچىلا چۈشىنىپ شۇنىڭغىلا يەتمەكلىكنى تىلەشكەنىدى . تولىمۇ ئەپسۇس ، ئۇلارنىڭ بۈگۈنىدە يەتكەنكى ئورنى خۇددى ئىلگىرى زېمىندا تۇرغۇزۇلغاندا ئىلگىرىكى تۇپراقلار ئارىسىدىكى ۋاقتىدا پەقەت كۆرۈپ بېقىش ۋە مۇمكىن بولسا تۇتۇپ بېقىشتەك ئارمانلىرىغا يېتىپ نۇرغۇنلىغان نەرسىلەر ۋە شەيئىلەر ، ئەسلى ئۆزىدە بولۇشقا تېگىشلىك نېمەتلەرنىڭ ئۆزىدە بولالماسلىقتەك ئەھۋال ئاستىدا قالغىنىغا ئوخشاش ، بۇ يەردىمۇ ئەنە شۇ نۇرغۇنلىغان بەخىت ئاتا قىلغۇچى ۋە مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئىگە قىلغۇچى ماھىيەتلەردىن مەھرۇم ھاللاردا پەقەت يەپ - ئېچىشنىلا تىلەشكەنلىكلىرىنى پەملەشكەنىدى . ئۇلارنىڭ پەملەشكىنى توغرا چىقىپ بارا - بارا ئۇلاردا خۇددى ئىلگىرى ئوردىدىكى خاننىڭ كېنىزەكلىرىگە ئوخشاش ئوردىنىڭ شۇنچە ناز نېمەتلىك تۇرمۇشىدىن مەلۇم مەنىۋىيەتلىرى قانماسلىقتەك ئەۋال ئاستىدا ئوردىدىن زېرىككىنىگە ئوخشاش ، بۈگۈن ھەم ئۇلار جەننەتتىن ئەسلى ئېلىشقا تېگىشلىك بولغان مەنىۋىي ئۇزۇقلارنىڭ كەمچىللىكىدىن زېرىكىش ھىس قىلىشىۋاتاتتى . بۇ زېرىكىش بارا - بارا يۇقىرى ئورۇندىكى تۆت جەننەت ئەھلىلەرنىڭ ئۆزلىرىنىڭ ئىشى بىلەن بولۇپ كېتىپ ئۇلارنىڭ يېنىغا كېلىپ بولالماسلىقتەك ئالدىراشچىلىقىدا تېخىمۇ كۈچەيگەنىدى .
ئىلگخرى شۇنچە خان - سارايغا ئىگە بولغان تۇرۇقلۇق ، شۇ يەردە ھەم شۇ ۋاقىتتا ئالەملەرنىڭ ئىگىسى بولغان ئاللاھنىڭ ئۆزلىرىدە بولۇشقا تېگىشلىك ئىبادەتلەرنىڭ ، بولۇشقا تېگىشلىك نېمەتلەرنىڭ بار بولۇشىنى ئىرادە قىلغىنىغا ئوخشاش ، ئەنە شۇ بار بولغان نەرسىلەر كىشىنى ھەمىشە ئەنە شۇ خىل نېمەت ئۈستىدە تۇرسىمۇ زېرىكتۈرمىگىنىگە ئوخشاش ، ئىلگىرى << جەننەتتە بۇنىڭدەك ناماز ئوقۇپ ، روزا تۇتۇپ ئىبادەت قىلمايمىز دېسە >> ۋاي نېمىدىگەن پەيزى ، پەقەي يەپ - ئىچىپلا يۈرۈيدىكەنمىز دەپ كىيىنكى ئالەمنى بۈگۈنىدىكى ئارمانلىرىغا نىسبەت بېرىش بىلەن ، دەل بۈگۈنكى جەننەتكە خاس قىلىنغان ئىبادەتنىڭ كۈچى بىلەن ھەم جەننەتتە مەڭگۈ تۇرۇشتەك ماھىيىتىنى يادىدىن چىقىرىپ قويۇشقانىدى ۋە ئۇلارنىڭ كىيىنكى جەننەتكە بولغان چۈشەنچىسى ئاجىز بولغاچ ، بۈگۈنكى ئېرىشكىنى ھەم شۇنچىلىك ئىدى . تولىمۇ ئەپسۇس ، بۈگۈن ئۇلار ھەممە تىلەكلىرىگە يەتكەنىدى . لېكىن ئۇلار << جەننەتكە ئېرىشسەك ئىبادەت قىلمايدىكەنمىز >> << پەقەت يەپ ئېچىپلا يۈرۈيدىكەنمىز >> دېگەنكى ئارمانلىرىغا يېتىش ئارقىسىدىكى بۈگۈنىدە ئەسلى بولۇشقا تېگىشلىك مەنىۋىيىتىگە باغلىنىدىغان نېمەتتىن مەھرۇم بولۇپ قالدى . ئەنە شۇ مەھرۇملۇق ئۇلارنى بارا - بارا زېرىشلىك گىردابىغا سۆرەيتتى . ئىلگىرى تېخى يۇقىرىدىكىلەرگە نىسبەتەن ئالىي سۇرۇنلار قۇرۇلمىغاندا بولسا ، ئۇلارنىڭ كېلىپ - كېتىشلىرى ئارلىقىدا ئۇلاردىن ئېلىۋالغان جەننەت ئەھلىنىڭ ئىبادىتى بۇلۇشتەك ئىلىملەرنىڭ سىرلىرىنى ، تەقدىرلەرنىڭ ھېكمەتلىرىنى ، يەنە شۇ يەردىمۇ قانداق قىلىش - قىلماسلىقتەك ساقلىنىشقا تېگىشلىك بولغان ۋە نېمىلەرگە تىرىشىشتەك ئىشلاردا سۆھبەتلىشەتتى . ئەنە شۇ سۆھبەتلىشىش ئۇلاردىكى شۇ خىل تەشنالىقلارنى قاندۇرۇپ ، بۈگۈنكى ئورنىدا بولۇشتىكى رازىمەنلىكىنى قوزغايتتى . لېكىن ئىلگىرىكىدەك ئۇلارنىڭ جىددىيچىلىكى ئارقىسىدا ئۇلارنى يوقلاپ بولالماسلىق ۋە بەزىدە يوقلاپ كەلگەندە بولسا شۇ خىل نېمەتلەرنى ئېيتىپ بەرگىنى بۇيىچە ئۇلاردا گەرچە ئۇلارغا ھەسەت قىلىشتىكى نەپسى بولمىسىمۇ ، لېكىن ھەقىقەتەن ئۇلارنىڭ ئىچىدىن ئۇھسىنىش ، ئىچىدىن بارا - بارا روھىي ئازابلىنىش يۈز بېرىشكە باشلىغانىدى . ئۇلار ئاخىرى جەننەتتىكى شۇ خىل تۇرمۇشتىن زېرىكشتى . جەننەتتىكى شۇنچە يېمەك - ئىچمەكلەر ، نازۇ - نېمەتلەر ، ئەر - ئاياللىق مۇھەببەتلەر ..... ھەممە ئۇلارنىڭ رايىدىن قايتتى . ئۇلار ئىلگىرى بەزى بەندىلەرنىڭ تۇپراقلار ئارىسىدا قىلىنىپ كېتىشلىرىگە ئوخشاش ، تەن ۋە مەنىۋىي جەھەتلەردىن ھېچقانداق ئازابلىنىش بولماسلىقتەك ئەھۋاللىرىغا قايتقىنىغا ئوخشاش ، ئۆزلىرى ھەم بۇ خىل مەنىۋىي جەھەتتىن تۈگۈشۈپ كېتىشتەك قىينىلىشلاردىن قۇتۇلۇشنىڭ بىردىن بىر يولى ئەنە شۇ ئىكەنلىكىنى تونۇشتى .
كىشى ھاياتىي دۇنيادا تىرىكلىكىدە نەپسىنىڭ مەلۇم خۇشلۇقىغا ئېرىشەلمىسە ، خۇددى بۇ دۇنيا بىر زىندانغا ئوخشاش ، شۇ كىشى بۇ دۇنيادىن زىرىكىش ، مۇمكىن بولسا ھاياتىنىڭ ئاخىرلاشقىنى ئەڭ ياخشى تاللاش يولى بولغىنىغا ئوخشاش ، ئۇلاردىمۇ ھەم ئەنە شۇ نەپسىنىڭ جەننەتتىكى ئەسلى تۇرمۇشتا بولىدىغان ئەڭ تېگىشلىك بولغان نېمەتلەردىن مەھرۇم ھالدا توختۇلۇپ قالغانلىقتىن ، ئۇلار ئۆزلىرىگە قارىتا ئۆلۈم تىلىمەكنى قارار تېپىشىپ قېلىشتى . شۇنىڭ بىلەن ئۇلار داۋاملىق شۇ خىل ئاجىزلىقى تەرەپلىك سۆھبەتلىشىدىغان كونا دوقمۇشى بازىرىغا كېلىشكەندە بارا - بارا مۇشۇ خىل سۆزلەرنى ، قارارلارنى قىلىشاتتى . ئاخىرى ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بەزى جەننەتتىكى ئورنى تۆۋەن بولغان ئەھلىلەر ئۆزلىرىگە ئاللاھنىڭ ئۆلۈم بېرىشىنى بىرلىكتە تىلەشكەنىدى . جانابى ئاللاھ ئۇلارنىڭ دۇئاسىنى مەقبۇل كۆردى ۋە ئىلگىرىكى ھالىتى تۇپراقلار ئارىسىدا بولۇشنى ئىختىيار قىلدى .
ئىلگىرىكى دوزاخ ئەھلىلەرنىڭ مەلۇم بىر قىسمىلىرىنىڭ دوزاختىن قۇتۇلۇشى ۋە ياكى جەننەتكە ياكى تۇپراقلار ئارىسىدا قىلىنشتەك ئەھۋاللاردىكى قىسمەتلەرگە قارىتا ئۇلار ھەمىشە غۇلغۇلا مۇنازىرلىشىپ تۇرىشاتتى . تۇپراقلار ئارىسىدا بولۇنغانلارغا قارىتا خەيرىلىك دۇئالارنى قىلىشاتتى . ئۇلارنىڭ ئازابتىن قۇتۇلغانلىقىغا قارىتا خۇشال بولسا ، ئاللاھنىڭ ئۇلارغا شەپقەت قىلغانلىقىغا قارىتا تولىمۇ مەمنۇن بولۇشاتتى . ئەمما بۈگۈنىدە يۇقىرى تۆت جەننەت ئەھلىلەرنىڭ بارا - بارا بۇنىڭدەك يوقۇلۇش جەننەت ئەھلىلەرنىڭ بېشىغا كېلىشىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ ، ئۆزلىرىدىن ھەم ئەنسىرەشكە باشلىدى . چۈنكى ئۇلار ئانچىكى بىر يەرلىرى كەمتۈكتەك ھىس قىلىشىپ قالغان يېرىنى دېمىگەندە ، تۇرىۋاتقان جەننەتتىن مەڭگۈ - مەڭگۈگە چىقىپ كەتكۈسى كەلمەيتتى . لېكىن ئۆزلىرىدىن تۆۋەنكى جەننەت ئەھلىلەرنىڭ بارا- بارا ئاللاھدىن ئىزنى سوراش بىلەن تۇپراقلار ئارىسىدا بولۇشۇپ كېتىشلىرى ئۇلارنى ئۆزلىرىدىن ئۈمۈدسىزلىنىشكە قىستاپ قويدى . ۋاقىتنىڭ قانچە ئۇزۇن ئۆتۈشىگە قارىتا ھېلىقى تۆت جەننەت ئەھلىلەردىن باشقىلىرى ئاللاھنىڭ ئىزنى بېرىشى ئاستىدا يوقۇلۇپ كەتتى(1) .



(1) بەتبەختلەرگە كەلسەك، ئۇلار دوزاخقا كىرىدۇ، ئۇلار دوزاختا (ئېشەك ھاڭرىغاندەك) توۋلاپ نالە - پەرياد چېكىدۇ [106]. (دوزاخنىڭ) ئاسمان - زېمىننى يوقالمايلا تۇرسا، ئۇلار دوزاختا پەرۋەردىگارىڭ خالىغان زامانغىچە داۋاملىق تۇرىۋېرىدۇ، پەرۋەردىگارىڭ ئەلۋەتتە خالىغىنىنى قىلغۇچىدۇر [107]. سائادەتمەنلەرگە كەلسەك، ئۇلار جەننەتكە كىرىدۇ، (جەننەتنىڭ) ئاسمان - زېمىنى يوقالمايلا تۇرسا، ئۇلار جەننەتتە پەرۋەردىگارىڭ خالىغان زامانغىچە داۋاملىق تۇرىۋېرىدۇ (بۇ ئۇلارغا قىلىنغان) ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان ئىنئامدۇر [108] سۈرە ھۇد

داۋامى بار !

ئەپسانە

                                                     ( 44 )

نۆۋەتتە ئۇلار ئۆزلىرىدىن ئەنسىرەپ تۇرۇشقانلىقلىرىدا بولسا ، بىر كۈنى جۈمە كۈنىدە جانابى ئاللاھ ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى ھۇزۇرىغا مېھماندارچىلىققا چاقىردى . ئۇنىڭسىزمۇ داۋاملىق بۇرۇنقىغا ئوخشاش سۇرۇندارچىلىق بولۇشۇپ تۇرۇۋاتاتتى . ھەممە كېلىپ بولغاندىن كىيىن بىر جاكارلىغۇچى پەرىشتە ھەممىگە قارىتا خىتاب قىلىپ ئېيتتى : - ئى جەننەت ئەھلى ! بۇ نېمە نەرسە بىلەمسىلەر ؟
جەننەت ئەھلى دەرھاللا ئۇنىڭغا : - ئۇ دېگەن ئۈلۈم ! - دەپ جاۋاب بەردى .
پەرىشتە شۇئان ھېلىقى ئۆلۈمنى بوغۇزلاپ تۇرۇپ ، ئەمسىلەرگە ئۆلۈم بوغۇزلاندى . سىلەرگە مەڭگۈلۈككە ئەمدى ئۆلۈم يوق - دەپ جاكارلىدى . شۇنىڭ بىلەن جەننەت ئەھلىنىڭ مۇشۇ خىل دىشۋارچىلىقى پۈتكۈل ئۈزۈلۈپ قەلىبلىرىنى ئىنتايىن خۇشاللىق تەسۋىرلىگۈسىز ھاياجان قاپلىدى . شۇ ئارلىقتا جانابى ئاللاھ ئۇلارغا خىتاب قىلىپ : - ئى بەندىلىرىم ، سىلەرگە بۇنىڭدىنمۇ چوڭ بىر نېمەتنى ئىرادە قىلىمەنكى ، ئۇ بولسىمۇ سىلەرگە كۆرۈش ئۈچۈم مېنىڭ جامالىمدۇر - دەپ يۈزىدىكى پەردىنى قايرىۋەتكەنىدى ، گەرچە ئىلگىرى مەھشەرگاھتا ئۇلار ئاللاھنى بىر قېتىم كۆرگەن بولسىمۇ ، لېكىن ئۇ ۋاقىتتا قورقۇنۇش ئىچىدە كۆرگەنلىكتىن ، تازا ھۇزۇرى قەلىب بىلەن قارىيالمىغان ۋە شۇ خىل كۆرۈش ئۇلاردا ھەقىقىي مۇھەببەت ئاتا قىلالمىغانىدى . لېكىن بۈگۈن ئەنە شۇ كۆرۈشتىن كىيىنكى مۇھەببەتنىڭ ئوتى ساقلاغلىق شۇنچە ۋاقىتنى گەرچە بىر يەرلىرى كەمتۈكتەك ھىس قىلىشىۋاتقان بولسىمۇ ، شۇ ئوتنىڭ يالقۇنجىسى بىلەن بۈگۈنگە ئۇلاشقان قەلىب ئىگىلىرى ، ئاللاھنىڭ جامالىنى كۆرۈش ۋە داۋاملىق كۆرۈپ تۇرۇپ ئىمتىيازىغا ئېرىشكەندىن كىيىنكى خۇشاللىق ھەقىقەتەن ھېچ بىر تەسۋىرلىگۈسىز نېمەت ئىدى . ئۇلارنىڭ ئەنە شۇ ھاياجان قاپلىغان قەلىبلىرىدە بۇنىڭدىن كىيىن ھېچ بىر ئۆلۈمنىڭ ئۆزلىرىگە كەلمەيدىغانلىقى ، ئاللاھنىڭ ئەڭ ئاخرىدىكى تاللانغان بەندىلىرى ئىكەنلىكى روشەن بولۇش بىلەن ئىنتايىن مەمنۇنلۇق ، ئىنتايىن خۇشاللىق ، ئىنتايىن رازىمەنلىك ، ئىنتايىن ...... بولۇشتەك ئىسكەنجىسىدە بولۇشۇپ كېتىشتى . مانا بۇنىڭدىنمۇ ئارتۇق بەخىت بولامدۇ ؟ ئېيتىڭلارچۇ ، كىملەر بۇ خىل جەننەت ئەھلى بولۇش بىلەن بۇ ھالەتتىن قايتىپ كېلەلەيدۇ ؟ پەقەت بۆيۈك نېسىۋە ئىگىسى خالاس . شۇنداقمۇ ؟

                                                    خاتىمە

ئاللاھ تائالانىڭ ياراتمىشى مەڭگۈ - مەڭگۈ داۋاملىشىشىدا ئىدى . ئاللاھ مەلۇم نىسبەتتە تەنھالىقىنى ئىلاھىي قۇدرىتىگە بىنائەن يېڭىچە نەرسىلەرنى يارىتىش بىلەن ئۆتكۈزۈپ ئالەملەرنىڭ بىر يولىدا دەۋىر قىلىنىشىنى ئىرادە قىلىشتا بولاتتى . ئىلگىرىمۇ شۇنداق ئىدى ، ھازىرمۇ ۋە بۇنىڭدىن كىيىن مەڭگۈ - مەڭگۈگە شۇنداق بولىدۇ ، ئەلۋەتتە . ئىلگىرىدىن نېمىلەرنى ياراتقان بولسا شۇ نەرسىلەرگە بىردىن مالائىكە تۇرغۇزۇپ پەرىشتىلەردىن تېگىشلىك رەۋىشتە تەڭ باراۋەر يارىتىپ كەلگەنىدى . ھەر شەيئىنىڭ ئىشلىرىنى نىسبەتلىك ھاللاردا ئەنە شۇ مالائىكىلەرگە بىلدۈرۈپ ، كىملەركى شۇ خىل شەيئىنىڭ ھېكمىتىنى ، سىرىنى بىلمەكچى بولسا ئەنە شۇ مالائىكىنى چاقىراتتى ياكى ئۇنىڭ ئالدىغا ئىلىم تەلەپ قىلىپ كېلەتتى . مانا ئەمدى گەرچە جانابى ئاللاھ يارىتىش لىنىيەسىدە ئىلگىرىكى ئىرادىلىرىدىن چىقىپ كەتمىگەن بولسىمۇ ، ئىنسانلارغا تەپەككۇرنى بېرىش بىلەن مەلۇم نىسبەتتە يېڭىچە ئىلىملەرنى تەپەككۇر قىلىپ ئىلىم تەھسىل قىلىشىپ ، جەننەتتە قالغان جىنلار بىلەن ۋە پەرىشتىلەر بىلەن بىرلىكتە مۇنازىرە تەلەپ قىلىشىپ تۇرۇشلىرى ۋە بۇنىڭدىن كىيىن شۇ خىل مۇنازىرىلەرگە ئالاھىدە ئېتىۋارىنى بېرىشتەك بىر مەلۇم مەۋقەسە يوقلۇقتىن بارلىققا كېلىپ ھازىرلاندى . مانا بۇ ھازىرلىنىش شۇنىڭدىن كىيىنكى دەۋەرلەرگە قارىتا باشقىچە بىر دولقۇن پەيدا قىلدى . بۇ خىل دولقۇن ئىچىدىكى ئىنسانلار ، پەرىشتىلەر ۋە جىنلار ھەممە بىردەك مەمنۇن ئىدى . بۇ نېمە دېگەن ئىنتايىن كۆڭۈللۈك بېسىلماقچى بولغان ۋە شۇنىڭدىن كىيىن بېسىلىدىغان سەپەر ھە ؟
ئەمدى قايتىپ كېلەيلى ! ئەمدى قايتمىساق جانابى ئاللاھنىڭ بىزگە بىلدۈرۈشتىن باشقا ئىشلار ئۈستىدە تەپەككۇر يۈزگۈزۈپ قالىمىز . ئەمما ، بىزنىڭ تەپەككۇر قىلىشىمىز ئۈچۈن ئەنە شۇ كۈنگىچە ، ئەنە شۇ سەپەرنى داۋام قىلغۇچە تالاي ، تالاي ، تالايلارچە تەپەككۇر قىلىدىغان ، تاقىتىمىزنىڭ يېتىشىچە ئىبادەت قىلىدىغان ، قانداق قىلغاندا كۇفرىدىن قېچىپ شۈكرىگە ، شەيتانغا چوقۇنۇشتىن قېچىپ ئاللاھنىڭ ئىرادىسى بۇيىچە بولۇشقا قايتىپ كېلىشىمىز ئۈچۈن بەزىدە يۈگۈرەپ ، بەزىدە مېڭىپ يەنە بەزىدە يۈكۈنۈپ ھەتتا دومىلاپ بولسىمۇ ھەققە قارىتا سىلجىشىمىز توغرا كېلىدۇ . ئەنە شۇ سىلجىشنى مۇۋەپپەقىيەتلىك باسالىساق ، چوقۇمكى ئەنە شۇ كىيىنكى سەپەرداشلاردىن بولالىشىمىزدا گەپ يوق .
بىز مەھشەرگاھقا باردۇق . گەرچە بۇ بېرىش ھىسسىي جەھەتتىن ۋە يېزىلىشتا سەل تاقۇ - تاقۇلىقتا بولۇپ قالغان بولسىمۇ ، بىز نۇرغۇنلىغان نەرسىلەرنى تونۇپ يەتتۇق . بۇ تونۇشتا نۇرغۇن نەرسىلەرنى چۈشەندۇق . ئەمدىكى گەپ ، بىزنىڭ مانا شۇ تونۇش ۋە چۈشىنىشلەر بۇيىچە قانداق يول تۇتماق ، نېمىلەرنى ئىشلەش ۋە نېمىلەردىن قېچىش ....... تەك ئەھۋاللاردا كۇفرىغا تىز پۈكمەستىن ، شۈكرىگە ھەر ۋاقىت ئىرادىمىزنى ، شىجائەتچانلىقىمىزنى ، ئىنسانىي غورۇرىمىز ۋە ئىنسانىي ئېھسانچىلىقىمىزنى كۈچەيتىشتە بولمىقىمىز ۋە ھەر ۋاقىت ئىبادەتتە غاپىللاردىن ئەمەس بەلكى ھەقىقىي چىن ئاللاھقا يۈزلىنىپ تۇرۇپ ئىخلاس بىلەن يۈزلىنىشىمىز لازىم كېلىدۇ .
ئەلۋەتتە بىز بۇنىڭلىق بىلەنلا تۈگىشىپ كەتمەيمىز . جان بولسا جاھاننىڭ بارلىقى ، ئاش بولسا قازاننىڭ بارلىقىنى بىلدۈرگەندەك ، تور بولسا مۇشىنىڭدەك قېرىنداشلارچە مۇئامىلاتلىرىمىزنىڭ بارلىقىنى ھەم بىلدۈرگۈسى !


ئاپتۇردىن : گەرچە بىر قۇرۇپ قالغان كۆتەك نۇرغۇن نەرسىلەرگە ئىشلىتىلىنىش قىممىتىگە ئىگە بولسىمۇ ، ئۇنىڭدىن چوقۇم تېگىشلىك رەۋىشتە پايدىلىنىش ئۈچۈن ، چوقۇمكى ئۇنى ئاۋۋال قاراملارچە پالتا بىلەن ياكى ھەرە بىلەن پارچىلاشقا توغرا كېلىدۇ . شۇنىڭدەك ، بۇ خىل ئىلىم قورغانى بىر تۈپ كۆتەك مىسالى بىزدە ئۇزۇن يىل يېتىپ كەتكەنىدى . بۇ خىل قورغاندىن تېگىشلىك مەنپەتلىنىشىمىز ئۈچۈن ئاۋۋال مەن تەسەۋۋۇپ ئىلمىسى ھىسسىيلىكتە ئۇزۇن يىل داۋام ئەتكەنكى ئۇيغۇر ئەۋلادى بولۇشتەك ، ئاتا - بوۋىلىرىمىزدىن قالغانكى ئىزنى بېسىپ ، ئۇلار بىزگە ئۆز ۋۇجۇدىدىن قالدۇرغان ھەر قايسى << گېن >> ىغا ئاساسەن ئۇنىڭدىن پايدىلىنىپ ، گەرچە ئۇششاق جەھەتتىن پۈتكۈللى بۇ كۆتەكنى پارچە - پارچە قىلىۋېتەلمىسەممۇ ، مۇشىنىڭدەك تومتاق بولسىمۇ يېرىپ ئالدى بىلەن بىر باسقۇچنى بېسىپ ئۆتكەن بولدۇم . بۈگۈنكى مېنىڭ تاقىتىم مۇشىنىڭغا ئاران يەتتى . ئەمدى قالدىسى باشقىلارنىڭ مۇنۇ كىتابچىدىن تولۇق پايدىلىنىپ ياكى مۇشۇ كىتابچىنىڭ ئارلىقىنى تولدۇرۇش ياكى قايتا پىششىقلاپ ئىشلەپ ، قەۋمىمىزنىڭ ، جۈملىدىن پۈتكۈل مۇسۇلمان ئەھلىلەرنىڭ مۇشۇ خىل ئىلىملەرگە ئىگە بولۇشتىن كىيىن دىنغا بولغان ئىخلاسىنى قولغا كەلتۈرۈشنى مەقسەت قىلغان بولساق .
گەرچە بىز ئۇيغۇرلار ئۆزىمىزدە بولغان مۇشىنىڭدەك ھىسسىيلىك كۈچىنىڭ پۈتكۈل يەرشارى بۇيىچە بارلىق مىللەتلەر ئارا ئەڭ كۈچلۈك مەۋقەدە ئىكەنلىكىنى تونۇپ يېتەلمەيۋاتقان بولساقمۇ ، چوقۇمكى بۇنى گېزى كەلگەندە چوقۇم ئىشلىتىپ بارا - بارا روشەنلەشتۈرمىسەك ، جانابى ئاللاھنىڭ بىزنى مۇشۇ بىر قانچە ئەسىر مابەينىدە ئۆزگىچە قاراڭغۇلۇققا سېلىپ ۋە ئۆزگىچە يورۇقلۇققا ئېلىپ چىققانكى ئىرادىلىرى ئارقىسىدا بىزدە پەيدا بولغان ئالاھىدە ئامىللارنى قەلىبلىرىمىزدىن سىرتقا ئاتتۇرۇپ چىقىرالماي قالىمىز . بىز مانا مۇشۇ مەۋقەيىمىزدىن توغرا پايدىلىنىپ ئاۋۋال ھىسسىيلىكتە توغرا بىر يولنى بېسىۋېلىپ ئۆتۈپ ، كىيىنچە ئۇنىڭ ئەمەلىي باسقۇچىنى بېسىشتەك ئالاھىدىلىكىمىزنى كۈچەيتىشىمىز كېرەك .
يېزىلىپ تۈگىگىچە بولغان ئارلىقتا قەلەم قۇۋۋىتىمنىڭ يىتەرلىك بولماسلىقى ۋە يازغاندىن كىيىن قايتا ئوقۇپ تەھرىرلەشتىن چارچاش ۋە يالغۇزلۇق سەۋەبلىك ئاجىز كەلگەنلىكىمدىن خەتلەر ۋە جۈملىلەر تازا راۋان چىقىپ بولالمىدى . مەن بۇنىڭدىن ئۈزۈر سورايمەن . ھىسسىيلىكىمگە تايىنىۋېلىش بىلەن بۇ تېمىنى بىر باشلاپلا يېزىپ تۈگەتكەچكە ھەمدە قەلبىمدە بۇ بىر پۈتۈن تېمىنى مۇكەممەل قېلىپلاشتۇرۇپ بولالمىغانلىقتىن ،  ئارلىقتىكى يۈز بېرىدىغان قىسمەتلەرنىڭ سەل ئالدى - كەينى بولۇپ قېلىشى كۈچلۈك بولۇپ قالغان بولىشى مۇمكىن . سىلەرمۇ ھەم ھىسسىيلىك قۇۋۋىتىڭلار بۇيىچە ئاستا - ئاستا ئۆزلەشتۈرىۋالغان بولساڭلار .
يېزىلىش جەريانىدا چوڭ خاتالىقلار يۈز بەرمىدى دەپ ئويلايمەن . لېكىن شۇنداق خاتالىقنى سەزگىنىڭلار ھامان قۇرئان - ھەدىسكە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ ، ھەق تەرەپكە قايتىۋېلىشىڭلارنى سورايمەن ھەمدە مۇمكىن بولسا خاتالىقنى كۆرسىتىپ بېرىشىڭلارغا ھەم تىلەكداشمەن .
ئاخىرىدا ئاللاھنىڭ سالامى ھەممىمىزگە بولسۇن . ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم ۋەرەھمۇتۇللاھى ۋەبەركاتۇھۇ



                                                تۈگىدى !

ئەپسانە

بۇ تېما تۈگىگىلى ئون كۈندىن ئاشقان بولسىمۇ بىرەر ئانداق - مانداق دېگەن جۈملە سۇئال سۆزى چۈشمەي تۇرىۋالدىغۇ . ياكى ئوقۇغۇچىلار بېشىدىكى بىر قانچە قىسمىنى كۆرۈپلا زىرىكىپ ئۆزىنى كىيىنكى قىسىملىرىنى ئوقۇشتىن ئېلىپ قاچتىمۇ ؟
گەرچە تېمىنىڭ ئۇزۇنلىقى سىزنى ئەجەپلەندۈرسىمۇ ئى ئوقۇغۇچى ! بۇ ھەقىقەتەن ئىچكىرلەپ پىكىر قىلىپ تەتقىق قىلىشقا تېگىشلىك تېما . ئەگەر سىز بۇنىڭدىكى نۇرغۇنلىغان بايانلارنى چۈشەنمىسىڭىز ، سىز ھەقىقىي ئېلىم ئەھلى دەپ تونۇيدىغان ئىلىم كىشىلەرگە بۇلارنى سۇنۇپ ، ئۇلارنىڭ تەستىقلاپ بېرىشىدىكى ھۆكۈمگە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ ئەقىدە قىلىشقا تېگىشلىك تېما . گەرچە سىز بۇنىڭدىن پايدىلىنالمىسڭىزمۇ ، بۇلارنى كۆچۈرۈپ ئېلىپ ، دىنىي جەھەتتىن ئىزدەنگۈچىلەرگە ياكى تەتقىقاتچىلارغا سۇنۇپ ھەدىيە قىلسىڭىزمۇ كۆپلەپ ساۋابقا ئېرىشىدىغان تېما .
بۇنچە سۈكۈتتە تۇرىۋالمىساڭلارا ھەي تورداشلار . مۇندا بىر پىكىر ئالماشتۇرۇپمۇ تۇرايلى ، قانداق ھە ؟!

nur528

ئەجەپمۇ بەلەن يىزلىپتىغۇ

ئەپسانە

بۇ تېما تۈگىگىلى خېلى كۈنلەر ئۆتكەن  بولسىمۇ بىرەر ئانداق - مانداق دېگەن جۈملە سۇئال سۆزى چۈشمەي تۇرىۋالدىغۇ . ياكى ئوقۇغۇچىلار بېشىدىكى بىر قانچە قىسمىنى كۆرۈپلا زىرىكىپ ئۆزىنى كىيىنكى قىسىملىرىنى ئوقۇشتىن ئېلىپ قاچتىمۇ ؟
گەرچە تېمىنىڭ ئۇزۇنلىقى سىزنى ئەجەپلەندۈرسىمۇ ئى ئوقۇغۇچى ! بۇ ھەقىقەتەن ئىچكىرلەپ پىكىر قىلىپ تەتقىق قىلىشقا تېگىشلىك تېما . ئەگەر سىز بۇنىڭدىكى نۇرغۇنلىغان بايانلارنى چۈشەنمىسىڭىز ، سىز ھەقىقىي ئېلىم ئەھلى دەپ تونۇيدىغان ئىلىم كىشىلەرگە بۇلارنى سۇنۇپ ، ئۇلارنىڭ تەستىقلاپ بېرىشىدىكى ھۆكۈمگە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ ئەقىدە قىلىشقا تېگىشلىك تېما . گەرچە سىز بۇنىڭدىن پايدىلىنالمىسڭىزمۇ ، بۇلارنى كۆچۈرۈپ ئېلىپ ، دىنىي جەھەتتىن ئىزدەنگۈچىلەرگە ياكى تەتقىقاتچىلارغا سۇنۇپ ھەدىيە قىلسىڭىزمۇ كۆپلەپ ساۋابقا ئېرىشىدىغان تېما .
بۇنچە سۈكۈتتە تۇرىۋالمىساڭلارا ھەي تورداشلار . مۇندا بىر پىكىر ئالماشتۇرۇپمۇ تۇرايلى ، قانداق ھە ؟!

nurjula

چوقۇم مۇشۇ ئىككى كۈن ئىچىدە ۋاقىت چىقىرىپ ئوقۇيمەن، يوللىغاندا ئون ئونبەش قۇردا بىر قېتىم چوڭىراق تىنىپ، بىر ئارلىق قويوپ ئاندىن يوللسىڭىز بوپتىكەن، ئادەمگە تىنماي ئوقۇيدىغاندەك، بىر خىل زىچ تەسىر بېرىدىكەن،  ئارلىق قويۇپ يوللىغان بولسىڭىز، سەل راھەت بىر خىل تۈستە ئوقۇيتتۇق، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئەلكۈيى مۇنىبىرىنىڭ خەت قۇر ئارقىلىق بەك زىچ تەڭشىلىپ قاپتۇ، ئادەمنىڭ كۆزىنى تالدۇرۋىتىدىكەن!

راستىنى ئېيىتسام، مەن مۇشۇ خىلدىكى ئىجادى مەزمۇنلارنى ئوقۇشنى بەك ياخشى كۆرىمەن!  كۆچۈرۈپ چاپلاپ، خەت ۋە قۇر ئارلىقىنى سەل كەڭرى تەڭشەپ ئوقۇسام بولغۇدەك!

ھارمىغايسىز، ئاللاھىم زېھنىڭىزنى يەنىمۇ ئوچۇق ۋە ئەركىن قىلسۇن!

تولۇقلىما مەزمۇن (2014-10-16 12:08):
خەت قۇر ئارلىقى ئىدى، ئارقىلىق دەپ يېزىلىپ قاپتۇ!