قىپچاقلار توغرىسىدا

بۈيۈك

	سىز دىگەن ئۇ دەشىتى قىپچاق ئۆزبېكلىرى ئاللىبۇرۇن سىڭىپ تۈگىگەن، ئۇلارنىڭ تىلى بىلەن بەزىبىر كىيىم-كېچەكلىرى ھازىرقى زامان ئۆزبېكلىرىدە ئەكىس ئېتىدۇ، شۇڭا ھازىرىقى ئۆزبېكلەرنىڭ كىيىۋالغان مىللى كىيىم-كېچەكلىرىنىڭ يېرىمى قىپچاقچە يېرىمى ئۇيغۇرچە، تىلىدا بىر قىسىم قىپچاقچە سۆزلۈكلەر ساقلىنىپ قالغان، قالغان گېپى ئۇيغۇرچە، ئۆرىپ-ئادەت ۋە مەدىنىيىتى ئۇيغۇرچە. بىر قىرغىز ئاغىينەمنىڭ ئۆزبېكچىدە قىرغىزچە سۆزلەر كۆپ ئىكەن دېگىنى بىكار ئەمەس.

alkud1

	ھون،قىپچاق،قەدىمكى قىرغىز(خاككاس)،قاتارلىق قەبىلىلەر(ياكى قەبىلىلەر ئىتپاقى)تېگىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا بىر مىللەتكە_____ تۈرك مىللىتىگە تەۋە بولغىنىدەك،ھازىرقى ئۇيغۇر،قىرغىز،قازاق،ئۆزبېك،تاتار قاتارلىق ناملاردا ياشاۋاتقان خەلقلەرمۇ تېگى - تەكتىنى ئېلىپ ئېيتقاندا يەنىلا شۇ بىر تىلنىڭ ئوخشىمىغان شېۋىلېرىدە سۆزلىشىدىغان بىر مىللەتكە____ تۈرك مىللىتىگە تەۋەدۇر.بۇ توغرىدا تۈركىيە باش مىنىستىرى ئەردوغەن قىرغىزىستانغا زىيارەتكە چىققاندا:«تۈركىيە ۋە قىرغىزىستان بىر مىللەتنىڭ ئىككى دۆلىتى...››دەپ ئېيتقان.   يەنە بىر تەكىتلەپ ئېيتساق، خۇددى ئوتتۇرا تۈزلەڭلىكنىڭ جەنۇبى بىلەن شىمالىدا ياشاۋاتقان خەلقنىڭ تىلى گەرچە پەقەت ئوخشىمىسىمۇ، ئۇلار ئۆزلېرىنى يەنىلا بىر ''خۇاشيا''مىللىتىگە تەۋە دەپ ئېيتقىنىدەك،ھازىرقى ئۇيغۇر،قىرغىز،قازاق،ئۆزبېك،تاتار قاتارلىق ناملاردا ياشاۋاتقان خەلقلەرمۇ ئوخشاشلا بىر مىللەت____ تۈرك مىللىتىگە تەۋەدۇر.شۇڭا،بىر تىلنىڭ ئوخشىمىغان شېۋىلېرىدە سۆزلىشىدىغان بىر مىللەت ئەزالېرىنىڭ كېلىپ چىقىشىنى تەھلىل قىلغاندا،يەنىلا بىر پۈتۈن مىللەتلىك ئۇقۇمىنى تولۇق گەۋدىلەندۈرۈپ تۇرۇپ تەھلىل يۈرگۈزۈش تېخىمۇ پايدىلىق بولار دېگەن قاراشتىمەن.مەيلى باشقىلار بىز توغرىمىزدا قانچىلىك مەشھۇر دۇنياۋى نوپۇزغا ئىگە تەتقىقات يازمىلېرىنى ئېلان قىلىشىدىن قەتئىنەزەر.

تادۇ

	ئۆزبىگ   ئوغۇزبىگ بۇلىشى، قىرغىز  قىرئوغۇزلىرى بۇلىشى مۇمكىن. بىراق تورداشلار بۇنى دەللىلە دىسەڭلار ئوقىغان كىتاپلىرىمىنى باشقا بىر ئوقۇپ بۇلالمايمەن.

nurexmet

	matimatika يوللىغان ۋاقتى  2012-1-7 16:04 غۇنچە خانقىز:   بۇ تېمىڭىزنى ياخشى تەييارلاپسىز ، بىراق ... دوستۇم، سىز باشقىلارغا زەربە بېرىشنى مەخسەت مۇددىئا قىلىۋالدىڭىزمۇ قانداق؟ بۇ ماقالىنى تەييارلىغان تورداشمۇ بۇنى ھېچيەردە ئۆزۈم يازغان دېمەپتىغۇ؟توغرا، سىز دېگەندەك بۇ ماتېرىياللار «تۈركىي تىللار» دېگەن كىتابتىن ئېلىنغان. تورداش بۇنى ئەسكەرتمەپتۇ، لېكىن ئۇ تەييارلىدىم دەپتۇ. بۇمۇ ئۇنىڭ ياخشى كۆڭلى، سىز پايدىلق جايلىرىدىن پايدىلانسىڭىز، خاتا يەرلىرى بولسا ئىسپاتلىق ھالدا تۈزەتسىڭىز. باشقىلارغا زەربە بېرىشكە، بىر پەشۋا بىلەنلا يوق قىلىشقا ئۇرۇنمىسىڭىز.....« تەييارلىدىم » دېگەن سۆز «مەن يازدىم » دېگەن سۆزگە تەڭ ئەمەسقۇ دەيمەن، شۇڭا قەستەن پۇتاق چىقارمىسىڭىز دېگەن ئۈمىدتە مەن. تورداش قايسى كىتابتىن ئېلىنغىنىنى تەكىتلەشنى ئۇنتۇپ قاپتۇ. ئۇمۇ ئادەمدە، خاتالىق بولىدۇ. خۇددى سىز  باسكاكوفنىڭ «تۈركىي تىللار» دېگەن كىتابىنى ئۇيغۇر سايرانى تەرجىمە قىلغان دېگەندەك. ئادەم دېگەن خاتالىشىدۇ، ئىلمىي بولايلى، ئۆزىمىزنىڭ بىلىملىكلىكىنى ئىپادىلەش ئۈچۈن باشقىلارنى ئۇجۇقتۇرۋېتىشنىڭ ھاجىتى يوق،  يەنە بىرسى ئىملاغا دىققەت قىلىڭ. سىزدەك « بىلىملىك» ئادەملەر ئىملاغا دىققەت قىلمىسا باشقىچىلا سەت تۇرىدىكەن....

nurexmet

	ئۈستىدە ئەسكەرتىشنى ئۇنۇتۇپتىمەم، باسكاكوفنىڭ «تۈركىي تىللار» دېگەن كىتابىنى پەرھات جىلان ئەپەندى تەرجىمە قىلغان، ھەرگىزمۇ ماتېماتىكا ئەپەندى ئېيتقاندەك ئۇيغۇر سايرانى ئەمەس.

nurexmet

	matimatika يوللىغان ۋاقتى  2012-1-7 16:55 يېنسېي قىرغىزلىرى  دەپمۇ ئاتىلىدۇ. يېنسىېي قىرغىزلىرى  ... دوستۇم، بۇ ماتېرىياللارنى قايسى كىتابتىن ياكى قايسى مەنبەدىن ئالغانسىز؟ بۇنى ئەسكەرتمەپسىز، بوپتۇ، مېنىڭ مەخسىتىم سىزنى مات قىلىش ئەمەس تەنقىدىي ئۇسۇلدا پايدىلىنىش بولغاندىكىن ئارتۇق ئەيىپلەپ يۈرمەي، لېكىن بۇنىڭدىكى سانلىق مەلۇماتلار بەكلا كونىراپ قاپتۇ.    قىرغىزلارنىڭ ئومۇمىي نوپۇسى 5مىليون ئەتراپىدا، ئاساسىي گەۋدىسى قىرغىزىستاندا ئۈچ مىلىيون804مىڭ. ئۇنىڭدىن باشقا يەنە ئۆزبىكىستاندا 231864، ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايۇنىدا160823، تاجىكىستاندا 65مىڭ، قازاقىستاندا 40مىڭ، روسىيەدە 32مىڭ ئەتراپىدا قىرغىز ئولتۇراقلاشقان. بۇ سانلىق مەلۇماتلار ۋېكىپىدىيە تورىنىڭ تۈركچىسىدىن ئېلىندى. تۈركىي مىللەتلەرگە ئائىت ئۇچۇرلار تۈرك تور بەت يۇزلىرىدە بىر قەدەر توغرا ئېلىنغاچقا تۈركچە مەنبەدىن ئالدىم. ئەمەلىيەتتە، باشقا تور بەت يۈزلىرىدىكى قىرغىز نوپۇسىمۇ 4مىلىيوندىن 5مىلىيون ئەتراپىدا، ھەرگىزمۇ ماتېماتىكا ئەپەندىم ئېيىتقاندەك 2مىلىيون 870مىڭ ئەتراپىدا ئەمەس. تور بەت ئادرېسى:http://zh.wikipedia.org/wiki/%E6 ... B%E5%AD%9C%E6%97%8F تولۇقلىما مەزمۇن (2012-1-12 23:26): بايامقىسى جۇڭگوچە ۋېكىپىدىيەنىڭ ئادرېسى، تۈركچە ئادرېسى: http://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1rg%C4%B

matimatika

	نۇرەخمەت ئەپەندىمنىڭ ئىنكاسىغا تەشەككۇر!    ئالدى بىلەن مىنىڭ 7-قەۋەتتىكى ئىنكاسىمدىكى ئاساسىي مەقسەتنى تەكىتلەي. 1-مىنىڭ شەخىسكە زەربە بىرىىش نىيىتىم يوق ، مەنبەنى ئەسكەرتمەي «تەييارلىدىم»دېگەن سۆزمۇ چوڭ مەسىلە ئەمەس ئىدى، بىرق بۇ كاتتا «تەتقىقات»ئۇچۇن «رەھمەت»قوبۇل قىلىش ، تېما مەزمۇنىنىڭ مۇتلاق كۆپ قىسمىنىڭ شەخسى كۆز قاراش ئىكەنلىكىنى جەزىملەشتۇرۇپ تۇرۇپتۇ، شۇڭا مەن تېمىنىڭ ئەسلى مەنبەسىنى كۆرسەتتىم. بارلىق ئىنكاسلارنى ئوقۇسىڭىز مەقسىدىمنى چۇشىنىسىز. 2-تېمىدىكى خاتا جايلارنى تۇزەتتىم ،بۇ ئەڭ مۇھىم تەرەپ.تېمىنىڭ خۇلاسىسىدا كۆرۇلگەن بۇ خاتالىقنى تۇزۇتۇش كىرەك، بولمىسا باشقىلاردا خاتا چۇشەنچە مۇقىملىشىپ قالىدۇ.

ghunche

	مەن بۇ تېمىنى ئۆزۈم يازمىغان ماتىرىيال كۆرۈۋىتىپ «تۈركىي تىللار» دېگەن كىتابتا كۆرگەنتىم بۇ تېمىنى شۇڭا تورداشلار بىلەن بۇ تېما توغۇرسىدا پىكىر ئالماشتۇرۇپ باقساق دېگەن مەقسەتتە يوللاپ قويغان ئىدىم، ئۆگۈنۈش سەۋەبىدىن بەك ئالدىراش بولغاچقا قايتا قاراپ تۈزىتىشكە ئۈلگۈرمەستىلا، تورداشلار ئارىسىدا خاتا چۈشەنچە پەيدا قىلىپ قويغان ئوخشايمەن، مەن ئىلمىي ئاساستا پىكىر يۈرگۈزۈپ مۇنازىرلەشسەك دېگەن ئۈمىددە ئىدىم. خاتا يەرلىرى بولسا ئورتاقلاشساق توغرا يەرلىرىدىن پايدىلانساق دېگەن مەقسەتتە يوللىغان ئىدىم.

matimatika

	سىزگە يەنە بىر تەشەككۈر ئىيتىمەن. 1-«تۇركىي تىللار»دېگەن كىتاب تەرجىمانى خاتا يېزىلىپ قاپتۇ، سىز تۈزۈتۇپ پەرھات جىلاننىڭ ئىكەنلىكىنى كۆرسۇتۇپ بەردىڭىز. 2-يىنسېي قىرغىزلىرى ھەققىدىكى يازما داۋۇت سايىم بىلەن رائىلە داۋۇتلار تۈزگەن «دۇنيا مىللەتلىرى»دېگەن كىتابتىن ئىلىنغان ئىدى.بۇ كىتاب 1996-يىلى بىسىلغان بولغاچقا سانلىق مەلۇماتلاردا خاتالىق بولىشى تەبىئى.مەن بۇ ئەسكەرتمىنى 3-ئېنكاسىمدا دېگەن ئىدىم. 3-ئىملاغا دېققەت قىلىشىمنى ئەسكەرتكىنىڭىزگە مەن قايىل، داۋاملىق تۈزىتىمەن. مۇنبەر دېگەن شۇ، يېتەرسىزلىك سېزىلسە تۈزىتىمىز.ئوخشىمىغان كۆز قاراش بولسا ئوتتۇرغا قويىمىز. دوستلارنىڭمۇ توغرا چۈشىنىشىنى سورايمەن.

matimatika

	غۇنچە خانقىز:   تېمىڭىز ھەقىقەتەن ياخشى تېما، مىنىڭ ماتېرىيال ئىزدەپ سېلىشتۇرۇپ ئىنكاس يىزىشىمدىكى ئاساسلىق سەۋەب شۇكى، بىرىنچى ئىنكاسىمدا ئوتتۇرغا قويۇلغان ئىككى مۇھىم خاتالىقنى تۈزۈتۈش ئىدى، بەلكىم سۆزۇمنى ئىپادىلەشتە سىلىق بولالماي قالغاندىمەن، ئەگەر شۇنداق چۇشەنگەن بولسىڭىز سىزدىن كۆچۇرۇم سورايمەن. مۇنبەردە ئوخشىمىغان كۆز قاراشنى ئوتتۇرغا قويىدىغان گەپ ، نازۇك تەرەپلەرگە دېققەت قىلماستىن قارىسىغا ماختاش مېنىڭچە سەمىمىيلىك ئەمەس.«سىزنىڭ كۆپرەك ماتىرىيال كۆرىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمەن»دېگەن سۆزىڭىزنى مەن«سىزنىڭ ئىنكاسىڭىزدىكى سۆزلەر خاتا»دەپ چۈشەنگەچكە،ئۆز كۆز قارىشىمنى تەكىتلەش ئۈچۈن بۇ تېمىغا كۆپرەك ئىنكاس يېزىپ قالدىم. سۆزلىرىمدە ئارتۇق كەتكەن يەرلەر بولسا كۆچۈرۇڭ.