بۇ يازمىنى ئاخىرىدا گۇلزار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-1-12 19:07
سىنىپ مەسئۇللىرى ئوقۇشقا تىگىشلىك ھېكايىنىڭ 10 - سى يوللاندى ئوقۇپ بېقىڭ

10. كىچىككىنە ئۈمىدتىنمۇ ۋاز كەچمەسلىك لازىم. بالىلار ئىككى ياشقا كىرىپ تۇنجى قېتىم چۈمۈلىنى كۆرگەندە بەلكىم نۇرغۇن ئانىلار بالىسىغا يۈرەكلىك ھالدا ئۇنى دەسسەپ مىجىۋىتىشكە ئىلھاملاندۇرشى مومكىن.لىكىن بۇ ھىكايىدىكى ئانا بالىسى تۇنجى قېتىم چۈمۈلىنى كۆرگەندە مۇلايىملىق بىلەن“ئوغلۇم!قارا،بۇ چۈمۈلە باللىرى نېمە دېگەن ئوماق،چۈمۈلە ئانا ئۇلارنى چوقۇم بەك ياخشى كۆرىدۇ“دەپتۇ.شۇنىڭ بىلەن بالا بىر چەتتە تۇرۇپ چۈمۈلىلەرنىڭ ھەرىكىتىنى قىزىقىش ئىچىدە كۈزىتىپتۇ.ئۇلار بىرەر توساقتىن ئۆتەلمىسە،قولىنى كۆۋرۈك قىلىپ ئۆتكۈزۈپ قويۇپتۇ.بۇنى كۆرگەن ئانا ئىچ-ئىدىن خۇشال بوپتۇ. كىيىن بالا چوڭ بولۇپ يەسلىگە كىرىپتۇ.بىر قېتىم ئۇ يولدا كېتىۋىتىپ يەپ بولغان بانان شۆپۈكىنى يەرگە تاشلاپتۇ.ئانا بۇ ۋاقىتتا ئايرىم ئانىلارغا ئوخشاش كۆرمەسكە سالماپتۇ.بەلكىن ئوغلىغا بانان شۆپۈكىنى ئالغۇزۇپ،ئەخلەت تۇڭىغا تاشلاتقۇزۇپتۇ.ئاندىن ئۇنىڭغا مۇنداق بىر ھېكايىنى سۆزلەپ بېرىپتۇ: بىر قىزچاق ئاپىسىنىڭ تەربىيىسى بىلەن دائىم ئەخلەتنى ئەخلەت چېلىكىگە تاشلايدىغان ئادەتنى يىتىلدۈرۈپتۇ.بىر قېتىم ئۇ مىۋە يەپ بولۇپ شۆپۈكىنى ئەخلەت چېلىكىگە تاشلىماقچى بوپتۇ.لىكىن پەقەت يولنىڭ قارشى تەرپىدىلا ئەخلەت چېلىكى بار ئىكەن.شۇنىڭ بىلەن قىزچاق ئەخلەتنى تاشلىۋىتىش ئۈچۈن يولدىن ئۆتۈپتۇ.ئاپىسى قىزچاققا قاراپ تۇرۇپتۇ.قىزچاق يولدىن ئۆتىۋاتقاندا،بىر ماشىنا ئۇچقاندەك كېلىپ ئۇنى سوقۇپ ئۇچىرۋىتىپتۇ.شۇنىڭ بىلەن قىزچاقنىڭ ئاپىسى ئېلىشىپ قاپتۇ.ئۇ ھەر كۈنى قىزىنى ماشىنا سوقىۋەتكەن جايدا تۇرۇپ،كىشىلەر تاشلىغان ئەخلەتلەرنى تېرىپ،ئەخلەت ساندۇقىغا تاشلايدىكەن.يەرلىك كىشىلەر بۇنىڭدىن تەسىرلىنىپ،قەتئىي قالايمىقان ئەخلەت تاشلىمايدىغان بوپتۇ.ئۇلار شۇ جايدىكى ئەخلەت تۇڭلىرىنى پاكىز سۈرتۈپ پاقىرتىپ،تېشىغا ھېلىقى قىزچاقنىڭ كۈلۈمسىرەپ تۇرغان سۈرىتىنى چاپلاپ قويۇپتۇ.شۇنىڭ بىلەن بۇ شەھەر ئىنتايىن پاكىز ۋە گۈزەل شەھەرگە ئايلىنىپتۇ. ھېكاينى سۆزلەپ بولغاندىن كىيىن،ئانا بالىسىنىڭ كۆزلىرىدە ياش ئەگىگەنلىكىنى كۆرۈپتۇ.شۇنىڭدىن كىيىن بالا ھەرگىزمۇ قالايمىقان ئەخلەت تاشلىمايدىغان بوپتۇ. بالا باشلانغۇچ مەكتەپكە چىقىپتۇ،ئۇ مەكتەپتە ئوقۇۋىتىپ تۇيۇقسىزلا دائىم دەرسكە كېچىكىدىغان بولۇپ قاپتۇ.مۇئەللىمى بالىنىڭ ئاپىسى بىلەن سۆزلىشىپتۇ.ئانا بالىنى تىللىماپتۇ ياكى ئۇرماپتۇ.لىكىن ئۇ ئۇخلاش ئالدىدا“بالام نېمە ئۈچۈن ئۆيدىن سەھەر چىقىپ كىتىپمۇ،مەكتەپكە ۋاقچە باردىڭ؟دەپ سوراپتۇ.بالا ئاپىسىغا ئەتىگەنلىكى كۆل بويىدىكى قۇياشنىڭ چىقىۋاتقان مەزگىلدىكى ھالىتىنىڭ ئىنتايىن گۈزەل ئىكەنلىكىنى،ئۆزىنىڭ كۈندە شۇ مەنزىرنى كۆرگىلى بېرىپ،مەكتەپكە مېڭىشنى ئۈنتۇپ،كېچىكىپ قالغانلىقىنى ئېيتىپتۇ.ئىككىنچى كۈنى ئەتىگەندە،ئانا بالىسى بىلەن كۆل بويىغا بىللە بېرىپتۇ. ”پاھ!نېمە دېگەن گۈزەل،بالام سەن ھەقىقەتەن قالتىس ئىكەنسەن“دەپتۇ ئانا،قۇياشنىڭ چىقىۋاتقان مەزگىلىدىكى كۆرۈنۈشنى تاماشا قىلىۋىتىپ.بۇ كۈنى بالا مەكتەپكە كېچىكمەپتۇ.كەچتە مەكتەپتىن قايتىپ كەلگەندىن كىيىن،ئۈستىلىدە ناھايىتى چىرايلىق بىر سائەتنىڭ تۇرغانلىقىنى،سائەتنىڭ ئاستىدا كىچىك بىر باغاقچىنىڭ بارلىقىنى بايقاپتۇ.باغاقچىغا“قۇياشنىڭ چىققان مەزگىلىدىكى كۆرۈنىشى ئىنتايىن گۈزەل،قۇياش ھەر كۈنى يېڭى ھالىتىدە بىزگە كۆرۈنىدۇ.تېخىمۇ گۈزەل مەنزىرىنى كۆرۈش ئۈچۈن،بىز ۋاقىتنى قەدىرلەپ تىرىشىپ ئۆگىنىشىمىز كېرەك“دېگەن خەتلەر يېزىلغان ئىكەن. كېيىن بالا تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپكە چىقىپتۇ، بىر كۈنى سىنىپ مەسئۇلى ئاپىسىغا تېلېفۇن بېرىپ،ئىنتايىن موھىم بىر ئىشنىڭ بارلىقى،دەرھال مەكتەپ بىر كېلىپ كېتىشى كېرەكلىكىنى ئېيتىپتۇ. ئەسلىدە ئوغىلى دەرس ۋاقتىدا ئوغۇرلۇقچە بىر پارچە رەسىملىك كىتاپنى كۆرگەن ئىكەن. ئۇ كىتاپنىڭ ئىچىدە يەنە بىر نەچچە پارچە يالىڭاچ بەدەن سۈرىتىمۇ بار ئىكەن. بۇنى ئاڭلاپ ئاپىنىڭ مېڭىسىدىن ئوت چاقناپ كېتىپتۇ. ئاپا مۇئەللىم بىلەن پىكىر ئالماشتۇرغاندىن كېيىن، ھېچ ئىش بولمىغاندەك ئوغۇلىغا ۋاكالىتەن ھېلىقى رەسىملىك كىتاپنى قايتۇرۇپ ئەكەپتۇ. ئىككىنچى كۈنى ئەتىگەندە ئوغۇل كارۋىتىنىڭ بېشىدا ھېلىقى رەسىملىك كىتاپنىڭ تۇرغانلىقىنى،كىتاپنىڭ ئۈستىگە بىر پارچە خەتنىڭ قويۇپ قويۇلغانلىقىنى بايقاپتۇ. خەتتە: ئوغلۇم،ھايات گۈلگە ئوخشاش شۇنچىلىك گۈزەل. شۇڭىلاشقا بىر تال گۈل قۇرۇپ كەتسىمۇ، نۇرغۇن يىللار ئۆتكەندىن كېيىن بىز يەنىلا ئۇنى ئېسىمىزگە ئالالايمىز. بىر ئايال كۆز يۇمسا،مىڭ يىل ئۆتكەندىن كېيىنمۇ،ئۇنىڭ گۈزەللىكىنى ئەسلىشىمىز مومكىن. مەسىلەن : لى چىڭجاۋ( سۇڭ سۇلالىسى دەۋرىدىكى داڭلىق شائىرە،جىنەنلىك)، چيۇ چىن( جۇڭگۇ يېقىنقى زامان دېمىكۇراتىك ئىنقىلابىچىسى، فۇجيەن شيامىنلىق). ئوغلۇم، گۈزەللىك نوقتىسىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا، سېنى تەسىرلەندۈرگەن تەپسىلاتلارنى ئېسىڭدە چىڭ تۇت. مەسىلەن بىر تال يۇپۇرماقنىڭ تۆكۈلىشى، ئاپاڭ ساڭا توقۇپ بەرگەن بىر دانە پوپايكا، ئىلگىرى بەللىرىنى ئىگىپ تۇرۇپ ئاياق يىپىڭنى چىگىپ قويغان بىر قىزچاق……….. بىر كۈنلەردە، سەن چوقۇم رەڭدارلىققا ۋە ھاياتى كۈچكە تولغان كۆڭۈل چەشمىلىرىڭ بىلەن بارلىق كىشىلەرنى تەسىرلەندۈرەلەيسەن. خۇددى مەن ساڭا كىچىك ۋاقتىڭدا سۆزلەپ بەرگەن ئەخلەت ساندۇقىغا كۈلۈمسىرەپ تۇرغان سۈرىتى چاپلانغان ھېلىقى قىزچاقتەك. ھەممە كىشىلەر ئۇنى ياخشى كۆرىدۇ، نېمە ئۈچۈن؟ چۈنكى، ئۇ بىر پەرىشتە……. بۇ ئەقىللىق ئانا بالىسىنىڭ ھەر بىر ئۆتكۈزگەن خاتالىقىدىن كىچىككىنە جايلىرىنى تۇتىۋىلىپ بالىسىغا ناھايىتى ئەپچىللىك بىلەن تەربىيە بەرگەن. بالىنىڭ ھاياتىدىكى كىچىكىنە ئۈمىد نۇرلىرىنىمۇ چوڭقۇر ئانىلىق مىھرى بىلەن قوغدىغان.بالىنىڭ كىچىكىنە ئارتۇقچىلىقلىرىنى ئاكتىپ ھەركەتلەندۈرگۈچى كۈچكە ئايلاندۇرغان. شۇنداق، ئىلگىرى ئۆچۈرۋېتىلمىگەن ئاشۇ كىچىكنە نۇرلار،كەلگۈسىدە چاقناپ تۇرغان سان-ساناقسىز يۇلتۇزلارغا، ئاي ۋە قۇياشقا ئايلىنىپ،كىشىلەر قەلبىنى يۇرۇتقۇسى. شۇڭا بىزمۇ سىنىپ مەسئۇللۇق خىزمىتى جەريانىدا بالىلارنىڭ ئىش ھەركەتلىرىدە چاقنىغان كىچىككىنە ئۈمىد نۇرلىرىغىمۇ سەل قارىماسلىقىمىز.كەمچىللكلىرىنى ئارتۇقچىلىققا ئايلاندۇرۇشقا تىرىشىشىمىز لازىم. خۇلاسە بۇ ھېكايىلەرنى ئېسىمىزدە چىڭ تۇتۇپ،كۆڭۈل قويۇپ ئويلىنىپ باقايلى،ھېس قىلىپ باقايلى. تەلىم-تەربىيە خىزمىتىمىزنىڭ ئەقلىيلىككە كۆتۈرلىشى ئۈچۈن، بىر جۈپ ئەقىل كۆزىمىزنىڭ بولىشى كېرەكلىكىنى ئونتۇپ قالمايلى.باللىرىمىزدا چاقنىغان ھەر بىر دەستە ئۈمىد نۇرلىرىنىڭ ھامان بىر كۈنى نۇرلۇق چولپانلارغا ئايلىنىپ كائىناتنى يۇرىتىدىغانلىقىنى، ئۇنىڭدىن شەكىللەنگەن گۈزەل مەنزىرىنىڭ ھەر بىرىمىزگە ئوخشىمىغان ئىستىتىك زوق ئاتا قىلىدىغانلىقىنى ئېسىمىزدە چىڭ تۇتايلى.
|