ئوت ئىچىدىكى سەمەندەر (32) [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

كىملىك بىلەن ئۆزلۈك ئارىسىدا بولىدىغان تەنھالىق مېنى تەپەككۇردىن ئىبارەت ئېزىتقۇ قەسىرگە سۈرگۈن قىلغانلىقىنى تۇيىۋاتىمەن . ئۆزۈمگە :«مەن كىم ؟»دەپ سۇئال قويغىنىمدا ئاۋۇ ئۈستىدىكى قۇرلاردىكى تەرجىمىھالىم بۇنىڭغا جاۋاب بولالمايدۇ .شۇڭا ئۇنى ئىزدەش ئۈچۈن سەپەر قىلدىم ،سۆزلەر ئارقىلىق بۇ ئىستىكىمنى قاندۇرۇپمۇ تۇردۇم . ھايات كېمەم تەپەككۇرنىڭ قاينىمىغا ئىچكىرلىگەنسېرى ،سۇئاللار كۆپىيىشكە باشلىدى .ھەمدە ماڭا ئۆزىنى ئىزدىتىدىغان نەرسە ھەققىدە ئويلىنىشقا باشلىدىم ،ئۇ بۇ يەردە ئەمەس ئىدى ،ئۇ يەرگە كېتىۋاتىمەن ،كېتىۋاتقىنىمدا ئۆزۈمگە قايتىپ كەلدىم ،ئۆزۈمگە دېققەت قىلغانسېرى ،ئىچىمدە نۇرغۇن نەرسىلەرنىڭ ئارلىشىپ داشقايناق بولۇپ كەتكەنلىكىنى تۇيدۇم ،كۈچۈمنىڭ بارىچە ئۇلارنى ئاجرىتىشقا باشلىدىم ،شۇئان مۇزلۇق دېرىزەمدىن زۇلمەت بىلەن روبرو كېلىشنىڭ نۇرىنى بايقىدىم .قاراڭغۇلۇقنىڭ بوشلۇقىدا ئېسىلىپ ،تېگى يوق كېچىنىڭ قاراڭغۇسىدا غەيىب بىلەن سۆيۈشتۈم .كېچىنىڭ باغچىسىدىن مەنىسىزلىكنىڭ گۈللىرىنى ئۈزۈۋالدىم .ئىچىمدىكى ئاۋۇ بوشلۇقنى مەنە ئارقىلىق تولدۇرۇش نېيىتىگە كەلدىم . ئارقا-ئارقىدىن قىممەت –قارشىمدىن گۇمانلىنىشقا ،قايتىدىن باھالاشقا باشلىدىم. سۆز بىلەن بولىدىغان تەنھالىقتا يۈرمەكتىمەن ...
توخۇلار تاڭ ئىزدەپ يەر چوقۇلىماقتا (لوركا)دېمەك،مەن مەنە ئۈچۈن كۈرەش قىلىۋىتىپتىمەن.دېمىسىمۇ ، «مەنىسىز دۇنياغا مەنە ئاتا قىلىش ئۈچۈن كەلدۇق»ئەمەسمۇ!

ئابدۇكېرىم داۋۇت سەمەندەر،1991-يىلى 4-ئاينىڭ17-كۈنى گۇما ناھىيسىنىڭ زاڭگۇي يېزىسىدا مەرىپەتپەرۋەر ئائىلىدە تۇغۇلغان . باشلانغۇچ ، تولۇقسىز ئوتتۇرىنى ئۆز يېزىسىدا  ، تولۇق ئوتتۇرىنى خوتەن ۋىلايەتلىك 1-ئوتتۇرا مەكتەپتە تاماملىغان.2011-يىلى خۈەينەن پېداگوكىكا ئىنىستوتىغا قوبۇل قىلىنغان بولۇپ ، ھازىر
نىڭشىيادا تەييارلىق ئوقۇۋاتىدۇ . ئۇنىڭ تۇنجى ئەسىرى «جوڭگۇ مىللەتلىرى » ژۇرنىلىدا ئىلان قىلىنغان. ئابدۇكېرىم ئەدەبىياتنىڭ ھەر قايسى ژانېرلىرىدا ئۈزلۈكسىز ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقان ئۈمىدلىك ھەۋەسكار بولۇپ بىز ئۇنىڭ بۇندىن كېيىنكى ئىجادىيىتىگە نۇسرەت تىلەپ يېقىندا يازغان ئەسەرلىرىدىن نەمۇنىلەرنى ھوزۇرۇڭلارغا سۇندۇق.

ـــــ مەسئۇل مۇھەررىردىن

20-نومۇرلۇق ئورۇندۇق

(ھېكايە)

ماشىنا سوقۇشۇپ كەتتى ،مەن بىردىن-بىر يولۇچى سۈپىتىدە ئامان قالغان ئىدىم .بىراق ئىككى شوپۇر گۈلقەقەلىرى ئېچىلىپ كۈلىۋاتاتتى ...قوللىرى قىزىل بويالغان بىر مۇنچە رىمۇنىتچى مېنى بالىلار ياتىدىغان كارۋاتلىق ماشىنىغا سېلىپ قويدى ،بۇ بىز ساياھەتكە چىقىپ بىر يىل بولاي دېگەندە يۈز بەرگەن ۋەقە ئىدى ...نېمە دېگەن كۆپ يولۇچى !؟بالام،ئارقىدىكى ئورۇنغا ئۆتۈپ ئولتۇرغىنە ،ئۇكاڭنى قىستاپ قويۇپسەن !
21 -نومۇرلۇق ئورۇندۇق مېنىڭ ئورنۇم ئىدى،سۈرۈلۈپ-سۈرۈلۈپ يەنە قەيەرگە بارارمەن ؟بۇ ماشىنىدىن چۈشۈرۈپ تاشلانسامچۇ ؟بۈگۈن مەن 21-نومۇرلۇق ئورۇننىڭ بىلىتىنى تۇتۇپ ئولتۇرۇپتىمەن ،ئەتە22-ئورۇندا ئولتۇرىشىمىنى ياكى يولۇچىلىق سالاھىتىمىنڭ ئېلىپ تاشلىنىشىنى بىلمەيمەن ...
20-نومۇرلۇق ئورۇندا بىر قىز ئولتۇرىدۇ .مەن نېمىشقا ئۇنىڭدىن كۆزۈمنى ئالالمايدىغاندىمەن ؟ئۇنى بىر كىم قايسى بىر بىكەتتە ساقلاپ تۇرغانمىدۇ ؟ياق-ياق.چۈشۈپ قالسىچۇ؟جۆيلىمەي ئولتۇر ،ئېغىزىڭغا تاش،ئۇ ھەرگىز چۈشۈپ قالمايدۇ ...ئۇيقۇم كەلمىدى ...جۈرئەتلىك بول كالۋا! نېمە دەيسەن ساراڭ ؟سەنمۇ قىز دوستۇڭ ئالدىدا تېلفۇندەك دۇت...دۇت...دۇت...قىلىپ تۇرۇپ، يەنە ماڭا ئەقىل كۆرسىتىۋاتامسەن ؟مېنىڭ دېگىنىمدەك قىل .سەن كىم ؟بۇنى سورىما ،دېگىنىمدەك قىل.چوقۇم...دېگىنە،مەن قانداق قىلاي؟!ئۇ ئويغانغان ھامان گەپ قىل ،ئۆز مەۋجۇتلىقىڭنى ئىسپاتلا،ئۇ تۈنۈگۈن سېنى كۆردى .سېنىڭ نۇر چاقناپ تۇرغان كۆزۈڭنى ،يەنە سېنىڭ ئاچ بۆرىدەك ئۆزىدىن كۆز ئۈزمەي قېتىپ قالغانلىقىڭنى كۆرۈپ يۈرىكى ئىختىيارسىز ئېغىپ كەتتى .ئۇ چۈشىدە قورقۇنۇچلۇق نەرسىلەرنى كۆردى ئېھتىمال ،قار!ئۇنىڭ چىرايىنىڭ قانداق تۈسكە كىرىپ قالغانلىقىنى كۆردۇڭ ،چىراينى پۈرۈشتۈرىشى ،بىچارە قىياپەت...ئۇ ھازىرلا ئويغۇنۇپ كېتىدۇ .سەن ئەمدى باتۇر ۋە يۇمۇرىستىك خاراكتىرىڭنى ئىشقا سال ،چۈنكى بىزدە بىر گەپ بار :سۇنى سەپ سىڭەر يەرگە ،گەپنى قىل ئۆتەر يەرگە .كۈچنى كېرەكلىك يەرگە سېلىش كېرەك، شۇنداقمۇ ؟قولۇڭدىكى ئالمىنى ئاقلاپ ئۇنىڭغا سۇن .سەن زادى كىم ؟نېمىشقا سېنىڭ دېگىنىڭدەك قىلغۇدەكەن ؟سەن ئاللاقاچان ئۇنى ياخشى كۆرۈپ قالدىڭ .يوق گەپنى قىلما .بارخانلاردەك كۆتۈرلۈپ ياتقان كۆكسىگە،سۈتتەك ئاق ئىشتىھانى ئاچىدىغان يوتىلىرىغا قاراپ خىيالغا چۆمگىنىڭچۇ؟سەن!بەك ئەسكى ئىكەنسەن .كېچە قاراڭغۇلىقىدىن پايدىلىنىپ يەلكىسىگە يۇلتۇزلاردەك چېچىلىپ ياتقان چاچلىرىنى سىلاپ ،پۇرىغىنڭچۇ؟شەپەقتەك لەۋلىرىگە سۆيىۋىلىشنى ئارزۇ قىلغىنڭچۇ؟تەن ئالمىساڭ پۇشايمان قىلىسەن.ئۇ سېنى ساقلاۋاتىدۇ ،تېز ئېغىز ئاچ ،يا ماتاڭ يەۋالغانمىدىڭ ؟مەنمۇ بىلمەيمەن مۇشۇ قىزلارنىڭ ئالدىغا كەلسەم ۋىتىلداق ئېغىزىم جىمىپلا قالىدۇ دېسە!تېز بول!ياق،قورقمەن .ئەمسە خەت يېزىپ باق.ئالمىسىچۇ؟ئالىدۇ بىراق ...ھەەەە نېمە بىراق ؟بۇ ئۆزۈڭگە باغلىق.ئەجەپ گومۇشكەنسەن ،مەن گەپ باشلاپ بېرەي ي ي،سەنمۇ...
ياخشىمۇ سىز؟كېيىمىڭىز بەك يارىشىپتۇ ،بەك گۈزەلكەنسىز،ئىسمىڭىزنى سورىسام بولامدۇ؟رەھمەت!ئىسمىم م م م گۈل.گەپ قىلمايسەنغۇ ؟مەن باشلاپ بەردىم ئەنە.بوغۇزۇمغا بىر نەرسە كەپلىشىپ قالدى .ھا...ھا...ھا...دېمىدىممۇ؟سەن ئۇنى ياخشى كۆرۈپ قاپسەن دەپ .رەت قىلىسا ئەلەم بولمىسۇن دەيمەنائەمدى .چېكىنىش يولۇڭنى ئويلاۋاتامسەن ،دېمەي تۇرۇپ نېمىلەرنى ئويلاپ كەتتىڭ ،ئەخمەق. تەسىرلەنگۈدەك ئىش قىل ،ئاياللار ھىسياتقا مايىل كېلىدۇ ،ئۇمۇ بۇرۇن بىرسىنى ياخشى كۆرۈپ باققان ،ئازابلىنىپ قانچە ئۇيقىسىز كېچىلەرنى ئۆتكۈزگەن ،شۇڭا ئۇ چۈشىنىدۇ ،پەقەت ئۇنى ئالدىمىساڭلا بولدى ...ئۈمىد بارما؟بار دېسەڭ بار ،يوق دېسەڭ يوق ،ئۆزۈڭگە باغلىق!سىناپ باقاي ...
قى ز چ ا ق ياخشىمۇ س س ىز؟ھەي!ئوۋچى دېگەن ئوۋ ئالدىدا كېسەل مىلتىقتەك دۇدۇقلىماسلىقى كېرەك ،ئۇقتۇڭمۇ ؟بولمىسا ئۇ سېنى يارىماس دەپ ئويلاپ قالمىسۇن ...سىز قەيەرلىك؟ياخشى ،مازاردىن .قەيەرگە ماڭدىڭىز؟سىزنى ئىزدەپ.چاقچاقچى ئىكەنسىز.ئۆزىڭىز قەيەرگە ماڭدىڭىز؟رول ئالغىلى.ئارتىسمۇ سىز؟شۇنداق،تانسا بىلەمسىز؟ئۇقمايمەن،ئۆگىتىپ قويارسىز؟كېلىڭ ئەمسە...مەن...مەن...نېمانچە قىزلاردەك نازلىنىسىز ،نېمە گەپ بولسا ئوچۇق دەۋىرىڭ .سىز بەك ياخشى ئىكەنسىز،ئەمىلىيەتتە،مەن سىزنى ياخشى... قىزكەن دەپ ئويلىدىم.توغرا ئويلاپسىز ،قىزلارنىڭ يامىنى يوق.ئۇغۇ شۇۇۇۇ،بىراق ق ق ق...ئويلىنىپ باقاي،خاتىرجەم بولۇڭ، ياخشى جاۋاب بېرىمەن .
قانداق، مۇھەببەت بىر ناخشا بولىدىغان بولسا گاچىلارمۇ غىڭشىپ كېتەركەن ،سەن گاچىنى ناتىق قىلغان يەردە!دوسىتلۇققا يارايدىكەنسەن -جۇمۇ؟بىراق سەن كىم ؟سەن قانداق قىلماقچى ؟ئۇنىڭ بىلەن توي قىلامسەن؟ بۇنى ئويلاپ باقمىدىم ،ئۇ ماقۇل دېگەن ھامان ئۇنى سۆيۈپ قويىمەن ،ياخشى گەپلەر بىلەن ئۇنى مايدەك ئىرىتىپ ...قورۇپ يەۋىتىدىغان ئوخشىمامسەن ؟پەس گەپ قىل ئۇ ئاڭلاپ قالمىسۇن،ئۆتۈنۈپ قالاي!ھە راسىت،بايام ئۇنىڭ بىلەن تانسا ئوينىغاندا چاندۇرماي كاسىسىنى سىلىۋالدىم ،ھەي ...كاساپەت،ئاپەتكەنغۇ!قار كۆزلىرىڭنىڭ بۆرىنىڭكىدەك بوپ كەتكىنىنى،سەن ئۇنىڭ قەيىرىنى ياخشى كۆرۈپ قالدىڭ؟كۆزىنى ،ئۇنىڭ كۆزى بەك خۇمارلىق ئىكەن ،تۇماردەكلا مېنى ئۆزىگە رام قىلىۋالدى ،قارىساملا تۇيغۇلىرىم ئويغىنىپ كېتىدۇ،ھەي...ھەي...
گۈل ساڭا گەپ قىلىۋاتىدۇ .ئىسمىڭىز نېمە ؟ئىنتىزار.ئۈزۈك بارمۇ ؟نېمە قىلىسىز؟بارمىقىمغا ئۈزۈك سېلىپ قويۇڭ ،بىز مۇھەببەتلىشەيلى ...توي قىلامدۇق ؟ئۇنى ۋاقىتقا قويۇپ بېرەيلى...ھە مۇنداق دەڭ!
قانچىلىك يۈردىڭلار؟بىر ئاي .نېمە سەۋەبدىن ئايرىلىپ كەتتىڭلار؟ئاتا-ئانىسى قىزىنى يېراق يەرگە بەرمىگۈدەك (ئۇ شۇنداق دېدى )ھەر ھالدا ئۇ سەندىن يېراقنى ئويلاپتۇ ...ئەمەلىيەتتىمۇ مەن توي قىلىشنى چۈشۈمدىمۇ كۆرۈپ باقمىغان .قانداق ئايرىلدىڭلار؟مەن ئۇنىڭغا سوۋغا قىلغان ھەممە نەرسەمنى ماڭا قايتۇرۇپ بەردى ،دوستلۇق ئۈچۈن بولسىمۇ ئېلىپ قېلىڭ دېسەم ئۇنىماي قويدى، بەك غۇرۇرۇمغا تېگىپتىكەن ،ئاچچىقىمدا يېنىمدا تۇرغا ئەخلەت ساندۇقىغا كەينىچە ئېتىۋىتىپ ،بەخىتلىك بولۇڭ ،دەپ قويۇپ يېنپ كىردىم .ئازابلاندىڭمۇ ؟ھەئە ،ئازابلىنىپ ئولتۇرۇپ مۇشۇ قۇرلارنى يېزىۋاتمامدىم
قارا!گۈل ل ل،ئاۋۇۇۇ، ھۇ بۇزۇق،رەسۋا!يەنە كەشىنى ئالماشتۇرۇپتىدە؟كۈندەشلىك قىلىۋاتامسەن ؟ئۇنداق ئادەم ئايرىلىپ كەتمىسەڭ بولمامدۇ؟! ئۇ ئايىغى چىقمايدىغان ئىش دېگەن تۇرسا !خەپ ،ئۇنى ياخشى كۆرىمەن دېگەن ھارامتاماقنىڭ تىلىنى كېسىۋەتمەيدىغان بولسام ...ئوبدان قارا ،ئۇ سېنىڭ دوستۇڭ ئارمانغۇ ؟يوقالسۇن ئۇ دوسىت-پوسىت دېگەن گەپ ،ھۇ خائىن ،ھايۋان ...قانداق قىلماقچى سەن ؟ئۆلتۈرۋىتىمەن ،ئەتە ئۇنى ھاراققا تەكىلىپ قىلىپ راسا ئۆزىنى جۆڭشىيەلىمگۈدەك بولغاندا ...ماشىنىدىن ئىتتىرىۋىتىمەن .ماشىنىغا چىقامسىلەر ؟بىر ماشىنىدىغۇ ؟!سوغۇقتا مۇزلاپ ياكى ماشىنا بېسىپ مىڭىسىنىڭ قىتىقىنى چىقارغانغا قاراپ راسا كۈلىمەن .ئاھ!بەك رەزىل ئىكەنسەن ،جاھاندا سەندەكمۇ ئادەم بىلەن دوسىت بوپتىمەن ،باشقا ئادەم چىقمىغاندەك !ئىشىڭنى قىل !سەن ھازىر مېنىڭ روھى -ھالىتىمى چۈشىنەمتىڭ ؟يوقال!بىر گەپ، ئۇ يەنىلاسېنى ...ئويلىنىپ ئىش قىل ،بولمىسا سەن دوستۇڭدىن قىساس ئالساڭ بەك نامەرتلىك بولۇپ قالىدۇ...بىراق ئۇ ئامالسىز ،ئاتا-ئانىنى رازى قىلماق زۆرۈر ،ئاتا-ئانىلارنىڭ بىز ئۈچۈن تۆلىگەن بەدىلى ئالدىدا سىلەرنىڭ بۇنچىلىك قۇربانلىق بېرىشىڭلار ھىچقانچە ئىش ئەمەس ...بىراق يەنە بىر ئىش ھەل قىلغىلى بولمايدىغان ئىش يوق ،بولسىمۇ ناھايىتى ئاز!
راسىت، ئاتا-ئانام بەك جاپا چەكتى .ئۇلار بىزنى ئوقۇتۇش ئۈچۈن ھەممىدىن ۋاز كەچتى ، ئانام ...بىچارە ئانام ...ھۆ...ھۆ...ھۆ...بولدى كۆڭلۈڭنى بۇزما .مەن ئائىلەڭنىڭ بەخىتسىزلىكىنى بىلىمەن ،ئاناڭ بىر كۆزىدىن ئايرىلدى ،داداڭ ئاغرىقچان ،سەن ئۇلاردىن ئەنسىرەيسەن ،مەن تېخى ئاناڭنىڭ كۆزىنى ئوپراتسىيە قىلىۋاتقاندا ئاناڭغا يازغان خەتنى ئوقۇغان .كەچۈر،مەن ئوغىرلىقچە ئوقۇغان. سەن بالىلىق بۇرچۇڭنى باشقا ئاكا-ھەدىلىرىڭدىن كۆپ يۈدۈدۈڭ ،مەن بىلىمەن ،ئاللا كۆرۈپ تۇردى ،سەن ئاناڭغا بىر كۆزۈڭنى بەرمەك...چى ..سەن ئۇلارنىڭ جاپاسىغا جاۋاپ قايتۇرۇش ئۈچۈن مېھرىبان بىر قىزنى ئىزدىدىڭ ،بار ،گۈل دەل شۇنداق قىز ،ئۇ يەنىلا سېنى ياخشى كۆرىدۇ ...بىراق ئۇ بەك ناچاركەن .قانداق؟ ماقۇل دېگەن بولسا ئېلىپ قاچاتتىم .خۇشال -خۇرام ياشايىتتۇق.كاللاڭ بەك ئاددىي ئىكەن ،ئېلىپ قېچىپلا ئىش پۇتەمدۇ ؟سەن نېمىشقىمۇ گۈلنىڭ كۆڭلىنى چۈشەنمەيدىغانسەن ،ئۇنىڭ ھالى سەندىنمۇ خاراب...ھا...ھا...ھا...ئۇ سېنىڭ ئىستىقبالىڭنى ئويلاپ شۇ يالغاننى توقۇپ چىققاننى ئويلاپ باققان بولمىغىيدىڭ ؟بىراق ئەمدى ئۇنىڭغا چاپلىشىۋالما،سەن بىر چاغدا ،كەلگۈسىدىكى مەلۇم بىركىشىگە بولغان مەسئۇلىيەتچانلىق مېنى تىنىمسىز بىر نەرسىگە تەقەززا قىلىدۇ ،ئۇ بولسىمۇ -ئۆگىنىش .شۇڭاچۇ،سەن ياخشى ئوقۇپ ئۇنى بەخىتلىك قىل ،ئۇ سېنى ساقلايدۇ...ئەمدى دەپ بەر ،سەن زادى كىم ؟مەن ئىككى يۈرەك ئارىسىدىكى ھاڭغا قويۇلغان كۆۋرۈك.سەن چۈش كۆرىۋاتىسەن ،20-نومۇرلۇق ئورۇندۇق سېنىڭ خىيالىڭدا توقۇپ چىققان شىرىن گۇڭگىلىق،ئەمىليەتتە،بۇ سەندە نەچچە يىللار ئىلگىرى قوزغالغان كېسەل ،سېنىڭ جىنسى ھورمۇنۇڭ ئېشىپ كېتىپتۇ ،شۇڭا خىيالىي ئاياللارنى ياساپ چىقتىڭ ،مەن ساڭا ياردەمدە بولدۇم . چۈش ...چۈشۈڭ دېدىڭما؟مەن كارۋاتتىن بىر ئىغىناپ پەسكە چۈشۇپ كېتىپ ئىككى تال قوۋۇرغامغا دەزكېتىپ دوختۇرخانا كېرىپ قالدىم .
ئاھ،20-نومۇرلۇق كېسەل كارۋىتى .ئاۋۇ قىز بولامدىكەن ؟ئۇنىڭ گەپلىرى راسىت چىقىۋاتاتتى .مەن ئۇنى چۈشتىن كېيىنگىچە كۈتتۈم ،ئۇ ئاخرى تاماق قاچىسىدا ئاچىسىغا تاماق ئېلىپ كەلدى .ئاچىسى :تىتىپ بېقىڭ،سىڭلىم قىلغان بۇنى ،دەپ سىڭلىسىدىن سۇنۇپ بەردى ،قوللىرىدىن قاچىنى ئېلىۋىتىپ ئۇنىڭ نىپىز لەۋلىرىگە قاراپ بىردىنلا لېۋىمنى گەز باغلاپ كەتتى ،كۆزىگە تىكلىپ قارىغان ئوخشايمەن ،ئۇ تاماقنى قولۇمدىن ئېلىپ شىرەگە تاققىدە قويغاندا ئۆزۈمگە كەلدىم .باشقىلار كۈلۈشۈپ كەتتى،ئۇ بولسا ئاچىسىنىڭ يېنىدا تىرنىقىنى كوچىلاپ ئولتۇرۇپ پات-پات ئۈركۈپ قاراپ قوياتتى .مەنمۇ ئۇنىڭغا قارىسام ئاغرىقىم چىقىپ كەتكەندەك يىنىكلەپ قالىدىغان بولۇپ قالغان ئىدىم ...
ئۇ بۈگۈن ئاخشام مۇشۇ يەردە يېتىپ قالىدىغان ئوخشايدۇ .ئۇنداق بولسا نېمە بوپتۇ ؟ئۇ يېنىڭدىكى20-نومۇرلۇق كارۋاتتا ياتىدۇ .ئۇنىڭغا نېمە بوپتۇ ؟ئاڭلاشلارغا قارىغاندا ئۇنى ئەتە ياتاققا ئالىدىكەن ،ئۇ سۈيدۈكتىن زەھەرلىنىش كېسىلىگە گىرىپتار بوپتۇ دەك،ئۇزۇن بوپتۇ .ياق!بوش توۋلا،باشقىلار ساراڭ ئوخشايدۇ دەپ قالمىسۇن يەنە.ئىشەن ،بىر خەۋەر بار ئۇنىڭغا بۆرەك تەقدىم قىلىدىغانلار چىقماپتۇ ،تۇغقانلىرىنىڭ تىپى ئوخشاش چىقماپتۇ .سەن...نېمە كارىم.ئاچكۆزدەك قارايتتىڭغۇ يېگۈدەك خۇددى.ھىم .يېقىن كېلە،بولمىسا مەن ئەتە تەكشۈرۈتۈپ باقاي ،بىراق ھىچكىم ئۇقمىسۇن .
ئوپراتسىيە ئوڭۇشلۇق بولماپتۇدەك ،ئۇ...ئەتە بالنىسىتتىن چىقامسەن ؟ھەئە .
نېمىگە تاماكا چېكىسەن ؟سەن نېمىشقا چەكمەيسەن ،سەۋەبى ئوخشاش.بۇنداق قىلما ،ئۈمىدۋار بول.ئىشىڭنى قىل ،مەن بىلەن كارىڭ بولمىسۇن ،ياشىغىم يوق .ئاھ،ئۆلۈم قايدىسەن ؟!
مەن تەتۈر ھامىلە ئىدىم ،شۇڭلاشقا ھايات نامىلىق تاۋكادا ئاتقان ئوشۇقۇم داۋام تەتۈر ...

ئەگەر باسسا يەلكەڭنى ھەر تەرەپتىن غەم
چوقچىلايدۇ بۇرۇنقى ئوتلارى زىقچا
ئەقلى ياتار ئادەمنىڭ داڭگال قۇچاقلاپ
ئۇندا تارتسا ئات ئۆلەر بۇندا ھەم ھارۋا...

كاتىپنىڭ ئۆلۈمى

(ھېكايە)

  قايسى ۋاقىتتىن باشلاپ ھەسەن ئەپەندىگە كاتىپ بولۇپ كىرگىنىم ئىسىمدە يوق،ئېھتىمالىم باشلانغۇچنى پۈتتۈرەي دېگەن ۋاقتىمغا توغرا كەلسە كېرەك .بىر كۈنى مەكتەپتىن قايتىپ كەلسەم ئاتام ئەتىدىن باشلاپ مەكتەپكە بارمىساممۇ بولىدىغانلىقىنى ئىيتتى.مەن نېمە ئۈچۈنلىكىنى سوراپ يۈرمىدىم .شۇنداق قىلىپ ئۆيدە بىر –ئىككى كۈن ئوينىغان ،مەھەللىلەرنى ئارىلاپ كۆندۈرۈلمىگەن تايچاقتەك چاپقان بولدۇم               بىر كۈنى ئاتام قولۇمدىن سۆيۈپ يات بىرئىشىككە  باشلاپ باردى .ئىشىكتىن كىرىشىمگە ئەڭ ئاۋۋال قەغەز ۋە سىياھنىڭ پۇرىقىنى پۇرىدىم .ئاندىن جاھازىلارغا تېزىلغان ماتېرىياللارغا كۆزۈم چۈشتى .ھەيرانلىقىم شۇ بولدىكى ،ئاتام مېنى سالاپەتلىك بىر تاغىغا تاپشۇرۇپ كەتتى .قىلغان ئىشى شۇ بولدىكى ،يۈزۈمگە يېنىشلاپ سۆيدى .ئاندىن ھىلىقى تاغا بىلەن كۆز بېقىشىپ ئىپادە قىلىشتى .قارىغاندا بۇلارھېكايەمنىڭ خاتىمىسىنى يېزىپ بولغاندەك،مەن ئەمدى بىر-بىرلەپ بۇ سىرنى چېكىنمە بايان قىلىدىغاندەك تۇراتتىم.شۇڭا ،يا ئاتامدىن يا سالاپەتلىك تاغىدىن بىر نېمە سورىمىدىم .              
ئاتام شۇ كەتكەنچە مېنى يوقلىغىلى كەلمىدى .     
سالاپەتلىك تاغا بىردەم جىجىت تۇرغاندىن كېيىن ئۆزنىڭ ئىسمىنىڭ سالاپەتلىك ھەسەن ئەپەندى ئىكەنلىكىنى ئىيتتى .ئاندىن بىرەيلەنگە بۇيرۇق قىلىپ ماڭا ئورۇن راسلاپ بېرىشنى ۋە ماڭا سەل تۇرۇپ ئۆزىدىن ماتېرىيال ئېلىۋىلىشنى جىكىلىدى .ھۇجرامغا كىردىم ،بۇ ئوپچە ياتاقتەك تۇراتتى .نەچچە بالا بارلىقىغا دېققەت قىلغۇم كەلمىدى .قارىسام ھەممىسى بىر خىل ئالدىراش ماڭا قاراشقا خوشى يوقتەك قىلاتتى. يېتىپمۇ ،ئولتۇرۇپمۇ بىر نەرسە يازاتتى .قوللىرى سىياھلار بىلەن بويۇلۇپ بوياقچىغا ئوخشاپ قىلىشقاندى.ھەتتا بىر ئىككىسىنىڭ يۈزىدە سىياھ دېغى تۇراتتى .ھەتتا بىرسىنىڭ قىزلارنىڭكىدەك يۇمران ئېغىزىنىڭ ئۈستىگە بۇرۇتتەك سىياھ دېغىغىمۇ ھېچكىم دېققەت قىلمايىتتى.كېيىن بىلدىمكى ،مەنمۇ ئۇزۇن ئۆتمەي شۇنداق بولۇپ قىلىش خەۋىپىم بار ئىدى .بىراق سالاپەتلىك ئەپەندىنىڭ كاتىپى بولۇش ئۇنچە ئاسان ئەمەسلىكىنى ئۇقمايىتتىم.                 
بىر كۈنى تۇيۇقسىز ئارقا ھويلىدىكى گەمىنى كۆرۈپ قالدىم .ئادەتتە بىزنى ئارقا ھويلىغا ئۆتكۈزمەيىتتى.مەن گەمە ئىشىكىنىڭ يۇچۇقىدىن ئىچىگە نەزەر تاشلاپ دەھشەت بىر مەنزىرىنى كۆردۈم.ئۇنىڭ ئىچىدە ساقاللىرى ئالا-پۇلىماچ سىياھلار بىلەن بويالغان قىرىلار تۇراتتى ،ئۇلارمۇ خۇددى ھىلىقى ياشلارغا ئوخشاشلا ئىشلەيىتتى.كۆزلىرى ئىششىپ كەتكەن ،ئەينەك تاقىۋالغان ،بەللىرى ئېگىلگەن ...ھەتتا قېتىپ قالغانلارنىڭمۇ ئىشلەۋاتقانلىقىنى كۆردۈم.                             
ئارىدىن خىلى ۋاقىت ئۆتتى بولغاي ،بىلمەيمەن .بۇيەردە سائەت يوق ئىدى .بىراق بىر نەرسىلا سائەتكە قاراپ ئىشقا سالاتتى .بىز ھەممىمىز سالاپەتلىك ئەپەندىنىڭ كاتىپلىرى ئىدۇق .ئۇنىڭ يازىدىغان ،رەتلەيدىغان ماتېرىياللىرى شۇنچىلىك كۆپ ئىدى .توغرا،مەن مەكتەپتىكى ۋاقتىمدا ،نۇرىمان مۇئەللىمنىڭ كاتىپى ئىدىم .خېتىم شۇنچىلىك چىرايلىق ئىدى .بىراق نېمىشقىكىن تاپشۇرۇقنى ئون قېتىم قايتا ئىشلىگىنىم ئېسىمدە ؛يەنە تەنتەربىيە دەرىسىدە ئۇزۇنغا يۈگىرەشتە قائىدە بويىچە يۈگىرسەممۇ جازالانغانلىقىم ،بىرىنچى بولۇپ كېلىپمۇ نەتىجەم 59.9 بولغانلىقى ئېسىمدە ؛يەنە چوڭ يىللىقتىكى بىرسىدىن تاياق يەپ ئاگاھلاندۇرۇلغانلىقىم ئېسىمدە .                     
چوڭ بىر زالدا ئەتىدىن كەچكىچە ئالدىراش يۈرىمىز ،بىرسىمىزنىڭ ئىشى بىلەن يەنە بىرسىمىزنىڭ كارى بولمايدۇ ،خۇددى«ئىت –مۈشۈكلىرىنىڭ ئاۋازى ئاڭلىنىپ تۇرسىمۇ ،ئۆلگىچە باردى-كەلدى قىلماسلىق »قا ئوخشاپ قالاتتى .كېىم –كىچەكلىرىمىز،يۈز-قوللىرىمىز سىياھ بىلەن بويالغان ،بۇ يەردە ئەينەك يوق ئىدى .شۇنداق بولغاندا ھېچكىمنىڭ يۈزىنى يۇيۇشقا ھاجىتى چۈشمەيىتتى .كەچتە ياتاققا قايتاتتۇق .ياتاقمۇ چوڭ زالدەك ئالدىراش كۆرىنىدۇ .ماتېرىيال رەتلەيمىز ،بىر نەرسە يازىمىز .خۇدا ھەققى ،بۇ يەردە بىركېچە ئۇخلاپ باققىنىمنى بىلمەيمەن .كېيىن پەرەز قىلىشىمچە،بۇ يەردىكى كاتىپلارنىڭ ھەممىسى مەندەك خېتى چىرايلىق بالىلارنى ئىزدەپ تېپىپ ،كۈندە مۇشۇنداق ماتېرىيال رەتلەش ،بىر نەسە يېزىشقا سېلىشقا ئېلىپ كېلىنىدىكەن  .مەن تۇنجى كىرگەن كۈنى سالاپەتلىك ئەپەندى بىر توپ ماتېرىيال ۋە يېزىشقا بىرنەرسە بەرگەن شۇنى ھازىرغىچە قولۇمدىن چىقارمىدىم ،قايتا ئىشلەيمەن .مەن ھازىر چوڭ ئىشخانىدىن كۆچۈپ چىقىپ ئارقا ھويلىدىكى گەمىدە ئىشلەيدىغان بولدۇم .كۆزۈم تورلىشىدىغان بولۇپ قالدى ،راسىت گەپنى دېسەم ،مەن ئۆزۈمنىڭ نېمە ئىش قىلىۋاتقانلىقمنى تازا ئۇقۇپ كەتمەيمەن .بېشمىنى ياستۇققا تىرەپ قويۇپ ماتېرىيال رەتلەۋەتىمەن ،ياستۇق دېسەم ئەمدى ئۇخلىيالايدىغان بولغان ئوخشايسەن دەپ قالماڭلار ،بۇ تاش ياستۇق .                        
مەن سىلەرگە دېسەم ئاتامنى سىغىندىم .سالاپەتلىك ئەپەندىنى سىغىندىم ،ئۇنى ئاتام قايىتىپ كەتكەن كۈنى بىر كۆرگەن شۇندىن كېيىن بۇ يەردە پەيدا بولۇپ باقمىدى .ئۇنى كۆرسەم بولاتتى .مەن ئۇنىڭغا ئۆزۈمنىڭ ئۇنىڭ كاتىپى ئىكەنلىكىمنى ئىيتاتتىم .