شائىر باتۇر روزى ۋاپاتىنىڭ 6 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن ئەسلىمە [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 698

يازما سانى: 217

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 1510

تۆھپە : 0

توردا: 614 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 11:46:52 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

ئۇيغۇر يېڭى شېئىرىيەت ھەرىكىتىدىكى شائىر باتۇر روزى ۋاپاتىنىڭ 6 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن ئەسلىمە

ئابدۇرەشىد سۇلايمان جاللات

قەدەمدە بىر  ئۇچراپ تۇرغان بېشارەت بىلەن مەرھۇم  سەنئەتكار  قېرىنداشلىرىمىزنىڭ قەدرى شۇنچىلىك ئوتىلىدۇ ،قازايى مۇتلەق ۋە قازايى مۇئەللەق سىرلىرىغا  ئىچكىرىلەپ كىرىپ  ئۇلارنىڭ ھاياتىدىن خۇلاسە چىقىرىمىز ،ئۇلاردىن ئايرىلىپ قالغانلىغىمىزغا چەكسىز  ئىچىنىمىز .مەنىۋى بايلىق  سۈپىتىدىكى تالانىتلىق،ۋىجدانلىق  يۇرەكلەرنىڭ  توختاپ قىلىشى ،مەڭگۇلۇككە قايتىشى بىلەن مەنىۋىيتىمىزدىن ئەنسىرەيمىز .مەنىۋىيەتتىن  ئايرىلىش ئىنتايىن قورقۇنۇشلۇق .ھەم قابائەتلىك ،بىز دەھشەتلىك ھىجران  بىلەن ئۇلارنى ئۇزۇتۇپ قويغان بولساقمۇ تەندىكى مىھىر، روھىيەتتىكى قاغجىراش بىلەن جۇدالىقنىڭ  مۇھدىش ئازابىغا  قورشۇلۇپ تەقدىرىمىزدىكى گۇزەل ،سۇزۇك ،قۇملارغا قاراپ  يەنىلا يۇم –يۇم يىغلاشقا  باشلايمىز .قۇملار يىغىمىزغا قاراپ  -سىلەر كىم ؟-دەپ  سۇئال سورايدۇ .نىمە دەپ جاۋاپ بىرىش ئۇچۇن يەنىلا مەنىۋىيتىمىزگە  قايتىشقا  مەجبۇر بولىمىز .چۇنكى بىز  تىنىمىزدىكى  ئەبەدىيلىك ئەمەس .ئەبەدىلىكنى روھتىن ئىزلەش مۇساپىسىنى مەرھۇم  سەنئەتكارلىرىمىزدىن  نوپۇزلۇق شائېرىمىز باتۇر روزى  ئۇيغۇر شىئېريىتىدىكى  بىر ھادىسە  دەپ مۇييەنلەشتۇرۇلگەن  ئۇيغۇر يىڭى  شىئېريەت دولقۇنىدا بىزگە  ئىيتىپ بەرگەن.

باتۇر روزى كىم ؟
ئىنسان ھاياتىدىكى  قىسمەتنىڭ بالا –قازادىكى شەكىللىك ھىجران پەللىسى ئۇشتۇمتۇت  يۇز بەرگەندە مىللەت روھىيتىدىكى تەقدىر چۇشەنجىسى بىلەن گىرەلەشكەن جۇدالىق  زارى قازاغا ئۇچۇرغۇچى ئۇچۇن تالاي قىرىنداشلىرىنى ئازاپقا قويىدۇ .مەڭگۇلۇك خوشلىشىش ئىچىدە تۇرۇپ قازاكارنىڭ  قەلبىمىزدىكى ئوبرازىنى ئەسلەيمىز .مەرھۇمنى سىغىنىش دولقۇنى ئىچىدە  تۇرۇپ  بىزدىن يىراقلاپ كەتكەن ئوتمۇشنىڭ گىرۋىگىدىكى قازا قىلغۇچىغا چەكسىز  قەرىزگە بوغۇلغاندەك ،ئۇنىڭغا يۇز كىلەلمەيدىغاندەك ھىسياتتا  تۇن كىچىدە سىرىتقا چىقىپ تار كوچىغا قاپسىلىپ قالغان يولۇچىنىڭ ئوزىگە غەرىق بولۇش  ئازابىنىڭ سىزىمىدىن ئويگە قايتىشقا ئالدىرايمىز .قىرىندىشىمىز ئويگە قايىتقان بولۇدۇ .بىز ئۇنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلاش ئۇچۇن  ئىشىك چىكىشكە  باشلايمىز .قىرىندىشىمىزنىڭ  ئىشىگىنى  چىكىپ يەتكەن  ھاردۇق ئىچىدە ئازاپلىنىمىز .ئازاپلىنىمىز .مانا بۇ ھاياتلىقتىكى ئوزلۇكنىڭ باقى دۇنيانىڭ شەپقىتىگە بولغان سىغىنىشى .
چەكسىز كەتكەن چىمدۇ  بوستانلىغى ،غەيۋەتلىك چىمدۇ تاغلىرىغا  قاراپ يىغلاۋاتقان يۇرەكلەر ئوزلۇك پىغانلىرىدا تۇرۇپ شائېرنىڭ ئىشىگىنى چەكتى .ئويدە ئادەم يوق ،يوقلۇق دەشتىدە تۇرۇپ  يىغلاۋاتقاندا  شائېرنىڭ بالىلىق  چاغلىرىدىكى ئۇستازى ،دىنى ئولىما تۇپراق بىشىدا ئولتۇرۇپ باتۇر روزىنىڭ كىملىكىنى  ئۇلۇغلۇققا  يەتكۇزدى .
-مەرھۇم  شائېر ھىچكىمگە ئازار بىرىشنى خالىمايدىغان ،ئوز بىلىمىنى  قىرىنداشلىرىغا بەخش ئەتكۇچى ،قىرىنداشلىرىغا قۇياش نۇرىنى بەخىش ئەتكۇچى ،قىرىنداشلىرىغا تەنھالىق يىرىم ئارىلىدا تۇرۇپ ھاياتتىكى ئازاپتىن بىشارەت بەرگۇچى مۇسۇلمان بەندە .مەرھۇم ھايات ۋاقتىدا  دىنى ئالىم ئابدىقادىر داموللام ،دىنى ۋە پەننى مەدرىس ئۇستازى مەمتىلى تەۋپىق قاتارلىق ئولىما ئالىملىرىمىزنىڭ  چەت ماكانىمىزغا يىتىپ كەلمىگەن ماتىرياللىرىنى ماڭا سوۋغا قىلىش ئارقىلىق قىرىنداشلىرىغا يەتكۇزۇپ مەرىپەت ئۇچۇن مەنىۋى قىممىتى  چەكسىز بىلىملەرنى  سوۋغا قىلغان  ،بىلىملىك، سىىخى پەرزەنتىمىز ئىدى .قەزا ۋە قەدەرنىڭ بەندىنىڭ تەقدىرىدىكى قانۇنىيىتىگە شۇكرى دەيلى .ئەقىل ئىدراك ۋە تەپەككۇر جەھەتتە ئاللاھنىڭ نىمىتىگە  ئىرىشىپ ئوز ئىرادىسى بويۇچە ئىلمى ئەزەللىيىسى يولىدا كىچە –كۇندۇز تىرىشىپ ئەمگەك قىلغان قىرىنداش پەرزەنتىمىزنىڭ گۇناھىنى ئاللاھتىن تىلەيلى .ئاللاھ مەرھۇمغا ئاسايىش ئاتا قىلسۇن .ئەلۋىدا ئوغلۇم .....
سەكراتسىز ئولۇمدىكى قىممەت ۋە ھىكمەت ئۇچۇن شائېرىمىز باتۇر روزىنىڭ ئاخىرقى سوزلىرىنى ئاڭلاشنى خالاپ تۇرساقمۇ بىر ئىغىز سوزلىرىنى ئاڭلاش ئەڭ ئاخىرقى مىنۇتلاردا ھىچكىمگە نىسىپ بولمىغان بولسىمۇ ئۇنىڭ نىمىلەرنى دەيدىغانلىغىنى ،نىمىلەرنى دىمەكچى بولغانلىغىنى بەلكىم ھىس قىلالىشىمىز مومكىن .ياشلىق پىغانىمىزدىكى ئىزتىراپلىق تەئەججۇپلەر بىلەن شائېر قىسمىتىدىكى پاجىئەگە قارلىق باغلاش روھى پاكلىققا قايتىۋاتقان مۇسۇلمان قىرىنداشلار سەپىرىدىكى قازايى مۇتلەق ،شائېر باتۇر  روزىنىڭ ئۇستازى ،جەنۇپتىكى زىيالىلار قاتلىمىدا ئوز تەپەككۇر ئەنئەنىسى ۋە فولىكلور قىممىتىگە ئىگە بايانلىرى بىلەن  يىزىقچىلىق سىستىمىسىدىكى قىرىنداشلارنىڭ ھورمىتىگە ئىگە بولغان ئابدۇللا ئوسماننىڭ  بايانلىرىدىن  قەلبىمىز تىتىردى ،كوزىمىزدىن قان ئاقتى .
-ئاللاھنىڭ پۇتمىش ئىرادە خائىشىدىكى قەزاغا شۇكرى دىيىشتىن بۇرۇن ئەقىل –ئىدراكلىق بىر ئىنساننىڭ باقىدىكى سەپىرىنىڭ ئاخىرلاشقانلىغىغا ،شەخسى ئىرادە پۇتمىشىنىڭ بىز بىلەن خوشلاشقانلىغىغا چەكسىز قايغۇرمىز .يۇقلۇقتىن مەۋجۇتقا كەلگەن  روھ ۋە تىنىمىزنىڭ مۇقەررەرلىكىگە .تۇپراققا قايتىپ كەتكەنلىكىگە قايغۇرۇپ تۇرساقمۇ ئاللاھنىڭ قۇدرەت ئەزمىتى ،قىرىنداشلىرىنىڭ ھورمىتىگە ئىرىشكەن ھىكمەتتىكى  شائېر باتۇر روزىنىڭ تىنىگە ئەلۋىدا دىمەكتىن باشقا ئامالىمىز يوق .قانۇنيەتلىك كەچمىش ئىچىدىكى باتۇر روزى 1966-يىلى 6-ئاينىڭ 16-كۇنى  شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتۇنۇم  رايۇنى قەشقەر ۋىلايىتى تەۋەسىدىكى يەكەن ناھىيسىنىڭ كاچۇڭ يىزا چىمدۇ كەنتىدە زىيالى ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن ،ئۇنىڭ بوۋاقلىق ھالىتىدىكى ساغلام ئەقىدە ،پارىتلاتقۇچ تەقدىر ئىچىدىكى تالانىتى ئاللاھنىڭ ئۇنىڭغا ئاتا قىلغان ھىممىتى ۋە  نۇسرىتى .شائېرىمىز ئوزىگە نىسىپ بولغان تالانىت بىلەن رىسىق ئۇستىدىكى ئەمگەكلىرىنى تاماملاپ بولالمىغان بولسىمۇ فانى قەدىرىدىكى ھەق يولىغا 2007-يىلى 3-ئاينىڭ 27-كۇنى سەپەر قىلدى .ئاللاھتىن نۇپۇزلۇق شائېرىمىز ،ئىستىداتلىق يازغۇچىمىز باتۇر روزىنىڭ روھىغا ئەمىنلىك تىلەيمىز ،گۇناھلىرىنى مەھپىرەت قىلىشىنى ئوتىنىمىز .بەندىگە پەرىز قىلىنغان قەزادىكى مۇتلەقلىق ئىچىدە روھى ۋە تىنى ئىچىدىكى پاكىزلىققا ئەجىر ئاتا قىلىشىنى ،ئاللاھنىڭ بەندىسى باتۇر روزىنىڭ ئىلمى ئەزەلدىكى ۋارىسلىرىنىڭ ئىشلىرىنىڭ ئاسان بولىشىنى ،ئۇلۇغلۇقنىڭ ئوز مىھرىبانلىقى بىلەن قاراڭغۇ يەر ئاستىدىكى بىر تال ئۇرۇقتىن ئۇلارغا رىسىق ئاتا قىلىشىنى  ئوتىمەن .ئىھ ! ئاللاھ ھەق يولىڭدىكى بەندەڭنىڭ ئىشلىرىنى ئاسان قىلغايسەن .ئۇنىڭغا ئەمىنلىك بەرگەيسەن .ئۇ كەلدى .ئۇ ئوز تەقدىردىكى خائىش بىلەن سىنىڭ يىنىڭغا تۇپراققا كەلدى .ئوزىدىكى سەن ئاتا قىلغان كۇچ –قۇۋۋەتنى ئىلىپ ،گۇناھلىرىنى مەھپىرەت قىلىشىڭنى تىلەپ .سەمىمىلىكنى ئىلىپ  ئۇ كەلدى .ئۇ كەلدى ئاللاھ ،خالاش ئىختىيارلىقى بىلەن  ئۇ كەلدى .ئوز ئەمىلى بىلەن ئۇ كەلدى .ۋۇجۇدىدىكى  ھىكمەتنى كوتىرىپ ئۇ كەلدى ."
ئۇيغۇر  شىئېريىتىدىكى جۇدالىق كەچمىشىگە  دىدارلىشىش پۇرسىتى بولمىغان ئۇيغۇر  مۇسۇلمان شائېر  يازغۇچىلىرىمۇ چەكسىز قايغۇردى .شائېر  باتۇر روزىنىڭ ھاياتىدىكى تەتۇر قىسمەت ،شائېرانە ھاياتىدىكى ھىكمەت ۋە نۇسرەت بىلەن  باتۇر روزىنىڭ كىملىكىگە بولغان ھەقىقەت خەلىق قەلبىدە قايتىدىن نامايەن بولۇشقا باشلىغان 2007-يىلى 3-ئايننىڭ 27-كۇنىدىن باشلاپ ئۇلۇمدىكى قەدرىگە يىتىش پىسخكىسىدىكى  يىتەرسىزلىكلەرنى بىلىۋىلىش ئىستىكىدە ھاياتى تاماملانغان شائېرنىڭ كىملىكىگە خۇلاسە يىزىلدى .دىنى قىرىنداشلارنىڭ بايانىدىن ئۇنىڭ روھىغا بولغان چەكسىز سىغىنىشنى سەزدۇق .تۇپراقتىكى  پايانسىز دىڭىزدا قىقىندى –سوقۇلدى بولغان ئۇنىڭ تىنىگە بولغان ھورمەت قاىيتىدىن گەۋدىلەندى .مەدىنيەت ئىنقىلاۋىنىڭ مۇققەددىمىسىدە تۇغۇلۇپ 10ياشقا كىرگۇچە بولغان ئارلىقتا مەدىنيەت ئىنقىلاۋىنىڭ بوران –چاپقۇنلىرىدا ئوزىنىڭ بالىلىق كەچمىشىنى ئوتكۇزگەن باتۇر روزىنىڭ ئەنئەنىۋى پۇراق ھىدى مەدىنيەتنىڭ بوران –چاپقۇنلىرىدا ئوز قىممىتىنى ۋە ئەسلىنى يوقاتمىغان يۇرتى چىمدۇغا قاراپ  يىغلامسىراپ تۇرغان تاغلاردىكى ئەكىس سادانىڭ مەرغۇلىدىن شائېرلىق ئىستىداتنىڭ قانداق بولىدىغانلىغىنى ھىس قىلىپ يەتتۇق .ئەتىراپتا ئۇچۇپ يۇرگەن يىغا پىغانى  كىملىكنىڭ ئەنئەنىدىكى جىمىرلىشى بولۇپ تۇرغاندا كۇلكىلىرىمىز بەخىتسىزلىكنىڭ قورشاۋىدىن چىقارلارمۇ ؟شائېرىمىز باتۇر  روزىنىڭ ئولىمىنىڭ سىرلىرى زادى قايەردە ؟تەقدىر پۇتمىشىدىكى  قازايى مۇئەللىق ئۇچۇن ئامال تىپىشقا مومكىن بولماسمىدى ؟بۇ سۇئاللار  بىزنى قىينايدۇ .يىنىك قەدەم تاشلاپ ئوتۇپ كەتكەن ئاللاھنىڭ بەندىسى باتۇر روزىنىڭ ئولۇم سىرلىرىنى يىشىش ئۇچۇن سەپەر قىىلىمىز.
ياراتقان ئىگەم بەندىسىگە "مە ساڭا ،يەر يۇزىدىكى بارلىق ھاياتلىقنى ساڭا بەردىم .تۇپتۇز دالا ،باغۇ تاش ،چەكسىز دىڭىز ،سۇزۇك كۆل ،قىلىن ئورمانلارنى قاپلىغان جانلىقلارغىمۇ ئوزۇڭ ئىگە بول ،مەندىن كىيىنكى جاۋاپكار –سەن ئوزۇڭ .يەر يۇزىدىكى ھاياتلىق گۇللەپ  ياشنامدۇ ياكى بولۇنۇپ –توزۇپ كىتەمدۇ – بۇ ساڭا باغلىق .ھىسابىنى سەندىن ئالىمەن "دەپ بەندىگە چەكسىز ھوقۇق بىرىش بىلەن بىرگە ئۇنىڭدىن  كوپ ئۇمىد كۇتۇپتۇ .بىزگە تۇيغۇ ئاتا قىلغۇچىمۇ ،ئەقىل بەرگۇچىمۇ ئاللاھ .قەبرىمىزگە يەتتە خىل تۇغ شەددە قادالغان شۇ كۇندىن باشلاپ چەكسىز ۋاقىت قوينىغا كىرىمىز .موجىزىلىرىمىزگە  يىزىلغان ساۋاپ بىلەن "شائېرلار سۇرىسى "(سۇرە شۇراررا)ئىقىنى بىلەن تۇيغىمىزنى شەيتاننىڭ پىچىرلىشىشى  ئەمەس ،تۇيغىمىزدىكى پەرىشتىنىڭ  پىچىرلىشىغا قۇلاق سىلىپ يىزىىلغان يازمىلىرىمىز ئوقۇرمەننىڭ روھىغا ئاسايىش ئاتا قىلالىسا ،ئۇلارنىڭ تۇيغۇسىنى پاكىزە  قىلىۋىلىشىغا پۇرسەت يارتىپ بەرسە تىنىمىزدىكى  تۇتقۇن قىلىنغان قۇش ئىككىنجى  دۇنيانىڭ ئىشىكىنى ئاپپاق رەخىتكە  يوگىلىپ تۇرۇپ تارتىنماي چىكىدۇ .قاننىڭ دەھشەتلىك چىرايى يىقىن ئارلىقتىكى ئورمانلىقتا  سۇيۇملۇك ،پاكىزە ئۇيۇشقا  باشلايدۇ .قاندا تۇغۇلۇش نىسىپ بولغان شۇ كۇنى  شەرەپ بىلەن پاكىزە ئولۇپ كىتىمىز .شائېرلىق ئەلىمىدىكى ھىكايەتلەرنى رىئاللىقتىكى ھىساپسىز  سۇئاللاردىن ئىزلەپ كورگىنىمىزدە پانىيدىكى  ئۇچۇرشۇش دەملىرىگە  بولغان ئىشەنجىمىز ئىشىپ  شائېرنىڭ شىئېردىكى ئاۋازىغا  بولغان گۇمان يۇقايدۇ .قىرىنداشلىرىمىزنىڭ ئازابى قىپ –قىزىل يۇرىكىمىزگە كوچۇپ  سىيا ئارقىلىق ۋاقىتقا سىزىلىدۇ .شىئېر بىر گۇزەللىك ،ئاللاھ  بارچە گۇزەللىكنى ئوزىگە مۇجەسسەم قىلغان ئەڭ بويۇك ئۇلۇغلۇق .تۇنجى  گۇزەللىكنى يەنى شىئېرنى ئاللاھنىڭ جىھرىدىن ھىس قىلغاندىن باشلاپ قەلبىمىزدىكى ئاتەش ئىشتىياق زىمىنغا قايتىپ ئاق تۇماندەك ئىنسانلارنىڭ روھىغا گۇزەللىك  قىسىسىنى ئىيتىپ بىرىدۇ .چوللەردىكى گۇناھ  دىرىكى  بارباتلىققا يۇز تۇتۇپ ئوز پىنھانىدىكى رەڭدار سۇرەتلەر يىرتىلىپ تاشلانغاندا شىئېرنىڭ دىرىكىنى ئازاپتىن ،ھىجراندىن ئىزلەش كىرەك ،
تىمتاسلىق ئىچىدىكى قارارگاھتا قىرىنداشلىرىنىڭ ئازابىنى سىزغۇچى مومىن بەندە باتۇر روزىنىڭ روھىيىتىدىن بۇ خىلدىكى  شائېرلىق دىتالىنى تەل-توكۇس تىپىشقا بولۇدۇ .
دۇنيادىكى يىگانىلىق ،شىئېريەت يىراقلىقىدىكى ئازاپ بىلەن ماتەم قوشىقىنى ئىيتىۋاتقىنىمىزدا ھەق نۇرىدىن يارالغان  بوشلۇقنىڭ قەلبىمىزدە چوىڭىيىپ كىتىۋاتقانلىغىنى سىزىپ تۇرۇپ ماكانىمىزدىكى باتىن ئويلار ئويىمىزنى چىقىپ تاشلىغاندا تەبىئەتكە قايتىمىز .داۋالغۇش ئىچىدە تۇرغان تۇيغىمىز ئانىمىز ھەۋۋانىڭ تورىلىشى بىلەن زىدىيەت ئىچىدە ئوزىنى ئاشكالىغاندىن باشلاپ پەيدا بولغان  شىئېريەت ئىلمىنىتى ئۇچۇن جان –جەھلىرىمىز  بىلەن كورەش قىلىۋاتقاندا ئەخلاقنىڭ يىگانىلىقىدىكى شەيتاننىڭ قورشاۋىغا چۇشۇپ  شىئېر يازغۇچىلار قەلبىدە ئازاپنىڭ تۇنجى قەدىمى بىسىلغاندىن باشلاپ يىڭى  سوزلەر كونا جاۋاپلارنى تەكرارلاپ كەلدى .ئىشىكلىرىمىز دەھشەتلىك چىكىلىپ ئويىمىزگە كەلگەن مىھماننىڭ مىجەزىدىكى سۇيقەسىت بىلەن ئىشىكىمىزگە قۇلۇپ سالدۇق . بۇ شىئېريەتنىڭ داۋامىدىكى بوغۇلۇش بولسىمۇ يوللارنى  چىقىپ تاشلاپ قەدىمىمىزنى پەرۋازىمىزدىن سىرىتقا  بوشلۇققا يوتكىدۇق .شىئېريەتنىڭ چىكىنىشىدىكى ئىستەكلەر تەكلىماكان چولىدە جان تالىشىشقا باشلىدى .ھىممەتنىڭ چىچەك پەسلىگە يىتىپ كىلىش دەۋرىدە يالاڭغاياق يۇرگەن بىر قانچە يولۇچى كۇلا جەندىلىرىنى كوتىرىپ قۇملۇق ئىچىدىن چىقىپ  كەلگەندە  بىز قايەردە ئىدۇق ؟ئۇلار نىمىلەرنى دىدى .
ۋادەرىخ !!جۇدۇن كويلىرى .....خەيىر قۇياشىم !!زاھىر دۇنيانىڭ ئازاپلىرى قەلبىمگە يىقىنراق كەلگىن .مۇھتاجىلق ئىچىدىكى شىئېريەتنىڭ چۇقانى ئاڭلانغاندەك قىلىدۇ .ئەي ......بەندىلەر ...سىلەرنى قەلبى بىلەن چاقىرغان شائېرنى كوردۇڭلارمۇ ؟...قىنىنى سىيا قىلىپ شائېرلار سۇرىسىنى ۋۇجۇدىنىڭ زەخمەكلىرىدە مەرغۇل قىلىپ شىئېر يىزىۋاتقان ئايسىز –ئايدىڭدىكى غەمكىن كۇلكىنىڭ ئىسمى كىم ؟
يىغا ئىچىگە قايتىپ كەتتۇق .شىئېريەتتىكى قەلىپ سوزى  بىلەن روھىمىز تاھارەت ئىلىۋاتقاندا نەپلى نامىزىدىكى بوۋاينىڭ ئىغىر –ئىغىر تىنىۋاتقاندىكى ئاۋازى قۇملۇقتىن ئاڭلاندى ،ئايسىز –ئايدىڭدىكى تەلۋە مەجنۇن كوز ئالدىمىزدا قانغا مىلىنپ ياتقاندا نوبىل ئەدىبىياتى مۇكاپاتىغا ئىرىشكۇچى بەندە ئورخان فامۇكنىڭ "مەن بۇگۇن ئولۇپ كىتىمەن 'سوزىنىڭ ۋەزنىنى قانداق چۇشۇنۇش كىرەك .شادلىقتىن يىراقلاشقۇچى لۇكچەك ئورخاننىڭ بەدىنىدىكى بىر تال قوۋۇرغا  ئاللابۇرۇن ئىلىۋىتىلگەن  بولسىمۇ بوۋاق چاغلىرىدا  ياتقان بوشۇكنىڭ يەڭگىل تەۋرىنىشى ئىچىدە قارا  بولۇت ۋە سىم –سىم يامغۇرنىڭ بايانىدىكى سوزلىرىنى  ئىيتىپ تەكلىماكاننى چاقىردى ،
تەكلىماكان سىنى چاقىردىم
ئىككىنجى  يولۇچى  چىقتى سەپەرگە
قۇلاق سال مۇزىكا چىلىنار بۇگۇن ،
ئازاپنىڭ قان رەڭلىك ئوركەشلىرىدە .

ئاۋازنىڭ قۇدرىتى ،چاڭگالدىكى چۇش ،
ئۇيغۇر تىلىدا لەۋلەشتى سوزلەر .
پەرىزات دوزاقتىن قىچىپ چىقىدۇ ،
ۋىجداننى قان قىلىپ ياشايدۇ كىملەر .،

ئۇنىڭ ئىسمى ئۇيغۇردۇر –ئۇيغۇر  ،
بۇ جۇدۇن  قۇملۇقنىڭ  چوڭقۇر قاتلىمى .
ئىھ !!كىملەر بوشلۇقتا ياشىشى كىرەك ،
تەبەسسۇم ئەيلىسەڭ دار كۇتەر سىنى .

يەتتە كەتمەن نۇر ئىچىدە بىز ،
تەكلىماكان –بىغەملەر شەھرى ،
ئويگە كىرگىن –ئىزلە قىنىڭنى ،
تاپالمايسەن  قەپەسدىكى  تىنىڭنى .

ئۇلۇغ بوۋام رىۋايەت قىلىدۇلەر –تەكلىماكاندا "دىۋانە  باتۇر"  دەپ بىر شەخىس ئوتكەن ،دۇنيادىكى قانلىق چىنلىق ئىچىدىن تىنىنى  سورەپ چىقىپ كەلگەن  ئۇ شائېرنىڭ  غىرىبانە  يەكەندىكى تۇغىمى بىلەن  مەشرەپ ئولۇپ كەتكەن ،ئەپسانىگە ئايلانغان مەشرەپنىڭ تىنى چىمدۇ تاغلىرىدا پەيدا بولغان 1690-يىللاردا پەرۋاردىگارنىڭ تىمتاس  دەۋەتلىرى ئىچىدە ئۇپۇقتا ئىقىپ يۇرگەن شىئېريەت كولەڭگىسى  بىر نۇرغا  ئايلىنىپ چىمدۇ  يىشىللىغىغا سىڭىپ كەتكەندە يەر تەۋرىگەنلىكىنى  سەزدىڭمۇ ؟يەنە 276يىلدىن كىيىن  چىمدۇدا بىر شائېر دۇنياغا كىلىدۇ .ئۇنىڭ ئىسمى باتۇر .زاھىر دۇنيانىڭ مەھىشەتلىرىدىن ۋاز كىچىپ ياشىماقچى بولغان  ئۇ  شائېرنى  مەشرەپ  قەلبى بىلەن چاقىردۇ .ئۇپۇقتىن كوتىرىلگەن مۇڭ  ئىچىدە غايىپ چاقناش بىلەن  تۇيۇقسىز بۇ دۇنيانى تەرىك ئەتكىنىمدە ئەپسىنىگە ئايلانغان مەشرەپ قىسىسىنىڭ داۋامىدا  ئۇنى قايسى كۇنى كىلەركىن دەپ پەرۋادىگارنىڭ بىشارەتلىك دەۋەتلىرى بىلەن تەن چىچەكلىرىنىڭ قىيانىدا ئۇنى كۇتىمەن .تەنھا ئادەمنىڭ تەنھا قىياسلىرى  بىلەن بىرلىشىپ كەتكەن  چىمدۇ چولىدىكى دەشتىنىڭ قىيانى  ئۇنىڭ تۇيغۇسىدىكى دەشتىگاھتا مىنى چاقىردۇ .تەن چولىدىكى  سەرگاردان  باتۇرنىڭ ئوتى  ئۇزۇنغىچە ئوچمەيدۇ .چۇنكى  تۇرىك تىلى  چىققان ،روھى سۇزۇك ھەر قانداق بەندە ئۇنى يادلىشى مومكىن .چۇنكى بۇ شەرىق ،شەرىقتىكى ئەپسانە  پاكىزە ئىيتىلىدۇ ،پاكىزە ئوقۇلىدۇ .كىچىدىكى ناخشىنىڭ داۋامىدىكى  ئۇدۇمدا  كىچىدىكى  قۇياش بولۇپ پارلاپ چىققان  شائېرىڭلارنى قەدىرلەڭلار ،ئازاپ دەشتىدە سەرسانچىلىق تارتىپ قالمىسۇن .ئوت ھامان بىر كۇنى ئۆچىدۇ.
"تۇتۇق  شىئېر"لار  توغىرسىدىكى  قاراشلىرىم

باتۇر روزى

تارىم  ژورنىلى 1988-يىلى  3-سانىدىن ئىلىندى

يىقندا  شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتېتىنىڭ  ئاخپارات فاكۇلىتېتىدىكى  ساۋاقدىشىم  يالقۇن جۇمەدىن  ئون نەچچە تۇرلۇك  سۇئال  تاپشۇرۇپ ئالدىم .بۇ سۇئاللاردا شىئېريىتىمىزنىڭ  تەقدىرىگە  مۇناسىۋەتلىك  بەزى مەسىللەر  ئوتتۇرغا قويۇلغان ،مەن بۇ ماقالەمدە ئاشۇ سۇئاللارغا  قارىتا يۇزەكى بولسىمۇ  ئوزۇمنىڭ كوز قاراشلىرىنى  ئوتتۇرغا قويۇپ  ئوقۇرمەنلەرنىڭ ،شائېر ،يازغۇچىلارنىڭ مۇھاكىمىسىگە  سۇنىمەن .

يالقۇن جۇمە –سىز يىقىندىن بۇيان شەكلى يىڭى ،مەزمۇنى ئۆزگىچە  بولغان شىئېرلارنى  يىزىۋاتىسىز . بۇ  شىېرلار كىتاپخانلاردا  ھەر خىل ئىنكاسلارنى قوزغىماقتا .بۇ خىل  شىئېرلارنىڭ مەيدانغا كىلىش زۇرۇريىتى نىمە ؟

باتۇر روزى –يىقىندىن  بۇيان كىتاپخانلار  بىلەن شىئېريەت ئوتتۇرسىدا  كىشىنى چۇچۇتكۇدەك  دەرقىدە يىراقلىشىش بولدى .شىئېريەت  سوبىكتىپ ماھىيەتنى يوقىتىپ ،ئىنسانىيەتنىڭ  ئوبىكتىپ دۇنيانى  ئوزگەتەلەيدىغان  ئىجادى ئىقتىدارىنى  كەمسىتىدىغان چاكىنا ۋە يالغان ھىسيات  بىلەن تولۇپ تاشتى .ئەجەلگە  يۇز تۇتقان  بۇ خىل شىئېريەت  تەبىئې  ھالدا  ئىنسانىيەتنىڭ  سوبىكتىپ  مەنىۋى  ئىقتىدارىنى كويلەيدىغان ،ئادەمنىڭ ئوبىكتىپ  شارائىتتىن ھالقىپ كىتىدىغان  ئىجادى  ئىقتىدارىنى  مۇقىملاشتۇردىغان ياكى ھەقىقى مەنىسى بىلەن  شىئېريەتتىكى ئولگەن ئادەمنى تىرىلدۇردىغان يىڭىچە شىئېريەتنىڭ  مەيدانغا كىلىش زۇرۇريىتىنى بەلگىلىدى .

يالقۇن جۇمە – بۇ شىئېرلار ئەنئەنىۋى  شىئېرلار بىلەن  قانداق مۇناسىۋەتتە  بولىشى كىرەك ،دەپ قارايسىز ؟

باتۇر روزى –كىلاسسىك شىئېريىتىمىزدە ئىجاد قىلىشتىن ئىبارەت  ئىجابى  ئەنئەنە  ۋە دوراشتىن  ئىبارەت سەلبى ئەنئەنە بار .مىنىڭچە  ھازىرقى شىئېريىتىمىز  ئەنئەنىۋى شىئېريىتىمىزنىڭ  ئىجابى ئەنئەنىسى بىلەن ئىجابى  مۇناسىۋەتتە بولىشى كىرەك .

يالقۇن جۇمە –بەزىلەر بۇ شىئېرلارنى "ئەنئەنىمىزنى بۇزغانلىق "'خەلىقچىلىققا ئەھمىيەت  بەرمىگەنلىك ""خىلى مەشھۇر  شائېرلارمۇ چۇشىنەلمەيدۇ ،كىتاپخانلار  قانداق چۇشەنسۇن ""كىشىلەرنىڭ  سەۋىيە رىئاللىغىغا كوز يۇمغانلىق ""چۇشەنمىگەن  نەرسىدىن قانداقمۇ  زوق ئىلىش بولسۇن "تۇراق ،قاپىيە بولمىغان  نەرسىنى  قانداقمۇ  شىئېر دىگىلى بولسۇن ،""بۇلار پوچىلىق قىلىپ  پىشقەدەملەرگە  پۇت ئىتىۋاتىدۇ ."" بۇ شىئېر ئەمەس تىپىشماق ""شىئېريىتىمىزنى بۇزۇپ  كىشىلەرنى قايمۇقتۇرۋاتىدۇ .بۇ چەتئەل  ئەمەس ،شىنجاڭ ""بۇ شىئېرلاردىن ئەنئەنىۋى شىئېردەك ئىستىتىك  زوق ئىلىش مومكىن ئەمەس ""بۇ شىئېرلارنى يىزىش ئاسان "دەپ قاراۋاتىدۇ .ئۇلارغا قانداق چۇشەنجە بىرىسىز ؟

باتۇر روزى –ئەنئەنە ئالدى بىلەن تەرەققىياتنىڭ مەھسۇلى ،ئۇ ھەركەتتىن ئايرىلالمايدۇ .ئەگەر  ئۇ ھەركەتتىن ئايرىلسا ئولىدۇ .رۇس پەيلاسوپى گىرىتسىن –"تارىخ  پەقەت  بىرلا پارتىيەگە –ھەركەت ئۇستىدىكى پارتىيەگە مەنسۇپ "دىگەندى .بۇ مەنىدىن ئىيىتقاندا ،ئەنئەنە ھەركەتتىكى ،تەرەققى قىلىۋاتقان ئەنئەنە بولسا  ،ئۇنى تارىخ  قوبۇل  قىلىدۇ .ئەگەر  ئۇ قىتىپ قالغان ئەنئەنە بولسا ئۇنى  چۇرۇپ تاشلىۋەتمەي بولمايدۇ .قىنى "ئەنئەنىنى  بۇزدى "دىگۇچىلەر قاۋاپ بىرىپ باقسۇن .غارلاردا ياشىغۇچى ئىپتىدائى ئىنسانلارنىڭ ئەنئەنىسى بىلەن  ئىنگىلىس "كوركەم ھەم ئوزىنى ئۇنتۇغان  ئىلاھى مۇققەددەسلىكنىڭ  ئىپادىسى "دەپ ماختىغان  ئىسلام بىناكارلىغىنى  ئىجاد  قىلىش مومكىنمۇ ؟رىۋايەتتىكى ئادەم  ئاتا  ئاللا تەرىپىدىن  تىڭىلغان  پەيغەمبەرلەر  ئەنئەنىسىنى بۇزۇپ  جەننەت مىۋىسىنى يەپ قويۇپ ،يەر يۇزىگە  ھەيدەلمىگەن بولسا بۇگۇنكى ئىنسانىيەت ۋە ئۇنىڭ پارلىق مەدىنىيىتى نەدىن كىلەتتى ؟ياشلار ئوزىنىڭ يىڭى ئەنئەنىسىنى كونا ئەنئەنىلەرنىڭ ئورنىغا دەسسىتىشكە ھوقۇقلۇق .يىڭى ئەنئەنىگە  قارشى چىققۇچىلار تارىخنى ھەركەتتىن  توختىشىشتىن ئىبارەت ئەخمىقانە  ئىشقا  تۇتۇش قىلغۇچىلار .قىنى ئۇلاردىن يەنە سوراپ باقايلى –بىزنىڭ بۇزغىنىمىز ھەركەتنىڭ مۇتلەق ئەنئەنىسىمۇ ياكى جىمجىتلىقنىڭ  نىسپى ئەنئەنىسىمۇ ؟ھەقىقى  ئەنئەنىنى  بۇزغۇچىلار كىملەر ؟تارىخنىڭ تەرەققىيات  ئەنئەنىسىگە  ھەقلىق يۇسۇندا  ۋارىسلىق قىلىشىمىزغا  باشقىلارنىڭ ئوكتە قوپماسلىغىنى  ئۇمىد قىلىمەن .
خەلىقچىلىق مەسىلىسىگە كەلسەك ،شائېرنىڭ قەلبى  باي بىر دۇنيا .ئۇنىڭدا ئىنسانىيەت مەدىنيىتىنىڭ ساقىندىسى ،ئەينى دەۋىرنىڭ ئىجتىمائې  قىياپىتى –سىياسەت ،دىن ،ئىتىقات ،ئۆرۇپ –ئادەت ،قانۇن ۋە ئەخلاق  قاراشلىرىنىڭ تەسىرى ،ئەينى دەۋىردىكى  خەلىق ئىڭىنىڭ ئىنكاسى بولۇدۇ .ئاپتۇر ئوزىنىڭ  سوبىكتىپ  مەنىۋى دۇنياسىنى  سادىقلىق بىلەن ئىپادىلەشكە كىرىشسىلا ،خەلىقچىلىق مەسىلىسى  ئوز –ئوزىدىن  ھەل بولۇدۇ .بۇرۇنقى شىئېريەت خەلىقچىلىققا  ئەھمىيەت بىرەلمەچكە ،كىتاپخانلار  تەرىپىدىن تاشلىنىپ قالغان .بۇنىڭ سەۋەبى ،ئاپتۇرلىرىمىز يالغان ۋە ئويدۇرما ھىسياتنى بازارغا سالغان ،سوبىكتىپ مەنىۋى دۇنياسىنى سادىقلىق بىلەن ئەكىس ئەتتۇرەلمىگەن .ھەتتا ئۇنى تاشقى  ئالەمنىڭ  پارچە پۇرات تەسىراتلىرى ساقلىنىدىغان  كىرەكسىز ئامبار .دەپ  قارىغان ،ئۇنىڭ ئىنسانىيەت مەدىنىيىتىنى  بەرپا قىلىشتىكى تەڭداشسىز رولىنى كورەلمىگەن .بۇ ماھىيەتتە ،شىئېريەتتە ئادەم (يەنى خەلىق )نى يۇتتۇرۇپ قويغانلىق ئىدى .مەدىنيەت مەلۇم مەنىدىن ئىلىپ ئىيىتقاندا ،ئىجاد قىلىش  دىمەكتۇر .ئىنسان ئەركىن ۋە ئىجادى  ئىشلەپچىقىرىش  ئىقتىدارىدىن  ئىبارەت  سوبىكتىپ ماھىيەت  ئارقىلىق ھايۋانلاردىن پەرىقلىنىدۇ . شۇڭا ھىچكىم ھايۋانلارنى  مەدىنيەتلىك  دىمەيدۇ .ئىنساننىڭ سوبىكتىپ  مەنىۋى ئىقتىدارىنى  كورەلمەسلىك ،بۇرۇنقى شىئېريىتىمىز  يولۇققان  ئەڭ چوڭ  بەخىتسىزلىك .
بەدى  زوقنىڭ  شەكىللىنىش  جەريانى  تاماق يىيىش ،ۋىنۇ ئىچىشكە  ئوخشىمايدىغان .ھىسيات  ھىسيات بىلەن  پىچىرلىشىدىغان مۇرەككەپ جەريان  ئۇ  كىتاپخانلاردىنمۇ ئىزلىنىشنى تەلەپ قىلىدۇ .شىئېردىكى يىڭى ھىسيات كىتاپخنلاردىنمۇ يىڭى ھىسياتنى  تەلەپ قىلىدۇ .ئەگەر  بۇ يىڭى ئاڭ ،يىڭى ھىسيات كىتاپخاندا  شەكىللەنمىسە  شىئېريەت ئۇلارغا زوق بىرىشكە ئامالسىز .بۇ خۇددى  ئولۇك بىلەن  تىرىكنىڭ مۇڭدىشالمىغىدەك بىر ئىش .بىزدە ئوز  قەلبىنىڭ ئاچقۇچىنى تاپالماي  تەمتىرەپ يۇرگەن شائېرلار ئازمۇ ؟ئۇلار  شىئېرلىرىمىزنى چۇشۇنىشتىن ئىلگىرى ،ئوزلىرىنى بىر چۇشۇنۇپ باقسۇن ."تۇراق ،قاپىيە ، بولمىغان نەرسىنى  قانداقمۇ شىئېر دىگىلى بولسۇن ؟"دىگۇچىلەردىن  ئادەت كۇچىنى يىڭىشنى تەلەپ قىلىمىز . شىئېر قەغەزگە  چۇشۇشتىن ئىلگىرى  ئاپتۇرنىڭ ئىڭىدا  يىزىلىپ بولغان بولۇدۇ .بۇ ماددىلاشمىغان  شىئېرنىڭ  رىتىم ،قاپىيە ،تۇراقلىرىدىن سوز ئىچىش  مومكىن ئەمەس .ئۇنىڭدا  مۇزىكىغا ئوخشاپراق كىتىدىغان  ھىسيات رىتىمى ،(ياكى ئىچكى رىتىم )لا مەۋجۇت . بۇ شىئېر ماددى ھالەتكە  كىلىش ئۇچۇن  ئاپتۇردىن ئوزىنى  سەزگۇرلۇك بىلەن بايقاشنى  تەلەپ  قىلىدۇ .ھازىر روھ شىئېريەتتىىن  ئوزىگە  ئەركىنلىك بىرىشنى تەلەپ قىلىۋاتىدۇ .تۇرمۇشتا كىشىلەرنىڭ ئەركىنلىك دەرىجىسىگە  چەك قويۇش قانداق  ئادالەتسىزلىك بولسا ،تۇراق قاپىيەلەر  ئارقىلىق ۋۇجۇدىمىزدىكى ئەركىنلىك تەلەپ قىلىۋاتقان  شىئېريەتلىك دۇنيانى  چىتلاپ قويۇشمۇ  شۇنداق ئادالەتسىزلىك بولۇدۇ .شىئېريەتتىكى ئىنسانلاشقان ھىسيات تۇراق ،قاپىيەگە بويسۇنامدۇ ؟ياكى تۇراق ،قاپىيەلەر  ئوزلىرىنىڭ ئىكىلەمچى سالاھىيتىنى  ساقلاپ ،شىئېرىي ھىسيات ئۇچۇن خىزمەت قىلامدۇ ؟مىنىڭچە شىئېريەتنىڭ تاشقى رىتىمىدىن قول ئۇزۇپ  ،ھىسيات تەلقىنىدىن  تۇزۇلگەن ئىچكى رىتىمىنى تىپىۋالىدىغان  دەۋىر ئاللاقاچان يىتىپ كەلدى ." بۇ شئېر  ئەمەس ،تىپىشماق "دىگۇچىلەرگە ھازىرقى  شىئېرلىرىمىزنىڭ بەزى ئالاھىدىلىكنى  كورسىتىپ قوياي .ئوزىمىزنىڭ تەسەۋۋۇر دۇنياسىنى ئىنچىكىلىك بىلەن كۇزەتسەك ،ئۇنىڭدا نۇرغۇن بوشلۇق ،ئۇزۇكلۇك ،ئارلىقلار مەۋجۇت .بۇنى ھازىر "لىرۇس بوشلىقى "دەپ ئاتىشىۋاتىدۇ .ئوز تەسەۋۋۇرىغا سادىق بولغان ئاپتۇر ئەلۋەتتە بۇ بوشلۇقنى شىئېريەتكىمۇ ئوز پىتى كوچۇرۇپ كىلىدۇ .ئوز تەقدىرى ئۇستىدە ئويلۇنۇپ  كورىدىغان كىتاپخانلار  بولسا ،بۇ  بوشلۇقتا ئىنسانىيەتنى ئويغا سالىدىغان ،گىزى كەلسە ،چۇچۇتۇپ قويىدىغان نەرسىلەرنىڭ بىشارىتىنى سەزمەي قالمايدۇ .بۇرۇنقى شىئېرلاردا  بۇ بۇشلۇق يۇشۇرۇنۇپ قالغاچقا ،شىئېرلار  كىتاپخانلارنىڭ تەسەۋۋۇرغا  بەرداشلىق بىرەلەيدىغان  ھاياتى كۇچىنى يوقىتىپ قويدى . شىئېرلىرىمىزنى تىپىشماق دىگۇچىلەر شىئېرلاردىكى مۇشۇ بوشلۇقنى غىل –پال  ھىس قىلىۋاتقان بولسا كىرەك .تەرەققىيات نوقتىنەزىرى  بىلەن قارىغاندا ،بىز كىتاپخاننى  كەمسىتمەسلىكىمىز ،ئۇلارنىڭمۇ ئابىستىراكىت  تەپەككۇر قىلىش ئىقتىدارىغا  ئىگە  ئىكەنلىكىگە  كوز يۇمماسلىقىمىز كىرەك .ھازىر ئىنسانىيەت ۋە ئۇنىڭ تەقدىرىنى ئىخچاملاپ  چۇشەندۇرۇپ بىرىدىغان پەيىت يىتىپ كەلدى .شۇڭا شىئېريەتنىڭ ئىخچاملىقىنى خاتا ھالدا تىپىشماق دەپ قارىماسلىغىمىز .يىڭى –يىڭى مەزمۇنلارنى .ئەكىس ئەتتۇرۇش ئۇچۇن ئاپتۇرنىڭمۇ  شىئېرې  تىلىنى  يىڭى –يىڭى مەنىلەر بىلەن  بىيىتىشقا يول قويىشىمىز كىرەك ،" شىئېريىتىمىزنى بۇزۇپ ،كىشىلەرنى قايمۇقتۇرۋاتىدۇ  ،بۇ چەتئەل  ئەمەس .شىنجاڭ ."دىگۇچىلەرنىڭ  ساۋاتسىزلىغىغا بەكمۇ ئىچىنىمەن ،ئەسلى ئادەمنى ۋاستە ياكى قۇل ئورنىغا چۇشۇرۇپ  قويغان شىئېريەت  بۇزۇلغان شىئېريەت .،ئادەمنى مەقسەت ۋە ئەندىز قىلغان  قىلغان شىئېريەت ئەلۋەتتە تۇزەلگەن  شىئېريەت  بولىشى كىرەك .مەيلى شىنجاڭ ،مەيلى چەتئەل بولسۇن .ھەممىلا يەردە  ئۇلۇغ ئىنسانىيەت  ئوزىنىڭ مەدىنىيىتى  بىلەن ياشاۋاتىدۇ .ھازىر شىئېرلىرىمىز  شىئېريەتنىڭ  ۋەزىپىسى بارغانسىرى  ئىغىرلىشىپ كىتىۋاتقانلىغىدىن  بىشارەت بىرىپ ،ياش ئاپتۇرلارنى ئويغا سىلىۋاتىدۇ ."بۇنداق شىئېرلارنى يازماق ئاسان " دىگۇچىلەرنىڭ  غەيرىتىگە  بارىكاللا !ئەگەر شىئېريەت  چاقچاق بىلەن پۇتىدىغان  ھۇنەر بولسا ئۇلارنىڭ سوزى  ئورۇنلۇق .شىئېريەتنى ھاقارەتلەشكە  خاسىيەتلىك  شاراپنىڭ  كەيىپچىلىكىدە  ئالجىغان  شىئېريەت  ئىلاھى  لىرۇسنىڭمۇ  ھەققى بولمىسا كىرەك .

يالقۇن جۇمە –پىشقەدەملەردىن –"پۇتۇن  ئىجادىيىتىمىزنى ئىنكار  قىلىۋىتىپ بارىدۇ .ئوزلىرى ئۇچۇن  كوۋرۇكلۇك  رول ئوينىغانلىغىمىزنى كورمىدى "دەپ رەنقىۋاتقانلارمۇ بار . بۇ توغىرمۇ ؟

باتۇر روزى –بىز پەقەت پىشقەدەملەردىن ئىشىپ كىتىشكە جۇرئەت قىلىۋاتىمىز .پىشقەدەملەرمۇ  بىزنىڭ ئوزلىرىدىن ئىشىپ  كىتىشىمىزنى ئۇمىد قىلىدۇ .ۋە قوللايدۇ .بىز ئۇلارنىڭ  شىئېريەت تارىخىمىزنى ئۇلىغانلىغىنى ئىتراپ قىلىمىز ،ئۇلارغا چىن دىلىمىزدىن رەھمەت ئىيتىمىز .ئۇلار بىلەن ۋارىسلىق مۇناسىۋىتىنى قەتئى  ساقلايمىز .بىراق بىز ئۇلارنى دورىمايمىز .

يالقۇن جۇمە –كىشىلەر  بۇ شىئېرلارنى ھەر خىل  ئىقىملارغا  تەۋە  ،دەپ ئىيتىشىۋاتىدۇ .راسىتمۇ ؟

باتۇر روزى –بۇ شىئېرلار ھىچقانداق ،ەدىبى ئىقىمغا  تەۋە ئەمەس .بىز ھەرقانداق چاكىنا ئىقىمغا قارشى .ئىقىم ،ئۇسلۇپ دىگەنلەرنى  پەقەت يۇرەكلا  يارىتىدۇ .باشقا ئىقىملارنى دوراش  ئىجادىيەت ھىساپلانمايدۇ .ئۇلارنىڭ بەدى ئىپادىلەش  ئۇسۇللىرىدىكى  بەزى ئارتۇقچىلىقلارنىلا قوبۇل قىلىشقا بولۇدۇ .پەقەت ئىجادىيەت  تۇسىگە  كىرەلىگەن  تالانىتلا ئەدىبىيات –سەنئەتكە  ھەقىقى جاۋاپكار بولالايدۇ .

يالقۇن جۇمە –سىزنىڭچە شىئېرلارنىڭ  سەۋىيىسىنى  كىتاپخان  سەۋىيىسىگە  ئۇيغۇنلاشتۇرغان  تۇزۇكمۇ ياكى كىتاپخان  شائېر سەۋىيىسىگە  كوتىرلىش  كىرەكمۇ ؟پىكىرنى ئوچۇق بەرگەن  تۇزۇكمۇ ياكى يىپىق بەرگەن  تۇزۇكمۇ ؟

باتۇر روزى – بۇ ھەقتە  لىنىن  ئاللىقاچان –" كىتاپخاننى  شائېر سەۋىيىسىگە  كوتىرشىمىز كىرەك "دەپ جاۋاپ بىرىپ بولغان .شىئېريەتتە ئەلۋەتتە ھىسياتنىڭ ماددىلىشىش  دەرىجىسىنى چەكلەپ  قويماسلىق شەرتى ئاستىدا پىكىرنى ئىلاج  بار ئوچۇق بەرگەن  تۇزۇك .،بىراق تەسەۋۋۇر ،ھىسيات دىگەنلەرنىڭ  ئوزىلا  بىر ئاز تۇتۇق نەرسە .ئۇنى سادىقلىق بىلەن ئەكىس ئەتتۇرگەندە  شىئېريەت تۇتۇقلۇقتىن خالى  بولالمايدۇ .لىكىن زورمۇ –زۇر  تۇتۇق قىلىۋىتىشكىمۇ قارشى تۇرۇش كىرەك . بۇ ھەقتە ئەڭگىلىيەنىڭ  ھازىرقى زامان مەشھۇر پەيلاسوپى ۋە ئىستېتىكى روبىن گىئوركى "بەدى تىلنىڭ  كىتاپخانغا ئاڭلىتالايدىغىنى  پەقەتلا بەدى تەسەۋۋۇرنىڭ  ئازغىنا بىر قىسمى .ئەدىبىياتتىكى ئومىمى خىيالى  تەجىربىلەر ھەر بىر كىتاپخاننىڭ  ئوز ئىڭىدا تاماملىنىدۇ . دەپ ،دەل توغرا ئىيىتقاندى .شۇڭا كىتاپخاننىڭ  شىئېرلىرىمىزنى "تۇتۇق "دەپ ئاتىماسلىقىنى  تەۋسىيە قىلىمەن .كىتاپخان  بەدى  زوقنىڭ  ئوزىگە  تەئەللۇق  بولغان  خىل  زور بىر قىسمىنى ھەرگىزمۇ ئاپتۇرلارغا ئوتىنىپ بەرمەسلىكى كىرەك .ئۇنداق  بولمىغاندا ئاپتۇرنىڭ  ھىسياتى  شىئېريەت سەھنىسىدە  قايتا كىرزىسقا ئۇچرايدۇ .

يالقۇن جۇمە –بۇ شىئېرلار ئەنئەنىۋى شىئېرلارغا  قارىغاندا  قانداق ئەۋزەللىككە  ئىگە ؟

باتۇر  روزى –نىمىس شائېرى گىيوتى –"ھەممە ساغلام تىرىشچانلىق بىلەن ئىچكى ئالەمدىن تاشقى ئالەمگە  بۇرۇلۇش كىرەك "دىگەنتى .مىنىڭچە  ھازىر  شىېرلىرىمىز  ئىچكى ئالەمدىن تاشقا ئالەمگە  بۇرۇلۇش ياساپ ،تاشقى ئالەم ئارقىلىق ئىچكى ئالەمنى ئىپادىلەپ بىرىشنىڭ  خىلمۇ –خىل ئۇسۇللىرى ئۇستىدە ئىزلىنىۋاتىدۇ .بۇرۇنقى شىئېرلاردەك  تاشقى ئالەمگە  ساقتا ھىسياتنى  چاپلاپلا  ئىپادىلەش بىلەن چەكلىنىپ قالماي ئەكىسچە ئىچكى ئالەمنى ھەقلىق يۇسۇندا  شىئېريەتنىڭ ئىنىرگىيە مەنبەسىگە ئايلاندۇرۋاتىدۇ .شىئېريەتتىكى ئادەمنىڭ ۋاستە ئورنىغا چۇشۇپ قالغان پاسسىپ ئىجتىمائې  ئورنىنى ئوزگەرتىپ ،ئۇنىڭ مەقسەتلىك ۋە ئەندازلىق ئورنىنى قايتىدىن مۇقىملاشتۇرۇشقا ھەركەت قىلىۋاتىدۇ ..شىئېريەتكە ياراشمايدىغان چاكىنا تىمىلارنى چۇرۇپ تاشلاپ ،ئادەمنىڭ سوبىكتىپ مەنىۋى دۇنياسىدا يۇشۇرنۇپ ياتقان ساپ شىئېريەتلىك ئامىللارنى بايقاشقا ھەركەت قىلىۋاتىدۇ .ئىنسانىيەت تەقدىرىگە مۇناسىۋەتلىك  ئىجتىمائې  خاراكتىرلىق چوڭ –كىچىك مەسىللەرگە قاۋاپ بىرىشكە تەمشىلىۋاتىدۇ .شىئېريەتتىكى ئاڭنى ئىنسانىيەت تىرىتوگىيەسىگىچە كەڭەيگەن ئىجتىمائې  ئاڭ يۇكسەكلىكىگە كوتىرىشكە ھەركەت قىلىۋاتىدۇ .ئوزىنىڭ سوبىكتىپ مەنىۋى دۇنياسىغا سادىق بولغان ئاساسدا  ئىنسانىيەتنىڭ ئەركىنلىك دەرىجىسىنى ئوستۇرۇشكە ئىشتىراك قىلىدىغان مەسىللەرگە قاۋاپ  ئىزلەۋاتىدۇ .شىئېريەتنىڭ سوبىكتىپ مەنىۋى دۇنيانى تەتقىق قىلىدىغان مۇستەققىللىق ئورنىنى ئەسلىگە  كەلتۇرمەكچى بولىۋاتىدۇ .شۇنداقلا ئۇنى پەندۇ –نەسىھەت ،ۋە پەلسەپىۋى ئىبارىلەرنىڭ چاڭەىلىدىن تارتىپ چىقىرۋاتىدۇ .شىئېرې مەزمۇننى شەكىل ئەركىنلىكى بىلەن تەمىن ئىتىۋاتىدۇ .شىئېرې  تىلدا ئىسلاھات دەۋرىگە  قەدەم قويىۋاتىدۇ .شىئېريەتنىڭ دەۋىرنىڭ كەينىگە  سورىلىپ يۇرىيدىغان پاسسىپ ئورنىنى ئوزگەرتىپ ئۇنى دەۋىرنى يىتەكلەپ  ماڭىدىغان .ئىنسان تەسەۋۋۇرنى جەلىپ قىلىدىغان ،ئىنساننىڭ تەقدىرى ۋە كىلەچىگىدىن بىشارەت بىرىدىغان ،ئىنسانغا ئۇنىڭ دەۋرىدىن ،تارىخىدىن ،ۋە ئوبىكتىپ ئىجتىمائې  ئەمىلىيەتتىن ھالقىپ كىتەلەيدىغان سوبىكتىپ مەنىۋى ئىقتىدارنى تونىتالايدىغان .ئاكتىپ ئىجتىمائې ئورۇنغا  تاپشۇرماقچى بولىۋاتىدۇ .بەدى ئىپادىلەش ئۇسۇللىرىنىڭ چەكلەنگەن رايۇنلىرىغا دادىل ھۇجۇم قىلىپ  ،ئۇنىڭ ئىپادىلەش تەخنىكىسىنى ،تەتقىق قىلىش ئىقتىدارىنى ئوستۇرۇشكە جۇرئەت قىلىۋاتىدۇ .شىئېرې  شەكىلنىڭ شىئېرې  ھىسياتنى دەپسەندە قىلىشغا خاتىمە بىرىپ ،مەزمۇننىڭ شاكىلىنى ۋاستە قىلىدىغان بىرلەمچى ئورنىنى مۇقىملاشتۇرۋاتىدۇ .شىئېريەتتە ئوبراز ھىسياتقا ،رىئاللىق تەسەۋۋۇرغا ،تاشقى رىتىم ئىچكى رىتىمغا،نۇتۇق  شىئېرىې  تىلغا ئورۇن بىرىۋاتىدۇ .

يالقۇن جۇمە –بۇ شىئېرلارنىڭ چاچما شىئېرلاردىن قايسى جەھەتلەردە پەرىقلىنىدىغانلىغىنى  سوزلەپ بەرسىڭىز ؟

باتۇر  روزى – بۇ شىئېرلارنى چاچما شىئېرلار بىلەن  سىلىشتۇرۇش مۇھاپىق ئەمەس .چاچما شىئېر  شىئېر شەكلىگە  قاراپ ئىيتىلغان .ئەمما بىزنىڭ  شىئېرلىرىمىزدا شىئرې  مەزمۇندىكى ئوزگىرىش كوپرەك .شىئېرې  ھىسيات ئىزچىللىققا ئىگە  بولىشى ،تەسەۋۋۇر  بىلەن ئوبراز ئورگانىك  ھالدا بىرلەشكەن بولىشى ،ھىسيات بىلەن تەسەۋۋۇر  شۇنداقلا شىرې مەزمۇن  بىلەن شىئېرې  شەكىل  تەبى ھالدا بىرلىك  ھاسىل قىلىشى .مىسرالار يۇشۇرۇن مەنىىتقىې  بىرلىكنى ساقلىغان ئاساستا  ئىچكى رىتىمدىن  داجىپ كەتمەسلىكى كىرەك .بىز يۇقارقى مەسىللەرگە  قەتئى ئەھمىيەت بىرىمىز .

يالقۇن جۇمە –بۇ شىئېرلارنىڭ ئاپتۇرلىرىنىڭ كوپىيىشىگە ئەگشىپ يامان ئىنكاسلار  بارغانسىرى كوپەيمەكتە .سەۋەبى نىمە ؟

باتۇر روزى –ھازىر شىئېريىتىمىزنىڭ ئىجاد قىلغۇچىلىرى ئاز .ئەمما  خىرىدارلىرى كوپ .نۇرغۇن ياش ئاپتۇرلار قارا –قۇيۇق دوراپلا يىزىۋاتىدۇ .ئۇلارنىڭ شىئېرلىرىدا نە مەنتىقىدىن ،نە ھىسيات ئىزچىللىغىدىن  سوز  ئىچىش مومكىن ئەمەس .دورانچىلىق ئەنئەنىسىگە  قارشى تۇرۇپ مەيدانغا كەلگەن  شىئېريەت ئەلۋەتتە يەنە شۇ دورامچىلار ئۇچۇن نەھەق قۇربان بەرمەسلىكى كىرەك .ئۇسلۇبنى پەقەت  يۇرەك يارىتىدۇ .ھەر قانداق ئاپتۇر  پەقەت ئوزىنىلا دورىسۇن .ئوز تەسىراتى ۋە تەسەۋۋۇرىغا  بولغان ساداقەتمەنلىكىنى يوقاتمىسۇن .بىزدە يۇسۇپ خاس  ھاجىپ  ۋە ناۋايلاردەك ئوزىگە ئوخشىيالىغان شائېرلار  تولىمۇ ئاز .بىز بىر قىسىم ئاپتۇرلاردىن  باشقىلارنىڭ ئاپتۇرلۇق ھوقۇقىنى دەپسەندە قىلماسلىغىنى ،ئوزىدىن باشقا ھىچكىمگە ئوخشىمايدىغان ،پەقەت ئوزىگىلا ئوخشايدىغان شائېر بولۇشىنى ،باشقىلارنىڭ تەسىراتىغا  ۋە قەلىمىگە  تەجاۋۇز قىلماسلىغىنى  سەمىمى ئۇمىد قىلىمىز .يىڭى شىئېرلارنى  يازغۇچىلارنىڭ كوپىيىشىگە ئەگىشىپ  مەيدانغا كەلگەن  ناچار ئىنكاسلارنىڭ  سەۋەبى  دەل مۇشۇ بولسا كىرەك .

يالقۇن جۇمە –بەزىلەر بۇ شىئېرلاردا ھايات  مەنتىقىسىگە  مۇخالىپ  بولغان ئەھۋاللارنىڭ  بارلىقىنى ئىيتىۋاتىدۇ .بۇنى قانداق چۇشۇنۇش كىرەك ؟

باتۇر روزى – ھايات مەنتىقىسىدىن  سوز ئاچقانلار  ئەمىلىيەتتە  ھاياتنى چۇشىنىدەمدىغاندۇ ؟ئەمىلىيەتتە رىئاللىق ئاسانلا بىراۋنىڭ مەنتىقىسىگە ياكى تەسەۋۋۇرغا  سىغىدىغان نەرسە ئەمەس .ئۇ تولىمۇ مۇرەككەپ .مەدىنيەت ساھىيەسىدىكى  يىڭى ئىزلىنىشلەر  ئىنسانىيەتنىڭ  ھاياتىنى  چۇشۇنۇش دەرىجىسىنىڭ  تىخى ئىپتىدائى  ھالەتتە  ئىكەنلىكىدىن  بىشارەت بەرمەكتە . شىئېريەتتىكى بولسا  تىخى تەسەۋۋۇرىمىزدىكى رىئاللىق .ئىنسانىيەتنىڭ كەلگۇسىگە  تەئەللۇق بولغان  نەرسىلەرنى  بۇگۇننىڭ  ياكى تۇنۇگۇننىڭ  مەنتىقىسىگە  سىلىپ يۇرۇش ئورۇنسىز .ئالدى بىلەن ئۇلارمۇ كەلگۇسىدىكى ھاياتنىڭ  مەنتىقىسى  ئۇستىدە ئويلىنىپ كورۇشسۇن .

يالقۇن جۇمە –ئوتتۇرا پىكىردىكىلەر "ئۇمۇ بولسۇن ،بۇمۇ بولسۇن .ھەر ەۇلنىڭ پۇرىقى ئوزگىچە "دىيىشمەكتە  ئۇلارنىڭ قارىشى توغۇرمۇ ؟

باتۇر روزى –بەلكىم تۇغۇردۇر ،ئۇلارنى  يەنىمۇ  چوڭقۇرراق ئويلاپ كورۇشكە  دەۋەت قىلىمىز .لىنىن ئىيىتقاندەك "ھەق ناھەق كورىشىدە  سۇكۇت قىلىپ تۇرۇش. ۋىجدانسىزلىقنىڭ ئالامىتى ،"ئاڭنىڭ تەرەققى قىلماسلىغى ئىنسانىيەت ئۇچۇن  يىڭىپ  بولماس ئاپەت .

يالقۇن جۇمە –بەزى ياش ئاپتۇرلار  "چۇشىنەلمىدۇق "دىگۇچىلەرگە "بىز ھىزىرقى دەۋىر ئۇچۇن يازمايمىز .كىيىنكى دەۋىر ئۇچۇن يازىمىز "دەپ جاۋاپ بىرىشىۋاتىدۇ .بۇ سىلەرنىڭ ئورتاق قارىشىڭلارمۇ –قانداق ؟

باتۇر روزى –بۇ بىزنىڭ ئورتاق قارىشىمىزمۇ يوق ؟بۇنىڭغا بىر نەرسە دىيەلمەيمەن ،تەرەققىيات نوقتىنەزىرى بىلەن قارىغاندا ،شىئېريەت  زامان جەھەتتىن  كەلگۇسىگە  تەئەللۇق .ئەمما  "بۇگۇنكى  دەۋىر ئۇچۇن يازمايمىز "دىگۇچىلەرنىڭ ئوزى  بۇگۇنكى  ئادەملەر .شىئېر  ئاپتۇرنىڭ قولىدىن ئايرىلغاندىن كىيىن .كىتاپخاننىڭ مۇلكىگە ئايلىنىدۇ .قايسى دەۋىردىكى قايسى  كىتاپخان  ھوزۇرلانسا ،شىئېر شۇنىڭ بولۇدۇ .ئاپتۇر  ھىسياتىنى بۇگۇنكىلەرگە  ساتامدۇ .كىيىنكىلەرگىمۇ  ئۇلاردا تىجارەت كىنىشكىسى  بولمىغاچقا  بۇنى بەلگىلىيەلمەيدۇ .

يالقۇن جۇمە –سىلەر  بۇ شىئېرلارنى يىزىشقا باشلىغاندىن  بۇيان  ئاز بولمىغان توسقۇنلۇققا ئۇچراۋاتىسىلەر .سىز بۇ تۇغۇرلۇق قانداق ھىسياتتا  بولىۋاتىسىز ؟

باتۇر روزى –يىڭى شەيئىلەرنىڭ  توسقۇنلۇققا ئۇچرىشى نۇرمال ھادىسە ،سەۋەپ يىڭى شەيئىدە بولسا  ئۇنى ئادىللىق بىلەن بىر تەرەپ قىلىمىز .ئەگەر  توسقۇنلۇقتا  تاشقى سەۋەپ بولسا  نارازىلىق  بىلدۇرۇپ  ئولتۇرۇشمۇ ھەجەتسىز .تارىخ  مەنسىتمەي كىتىۋىردۇ .

يالقۇن جۇمە – بۇ شىئېرلارنىڭ ئىستىقبالى بارمۇ –يوق ؟قانداق ئىشەنقىڭىز بار ؟

باتۇر روزى –ئەگەر  تالانىت نامراتلىقى  قىيناپ قويمىسىلا  چوقۇم ئىستىقبالى  بار

يالقۇن جۇمە –بەزىلەر بۇ شىئېرلارنى  يىغلاڭغۇ ،چۇشكۇن شىئېرلار  دەپ ئاتىشىۋاتىدۇ .بۇ توغىرمۇ ؟

ئەلۋەتتە بىز ئادەمنى  مەقسەت  ۋە ئەنداز قىلغان ئىكەنمىز ،ئادەمدىكى تىراگدىيىلىك  خۇسىسىيەتمۇ  شىئېريەتتىن  ئوز ئىپادىسىنى  تاپىدۇ .بىراق يىغلاڭغۇ  ۋە چۇشكۇن ئاپتۇرلاردا  شىئېريەتكە لايىق  تەسەۋۋۇر بولىشى ناتايىن . بىز شىئېريەتتە  ئادەمنى  ئازات قىلىشقا ئۇرىنىۋاتىمىز . شۇڭا  بۇ ئاتاق  ئادەمنى سوبىكتىپ  مەنىۋى ئىقتىدارىدىن  ئايرىپ قاراپ ،پاسسىپ ۋاستىگە  ئايلاندۇرۇپ  قويغان  بۇرۇنقى شىئېريەتكە  ياراشسا كىرەك .

يالقۇن جۇمە – بەزىلەر  بۇ شىئېرلارنىڭ  تىلى لوگىكىغا ئۇيغۇن ئەمەس  دەۋاتىدۇ ،سىزچە قانداق ؟

باتۇر روزى –بىز شىئېريەتتە  ھىسيات چىنلىقىنى ،ھىسيات مەنتىقىسىنى  ئىتراپ قىلىمىز .شەكىل مەلۇم مەزمۇننىڭ  شەكلى بولغىدەك ،مەزمۇنمۇ مەلۇم شەكىلنىڭ مەزمۇنى .شىئېرې  تىل  ئىپادە قىلغان ھىسيات  ھىسيات مەنتىقىسىگە  چۇشسىلا  شۇ شىئېرنىڭ  مەنتىقىگە  چۇشكىنى .ماركىس "تىلمۇ بىر تۇرلۇك ئەمەلى ،رىئال  ئاڭدىن ئىبارەت "دىگەندى .بۇ  مەنىدىن ئىيىتقاندا  شىئېردىكى ھىسيات  ماددىلاشقان ياكى رىئاللىققا ئايلانغان  ھىسيات بولۇپ سانىلىدۇ .ئەگەر  شىرىي تىل  مەنتىقىگە چۇشمىسە  شىئېرې ھىسياتمۇ  قەغەز يۇزىدىكى رىئاللاققا ئايلىنالمايدۇ .

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا بۈركۈت تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-3-26 20:45

سەندىكى بالا-قازانى ياقتۇردۇم، ساڭا بالا-قازانى ئايان قىلدىم، سەندىكى بالا-قازادىن نەپرەتلەندىم، بالا-قازان ...

سەزگۈر

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 271

يازما سانى: 411

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 834

تۆھپە : 0

توردا: 168 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 12:06:02 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	مەرھۇمنىڭ ياتقان يېرى جەننەتتە بولغاي ئامىن!سەرخىل ئەسەرلەر بىلەن دىدارلىشىش پۇرسىتى ياتقان يوللىغۇچىغىمۇ رەھمەت.

دىلداش

تۆھپىكار ئەزا

Rank: 15

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 99

يازما سانى: 1094

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 6006

تۆھپە : 3

توردا: 645 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-8-31

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 12:16:07 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	نۇپۇزلۇق شائېرىمىز ،ئىستىداتلىق يازغۇچىمىز باتۇر روزىنىڭ روھىغا ئەمىنلىك تىلەيمەن. جالاتنىڭ ئەجرىگە رەھمەت.

eli.abdukadir

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 2108

يازما سانى: 700

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 1181

تۆھپە : 0

توردا: 728 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 12:26:21 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	جاللاتقا رەھمەت! رەھمەتلىكنىڭ ياتقان يېرى جەننەتتە بولغاي،ئامىن!

jallat

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 698

يازما سانى: 217

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 1510

تۆھپە : 0

توردا: 614 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 13:21:24 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

ئەسلىمىلەردىكى ئەستىلىكلەر

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا سائادەت ساتتار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-3-26 13:29

تارال

تۆھپىكار ئەزا

Rank: 15

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 94

يازما سانى: 469

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 4930

تۆھپە : 30

توردا: 481 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-5

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 13:57:31 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	مەرھۇمغا ئىگىمىز جەننەتتىن ئورۇن بەرگۈسى، ئامىن... مەن ھەر ۋاقىت قەلەمنى قولۇمغا ئېلىشىم بىلەنلا، مەرھۇمنىڭ كۆڭۈل ئىكرانىمدىكى سىيماسى نېمىشقىدۇر شۇنچە رۇشەنلىشىپ كېتىدۇ!....

مېنىڭ ئىسمىم يوق!...

قارا

Rank: 5 Rank: 5

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 2194

يازما سانى: 138

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 288

تۆھپە : 0

توردا: 39 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-8-24

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 14:51:01 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	قىران يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 13:57 مەرھۇمغا ئىگىمىز جەننەتتىن ئورۇن بەرگۈسى، ئامىن... مەن ... يۈرىكىم ئېرىۋاتىدۇ!

مەن سالغان ئوت ۋە ماڭا سالغان ئوت

ئە.قۇربان ئۇرغۇ

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 343

يازما سانى: 270

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 828

تۆھپە : 2

توردا: 168 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-3

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 15:11:35 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	ھەش-پەش دىگۈچە 6 يىل بوپتۇ،مەرھۇمنىڭ ئاخىرەتلىگى خەيرلىك بولغاي ئىلاھىم! جاللات، مەرھۇم،تالانتلىق شائىر باتۇر روزى توغرىسىدا ئەڭ كۆپ ئەستىلىكلەرنى يادىمىزغا سېلىپ كېلىۋاتقان ،ھەم بۇ ھەقتە كوپ قەلەم تەۋرىتىۋاتقان قەدىرنى ئەزىما بىلگۈچى سادىق شائىردۇر! ساقلىق تىلىكىدە بەركەتلىك بولۇڭ جاللات دوستۇم!

begturk

Rank: 5 Rank: 5

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 519

يازما سانى: 63

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 212

تۆھپە : 0

توردا: 25 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-8-10

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 15:19:37 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	چېچەك پەسلى كەتتى تىتىلىپ (شائىر، يازغۇچى ۋە ئەدەبىي تەرجىمان باتۇر روزىغا مەرسىيە) بۇ دۇنيادىن كەتتىڭ مېھماندەك، «ئايسىز ئايدىڭ« بولغان بىر كۈنى. ئۇيۇپ قالدى تاشلار كۆزىدە، ئاق ئات مىنگەن باتۇرنىڭ ئۈنى. ئۆتكەن ئىدىڭ تېخى ھېلىلا، نەرى تارتىپ قىرىق بىر تاغدىن. ياشىغان ھەم قەلبىڭگە پاتماي، ئوق يىسەڭمۇ كۆكسىڭگە زاغدىن. جىنازاڭنى ماڭغاندا ئېلىپ، گۈر-گۈر قىلىپ كۆيدى سۇۋادان. سەن قوي ھەيدەپ ئاچقان چىغىر يول، يۇتۇۋالدى تامچە-تامچە قان. لىۋىڭدىن سۇ ئىچكەن تۇمۇچۇق، ئۇچتى ئىزدەپ چىۋىق ئىتىڭىنى. ئاخىرقى رەت يۇماقچى بولۇپ، توۋلاپ سالدى دەريا ئىسمىڭنى. تاغ باغرىغا كۆمۈلگىنىڭدە، چېچەك پەسلى كەتتى تىتىلىپ. «پىلسىراتتىن ئۆتكەنلەر» ئەمدى، ئالدىڭغا گۈل چىققۇسى ئېلىپ. 2007 –يىلى 29 -مارت گۇما ئىزاھات: * بەلگىسى قويۇلغانلىرى شائىرنىڭ شۇ ناملىق ئەسەرلىرىنى كۆرسىتىدۇ.

Jasarattash

Rank: 5 Rank: 5

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 344

يازما سانى: 16

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 252

تۆھپە : 0

توردا: 79 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 15:30:59 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	ئاللاھتىن نۇپۇزلۇق شائېرىمىز ،ئىستىداتلىق يازغۇچىمىز باتۇر روزىنىڭ روھىغا ئەمىنلىك تىلەيمىز ،گۇناھلىرىنى مەھپىرەت قىلىشىنى ئوتىنىمىز. بۇ جۈملىدىن شائىرىمىز ئاللاھتىن نوپۇزلۇق، دېگەن مەنە چىقىپ قالىدىكەن. شۇڭا بۇ جۈملىنى «نۇپۇزلۇق شائىرىمىز، ئىستىداتلىق يازغۇچىمىز باتۇر روزىنىڭ روھىغا ئاللاھتىن ئەمىنلىك تىلەيمىز، گۇناھلىرىنى مەغپىرەت قىلىشىنى ئۆتىنىمىز» دەپ ئۆزگەرتىپ قويساڭلار.

ئەدىھەم

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 51

يازما سانى: 326

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 906

تۆھپە : 0

توردا: 152 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 15:53:17 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	باتۇر روزىنىڭ كوچىسى تەك باراڭلىق سالقىن ھاۋالىق. مەشرىقتىن مەغرىپكە سوزۇلغان قوللىرى بىر-بىرىگە تۇتاشقان. ئىككى يېنى جۈپ ئېرىق ئىككى قېتى تېرەكلىك، زىننىتى بۇ كوچىنىڭ. ئىككى ئېرىق سۇ ئىككى قولى باتۇر روزىنىڭ. ئىككى رەت تېرەك ئىككى پۇتى باتۇر روزىنىڭ. ئاقىرىپ پىشقان بودرۇق،تاتلىق ئاق ئۈژمە شېئىرلىرى باتۇر روزىنىڭ. بۇ كوچا سامان يولىغا ئوخشايدۇ بۇ كوچىغا جەنۇپنىڭ ئاپتىپى چۈشمەيدۇ. ئەنە توپا ئويناۋاتقان ئوششاق بالىلارنىڭ ئىچىدىن كۆرۈپ قالدىم باتۇر روزىنى. جۈپ كۆزى يوغان،ئۆتكۈر چاچلىرى قويۇق،قارا... ئەنە يۈگىرەپ كېلىۋاتىدۇ تايتاڭلاپ قارا-قارا... تارتىۋالدىم چارسسىدە يۈرىكىمنىڭ ئاپاراتىدا. يوللار قايىتتى كەينىگە كۆڭلۈم قالدى كاچوڭدا... 2011-يىلى ئىيول

jallat

Rank: 10

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 698

يازما سانى: 217

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 1510

تۆھپە : 0

توردا: 614 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 16:33:07 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

ئۇيغۇر شائېرلىرىنىڭ باتۇر روزى ۋاپاتىغا پۇتكەن مەرسىيەلىرى

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا سائادەت ساتتار تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-3-26 17:23

turgunmijit

Rank: 5 Rank: 5

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 1164

يازما سانى: 156

نادىر تېمىسى: 0

تېللا: 593

تۆھپە : 0

توردا: 43 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 16:45:21 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	مەرھۇمنىڭ ياتقان يېرى جەننەتتە بولغاي ئامىن! ئابدۇرەشىت ئەپەندىنىڭ يوللانمىلىرىغا كۆپتىن -كۆپ رەھمەت!!!

Erchin

مەسئۇل مۇھەررىر

Rank: 18

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 30

يازما سانى: 597

نادىر تېمىسى: 1

تېللا: 4180

تۆھپە : 5

توردا: 224 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-6

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-26 20:08:56 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	باتۇر قايتتى تۇپراققا (شائىر، مەرھۇم باتۇر روزىغا) قەھرىمان روزى ئەرچىن باتۇر قاناتسىز قۇش؛ ئىچىدە ئۇچقان. باتۇر تۆكۈلدى غەزەلدەك تۇپراققا پەۋەس. باتۇر ئۇچۇپ كەلگەن يەركەندىن. ئۈمىدنىڭ يۈكىنى ئارتىپ مىڭ پاتمان قايتتى يەركەنگە. قېتىپ قالدى قارا بۇرۇتتا ئەركەك مۇقاملار. باتۇر روزى قۇياشتا كۆزى. بۇرۇتلۇق باتۇر تۇپراقتا ياتۇر. ‹‹ئىگىك نۇردىن توقۇلغان تاغار›› ئاق باغلاپ بېلىگە، ھەسرەتتە يىغلار. بۇ يازمىنى ئاخىرىدا Erchin تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-3-26 20:10

Men Dunyagha Yoluchimen, Helila Ketimen!

ekremabdumijit

Rank: 5 Rank: 5

ئەزا ئۇچۇرى

تىزىم نۇمۇرى: 45

يازما سانى: 146

نادىر تېمىسى: 1

تېللا: 446

تۆھپە : 0

توردا: 114 سائەت

ھالىتى:

ئاخىرقى: 2013-9-5

يوللىغان ۋاقتى 2013-3-27 15:07:14 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


	ئۇ دىياردا كۈيچىلەر سۈيلەپتۇ باتۇر روزىنى، شۇڭا جەننەت كەپتىرى ئۈنلەپتۇ باتۇر روزىنى. خام تالاش ئەتمەك بولۇپ بارلىق بىلەن يوقلۇق ھامان، نەزمىلەر دۇنياسىدا كۆزلەپتۇ باتۇر روزىنى. چىقسا سويلاپ ئالجىغان ئەسنادا كۆرگەن چۈشلىرى، بۇندا ئايسىز ئايدىڭى كۈنلەپتۇ باتۇر روزىنى. رامكىلار غەۋغاسىدا قاسراقنى تاشلاپ تىنمىغان، ئەمدى بۇندا قەبرىسى دۈملەپتۇ باتۇر روزىنى. دۇملىنىشكە ھەر زامان كۆنمەيدۇ بەڭۋاش يازمىسى، شۇڭا ھەر مىسرالىرى پەرلەپتۇ باتۇر روزىنى. 2011-يىلى شىمال ياش يازغۇچىلىرىنىڭ جەنۇپ سەپىرىدە باتۇر روزى قەبرىسىنى يوقلىغان ئىدۇق. بۇ يازمىنى ئاخىرىدا ekremabdumijit تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-3-27 15:10