(مۇقەددىمە)
(شەپقەتلىك،مېھرىۋان ئاللاھنىڭ ئىسمى بىلەن باشلايمەن)
قۇدرەتلىك ۋە ئۇلۇغ خۇداغا مىننەتدارلىق بولسۇنكى،ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلىش يېقىنلىققا سەۋەب بولىدۇ،شۈكىرنى بەجا كەلتۈرۈش بىلەن نىئمەت كۆپىيىدۇ:ھەر نەپەس بەدەنگە سۈمرۈلگەندە،ئۇ ئۆمۈرنى ئۇزارتىدۇ،سىرىتقا چىقرىلغاندا تەنگە ھوزۇر بېغىشلايدۇ.شۇنداق ئىكلەن،ھەر نەپەستە ئىككى نىئمەت مەۋجۇت ۋە ھەر بىر نىئمەت ئۈچۈن شۈكۈر لازىم.
كىنىڭ بار قولى ھەم تىلىدا ئىمكان،
چىققىلى شۈكرنىڭ ئەھدىدىن ئاسان؟
“ئەي داۋۇد خاندانى شۇكۇر قىلىڭلار!ھالبۇكى بەندىلىرىم ئىچىدە شۇكۇر قلغۇچىلار ئاز”.(قۇرئان34-سۈرە13-ئايەت)
ياخشىدۇر بەندىگە ئۆز قۇسۇرى ئۈچۈن
كەچۈرۈم سورىسا خۇدا ئالدىدا،
ئۇنداق بولمىغاندا خۇداغا لايىق
شۇكرنى ھېچ ئادام قىلالماس ئادا،
ئۇنىڭ ھىساپسىز رەھمەت يامغۇرى ھەممە يەرگە تەڭ چۈشىدۇ:مول نىئمەتلىك سېخى داستىخنى ھەممە جايغا سېلىنغان،ئۇ بەندىللىرنىڭ نومۇس پەردىسنى قاتتىق گۇنا سەۋىۋى بىلەن يىرتىپ تاشلىمايدۇ،كۈندىلىك رىزقى-نەسىۋىسىنى نالايىق خاتالىق سەۋىۋى بىلەن توختۇتۇپ قويمايدۇ.
ئەي كەرەم ئىگىسى،غايىپ غەزنەڭدىن
بەھرمەن قىلسەن گەبر،تەرسانى(گەبىر-ئوتقا چۇقۇنىدىغان بۇتپەرەس-خىرىستىيان)
دۈشمەنلەرگىمۇ نەزىرىڭ چۈشەر،
قۇرۇق قويمايسەن دوست-ئاشنانى.
ئۇ تاڭ شامىلى-فەرراش(يەر سۈپۈرگۈچى ھەم توشەك سالغۇچى خىزمەتكار)قا زۇمرەت گىلەملەرنى سېلىشقا بۇيرۇدى ۋە ئىنىكئانا-باھار بۇلۇتىغا زىمىن بوشۇگىدىكى ئۆسۈملۈكلەر قىزلىرنى(ياش مايسىلارنى)پەرۋىش قىلىشنى تاپشۇردى:دەرەگلەرنى نورۇزلۇق كىيىم بىلەن-يېشىل ياپراق تون بىلەن كىيىندۇرۇپ،ئۇششاق باللىرنىڭ -شاخ-پۇتاقلىرنىڭ بېشىغا باھار پەسلىنىڭ قەدەم تەشرىپ قىلىش مۇناسىۋتى بىلەن گۇلتاجلارنى قويدى:ھەسەل ھەرىسىنىڭ ئاغزىدىن ياسىغان قۇسۇق ئۇنىڭ قۇدىرتى بىلەن ئەڭ ياخشى ھەسەلگە ئايلىنىدۇ،خورما ئۇرغى ئۇنىڭ تەربىيسى بىلەن ئېگىز دەرەخ بوپ قەد كوترىدۇ.
بۇلۇت،شامال،ئاي،كۈن،ئاسمان ساڭا خىزمەتتە،
ئەگەر بىر نان كەلسە قولغا،يېمە غەپلەتتە.
ئەتراپىڭدا فەرمانبەردار ھەممە سەن ئۈچۈن،
ئىنساپسىزلىق،ھەق ئەمرىدىن قاچساڭ،ئەلۋەتتە.
رىۋايەت قىلىنىشىچە،كائىناتنىڭ باشچىسى،مەۋجۇداتنىڭ پەخىرى،ئالەم خەلقنىڭ شەرەپ-شانى،ئادەملەرنىڭ سەرخىلى،زاماننىڭ كامالەتكە تولغان كىشىسى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامدىن__
شاپائەتچى،ئەلچى،سەخى،بىغۇبار،
كەرەملىك،ئۇلۇغۋار،ئەزىزى،موھىردار(ئەرەپچە"ۋەسىم"--دۈمبىسىگە پەيغەمبەرلىك موھرى بېسىلغان دېگەن مەنىدە بولۇپ،بۇ مۇھەممەد پەيغەمبەرنىڭ بىر سۈپىتى).
نەغەم ئۈممەتكە قورغاندىن سېنىڭدەك باشپانا تۇرسا؟
دېڭىز دولقۇنلىرى خەۋپسىز،ئەگەر نۇھ كېمە باشقۇرسا(رىۋايەتتە ئېيتىلىشچە،نۇھ پەيغەمبەر ئادەم ۋە ھايۋانلارنى كېمىگە سېلىپ توپان سۇيدىن قۇتقۇزۇپ قالغان).
يەتتە يۈكسەككە ئوز كامالى بىلەن،
يەڭدى زۇلمەتنى ئوز جامالى بىلەن.
نەپىس ھەم كۆركەم ئۇندا بار خىسلەت،
دۇئا قىلىڭ ئاڭا،ئەھلى ئايالى بىلەن.
-بىزگە يېتىپ كەلگەن ھەدىستا مۇنداق دېيلىدۇ:قاچاندا بولمىسۇن،تۇرمۇشى پەرىشان گۇناكار بەندىلەردىن بىرى قۇبۇل قىلسا دېگەن ئۇمىت بىلەن ئۇلۇغ ۋە بۈيۈك خۇدانىڭ دەرگاھىدا توۋىسىغا قول كۆتۈرسە،ئەمما ئاللا تائالا ئۇنىڭغا نەزەر قىلمىسا،ئۇ يەنە كەچۈرۈم سورايدۇ،ئاللا تائالا ئىككىنىچى قېتىم رەت قىلسا،ئۇ ئادەم يىغا-زارى بىلەن يەنە يالۋۇرىدۇ،شۇنىڭدىن كېيىن ئاللا تائالا ئېيتىدۇ:
"ئەي پەرىشتىللىرىم،بەندەمدىن راستىنلا ئۇيالدىم،چۈنكى ئۇنىڭ مەندىن باشقا پەرۋەردىگارى يوق،:شۇنداق ئىكەن مەن ئۇنىڭ گۇناھىدىن ئوتتۈم،ئۇنىڭ دۇئاسىنى قوبۇل قىلدىم،ئۇنى ھاجەتتىن چىقاردىم،چۈنكى بەندىنىڭ كۆپ دۇئا ۋە يىغا زارىسىدىن ئۇيىلىمەن"
قارا،بۇ خۇدا قانچىلىك رەھىمدىل،
گۇنانى قىلار بەندە،ئەما ئۇ خىجىل.
ئۇنىڭ ئۇلۇغلۇق كەئىبىسىدە رىيازەت چەككۈچىلەر،ئۆزلىرنىڭ تولۇق ئىبادەت قىلالمىغانلىقىنى ئېتراپ قىلىپ،"ساڭا لايىغىدا ئىبادەت قىلالمىدۇق"دىيشىدۇ.ئۇنىڭ جامالىنى تەئرەپ قىلغۇچىلار ھەيراتتە قېلىپ،"بىز سېنى تىگىشلىك دەرىجىدە تونيالمىدۇق "دىيشىدۇ.
گەر كىشى ۋەسپىنى مەندى سورىسا،
نېمەدەر بىر دىلسىز،بولمىسا نىشان(بۇ مىسرا:"كوڭلىدىن ئايرىلغان ئاشىق خۇدانىڭ بەلگە نىشانى بولمىسا،ئۇنىڭ ھەققىدە نېمە دەپ بېرەلەيدۇ ؟"دېگەن مەزمۇندا.)
گەر كىشى ۋەسپىنى مەندىن سورىسا،
نىمەدەر بىر دىلسىز،بولمىسا نىشان؟
ئاشىقلار مەشۇقلارنىڭ قۇربانى تۇرسا،
ئولۇكتىن كەلمەيدۇ ئاۋاز ھېچقاچان.
بىر تەقۋادار بېشىنى ياقسىغا چوكۇرۇپ ھەقىقەت دېڭىزىغا غەرىق بولغان ئىدى.ئۇ بۇ ھالەتتىن ئوزىگە كەلگەندە دوستلىردىن بىرى چاقچاق قىلىپ:"سەن سەيرە قىلغان بوستاندىن بىزگە نېمە توھپە-كارامەت ئېلىپ كەلدىڭ؟"دەپ سورىدى،"ئېسىمدىكى،-دېدى تەقۋادار،-گۇلنىڭ قېشىغا بېرىش بىلەنلە ئىتىگىمنى (گۇل بىلەن تولدۇرۇپ)،دوسلۇرۇمغا ھەدىيە قىلاي دېگەن ئىدىم،ئەمما يېتىپ بارغىنىمدا گۇلنىڭ ھىدى مېنى شۇنداق مەس قىلدىكى،ئىتىگىم قولۇمدىن چىقىپ كەتتى".
ئەي سەھەرنىڭ بۇلبۇلى ئىشقنى ئۈگەن پەرۋانىدىن،
ئۇ كويۇپ ئايرىلدى جاندىن،يوق ئۇنىڭدىن ھېچ ئەسەر.
ئشقنى دەۋا قىلغۇچىلار ماھىيەتتىن بىخەۋەر،
تەھتىگە يەتكەن كىشىدىن كەلمىگەي قايتا خەۋەر.
* * *
خىيال،قىياس،ئوي-پەرەزدىن ئۇستۇنسەن خۇدا،
ئېيتىلغاندىن،ئاڭلىغاندىن،ئوقۇغاندىن ھەم.
مەجلىس تۈگەپ،ئومرىمىزمۇ ئاخىرغا يەتتى،
ۋەسىپىڭدە بىز باشلانغۇچتا قالدۇق تا بۇ دەم.
2
[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] كېيىنكى بەت