ياشلىق سىرى

چاقماق چاقىدۇ ، ئۆچىدۇ ، باھار كېلىدۇ ، كېتىدۇ ، ئەمما ياشلىق چاغدىكى- تۇنجى مۇھەببەتتىن قالغان ھەسىرەت ھەرگىزمۇ ئۆچمەيدۇ ، كەتمەيدۇ . كەچ كۈز ، دەرخلەر قاقشال .     بوران گۈركىرەپ چىقماقتا . ئاسمان يۈزىنى چاڭ – تۇمان قاپلىغان . دەرخلەر ۋىڭىلداپ ، پۇتاقلار قاراسلاپ سۇنماقتا . . . قاقشال ئورمانلىق ئىچىدىن ياشقىنە بىر يىگىت چىقىپ كەلمەكتە . ئۇنىڭ روھىي ھالىتى ناھايىتى سۇنۇق ۋە مۇرەككەپ ، قاپقارا قاشلىرى ئاستىدىكى كۆزلىرى غەزەپلىك ۋە تولىمۇ غەمكىن . ئۇ يالاڭۋاش ، چاچلىرى پاخپىيىپ كەتكەن ، ئۇچىسىدا ئاق پاڭچۇ كۆڭلەك ، ھاۋانىڭ سوغۇق بولۇشىغا قارىماي ، چاپىنىنى ئۆشنىسىگە تاشلىغان .     ئۇ ئاستا مېڭىپ ئورمان بويىدىكى بىر تۈپ قارىياغاچنىڭ تۈۋىگە كېلىپ توختىدى – دە ، ئېرىقتىكى ئېقىپ كېتىۋاتقان سۈزۈك سۇنىڭ ئاستىدىكى رەڭدار ئۇششاق تاشلارغا قارىدى . چاپىنىنى تېگىگە سېلىپ ، قارىياغاچقا يۆلىنىپ ئولتۇردى . ئۇ مۇڭلىنىپ ئۇزاق ئولتۇرۇپ ، سۇ ئۈستىدىكى ئېقىپ كېلىۋاتقان سېرىق ياپراقلارغا تەلمۈرۈپ خىيالغا چۆمدى .     . . . ئېھ ياشلىقىم ! گۈزەل سۆيگۈ باھارىم ، سەن ھاياتىمغا خۇددى نەۋ باھاردەك كىرىپ كەلدىڭ – دە ، گويا شامالدا ئۇچقان تۈتۈندەك غايىپ بولدۇڭ . . . ئېھ سۆيگۈ باھارىم ، ئۆزۈڭنىڭ قىزىلگۈلىنى ماڭا سۇندۇڭ – دە ، پۇراپ بولغۇچە تارتىۋالدىڭ . . . ئېھ ! مېنىڭ گۈزەل سۆيگۈ باھارىم ،  ۋەيران بولدۇڭ سېرىق غازاڭدەك . قالدىم مەنلا يالغۇز ۋە مەيۈس ، ياپراقلىرى تۆكۈلگەن گۈلدەك . . .     ئېھ ھايات . . . ، شېرىن مۇھەببەت ، جانىجان سۆيگىنىم تۇرسۇنئاي . . . بۇنىڭدىن ئىككى يىل بۇرۇن . . .     بۇنىڭدىن ئىككى يىل بۇرۇن . . .     ئۈرۈمچىنىڭ ئاخىرقى قىش كۈنلىرى . بەختىيار ئۆز ياتىقىدا يالغۇز . تاگورنىڭ ئاتاقلىق رومانى « ھالاكەت » نىڭ ئاخىرقى بابلىرىنى ئوقۇپ تۈگەتتى – دە ، تاماكىدىن بىرنى ئورىدى . ئۆي ئىچىنى ئىسسىپ كەتكەندەك سېزىپ ، دېرىزىنى ئاچتى . ئۇنىڭ كۆز ئالدىدا ھەيۋەتلىك بوغدا چوققىسى گەۋدىلەندى . ئاق قار بىلەن قاپلانغان تاغقا قاراپ خىيال سۈردى :     بۇ يەردە مارت ئايلىرى كەلگەن بولسىمۇ ، تېخىچە ئاق قار ئۆز ھۆسنىنى نامايان قىلماقتا . مانا « ھالاكەت » نىڭ قەھرىمانلىرى ياشىغان جايلاردا بولسا يامغۇر ھېچقاچان سوغۇق ،قاتتىق ، پاراقىراق قار ئۇچقۇنلىرىغا ئايلانمايدۇ . ئىللق ياقلاردا قار نەملىك ۋە گۈزەل بولىدۇ . قارمۇ ياخشى ، بۇ ساپ قار قاتلىمى تېخى شېرىن ئۇيقۇدا ياتقان باھارنىڭ خەۋەرچىسىدۇر . قارلىق دالالاردىكى تاغ چېيىنىڭ چوغدەك قىزىل ئۈنچىلىرى ، ياۋا ئالۇچىنىڭ ياپيېشىل پەردىگە ئورالغان ئاپئاق گۈللىرى جىلۋە قىلدۇ ، بۇلار نېمىدىگەن گۈزەل – ھە ؟ قارنىڭ ئاستىدا بولسا مۇزلىغان گىياھلار يېشىل تۈس ئېلىپ بىخ چىقىرىشقا باشلايدۇ . قار ئاستىدا باھارىنى تەشنا بولۇپ كۈتىدۇ . . . مېنىڭ قەلبىمدە ھەم گويا باھارنى كۈتۈپ تۇرغان يۇمران بىخلارغا ئوخشاش ئاجايىپ بىر ئارزۇ – ئىستەك گۈللىمەكتە . گۈزەل بىر ئىسىم چوڭقۇر يىلتىز تارتماقتا . ئەلۋەتتە ، باھار كەلگەندە كۆكلەپ ياشنىسا ، نېمىدىگەن ياخشى – ھە ؟ شېرىن مۇھەببەت . . . ئېھ ، تۇرسۇنئاي . . . گۈزەل ئىسىم . سۆيۈملۈك قىز . . . يۈرىكىڭ يالقۇنلىرىدىن قەلبىمگە ئوت بەرسەڭ سۆيەي ، چىن ئىشق گۈلزارىدىن گۈلچىمەن تەرسەڭ سۆيەي . ناز بىلەن پەرداز ئۈچۈن قەلبىم مېنىڭ مەپتۇن ئەمەس ، مۇھەببەت داۋانلىرىدىن مەن بىلەن ئۆتسەڭ سۆيسەڭ . ﹡                                       ﹡ نەۋ باھار ، گۈل باھار كەلدى . . .     مۇز ھەر قانچە قىلسىمۇ باھار ئاپتىپىنىڭ تەپتىگە بەرداشلىق بېرەلمىدى . خۇددى شۇنىڭدەك ، باھار كېلىشى بىلەن تەڭ ، بەختىيار ئۆز قەلبىدىكى مۇھەببەتنى ھەر قانچە يوشۇرغان بولسىمۇ ، بىراق ئامال بولمىدى . بەختىيار تۇرسۇنئاينى چىن قەلبىدىن ياخشى كۆرۈپ قالدى . ئۇنىڭ تەمبۇرى تىنماي سايرايدىغان ، ئاغزى سۆيگۈ ناخشىلىرىدىن بوشىمايدىغان بولۇپ قالدى . سۈبھى تاڭ . . .     ئاق لەيلىنىڭ ياپراقلىرىدىكى مەرۋايىتتەك سۈزۈك شەبنەم تامچىلىرى تاڭ قۇياشىنىڭ نۇرىدا ياقۇتتەك جىلۋە قىلاتتى . ئەتراپتىكى رەڭگارەڭ گۈللەرنىڭ خۇش پۇراقلىرى دىللارغا ھۇزۇر بېغىشلايتتى . يىراقلاردا كاككۇك سوزۇپ – سوزۇپ زوق بىلەن سايرايتتى . بۈگۈن بەختىيار ناھايىتى خۇشال ئىدى . چۈنكى ئۇ تۇرسۇنئاينىڭ مۇھەببەت بىلەن تولغان خېتىنى تاپشۇرۇۋالدى . بەختىيار سەھەردىلا مۇشۇ ئورمانلىققا كېلىپ ئېرىق بويىدىكى قارىياچاچ تۈۋىدە ئولتۇرغانىدى . شۇنىڭدىن بېرى تەمبۇر چېلىپ ناخشا ئوقۇيتتى . ئۇ تەمبۇرنى زوق بىلەن چېلىپ يېڭى ناخشا باشلىدى : تۇرسۇنئاي ئەقىدەم كۆپ ، دىلىمدا سەن گۈلى رەنا ، سېنىڭدەك نازىنىن قايدا مۇھەببەت دىلبىرى رەنا . نەزەر سالسام تەبەسسۇم قىل ، ۋاپا ئەيلە ، جېنىم دەيمەن ، بەختىڭچۈن پىدا بەختىم ، سېنىڭ ئىشقىڭدا جان رەنا . سېنىڭچۈن شېھىت بولماق ماڭا ئەڭ زور سائادەتتۇر ، مۇھەببەت – سۆيگۈ بابىدا مۇشەققەت چەكمىگەن كىم بار ؟ !     بەختىيارنىڭ ئاۋازىدا سۆيگۈ گۈلىستانىغا قەدەم قويغان ياش يىگىتنىڭ ئارزۇ – ئىستەكلىرى ئەكس ئېتەتتى . ئۇنىڭ ناخشىلىرىدا چىن مۇھەببەتنىڭ ، مۇھەببەتلىك ياشلىقىنىڭ ھۇزۇر – ھالاۋىتى ، سادىقلىق ، ۋاپادارلىقنىڭ بۈيۈك ئەقىدىسى جاراڭلايتتى .     ئۇ ناخشىدىن توختىدى . تۇرسۇنئاينىڭ خېتىنى تۈنۈگۈن كەچتىن بېرى قايتا – قايتا ئوقۇغان بولسىمۇ ،گويا ئۇسساپ سۇغا قانمىغان كىشىدەك يەنە بىر قېتىم ئوقۇدى : « قەدىرلىكىم بەختىيار ! خېتىڭ ئۈچۈن تەشەككۈرۈمنى بىلدۈرمەي تۇرالمايمەن ! ساڭا چىن يۈرىكىمدىن رەخمەت !  سېنىڭ ئىشقىڭغا يار بولۇش ، ھاياتنى سەن بىلەن ئورتاق ئۆتكۈزۈش مېنىڭ ئارزۇيۇم ۋە بەختىمدۇر . بەختىيار ، بىلسەڭ كېرەك ، قىزنىڭ پۈتۈن گۈزەللىكى پەقەت ئۇنى سۆيگەن يىگىت قەلبىنىڭ قىز قەلبىدىكى تولۇق ئەكسىدۇر ، قىزنىڭ بەختى يىگىتنىڭ ئۇنىڭغا بەرگەن چىن ئىشقىدۇر . ۋاپا – ساداقەت بىلەن ياش مۇھەببىتىمىز گۈللىسۇن ! ساڭا ئۆزۈم ، بارلىقىم تەئەللۇق ! سېنى سۆيۈپ :                                                   كەلگۈسىدىكى  رەپىقەڭ  -  تۇرسۇنئاي . » چىرايلىق ياز ، گۈزەل ئاخشام .     گويا گۈزەل قىزنىڭ ئەگمە قاشلىرىغا ئوخشىشدىغان ئاي ناھايىتى نازلىق قىياپەتتە ئۆز نۇرلىرى بىلەن ئەتراپقا كۆز تاشلايتتى ۋە بەزى كۈل رەڭ بۇلۇتلار بىلەن مۆكىمۆكىلەڭ ئوينىشاتتى . ئوماق يۇلتۇزلار بىر – بىرى بىلەن ئويناشقاندەك كۆز قىسىشاتتى . ياز ئاخشىمىنىڭ جانغا ھۇزۇر ئىزغىرىن شامىلى يېشىل ياپراقلارنى لەرزان چاۋاك چالدۇراتتى . بەختىيار بىلەن تۇرسۇنئاي ئېرىق بويىدىكى قارىياغاچ تۈۋىدە ئولتۇراتتى . بۈككىدە ئورمانلىق ئىچىدىن گارمونغا تەڭكەش ناخشا ئاڭلاندى : كېتەر بولدۇم يىراقلارغا ھىجران يۈكىنى ئارتىپ ، چىدىغىن سەن پىراقلارغا سېغىنغاندا ئۇھ تارتىپ . تاشلاپ كەتتى دېمىگىن ، كۆڭلۈم قالىدۇ سەندە ، دۈشمەنلەر سوغ كۈلۈشمىسۇن ، كۆزۈڭنى ياشلىما غەمدە .     - گارمونچى يىگىتكە ھىجران كەلگەندەك ، - دېدى بەختىيار .     - بەلكىم ، ھايات قوشماق يۈرەكلەرنى ۋاقىتلىق ئايرىغاندۇ ، - دېدى تۇرسۇنئاي چوڭقۇر مەنىدە ، - ھىجران ۋاپا بىلەن ئۆتسە ، مۇھەببەت تاۋلانسا ياخشى .     - شۇنداق ، مۇھەببەت پەقەت چىرايلىق كۈنلەردە، ئايدىڭ كېچىلەردە ئويناشلا ئەمەس ، مۈشكۈل پەيتلەردە ئۆزگەرمىگەن ، ھىجراننى يېڭەلىگەن مۇھەببەت ھەقىقىي مۇھەببەتتۇر .     - ئەلۋەتتە ، بىز مۇھەببەتلىك بەختىمىز ئۈچۈن كۈرەشكۈچىلەر ، ۋاپا ، ساداقەت بىزنىڭ ئەڭگۈشتىرىمىز بولۇشى كېرەك .     - تۇرسۇنئاي ، سېنىڭ شۇنداق قىلالىشىڭ مۇمكىنمۇ ؟     - مۇمكىنلا ئەمەس ، بەلكى مۇقەررەر . چۈنكى ئۆز بەختىم ئۈچۈن باشقىلارنىڭ بەختىنى قۇربان قىلىشنى ۋىجدانىم كۆتۈرمەيدۇ ، شۇنداقلا مەن سېنى قەلبىمدىن سۆيگەنىكەنمەن ، مېنىڭ بەختىممۇ پەقەت سەن بىلەن .    - مۈشكۈل پەيتلەردە دولامدا قولۇڭنى كۆرەرمەنمۇ ؟    - شەك – شۈبھىسىز ئىشىنىشىڭ كېرەك .    - مۇھەببەت شەيتانلىرى ساڭا گۈل تەڭلىسىچۇ ؟    - قەلبىمنى تامغا قىلىپ باسقان ئەقىدەمگە سادىقمەن . مەن ئۈچۈن ياماننىڭ گۈلىدىن ، سېنىڭ قولۇڭدىن پۇرىغان پىياز مىڭ ھەسسە ياخشى . چۈنكى : ئەھلى سۈرەتلەرنىڭ ئەسلا دىلدارى بولماس ، ۋاپاسىز كىشىنىڭ ۋاپالىق يارى بولماس .     سۆھبەت شۇ يەردە ئۈزۈلۈپ قالدى . تۇيۇقسىز ۋاقىرىغان مۈشۈكياپىلاقنىڭ ئاۋازىدىن چۆچۈپ كەتكەن تۇرسۇنئاي « ۋاي ! . . . » دەپ بەختىيارغا تاشلاندى . بەختىيارنىڭ كۈچلۈك قوللىرى شۇ ھامانلا تۇرسۇنئاينىڭ نازۇك بەللىرىگە چىرماشتى . ئوتلۇق لەۋلەر ئىختىيارسىز بىر – بىرىگە ئۇرۇلۇپ كەتتى . . . ئەتراپنى ئاق قار قاپلىغان مارت ئايلىرىنىڭ بېشىدا تۇرسۇنئاي ۋە ئۇنىڭ سىنىپداشلىرى ئۈچ چوڭ ئاممىۋى ھەرىكەتكە قاتنىشىش ئۈچۈن يىراقتىكى « ئالمىلق باغ » قا خىزمەتكە كەتتى . شېرىن مۇھەببەتكە ئاچچىق ھىجران ئۆز قىلىچىنى چاپتى . بەختىيار بوش ۋاقىتلىرىدا ئۆز ياتىقىدا تەمبۇر چېلىپ ناخشا ئوقۇيتتى . ئۇ ھازىرمۇ تۇرسۇنئاينىڭ سېغىنىش بىلەن يازغان خېتىنى ئوقۇپ تۈگەتتى – دە ، يېڭى ناخشا باشلىدى : يار كەتتى يىراقلارغا ، ئەمدى مەن كۆرەلمەيمەن ، ئوماق يارىم تۇرسۇنئاي ، قانغۇدەك سۆيەلمەيمەن ، ئەجەپ ئايرىلدۇق تۇرسۇنئاي ، ئون بەش كۈنلۈك تولۇن ئاي . تەمبۈرنىڭ زىل نازۇك تارى بەختىيارنىڭ قەلبىگە تەڭكەش تىترەيتتى . ئۆز يارىنى سېغىنغان يۈرەكلەرگە مۇڭ ۋە ئۈمىد بېغىشلايتتى . بىز ئايرىلغان شۇ سەھەر ئەجەپ دەھشەت سوغ ئىدى ، قاچان كۆرۈشەرمىز دەپ ، كۆزلىرىمىز ياش ئىدى ، قانداق قىلىمىز تۇرسۇنئاي ، چىرايلىقىم شېرىن ئاي . بەختىيارنىڭ ئاۋازىدا كۈچلۈك سېغىنىشنىڭ يالقۇنلۇق ئوتى گۈرۈلدەيتتى . ئىنسان ئۈچۈن زۆرۈر ، مۇھەببەت ئۈچۈن قىبلىنامە بولغان ۋاپا – ساداقەتنىڭ نامى قايتا – قايتا تەكرارلىناتتى . مۇڭلىنىپ ساز چالىمەن سەنمۇ ئامراق ناخشىغا ، يۈرىكىمىنى بەرمەسمەن سەن يارىمدىن باشقىغا ، كەلسە ۋىسال ، تۇرسۇنئاي ، قېنىشارمىز ئوماق ئاي . ﹡                                       ﹡     بەختىيار بىلەن تۇرسۇنئاينىڭ ئايرىلغىنىغا مانا بەش ئايدىن ئاشتى . ئۇلار بىر – بىرىنى بەك سېغىناتتى . ئۇلارنىڭ خەتلىرى ھەپتىمۇ ھەپتە دېگۈدەك ئالمىشىپ تۇردى .     گۈزەل باھار ، چىرايلىق ياز كېتىپ تەبىئەت سېرىق لىباس يېپىنغان چاغدا بەختىيارلار كۈزلۈك يىغىمغا قاتنىشىش ئۈچۈن ، يىراق تاغلىق رايونغا كەتتى . ﹡                                       ﹡ نويابىرنىڭ ئوتتۇرىلىرى . يىراقلاردىن مەن كېلۇرمەن سېنى سېغىنىپ ، يارى – يار ، ئوتلۇق ئىشقىڭ ، مېھرىڭ بىلەن ئوتتەك يېنىپ يارى – يار . ئاسغالت يولدا ئۇچقاندەك كېتىۋاتقان ماشىنىلارنىڭ ئىچى ناخشا – كۈلكە بىلەن تولغانىدى . كۈزلۈك يىغىمغا قاتناشقان ئوقۇغۇچىلار ئۇنىۋېرسىتېقا قايتىپ كېلىۋاتاتتى ، بەختىيار زوقلىنىپ ناخشا ئوقۇيتتى : ئايدەك يۈزۈڭ ، چولپان كۆزۈڭ كۆز ئالدىمدا ، يارى – يار ، تاتلىق سۆزۈڭ ، شېرىن ۋەدەڭ قەلبىمدە بار ، يارى – يار .     بەختىيار خۇشال ئىدى ، ئۇنىڭ قەلبى ناخشا بىلەن تولغانىدى . تۇرسۇنئاي مۇشۇ ئاينىڭ بېشدا يازغان خېتىدە : « بەلكىم ئون بەشىنچى بويابىرغىچە قايتارمىز ، خىزمەتلەر تامام بولاي دېدى . . . » دەپ يازغانىدى . بۇ ، بەختىيارنىڭ سېغىنىش ئوتى بىلەن كۆيۈپ قاغجىراپ كەتكەن يۈرىكىنى ياشارتىۋەتكەنىدى . شۇڭا بەختىيار : تۇرسۇنئاي بۇ چاغقىچە قايتقاندۇر ، ۋىسال – كۆرۈشۈش قانچە ياخشى . . . ، دەپ ئويلايتتى . ئۇنىڭ تۇرسۇنئاينى سېغىنىپ ، ۋىسالنى زارىقىپ كۈتكەن يۈرىكىدىن ئوتلۇق ناخشا خۇددى فۇنتاندەك ئېتىلىپ چىقاتتى ! ئۆتتى ئايلار ئۇنتۇمىدىم ، قەلبىمدە سەن ، يارى – يارى ، مۇھەببەتنىڭ قىزىل گۈلى چېچەك ئاتسۇن ، يارى – يار . . . .   . . .       بەختىيار ئۆستەڭ بويىدىكى قارىياغاچ تۈۋىدە ئولتۇرۇپ خىيالىدىن يۇقىرىقىلارنى كەچۈردى .     ھۆرمەتلىك كىتابخان ! شۇنىڭ بىلەن مېنىڭ ھېكايەم تامام .بۇنداق دېسەم ، « قانداق ساراڭ بالا بۇ ، گېپىنىڭ ياكى بېشى ، ياكى ئاخىرى يوق » دەپ ئويلارسىز . سىز شۇنداق ئويلاشقا ھەقلىق ، مەنمۇ ھەم ھەقلىق . چۈنكى باشقىلارغا ئوخشاش ، بىلمىگەننى « بىلىمەن » دېگۈم كەلمەيدۇ . راسىت ، شۇنداق ، بەختىيارنىڭ خىيالى شۇ يەردە تامام بولدى . بەلكىم ئەمدى سىزدە « بەختىيار شۇ قارىياغاچ تۈۋىدە ئولتۇرغانچە قالدىمۇ ؟ ئۇنىڭ كېيىنكى ھاياتى نېمە بولدى ؟ تۇرسۇنئاي قېنى ؟ . . . » دېگەن سوئال تۇغۇلار . بۇ توغرا ، تاس ئۇنتۇپ قالىدىكەنمەن .     بەختىيار يۇقىرىقىلارنى ئويلاپ بولۇپ خېلى ئۇزاق جىم ئولتۇردى . ئۇنىڭ خىيالىدا نېمە بارلىقىنى مەن بىلمىدىم . كېيىن ئۇ بىر تال ياپراققا : « تۇرسۇنئاي ! خاتىرجەم بول ! سۆزۈڭنى ئورۇنداپ ، ئۆز ئەقىدەمگە سادىق ياشايمەن ! » دەپ يازدى – دە ، ئۇنىۋېرسىتېتقا كەتتى .     قالغان مەسىلىلەر توغرۇلۇق مەن تەپسىلىي بىر نەرسە بىلمەيمەن . پەقەت سىزگە ئۈچ پارچە خەت قالدۇرۇپ كېتىمەن . خەير ھۆرمەتلىك كىتابخان دوستۇم ، سىزگە بەخىت تىلەيمەن ! بىرىنچى خەت « جانجىگەر دوستۇم ئۈمىد ! مەن ئەڭ ئاۋۋال ساڭا بەخت – شادلىق تىلەيمەن ! ئەھۋالىڭ ياخشىدۇ ، مەن ھەم ياخشى . سەن ئەدەبىيات ھەۋەسكارى ، شۇڭا بۇ خېتىمدە ساڭا بىر نەرسىنى سۆزلەپ بەرمەكچىمەن . مەن بۇ يەردىكى دوستۇم بەختىيار توغرۇلۇق ئۆتكەنكى خەتلىرىمدە ساڭا يازغانىدىم . ئۇ ئالىيجاناب ، تېپىلماس يىگىت ئىدى . يېقىندا ۋاپات بولدى .     ئۆتكەنكى يەر تەۋرەش ئېسڭدە باردۇر ، بۇ دەل دەرس ۋاقتى بولۇپ ، بەختىيار قىزغىن دەرس سۆزلەۋاتقاندا ، يەرنىڭ تەۋرىشى بىلەن ئۆگزىنىڭ بىر تال توغرا ياغىچى سۇنۇپ كېتىدۇ . سىنىپنىڭ ئۆرۈلۈپ چۈشۈش ، ئوقۇغۇچىلارنى بېسىۋېلىش خەۋپى تۇغۇلىدۇ . دەل شۇ پەيتتە بەختىيار : 〈 تېز قېچىڭلار 〉دەيدۇ – دە ، ئۆز گەۋدىسى بىلەن ياغاچنى يۆلەپ تۇرىدۇ . ئوقۇغۇچىلارنىڭ چىقىپ بولۇشىغا بەختىيار ھالىدىن كېتىدۇ ، سىنىپ ئۆرۈلۈپ چۈشىدۇ . . .     قارىغىنا ، دوستۇم ، بۇ نېمىدېگەن بۈيۈك خىسلەت ؟ ئۇنىۋېرستېتنى پۈتتۈرگەن ، يىگىرمە تۆت ياشقا تولغان ، ئەمما تېخى ئون گۈلىنىڭ بىرى ئېچىلمىغان ياش يىگىت ئۈچۈن مەدھىيىلەشكە لايىق خىسلەت .     بەختىيار تولا چاغلاردا ماڭا 〈 ئۇنىۋېرسىتېتتا ئىككى يىلىق ھاياتىم چىن مۇھەببەت بىلەن ئۆتكەنىدى . مېنىڭ سۆيگەن غۇنچە گۈلۈم بار ئىدى ، كېيىن ئايرىلدۇق . ۋىسال كۈنلىرى كېلىپ بىز كۆرۈشىدىغان چاغدا – مەن كۈزلۈك يىغىمدىن قايتقاندا ، مېنى سۆيگىنىم ئەمەس ، بەلكى دوستۇم ۋە سۆيگىنىمنىڭ خېتى كۈتۈۋالدى . شۇنىڭ بىلەن ھەممە نەرسە تامام بولدى . . .  〉دەيتتى . ساڭا ئۇنىڭ يېنىدىن چىققان ئىككى پارچە خەتنى قوشۇپ ئەۋەتتىم ، يېڭى ھېكايەڭنى كۈتىمەن . خوش ! بەختلىك بول ! دوستۇڭ ئابدۇرېھىم » ئىككىنچى خەت « قەدىردان دوستۇم بەختىيار ! ساڭا سادىق يۈرىكىم بىلەن بۇ دەھشەتلىك خەۋەرنى ئۆز ۋاقتىدا يەتكۈزۈشكە مەجبۇرمەن . تۇرسۇنئاي ئۆلۈپ كەتتى ! ! !     ۋەقە مۇنداق : تۇرسۇنئاي بىلەن بىللە يەنە بىر دوختۇر ئىشلەيتتى . ئۇ تۇرسۇنئايغا 〈 كۆيۈپ 〉قاپتۇ . ئەمما تۇرسۇنئاي ئۇنىڭ بارلىق خەت ھەرىكەتلىرىنى قەتئىي رەت قىلىپتۇ . دەل شۇ پەيتتە بىز قايتماقچى بولدۇق . ئالدىراپ قالغان دوختۇر ئۆزىنىڭ ياۋۇز نىيىتىنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن ، تۇرسۇنئاي يوق چاغدا مەسىت قىلىدىغان دورا ئارىلاشتۇرۇپ قويۇپتۇ . خىزمەتتىن كەچتە ھېرىپ – ئۇسساپ كەلگەن تۇرسۇنئاي چايدىن بىر پىيالە ئىچىپتۇ – دە ، مەسىت بولۇپ قاپتۇ . بۇ پۇرسەتنى كۈتكەن رەسۋا دوختۇر ئۇنىڭ نومۇسغا تېگىپتۇ . . . دوستۇم بەختىيار ، بىز ئەتىسى چۈشلەر ئەتراپىدا تۇرسۇنئاينىڭ جەسىتىنى تاپتۇق . دەريا بويىدىكى سۆگەت بۈك – باراقسان بولۇپ ، دەريا يۈزىگە ئېگىلىپ ، چوڭقۇر قاينامنى يوشۇرۇپ تۇراتتى ، تۇرسۇنئاي دەل شۇ يەرنى تاللىغان ، سۆگەتكە سىرتماق سېلىپ ، ئۆزىنى چوڭقۇر قاينامغا تاشلىغان . . .     بەختىيار ، قايغۇرما ! نەپرەتنى ۋە تۇرسۇنئايغا بولغان مۇھەببەتنى كۈچكە ئايلاندۇر ! تۇرسۇنئاينىڭ ئارمانلىرى ساڭا قالدى . سېنىڭ ئۈستۈڭدىكى يۈك ئېغىر ، ئۆزۈڭنى مەزمۇت تۇت !     بىزمۇ پات ئارىدا بارىمىز ، تۇرسۇنئاينىڭ يېنىدىن تېپىلغان خەتنى قوشۇپ ئەۋەتتىم ، قالغان گەپلەرنى بارغاندا سۆزلىشەرمىز ! خەير !  قولۇڭنى دوستلارچە سىقىپ : يادىگار » ئۈچىنچى خەت «  ئۆمۈرلۈك سۆيگىنىم بەختىيار !     مەن سەن بىلەن ئۆتكۈزگەن مۇھەببەتلىك ھاياتىمدا ئەقىدەمگە ، ساڭا سادىق بولۇپ ياشىدىم ، دېيىشكە ھەقلىقمەن . بەختىيار !     بۈگۈن مەن سەندىن ، گۈزەل دۇنيا ۋە گۈزەل ھاياتتىن ۋىدالىشىمەن . بۇ ئۆلۈم مەن ئۈچۈن ھەممىدىن قىممەت . چۈنكى بۇ ئۆلۈم سېنىڭ بەختىڭ ، سېنىڭ قەدرىڭ ، سېنىڭ شانۇ شەۋكىتىڭ ئۈچۈن ! سېنىڭ شەنىڭگە داغ قالدۇرۇشنى خالىمىغانلىقىم ئۈچۈن ! ھەم ئۆزۈمنىڭ بەختى ، ھۆرمىتى ئۈچۈن ! شۇنداقلا چىن مۇھەببەت ، ۋاپا – ساداقەت ، قىزلىق غۇرۇرۇم ، نومۇسۇم ماڭا قىممەتلىك بولغىنى ئۈچۈن ! . . .     بەختىيار ، مەن سەندىن تولۇق رازىمەن . سەن ئالىيجاناب ، ۋىجدانلىق ، سۆيۈشكە لايىق يىگىتسەن . مېنىڭ سەن بىلەن مەڭگۈ بىرگە ئۆتۈش مەقسىتىم بار ئىدى . ئەپسۇسكى ، مېنى بۇ بەختتىن قارا نىيەت يالماۋۇزلار مەھرۇم قىلدى .     مېنىڭ سەندىن كۈتىدىغان ئۈمىدىم : مەن ئۈچۈن قايغۇرما ! ئۆزۈڭنى مۇستەھكەم تۇت ! خالىساڭ ئۆزۈڭگە يارىغان قىزدىن بىرنى تاللاپ مۇھەببەتلىك بەختىڭ ئۈچۈن كۈرەش قىل ! ئەمما مېنى پەقەتلا ئەسلەپ قوي ! مېنىڭ ئالىي ئارزۇ – ئىستەكلىرىم ساڭا قالدى . خەلقنىڭ بەخت – سائادىتى يولىدا مەن ھەم ئۆزۈڭ ئۈچۈن ئىككى كىشىلىك ئىشلە ! باشقلارغا قارىغۇلارچە ئەگەشمە ! دوستلىرىڭنىڭ پىكرىگە قۇلاق سال ! مۇستەقىل پىكىر قىل ، مۇستەقىل ياشا !                                                            مەرھۇم مەھبۇبەڭ : تۇرسۇنئاي . . . »                                        1965  - يىل   ئىيۇل  ،            ئۈرۈمچى    « كاككۇك قونغان تال » دىن [1]

كۆرۈلۈشى:1805

قوشۇلغان ۋاقتى:2010-5-5 18:21:56

يوللىغۇچى ئەزا:xirinim

سىرلىقلىقىڭىزنى..	چاچ چۈشۈشنى كەلت..	ھەددىدىن زىيادە ..	سەۋزە ئۆپكىنى ئا..	مېۋە پوستى بىلەن..	دۇنيادىكى ئەڭ تو..
ئاياللارنىڭ جورا..	«ئەر-خوتۇنلار ئو..	ئەر -ئاياللار ھەق..	ھازىرنىڭ ئۆزى بە..	تەنھالىق ئىنسانغ..	ساپما كەشنىڭ زىي..