مەنبە : بىلىم - كۈچ تورى

ناتسىستلار گېرمانىيىسىنىڭ تارىخى

ئاپتورى :  (ئامېرىكا) ۋىليام شىرېر

كىرىش سۆز

       3 - ئىمپېرىيىنىڭ قىسقىغىنا ئۆمرىنىڭ ئالدىنقى يېرىمىدا، مەن شۇ يەردە ياشىغان ھەم خىزمەت قىلغانىدىم ،ئادولف گىتلېرنىڭ بۇ ئۇلۇغ ،لېكىن نېمە قىلارىنى بىلمەي گاڭگىراپ قالغان مىللەتنىڭ ئىستىبداتى سۈپىتىدە ئۆز ھوقۇقىنى قانداق مۇستەھكەملىگەنلىكىنى ئۆز كۆزۈم بىلەن كۆرگەن. لېكىن 2-دۇنيا ئۇرۇشى ئاخىرلاشقاندا ، تارىختا مىسلى كۆرۈلمىگەن بىر ۋەقە يۈز بېرىپ قالمىغان بولسا ،بۇ كەچۈرمىشلىرىم مېنى بۇ كىتابنى يېزىشقا ئۇرۇنۇپ بېقىشقا قىزىقتۇرۇپ كېتەلمىگەن بولار ئىدى.

      مىسلى كۆرۈلمىگەن بۇ ۋەقە گېرمانىيە تاشقى ئىشلار مىنستىرلىقىنىڭ، قۇرۇقلۇق ۋە دېڭىز ئارمىيسىنىڭ، دۆلەت سوتسىيالىستلار پارتىيسىنىڭ، شۇنداقلا ھېنرىھ ھىملېرنىڭ مەخپىي ساقچىلىرىنىڭ خۇپىيانە دېلولىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان گېرمانىيە ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ تەۋەلىكىدىكى بارلىق تارماقلارنىڭ زور كۆپ ساندىكى دېلولىرىنى قولغا چۈشۈرگەنلىكى ئىدى. مەن شۇنىڭغا ئىشىنىمەنكى، بۇنداق زور تۈركۈمدىكى قىممەتلىك ماتېرىياللار ھازىرقى زامان تارىخشۇناسلىرىنىڭ قولىغا چۈشكەن ئىش ئەزەلدىن كۆرۈلۈپ باققان ئەمەس.  ئۆتكەنلەردە، خۇددى گېرمانىيە ۋە روسىيە 1918 - يىلدا دۇچ كەلگەن ئەھۋاللارغا ئوخشاش، بىرەر چوڭ دۆلەت ئۇرۇشتا مەغلۇپ بولغان ياكى ئۇنىڭ ھۆكۈمىتى ئىنقىلابتا ئاغدۇرۇلۇپ كەتكەن تەغدىردىمۇ، ئۇنىڭ دېلولىرى ھامان ئۆزىدە ساقلىنىپ كەلگەن. ئەڭ ئاخىردا، پەقەت كېيىنكى ھۆكۈمران گۇرۇھلارغا پايدىلىق ھۈججەتلەرلا ئېلان قىلىناتتى، خالاس.

       1945 - يىل باھاردا 3 - ئىمپېرىيە تېزلىكتە بەربات بولدى، شۇڭلاشقا كىشىلەر ئۇنىڭ زور مىقداردىكى مەخپىي ھۈججەتلەرنىلا ئەمەس،  بەلكى يەنە باشقا نۇرغۇنلىغان قىممەتلىك ماتېرىياللىرىنىمۇ، مەسىلەن، شەخىسلەرنىڭ خاتىرىلىرى، ئىنتايىن مەخپىي سۆزلەر خاتىرىلىرى، يىغن دوكلاتلىرى ۋە خەت-ئالاقىلەرنى قولغا چۈشۈرۈشتى. بۇنىڭ ئىچىدە ھېرمان گېرىنگ ئاۋىئاتسىيە مىنىستىرلىقىدا تەسىس قىلغان بىر پەۋقۇلئاددە ئورگان تەرىپىدىن ئوغرىلىقچە ئاڭلاپ خاتىرىلەنگەن ناتسىستچىلار رەھبەرلىرىنىڭ تېلېفون سۆھبەتلىرىمۇ بار ئىدى.

      مەسىلەن، گېنېرال فرانز ھالدېر كۈندىلىك خاتىرە يېزىشنى ئىزچىل توختاتمىغان بولۇپ، ئۇ گېبېرسبېرگېرچە تېز خاتىرلەش ئۇسۇلى بويىچە كۈندىلىك ئىشلارنىلا ئەمەس، بەلكى ھەر سائەتلىك تەرەققىياتتىن خاتىرە قالدۇرۇپ ماڭغان.  1939 - يىل 14 - ئاۋغۇستتىن  1942 -يىل 24 - سېنتەبىرگىچە بولغان ھەقىقىي ئەھۋاللاردىن خەۋەر تېپىشتا بۇ تېپىلغۇسىز ماتېرىيال مەنبەسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ئەينى چاغلاردا ئۇ قۇرۇقلۇق ئارمىيىسى باش شىتابىنىڭ باشلىقىلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتەۋاتقان بولۇپ، گىتلېر ۋە ناتسىستلار گېرمانىيسىنىڭ باشقا رەھبەرلىرى بىلەن ھەركۈنى ئالاقىلىشىپ تۇراتتى. ئۇنىڭ كۈندىلىك خاتىرىسى نېمىسلارنىڭ كۈندىلىك خاتىرىلىرى ئىچىدە ئەھۋال ئەڭ كۆپ تەمىن ئېتىلگەن خاتىرە ھېسابلىنىدۇ. لېكىن تەشۋىقات مىنىستىرى، گىتلېرنىڭ پارتىيە ئىچىدىكى يېقىن خىزمەتدىشى يوسېف گېببېلسنىڭ ۋە قوراللىق قىسىملار ئالىي باش قوماندانلىق شىتابى (OKW) ئۇرۇش قىلىش ئىدارىسىنىڭ باشلىقى، گېنېرال ئالفرېد ئىئودېلنىڭ كۈندىلىك خاتىرىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان باشقا كۈندىلىك خاتىرىلەرمۇ ئىنتايىن زور قىممەتكە ئىگە. شۇنداقلا، ئالىي باش قوماندانلىق شىتابى ھەم دېڭىز ئارمىيىسى باش شىتابىنىڭمۇ كۈندىلىك خاتىرىلىرى بار. مەسىلەن، گېرمانىيە دېڭىز ئارمىيسىنىڭ كوبۇرگ ئەتراپىدىكى تانباھ قورغىنىدا قولغا چۈشكەن 60 مىڭ توملۇق دېلوسى 1868 - يىلى گېرمانىيە زامانىۋى دېڭىز ئارمىيىسى قۇرۇلغان ۋاقىتتىن تارتىپ تاكى 1945 - يىل ئاپرېلدا قولغا چۈشۈرۈلگەنگە قەدەر بولغان گېرمانىيە دېڭىز ئارمىيسىنىڭ بارلىق سىگناللىرى، پاراخوتلارنىڭ كۈندىلىك سەپەر خاتىرىلىرى. شەخسىلەرنىڭ كۈندىلىك خاتىرىلىرى ۋە ئەسلەتمە قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسىنى دېگۈدەك ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

ئاخىرىنى بۇيەردىن كۆرۈڭ