• 2011-03-26

    تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقوغۇچىلىرىنىڭ ئۇنۋېرسال ساپاسىنى باھالاش ئامىللىرى - [تەربىيلەش]

    ئەخلاق ساپاسىنى باھالاشتىكى ئاساسلىق ئامىللار

    1. ۋەتەننى قىزغىن سۆيۈش

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    مىللىي غورۇر ،ئىپتىخارلىنىش تۇيغۇسى بولۇش.

    دۆلەت بايرىقى ،دۆلەت گىربىنى ھۆرمەتلەش ،دۆلەت شېرىنى قىزغىن سۆيۈش.

    دۆلەتنىڭ ،يۇرتنىڭ قۇرلىشىغا كۆڭۈل بۆلۈش.

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. دۆلەتنى شەرەپ بىلىپ ئۆزمىللىي مەدىنىيتىنى قىزغىن سۆيۈش

    2. دۆلەتنىڭ مەنپئەتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان ھەركەتتە بولماسلىق

    3. ۋەتەنگە جاۋاپ قايتۇرۇش ئۈچۈن ئۈگۈنىدىغان ئۇلۇغۋار نىشان بولۇش

    4. دۆلات بايرىقى ،دۆلەت گىربىنىڭ مەنىسىنى چۈشىنىش،دۆلەت شىرىنى ئوقۇيالايدىغان بولۇش ،دۆلەت بايرىقىنى ،دۆلەت گىربىنى ھاقارەتلەيدىغان ئىشلارنى قىلماسلىق.

    2. ھەق-ناھەق قارشى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئىلىم –پەنگە ھۆرمەت قىلىش ،ھەقىقەتكە ئىشىنىش .

    رەزىللىك بىلەن ياخشىلىقنى پەرق قىلالايدىغان ،ھەققانىيەت قارشى بولۇش .

    شەيئىلەر ۋە ۋەقەلەرگە قارتا ئىجتىمائى قىممەت يۆنۈلۈشىگە ئۇيغۇن كىلىدىغان مۇۋاپىق ھۆكۈم چىقىرىش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1.خۇراپى پائالىيەتلەرگە قاتناشماسلىق ،بىدئەدچىلىككە قارشى تۇرۇش

    2. باشقىلارنىڭ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى مۇۋاپىق ئۇسۇل بىلەن دوكلات قىلىش.

    3.باشقىلارنىڭ كۆز قارشىغا قارىغۇچىلارچە ئەگەشمەسلىك ،مۇۋاپىق تەپەككۇر قىلالايدىغان بولۇش ،جەمىيەتنىڭ تەرەققىيات ئىھتىياجىغا ماس كىلىدىغان ئۆزىنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ماس كىلىدىغان تىرىشىش نىشانىنى شەكىللەندۈرۈش.

    3. جەمئىيەتنى چۈشىنىش

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    باشقىلارغا ،كوللىكتىپقا يارىدەم بىرىشنى خۇشاللىق دەپ بىلىش ،مىھرىبان بولۇش .

    ئالاقىلىشىدىغان ئوبىكىتنى ھۆرمەتلەش ،ئۇلارنىڭ كەيپىياتى ،ھىسسىياتىنى چۈشىنىش ،

    كوللىكتىپنىڭ قارارىغا بويسۇنۇش.

    باشقىلارنىڭ نەتىجىسىگەھەسەت قىلماسلىق ،باشقىلار بىلەن ئورتاق بەھىرلىنەلەيدىغان بولۇش.

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1.جەمئىيەتكە پايدىلىق پائالىيەتلەرگە قاتنىشىش ۋە ئىئانە قىلىش.

    2. باشقىلارغا ۋە كولىكتىپقا يارىدەم بەرگەندە مۇكاپاتلىنىشنى .ئويلىماسلىق .

    3.باشقىلارنى ھاقارەتلىمەسلىك ،ئەخمەق قىلماسلىق ،باشقىلارنىڭ كەمتۈكلىكىنى مازاق قىلماسلىق.

    4. كوللىكتىپنىڭ قارارىغا بويسۇنۇش .5 باشقىلارنىڭ نەتىجىسىگە ھەسەت قىلماسلىق.

    4. سەمىمى سەدىق بولۇش

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    باشقىلارنىڭ ئالدايدىغان سۆز-ھەركەتتە بولماسلىق .

    ۋەدىسىگە ئەمەل قىلىش .

    مەسئۇلىيەتچانلىق بىلەن ئۆز ۋەزىپىسىنى تاماملاش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1 ئىمتىھانىدا كۆچۈرۈدىغان ،تاپشۇرۇقنى كۆچۈرۈپ يازىدىغان ئەھۋال بولماسلىق.

    2 ئاساسى ھەركەت ئىپادىسىدىكى مەزمۇن ئوخشاشلا كۈزىتىش نوقتقسى بولالايدۇ.

    پۇقرالىق ساپاسىنى باھالاشتىكى ئاساسلىق ئامىللار

    1. ئىجتىمائىي مەسئۇلىيەت

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئىقىم مەسىلىلىرىگە كۆڭۈل بۆلۈش .

    ئاڭلىق ھالدا جامائەتنىڭ مەنپئەتىنى قوغداش .

    ئۆزھەركىتىگە مەسئۇل بولۇش .

    باشقىلارنىڭ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى ۋاقتىدا دوكلات قىلىش .

    جەمئىيەت ئەخلاقىغا خىلاپ قىلمىشلارنى مۇۋاپىق ئۇسۇللار بىلەن توسۇش .

    ھەرخىل جەمئيەتكە پايدىلىق پائالىيەتلەرگە ئاكتىپلىق بىلەن قاتنىشىش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1 دۆلەتنىڭ چوڭ ئىشلىرىنى بىلىش.

    2. موھىتنى قوغداش ئېڭى بولۇش ، قالايمىقان ئەخلەت تاشلىماسلىق.

    3. قاتناش قائىدىسىگە رىئايە قىلىش ،قىزىل چىراغدىن ئۆتمەسلىك.

    4. باشقىلارنىڭ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى ۋاقتىدا دوكلات قىلىش.

    5. جەمئىيەت ئەخلاقىغا خىلاپ قىلمىشلارنى مۇۋاپىق ئۇسۇللار بىلەن توسۇش.

    6. جەمئيەتكە پايدىلىق پائالىيەتلەرگە قاتناشقان قىتىم سانى ۋە خاتىرسى بولۇش.

    2. قانۇن تۇزۇملەرگە بوي سۇنۇش

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    قانۇننى بىلىش ،قانۇننى چۈشىنىش،قانۇنغا بويسۇنۇش،قانۇننى ئىشلىتىش .

    مەكتەپنىڭ قائىدە – تۈزۈملىرىگە بوي سۇنۇش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. دەرس داۋامى.

    2. ئىنتىزامغا خىلاپلىق قىلغان خاتىرسى بولماسلىق.

    3. ناچار ئۇچۇرلارنى تارقاتماسلىق.

    4. ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ كۈندىلىك ھەركەت ئۆلچىمىگە خىلاپلىق قىلماسلىق.

    3. مەدىنىي ئادەت

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    باشقىلارغا ئەدەپلىك مۇئامىلە قىلىش ،سۆز ھەركىتى مەدەنىي بولۇش .

    ئاممىۋى تەرتىپكە رىئايە قىلىش .

    ئاممىۋى ئەسلىھەلەرنى ئاسراش .

    ناچار خۇمارى بولماسلىق

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1 پاسكىنا گەپ ،قوپال گەپ قىلماسلىق .2 يۈرۈش –تۇرۇشى رەتلىك ،پاكىزە بولۇش .3 جامائەت مال مۈلكىنى بۇزماسلىق .4 تەرتىپكە ئەھمىيەت بىرىش ،ئاممىۋى پائالىيەتلەردە غەۋغا قىلماسلىق ،چاتاق تىرىماسلىق .5 مەدەنىي تورغا چىقىش

    4. مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىنى قوغداش

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ھەر قايسى مىللەتلەرنىڭ ئۆرپ –ئادىتىگە ،تۇرمۇش ئۇسۇلىغا ھۆرمەت قىلىش .

    ھەر مىللەت ئوقۇغۇچىلىرى بىلەن دوستانە ئىناق ئۆتۈش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقى پائالىيەتلىرىگە ئاكتىپ قاتنىشىش.

    2.ھەر قايسى مىللەتلەرنىڭ مەدەنىيتىنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن چۈشىنىش، ئۆرپ –ئادىتىگە، تۇرمۇش ئۇسۇلىغا ھۆرمەت قىلىش.

    3.مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىغا پايدىسىز سۆز قىلمسلىق، مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىغا پايدىسىزئىشلارنى قىلمسلىق.

    4.ئەتراپىدىكى ھەر مىللەت ئوقۇغۇچىلىرى بىلەن دوستانە ئىناق ئۆتۈش

    ئۈگۈنۈش ئىقتىداىنى باھالاشتىكى ئاساسلىق ئامىللار

    1. ئۈگۈنۈشكە بولغان قىزىقىشى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئۈگۈنۈش ئارقىلىق خۇشاللىققا ئىرىشىش .

    بىلىم ئىلىش ئارزۇسى كۈچلۈك ، سۇئال سوراشقا ئامراق .

    تەشەببۇسكارلىق بىلەن ھەر خىل يوللار ئارقىلىق ئۆزىنىڭ پەنلەرگە بولغان قىزىقىشىغا كۆڭۈل بۆلۈش ۋە ئۇنى بىيىتىش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. ئۈگۈنۈشتىن زىرىكىش كەيپىياتى بولماسلىق .2 داۋاملىق ئۈگۈنۈش ئۇچۇرلىرىنى ئالماشتۇرۇشقا ماھىر بولۇش . 3 ئاساسى ھەركەت ئىپادىسىدىكى مەزمۇن ئوخشاشلا كۈزىتىش نوقتقسى بولالايدۇ .

    2. ئۈگۈنۈش ئادىتى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئۈگۈنۈشتىكى ئوي –پىكىرگە ئەھمىيەت بىرىش .

    مۇستەقىل تەپپەككۇر قىلىش ئادىتىنى يىتىلدۈرۈش .

    ئانالقز قىلىش ۋە ئۆز –ئۆزىنى تەڭشەشكە ماھىر بولۇش .

    ئۈگۈنۈش ۋاقتىنى مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇش .

    ئۈگۈنۈش ماتىرياللىرىنى يىغىشقا ،ئىشلىتىشكە ماھىر بولۇش .

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. قۇرال كىتاپ ۋە پايدىلىنىش ماتىرياللىرىنى چۈشىنىدىغان ،ئىشلىتەلەيدىغان بولۇش.

    2. ئاساسى ھەركەت ئىپادىسىدىكى مەزمۇن ئوخشاشلا كۈزىتىش نوقتقسى بولالايدۇ.

    3. يېڭىلىق يارىتىش ئېڭى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    كۈزىتىشكە ماھىر بولۇش ،كۈچلۈك قىزىقىش بولۇش .

    ئۈگۈنۈش جەريانىدا يۈرەكلىك ھالدا گۇمانىنى ئوتتۇرىغا قويۇش ،ئۆزىنىڭ قارشىنى ئوتتۇرىغا قويۇشقا جۈرئەت قىلىش .

    مەسىلىلەرنى كۆپ خىل ئۇسۇللار ئارقىلىق ھەل قىلىشقا ئامراق بولۇش.

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1.تەتقىقات خىاراكتىرلىك ئۈگۈنۈشكە ئاكتىپ قاتنىشىش .2 ھەر خىل يېڭى شەيئىلەرگە نىسپەتەن قىزىقىش بولۇش ھەمدە ئاككتىپ ئىزدىنىش .3  ئاساسى ھەركەت ئىپادىسىدىكى مەزمۇن ئوخشاشلا كۈزىتىش نوقتقسى بولالايدۇ.

    ئالماشتۇرۇش ۋە ھەمكارلىشىشنى باھالاشتىكى ئاساسلىق ئامىللار

    1. ئىپادىلەش ئىقتىدارى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئۆزىنىڭ ئىددىيسىنى ئىنىق ئىپادىلەش .

    باشقىلارنىڭ سۇئالىغا توغرا جاۋاپ بىرىش

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1. مۇۋاپىق ئۇسۇل ئارقىلىق قارشى تەرەپكە ئۆزىنىڭ ئىددىيسى ۋە كۆز قارشىنى چۈشەندۈرۈش .2 ئوقۇغۇچىلارغا تاپشۇرۇلغان ۋەزىپىنى قانداق ئورۇنداشنى بىلەلەيدىغان بولۇش.

    2. كۆڭۈل قويۇپ ئاڭلاش ئادىتى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    قارشى تەرەپنى ھۆرمەت قىلىش ،قارشى تەرەپنىڭ كۆز قارشىنى سەۋىرچانلىق بىلەن كۆڭۈل قويۇپ ئاڭلاش .

    باشقىلارنىڭ پىكرىنى ئاڭلىغان ۋاقىتتا ئاساسلىق ئۇچۇرلارنى ئىگەللەشكە دىققەت قىلىش .كەمتەرلىك بىلەن باشقىلارنىڭ ئاگاھلاندۇرۇشى ۋە تەكلىپىنى قوبۇل قىلىش.

    ئاساسلىق كۈزىتىش نوقتىسى (جەدىۋەلدىكى مەزمۇنلار پايدىلىنىشقا بىرىلدى،مەكتەپلەر ئۆزىنىڭ ئوخشاش بولمىغان ئالاھىدىلىك ۋە تەلىپىگە ئاساسەن مۇۋاپىق كۆپەيتسە ياكى قىسقارتسا بولىدۇ)

    1 قارشى تەرەپنىڭ سۆزىنى بۆلىۋەتمەسلىك ،قارشى تەرەپ سۆزلەپ بولغاندىن كىيىن تەپسىلاتىنى سوراش .2 ئاساسى ھەركەت ئىپادىسىدىكى مەزمۇن ئوخشاشلا كۈزىتىش نوقتقسى بولالايدۇ .

    3. ھەمكارلىشىش ئىقتىدارى

    ئاساسلىق ھەركەت ئىپادىسى:

    ئۆزىنىڭ ئارتۇقچىلىقى ۋە يىتەرسىزلىكىنى تولۇق تونۇپ يىتىش .

    باشقىلارنىڭ نوقتىنەزىرى ۋە شارائىتىغا ھۆرمەت قىلىش ۋە چۈشىنش.


    收藏到:Del.icio.us