بۇ توغۇرلۇق  بىلىمى بارلار تولۇق چۈشەندۈرۈش بەرسەڭلار.

_8{6&AmIw  
E]&tgZO  
بۇ توغۇرلۇق تولۇق بىلىمى بارلار تولۇق چۈشەندۈرۈش بەرسەڭلار،بىلمەيدىغان ياكى چالا بىلدىغانلارنىڭ مىكى مىكى پۈچۈك ئىنكاسىنى يازماسلقنى ئۈمۈد قىلمەن ،مەن چۈشەنمىدىم . توردىنمۇ بۇ سۈرەتلىك فىلىمدىن باشقا بۇنىڭغا دائىر چۈشەنچە تاپالمىدىم، ... ئاۋۇ لاتا باغلاغلىق تۇغلار نىمە ئۈچۈن ؟ئاۋۇ ئاياللار نىمە قىلۋاتىدۇ   ؟ ئاۋۇ قاراڭغۇ ئۆي ئىچىدىكى بىر توپ ئادەملەر نىمە دەپ توۋلاۋاتىدۇ ؟   ناخشىمۇ ياكى زادى نىمە بۇ ؟ غەيرى ماددى مەدەنىي مىراسلارمۇ ؟   pKzrdw-!  
قۇرۇق كالتە_كۆتمەك ئىنكاستىن ساقلىنىڭ .

بۇ فىلىم شىنجاڭ پىداگوگىكا ئونۋېرستىتى تارىخ ۋە مىللەتشۇناسلىق ئىنىستىتوتىنىڭ پىرافىسورى لىيۇ شىياڭچېن ئەپەندى بىلەن پىرافىسور دىلمۇرات ئۆمەر ئەپەندى(دىلمۇرات ئۆمەر ئەپەندى توغرىسىداhttp://www.mykariz.com/bbs/archives/171) ھەمكارلىشىپ سۆرەتكە ئالغان ئىنسانشۇناسلىق كەسپى فىلىمى. بۇ فىلىم ئوتتۇرا ئاسىيا ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ سوفىزىم تەتقىقاتىدىكى نەمۇنىلىك ئىلمىي ئەسەر بولۇپ، بۇ يىل ئامىرىكا ۋە تەيۋەندىكى ئىلمىىي مۇھاكىمە يىغىنلىرىدا قويۇلۇپ ناھايىتى زور تەسىر قوزغىغان. zV=(e( [  
KqT~MP
l  
بۇ فىلىمدا، ئۇيغۇر سوفىزىمىنىڭ ھازىرقى قالدۇق تەسىرى، ئۇيغۇر سوفسىتلىرىنىڭمۇراسىم-پائالىيەتلىرى، قىلمىش ۋە پىسخىك ھالىتى ۋە ئالاھىدىلىكى ناھايىتى ئوبرازلىق يۇرۇتۇپ بېرىلگەن. فىلىمدىكى ساپايى چېلىپ ھۆكمەت ۋە مۇناجەت ئېيىتىۋاتقان كىشىلەر سوفىزىمنىڭ خاس مۇخلىسلىرى ئاشىقلار. ئۇلار بىر ئاللاغا مۇھەببەت باغلاپ، بۇ دۇنيانى تەرك ئېتىپ، ئۇ دۇنياغا مۇھەببەت بارغلىغانلاردۇر. ئۇلار ھەرگىزمۇ ساراڭ ياكى دۆت ئەمەس. ھەرگىزمۇ نامرات تىلەمچىلار ئەمەس، بەلكى روھى كامىلىققا يېتىش ئۈچۈن ئىستىقامەت قىلىۋاتقانلار، بىلىم ۋە ئەقىلدە ۋايىغا يەتكەن، روھىي ئەڭ باي كىشىلەردۇر. بۇ فىلىم ئۇيغۇر ئەنئەنىۋىي جەمىيىتىدىكى ئۇيغۇر سوفىزىمىنى ۋە ئۇنىڭ ھازىرقى قالدۇق تەسىرىنى چۈشىنىشتە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. | QI-gw  
تورداشلار بۇنى نۇقۇل ھالدىكى دىنىي ھادىسە، قالاقلىق ياكى خۇراپاتلىق دەپ چۈشەنمەي، ئۇنىڭ ئىجتىمائىي فونكىسيىسى توغرىسىدا ئويلىنىپ باقسا بولىدۇ. بۇ خىل ھادىسە نىمە ئۈچۈن تا ھازىرغىچە ساقىلىنىپ قالىدۇ؟ سەۋەبى نىمە؟ شۇنچە نۇرغۇن ئادەم نىمە ئۈچۈن بۇ خىل قىلمىش بىلەن شوغۇللىنىدۇ؟ بۇ خىل قىلمىشنىڭ ئۇلارغا نىمە پايدىسى بار؟بىزنىڭ ئەجدادلىرىمىز نىمە ئۈچۈن بۇ يولنى تاللىغان؟ ئۇنىڭ زادى ئىلمىي ئاساسىي بارمۇ؟... دىگەندەك. gHzjI[WI  
دېمەك، بىر خىل جەمىيەت ھادىسىسىنىڭ پەيدا بولىشى ۋە مەۋجۇت بولىشى ھەرگىزمۇ تاساددىپىيلىق ئەمەس. ئۇ پەقەت جەمىيەت ئەزالىرىنىڭ ئېھتىياجىنى قاندۇرغانلىقى ئۈچۈن پەيدا بولىدۇ ياكى مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ. بۇ خىل دىنى ھادىسىنىڭ ئەڭ مۇھىم بىر فونكىسيىسى كىشىلەرنىڭ مەلۇم خىل پىسخىك ئېھتىياجىنى قاندۇرالىغانلىقىدا. ئۇلار ئەنە شۇ ئەسەبىي قىلمىشلىرى ئارقىلىق ئۆزىدىكى روھى ۋە پىسخىك بۇرۇختۇرمىلىقنى سىرتقا پارتىلىتىپ چىقىرىپ، جىسمانىي ۋە روھى ئەركىنلىكە ئېرىشىدۇ. پىسخىكىسى تەڭشىلىدۇ. كۆڭلى ئەمىن تېپىپ، نورمال ھالەتكە قايتىدۇ. تۇرمۇش يەنە ئۆز يولىدا ماڭىدۇ. جەمىيەت تەرتىپىگە تەسىر يەتمەيدۇ.   _ Oe|ZQ  
دېمەك، بۇ ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ ۋە دىننىي ئېتىقاد ئالاھىدىلىكىنىڭ مۇھىم بىر تەركىبى قىسمى ھېسابلىنىدۇ. Q|W!m0XO  

نەدىنمۇ تاپقانسىز بۇ فىلىمنى ، مەن يەركەنگە بارغاندا ئاماننىساخان مەقبەرىسىنىڭ ئارقى تەرىپىدىكى مازارلىقلارنىڭ ئارىسىدا بىر مەسجىدگە ئوخشايدىغان بىر يەر بار ئىكەن ، سىرتىغا قارىسىڭىز فىلىمدە چىققان ھەرخىل بايراقلارنى ئېسىۋاپتۇ ، ئىچىدە قېرىپ كەتكەن بوۋاي-مومايلار ئولتۇرۇپ فىلىمدىكىدەك غەزەللارنى ئوقۇشۇپ ئولتۇرۇپتىكەن ، ئىچىدىكى بىر ئۆيدەك يەرگە كىرسەك ئىككى ئادەم بار ئىكەن ، ئۇلار بىلەن سالاملىشىپ بولساق ئولتۇرۇشقا تەكلىپ ئەتتى ، ئاندىن بىر كونا تارىخىي قىسسەنى سۆزلىگەن ئىدى ، ئۇزۇن يىللار ئىلگىرى يۈر بەرگەن ئىش بولغاچ نىمىلەرنى سۆزلىگىنى ئېسىمدىمۇ قالماپتۇ ، ئەمما ئېسىمدە قالغىنى ئۇلار ئۆزلىرىنى ‹بىز مۇھەممەد پەيغەمبەر بىلەن بىللە جەڭلەرگە قاتناشقان...›دىگەن سۆزلەر بوپتۇ... ^D B
0C  
فىلىمدىكى خەنزۇچە خەتلەرگە ئاساسلانغاندا بۇلارنى ‹ئاشىقلار› دەپ ئاتاپتۇ ، ئەمما ساپايى كۆتۈرۋىلىپ ‹ھۈم ، ھۈم›دىگىنىگە ئاساسلانغاندا كىتابلاردا چىقىدىغان سوپىلارغا ئوخشاپ قالىدىكەن. فىلىمنىڭ تارتىلغان ۋاقتى مۇشۇ 10 يىل ئىچىدە سۈرەتكە ئىلىنغاندەك قىلىدۇ. ;8g#"p*&  
h3p 3~xq  
بۇلارنى كۆرۈپ تىبەتتىكى زاڭزۇلار ئېسىمگە كەلدى،ئۇلار شۇنداق چوڭ،ھەيۋەت سىلىنغان ئىبادەتخانىدا كۈنبويى ھىچ ئىش قىلماي ئولتۇرۇپ نوم ئوقۇشىدىكەن ، نەچچە مىڭ ئادەم ئولتۇرۇپ نوم غەزەللىرىنى توۋلايدىكەن... G-n`X":$DT  
كونىلاردىن بىلىشىمچە سوپىلار كونىلىقنىلا خالايدىغان ، ئىش قىلىشنى ، سودا ۋەياكى پۇل تېپىشلارغا قىزىقمايدىكەن ، ئۇنىڭغا ئىشەنگەنلەر ناھايىتى ھورۇن بولىدىكەنمىش... كۈنبويى ئاشۇنداق غەيرىي غەزەللەرنى توۋلاپ ئولتۇرىشىدىكەن.بەزىلىرى ساپايىلىرىنى كۆتۈرۈشۈپ شەھەرمۇ-شەھەر ئاشۇنداق غەزەل ئېيتىدىكەن. eOn,`B1  
z<<` 1wqg  
ئېسىمدە قىلىشىچە بىر ئوقۇتقۇچۇم ھازىر بىز ئوينايدىغان ساما ئۇسۇلىنى مۇشۇ سوپىلار ، شامان دىنىدىكىلەردىن كىيىنكىلەرگە قالغان دەيدىكەن... شەكىل جەھەتتىن سىلىشتۇرغاندىمۇ ساما ئۇسۇلى بۇلارنىڭ ئۇسۇلىغا ئوخشاش... \hM6 ykY-  
قالغان تارىخىي ۋە شۇ ۋاقىتلاردىكى ئىجدىمائىي،دىنىي بىلىملەرنى يەنىلا شۇ دەۋىردە ياشاپ ھازىرمۇ ھايات قالغان كونىلىرىمىزدىن ئىزدىنىپ بېقىشقا ئەرزىيدىكەن... ^s5.jlZr@  
DO03v N  
ھازىرمۇ بۇ خىل ئېتىقادقا ئىشىنىدىغانلار يەركەن ، يىڭسار ، مەكىت، قاغىلىق ، قەشقەر ھەزىرەت قاتارلىق جايلاردا بار..

كۆرۈپمۇ باقمىغان ئىشلاركەن.ھازىرمۇ مۇشۇنداق باخشىلار ....  ؟ قەيەردە ئىشلىگەن فىلىمدۇ؟ ئاشىق.

بۇلار ئىيسىرى تۇتۇپ كەتكەن سوپىلاركەن 6)$_2G%Zq  
يەنى ھاياجانلىنىپ خۇدىنى يوقىتىپ ئىچىگە كىرىۋالغان شەيتاننىڭ قاتتىق سەكرىشىگە چىدىيالماي تەڭ سەكرەپ ئالدى كەينىگە لەپەڭشىپ كەتكەنلەركەن >guQY I@4,  
بۇ بىر خىل مەسلىك يەنى ھاراق ئىچمەي مەست بولۇپ ئالىجوقا دەلدەڭشىش

بۇ دەل نادانلىقتا قالغان خەلقىمىزنىڭ كۈزىگە چېچىلغان تۇپراق،ئاشىقلىق دەۋاسى قىلىپ مازارلاردا ئۆتكۈزىلگەن تۈنەك.

بۇ خوجىلاردىن قالغان جەررە سامادەك تۇرىدۇ.جاللات خېنىم دىگەن روماننى ئوقۇساڭلار چۇشۈنۈپ قالىسىلەر.

جاللات خېنىمنى ئوقۇساڭلار چۈشۈنۈپ قالغۇدەكسىلەر.

پىرە ئويناش ،مازاللىققا تاۋاب قىلىش ،

توۋااااخۇدايىم ~بۇلارئىسلامچە ئبادەت قىلۋاتامدۇيا؟؟؟؟؟ھەيران قېلىۋاتىمەن..... ....گەپ سۆزلىرى ئىپتىدايى ئۇيغۇرلاغېلا ئوخشايدىكەن....ئۇلارزادى نىمە قىلۋاتىدۇ؟...قايسى يۇرتنىڭ ئادەملىرىدۇبۇ؟

ئاشىق دەرۋىش سوپى ئىشانلار كەن. نادان خەلىقنى ئالداۋاتقان دىنى تونغا H(MB5  
ئورۇنۋالغانلار كەن.ئاپپاق غوجىنىڭ ئىز باسارلىرى. قۇدۇرتى ئۇلۇغ ئاللا  بىلىپ بىلمەي ئۆتكۇزگەن گۇناھ لىرمىزنى كەچۇرگىن

سوپىلار كەن بۇلار ، ئا ۋۇ لاتا باغلاغلىق تۇرغىنى ئەلەم دەپ ئاتايدىكەن .بۇرۇن قىلار قەۋىرنى تونۇش ئۈچۈن، قەۋىرنىڭ ئالدىغا  ئاشۇنداق ياغاچنى قاداپ ياغاچنىڭ ئۇچىغا لاتا باغلاپ قويدىكەن . ^[0"vtb  
#T[%6(QW  
تولۇقىنى بىلەي دىسىڭىز شۇلانىڭ قىشىغا بىرىپ سوراڭ  . مۇنبەردە ھەممىنى بىلدىغانلار چىقىشى ناتايىن