بۇ توغۇرلۇق  بىلىمى بارلار تولۇق چۈشەندۈرۈش بەرسەڭلار.

@-ps[b`z  
J< Ljg 
بۇ توغۇرلۇق تولۇق بىلىمى بارلار تولۇق چۈشەندۈرۈش بەرسەڭلار،بىلمەيدىغان ياكى چالا بىلدىغانلارنىڭ مىكى مىكى پۈچۈك ئىنكاسىنى يازماسلقنى ئۈمۈد قىلمەن ،مەن چۈشەنمىدىم . توردىنمۇ بۇ سۈرەتلىك فىلىمدىن باشقا بۇنىڭغا دائىر چۈشەنچە تاپالمىدىم، ... ئاۋۇ لاتا باغلاغلىق تۇغلار نىمە ئۈچۈن ؟ئاۋۇ ئاياللار نىمە قىلۋاتىدۇ   ؟ ئاۋۇ قاراڭغۇ ئۆي ئىچىدىكى بىر توپ ئادەملەر نىمە دەپ توۋلاۋاتىدۇ ؟   ناخشىمۇ ياكى زادى نىمە بۇ ؟ غەيرى ماددى مەدەنىي مىراسلارمۇ ؟   .\)`Xj[?  
قۇرۇق كالتە_كۆتمەك ئىنكاستىن ساقلىنىڭ .

بۇ فىلىم شىنجاڭ پىداگوگىكا ئونۋېرستىتى تارىخ ۋە مىللەتشۇناسلىق ئىنىستىتوتىنىڭ پىرافىسورى لىيۇ شىياڭچېن ئەپەندى بىلەن پىرافىسور دىلمۇرات ئۆمەر ئەپەندى(دىلمۇرات ئۆمەر ئەپەندى توغرىسىداhttp://www.mykariz.com/bbs/archives/171) ھەمكارلىشىپ سۆرەتكە ئالغان ئىنسانشۇناسلىق كەسپى فىلىمى. بۇ فىلىم ئوتتۇرا ئاسىيا ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ سوفىزىم تەتقىقاتىدىكى نەمۇنىلىك ئىلمىي ئەسەر بولۇپ، بۇ يىل ئامىرىكا ۋە تەيۋەندىكى ئىلمىىي مۇھاكىمە يىغىنلىرىدا قويۇلۇپ ناھايىتى زور تەسىر قوزغىغان. B0+r  
N\{{: 
بۇ فىلىمدا، ئۇيغۇر سوفىزىمىنىڭ ھازىرقى قالدۇق تەسىرى، ئۇيغۇر سوفسىتلىرىنىڭمۇراسىم-پائالىيەتلىرى، قىلمىش ۋە پىسخىك ھالىتى ۋە ئالاھىدىلىكى ناھايىتى ئوبرازلىق يۇرۇتۇپ بېرىلگەن. فىلىمدىكى ساپايى چېلىپ ھۆكمەت ۋە مۇناجەت ئېيىتىۋاتقان كىشىلەر سوفىزىمنىڭ خاس مۇخلىسلىرى ئاشىقلار. ئۇلار بىر ئاللاغا مۇھەببەت باغلاپ، بۇ دۇنيانى تەرك ئېتىپ، ئۇ دۇنياغا مۇھەببەت بارغلىغانلاردۇر. ئۇلار ھەرگىزمۇ ساراڭ ياكى دۆت ئەمەس. ھەرگىزمۇ نامرات تىلەمچىلار ئەمەس، بەلكى روھى كامىلىققا يېتىش ئۈچۈن ئىستىقامەت قىلىۋاتقانلار، بىلىم ۋە ئەقىلدە ۋايىغا يەتكەن، روھىي ئەڭ باي كىشىلەردۇر. بۇ فىلىم ئۇيغۇر ئەنئەنىۋىي جەمىيىتىدىكى ئۇيغۇر سوفىزىمىنى ۋە ئۇنىڭ ھازىرقى قالدۇق تەسىرىنى چۈشىنىشتە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. 0FAe5 BE7  
تورداشلار بۇنى نۇقۇل ھالدىكى دىنىي ھادىسە، قالاقلىق ياكى خۇراپاتلىق دەپ چۈشەنمەي، ئۇنىڭ ئىجتىمائىي فونكىسيىسى توغرىسىدا ئويلىنىپ باقسا بولىدۇ. بۇ خىل ھادىسە نىمە ئۈچۈن تا ھازىرغىچە ساقىلىنىپ قالىدۇ؟ سەۋەبى نىمە؟ شۇنچە نۇرغۇن ئادەم نىمە ئۈچۈن بۇ خىل قىلمىش بىلەن شوغۇللىنىدۇ؟ بۇ خىل قىلمىشنىڭ ئۇلارغا نىمە پايدىسى بار؟بىزنىڭ ئەجدادلىرىمىز نىمە ئۈچۈن بۇ يولنى تاللىغان؟ ئۇنىڭ زادى ئىلمىي ئاساسىي بارمۇ؟... دىگەندەك. a
lp}p  
دېمەك، بىر خىل جەمىيەت ھادىسىسىنىڭ پەيدا بولىشى ۋە مەۋجۇت بولىشى ھەرگىزمۇ تاساددىپىيلىق ئەمەس. ئۇ پەقەت جەمىيەت ئەزالىرىنىڭ ئېھتىياجىنى قاندۇرغانلىقى ئۈچۈن پەيدا بولىدۇ ياكى مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ. بۇ خىل دىنى ھادىسىنىڭ ئەڭ مۇھىم بىر فونكىسيىسى كىشىلەرنىڭ مەلۇم خىل پىسخىك ئېھتىياجىنى قاندۇرالىغانلىقىدا. ئۇلار ئەنە شۇ ئەسەبىي قىلمىشلىرى ئارقىلىق ئۆزىدىكى روھى ۋە پىسخىك بۇرۇختۇرمىلىقنى سىرتقا پارتىلىتىپ چىقىرىپ، جىسمانىي ۋە روھى ئەركىنلىكە ئېرىشىدۇ. پىسخىكىسى تەڭشىلىدۇ. كۆڭلى ئەمىن تېپىپ، نورمال ھالەتكە قايتىدۇ. تۇرمۇش يەنە ئۆز يولىدا ماڭىدۇ. جەمىيەت تەرتىپىگە تەسىر يەتمەيدۇ.   OF1fS\P<>  
دېمەك، بۇ ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ ۋە دىننىي ئېتىقاد ئالاھىدىلىكىنىڭ مۇھىم بىر تەركىبى قىسمى ھېسابلىنىدۇ. FW@( MIH  

نەدىنمۇ تاپقانسىز بۇ فىلىمنى ، مەن يەركەنگە بارغاندا ئاماننىساخان مەقبەرىسىنىڭ ئارقى تەرىپىدىكى مازارلىقلارنىڭ ئارىسىدا بىر مەسجىدگە ئوخشايدىغان بىر يەر بار ئىكەن ، سىرتىغا قارىسىڭىز فىلىمدە چىققان ھەرخىل بايراقلارنى ئېسىۋاپتۇ ، ئىچىدە قېرىپ كەتكەن بوۋاي-مومايلار ئولتۇرۇپ فىلىمدىكىدەك غەزەللارنى ئوقۇشۇپ ئولتۇرۇپتىكەن ، ئىچىدىكى بىر ئۆيدەك يەرگە كىرسەك ئىككى ئادەم بار ئىكەن ، ئۇلار بىلەن سالاملىشىپ بولساق ئولتۇرۇشقا تەكلىپ ئەتتى ، ئاندىن بىر كونا تارىخىي قىسسەنى سۆزلىگەن ئىدى ، ئۇزۇن يىللار ئىلگىرى يۈر بەرگەن ئىش بولغاچ نىمىلەرنى سۆزلىگىنى ئېسىمدىمۇ قالماپتۇ ، ئەمما ئېسىمدە قالغىنى ئۇلار ئۆزلىرىنى ‹بىز مۇھەممەد پەيغەمبەر بىلەن بىللە جەڭلەرگە قاتناشقان...›دىگەن سۆزلەر بوپتۇ... kCHYLv3.  
فىلىمدىكى خەنزۇچە خەتلەرگە ئاساسلانغاندا بۇلارنى ‹ئاشىقلار› دەپ ئاتاپتۇ ، ئەمما ساپايى كۆتۈرۋىلىپ ‹ھۈم ، ھۈم›دىگىنىگە ئاساسلانغاندا كىتابلاردا چىقىدىغان سوپىلارغا ئوخشاپ قالىدىكەن. فىلىمنىڭ تارتىلغان ۋاقتى مۇشۇ 10 يىل ئىچىدە سۈرەتكە ئىلىنغاندەك قىلىدۇ. f >$V:e([  
G7NRpr  
بۇلارنى كۆرۈپ تىبەتتىكى زاڭزۇلار ئېسىمگە كەلدى،ئۇلار شۇنداق چوڭ،ھەيۋەت سىلىنغان ئىبادەتخانىدا كۈنبويى ھىچ ئىش قىلماي ئولتۇرۇپ نوم ئوقۇشىدىكەن ، نەچچە مىڭ ئادەم ئولتۇرۇپ نوم غەزەللىرىنى توۋلايدىكەن... 73kU\ux  
كونىلاردىن بىلىشىمچە سوپىلار كونىلىقنىلا خالايدىغان ، ئىش قىلىشنى ، سودا ۋەياكى پۇل تېپىشلارغا قىزىقمايدىكەن ، ئۇنىڭغا ئىشەنگەنلەر ناھايىتى ھورۇن بولىدىكەنمىش... كۈنبويى ئاشۇنداق غەيرىي غەزەللەرنى توۋلاپ ئولتۇرىشىدىكەن.بەزىلىرى ساپايىلىرىنى كۆتۈرۈشۈپ شەھەرمۇ-شەھەر ئاشۇنداق غەزەل ئېيتىدىكەن. 7'zXf)!  
kHbH{])  
ئېسىمدە قىلىشىچە بىر ئوقۇتقۇچۇم ھازىر بىز ئوينايدىغان ساما ئۇسۇلىنى مۇشۇ سوپىلار ، شامان دىنىدىكىلەردىن كىيىنكىلەرگە قالغان دەيدىكەن... شەكىل جەھەتتىن سىلىشتۇرغاندىمۇ ساما ئۇسۇلى بۇلارنىڭ ئۇسۇلىغا ئوخشاش... gGE&}EoLU  
قالغان تارىخىي ۋە شۇ ۋاقىتلاردىكى ئىجدىمائىي،دىنىي بىلىملەرنى يەنىلا شۇ دەۋىردە ياشاپ ھازىرمۇ ھايات قالغان كونىلىرىمىزدىن ئىزدىنىپ بېقىشقا ئەرزىيدىكەن... ;ZoEqMv  
~-f"&@){,  
ھازىرمۇ بۇ خىل ئېتىقادقا ئىشىنىدىغانلار يەركەن ، يىڭسار ، مەكىت، قاغىلىق ، قەشقەر ھەزىرەت قاتارلىق جايلاردا بار..

پەيغەمبەر   ئەلەيھىسسالامغا باشقىلار كىملەرنىڭدۇر كىچىسى ئۇخلىماي ناماز ئوقۇپ ،كۈندۈزى روزا تۇتىدىغانىقىنى ئىېيتقاندا ،پەيغەر ئەلەيھىسسالام مەن ئۇيغۇم كەلسە ئۇخلايمەن ،روزىنى بەزى كۈنلىرى تۇتىمەن ،بەزى كۈنلىرى تۇيمايمەن دىگەن ھەر ئىش قۇرئان ھەدىس ئىچىدە بولغىنى ئەڭ توغرا

نىمە ئۇ م س ئە دىگەن؟

ئىشلىتىش

ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 67قەۋەت  malika2007 كە 2011-09-15 03:05 PMئەۋەتىلدى  : x}yl Rg`[  
قەشقەر يەكەن،كۇچا ناھيىسىدىكى يۇسۇپ قىدىرخان مازىرى،7چىلتەنلىرىم مازىرى،ئەلى ئارىسلانخان دەۋىردەياسالغان مازارلار ۋەئاشىقلار.ئازراق دولەت تىلى بىلسىڭز كورۇپ بىلۋالاتتىڭىز. } #rTUX  

rG}e\ziKuj  
كۇچا ناھىيسدە شۇنداخمۇ مازار بارمۇ ...يۇسۇپ قەدىرخان مازىرى كۇچادا ئەمەستۇ  ...كۇچا دىكى ئەڭ داڭلىق مازا مەۋلانە ئەرشىدىن بۇ زات تۇغلۇق تۈمۈرنى ئىمان ئېيتقۇزغان كىشى شۇ كىشىنڭ مازىرى ..  بەلىخ ئاتام مازىرى ...مەن بىلدىغىنىم ... لىكىن سىز دىگەن مازارلارنى ئاڭلىماپتىمەن ... AJbCC  
Lwr's'ao.  
گاھ قەلەندەر گاھى سۇلتانمەن ....دىگەن تىكىستلەر ......ئوردا خېنىمنىڭ يوللارى ئاللايەي   دۆۋە دۆۋە قۇملارى يەي .... گورا ئىچى قاراڭغۇ ئاللاھ يەي چىراقىڭنى ئېلىپ بار  يەي  كەربالانىڭ چۆلىدە ئاللاھ يا ئاللاھ  تۈگىمەس ناخشاڭنى چال ھەي دىگەن تىكىستلەر  ئەمدى بىر قەدەر چۈشىنىۋاتىمەن ....   ھەي بىر ۋاقىتتا ئالى مەكتەپتە مەكتەپ  ئىچىدە ئاختۇرۇپ كەلدىم سىنى يەي   دەشتى ھەم جاڭگاللىرىڭدا ئاللاھ يەي  ... دەپ گىتتار بىلەن ناخشا ئۇقۇۋاتساق بىر تارىخ مۇئەللىم  يېنىمغا كىلىپ ئاڭلاپ ئولتۇرۋېتىپ بۇ ناخشنىڭ كىلىش مەنبەسىنى  چۈشەندۇرۇپ قويغان ... شۇ ۋاقتتا مۇئەللىم بۇ ناخشىلار سوپىمىزىم شامانىزىم دىن كىلىپ چىققان ناخشا دىگەن ئىدى ......ئۇ ۋاقىتتا بەك ئىرەن قىپ كەتمەپتىمەن ... ئويلاپ باقسام بىزنىڭ تۇرمۇشىمىز غىمۇ بەك چوڭ تەسىر كۆرسىتىپتىكەن ...  ھېيتگاھ ئالدىدا ئوينىلدىغان سامامۇ سوپىلارنىڭ ھۆكمەت ئېيتىشىدىن كىلىپ چىققانكەن دە ئەسلى ...... ئەمدى بولسا بۇ بىر سەنئەت بوپ كەتتى ....... lh8QtPe  
http://bbs.qolpanlar.cn/read.php?tid=3964&fpage=0&page=2 RpQeQM=  
ما ئىنكاستىكى ئۆمەر دىگەن تورداش نىمانداق ئىنكاس يازدى ...  بۇنىڭ ئىنكاسىدىكى تەسەۋۋۇپ دىگەن گەپنى مەن بىر كىتاپتا كۆرگەن ئەمما ئىرەن قىلماپتىكەنمەن ........ كۆرۇپ باقسام بولغۇدەك قايتا .....

مەنمۇ 12 مۇقام تىكىستلىرىگە بەك دىققەت قىلىمەن ...مۇقام تىكىستلىرىدە چۈشەنسە دىنى پۇراق بەك كۈچلۈك ... مۇقام تىكىستىمۇ ئەلشىر ناۋايىنىڭ ئەسەرلىرىدىن  كەلگەنغۇ دەيمەن ...  يۇقارقىلارنى كۈرۈپ بۇرۇنقى تارىخ نى كۆرگەندەك بولدۇم ... تىما يوللىغۇچىغا رەھمەت ...

مېنىڭچە يۇقارقى جاۋابلار يېتەرلىككەن.سوپىزىمچىلارنىڭ بىدئەت ئىشلىرى.مۇنداقچە ئېيتقاندا:بىزنىڭ تارىخىمىز ۋە بۈگۈنىمىزدىكى نومۇس  مەدەنىيەتلەرنىڭ بىر خىلى.....بۇنى دىنىي ئېتىقات دىگىلىمۇ،بىزنىڭ دىنىي ئۆرپ-ئادىتىمىز دىگىلىمۇ بولمايدۇ.قىسقىسى،بىزنىڭ ئارىمىزدىكى دىنىي ۋە مىللىي مۇناپىقلارنىڭ مەينەت ئەخلەتلىرى.ھازىر  تېنىپ كېتەيلى دىسەكمۇ يەنىلا بىرقىسىم مۇناپىقلار تېنىپ كەتكىلى ئورۇن بەرمەي،مىللىتىمىزنى خۇنۈكلەشتۈرۈۋاتقان ئەخلەتلەر_دە!

توۋا!!

ئىشلىتىش

ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 96قەۋەت  dikash324 كە 2011-09-29 04:01 PMئەۋەتىلدى  : ZvT>A#R;l~  
دېمەك، بىر خىل جەمىيەت ھادىسىسىنىڭ پەيدا بولىشى ۋە مەۋجۇت بولىشى ھەرگىزمۇ تاساددىپىيلىق ئەمەس. ئۇ پەقەت جەمىيەت ئەزالىرىنىڭ ئېھتىياجىنى قاندۇرغانلىقى ئۈچۈن پەيدا بولىدۇ ياكى مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ. بۇ خىل دىنى ھادىسىنىڭ ئەڭ مۇھىم بىر فونكىسيىسى كىشىلەرنىڭ مەلۇم خىل پىسخىك ئېھتىياجىنى قاندۇرالىغانلىقىدا. ئۇلار ئەنە شۇ ئەسەبىي قىلمىشلىرى ئارقىلىق ئۆزىدىكى روھى ۋە پىسخىك بۇرۇختۇرمىلىقنى سىرتقا پارتىلىتىپ چىقىرىپ، جىسمانىي ۋە روھى ئەركىنلىكە ئېرىشىدۇ. پىسخىكىسى تەڭشىلىدۇ. كۆڭلى ئەمىن تېپىپ، نورمال ھالەتكە قايتىدۇ. تۇرمۇش يەنە ئۆز يولىدا ماڭىدۇ. جەمىيەت تەرتىپىگە تەسىر يەتمەيدۇ.   gJ9"$fIPc  
....... 1iLU{m9  

q3h&
V  
تەپسىلاتى ئىنىق ئىسىمدە قالماپتۇ، ئىشقىلىپ بۇ ھەقتە بىلىمى بار، ئىسلام تارىخىدىن خىلى خەۋەردار بىر دوستۇم « سوپىزىم سۆزىنىڭ ئەسلى شەكلى ساپئىزىم بولۇپ، بۇلارنىڭ دەسلەپكى يولباشچىلىرى ساھابىلەر زامانىدىلا ئوتتۇرغا چىققان. بۇ خەۋەر رەسۇلۇللانىڭ قۇلىقىغا يەتكەندە، م س ئە ئۇلارنى ماختىغان ئىكەن، ھەمدە بۇ دۇنيالىق تۇرمۇش ئۈچۈن تىرىشىش تەكلىپىنى بىرىپتىكەن.» دەپ چۈشەندۈرۈپ قويغان ئىدى. كىيىنكى سوپىلار بۇ ئېقىمغا يەنە بەزىبىر خاتا ئىشلارنىمۇ كىرگۈزىۋاپتۇ.

قەلبى ئۆلگەن ھايات مۇردىلا .....

ئىشلىتىش

ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 20قەۋەت  ab8ob8 كە 2011-09-12 09:25 PMئەۋەتىلدى  : p~qe/  
مەن بۇرۇن مۇشۇ سوپىلار توغرىلىق فىلىمنى كۆرگەنىدىم. باشقىلارنىڭ چۈشەندۈرۈشىچە ئون ئىككى مۇقامنى مۇشۇ سوپىلار ئىجاد قىلغانىكەن، ئاماننىسىاخان بولسا رەتلىگەنىكەن. بۇنى دېيىشىمدا مېنىڭ ئىسپاتىممۇ بار، مۇشۇ بىر ئاينىڭ ئالدىدا ئاشۇ سوپىلار كوللىكتىپى ئۈرۈمچىگە كەلگەندە مەدەنىيەت ئىدارىسىدىكىلەر ئون ئىككى مۇقامنى پۈتۈنلەي مۇكەممەل قىلىپ ئۈنگە ئېلىۋېلىش ئۈچۈن ئۇلارنى ئىزدىگەن.   يۇقىرىدىكى مۇنبەرداشلار دېگەندەك ساما ئۇسۇلى دەل مۇشۇ سوپىلارنىڭ ئۇسۇلىنىڭ داۋاملىشىىشى ئارقىلىق بىزگە كەلگەن ئىكەن. سوپىلارنىڭ ئەسلى ئاتىلىشى« سوفىي» بولۇپ ئاللاھقا ئاشىق بولغان ئادەم دېگەنلىكمىش. ئۇلارنى قوللايدىغان ئادەممۇ چىقىدىكەن، قوللىماي تىللايدىغان ئادەممۇ چىقىدىكەن. سوپىلارنىڭ ئارىسىدا ئىنتايىن چوڭ سودىگەر باي ئادەملەرمۇ بولىدىكەن ... ھەرقايسى جاينىڭ سوپىلىرى ئوخشىمايدىكەن. خوتەننىڭ سوپىلىرىنى كۆرگەنمەن. لېكىن ئۇلار بۇ فىلىمدىكىلەردەك مازارغا بېرىپ ئوتقا چوقۇنۇپ دېگەندەك قىلمايدىكەن. مۇقام توۋلايدىكەن. مېنىڭ ئۇستازىمنىڭ دېيىشىچە ئون ئىككى مۇقامنىڭ تېكىستى دەل قۇرئان ئىچىدىكى دۇئا ھەدسلەر ئىكەن. !+T1kMP+l  

W(s4R,j  
|"3<\$[  
12مۇقامنىڭ تىكىستى ئەلشىر ناۋايىنىڭ غەزەللىرىدىن ئىلىنغان. قۇرئاندىكى دۇئا ھەدىسلەر ئەمەس. ئاشىقلار ئوتقا چوقۇنمايدۇ. لىكىن مازالار غا تىۋىنىدۇ. مازالارنىڭ ئۇستىگە قادالغان ھەرخىل رەڭدىكى لاتىلارنى تۇغ ئەلەم دەيمىز. بۇ لاتىلار شىھىت بولغانلار نىڭ مازارلىرىغا قادىلىدۇ. فىلىمدە كۆرسىتىلگەن جايلار يەكەن ئالتۇنلۇق (چىلتەنلىرىم) ، يۇسۇپ قادىرخان مازىرى قاتارلىق جايلار. يەكەندىكى چىلتەنلرىم يەتتە مۇھەممەدان دەپمۇ ئاتىلىدۇ. مەن كىچىك ۋاختىمدا ئاشىقلار  گۇلخان يىقىپ، ئەتراپىغا ئولىشىپ، نەشە چىكىپ ئولتۇرۇپ ھەلقە ساما سالىدىغان. ئۇ زامانلار دا نەشە چەككەننى يامان ئالمامدىكىن تاڭ. ئاشىقلار بۇ دۇنيانىڭ بارلىق مەئىشەتلىرىدىن ۋازكىچىپ، ئاللا غا ئۆزىنى ئاتىغانلار دەپ قارىلىدۇ. ( ياكى ئۆزىنى شۇنداق دەپ قارايدۇ) . شۇڭا ئۇلار چاچ ساقاللىرىنىمۇ ئالمايدۇ. قىسقىسى نۇرغۇن ئىشلىرى ئىسلامغا زىت.