جىنازا نامىزى
NE -c[|rq سوئال: جىنازا نامىزى قانداق ناماز؟
R
nk&:c جاۋاب: جىنازا نامىزى ئۆلگەن مۇسۇلمان كىشىنى دەپنە قىلىشتىن بۇرۇن ئوقۇلىدىغان دۇئا خاراكېرلىك نامازدۇر.
{3
\{aZ8) سوئال: جىنازا نامىزى ئوقۇشنىڭ ھۆكمى نېمە؟
b
@)nB جاۋاب: شېھىد بولمىغان مېيىتنىڭ جىنازا نامىزىنى ئوقۇش مېيىتنىڭ ۋارىسلىرى ئۈچۈن مېيىتنىڭ ھەققى ۋە ئومۇمىي مۇسۇلمانلار ئۈچۈن پەرز كىفايىدۇر. چۈنكى شېھىدنىڭ نامىزى ئوقۇلمايدۇ.
]0 myoWpi3 سوئال: جىنازا نامىزىنىڭ ئىماملىقىغا ھەقلىق كىشىلەر كىملەر؟
v^1n.l %E جاۋاب: مېيىتنىڭ جىنازا نامىزىنى شۇ شەھەردىكى چوڭ جامىينىڭ ئىمامى (خاتىبى)ئوقۇيدۇ. ئۇ بولمىغاندا، شۇ مەھەللىدىكى مەسجىدنىڭ ئىمامى ئوقۇيدۇ. ئىمام كەلمىسە مېيىتنىڭ ئىگىلىرى يەنى ئاتىسى ياكى ئوغلى ياكى تاغىلىرىدىن بىرەرسى ئىمام بولۇپ جىنازا نامىزىنى ئوقۇيدۇ.
wy# 5p]!u نامىزى ئوقۇلمايدىغانلار
)W3kBDD سوئال: قانداق كىشىلەرنىڭ نامىزى ئوقۇلمايدۇ؟
e2M jV8Bs جاۋاب: كاپىرلارنىڭ، مۇناپىقلارنىڭ، جىنايەت ئۈستىدە ئۆلگەن قاراقچىلارنىڭ، ئىسلام دۆلىتىنىڭ ئادالەتلىك ھاكىمىيىتىگە قارشى چىقىش يولىدا ئۆلگەنلەرنىڭ، ئاتا - ئانىسىدىن بىرەرسىنى ئۆلتۈرگەن قاتىلنىڭ نامىزى ئوقۇلمايدۇ.
qJEtB; J' جىنازا نامىزى ئوقۇشنىڭ شەرتلىرى
')~[J$qz سوئال: جىنازا نامىزى ئوقۇشنىڭ شەرتلىرى قايسىلار؟
D>"!7+t|@a جاۋاب: جىنازا نامىزىنىڭ شەرتلىرى تۆۋەندىكىلەردۇر:
%1%@L7wP> (1) مېيىتنىڭ مۇسۇلمان بولىشى،
c:_dW;MJ0 (2)مېيىتنىڭ تىرىك تۇغۇلغان بولىشى. ئۆلۈك تۇغۇلغان ياكى ۋاقتى كۈنى توشۇشتىن بۇرۇن چۈشۈپ كەتكەن بالىنىڭ نامىزى ئوقۇلمايدۇ.
>I;J!{ (3) مېيىتنىڭ يۇيۇپ تازىلانغان ۋە كېپەنگە ئېلىنغان بولىشى،
<'z.3@D (4) مېيىتنىڭ قىبلە تەرەپتە جامائەت ئالدىدا ھازىر قىلىنىشى،
EY'
48S (5) مېيىتنىڭ جەسىدىنىڭ تولۇق ھازىر قىلىنىشى ياكى جەسەدنىڭ كۆپرەك قىسمى، ھېچ بولمىغاندا بېشى بىلەن يېرىم بەدىنى ھازىر قىلىنىشى،
NUGiDJ+[ (6) مېيىتنىڭ قاتناش قوراللىرى ياكى كىشىلەرنىڭ مۈرىسىدە بولماسلىقى، بەلكى يەرگە قويۇلىشى شەرتتۇر.
84M*)cKR~ جىنازا نامىزىنىڭ پەرز ۋە ۋاجىبلىرى
PZ O8< d سوئال: جىنازا نامىزىنىڭ پەرزلىرى قايسىلار؟
OiMr, جاۋاب: جىنازا نامىزىنىڭ پەرزلىرى ئىككى بولۇپ، ئۇلار:
|bv7 N @?e (1) تەكبىرلەرنى ئېتىش(يەنى تۆت تەكبىر ئېيتىش). تۆت تەكبىرنىڭ ھەر بىرى بىر رەكئەت نامازنىڭ ئورنىدا تۇرىدۇ.
n O .:f (2) قىيام (ئۆرە تۇرۇش).
; $rh&ET جىنازا نامىزىنىڭ سۈننەتلىرى ۋە ئوقۇش كەيپىيىتى
t Ai?B jo سوئال: جىنازا نامىزىنىڭ سۈننەتلىرى قايسىلار قانداق ئوقۇلىدۇ؟
uP BtR جاۋاب: جىنازا نامىزىنىڭ سۈننەتلىرى مۇنۇلار:
2, r{z
J8 (1) مېيىت مەيلى ئەر بولسۇن، مەيلى ئايال بولسۇن، ئىمامنىڭ ئۇنىڭ كۆكسىگە ئۇدۇللىنىپ تۇرىشى،
TW T h! (2) بىرىنچى تەكبىردىن كېيىن سانا ﴿سُبْحَانَكَ الَّلەُمَّ ...﴾( سۇبھانەكەللاھۇممە...) نى ئوقۇش.
5{O9<~, (3) ئىككىنچى تەكبىردىن كېيىن، پەيغەمبەر ئەلەيھسسالامغا ﴿اَلَّلەُمَّ ىَلِّ عَلىَ ... اَلَّلەُمَّ بَارِكَ عَلَى.. ﴾ (ئاللاھۇممە سەللى ئەلا.. ئاللاھۇممە ۋە بارىك ئەلا...) دەپ دۇرۇد ئوقۇش.
4+4C0/$Y (4) ئۈچىنچى تەكبىردىن كېيىن، مېيىتقا ۋە پۈتۈن مۆمىنلەرگە دۇئا قىلىش.
iVqXf;eB!5 سوئال: جىنازا نامىزىنىڭ نىيىتى قانداق قىلىنىدۇ؟
|A19IXZ\ جاۋاب: ئەر جىنازىسىنىڭ نىيىتى: «ئاللاھ رازىلىقى ئۈچۈن ئىقتىدا قىلدىم ھازىر ئىمامغا شۇ مەرھۇمنىڭ جىنازا نامىزىنى ئوقۇشقا» دەپ قىلىنىدۇ.
b?%Pa\,! ئايال جىنازىسىنىڭ نىيىتى: «ئاللاھ رازىلىقى ئۈچۈن ئىقتىدا قىلدىم ھازىر ئىمامغا شۇ مەرھۇمەنىڭ جىنازا نامىزىنى ئوقۇشقا» دەپ قىلىنىدۇ.
<<[\
Rv ئوغۇل بالا جىنازىسنىڭ نىيىتى:«ئاللاھ رازىلىقى ئۈچۈن ئىقتىدا قىلدىم ھازىر ئىمامغا شۇ سەبىنىڭ جىنازا نامىزىنى ئوقۇشقا»دەپ قىلىنىدۇ.
73>Hzpv0 قىز بالا جىنازىسنىڭ نىيىتى:«ئاللاھ رازىلىقى ئۈچۈن ئىقتىدا قىلدىم ھازىر ئىمامغا شۇ سەبىيەنىڭ جىنازا نامىزىنى ئوقۇشقا»دەپ قىلىنىدۇ.
gtw?u b جىنازا نامىزىدا ئوقۇلىدىغان دۇئالار
+IPMI#n سوئال: جىنازا نامىزىدا قايسى دۇئالار ئوقۇلىدۇ؟
b
{hdEb جاۋاب: جىنازا نامىزى ئۈچۈن مۇئەييەن بىر دۇئانى ئوقۇش شەرت ئەمەس. ھەركىم ئۆز تىلىدا، ئۆزىنىڭ بىلگىنىچە دۇئا قىلسا بولىدۇ. جىنازا نامىزىدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئوقۇغان تۆۋەندىكى دۇئالاردىن قايسىبىرىنى ئوقۇش ئەۋزەلدۇر:
w]= c^@t _ (1) ﴿اَللَّەُمَّ اغْفِرْ لَەُ وَارْحَمْەُ وَعَافِەِ. وَاعْفُ عَنْەُ. وَأَكْرِمْ نُزُلَەُ. وَوَسِّعْ مُدْخَلَەُ. وَاغْسِلْەُ بِالْمَاءِ وَالڭَّلْجِ وَالْبَرَدِ، وَنَقِّەِ مِنَ الْخَطَايَا كَمَا نَقَّيْتَ الڭَّوْبَ الأَبْيَضَ مِنَ الدَّنَسِ. وَأَبْدِلْەُ دَاراً خَيْراً مِنْ دَارِەِ. وَأَەْلاً خَيْراً مِنْ أَەْلِەِ وَزَوْجَاً خَيْراً مِنْ زَوْجِەِ. وَأَدْخِلْەُ الْجَنَّەَ وَأَعِذْەُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ وَمِنْ عَذَابِ النَّارِ﴾.
Nkg^;-C V0 تەرجىمىسى: «ئى ئاللاھ! ئۇنىڭغا مەغپىرەت قىلغىن، ئۇنىڭغا رەھىم قىلغىن، ئۇنىڭغا ئامانلىق ئاتا قىلغىن، ئۇنى كەچۈرگىن، ئۇنىڭ قارارگاھىنى ياخشى قىلغىن، قەبىرسىنى كەڭ قىلغىن، ئاق كىيىمنى كىرلەردىن پاكلىغىنىڭدەك، ئۇنى سۇ، قار ۋە مۇز بىلەن يۇيۇپ، خاتالىقلىرىدىن پاكلىغىن. ئۇنىڭغا دۇنيادىكى ئۆيىدىن ياخشىراق قارار گاھ، ئائىلىسىدىن ياخشىراق ئائىلە ۋە جورىسىدىن ياخشىراق جور ئاتا قىلغىن. ئۇنى جەننەتكە كىرگۈزگىن، ئۇنى قەبىر ۋە دوزاخ ئازابىدىن ساقلىغىن».
m M)d `br (2) ﴿اَللَّەُمَّ اغْفِرِ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وشَاەِدِنَا وغَائِبِنَا، وىَغِيْرِنَا وَكَبيْرِنَا، وذَكَرِنَا وأُنْڭَانَا، اَللَّەُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَەُ مِنَّا فَأَحْيِەِ عَلَى اْلإسْلامِ ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَەُ مِنَّا فَتَوفِّەِ عَلَى اْلإِيْمَانِ﴾.
NncII5z تەرجىمىسى: «ئى ئاللاھ! بىزنىڭ تىرىكلىرىمىزگە، ئۆلۈكلىرىمىزگە، بۇ نامازغا كەلگەن ۋە كەلمىگەن پۈتۈن دىنداشلىرىمىزغا، كىچىكلىرىمىزگە، چوڭلىرىمىزغا، ئەرلىرىمىزگە، ئاياللىرىمىزغا مەغپىرەت قىلغىن. ئى ئاللاھ! بىزدىن كىمنىكى ھايات قالدۇرساڭ ئۇنى ئىسلام بىلەن ياشاتقىن، بىزدىن كىمنىكى ۋاپات قىلدۇرساڭ ئۇنى ئىمان بىلەن ۋاپات قىلدۇرغىن.»
vK,.
P:n سوئال: جىنازا نامىزى نەدە ئوقۇلىدۇ؟
6`U]%qx_I جاۋاب: جىنازا نامىزى كەڭرى مەيدانلاردا ئوقۇلىدۇ. جىنازا نامىزىنى مەسجىدنىڭ ئىچىدە ئوقۇش مەكرۇھتۇر.
b
3i34, سەكەراتقا چۈشكەن ئادەم ئۈچۈن قىلىدىغان ئىشلار
I18<brZJ سوئال: ئۆلۈمنىڭ ھەقىقىتى نېمە؟
;}E$>]*Yn جاۋاب: ئۆلۈم - جاننىڭ بەدەندىن ئايرىلىشى بولۇپ، ئۇ پانىي ئالەم بىلەن باقىي ئالەم ئوتتۇرىسىدىكى بىر كۆۋرۈك. بۇدۇنيا ئاخىرەتنىڭ ئېكىنزارلىقىدۇر. بۇ دۇنيادىكى ھاياتىدا ئىمان ۋە ياخشى ئەمەللەرنى قىلغانلار ئاخىرەتنىڭ ئازابىدىن قۇتۇلۇپ قالىدۇ ۋە ھېساب بېرىشى ئاسان بولىدۇ. شۇنداقلا، جەننەتلەردە مەڭگۈ قالغۇچىلاردىن بولىدۇ. ئەمما ھاياتىنى كۇپرى، زالالەت ۋە گۇناھ – مەسىيەتلەر بىلەن ئۆتكۈزگەنلەر ئاخىرەتنىڭ ئازابىغا دۇچار بولغۇچىلاردۇر.
?_+ 8K`B سوئال: بىراۋنىڭ سەكەراتقا چۈشۈپ قالغانلىقى قانداق بىلىنىدۇ؟
Y[Kpd[)[v جاۋاب: بىراۋنىڭ سەكەراتقا چۈشكەنلىكى ئۇنىڭ پۇتلىرىنىڭ بوشىشىپ سوزۇلىشى، پۇتىنىڭ مۇزلىشى، دىمىقىنىڭ قىسىلىپ گەپ – سۆزىنىڭ تىترىشى ۋە ئىككى چېكىسىنىڭ قورۇلۇپ قېلىشىدىن بىلىنىدۇ.
LQ3J$N سوئال: سەكەراتقا چۈشكەن كىشى ئۈچۈن نېمە قىلىش كېرەك؟
dPC n6 جاۋاب: سەكەراتقا چۈشكەن كىشى ئۈچۈن قىلىنىدىغان ئىشلار مۇنۇلار:
u:GDM (1) سەكەراتقا چۈشكەن كىشىنى ئوڭ يېنىغا ياتقۇزۇش ۋە قىبلىگە قارىتىش.
HA0 Rv#p (2) سەكەراتقا چۈشكەن كىشىنگە «لاالە الااللە محمد رسول اﷲ» (ئاللاھتىن باشقا ئىلاھىي مەبۇد يوق، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام ئاللاھنىڭ بەرھەق ئەلچىسىدۇر) دېگەن شاھادەت كەلىمىسىنى تەلقىن قىلىش ( يەنى ئۆگىتىش، ئېيتقۇزۇش). پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام :«سەكەراتتىكى كىشىلىرىڭلارغا ” لاالە الااللە “ دېگەن كەلىمىنى تەلقىن قىلىڭلار»( ) دەپ كۆرسەتكەن. يەنە بىر ھەدىستە:«ئاخىرقى سۆزى ”لاالە الااللە “ بولغان كىشى جەننەتكە كىرىشكە ھەقلىق بولىدۇ»( ) دەپ كەلگەن.
y(h"0A1lW (3) سەكەراتقا چۈشكەن كىشىنىڭ يېنىدا ياسىن سۈرىسىنى ئوقۇش. «سەكەراتتىكى كىشىلىرىڭلارغا ياسىن سۈرىسىنى تەلقىن قىلىڭلار»دېگەن ھەدىس كۆپچىلىك ئۆلىمالار تەرىپىدىن ئىشەنچلىك ھەدىسلەر قاتارىدىن سانالمىغان بولسىمۇ، سەئۇدى ئەرەبىستانىنىڭ سابىق مۇپتىسى مەرھۇم ئىبنى باز، سەكەراتتىكى كىشىلەرگە ياسىن سۈرىسىنى تەلقىن قىلىسا بولىدىغانلىقىغا پەتىۋا بەرگەن.
35 PIfq m مېيىتنى دەپنە قىلىشتىن ئاۋۋال قىلىدىغان ئىشلار
Lc5I?}:;L سوئال: مېيىتنى دەپنە قىلىشتىن ئاۋۋال قىلىدىغان ئىشلار قايسىلار؟
rw]7 Lr_> جاۋاب: مېيىتنى دەپنە قىلىشتىن ئاۋۋال ئالدىراپ قىلىشقا تېگىشلىك مۇھىم ئىشلار ئۈچ بولۇپ، ئۇلار:
v JPX`T| (1) مېيىتنى يۇيۇپ كېپەنلەش.
Ze- M B0w (2) ئۇنىڭ قەزرلىرى بولسا تۈلەش.
mqk tM 6 (3) ۋەسىيەتلىرى بولسا ئورۇنلاش.
V/W{d[86G سوئال: مېيىتنىڭ ھەق – ھوقۇقلىرى قايسىلار؟
[[gfR'79{ جاۋاب: مېيىتنىڭ پەرزەنتلىرى ۋە قېرىنداشلىرى، شۇنداقلا ئۇرۇق – تۇغقان، يېقىن - يورۇقلىرى ئۈستىدە 4 ھەققى بولۇپ، بۇ ھەقلەرنى ئادا قىلىش مېيىتنىڭ ۋارىسلىرى ئۈچۈن پەرزدۇر. ئۇلار:
hR(p{$-T (1) يۇيۇپ، كېپەنلەپ نامىزىنى ئوقۇش.
(2) مېيىتنىڭ جىنازىسىنى كۆتۈرۈش. 6*tbil_G+
(3) جىنازىنىڭ ئارقىسىدىن يۈرۈش. $mL
iEsJ
(4) مېيىتنى دەپنە قىلىش. UV j1nom
سوئال: مېيتنى كىم يۇيۇدۇ؟ TSHH=`cx
جاۋاب: مېيىتنى يۇيۇشتا، ھەر جىنس ئۆز جىنسىنى، يەنى ئەر مېيىتنى ئەر كىشى، ئايال مېيىتنى ئايال كىشى يۇيىدۇ. ھەتتا بىرەر ئەر مېيىتنى يۇيۇش ئۈچۈن مۇسۇلمان بىر ئايال كىشى بىلەن باشقا دىندىكى بىر ئەر كىشىدىن باشقا ھېچكىم بولمىغاندا، ئەر مېيىتنى يۇيۇش ئۈچۈن باشقا دىندىكى ئەركىشى مۇسۇلمان ئايال كىشىدىن ھەقلىقتۇر. T$r?LIa ,Q
كېپەن ۋە ئۇنىڭ ئۆلچىمى 7$j O3J
سوئال: كېپەن دېگەن نېمە ۋە ئۇنىڭ ئۆلچىمى قانداق بولىدۇ؟ 1H]E:Bq
جاۋاب: كېپەن – ئۆلگەن كىشنى يۇيۇپ بولغاندىن كېيىن، ئۇنىڭغا كىيگۈزىلىدىغان مەخسۇس ئۆلۈم كىيىمىدۇر. 9_I#{ ?
ئەر مېيىتنىڭ كېپىنى «ئىزار»، «قەمىس»ۋە «لىفافە» دىن ئىبارەت ئۈچ پارچىدىن تەركىپ تاپىدۇ. تۆۋەندە بۇلارنىڭ تەرىپلىرى ۋە ئۆلچىمى: }&:F,q*
(1) «ئىزار» مېيىتنىڭ چوققىسىدىن تارتىپ ئىككى پۇتىغا يەتكىچىلىك ئۇزۇنلۇقتىكى ئىشتان دېمەكتۇر. JB xizJBP
(2) «قەمىس» مېيىتنىڭ بوينىدىن ئىككى پۇتىغا يەتكىچىلىك ئۇزۇنلۇقتىكى كۆڭلەك دېمەكتۇر. 9o|#R& 0
(3) «لىفافە» مېيىتنىڭ بېشى بىلەن ئىككى پۇتىنى تولۇق يۆگەپ تۇرغىچىلىك مىقداردا ئۇزۇن ۋە كەڭ يۆگەنجە دېمەكتۇر. «ئىزار» بىلەن«قەمىس» كە يانچۇق ياكى تۈگمە بېكىتىلمەيدۇ. 8b P4
ئايال مېيىتنىڭ كېپىنى 5 پارچىدىن تەركىب بولىدۇ. ئۇلار:«ئىزار»، «قەمىس»، «ياغلىق»، «خىرقە» ۋە «لىفافە»دىن ئىبارەتتۇر. بۇلارنىڭ تەرىپلىرى ۋە ئۆلچىمى تۆۋەندىكىچە: &nX,)"
ئايال مېيىتقا كىيدۈرۈلىدىغان «ئىزار» بىلەن «قەمىس» ۋە ئايال مېيىتنى يۆرگەيدىغان «لىفافە»نىڭ ئۆلچىمى ئەر مېيىتنىڭ «ئىزار»ى بىلەن «قەمىس»ى ۋە «لىفافە»سىگە ئوخشاش بولىدۇ. 9HJA:k*k|
«ياغلىق» ئايال مېيىتنىڭ يۈزى بىلەن بېشىنى يۆگەپ تۇرالايدىغان ئۆلچەمدىكى كەڭرەك ياغلىقتۇر. -y5Z c?e
«خىرقە» ئايال مېيىتنىڭ ئىككى ئەمچىكىنىڭ يۇقىرىسىدىن كىندىكىنىڭ ئاستىغىچە بولغان ئورگىنىغا كىيدۈرۈلىدىغان ئۇزۇن ۋە كەڭرەك خالتىدۇر. Th(F^W 9
مېيتنى كېپەنلەش ئۇسۇلى [5O `
سوئال: كېپەنلەش ئۇسۇلى قانداق؟ %zA$+eT
جاۋاب: ئەر مېيىتنى كېپەنلەشتە، ئاۋۋال «لىفافە» يېيىپ سېلىنىدۇ، ئاندىن ئۇنىڭ ئۈستىگە «ئىزار» سېلىنىدۇ، ئاندىن ئۇنىڭغا«قەمىس»كىيگۈزۈلىدۇ، ئاندىن ئاستىغا سېلىنغان«ئىزار»بىلەن يۆگىلىدۇ. يۆگەش مېيىتنىڭ سول يېنىدىن باشلىنىپ ئوڭ يېنىدا ئاخىرلىشىدۇ. ئاندىن«لىفافە» بىلەن ئۇنىڭ بېشىنىڭ چوققىسىدىن باشلاپ ئىككى پۇتىنىڭ ئۇچلىرىغىچە تولۇق يۆگىلىدۇ.«لىفافە»مېيىتنىڭ باش تەرىپى بىلەن ئاياق تەرىپىدىن ئېشىپ تۇرىدۇ. جەسەدنىڭ ئېچىلىپ قېلىشىدىن قورقۇلسا كېپەننىڭ ئۈستىدىن باغلاپ قويسا بولىدۇ. مېيىتنىڭ بېشىغا سەللە ئوراش مەكرۇھ سانىلىدۇ. WA&&*ae5`
ئايال مېيىتنى كېپەنلەشتە، ئاۋۋال «لىفافە» يېيىپ سېلىنىدۇ، ئاندىن ئۇنىڭ ئۈستىگە «ئىزار» سېلىنىدۇ، ئاندىن ئايال مېيىت بۇ ئىككىسىنىڭ ئۈستىگە ياتقۇزىلىدۇ، ئاندىن ئۇنىڭغا «قەمىس» كىيگۈزۈلىدۇ، ئاندىن بېشىغا «ياغلىق» تېڭىلىدۇ، ئاندىن «خىرقە» كۆڭلىكىنىڭ ئۈستىدىن كۆكسىگە كىيگۈزۈلىدۇ، چېچى ئىككى بوغۇم قىلىپ ئۆرەلگەن ھالدا كۆكسىگە(كۆڭلەك ئۈستىگە) قويۇلىدۇ، ئاندىن «ئىزار» بىلەن يۆگىلىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىدىن «لىفافە» بىلەن يۆگىلىدۇ. PS${B
مېيتنى دەپنە قىلىش ۋە ئۇنىڭ قائىدىسى 6q ]`??g.
سوئال: مېيتنى دەپنە قىلىشنىڭ ھۆكمى نېمە؟ n]+v Eu|
جاۋاب: مېيىتنى دەپنە قىلىش پەرز كىفايىدۇر. ئادەم بالىسىنى دەپنە قىلىش ھەزرىتى ئادەم ئەلەيھىسسالام دەۋرىدىن بېرى داۋام قىلىپ كەلگەن بىر دىنىي يوسۇندۇر. b/ dyH
سوئال: مېيتنى دەپنە قىلىشتا كېچىكتۈرۈشكە بولامدۇ؟ *)H&n>"e
جاۋاب: مېيىتنى جان ئۈزگىنىدىن كېيىنلا دەرھال يۇيۇپ، كېپەنلەپ، نامىزىنى ئوقۇپ دەپنە قىلىشقا ئالدىراش پەزىلەتلىك ئىشتۇر. ئۇنى كېچىكتۈرۈش ياخشى ئەمەس. RIQw+RG >
سوئال: قەبىرنىڭ ئۆلچىمى قانداق بولىدۇ؟ &? @5G
جاۋاب: قەبىرنى نورمال بويلۇق ئادەمنىڭ كۆكسىگە كەلگىچىلىك چوڭقۇرلۇقتا، مېيىتنىڭ باش ئايىغى ئازادە تۇرغىچىلىك ئۇزۇنلۇقتا ۋە مېيىتنىڭ بويىنىڭ يېرىمىغىچىلىك كەڭلىكتە كولاش كۇپايىدۇر. بۇنىڭ بىلەن پەرز ئادا بولىدۇ. بۇ مىقداردىن تېخىمۇ چوڭقۇرراق، ئۇزۇنراق ۋە كەڭرەك كولاش ئەۋزەلدۇر. F6h|AF|"
سوئال: مېيىتنى دەپنە قىلىش ئۇسۇلى قانداق؟ !j| 93 *
جاۋاب: جىنازا قەبىرنىڭ قىبلە تەرىپىدە قويۇلىدۇ. مېيىتنى لەھەدكە ئېلىپ كىرىشتە قىبلە تەرەپتىن ئېلىپ كىرىلىدۇ. مېيىت لەھەدكە كىرگۈزۈلۈپ بولغاندىن كېيىن، ئۇ ئوڭ تەرىپىگە ياتقۇزۇلغان ھالدا يۈزى بىلەن كۆكسى قىبلىگە قارىتىلىدۇ ۋە كېپەننى باغلىغان يىپلار يېشىۋېتىلىدۇ. مېيىتنىڭ ئوڭدىسىغا يېتىپ قالماسلىقى ئۈچۈن ئۇنىڭ دۈمبىسىگە خام قىشلاردىن ياكى تۇپراقتىن يۆلەك قويۇلىدۇ. ئايال مېيىتنى لەھەدكە ئېلىپ كىرىشتە ئۆزىنىڭ ئېرى ياكى مەھرەم (نىكاھى باغلانمايدىغان) تۇغقانلىرىدىن بىرى كۆتۈرىدۇ. Q]]5\C.
قەبرە ۋە ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك مەسىلىلەر =P. m5e<
سوئال: قەبىر قانچىلىك كۆتۈرۈلىدۇ؟ (~<9\ZJs
جاۋاب: قەبىر پەقەت بىر غېرىچ (تەخمىنەن22.5 سانتىمېتىر) ئېگىزلىكتە كۆتۈرىلىدۇ. بۇ كىشىلەرنىڭ ئۇنىڭ قەبىر ئىكەنلىكىنى بىلىشى ۋە تونۇپ دۇئا قىلىشى ئۈچۈندۇر. 4 ,|A\dXE
سوئال: مېيتنى قەبىرسىدىن يۆتكەشكە بولامدۇ؟ %EooGHGF?
جاۋاب: مېيىت دەپنە قىلىنىپ بولغاندىن كېيىن، ئۇنى باشقا مازارغا يۆتكەش جائىز ئەمەس. ئىسلام پېشۋالىرى بۇ مەسىلىگە بىردەك ھارام دەپ قارايدۇ. ئەگەر دەپنە قىلىنغان جاي باشقىلارنىڭ تەييارلاپ قويغان يەرلىكى بولغان بولسا ياكى ھەقسىز ئېلىۋېلىنغان يەر بولسا، بۇ ھالەتتە ھەق ئىگىسىگە ئۇنىڭ يەرلىكىنىڭ ھەققىنى تۈلەپ، ئۇنى رازى قىلىدۇ. مېيىت قەبىردىن چىقىرىلمايدۇ. -&ic%0|f
سوئال: قەبىرلەرنىڭ ھۆرمىتى قانداق ساقلىنىدۇ؟ -K_p?
l
جاۋاب: قەبىرلەرنىڭ ھۆرمىتىنى ساقلاش تۆۋەندىكىدەك بولىدۇ: !)(c_ uz
(1) قەبىر ئۈستىدە ناماز ئوقۇماسلىق، ئۇخلىماسلىق، تەرەت قىلماسلىق، ياتماسلىق ۋە ئارام ئېلىش نىيىتى بىلەن ئولتۇرماسلىق. Z/wK UK;
(2) مېيىتنىڭ سۆڭەكلىرى تېخى چىرىپ كەتمىگەن ھالەتتە بولسا قەبىرنى ئاچماسلىق. \
+ cU}
(3) مېيىتنى دەپنە قىلىپ بولغاندىن كېيىن يۆتكىمەسلىك. )-_]y|/D:r
(4) بىر قەبىرگە بىردىن ئارتۇق ئادەمنى دەپنە قىلماسلىق. ئەمما ھەقىقىي زۆرۈرىيەت تېپىلغان چاغلاردىلا بولىدۇ %U& O
\GB
(5) قەبىرستانلىقلارغا بېرىپ ئۆلۈكلەردىن مەدەت سوراش، پەرزەنت تىلەش، بەرىكەت تىلەش، كېسەللەرگە شىپالىق تىلەش قاتارلىق ئىشلارنى قىلماسلىق. مۇنداق قىلغان ئادەم ئىماندىن ئاجرايدۇ. >h0iq
سوئال: قەبىرلەرنى زىيارەت قىلىشنىڭ ھۆكمى نېمە؟ \tj7Jy
جاۋاب: قەبىرلەرنى زىيارەت قىلىش ئەرلەر ئۈچۈن مۇستەھەب ئىكەنلىكىدە پۈتۈن مەزھەپلەر بىردەك ئىتتىپاقتۇر. ئەمما ئاياللارنىڭ قەبىرلەرنى زىيارەت قىلىش مەسىلىسىدە مەزھەپلەر ئىختىلاپلاشقان. ھەنەفىي مەزھىبى(بىزنىڭ مەزھىبىمىز)گە كۆرە، قەبىرلەرنى زىيارەت قىلىش ئەر ۋە ئايال ھەر قانداق مۇسۇلمان كىشى ئۈچۈن ئوخشاشلا مۇستەھەبتۇر. 1
jJ>(S
سوئال: قەبىرلەرنى قانداق زىيارەت قىلىش كېرەك؟ .X; zEyd
جاۋاب: قەبىرلەرنى زىيارەت قىلغاندا مۇنۇ دۇئانى ئوقۇش ياخشىدۇر: ﴿السَّلاَمُ عَلَىٰ أَەْلِ الدِّيَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُسْلِمِيْنَ وَيَرْحَمُ اللَّەُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ مِنَّا وَالْمُسْتَأْخِرِيْنَ. وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللّەُ، بِكُمْ لَلاَحِقُون اَسْاَلُ اللەَ لَنَا وَلَكُمْ الْعَافِيَەَ﴾ تەرجىمىسى: «ئاللاھنىڭ ئامانلىقى بۇ جايدا ياتقان مۆمىن مۇسۇلمانلارغا بولسۇن. بىزدىن ۋاپات بولغانلار ۋە ھايات قالغانلارنىڭ ھەممىسىگە ئاللاھ رەھىم قىلغاي. بىزمۇ خۇدا خالىغان ۋاقىتتا ئەلبەتتە سىلەرگە قوشۇلىمىز. ئاللاھ تائالادىن بىزگە ۋە سىلەرگە ئامانلىق تىلەيمەن».( ) s:y~vd(Vi
سوئال: مېيتقا ئاتالغان ساۋابلار ئۇلارغا يېتەمدۇ؟ Lbka*@
جاۋاب: قۇرئان ئوقۇپ، سەدىقە بېرىپ، ئۇنىڭ ساۋابىنى مېيىتقا ئاتاش، مېيىتنىڭ گۇناھلىرى ئۈچۈن ئاللاھ تائالادىن مەغپىرەت تىلەش ۋە ۋاكالەت بىلەن قىلغىلى بولىدىغان زاكاتقا ئوخشاش مالىي ئىبادەتلەرنى، ھەجگە ئوخشاش بەدەنىي ئىبادەتلەرنى مېيىت ئۈچۈن ئورۇنلاپ قويۇش جائىزدۇر. بۇ ئەمەللەرنىڭ ساۋابى مېيتقا يېتىدۇ. [4NJ]r M%
شېھىد ۋە ئۇنى يەرلەش ئۇسۇلى F_9e ju^|
سوئال: شېھىد دېگەن كىم؟ (c X;a/BR
جاۋاب: شېھىد - ئاللاھ يولىدا غازات قىلىپ ئۆلتۈرۈلگەن كىشى دېمەكتۇر. شۇنداقلا، قاراقچىلار ياكى بولاڭچىلار ياكى ئوغرىلار تەرىپىدىن كېچىدە ياكى كۈندۈزدە ئۆز ئۆيىدە قانداقلا بىر نەرسە بىلەن ئۇرۇپ ئۆلتۈرۈلگەن ئادەممۇ شېھىد ھېسابلىنىدۇ. S`oADy
سوئال: شېھىدلار قانداق دەپنە قىلىنىدۇ؟ 7
cGc`7
جاۋاب: شېھىد بولغان كىشى يۇيۇلماستىن، قانلىرىمۇ سۈرتۈلمەستىن ئۆز كىيىمىگە ئوراپ تۇرۇپ نامىزى ئوقۇلىدۇ ۋە شۇ پېتى دەپنە قىلىنىدۇ. DD3.el}6a
مەنبە:http://www.oginish.com/bbs/forum.php?mod=viewthread&tid=1256&extra=page%3D1 Ak`7 f$z
