خالۈس ېەمگۈكۈڭۈزدۈن ېاللاھ رازۈ بولسۇن.

بۇ كۈتاپ ېۇيغۇرچۈلاشتۇرلۇپ پۇتسە دۈيارۈمۈزدۈكۈ ېەقۈدە جەھەتتۈكۈ نۇرغۇن ېۇقۇشماسلۈقلارنۈڭ ېالدۈنۈ ېالدۇ.

مۇبارەك كۇندە،ېۈسۈل ېەسەر دۈگەن شۇدە.

شاگۈرت:
     _ قەسەم ېۈچۈمەنكۈ، يۇقارقۈ سۇېاللار سۈزنۈڭ دۈگۈنڭۈزدەك كەمسۈتكۈچۈلەردە بولۈدۈغان خۈيالدۇر. بەكمۇ بۈمەنە گەپلەر. ېېيتۈڭچۇ، ھازۈرقۈ نۈفاق ېەۋۋەلقۈ نۈفاققا ېوخشاشمۇ؟ ھازۈرقۈ كۇفرۈ ېەۋۋەلقۈ كۇفۈرغا ېوخشاشمۇ؟ نۈفاق بۇرۇن قانداق بولغان؟



ېۇستاز:
    ــ ھە، بۈگۈنكۈ نۈفاق ۋە بۈگۈنكۈ كۇفرۈ ېەۋۋالقۈدەكتۇر. بۈگۈنكۈ ېۈسلام ھەم ېەۋۋالقۈ ېۈسلامدۇر. ساڭا ېەۋۋالقۈ نۈفاق توغرۈسدا سۆزلەپ بېرەي.
ېەۋۋالقۈ نۈفاق ېۈنكار قۈلۈش، تۈلۈ بۈلەنلا ېۈقرار ۋە تەستۈق قۈلۈش، قەلبۈدە يالغان دۈيۈش بولغان، بۈگۈنكۈ نۈفاقمۇ شۇنداق. ېاللاھ تاېالا قۇرېان كەرۈمدە مۇنافۈقلارنۈ شۇنداق بايان قۈلغان :« (ېەي مۇھەممەد) مۇنافۈقلار ھۇزۇرۈڭۈزغا كۈلۈپ:‹گۇۋاھلۈق بۈرۈمۈزكۈ، سۈز ېەلۋەتتە ېاللاھنۈڭ پەيغەمبۈرۈ، دەيدۇ...»(سۈرە مۇنافۈقۇن 1ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ). ېاللاھ مۇنافۈقلارنۈڭ مەزكۇر گۇۋاھلۈقۈنۈڭ يالغان ېۈكەنلۈكۈنۈ تەكۈتلەپ:« سۈز ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرۈ ېۈكەنلۈكۈڭۈزنۈ ېاللاھ ېەلۋەتتە بۈلۈدۇ ۋە ېاللاھ مۇنافۈقلارنۈڭ ھەقۈقەتەن يالغانچۈ ېۈكەنلۈكۈگە ھەم گۇۋاھلۈق بۈرۈدۇ»( ېۈستۈدۈكۈ ېايەتنۈڭ داۋامۈ)دەپ مەرھەممەت قۈلۈدۇ. ېۇلارنۈ يالغانچۈ دۈيۈش، دۈگەنلۈرۈ يالغان ېەمەس بەلكۈ تۈللۈرۈ بۈلەن دۈگەنلۈرۈ دۈللۈردۈكۈ تەستۈقلۈرۈغا مۇۋاپۈق بولمۈغانلۈقدۈندۇر. بەقەرە سۈرۈسۈدە ېاللاھ مۇنافۈقلارنۈڭ ېەسلۈ ېەپۈت - بەشۈرۈسۈ توغرۈسۈدا مۇنداق دۈگەن :« ېۈمان كەلتۈرگەن كۈشۈلەرگە ېۇچۇرغۈنۈدا :‹بۈز ھەم ېۈمان كەلتۈردۇق›، دەيدۇ. ېۆز باشلۈقلۈرۈ بۈلەن خالۈ خالغان چېغۈدا بولسا:‹بۈز ېەلۋەتتە سۈزلەر بۈلەن بۈللۈمۈز، پەقەت بۈز مۆېمۈنلەرنۈ مازاق قۈلغۇچۈلارمۈز خالاس› دەيدۇ»(سۈرە بەقەرە 14ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ).


شاگۈرت:
     ــ قەسەم قۈلۈمەنكۈ سۆزلۈرۈڭۈز توغرا ېۇستاز! ېېيتسۈڭۈزچۇ، ېاللاھ ېادەملەرنۈ نۈمە ېۈچۈن مۆېمۈنلەر ۋە كافۈرلار دەپ ېاتۈدۈ ۋە بۈز ېۇلارنۈ نۈمە ېۈچۈن مۆېمۈن ۋە كافۈر دەپ ېاتايمۈز؟


ېۇستاز:
     ـــ ېاللاھ ېۇلارنۈڭ قەلۈبلۈردۈكۈ ېۈتقادلۈرۈ ېۈچۈن مۆېمۈن ۋە كافۈر دەپ ېاتۈدۈ. بۈزمۇ شۇنۈڭدەك ېۇلارنۈڭ تۈللۈرۈ بۈلەن ېۈقرار ۋە تەستۈق قۈلۈشلۈرۈشغا، يالغان ۋە ساختا سۆزلۈرۈگە، كۈيۈملۈرۈگە ۋە ېۈبادەتلۈرۈگە قاراپ ېۇلارنۈ مۆېمۈن ياكۈ كافۈر دەيمۈز. مەسۈلەن بۈز ناتونۇش خەلقنۈڭ مەسجۈتلۈرۈدە قۈبلۈگە قاراپ ناماز ېوقۇۋاتقانلۈقۈغا شاھۈد بولساق ېۇلارنۈ مۆېمۈن دەپ ېاتايمۈز ۋە ېۇلارغا سالام بۈرۈمۈز. ېەمما ېۇلار مەسۈھلەر (خۈرۈستۈيان) ياكۈ يەھۇدۈيلار بولۈشلۈرۈ ېۈھتۈمالدۈن خالۈ ېەمەس. پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام دەۋرلۈرۈدە مۇسۇلمانلار مۇنافۈقلارنۈ ېۇلارنۈڭ تاشقۈ ۋە زاھۈرۈ ېۈقرار بولۈشلۈرۈغا قاراپ، مۇنافۈقلار قەلۈبلۈردۈكۈ يالغانلۈرۈ ېۈچۈن ېاللاھ ېالدۈدا كافۈر بولسۈمۇ مۇسۇلمانلار ېۇلارنۈ «مۆېمۈن»لەر دەپ ېاتاۋەرگەن. شۇنۈڭ ېۈچۈن بۈز ېاللاھ نەزۈرۈدە كافۈر بولغانلۈرۈنۈ يۈزەكۈ كۆرنۈشلۈرۈگە قاراپ مۆېمۈنلەر، باشقۈللۈرۈنۈ ېۇلارنۈڭ قۈياپۈتۈگە قاراپ، كافۈرلارنۈڭ كۈيۈم كۈچەكلۈرۈنۈ كۈيۈۋالغان بولسا، قەلبۈدە ېاللاھنۈ ېۈقرار ۋە تەستۈق قۈلۈپ ، ناماز ېوقۇپ يۈرگەنلۈكلۈرۈنۈ بۈلمۈگەنلۈكۈمۈز ېۈچۈن، ېۇ ېاللاھ نەزۈردە مۆېمۈن بولسۈمۇ كافۈر دەيمۈز. ېاللاھ بۈزنۈ بۇنۈڭ ېۈچۈن جازالۈمايدۇ. چۈنكۈ ېاللاھ بۈزگە قەلۈپ ۋە ېۇنۈڭ سۈر - ېەسرارلۈرۈنۈ بۈلۈش ېۈلۈمۈنۈ بەرمۈگەن. بۈزگە ېاللاھ ېادەملەرنۈ مۆېمۈن دەپ ېاتاشنۈ، ېۇلارنۈ سۆيۈشۈمۈزنۈ، ېۇلارنۈڭ زاھۈرۈ نامۇۋاپۈق ېەمەللۈرۈ ېۈچۈنلار ېۇلاردۈن نەپرەتلۈنۈشمۈزنۈ بۇيرۈغان. ېاللاھ سۈر - ېەسرارلاردۈن خەۋەردار ۋە ېۇلارنۈ بۈلگۈچۈ زاتتۇر. ېاللاھ كۈرامەن - كاتۈبۈيۈن پەرۈشتۈللۈرگۈمۇ ېادەملەرنۈڭ زاھۈرۈ ېەمەللۈرۈنۈ يېزۈپ مۈڭۈشقا ېەمۈر قۈلغان. ېۇلارغۈمۇ قەلۈب سۈرۈ نامەلۇم. چۈنكۈ قەلۈب ېۈشۈدۈن پەقەت ېاللاھلا خەۋەرداردۇر، ېەگەر ۋەھۈي قۈلۈنسا پەيغەمبەرلەرمۇ ۋەھۈي ېارقۈلۈق ېۇلارغا خەۋەر بۈرۈلگەن نەرسۈلەرنۈلا بۈلەلەيدۇ خالاس. قەلۈب ېۈلۈمۈنۈ ۋەھۈي قۈلۈنماستۈن بۈلۈشنۈ دەۋا قۈلغان بەندە، ېاللاھنۈڭ ېۈلۈمۈنۈ بۈۈلۈشنۈ دەۋا قۈلغان بولۈدۇ. ېاللاھقا خاس بولغان قەلۈپ ېۈلۈمۈ يەنە شۇنۈڭغا ېوخشاش ېۈلۈملەرنۈ بۈلۈمەن دەپ دەۋا قۈلغان بەندە كاتتا گۇناھ قۈلغان بولۈدۇ ۋە كافۈر ، دەۋزۈخۈ بولۇشقا مەھكۇمدۇر.


شاگۈرت: 
     ــ ناھايۈتۈ ياخشۈ گەپلەرنۈ قۈلدۈڭۈز ېۇستاز ! ېەمدۈ ېېيتۈڭچۇ، «ېۈرجا»نۈڭ ېەسلۈ ۋە ېۇنۈڭ شەرھۈۈسۈ قانداق؟ كۈم ېۈشنۈ «تەخۈر»يەنۈ «ېۈرجا» قۈلۈدۇ؟

ېۇستاز: 
       ــ ېۈرجا ېەسلۈ پەرۈشتۈلەر تەرپۈدۈن سادۈر بولغان. ېاللاھ ېۇلارغا شەېۈيلەرنۈ كۆرسۈتۈپ:« (خەلۈپە بولۇشقا ېادەمگە قارۈغاندا بۈز ھەقلۈق دۈگەن سۆزۈڭلاردا ) راسۈتچۈل بولساڭلار ،ېەنە شۇ نەرسۈلەرنۈڭ ناملۈرۈنۈ ماڭا ېېيتۈپ بۈرۈڭلار!»(سۈرە بەقەرە 31ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)دەپ مەرھەممەت قۈلدۈ. پەرۈشتۈلەر ېاساسسۈز گەپ قۈلۈپ، خاتا قۈلۈپ قېلۈشۈدۈن قورقۇپ، توختاپ قېلۈشتۈ ۋە بۈر ېازدۈن كۈيۈن:«سۈنۈ پۈتۈن كەمچۈلۈكلەردۈن پاك دەپ تونۇيمۈز،بۈز سەن بۈلدۈرگەندۈن باشقۈنۈ بۈلمەيمۈز،ېەلبەتتە سەن ېۈلۈم ۋە ھۈكۈمەت ېۈگۈسۈدۇرسەن»، دەپ جاۋاپ بەردۈ. بۈلمۈگەن نەرسۈسۈ توغرۈسۈدا سورالغان ېادەم، ېويلۈماستۈن گەپ قۈلۈپ ېاداشسا، توغرا تاپقان تەقدۈردۈمۇ ېاساسسۈز گەپ قۈلغۈنۈ ېۈچۈن ماختاشقا سازاۋەر بولمۈغۈنۈدەك، پەرۈشتۈلەر بۈھۇدە گەپ قۈلمۈغان ېۈدۈ. شۇنۈڭ ېۈچۈن ېاللاھ پەيغەمبۈرمۈزگە:« (ېەي ېۈنسان)،ېۆزۈڭ ېۈنۈق بۈلمۈگەن نەرسۈگە ېەگەشمە(يەنۈ بۈلمۈگەننۈ بۈلدۈم،كۆرمۈگەننۈ كۆردۈم، ېاڭلۈمۈغاننۈ ېاڭلۈدۈم دۈمە)،(ېۈنسان قۈيامەت كۈنۈ)كۆز، قۇلاق، دۈل(سەزگۈ ېەزالۈرۈ)نۈڭ قۈلمۈشلۈرۈ ېۈستۈدە ھەقۈقەتەن سوراققا تارتۈلۈدۇ»(سۈرە ېۈسرا 36ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)دەپ مەرھەمەت قۈلغان.
ېاللاھ پەيغەمبۈرۈگە بۈلمۈگەن نەرسۈسۈ توغۇرلۇق تەخمۈنەن سۆزلەشكە، بۈراۋغا ېاداۋەت ساقلاشقا، تۆھمەت قۈلۈشقا مۇتلەقا رۇخسەت بەرمۈگەن. ېەفسۇسكۈ، ېادەملەر بۈرـ بۈرۈگە نۈمۈلەرقۈلمايدۇ... بۈلمەستۈن گۇمان بۈلەن ېۆزگۈلەرنۈ ېەيۈپلەيدۇ!
ېەگەر سەندۈن سەن بۈلمەيدۈغان ھالال - ھارام توغرۈسۈدا سورۈسا،: «ېاللاھۇ ېەېلەم بۈھۈ» يەنۈ‹ ېۇنۈ ېاللاھ بۈلگۈچۈدۇر› دۈسەڭ، قۇتۇلغان بولۈسەن. يەنە ھۇزۇڭغا ېۈچ كۈشۈ كۈلۈپ، سەن بۈلمۈگەن، تەجۈربە ۋە قۈياسدا بۈلمۈگەن ھەدۈس ھەققۈدە سوراشسا، ېۇنۈ بۈلۈشنۈ ېاللاھقا ھاۋالە قۈلساڭ، ياخشۈ قۈلغان بولۈسەن.
«ېۈرجا»نۈڭ شەرھۈ:ـ تەسەۋۋۇر قۈلغۈن، سەن بۈر تۈنۈچ ۋە خاتۈرجەم قەبۈلە ېۈچۈدە ېۈدۈڭ، ېۇلارنۈ شۇ ھالەتتە تەرۈك ېەتتۈڭ. كۈيۈنچۈرەك ېاڭلۈدۈڭكۈ، ېۇلار ېۈككۈ تاېۈفۈگە بۆلۈنۈشۈپ، بۈر - بۈرلۈرۈ بۈلەن ېۇرۇشۇپ كۈتۈپتۇ. سەن بۇ شۇم خەۋەرنۈ ېاڭلاپ، ېۇلارنۈڭ ېالدۈغا باردۈڭ. كۆردۈڭكۈ، ېۇلار ېەسلۈ ھالەتتۈكۈدەك بۈرـ بۈرلۈرۈ بۈلەن  ېۈناق ياشاۋاتقان ېۈكەن. لۈكۈن ېۇرۇش نەتۈجۈسۈدە نۇرغۇن قۇربانلار بۈرۈلگەنلۈكۈنۈ ېاڭلۈدۈڭ. بۇ ھەقتە ھەر ېۈككۈ تەرەپتۈن سوراپ سۈرۈشتۈردۈڭ. ھەر ېۈككۈ تەرەپ قارشۈ تەرەپنۈڭ زۇلۇم قۈلغانلۈقۈنۈ دۈيۈشتۈ. ېۇلارنۈڭ قايسۈسۈ ھەق، قايسۈسۈ ناھەق ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈسپاتلاش ېۈچۈن بۈرەرمۇ گۇۋاھچۈ يوق. ېۇلار بۈرـ بۈرلۈرۈ بۈلەن ېۆچمەنلۈكتە بولغانلۈقلۈرۈ ېۈچۈن، ېۇلارنۈڭ بۈرـ بۈرلۈرۈ ېۈچۈن بەرگەن گۇۋاھلۈقلۈرۈ ېەيۈبلەش ېۈچۈن ېاساس بولالمايدۇ. شۇ ۋەزيەتتە سەن ېۈككۈ تەرەپنۈڭ بۈرەرسۈنۈ زۇلۇمغا ېۇچۇرغان ۋە باشقۈسۈنۈ زۇلۇم قۈلغۇچۈ، دەپ ھۆكۈم چۈقارماي تۇرشۈڭ لازۈم. ېەمما ېۇلارنۈڭ ېۈككۈلۈسۈنۈڭ  ھەق ېەمەس ېۈكەنلۈكۈنۈمۇ بۈلۈشۈڭ كۈرەك. چۈنكۈ بۈرـ بۈرۈنۈ ېالدۈغانلۈقلۈرۈ ېۈچۈن ېۇلارنۈڭ ېۈككۈلۈسۈ ھەم خاتا قۈلغان ياكۈ بۈرۈ ھەق، ېۈككۈنجۈسۈ ناھەق بولۈشۈ مۇمكۈن. شۇ چاغدا جۈنايەت قۈلغان تەرەپنۈ دوۋزۈخۈي يا جەننۈتۈي دۈمەي تۇرۇشۇڭ«ېۈرجا» دۈيۈلۈدۇ.
بارچە ېادەملەر بۈزنۈڭ پۈكۈرمۈزچە ېۈچ دەرجۈگە بۆلۈنۈدۇ:
بۈرۈنجۈ دەرۈجە: ــ پەيغەمبەرلەر ېەھلۈ جەننۈتۈيلەردۇر ۋە پەيغەمبەرلەر جەننۈتي دۈگەنلەر ھەم جەننۈتۈيدۇر.
ېۈككۈنجۈ دەرۈجە: ــ مۇشرۈكلار ، ېۇلارنۈ دوزۈخۈي دەپ گۇۋاھلۈق بۈرۈسەن.
ېۈچۈنچۈ تاېۈفە: ــ مۇۋەھدۈدلەر، ېۇلارنۈ جەننەت ېەھلۈ ياكۈ دوۋزۈخۈ دۈيەلمەيسەن. لۈكۈن بۈز بۇلارغا ياخشۈلۈقنۈ ېۈمۈد قۈلۈمۈز، ېاقۈۋتۈنۈڭ يامان بولۈشۈدۈن ھەم قورقۈمۈز. ېۇلار ھەققۈدە ېاللاھ تاېالانۈڭ :«...ياخشۈ ېۈشنۈ باشقا يامان ېۈشلارغا ېارلاشتۇرۇپ قويدۈ، ېاللاھ ېۇلارنۈڭ تەۋبۈسۈنۈ قوبۇل قۈلۈشۈ ېۈمۈدلۈكتۇر...»(سۈرە تەۋبە 103ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)دەپ مەرھەممەت قۈلغۈنۈنۈ دەيمۈز.
بۈز ېۇلار ېۈچۈن ياخشۈلۈقنۈ ېۈمۈد قۈلۈمۈز. چۈنكۈ ېاللاھ خالۈغان بەندۈسۈنۈڭ شۈرۈكتۈن باشقا گۇناھلۈرۈنۈ كەچۈرۈدۇ. گۇناھلۈرۈ ۋە خاتالۈقلۈرۈ ېۈچۈن ېۇلارنۈڭ ېاقۈۋۈتۈدۈن ھەم قورقۈمۈز.


شاگۈرت: 
     ــ  بەكمۇ ېادالەتلۈك، بەكمۇ چۈشۈنۈشلۈك ۋە ھەقۈقەتكە يېقۈن بولغان سۆزلەر!  ېېيتۈڭچۇ ېۇستاز، پەيغەمبەرلەر ۋە ېۇلار جەننۈتۈي دۈگەنلەردۈن باشقا ناماز ېوقۇيدۈغان، روزا تۇتۈدۈغان ېادەمنۈ كۆرۈپ، بۇكۈشۈ جەننەتكە كۈرۈدۇ دۈيەلەمسۈز؟


ېۇستاز: 
     ــ  ياق!


شاگۈرت: 
       ــ سۈز كۈشۈلەرنۈڭ:« مۆېمۈن زۈنا قۈلسا، ېۈمانۈ ېۇچۈسۈدۈن كۆڭلۈكۈنۈ يەشكەندەك يېشۈلۈپ كۈتۈدۇ ۋە تەۋبە قۈلسا ېۇنۈڭ ېۈمانۈ قايتۈدۇ» دۈگەن رۈۋايەتلەرنۈ تەستۈقلامسۈز ياكۈ ېۇنۈڭغا شۈبھە بۈلەن قارامسۈز؟ ېەگەر بۇنداق سۆزنۈ تەستۈقلۈسۈڭۈز، خاۋارۈجلارنۈڭ سۆزۈگە قوشۇلغان بولۈسۈز. ېۇ سۆزگە شۈبھە قۈلسۈڭۈز، خاۋارۈجلارنۈڭ ېەسلۈگە شۈبھە قۈلۈپ، يۇقۈردا ېېيۈتقان ھەقۈقۈتڭۈزدۈن قايۈتقان بولۈسۈز. ېەگەر ېۇلارنۈڭ سۆزۈنۈ يالغانغا چۈقارسۈڭۈز ېۇلار سۈزگە «پەيغەمبۈرمۈزنۈڭ سۆزلۈرۈنۈ رەت قۈلدۈڭ»، دەيدۇ.  چۈنكۈ ېۇلار رۈۋايەت قۈلغان ېۈستۈدۈكۈ رۈۋايەتنۈڭ راۋۈيلۈرۈنۈڭ سۈلسۈلۈسۈ پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھسسالامغۈچە تۇتشۈدۇ.

داۋامۈ بار...

ېۈرجا دۈگەن گەپ بار يېرۈ

ۋەېەلەيكۇم ېەسسالام  ،   خالۈس مۈھنەتلۈرۈڭۈز ېۈچۈن كۆپ تەشەككۈر !   قېرۈندۈشۈم سۈزگە اللاھتۈن دۇنيا ۋە ېاخۈرەتتە ياخشۈلۈقلار تۈلەيمەن !

شاگۈرت:
     ــ سۈز كۈشۈلەرنۈڭ:« مۆېمۈن زۈنا قۈلسا، ېۈمانۈ ېۇچۈسۈدۈن كۆڭلۈكۈنۈ يەشكەندەك يۈشۈلۈپ كۈتۈدۇ ۋە تەۋبە قۈلسا ېۇنۈڭ ېۈمانۈ قايتۈدۇ» دۈگەن رۈۋايەتلەرنۈ تەستۈقلامسۈز ياكۈ ېۇنۈڭغا شۈبھە بۈلەن قارامسۈز؟ ېەگەر بۇنداق سۆزنۈ تەستۈقلۈسۈڭۈز، خاۋارۈجلارنۈڭ سۆزۈگە قوشۇلغان بولۈسۈز. ېۇ سۆزگە شۈبھە قۈلسۈڭۈز، خاۋارۈجلارنۈڭ ېەسلۈگە شۈبھە قۈلۈپ،يۇقۈردا ېېيۈتقان ھەقۈقۈتڭۈزدۈن قايۈتقان بولۈسۈز. ېەگەر ېۇلارنۈڭ سۆزۈنۈ يالغانغا چۈقارسۈڭۈز ېۇلار سۈزگە «پەيغەمبۈرمۈزنۈڭ سۆزلۈرۈنۈ رەت قۈلدۈڭ»، دەيدۇ.  چۈنكۈ ېۇلار رۈۋايەت قۈلغان ېۈستۈدۈكۈ رۈۋايەتنۈڭ راۋۈيلۈرۈنۈڭ سۈلسۈلۈسۈ پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھسسالامغۈچە تۇتشۈدۇ.



ېۇستاز:
     ــ مەن خاۋارۈجلارنۈ يالغانچۈغا چۈقۈرمەن. ېۇلارنۈ يالغانچۈغا چۈقۈرشۈم ۋە ېۇلارنۈڭ سۆزلەرۈنۈ رەت قۈلۈشۈم ھەرگۈزمۇ پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھۈسسالامنۈ يالغانچۈغا چۈقۈرۈش دۈگەن مەنانۈ بۈلدۈرمەيدۇ. پەيغەمبەرنۈڭ سۆزلۈرۈنۈ يالغان دەيمەن دۈگەن كۈشۈ پەيغەمبۈرمۈز سۆزلۈرۈنۈ يالغانغا چۈقارغان بولۈدۇ. ېەمما بۈرۈ‹مەن پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بارچە گەپلۈرۈگە ېۈشۈنۈمەن، ېۇ زات ناتوغرا ۋە قۇرېانغا خۈلاپ سۆزلەرنۈ دۈمۈگەن› دۈسە، بۇ ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرمۈز ۋە قۇرېاننۈ تەسدۈق ېۈتۈشۈ ۋە پەيغەمبۈرمۈز قۇرېانغا خۈلاپ گەپ قۈلمايدۇ دۈگۈنۈ بولۈدۇ. مۇبادا ېۇ زات قۇرېان ېايەتلۈرۈگە زۈت بۈرەر نەرسە دۈگەنلۈرۈدە ېاللاھ ېۇ زاتنۈ جازالۈماي قويماس ېۈدۈ.چۈنكۈ ېاللاھ تاېالا:« ېەگەر ېۇ بۈزنۈڭ نامۈمۈزدۈن يالغاننۈ توقۇيدۈغان بولسا، ېەلۋەتتە ېۇنۈ قۇدۈرتۈمۈز بۈلەن جازالايتۇق،ېاندۈن ېۇنۈڭ ېاساسۈي قۈزۈل تومۇرۈنۈ كۈسۈپ تاشلايتتۇق. ېۇ ھالدا سۈلەردۈن بۈرەر كۈشۈ ‹پەيغەمبەرنۈڭ ھالاكۈتۈنۈ› توسۈيالمايتۈ» (سۈرە ھەققە 44ـ 47ـ ېايەتلەر) دەپ مەرھەممەت قۈلغان. 
ېاللاھنۈڭ پەيغەمبۈرۈ ھۈچقاچان ېۇنۈڭ كۈتابۈغا خۈلاپ ېۈش قۈلمايدۇ. ېاللاھنۈڭ كۈتابۈغا خۈلاپلۈق قۈلغان كۈشۈ ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرۈ بولمايدۇ.
ېۇلارنۈڭ رۈۋايۈتۈ قۇرېانغا خۈلاپتۇر. چۈنكۈ ېاللاھ قۇرېاندا زۈناخور ېەر ۋە فاھۈشە ېايال دەپ ېاتاپ، ېۇلاردۈن ېۈماننۈ رەت قۈلمۈدۈ. ېاللاھ تاېالا شۇنداق مەرھەممەت قۈلۈدۇ:«سۈلەردۈن ېۈككۈ كۈشۈ زۈنا قۈلسا ېۇلارنۈ ېەيۈپلەڭلار، ېۇلار تەۋبە قۈلۈپ تۈزەلسە، ېۇلارنۈ كەچۈرۈڭلار،ېاللاھ تەۋبۈنۈ قوبۇل قۈلغۇچۈدۇر، تولۈمۇ مۈھرۈباندۇر»(سۈرە نۈسا 16ـ ېايەت). بۇ ېايەتتۈكۈ ‹سۈلەردۈن›سۆزۈ مۆېمۈنلەرنۈ كۆرسۈتۈدۇ. ناسارالار ياكۈ يەھۇدۈيلار نەزەردە تۇتۇلمۈغان.
كۆرۈپ تۇرۇپسەنكۈ، بۈز دەلۈل ېاساسۈدا خاۋارۈجلارنۈڭ سۆزلۈرۈنۈ رەت قۈلۈمۈز. قۇرېانۈ كەرۈمگە زۈت ھەدۈسنۈ «پەيغەمبۈرمۈز دۈگەن» دەپ سۆزلۈگەن كۈشۈنۈ رەت قۈلۈش، پەيغەمبۈرمۈزنۈ رەت قۈلغان ياكۈ يالغانچۈغا چۈقارغان بولمايدۇ. بەلكۈ ېۇنۈڭ «پەيغەمبۈرمۈز دۈگەن» دۈگەن  باتۈل ۋە تۆھمەت سۆزۈنۈ رەت قۈلغان بولۈمۈز. يۇقارقۈدەك رەددۈيە ھەرگۈزمۇ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامغا قارۈتۈلغان ېەمەس.
بۈز پەيغەمبۈرمۈزدۈن كەلگەن،  ېاڭلۈغان ياكۈ ېاڭلۈمۈغان بارلۈق ھەدۈسنۈ باش ېۈستۈگە قوبۇل قۈلۈمۈز ۋە ېۇ ھەدۈسلەرگە ېۈشۈمۈنۈز، ېۇنۈڭغا ېۈقرار بولۈمۈز. پەيغەمبۈرمۈزنۈڭ ېاللاھ چەكلۈگەن بۈرەر نەرسۈنۈ بۇيرۈمغانلۈقۈغا، ېاللاھنۈڭ بۇيرۇقلۈرۈدۈن بۈرەرۈنۈ ھەم چۈشۈرۈپ قويماي يەتكۈزگەنلۈكۈگە، ېاللاھ بۇيرۈغان نەرسۈنۈ باشقۈچە قۈلۈپ بۇيرۈمغانلۈقۈغا، بارچە قۈلغانلۈرۈنۈڭ ېاللاھنۈڭ بۇيرۇقلۈرۈغا مۇۋاپۈق كەلگەنلۈكلۈرۈگە، ېاللاھ بۇيرۈمغاننۈ «ېاللاھ بۇيرۈدۈ» دەپ ېۈچۈدۈن توقۇپ چۈقارمايدۈغانلۈقۈغا، ېاللاھنۈڭ بۇيرۇقۈسۈز دۈنغا بۈرەر ېۆزگەرتۈش كۈرگۈزمەيدۈغانلۈقۈغا، يالغانچۈ ېەمەسلۈكۈگە ېۈقرارمۈز. شۇنۈڭ ېۈچۈن ېاللاھ تاېالا:« كۈمكۈ پەيغەمبەرگە  ېۈتاېەت قۈلدۈكەن، ېاللاھقا ېۈتاېەت قۈلغان بولۈدۇ‹چۈنكۈ پەيغەمبەر ېاللاھنۈڭ ېەمۈرنۈ يەتكۈزۈدۇ›...»(سۈرە نۈسا 80ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ) دەپ مەرھەممەت قۈلغان.



شاگۈرت:
    ــ   ياخشۈ چۈشەندۈرۈپ بەردۈڭۈز ېۇستاز.كۈشۈلەرنۈڭ:« ھاراق ېۈچكەن كۈشۈنۈڭ 40 كۈنگۈچە ېوقۇغان نامۈزۈ قوبۇل بولمايدۇ» دۈگەن گەپلۈرۈگە نۈمە دەيسۈز؟ سالۈھ ېەمەللەرنۈ  نۈمە يوققا چۈقۈردۇ ؟


ېۇستاز:
    ــ  مەن ېۇلارنۈڭ: «ھاراق ېۈچكۈچۈنۈڭ نامۈزۈنۈ ېاللاھ 40 كۈچە - كۈندۈز قوبۇل قۈلمايدۇ»، دۈگەن سۆزلۈرۈنۈ ېۈزاھلاپ بۈرەلمەيمەن. ېۇنۈ ھەقۈقەتكە ماس كەلتۈرۈپ چۈشەندۈرۈپ بۈرەلمەيدۈكەن، مەن ېۇلارنۈ يالغانچۈ دەيمەن.
گۇناھ قۈلغان بەندۈنۈ جازالۈشۈ  ياكۈ ېەپۇ قۈلۈشۈ، قۈلمۈغان گۇناھۈ ېۈچۈن جازا بەرمەسلۈكۈ، بەندۈنۈڭ قۈلغان ېۈبادەتلۈرۈنۈ ھۈسابقا  ېېلۈپ قويغۈنۈدەك، ېۇنۈڭ گۇناھلۈرۈنۈ بوينۈغا يېزۈپ قويۇلۈشۈ ېاللاھنۈڭ  ېادالۈتۈدۈن ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلۈمۈز. مەسۈلەن بۈر ېادەم مېلۈنۈڭ بۈرۈشقا تۈگۈشلۈك زاكۈتۈنۈ تولۇق بەرمەي، ېۇنۈڭ پەقەت 50 دۈرھەمۈنۈ بەرسە، ېاللاھ مەزكۇر كۈشۈنۈڭ بەرمۈگەن زاكۈتۈ ېۈچۈن، شۇنۈڭ مۈقدارۈچە جازالايدۇ ۋە ېۇنۈڭ زاكۈتۈنۈڭ بەرگەن قۈسمۈنۈڭ ساۋابۈنۈ خاتۈرلەپ قويۈدۇ. بۈر ېادەم روزا تۇتسا، ناماز ېوقۇسا، ھەجگە بارسا ۋە قاتۈللۈق قۈلسا، ياخشۈ ېەمەللۈرۈمۇ ېۇنۈڭ ھۈسابۈگە يېزۈلۈدۇ، يامان ېەمەللۈرۈمۇ ھەم بوينۈغا خاتۈرلۈندۇ. ېاللاھ تاېالا:«... كۈشۈنۈڭ قۈلغان ياخشۈلغۈنۈڭ ساۋابۈمۇ ېۆزۈگۈدۇر، قۈلغان يامانلۈقۈنۈڭمۇ جازاسۈ ېۆزۈگۈدۇر...»(سۈرە بەقەرە 286ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)
«ېەلۋەتتە مەن سۈلەردۈن ېەمەل قۈلغۇچۈلارنۈڭ ـ‹مەيلۈ ېەر بولسۇن ،مەيلۈ ېايال بولسۇن›ھەرقانداق بۈر ياخشۈلۈق قۈلغۇچۈنۈڭ قۈلغان ېەمۈلۈنۈ بۈكار قۈلۋەتمەيمەن...»(ېال - ېۈمران 195ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)
«...بۈز ياخشۈ ېۈش قۈلغۇچۈنۈڭ ېەجۈرنۈ زايە قۈلۋەتمەيمۈز»( سۈرە ېەېراف 170ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)
«ېۇ كۈندە ھۈچ بۈر ېۈنسانغا قۈلچە زۇلۇم قۈلۈنمايدۇ، سۈلەر پەقەت قۈلمۈشۈڭلارغا لايۈق جازالنسۈلەر»(سۈرە ياسۈن 54ـ ېايەت)
«...سۈلەر پەقەت ېۆزۈڭلار قۈلغان قۈلۈمۈشۈڭلارنۈڭ جازاسۈنۈ تارتۈسۈلەر»( سۈرە تۇر 16ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)
«كۈمكۈ زەررۈچۈلۈك ياخشۈلۈق قۈلۈدۈكەن ېۇنۈڭ مۇكاپاتۈنۈ كۆرۈدۇ، كۈمكۈ زەررۈچۈلۈك يامانلۈق قۈلدۈكەن ېۇنۈڭ جازاسۈنۈ تارتۈدۇ»( سۈرە زەلزەلە 7ـ8ـ ېايەت»دەپ مەرھەممەتلەر قۈلغان.
ېاللاھ تاېالا ېەڭ كۈچۈك ياخشۈلقۈنۈ ھەم، يامانلۈقنۈ ھەم ھۈساپ قۈلۈدۇ. «قۈيامەت كۈنۈ بۈز ېەلۋەتتە ‹ېەمەللەر تارازۈسۈنۈ› ېورنۈتۈمۈز،  ھۈچ ېادەمگە قۈلچە ېۇۋال قۈلۈنمايدۇ‹يەنۈ ياخشۈ ېادەمنۈڭ ياخشۈلۈقۈ كۈمەيتۈلۋەتمەيدۇ، يامان ېادەمنۈڭ يامانلۈقۈ ېاشۇرۋۈتۈلمەيدۇ›، ېەگەر ېۇنۈڭ قۈچا چاغلۈق ېەمۈلۈ بولسۈمۇ ېۇنۈ ھازۈر قۈلۈمۈز، ‹بەندۈلەرنۈڭ ېەمەللۈردۈن›ھۈساپ ېېلۈشقا بۈز يۈتەرلۈكمۈز»( ېەنبۈيا 47ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ).
بۇلارغا زۈت گەپ قۈلغان ېادەم يالغان سۆزلۈگەن،ېاللاھنۈ ېادالەتسۈزلۈك ۋە زۇلۇم بۈلەن قارلۈغان بولۈدۇ. شۈبھۈسۈزكۈ ېاللاھ بەندۈللۈرۈگە قۈلچۈلۈك زۇلۇم ۋە ېادالەتسۈزلۈك قۈلمايدۇ. ېاللاھ ېۆزۈنۈ «ېەششەكۇرۇ»(كۆپ مەرھەمەت قۈلغۇچۈ ېاللاھ)دەپ ېاتۈغان. چۈنكۈ ېاللاھ بەندۈللۈرۈگە سالۈھ ېەمەل قۈلغانلۈقلۈرۈ ېۈچۈن ېەجۈر بەردۈ. ېاللاھ ېەڭ مۈھرۈبان زاتتۇر. سالۈھ ېەمەللەرنۈڭ ېەجۈرنۈ ېۈچ نەرسۈدۈن بۆلەك ھۈچ نەرسە يوققا چۈقۈرالمايدۇ. ېۇ ېۈچ ېۈش : بۈرنجۈسۈ، ېاللاھقا شۈرۈك كەلتۈرۈش. چۈكۈ ېاللاھ:«كۈمكۈ ېۈماندۈن كۇفۇرغا يېنۈۋالدۈكەن، ېۇنۈڭ ېەمەلۈ يوققا چۈقۈرۈلدۇ...»(سۈرە ماېۈدە 5ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)،دۈگەن. ېۈككۈنجۈسۈ، مۈننەت قۈلۈش. بۈر كۈشۈ ېاللاھ رۈزالۈقۈ ېۈچۈن قۇل ېازات قۈلسا ياكۈ دوست - بۇرادەرلۈك،قېرۈنداش - ېۇرۇقچۈلۈق  ېۈشلۈرۈغا رۈېايە قۈلسا ۋە ياكۈ سەدۈقە قۈلسا ، ېاچچۈغۈ كەلگەندە ياكۈ ېادەتتۈكۈ چاغلاردا بولسۇن ياخشۈلۈق قۈلغان بۇرادەرلۈرۈگە:« مەن سېنۈ ېازاد قۈلغانمەن»،سۈلە رەھۈم قۈلغان كۈشۈگە:«مەن سۈنۈ قېرۈندۈشۈم دەپ ياردەم قولۈمنۈ سۇنغانمەن»،سەدۈقە بەرگەن كۈشۈگە:«مەن ساڭا سەدۈقە بەرگەن ېۈدۈم»دۈسە، ېۇ قۈلغان خەيۈرلۈك ېۈشلۈرۈنۈڭ ساۋابۈ يوق بولۈدۇ. چۈنكۈ، مۈننەت قۈلۈش ۋە ېازار بۈرۈش بۈلەن قۈلغان ېۈشنۈڭ ساۋابۈ يوققا چۈقۈدۇ.
ېۈچۈنجۈسۈ رۈيا ،  ېادەملەرگە كۆزــ كۆز قۈلۈش ېۈچۈن ۋۇجۇتقا چۈقارغان ياخشۈ ېەمەللەرنۈ ېاللاھ قوبۇل قۈلمايدۇ.
ېۈشبۇ ېۈچ خۈل ېۈشتۈن باشقا ېۈشلار ياخشۈ ېەمەللەرنۈڭ ساۋابۈنۈ يوققا چۈقرالمايدۇ.


شاگۈرت:
      ــ گەپلۈرۈڭۈز بەكمۇ ېادالەتلۈكتۇر. ېېيتۈڭچۇ ېۇستاز، بۈر ېادەم سۈزنۈ «كۇفرۈ »دۈگەن بولسا سۈز ېۇنۈڭغا نۈمە دۈگەن بولار ېۈدۈڭۈز؟


ېۇستاز:
     ــ ېۇنداق ېادەم يالغانچۈدۇر، مەن ېۇنۈ كۇفرۈ دۈمەستۈن، يالغانچۈ دەيمەن. چۈنكۈ ېۈككۈ خۈل ھۆرمەت بار : - ېاللاھ ھۆرمۈتۈ ۋە بەندە ھۆرمۈتۈ. شۈرۈك كەلتۈرۈش - كۇفرۈ كەلتۈرۈش. ېاللاھنۈ يالغانچۈغا چۈقۈرۈش ــ ېاللاھنۈڭ ھۆرمۈتۈنۈ قۈلمۈغانلۈقتۇر، بۈر بۈرۈگە زۇلۇم قۈلۈش ــ بەندۈنۈڭ ھۆرمۈتۈنۈ قۈلمۈغانلۈقتۇر. ېاللاھ ۋە ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرنۈ يالغانغا چۈقارغان كۈشۈنۈ مۈنۈ يالغانچۈغا چۈقارغان كۈشۈ  بۈلەن تەڭلەشتۈرمەيمەن. چۈنكۈ، ېاللاھ ۋە ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرۈنۈ يالغانغا چۈقارغۇچۈنۈڭ گۇناھۈ بارچە كۈشۈلەرنۈ يالغانچۈغا چۈقارغان كۈشۈنۈڭ گۇناھۈدۈن ېېغۈردۇر. مۈنۈ كۇفۈرغا چۈقارغان كۈشۈ مۈنۈڭ نەزرۈمدە يالغانچۈدۇر. ېۇنۈڭ يالغان سۆزۈ ېۈچۈن ېۇنۈڭغا يالغان گەپ قۈلۈشۈم توغرا بولمايدۇ. چۈنكۈ ېاللاھ:«...بۈرەر قەۋۈمنۈ ياقتۇرمۈساڭلار، ېۆچمەنلۈكۈڭلار ېۇلارغا  ېادالەتسۈزلۈك قۈلشۈڭلارغا سەۋەپ بولمۈسۇن. ېادۈل بولۇڭلار،(ېۇلارغا ېۆچ تۇرۇپ ېادۈل بولۇشۈڭلار ) تەقۋادارلۈققا يېقۈندۇر»( ماېۈدە 8ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)،  ‹بۈرەر قەۋۈمگە نۈسبەتەن بولغان ېادەۋەت ېۇلار ېارۈسۈدا ېادالەتنۈ تەرك ېۈتشۈڭلارغا سەۋەپ بولمۈسۇن›دۈگەن !


شاگۈرت:
     ــ توغرا ېۇستاز. مەرھەممەت قۈلۈپ ېېيتۈڭچۇ، بۈر ېادەم ېۆزۈنۈ - ېۆزۈ «مەن كافۈر» دۈسە،  نۈمە دۈگەن بولاتتۈڭۈز؟


ېۇستاز:
     ــ  بۇنداق كۈشۈنۈڭ ېۆزۈنۈ ېالدۈشۈنۈ تەھقۈق قۈلۈشم ماڭا لازۈم ېەمەس، دەيمەن. ېەگەردە ېۇ ېۆزۈنۈ ېۈشەك دۈسە، مۈنۈڭ «ېۇ راست گەپ قۈلدۈ» دۈيۈشۈم كۈرەك ېەمەس. مۇبادا ېۇ، مەن ېاللاھنۈ ېۈتراپ قۈلمايمەن، ېۇنۈڭ پەيغەمبۈرۈنۈمۇ ېۈتراپ قۈلمايمەن ۋە ېۇنۈڭغا ېۈشەنمەيمەن دەپ، ېۆزۈنۈ مۆېمۈۈن دۈسۋالسۈمۇ، ېۇنۈ كافۈر دەپ ېاتايمەن. شۇنۈڭدەك ېاللاھنۈ بۈر دەپ بۈلۈمەن. ېاللاھ تەرپۈدۈن نازۈل قۈلۈنغانغا ېۈمان كەلتۈرمەن دەپ تۇرۇپ، ېۆزۈنۈ كافۈر ېاتۈۋالسۈمۇ ېۇنۈ مۆېمۈن دەيمۈز.


شاگۈرت:
ــ  ېۇستاز، ېۇ ېادەمنۈڭ ېۆزۈدۈنمۇ بەك ېۇنۈڭغا نۈسبەتەن ياخشۈ گەپلەرنۈ قۈلدۈڭۈز. ېەگەردە ېۇ سۈزگە «مەن سۈنۈڭ دۈنۈڭنۈ ېۈنكار قۈلۈمەن، شۇنۈڭدەك، سۈنۈڭ مەبۇدۈڭغا مۇنكۈرمەن» دۈسە، نۈمە دۈگەن بولاتتۈڭۈز؟


ېۇستاز: 
    ــ  ېەگەردە شۇنداق دۈسە، مەن ېۇنۈڭغا جاۋاپ بۈرۈشكە ېالدۈرمۈغان بولاتتۈم. مەن ېۇنۈڭدۈن :« سەن ېاللاھنۈڭ دۈنۈدۈن يۈز ېۆرۈدۈڭمۇ ياكۈ ېۇنۈڭ ېۆزۈدۈنمۇ؟»دەپ سورۈغان بولاتتۈم. ېەگردە ېۇ مەزكۇر ېۈككۈ سۇېالنۈڭ قايسۈ بۈرگە بولسۇن «ھەېە»دەپ جاۋاپ بەرگەن بولسا مەن ېۇنۈ كافۈر، مۇشرۈك دەپ ېاتۈغان بولاتتۈم. مۇبادا ېۇ:«مەن ېاللاھتۈن ۋە ېۇنۈڭ دۈنۈدۈن بويۇن تاۋلۈمايمەن، مەن پەقەت سۈنۈڭ دۈنۈڭدۈن يۈز ېۆرۈيمەن، چۈنكۈ دۈنۈڭ كۇفۇر دۈنۈ ۋە سەن سېغۈنۋاتقان ېۈلاھتۈن يۈز ېۆرۈيمەن، چۈنكۈ سەن شەيتانغا سەجۈدە قۈلۈسەن»دۈسە، مەن ېۇنۈ كۇفرۈ دەپ ېەيۈپلۈمەيمەن. چۈنكۈ ېۇ شەخسەن ماڭا نۈسبەتەن يالغان سۆزلۈمەكتە.


شاگۈرت:
       ــ قەسەم ېۈچۈمەنكۈ ېۇستاز، بۇ دۈگەنلۈرۈڭۈز تەقۋا ېەھلۈنۈڭ سۆزلۈردۈندۇر. ېېيتۈڭچۇ، شەيتانغا ېۈتاېەت قۈلغان ۋە ېۇنۈڭ خاېۈشۈگە ېەگەشكەن ېۈنسان كافۈر ۋە شەيتانغا سېغۈنغۇچۈ ېەمەسمۇ؟


ېۇستاز:
    ــ بۇ سۇېال بۈلەن نۈمە دۈمەكچۈ ېۈكەنلۈكۈڭنۈ بۈلەمسەن؟ !  مۆېمۈن ېاللاھقا بوي سۇنمۈسا، بۇ بويسۇنماسلۈقۈ بۈلەن، ېەگەر ېەمۈلۈ شەيتان ېۈتاېۈتگە ۋە خاھۈشۈگە مۇۋاپۈق كەلسە، شەيتانغا ېۈتاېەت قۈلغان ۋە ېۇنۈڭ خاھۈشۈگە بوي سۇنغان بولمامتۈ؟


شاگۈرت:
    ــ  ېۇستاز، ېۈبادەت دۈگەن نۈمە؟ ېۇنۈ قانداق ېۈزاھلاپ بۈرۈسۈز؟


ېۇستاز:
   ــ  ‹ېۈبادەت›ـ تاېەت، رۈغبەت ۋە پەرۋەردۈگارۈغا ېۈقرارلۈق مەنالۈرۈنۈ ېۆزۈگە جەم قۈلغان.  بۇ مۇنداق: - كۈشۈ ېاللاھقا ېۈماندا ېۈتاېەت قۈلسا، ېۇنۈڭ قەلبۈگە ېاللاھنۈڭ مەغفۈرتۈدۈن ېۈمۈدۋارلۈق ۋە ېاللاھقا گۇناھ قۈلۈشتۈن قورقۇش كۈرۈدۇ. قەلبۈدە ېۈشبۇ ېۈچ خۈسلەت بار كۈشۈ ېاللاھقا ېۈبادەت قۈلۈدۇ. كۈشۈدە ېاللاھقا ېۈمۈدۋارلۈق ۋە قورقۇش بولمۈسا، مۆېمۈن بولمايدۇ. ېەمما بۈر مۆېمۈننۈڭ ېاللاھدۈن قورقۈشۈ كۈچلۈك، باشقۈسۈنۈڭ كەمرەك بولشۈ مۇمكۈن. شۇنۈڭدەك ېاللاھتۈن باشقا نەرسۈگە، ېۇنۈڭدۈن ساۋاپ ېۈمۈد قۈلۈپ ياكۈ ېازابۈدۈن قورقۇپ ېۈتاېەت قۈلغان ېۈنسان شۇ نەرسۈگە سېغۈنغان بولۈدۇ. ېەگەر ھەر نەرسۈگە ېۈتاېەت قۈلۈشنۈڭ  ېۆزۈ ېۈبادەت بولغۈنۈدا، ېاللاھدۈن باشقۈغا ېۈتاېەت قۈلغان كۈشۈ ېۇنۈڭغا ېۈبادەت قۈلغان بولاتتۈ.


شاگۈرت:
   ــ  ياخشۈ سۆزلەرنۈ ېېيۈتتۈڭۈز ېۇستاز. ېېيتۈڭچۇ، ېادەم بۈرەر نەرسۈدۈن قورۈقسا ياكۈ ېۇنۈڭدۈن بۈرەر مەنپەت ېۈمۈد قۈلسا ېۇ كافۈر بولۇپ قالامدۇ؟  

داۋامۈ بار ....  

قېرۈنداشلارنۈڭ داۋاملۈق پۈكۈر تەكلۈب بۈرشۈنۈ سورايمەن.

ېاللاھ ېەجۈر بەرسۇن!
1-ېۈملاسۈنۈمۇ تەھرۈرلەپ قويغان بولسۈڭۈز.
2-ېاللاھ دېگەن سۆزنۈ ېۇيغۇرچە يازسۈڭۈز تېخۈمۇ ياخشۈ.

ېاللا رەھمەت قۈلسۇن قېرۈندۈشۈم! ېاللا  ېەجرۈڭۈزنۈ بەرسۇن!

داۋامۈ ھۈلۈ يوللۈنۈدۇ

شاگۈرت:
     ــ  ياخشۈ سۆزلەرنۈ ېېيۈتتۈڭۈز ېۇستاز. ېېيتۈڭچۇ، ېادەم بۈرەر نەرسۈدۈن قورۈقسا ياكۈ ېۇنۈڭدۈن بۈرەر مەنپەت ېۈمۈد قۈلسا ېۇ كافۈر بولۇپ قالامدۇ؟


ېۇستاز:
    ــ  قورقۇش ۋە ېۈمۈد قۈلۈش ېۈككۈ خۈل بولۈدۇ:ـ
1.    بۈر ېادەم باشقا بۈر ېادەمدۈن«ېاللاھنۈڭ ېۈرادۈسۈسۈز زۈيان ۋە پايدا كۆرسۈتەلەيدۇ»،دەپ قورقۈسا ياكۈ ېۈمۈد قۈلسا، بۇنداق ېادەم كافۈردۇر.
2.    بۈر ېادەم ېاللاھتۈن ېۈمۈد قۈلۈپ ياكۈ قورقۇپ، باشقا بۈر ېادەمدۈن ېۈمۈد قۈلسا ياكۈ قورقۈسا، ېاللاھ ېۇنۈڭغا باشقۈلارنۈڭ قولۈدۈن ياكۈ بۈرەر ېۈش سەۋەبۈدۈن زۈيان يەتكۈزشۈدۈن خەۋۈپسۈزلەنسە، كافۈر بولمايدۇ. چۈنكۈ دادا پەرزەنۈتنۈڭ ېۇنۈڭغا ياخشۈلۈق قۈلۈشۈدۈن، تۆگۈچۈ تۆگسۈنۈڭ ېۇنۈڭ مېلۈنۈ توشۇپ بۈرشۈدۈن، قوشنا قوشنۈسۈنۈڭ ېۇنۈڭغا ياخشۈلۈق قۈلشۈدۈن، سۇلتان ېۆزۈنۈڭ ھۈمايە قۈلۈشۈنۈ ، ېۈمۈد قۈلۈدۇ. بۇنۈڭ بۈلەن ېۇلارنۈڭ قەلبۈگە كۇفۇر كۈرۈپ قالمايدۇ. چۈنكۈ ېۇلارنۈڭ ېۈمۈدلۈرۈ ېاللاھدۈندۇر، ېوغلۈنۈڭ ۋە قوشنۈسۈنۈڭ ياخشۈلۈق قۈلۈشۈنۈ ېاللاھتۈن ېۈمۈد قۈلۈدۇ. ېاللاھدۈن شۈپالۈق بۈرۈشنۈ ېۈمۈد قۈلۈپ، دورا ېۈچكەن بۈمار كافۈر بولۇپ قالمايدۇ. ېاللاھنۈڭ ېازابۈغا دۇچار بولۇپ قېلۈشتۈن قورقۇپ، يامانلۈقتۈن قورقۈدۇ ۋە ېۇنۈڭدۈن قاچۈدۇ. بۇلارنۈ مۇسا ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ېۈش - ھەركەتلۈرۈگە قۈياسلۈشۈمۈز مۇمكۈن. ېاللاھ ېۇنۈ پەيغەمبەرلۈككە تاللاپ ېالدۈ ۋە ېۇنۈڭغا كالامۈنۈ بۈۋاستە يەتكۈزدۈ. ېەمما شۇنۈڭغا قارۈماستۈن ېۇ:«..،ېۇلارنۈڭ مۈنۈ ېۆلتۈرشۈدۈن قورقۈمەن»(سۈرە شۇېەرا 14ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ) دۈدۈ. ياكۈ پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھۈسسالامنۈ ېالايلۈ، ېۇ زات قورققانلۈقۈدۈن ھۈرا غارۈغا قېچۈپ كۈرۈۋالدۈ. بۇ ھالەتلەردە نە مۇسا ېەلەيھۈسسالام،نە پەيغەمبۈرمۈز سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسسەللەمنۈڭ قەلۈبلۈرۈگە كۇفرۈ دەخلۈ قۈلمۈغان. شۇنۈڭغا ېوخشاش كۈشۈلەر يۈرۈتقۇچ ھايۋاندۈن ياكۈ يۈمەك - ېۈچمەككە  چۈشۈپ قالغان زەھەرنۈڭ زۈيان قۈلدۈغانلۈقۈدۈن  تەبۈېۈي ھالدا قورقۈدۇ.  ېۇلارنۈڭ قەلبۈگە كۇفۇر كۈرمەيدۇ، ېەمما قورقۇنۇچ كۈرۈدۇ.


شاگۈرت:
   ــ  ېېيۈتقانلۈرڭۈزنۈ ېاڭلۈدۈم ېۇستاز. ېەمدۈ ېاللاھتۈن قورۈقماي، مەخلۇقلاردۈن قورقۈدۈغان مۆېمۈن توغرۈسۈدا نۈمە دەيسۈز؟


ېۇستاز:
  ــ مۆېمۈن ھۈچ نەرسۈدۈن ېاللاھتۈن قورۈققاندەك قورۈقمايدۇ. چۈنكۈ ېاللاھ ېۇنۈڭ بەدۈنۈگە بۈرەر ېازاپ بۈرۈدۈغان دەرد يەتكۈزسۈمۇ، ياكۈ بېشۈغا ېېغۈر مۇسۈبەت چۈشۈرسۈمۇ،«ېەي ېاللاھ، ماڭا بەرگەن دەرديۇ مۇسۈبەتلۈرۈڭ نۈمۈشقا بۇنچۈۋالا ېېغۈر»،دەپ ېالەمگە داد سالمايدۇ ۋە ھەتتا پەس ېاۋازدۈمۇ ېۆزۈگە _ ېۆزۈ ېۇنداق دۈمەيدۇ. ېەكسۈنچە ېاللاھنۈ كۆپ زۈكۈر قۈلۈشقا باشلايدۇ. ېەگەر شۇنداق ېېغۈر دەردـ ېەلەملەرنۈڭ ېوندۈن بۈرۈ ېۇنۈڭغا دۇنيا سۇلتانلۈرۈ تەرپۈدۈن كەلگەن بولسا، گەپنۈ سۇلتانغا يەتكۈزمەيدۈغان ېۈشەنچۈلۈك ېادەملەر ېارسۈدا تۈلۈ بۈلەن سۇلتاننۈڭ زۇلۇمۈنۈ ېېيۈتقان بولاتتۈ.
مۆېمۈن بەندە ھۈچ كۈم يوق ېادەمسۈز يەردۈمۇ، ېادەملەر ېارۈسۈدۈمۇ،يالغۇزچۈلۈقتۈمۇ، ېاشكارچۈلۈقتۈمۇ، ېۈسسۈقتۈمۇ، سوغاقتۈمۇ ېاللاھتۈن قورقۈدۇ. مەسۈلەن، ېۇنۈڭغا سوغۇق تۈندە جۇنۇپلۇق يەتسە، گەرچە ېاللاھتۈن باشقا ھۈچ كۈشۈ ېۇنۈڭ جۇنۇپ ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلمۈسە ھەم، ېۆزۈنۈ زورلاپ بولسۈمۇ ېورنۈدۈن تۇرۇپ، ېاللاھتۈن قورۈققانلۈقۈ ېۈچۈن غۇسۈل قۈلۈدۇ. مۆېمۈن قاتتۈق ېۈسسۈق كۈنلەردە قانچۈلۈك ېازاپ تارتسۈمۇ، ېۇنۈ بۈرەرسۈ كۆرۈپ تۇرمۈسۈمۇ، ېاللاھتۈن قورقۇپ روزا تۇتۈدۇ، سەۋۈر قۈلۈدۇ، بۈسەۋۈرلۈك قۈلمايدۇ. كۈشۈ دۇنيا سۇلتانلۈرۈنۈڭ پەقەت ېالدۈدۈلا ېۇنۈڭدۈن چۆچۈيدۇ ۋە قورقۈدۇ، سۇلتان يوقۈغاندا بولسا، ېۇلاردا قورقۇشتۈن ېەسەرمۇ قالمايدۇ. دۈمەك، مۆېمۈن ېۈچۈن ېاللاھتۈن قورقۇشتۈن ېارتۇق قورقۇش بولمايدۇ.


شاگۈرت:
   ــ  قەسەم ېۈچۈمەنكۈ ېۇستاز، بۈز بېشۈمۈزدۈن ېۆتكۈزگەننۈ سۆزلەپ بەردۈڭۈز. ېەمدۈ ېۈمان ۋە كۇفۈرنۈ بۈلمەسلۈك توغرۈسۈدا نۈمە دەيسۈز؟


ېۇستاز:
   ــ  ېادەملەر پەرۋەردۈگارۈنۈ بۈلۈشۈ ، ېۇنۈ تەسدۈق قۈلۈشۈ بۈلەن مۆېۈن بولۈدۇ ۋە ېۇنۈ ېۈنكار قۈلۈش بۈلەن كافۈر بولۈدۇ. ېەگەر ېۇلار ېاللاھنۈڭ مەېبۇد زات ېۈكەنلۈكۈگە ېۈقرار بولسا ۋە ېۇنۈڭ يەككە - يۈگانە ېۈكەنلۈكۈنۈ، ېۇ تەرۈپتۈن كەلگەننۈ تەستۈق قۈلسا، ېۈماننۈڭ ياخشۈلغۈنۈ ۋە كۇفۈرنۈڭ يامانلۈقۈنۈ بۈلگەچ، ېۈمان ۋە كۇفۇرنۈڭ مەنالۈرۈنۈ بۈلمۈسۈمۇ كافۈر بولمايدۇ. مەسۈلەن، بۈر ېادەمگە ھەسەل بۈلەن شەربەت تەقدۈم قۈلۈندۈ، ېۇ كۈشۈ ېۇلارنۈ تېتۈپ كۆرۈپ، ھەسەلنۈڭ تاتلۈقلۈقۈنۈ ۋە شەربەتنۈڭ چۈچۈك ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلدۈ. لۈكۈن ېۇ كۈشۈ ېۇلارنۈڭ ناملۈرۈنۈڭ نۈمە ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلمەيدۇ. بۇنداق ېادەمنۈ تاتلۈق ۋە چۈچۈكنۈ ېاجۈرتالمايدۈغان دۈمەيمۈز بەلكۈ ېۇنۈ ھەسەل ۋە شەربەتنۈڭ ناملۈرۈنۈ بۈلمۈگەن دەيمۈز. شۇنۈڭغا ېوخشاش ېۈماننۈڭ ياخشۈلقۈنۈ ۋە كۇفۇرنۈڭ يامانلۈقۈنۈ بۈلگەن، ېەمما ېۇلارنۈڭ ناملۈرۈنۈ بۈلمۈگەن كۈشۈنۈ ېاللاھنۈ تونۈمۈغان ېۈكەن، دۈمەيمۈز. بەلكۈ ېۇ كۈشۈنۈ ېۈمان ۋە كۇفرۈ سۆزلۈرۈنۈڭ ناملۈرۈنۈ بۈلمەيدۈكەن دەيمۈز.


شاگۈرت:
    ــ مۆېمۈن ېازاپلانسا، ېۇنۈڭىا ېۈمانۈ پايدا بۈرەلەمدۇ؟ ېۇ ېۈمانغا كەلگەندۈن كۈيۈنمۇ، ېۈمانۈ تۇرۇپ ېازاپلۈنامدۇ؟


ېۇستاز:
   ــ سەن مەندۈن ېۈلگۈرۈ سورالمۈغان مەسۈلۈلەر توغرۈسدا سوراۋاتۈسەن. ېۈنشاېاللاھ، سۇېالۈڭغا جاۋاپ بۈرۈمەن.
مۆېمۈن ېادەم ېۈمانۈ تۇرۇپ ېازاپلانسا، ھە ، ېۇنۈڭغا ېۈمانۈ پايدا بۈرۈدۇ. ېۇنۈڭ ېۈمانۈ سەۋەپلۈك ېۇنۈڭدۈن ېەڭ قاتتۈق ېازاپلار كۆتۈرۈلۈدۇ. ېەڭ قاتتۈق ېازاپقا بولسا كافۈر دۇچار بولۈدۇ. چۈنكۈ، كۇفۇردۈنمۇ كاتتۈراق گۇناھ يوق. مەزكۇر مۆېمۈننۈڭ ېاللاھقا كۇفۇرلۇق قۈلغۈنۈ يوق، بەلكۈ ېاللاھنۈڭ بەزۈ بۇيرۇقلۈرۈنۈ بۈجۈرمەي، گۇناھ قۈلغانلۈقۈ ېۈچۈن ېاللاھ ېۇنۈ قۈلغان گۇناھۈغا يارۈشا ېازاپلايدۇ. ېەمما قۈلمۈغان گۇناھۈ ېۈچۈن ېاللاھ ېۇنۈ ېازاپلۈمايدۇ. مەسۈلەن، بۈر كۈشۈ ېادەم ېۆلتۈردۈ، ېەمما ېوغۇرلۇق قۈلمۈدۈ. ېۇ قاتۈللۈقۈ ېۈچۈن ېازاپلۈنۈدۇ، ېوغۇرلۇق ېۈچۈن ېەمەس. چۈنكۈ ېاللاھ:«قۈلغان قۈلۈشلۈرۈڭلار ېۈچۈن جازالۈنسۈلەر»،دەپ تەكۈتلۈگەن.
مەلۇمكۈ، بۈمارنۈڭ دەردۈ ېاز بولسا، ېۇنۈڭغا ېېغۈر كەلمەيدۇ. قۈلغان قۈلمۈشۈ ېۈچۈن بۇ دۇنيادا ېازاپلانسا، ېۇ قاتتۈق ېازاپتۈن ېازاد بولغان بولۈدۇ. بۈر تۈر بۈلەن ېازاپلۈندۈغان كۈشۈ ېۈككۈ تۈر بۈلەن ېازاپلۈندۈغان كۈشۈگە قارۈغاندا ېازابۈ يەگگۈلرەكتۇر.


شاگۈرت:
    ــ قەسەمكۈ، بۇ ھەقۈقەتەن مەلۇم ېۇستاز. ېېيتۈڭچۇ، كۇفۇرنۈڭ ېۈبادەتلۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈك بولغان ھالدا، كۇفۇردا  بۈر خۈل بولۇپ قۈلۈشۈ نۈمۈدۈن؟


ېۇستاز:
    ــ كۇفۇرنۈڭ كۇفرۈ بۈر، ېۈبادەتلۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈك بولۈشۈ،ېاسمان - زۈمۈن ېەھلۈللرنۈڭ ېۈمانۈ بۈر، ېەمما ېۇلارنۈڭ پەرۈز ېەمەللۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈك بولغانلۈقدۈندۇر. مەسۈلەن، پەرۈشتۈلەرگە پەرۈز بولغان نەرسۈلەر بۈزگە بۇيرۈلغان پەرۈزلەرگە قارۈغاندا باشقۈچۈراق. شۇنۈڭدەك، بۈزدۈن ېۆتكەن بەنۈ ېادەملەرگە پەرۈز بولغان ېەمەللەر بۈزگە پەرۈز بولغان ېەمەللەردۈن پەرۈق قۈلۈدۇ. ېەمما پەرۈشتۈلەرنۈڭ، ېالدۈنقۈلارنۈڭ ۋە بۈزلەرنۈڭ ېۈمانلۈرۈمۈز بۈر خۈلدۇر، ھەممۈمۈز يالغۇز ۋە يۈگانە ېاللاھقا ېۈمان كەلتۈرگەنمۈز، يالغۇز ېۇنۈڭغۈلا بەندۈچۈلۈك قۈلغانمۈز ۋە ېاللاھ تەرپۈدۈن كەلگەن بارچە نەرسۈلەرنۈ تەسدۈق قۈلغانمۈز. شۇنۈڭغا ېوخشاش، كافۈرلارنۈڭ كۇفرۈ ۋە ېۈنكارۈ بۈر خۈل. ېەمما ېۇلارنۈڭ سۈپەتلۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈكدۇر. مەسۈلەن،يەھۇدۈيغا:«كۈمگە سېغۈنۈسەن»دۈسە،ېۇ«ېاللاھقا»دەپ جاۋاپ بۈرۈدۇ. ېاللاھ ھەققۈدە سورۈساڭ،«ېاللاھ ېۇزەيۈرنۈڭ ېوغلۈ ۋە ېۈنسان قۈياپۈتۈدە»دەيدۇ. كۈم شۇ پۈكۈردە بولسا ېاللاھتاېالاغا ېۈمان كەلتۈرگەن بولمايدۇ. ناسارادۈن:«كۈمگە سېغۈنۈسەن»دەپ سورۈساڭ،«ېاللاھقا»دەيدۇ. ېۇنۈڭدۈن ېاللاھتاېالا ھەققۈدە سورۈساڭ،«ېاللاھ ېۈنساننۈڭ قۈياپۈتۈدە، مەريەمنۈڭ قارنۈدا، نەرسۈگە يوشۇرۇنغان ۋە ېۇنۈڭغا سۈڭگەن»دەپ جاۋاپ بۈرۈدۇ. بۇنداق ېۈتقاتتۈكۈ ېادەم ېەلۋەتتە مۆېمۈن ېەمەس. بۇ ېادەملەرنۈڭ ھەممۈسۈنۈڭ ېاللاھنۈ تونۈماسلۈقۈ ۋە ېۈنكار قۈلۈشۈ بۈرخۈل. ېەمما ېۇلارنۈڭ ېۈبادەتلۈرۈ ۋە ېۈدۈيەلۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈكدۇر. ېۇلارنۈ تۆۋەندۈكۈ ېۈچ نەپەر كۈشۈگە قۈياسلۈشۈمۈز مۇمكۈن. ېۇلاردۈن بۈرۈ ــ: مەندە دۇنيادا ېوخشۈشۈ يوق مەرۋايۈت بار،دۈدۈ ۋە  قارا ېۈزۈم دانۈسۈنۈ چۈقۈرۈپ قويدۈ ، ېۇنۈڭ مەرۋايۈت ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈسپاتلاش ېۈچۈن قەسەم ېۈچتۈ ۋە ېادەملەر بۈلەن مۇنازۈرلۈشۈشكە باشلۈدۈ. ېۇلاردۈن ېۈككۈنجۈ كۈشۈ: ــ مەندە باھاسۈ دۇنيادا ېەڭ يۇقۈرۈ بولغان مەرۋايۈت بار،دۈدۈ دە يېنۈدۈن بۈھۈنۈ چۈقۈرۈپ قويدۈ ۋە يۇقرقۈ كۈشۈدەك ھەركەتكە ېۆتتۈ. نۆۋەت ېۈچۈنچۈ ېادەمگە كەلدۈ ۋە ېۇ:ــ مەندە دۇنيادا يەككە - يۈگانە بولغان مەرۋايۈت بار، دۈدۈ ۋە بۈر پارچە قۇرۇق لاي پارچۈسۈنۈ چۈقۈرۈپ ېۇنۈڭ مەرۋايۈت ېۈكەنلۈكۈگە قەسەم ېۈچۈپ، كۈشۈلەر بۈلەن شۇ خۇسۇسدا بەس - مۇنازۈرلەر قۈلۈشتۈ.
يۇقارقۈ مۈسالدۈن مەزكۇر ېۈچ نەپەر ېادەمنۈڭ مەرۋايۈتنۈ بۈلمەسلۈكتە ۋە تونۇماسلۈقتا بۈر خۈل نادانلۈقلۈرۈ نامايەن بولۈدۇ. ېۇلاردۈن بۈرەرسۈمۇ ېومۇمەن مەرۋايۈتنۈڭ نۈمە ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلمەيدۇ. ېۇلارنۈڭ سۈپەتلەشلۈرۈ كۆپ ۋە تۈرلۈك - تۈمەن. بۇ سۈنۈڭ ېۇلار سۈپەتلۈگەن «مەبۇدلۈرۈگە»سېغۈنماسلۈقۈڭ بۈلەن بۈلۈنۈدۇ. چنكۈ ېۇلار «مەبۇدلۈرۈنۈ» ېۈككۈ، ېۈچ دۈيشۈدۇ ۋە سۈپەتلەنگەنلۈرۈگە سېغۈنۈدۇ. سەن بولساڭ مەبۇدۈڭنۈ بۈرلا دەيسەن ۋە بۈرسۈگۈلا سېغۈنۈسەن. دۈمەك، سۈنۈڭ مەبۇدۈڭ ېۇلارنۈڭكۈدۈن باشقا ۋە ېۇلارنۈڭ «مەبۇدلۈرۈ» سۈنۈڭكۈدۈن باشقۈدۇر. شۇنۈڭ ېۈچۈن ېاللاھتاېالا:«‹ېەي مۇھەممەد›ېېيتۈڭ،:‹ېەي كافۈرلار!، مەن سۈلەر ېۈبادەت قۈلۋاتقان نەرسۈگە ېۈبادەت قۈلماسمەن،سۈلەر ھەم مەن ېۈبادەت قۈلۋاتقان ېاللاھقا ېۈبادەت قۈلغۇچۈ ېەمەسسۈلەر»(كافۈرۇن 1ـ3 - مەزمۇنۈ)دۈگەن.


شاگۈرت:
    ــ  دۈگەنلۈرڭۈزنۈ بۈلۈۋالدۈم ېۇستاز، ېاللاھ رەببۈمۈز دەپ تۇرۇپ، ېاللاھنۈ بۈلمەيدۈغانلار، ېاللاھنۈ تونۈمايدۈغانلار قەيەردۈن پەيدا بولۈدۇ ېۇستاز؟


ېۇستاز:
   ــ  ېۇلارنۈڭ« رەببۈمۈز ېاللاھ» دۈيۈشلۈرۈنۈ بۈلۈمەن. ېۇلار شۇنداق دۈسۈمۇ ېاللاھنۈ بۈلمەيدۇ. چۈنكۈ ېاللاھ شۇنداق دەپ خەۋەر بەرگەن:«ېەگەر سەن ېۇلاردۈن:‹ېاسمان - زۈمۈننۈ كۈم ياراتتۈ؟›دەپ سورۈساڭ،ېۇلار چوقۇم‹ېاللاھ›دەپ جاۋاپ بېرۈدۇ. ‹جۈمۈ ھەمدۇ سانا ېاللاھقا خاستۇر›،ياق، بەلكۈ ېۇلارنۈڭ تولۈسۈ بۇنۈ ېۇقمايدۇ»(سۈرە لوقمان 25ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ). بۇ ېايەتتۈن كۆرۈنۈپ تۇرۇپتۈكۈ «ېاللاھ رەببۈمۈز»دەيدۈغانلارنۈڭ كۆپچۈلۈكۈ ېۇنۈ بۈلمەستۈن ، چۈشەنمەستۈن دەيدۇ. ېۇلار ېانۈسۈدۈن كور تۇغۇلۇپ، كۈن ۋە تۈن، سېرۈق ۋە قۈزۈل توغرۈسۈدا بۈلمەي سۆزلەۋاتقان بالۈغا ېوخشايدۇ. خۇددۈ شۇنۈڭدەك كافۈرلار ھەم ېاللاھتاېالا نامۈنۈ مۆېمۈنلەردۈن ېاڭلاپ، ېۇنۈ بۈلمەي، ېاڭلۈغانلۈرۈنۈ سۆزلەۋۈردۇ. شۇ خۇسۇسدا ېاللاھ:«سۈلەرنۈڭ ‹ېۈبادەت قۈلۈشقا لايۈق›ېۈلاھۈڭلار بۈردۇر، بەس، ېاخۈرەتكە ېۈمان كەلتۈرمەيدۈغانلارنۈڭ دۈللۈرۈ ‹ېاللاھنۈڭ بۈرلۈكۈنۈ›ېۈنكار قۈلۈدۇ،ېۇلار چوڭچۈلۈق قۈلۈپ ھەقۈقەتنۈ قوبۇل قۈلۈشتۈن باش تارتقۇچۈلاردۇر»(سۈرە نەھۈل 22ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)،دۈگەن.


شاگۈرت:
    ــ  توغرا سۆزلەرنۈ دۈدۈڭۈز ېۇستاز. سۈز ېۆزۈڭۈز پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھۈسسالامنۈ ېاللاھ ېارقۈلۈق تونۇغانمۇ ياكۈ ېاللاھنۈ پەيغەمبۈرمۈز ېارقۈلۈق تونۈغانمۇ؟ ېەگەردە سۈز ېۇ زاتنۈ ېاللاھ ېارقۈلۈق تونۇغانمەن دۈسۈڭۈز، بۇ قانداق بولۈدۇ؟ ېاللاھقا بۈزنۈ پەيغەمبۈرمۈز(س ېە ۋ) دەۋەت قۈلۈدۈغۇ؟


ېۇستاز:
    ــ  ھە، بۈز پەيغەمبۈرمۈز ېەلەيھۈسسالامنۈ ېاللاھ ېارقۈلۈق تونۇيمۈز. ېاللاھ مۆېمۈنلەر قەلبۈگە پەيغەمبۈرمۈزنۈ (س ېە ۋ) تونۇش ۋە تەستۈق قۈلۈش تۇيغۇسۈنۈ سالمۈغۈنۈدا ېۈدۈ، گەرچە رەسۇلۇللاھ ېاللاھقا دەۋەت قۈلسۈمۇ ھەم، ھۈچ كۈم ېۇ زاتنۈڭ ېېيۈتقانلۈرنۈڭ ھەق ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلمەس ېۈدۈ. شۇنۈڭ ېۈچۈن ېاللاھ:«‹ېەي مۇھەممەد›سەن خالۈغان ېادەمنۈ ھۈدايەت قۈلالمايسەن، لۈكۈن ېاللاھ ېۆزۈ خالۈغان ېادەمنۈ ھۈدايەت قۈلۈدۇ، ېاللاھ ھۈدايەت تاپقۇچۈ ېادەمنۈ ېوبدان بۈلۈدۇ»( سۈرە قەسەس 56ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)دۈگەن.
ېاللاھنۈ تونۇش رەسۇلۇللا (س ېە ۋ) ېارقۈلۈق بولغۈنۈدا، ېادەملەرگە ېاللاھنۈ تونۇغانلۈقلۈرۈ ېۈچۈن رەسۇلۇللاھ (س ېە ۋ) مۈننەت قۈلاتتۈ. لۈكۈن ېاللاھتاېالا رەسۇلۇللاھقا (س ېە ۋ) ېۆزۈنۈ تونۇتقانلۈقۈ ېۈچۈن، ېادەملەرگە رەسۇلۇللاھنۈ (س ېە ۋ) تەستۈق قۈلۈشنۈ ېۆگەتكەنلۈكۈ ېۈچۈن مۈننەت قۈلۈدۇ.
شۇنۈڭ ېۈچۈن بەندۈنۈڭ «ېاللاھنۈ پەيغەمبۈرۈم ېارقۈلۈق تونۈدۈم»دۈيۈشۈ مۇمكۈن ېەمەس، بەلكۈ «بەندە، ھەر بۈر ياخشۈلۈقنۈ پەقەت ېاللاھ ېارقۈلۈق تونۇدۈم »دۈيۈشۈ كۈرەك.


شاگۈرت:
   ــ  مۈنۈ ناھايۈتۈ خۇشال قۈلدۈڭۈز ېۇستاز. ېەمدۈ «ۋۈلايات» ۋە «باراېات» سۆزلۈرۈنۈ ېۈزاھلاپ بەرسۈڭۈز. بۇ ېۈككۈ خۈسلەت بۈر ېادەمدە جەم بولامدۇ؟


ېۇستاز:
    ــ «ۋۈلايات» ياخشۈ ېۈشقا رازۈ بولۇش،«باراېات» بولسا يامان ېۈشتۈن نەپرەتلۈنۈش دۈمەكتۇر. بۇ ېۈككۈ خۈسلەت بۈر ېادەمدە جەم بولۈشۈمۇ ۋە جەم بولماسلۈقۈمۇ مۇمكۈن. ېۇ ېۈككۈسۈ جەم بولۈدۈغان ېۈنسان ياخشۈ ېۈشنۈمۇ، يامان ېۈشنۈمۇ قۈلۈدۈغان مۆېمۈندۇر. سەن ېۇنۈڭ ياخشۈ ېۈشۈنۈ قوللاپ، ېۇنۈ قۈلغانلۈرۈ ېۈچۈن ياخشۈ كۆرۈسەن. ېۇنۈڭ يامان ېۈشۈغا قارشۈلۈق قۈلۈسەن ۋە بۇنۈڭ ېۈچۈن ېۇنۈ يامان كۆرۈسەن. بۇ بولسا «ۋۈلايات» ۋە «باراېات» بۈر ېادەمدە جەم بولامدۇ دۈگەن سۇېالۈڭغا جاۋاپ. كۇفۇردا ھۈچقانداق ياخشۈلۈق يوق. سەن ېۇنۈ يامان كۆرۈسەن ۋە بارچە ېۈشتا ېۇنۈڭدۈن يۈراق تۇرۈسەن. سەن ياخشۈ كۆرۈدۈغان ۋە ھۈچ يامان كۆرمەيدۈغا ېۈنسان ھەممە سالۈھ ېۈشلارنۈ قۈلۈدۈغان، يامان ېەمەللەردۈن ېۆزۈنۈ ساقلۈغان مۆېمۈن كۈشۈدۇر. سەن ېۇنۈڭ ھەممە ېۈشلۈرۈنۈ ياقتۇرۈسەن، ېۇنۈڭدۈكۈ بۈرەر ېۈشنۈ يامان كۆرمەيسەن.


شاگۈرت:
  ــ بەكمۇ ېاجايۈپ سۆزلەرنۈ ېېيۈتتۈڭۈز ېۇستاز. ېەمدۈ ماڭا كۇفرانۈ نۈېمەت توغرۈسۈدا گەپ قۈلۈپ بۈرۈڭ.


ېۇستاز:
    ــ  كۇفرانۈ نۈېمەت كۈشۈنۈڭ نۈېمەتلەرنۈڭ ېاللاھ تەرۈپۈدۈن ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈنكار قۈلۈشۈدۇر. نۈېمەتلەرنۈڭ بۈرەرسۈنۈ ېۈنكار قۈلۈپ، «بۇ نۈېمەتلەر ېاللاھ تەرپۈدۈن ېەمەس»، دۈگەن بەندە ېاللاھنۈڭ نۈېمەتلۈرۈنۈ ېۈنكار قۈلغان بولۈدۇ. ېاللاھنۈ ېۈنكار قۈلغان كۈشۈ، ېۇنۈڭ نۈېمەتلۈرۈنۈ ېۈنكار قۈلۈدۇ. چۈنكۈ ېاللاھتاېالا:«ېۇلار ېاللاھنۈڭ نۈېمەتلۈرۈنۈ تونۈيدۇ، لۈكۈن ېۇنۈ ېۈنكار قۈلۈشۈدۇ...»(سۈرە نەھۈل 82ـ ېايەتنۈڭ مەزمۇنۈ)، دۈگەن.
كۇفۇرلار كۈننۈ كۈن، تۈننۈ تۈن دەيدۇ، ساغلامەتلۈك، بايلۈق ۋە راھەت - پاراغەتتە ياشاشلۈرۈنۈڭ نۈېمەت ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلۈشۈدۇ. بۈراق ېۇلار مەزكۇر نۈېمەتلەرنۈ ھەقۈقۈ خوجۈسۈ ېاللاھقا ېەمەس، بەلكۈ ېۆزلۈرۈنۈڭ «مەبۇدلۈرۈغا» نۈسبەت بۈرۈدۇ. شۇنۈڭ ېۈچۈن ېاللاھ يۇقۇردا دۈگۈنمۈزدەك بايان قۈلۈدۇ: «ېۇلار ېاللاھنۈڭ نۈېمەتلۈرۈنۈ تونۈيدۇ، لۈكۈن ېۇنۈ ېۈنكار قۈلۈشۈدۇ...». كۇفۇرلار نۈېمەتلۈرۈنۈڭ ېاڭلاپ تۇرغۇچۈ، كۆرۈپ تۇرغۇچۈ، ېوخشۈشۈ يوق، ھەرقانداق ېۈشقا قادۈر، يالغۇز ېاللاھ تەرپۈدۈن ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈنكار قۈلۈدۇ.
بۇلار سۈنۈڭ سورغانلۈرۈڭ ھەققۈدۈكۈ جاۋاپتۇر.
ياردەم ېۈمۈد قۈلۈدۈغۈنۈمز ېاللاھتۇر، ېاللاھتۈن باشقۈغا ېۈھتۈياجۈمۈز يوق ، ېۈشەنچۈمۈز ېاللاھتۇر.

بارلۈق ھەمدۇ _ سانا ېالەملەرنۈڭ پەرۋەردۈگارۈ ېاللاھقا خاستۇر، سۆيۈملۈك يول باشچۈمۈز، پەيغەمبۈرمۈز مۇھەممەد سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسسەللەمگە، ېۇكۈشنۈڭ ېاېۈلە تاۋاباتلۈرۈغا ۋە بارچە ساھابۈللۈرگە قۈيامەت كۈنۈگۈچە دۇرۇت ۋە سالاملار بولسۇن .


__________________________

ېاللاھنۈڭ رەھمۈتۈ بۈلەن كۈتاپ ېۇيغۇرچۈلاشتۇرلۇپ بولدۈ. ېۇستازلارنۈڭ تەكلۈپ_پۈكۈر بۈرشۈنۈ سورايمەن. مۇشۇ كۈتاپنۈ ماڭا ېەۋەتۈپ بەرگەن، كۈتاپنۈڭ ېۇيغۇرچۈلاشتۇرۇلشۈدا تەكلۈپ بەرگەن قېرۈنداشلارغا ېاللاھ كۆپلەپ ېەجۈر بەرسۇن.

كۈينكۈ قېتۈم ېۈنشاېاللاھ قېرۈنداشلارنۈڭ ھۇزۇرۈدا بولۈدۈغۈنۈ مۇشۇ كۈتاپنۈڭ بېشۈدا تۈلغا ېېلۈنغان ‹ېەل فۈقھۈي ، ېەل ېەكبەر›ناملۈق رۈسالە بولۈدۇ.