ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
ئۆلۈك دېڭىز تىلغا ئېلىنسا كىشىلەر ھەمىشە تۇز كۆلنى كۆز ئالدىغا كەلتۈرىدۇ. ئەمما ھەقىقىي ئۆلۈك دېڭىز توغرىسىدىكى چۈشەنچىسى كۆپ ئەمەس. ئۆلۈك دېڭىز ئىئوردانىيە چېگراسىدا بولۇپ، دۇنيادىكى جايلاشقان ئورنى ئەڭ پەس ۋە ئەڭ تۇزلۇق كۆلدۇر. بۇ كۆلنىڭ ئۇزۇنلۇقى 67 كىلومېتىر، كەڭلىكى 18 كىلومېتىر، چوڭقۇرلىقى 300 مېتىر كېلىدۇ.
ئۆلۈك دېڭىز دېگەن ئىسىم ئەڭ دەسلەپتە ئەھلى سەلىپ قوشۇنى ئوتتۇرا شەرققە تاجاۋۇز قىلغاندا بىللە كەلگەن فرانسىيەلىك فورشنىڭ خاتىرىسىدە كۆرۈلگەن. ئۇ خاتىرىسىگە ئۆلۈك سۇغا ئوخشايدىغان بۇ جىمجىت دېڭىز بويىغا كەلگەندە ئىختىيارسىز «ئۆلۈك دېڭىز» دەپ ۋارقىرۋەتكەنلىكىنى يازغان.
ئۆلۈك دېڭىزنىڭ سۈيى تىپتىنچ بولۇپ، ئادەتتىكى جانلىقلار، ھەتتا سۇ ئۆسۈملۈكلىرىمۇ ئۇنىڭدا ياشىيالمايدىكەن. ئۆلۈك دېڭىزغا ساياھەتكە بارغانلارنىڭ كۆپىنچىسى ئۇنىڭدا چۆمۈلۈپ باقماقچى بولسىمۇ، بىراق، چۆمۈلەلمەيدىكەن. سۇ ئۈزەي دېسمۇ تەڭپۇڭلۇقى يوقۇلۇپ ئۈزەلمەيدىكەن. ھەرقانچە ماھارەتلىك سۇ ئۈزۈش ماھىرىمۇ ئۇنىڭدا ماھارىتىنى كۆرسىتەلمەيدىكەن. سۇ ئۈزۈشنى بىلمەيدىغان كىشىمۇ ئۇنىڭدا خاتىرجەم لەيلەپ يۈرەلەيدىكەن. ئۆلۈك دېڭىزنىڭ بۇ غەلىتە «مىجەزى» بىلەن لەيلىتىش كۈچى ئۇنىڭدىكى تۇز تەركىبى بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولۇپ، ئۇنىڭدىكى تۇزنىڭ تەركىبى ئادەتتىكى دېڭىز سۈيىنىڭ توققۇز ھەسسىسىگە باراۋەر كېلىدىكەن. ئېيتىشلارغا قارىغاندا، ئۆلۈك دېڭىزنىڭ تېگى غەلۋىرسىمان بولۇپ، مىنېرال ماددىلار ئېتىلىپ چىقىپ تۇرىدىكەن. ئىز تورى ئىز تورى ئىز تورى ئىز تورى ئىز تورى ئىز تورى ئىز تورى ئىز تور
خەتكۈچلەر:
