تىجارەت
( مۇخەممەس )
پۇلنىڭ غېمى كويىدا، يولغا چىققا تىجارەت ،
شەمۇ-شەنى ئايلىنىپ، ئالتۇن تاپقان تىجارەت ،
ئەقىل ئېپى ئۆزگىچە، ھەركەت چاققان تىجارەت ،
ئائىلىنى خاتىرجەم، تىنىچ باققان تىجارەت ،
خەلق ئالەم ئالدىدا، كەسپى چولپان تىجارەت .
قېرى بوۋاي، مومايلار، تاتلىق ئىكەن پۇل دەيدۇ ،
بوۋاقلارمۇ يىغلايدۇ، بۇلماق تىخى يىمەيدۇ ،
نەپ بولمىسا ئۆزگىلەر، قۇرۇق گەپنى دىمەيدۇ ،
تىلەمچىگە نان بەرسە، يەنە تىخى پۇل دەيدۇ ،
مېھرى ئىسسىق بۇ پۇلنىڭ، كۆڭۈل تاتقان تىجارەت .
ئۆزگىنىمۇ، ئۆزنىمۇ، نۇمۇس قىلماي باپلايدۇ ،
شىرىن گېپى تۇيۇقسىز، خۇشال قىلىپ ئەپلەيدۇ ،
جىگدە سېلىپ دوپپىغا، قەرزى بولسا سەپلەيدۇ ،
كەسپى ئۇلۇغ قويمىچى، تاتلىق گەپتە كەسلەيدۇ ،
نى ئادەمنى قاخشاتقان، ساختا يالغان تىجارەت .
سوغا ئېلىپ باشلىققا، ئۆيدىن تىخى كەتمەيدۇ ،
ئارىلىقتىن نەپ ئېلىپ، مىليۇنىرغا يەتمەيدۇ ،
پۇرسەت بولسا بەزىدە، قىرىنداشنى قەسلەيدۇ ،
نۆۋەت كەلسە ئۆزىگە، خوشامەتنى ئەسلەيدۇ ،
باشلىق بولۇپ ئۆسۈشمۇ، روناق تاپقان تىجارەت .
پۇل سورىسا يوق دەيدۇ، بار بولسىمۇ قىرىنداش،
بىرىپ تۇرسا ناۋادا، بولۇر ئاخىر بىر باتناش،
غەلۋە-غوتاڭ ئاۋىيدۇ، پۇل ھەققىدە كۆپ داتلاش ،
ئۆلۈپ قالسا كارى يوق، دەپ قويىدۇ ھەي ئاداش ،
ئىنسانلىقنى يوقاتقان، سېتىۋەتكەن تىجارەت .
ساختا ئوغۇت ئىشلىتىپ، دىھقان ئالدى << مول-ھوسۇل>>،
ھاياتلىقنى پەرىشتە، نابۇت قىلدى بىر ئوكۇل ،
بۇلغانمىدا كۆپ ئىشلەپ، جاننى بەردى نى ئوغۇل ،
موھىت قېنى، جان قېنى ؟ ئېلىپ كەتتى ھەي رۇسۇل ،
ئىقتىسادنىڭ دەردىدە، جاھان بۇزغان تىجارەت .
باخشى-داخان پۇل دەيدۇ، موللا رەمبال پۇل دەيدۇ ،
سەللە يوغۇن ئىمان يوق، << مەن سۇف، >>دەيدۇ كەل دەيدۇ،
ئالداپ قويسا ناداننى، << ساقايدى بۇ يەل >> دەيدۇ ،
گەر ساقايسا ۋىراچمۇ، << ئاددىغىنە يول >> دەيدۇ ،
ساختىلىققا ئېشىنىپ، ئۆمۈر ئۆتكەن تىجارەت .
تەكشۇرۇشكە كەلسىمۇ، ماڭا ئازراق بەر دەيدۇ ،
بەرمىسە گەر باھادا، بۇ بەك ناچار يەر دەيدۇ ،
ئاخىرىدا ۋاي تىخى، ئاققۇزماپسەن تەر دەيدۇ،
ئازراق بولسا بەرگىنىڭ، بارمۇ يانا سەر دەيدۇ ،
بىزنى شۇنداق گول قىلىپ، ئاينىپ كەتكەن تىجارەت .
يىقىلغاندا يۆلەك يوق، يۆلەپ قويسا پۇل دەيدۇ ،
كۆزگە كىرسە ئەخلەتلەر، پۇۋلەپ قويسا پۇل دەيدۇ،
ھاجىتىگە راۋا يوق، سۈيلەپ قويسا پۇل دەيدۇ،
ناخشا ئوقۇپ ئىكراندا، كۇيلەپ قويسا پۇل دەيدۇ ،
ئىنسانلىقنى پۇل قىلىپ، بەركەت تاپقان تىجارەت .
ئاپتۇرى: يۈسۈپجان سابىر ئوتياق
|