• ئىنسانىيەت يېشەلمىگەن سىرلار

    2009-05-13

    版权声明:转载时请以超链接形式标明文章原始出处和作者信息及本声明
    http://www.blogbus.com/bilim-kuq-logs/39337773.html

    ئىنسانىيەت يېشەلمىگەن سىرلار  
    ھاياتلىق نەدىن باشلانغان؟
    ئالەم زادى قانداق ماددىدىن تەركىب تاپقان ؟ نىمە ئۈچۈن ئۇخلايمىز "." ئىلىم- پەن ئۇچقاندەك راۋاجلىنىۋاتىدۇ ، بىراق بىز ھازىرغىچە يەنىلا نۇرغۇن قىيىن مەسىلىلەرگە جاۋاب تاپالمىدۇق .
    يەر شارىنىڭ يادروسى نېمىدىن تەركىب تاپقان؟
    يەر مەركىزى بىلەن يەر شارى سىرتقى يۈزىنىڭ ئارىلىقى ئاران4000 مىل (بىر مىل تەخمىنەن 16. 1 كىلومېتىر ) بولۇپ ، ئۇ يەردە
    چوڭلۇقى ئايدەك بىر قاتتىق تۆمۈر شار بار . بىز قېلىنلىقى 1800 مىلغا يېتىدىغان تاغ جىنسلىرى قاتلىمى ئۈستىدە
    ياشايمىز ، بۇ تا غ جىنسلىرى قاتلىمى يەرشارىنىڭ پوستى ۋە يەر يۈزىنى قاپلايدىغان ماددىنى شەكىللەندۈرگەن . ئۇنداققا ،
    بەر مەركىزى بىلەن يەر پوستى ئوتتۇرىدا قانداق ماددا بار ؟ بۇ ماددا ماگما بولۇپ ، ئالمىلار بۇ ماگمىنىڭ كونكرېت قايسى
    خىل مادىدىن تەركىب تاپقانلىقىنى ھەم ئەتراپتىكى مۇھىتقا قانداق تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىنى بىلەلمىدى.

    ۋاقىت تو ختىماي داۋام قىلامدۇ؟
    ئەپلاتوننىڭ قارىشىچە ، ۋاقىت ئۈزلۈكسىز داۋام قىلىدىكەن .ئەمما ئېينىشتېين قارشىچە ، ۋاقىت پەقەت بىر خىل ئۆلچەم بولۇپ ، يۇقىرى ۋە تۆۋەن ، سول ۋە ئوڭ ، ئىلگىرى ۋە كېيىندىن سىرت بولغان تۆتىتنجى ئۆلچەم ئىكەن ، ئېينىشتېيننىڭ ۋاقىت -بوشلۇق ئۇقۇمىنى نەزەرىيە جەھەتتە ئەمەلگە ئاشۇرۇشقا بولىدۇ . بىراق ئەمەلىيەتتە ئورۇنداش ناھايىتى قىيىن . چۈنكى بىز پەقەت ۋاقىت ئوقى بويىچە بىر يۆنىلىشكە قاراپ ماڭىمىز . لېكىن ئاخىرى ، چوقۇم توغرا (يەكۈن چىقىرىدىغان ئادەم چىقىدۇ ، بۇ پەقەت ۋاقىت مەسىلىسى خالاس .)
    ھاياتلىق قەيەردىن كەلگەن؟
    تەبىئىي تاللىنىش تەلىماتى ئورگانىزمنىڭ مۇھىتنىڭ ئۆزگىرىشىگە ماسلىشىش ئۈچۈن قانداق تەدرىجىي تەرەققىي قىلىپ كەلگەنلىكىنى چۈشەندۈرىدۇ . ئەمما دارۋىننىڭ نەزەرىيىسى تۇنجى ئورگانىزمىنىڭ قانداق پەيدا بولغانلىقىنى چۈشەندۈرۈپ بېرەلمەيدۇ . ھېچقانداق ھاياتلىق ئىزى بولمىغان بىرىكمە دەسلەپكى ھاياتلىقنى ياراتقانمۇ ؟ تۇنجى ھاياتلىق تەنچە قانداق قۇراشتۇرۇلغان ؟ بۇنىڭدىن تەبىئەت ئازراقمۇ بېشارەت بەرمىگەن .
    مۇز دەۋرنىڭ پەيدا بولۇشىغا نېمە سەۋەب بولغان
    كىچىك كۆلەملىك مۇز دەۋرى ھەر 20~40 مىڭ يىلدا بىر قېتىم يۈز بېرىدۇ ، چوڭ
    كۆلەمدىكىسى ھەر 100 مىڭ يىلدا بىر قېتىم يۈز بېرىدۇ . ئالىملارنىڭ قارىشىچە ، يەر شارى ئوربىتىسىنىڭ تەرتىپسىزلىكى ئۇنىڭ ئېنېرگىيە قوبۇل قىلىشىنىڭ ئاز - كۆپلۈكىنى ئۆزگەرتىپ، يەر شارىنىڭ ئۇشتۇمتۇت سوۋۇپ كېتىشىگە سەۋەب بولغان ئىكەن . بىراق تەتقىقاتلاردىن مەلۇم بولۇشىچە ، يەر شارى ئوربىتىسىنىڭ تەرتىپسىزلىكنىڭ يەر شارىنىڭ قۇياش ئېنېرگىيىسىنى قوبۇل قىلىشقا بولغان تەسىرى
    پەقەت %1 نىلا ئىگىلەيدىكەن . كىچىككىنە بۇ تەسىر قانداق قىلىپ يەر شارىنىڭ كىلىماتىدا ئۇشتۇمتۇت زور ئۆزگىرىش پەيدا قىلىدۇ ؟
    نېمىشقا DNAشىفىرىنى يېشىش لازىم؟
    بىر تىپىك ئىنسانىيەت ھۈجەيرىسى تەركىبىدە ئالتە فۇت (بىرفۇت تەخمىنەن 0.3 مېتىرغا تەڭ ) ئۇزۇنلۇقتىكى DNAبۇلىدۇ ،
    بىراق پەقەت بىر دىيۇيم (بىر دىيۇيم تەخمىنى 2.54 مىللىمېتىرغا تەڭ ) لۇق DNAلا ئاقسىل ئىشلەپچىقىرىشقا ئېھتىياجلىق بولغان
    شىفىرنى ئېلىپ يۈرىدۇ ، قالغان قىسمى زادى نېمە ؟ بەزىلەر تەتقىق قىلغاندىن كېيىن ، ئۇلارنىڭ كېرەكسىز نەرسە ئىكەنلىكىنى بايقىغان.
    بىراق بىئولوگلارنىڭ قارىشىچە ، ئاتالمىش بۇ كېرەكسىزDNA ئارىسىدىمۇ "بايلىق " بار ئىكەن .
    ئورمان پۈتۈن يەر شارىنىڭ ئىسسىپ كتشىگە قانداق تەسىر كۆرسىتىدۇ؟
    ھەممىگە مەلۇمكى ، ئورمان مۇھىتنىڭ ياخشىلىنىشىغا ياردەم بېرىدۇ . دەل - دەرەخ ئۆسۈش جەريانىدا پۈتۈن يەر شارىنى ئىللىتىدىغان باش جىنايەتچى كاربون (IV ) ئوكسىدىنى سۈمۈرىدۇ ، بىراق شۇنداق بولسىمۇ ، يەر شارى يەنىلا ئۈزلۈكسىز ئىسسىماقتا .
    شۇنىڭ بىلەن مۇنداق زىددىيەت كېلىپ چىقىدۇ . يەنى كەلگۈسىدە ، ئورمان كىلىماتنىڭ ئۆزگىرىشىنى ئاستىلىتالمايدۇ ، بىراق ئورماننىڭ
    ئۈزلۈكسىز ۋەيران بولۇشىغا ئەگىشىپ ، پۈتۈن يەر شارنىڭ ئىللىشى تېخىمۇ ئېغىرلىشىدۇ .
    چوڭ مېڭە ھەرىكەتنى قانداق ھېسابلايدۇ؟
    چوڭ مېڭىنىڭ ھەرىكەت قائىدىسىنى بىر تەرەپ قىلىش جەھەتتە سۈرئىتى بىرقەدەر ئاستىراق بولىدۇ ، قولنى قىزىق تەخسە ئۈستىگە
    قويغاندا ، ئادەم نەچچە مىللىسېكۇنتتا ئاندىن ئىسسىقنى سېزىدۇ . ئۇنداقتا چوڭ مېڭە قىسقا ۋاقىت ئىچىدە قانداق قىلىپ بۇ سېزىم بىلەن بىرلا ۋاقىتتا كۆرۈش سېزىمى سانلىق مەلۇماتلىرىغا ئېرىشىپ ، بەدەننى ھەرىكەتلەندۈرىدىغان ئۇچۇرلارنى پەيدا قىلىپ ، كەسلەنچۈكنىڭ
    تىلى بىلەن ھەش-پەش دېگۈچە چىۋىننى تۇتالايدىغان ، قولىمىزنىڭ چۈشۈۋاتقان ئەينەك ئىستاكاننى تۇتالايدىغان توغرا يولىنى
    ھېسابلاپ چىقالايدۇ ؟
    يەر شارىنىڭ ئىككى قۇتۇبى نېمە ئۈچۈن ئورۇن ئالماشتۇرىدۇ؟
    تەخمىنەن 800 مىڭ يىل ئىلگىرى ، كومپاس جەنۇبنى كۆرسەتكەن بولسا ، ئۇنىڭدىن بۇرۇنقى دەۋردە ، ئۇ شىمالنى كۆرسىتەتتى
    . يەر شارى ئۆز ئوقى ئەتراپىدا ئايلانغاندا ، ئىچكى يادروسىدىكى سۇيۇق مېتال قوچۇلۇپ بىر يەرگە يىغىلىپ ، بىر ئېلېكتر ماگنىت
    مەيدانىنى ھاسىل قىلىدۇ . ئۆز ئوقى ئەتراپىدا ئايلىنىش پەيدا قىلغان ئىچكى يادرو ھەرىكىتى يۆنىلىشىنىڭ ئۆزگىرىشى
    بۇ ئېلېكتر ماگنىت مەيدانىنىڭ ئىككى قۇتۇبىنى ئۆزگەرتىدۇ . مۇبادا ئېكتوپىك (باشقا ئورۇس ) جەريانى باشلانسا ، يەر شارى يەتتە مىڭ
    يىلدا ئاندىن جەنۇب ، شىمال ئالمىشىدىغان زور ئۆزگىرىشنى تاماملىيالايدۇ . بىر مىليون يىلدا بۇ خىل ئەھۋال ئوتتۇرا ھېساب
    بىلەن 3~2 قېتىم يۈز بېرىدۇ ، بىراق ئۇنىڭ قانداق ئەمەلگە ئاشىدىغانلىقىنى ھېچكىم بىلمەيدۇ .
    قارا ئۆڭكۈر ئۇچۇرى نەگە كەتتى؟
    قارا ئۆڭكۈرنىڭ تارتىش كۈچى ئىنتايىن چوڭ بولۇپ ،ھەرقانداق ماددا ياكى ئېنېرگىيە قارا ئۆڭكۈرنىڭ تارتىشىدىن قېچىپ كېتەلمەيدۇ .
    ئەمما فىزىك خاۋكىڭنىڭ ئېيتىشىچە ، مەلۇم خىل نەرسە قارا ئۆڭكۈرنىڭ تارتىش كۈچىدىن قېچىپ كېتەلەيدىكەن ، بۇ خىل نەرسە دەل "
    خاۋكىڭ رادىئاتسىيىسى "" دىن ئىبارەت مۇشۇنداق تاسادىپىي زەررىچىدۇر ، ئەگەر قارا ئۆڭكۈر مۇقىم قۇرۇلمىغا ئىگە ماددىنى چۈشۈرۈۋالسا ، ئۇنداقتا قار ئۆڭكۈر ھەر خىل ئۇچۇرلار بىلەن تولۇپ ، ھەرخىل ئېنىق بولمىغان شاۋقۇنلارنى چىقىرىدۇ ، ئۇنداقتا بۇ ئۇچۇرلار نەگە
    كەنتى؟
    بىز نېمە ئۈچۈن ھاۋارايىدىن ئالدىن مەلۇمات بېرەلمەيمىز؟
    مېتېئورولوگ لاۋرنتس بىر تۈرلۈك كومپيۇتېر ھاۋارايى تەقلىدىنى ئېلىپ بارغاندا ، بۇنىڭ ئىچىدىكى بىر پارامېتىر نى بەشلىك
    پۈتۈنلەش ئارقىلىق ھېسابلىغان . بۇ كىيىن مەشھۇر كېپىنەك ئېففېكتى "" گە ئايلانغان . لاۋرېنتسنىك بۇ خىل ئۇسۇلى مېتېئورولوگلارنىڭ
    ئىمكانقەدەر توغرا بولغان سانلىق مەلۇماتلارنى كومپيۇتېر مودېلىغا كىرگۈزۈپ ئۇلارنىڭ مۆلچەر رايون ئارىلىقىنى كېڭەيتىشىگە ئىلھام
    بەرگەن . بىراق ئىنتايىن توغرا سانلىق مەلۇماتلارمۇ بىزنى توغرا بولغان ئۇزۇن مۇددەتلىك مۆلچەرلەش نەتىجىسىگە ئېرىشتۈرەلمىدى .
    مېتېئورولوگلار يەنە ئاتموسفېرا ۋە دېڭىز - ئوكيانلارنىڭ ئۆز ئارا تەسىرى قاتارلىق ھاۋارايىغا تەسىر يەتكۈزىدىغان كۆپ خىل
    ئامىلنى چۈشىنىشى زۆرۈر . شۇڭا، نەچچە ئون يىلدىن كېيىنكى ياكى نەچچە ئەسىر كېيىنكى ھاۋارايىدىن ئالدىن مەلۇمات بېرىش
    ئاساسەن مۇمكىن ئەمەس .
    نېمە ئۈچۈن كېسەللىك تارقىلىدۇ؟
    تارقىلىشچان كېسەللىك ئەمەلىيەتتە پەقەت بىر خىل پاتوگېننىڭ سىرتقى ئىپادىسى . باكتېرىيىنىڭ يۇقۇملىنىشنى قانداق ئىشقا
    ئاشۇرۇشى ئۇلارنىڭ قانداق خىزمەت قىلىدىغانلىقى ھەم ئىنسانىيەتنىڭ قارشىلىق ئىقتىدارىنىڭ قانداقلىقىغا باغلىق ، بىراق
    ھېچكىم باكتېرىيىلەرنىڭ قايسى ۋاقىتتا ئادەملەر توپى ئارىسىدا تارقىلىدىغانلىقىنى بىلمەيدۇ ، شۇڭا دائىم قول يۇيۇشنى
    ئۇنتۇماسلىق كېرەك .
    ئېغىرلىق كۈچى قانداق ھاسل بولىدۇ؟
    نيۇتون ئاۋۋال ئالەملىك تارتىش كۈچىنىڭ ئاساسىي ماھىيىتىنى بايقىغان . ئۇ كىشىلەرگە ئاسمان جىسىملىرى ۋە ئىنسانلارنىڭ يەر شارىدىن چۈشۈپ كەتمەيدىغانلىقىدىكى سىرنى ئېچىپ بەرگەن .ئەمما بىز پەقەت ئالەملىك تارتىش كۈچى ھادىسىنىلا چۈشىنىمىز ،
    ئەمما بۇنىڭ ھاسىل بولۇش سەۋەبىنى تەتقىق قىلىشتا ئاساسەن ھېچقانداق ئىلگىرىلەش بولمىدى .
    نېمە ئۈچۈن ئەزالىرىمىز قايتا ئۆسمەيدۇ؟
    قىڭراق بارمىقىڭىزنى كېسىپ ئۈزۈۋەتكەندە ، بۇ بارماق سىز بىلەن مەڭگۈ خوشلىشىدۇ . لېكىن سەمەندەرنىڭ بىر پۇتى ئۈزۈۋېتىلسە ،
    ئۇنىڭدا تەبىئىي ھالدا بىر پۇت ئۆسۈپ چىقىدۇ . بىز تىرنىقىمىز زەخىملەنسە ھەيران قالىمىز يۇ ، ئەمما ھايۋانلار ئەزالىرىنىڭ قايتا
    ئۆسۈش جەريانى شۇنداق تەبىئىي بىلىنىدۇ . ئالىملار نېمە ئۈچۈن ھەممىگە قابىل " ئىنسانلارنىڭ بۇنى ئورۇندىيالمايدىغانلىقى
    بىلىشكە تەشنا .
    ماتېماتىكلار رېمان قىياسنى ئىسپاتلىيالامدۇ؟
    . 20- ئەسىرنىڭ بېشىدا ، گېرمانىيىلىك ماتېماتىك خىلبېرت، ئەگەر قاتتىق ئۇخلاپ مىڭ يىلدىن كېيىن ئويغانسا ، بىرىنچى بولۇپ :
    رېمان قىياسى ئىسپاتلاندىمۇ ؟ دەپ سورايدىغانلىقىنى ئېيتقان . ھازىر 001 نەچچە يىل ئۆتۈپ كەتتى ، بۇ مەسىلە تاكى ھازىرغىچە
    يەنىلا جاۋابسىز . رېمان قىياسى ئاتالمىش رېمانzata فۇنكسىيىسى ئاساسىدا نۆلگە تەقسىملىنىدۇ . مەزكۇر قىياس ئامېرىكا
    كرايت ماتېماتىكا تەتقىقات ئورنى تەرىپىدىن دۇنياۋى ماتېماتىكا مەسىلىسىنىڭ بىرى دەپ قارىلىپ ، مەزكۇر قىياسنى ئىسپاتلىغان
    ياكى ئىنكار قىلغان كىشىلەر بىر مىليون ئامېرىكا دوللىرىغا ئېرىشىدۇ دەپ بەلگىلەنگەن .
    نېمە ئۈچۈن ئۆلىمىز?
    فىزىكلاردىن شەيئىلەر نېمە ئۈچۈن ئۆلىدۇ ، دېگەن بۇ خىل مەسىلىنى سورىغاندا ، ئۇلار قىلچە ئىككىلەنمەستىن
    تېرمودىنامىكىنىڭ ئىككىنچى قانۇنىغا ئۇيغۇن كەلگەچكە ئۆلىدۇ دەپ جاۋاب بېرىدۇ . ھەرقانداق شەيئى مەيلى ئۇ مىنېرال ماددا ،
    ھايۋانات ، ئۆسۈملۈك ياكى ئاپتوموبىل بولسۇن ، ئاخىرى ھەممىسى پارچىلىنىپ يوقىلىدۇ . بۇ خىل ھادىسە ئىنسانىيەت
    ئۈستىدە يۈز بەرسە ئادەم قېرىيدۇ ۋە ئۆلىدۇ . قېرىشنىڭ سەۋەبى DNA زىيانغا ئۇچرىغان بولۇشى ،
    شۇنداقلا خروموسوما ئۇچ دانچىسى يىگىلىگەنلىكتىن بولۇشى مۇمكىن . ئەگەر ھاياتلىقنىڭ
    قايسى چاغدا ئاخىرلىشىدىغانلىقىنى بىلمەكچى بولساق ، يەنىلا ئېكولوگلاردىن ياردەم سوراش كېرەك ،
    بىراق ئۇلارمۇ بىر ئادەمنىڭ ئۆلۈش ۋاقتىنى توغرا مۆلچەرلىيەلمەيدۇ ، پەقەت ئالدىن مۆلچەرلەپ بېرىدۇ ، خالاس.
    分享到: