يېڭىچە مەدەنىيەت ئېڭى
(تور يازمىلىرىدىن تەسىراتىم)
مەقسۇت ئەمىن ئەركيار
يەرشارىلىشىشنىڭ ئىچىدە كۆپ قۇتۇپلار تەڭپۇڭلۇقى،كۆپ خىل مەدەنىيەتنىڭ تەڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشى،دۇنيا مىللەتلىرىنىڭ ئىناق بىللە ئۆتۈشى يېڭىچە مەزمۇن بولۇپ،ئىناق دۇنيا ئىدىيسى ئاساسى تېما.
كۆپ خىللىقى ساقلانغان يەرشارى مەدەنىيتى،مەدەنىيەت ئېكىلوگىيسى يارىتىپ،مەدەنىيەت زومىگەرلىكى ۋە مەدەنىيەتتىكى يەككىلەشتۈرۈشكە قانداق تاقابىل تۇرۇشتا ھالقىلىق مەسىلە — مەدەنىيەت ئېڭى مەسلىسى.چۈنكى،سىياسى،ئىقتىساد،ئىلىم-پەن،تېخنىكا دېگەنلەرنىڭ ھەممىسىگە ئادەم قاتنىشىدۇ.ئادەم مەلۇم مەدەنىيەتكە تەۋە.
مەدەنىيەت ئېڭى بولمىسا ئوخشىمىغان مىللەتلەر مەدەنىيتىنىڭ كۆپ خىللىقىنى ساقلاپ تەڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشتىن سۆز ئاچقىلى بولمايدۇ. «مەدەنىيەتنىڭ تۇغۇلۇشى ھەم ئۆلۈشى جانلىقلارنىڭ تۇغۇلۇش،ئۆلۈشىگە ئوخشىمايدۇ.ئۇنىڭ ئۆز قانۇنىيتى،ئۆز گېنى بولىدۇ». مەدەنىيەت ئەگەر مۇشۇ ھاياتلىق گېنىدىن ئايرىلسا،تارىخ ۋە ئەنئەنىدىن ئايرىلسا تەرەققىيات دەپ ئاتالغانلارنىڭ ھەممىسى ئۆزلىرىنى ئالداشتىن باشقا نەرسە ئەمەس. تارىخ ھەم ئەنئەنە بۇ ئىككىسى مەدەنىيەتنىڭ داۋاملىشىشىدىكى يىلتىز ۋە ئۇرۇق.
مەدەنىيەت ئېڭى كەم دېگەندە مۇنداق ئۈچ قاتلام مەنىگە ئىگە:
بىرى،ئاكتىپ ھەم ئاڭلىق ھالدا بىرخىل مەدەنىيەتنىڭ تارىخى ۋە ئەنئەنىسىنى قوغداش،ئۇنى داۋاملىشىشقا،تېخىمۇ جۇلالىنىشقا ئېرىشتۈرۈش.
ئىككىنچىسى،ئەنئەنە ۋە بەرپاچىلىقنىڭ بىرلىكىدىن چىقىش قىلىپ، كېلەچەككە يۈزلىنىش.دوگمىچىلىق ۋە ئۆلۈك تەقلىدچىلىكتىن ساقلىنىپ،ئۆزىنىڭ يولىدا مېڭىش.
ئۈچىنچىسى،سىرتقى مۇھىتقا دېققەت قىلىپ،ئۆزنى چۈشىنىشكە سىرتنى چۈشىنىشنى بىرلەشتۈرۈپ،يېڭى دۇنيا تەرتىۋى ۋە مەدەنىيەت ئەندىزىلىرىنى تەھلىل قىلىپ يېتىش. مىللى ئۆزلۈككە ئېتىبار بېرىپ،مىللى مەۋجۇتلۇقنىڭ ئەھمىيتى ۋە دۇنيا تەرەققىياتى ئۈچۈن قوشالايدىغان تۆھپىسىنى ھەقىقىي چۈشىنىش.
ئومۇمەن، ئۆز مىللىتىنىڭ مەدەنىيەت تارىخىنى توغرا بىلىپ يېتىش ۋە توغرا ئىزاھلاش ھەم ئۇنى رېئاللىققا باغلاش،باشقا مەدەنىيەتلەرنىڭ تەجرىبە-ساۋاقلىرى،ئىلغارلىقلىرىنى قۇبۇل قىلىش، دۇنيا مىللەتلىرى بىلەن بىرگە يېڭىچە مەدەنىيەت مۇھىتىنى ئورتاق يارىتىش— مانا بۇ يېڭىچە مەدەنىيەت ئېڭىدۇر.
يوللىغان ۋاقتى 2012-6-15 01:00:07
