باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى بولماق ئاسانمۇ ؟

xam65

باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى بولماق ئاسانمۇ ؟
ئەيساجان تۇردى ئاچچىق

بىز ھازىر باشلانغۇچ مەكتەپتە ھەرقانداق ئادەم ئوقۇتقۇچىلىق قىلالايدۇ دەپ قارا ۋاتىمىز ، شۇڭا ئۆز ۋاقتىدا باشلىقلارنىڭ ئۆيىدە « باۋمۇ » (بالا باققۇچى ) بولغان چىرايلىق قىزلارمۇ پۇلغا خىزمەتكە ئورۇنلىشىش كۆرسەتكۈچى سېتىۋالغان ساۋاتسىزلارمۇ ، كەنت خىزمىتىنى ياخشى ئىشلەپ ھۆكۈمەتنىڭ « رەھىم – شەپقىتى » گە ئېرىشكەن كەنت كادىرلىرىمۇ ، باشقا ئورگانلاردا خىزمەت ھۆددىسىدىن چىقالمىغان داشقاللارمۇ ... باشلانغۇچ مەكتەپكە توپلىنىپ ئوقۇتقۇچىلىق قىلىۋاتىدۇ . باشلانغۇچ مەكتەپ كېرەكسىز نەرسىلەرنى يىغىپ ساقلايدىغان ئىسكىلات ياكى شىركەت ئەمەسقۇ ؟ ! باشلانغۇچ مەكتەپلەردە ئىقتىدارلىق بىرەر ئوقۇتقۇچىنى بايقاپ قالساق ئەخلەت – چاۋارلار ئىچىدىن گۆھەر تېپىۋالغاندەك ئەجەبلىنىپ ، يۇقىرى دەرىجىلىك مەكتەپلەرگە ۋە باشقا ئورۇنلارغا يۆتكەپ كەتمىگىچە ئۇنىمىدۇق ، خۇددى باشلانغۇچ مەكتپلەرگە ئىقتىدارلىق دېگەن سۆز ياراشمايدىغاندەك . ئەسلىدە باشلانغۇچ مەكتەپ مائارىپى ئۇمۇىي مائارىپنىڭ ھۇلى ، ئاساسنى مۇستەھكەم تىكلەش ئۈچۈن ئىقتىدارلىق ئوقۇتقۇچىلارنىڭ كېرىكى يوقمۇ ؟ ! بۇ خىزمەتنىڭ ھۆددىسىدىن ئاشۇ بىر بۆلەك « ئىسكىلات قالدۇقلىرى » چىقالامدۇ ؟ !
تەرەققىي قىلغان ياپونىيە ، ئامېرىكا ، كورىيە ، فىرانسىيە قاتارلىق دۆلەتلەرنىڭ مائارىپ قۇرۇلمىسىنى كۆزۈتىدىغان بولساق ، ئۇلار باشلانغۇچ مەكتەپكە ئەڭ ئىقتىدارلىق ئوقۇتقۇچىلارنى تاللىۋالىدىكەن . ئۇلارچە باشلانغۇچ مەكتەپتە ئوقۇتقۇچىلىق قىلالمىغان كىشىلەر ھەر قانداق ئورۇندا ، ھەر قانداق خىزمەتنىڭ ھۆددىسىدىن چىقالمايدىكەن . ئۇلار باشلانغۇچ مەكتەپ مائارىپىنى چىڭ تۇتقاچقا بىزدىن تەرەققىي قىلىپ كەتكەن . مېنىڭچە باشلانغۇچ مەكتەپتە ئوقۇتقۇچىلىق قىلماق ئانچە ئاسان بولمىسا كېرەك . چۈنكى باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرى ھېچنېمە بىلمەيدىغان بالىلارغا بىلىم بېرىشى ، كۆزىنى ئېچىشى ، ئۆگىنىشى ئىرادىسىنى تۇرغۇزۇشى كېرەك . ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇتقۇچيىلىرىچۇ ؟ كۆزى ئېچىلغان ، ئاز – تولا بىلىم ئالغان ، ئەخلاق تەربىيىنى قوبۇل قىلغان ، ئۆگىنىش ئىرادىسى تۇرغۇزۇلغان ...بالىلارغا بىلىم بېرىدۇ . ئوتتۇرا مەكتەپ ۋە ئالىي مەكتەپلەردە بىر ئوقۇتقۇچى ھەپتىگە ( 2 – 10 ) سائەتكىچە دەرس ئۆتسە ، باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرى ( بىر قىسىم رايونلاردا )ھەپتىسىگە ( سىنىپ مۇدىرلىق خىزمىتىنى ئىشلىگەندىن سىرت ) 5 – 6 تەييارلىقتا 18 – 22 سائەتكىچە دەرس ئۆتىدۇ ، 500 – 600 پارچە تاپشۇرۇقنى تەكشۈرۈپ بىرمۇ – بىر پىكىر يازىدۇ ...ھېسسىياتى تۇراقلاشمىغان بۇ « كەپسىز » بالىلارغا ئايرىم – ئايرىم ھالدا مۇۋاپىق تەربىيە قىلىپ ئۇنىۋېرسال قابىليىتىنى ئۆستۈرۈشكە ئاساس سالمىسا تېخى ، كېچە – كېچىلەپ سىياسىي ئۆگىنىش قىلىپ تەسىرات ماقالىسى يازمىسا تېخى ، توختىۋالغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئاتا – ئانىسىغا ئەڭ يۇقىرى سەۋىيە بىلەن يالۋۇرۇپ مەكتەپ قوينىغا قايتۇرۇپ كەلمىسە تېخى ، ئۆز كۈچىگە تايىنىپ پۇل تاپمىسا تېخى ، يېزىلىق ھۆكۈمەتتە خىزمەت قىلىدىغان « لاي پاچاق مۇدىر »لارنىڭ بۇيرۇقىنى قۇبۇل قىلىپ پاختا تەرمىسە تېخى ...ئۇلارنىڭمۇ ئائىلىسى ، ئاتا – ئانىسى ، بالا – چاقىسى ، دوست – بۇرادەرلىرى بار ، ئەلۋەتتە ئۇلارغا ماسلاشمىسا ، ئۇلارنىڭ خىزمىتىنى قىلمىسا ، توغرا مۇناسىۋەت ئورناتمىسا ، فورمىلالىشىپ كەتكەن تېتىقسىز چاي ، ئولتۇرۇشلارغا بارمىسا ئەسلا بولمايدۇ . ئىش قىلىپ ئۇلارنىڭ قىلىدىغان ئىشى بېشىدىكى تۈكتىنمۇ كۆپ ، ئەقەللىسى يېڭى مەكتەپكە كىرگەن ئالتە ياشلىق ئۆسمۈر تاھارەت قىلغۇسى كېلىپ ئىشتان بېغىنى يېشەلمىسە ، بىرسى يەنە بىرسىگە قوپال گەپ قىلسا ، گۆلىيىپ قاراپ قويسا ، دەپتىرىنىڭ بىرەر ۋارىقى يوقاپ كەتسە ، تاماق يىيىش ۋاقتى سەللا ئۆتۈپ كەتسە ، ھەتتا قېرىنداشلىرى ( قەلەم ) ئۇچىلىغىدەك بولۇپ قالسا ... ئۇلارنىڭ ھاجىتىدىن كىم چىقىدۇ ؟ ! يەنە شۇ قاتمۇ – قات مەجبۇرىيەتلەرنى ئۆز ئۈستىگە ئالغان ، كىشىلەر ئانچە كۆزگە ئېلىپ كەتمەيدىغان باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى ئەمەسمۇ ؟ ! ؟
نۆۋەتتە بىرسى « دېھقان بولماق تەس »دېسە ، بىرسى « كادىر بولماق تەس » ، « شوپۇر بولماق تەس » ، « خوتۇن بولماق تەس » ، « تەخەي مىنمەك تەس » دېيىشىۋاتىدۇ ، ئەگەر ئىككى كۆزىمىزنى يوغانراق ئېچىپ قاراپ باقىدىغان بولساق « باشلانغۇچ مەكتەپتە ئوقۇتقۇچى بولماق ھەممىدىن تەس » ئىكەن ئەمەسمۇ ؟ !
ب د ت مائارىپ تەشكىلاتىنىڭ ئىستاتىسكىسىغا قارىغاندا : دۇنيا بويىچە باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە ئۆمرى ئالىي مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە ئۆمىرىدىن 4.2 ياش تۆۋەن ئىكەن . 1997 – يىلى كانادادا 14 ئالىي مەكتەپتىكى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ تەن ئېغىرلىقى بىلەن 14 باشلانغۇچ مەكتەپتىكى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ تەن ئېغىرلىقىنى سېلىشتۇرۇپ چىققان ، نەتىجىدە باشلانغۇچ مەكتەپ وقۇتقۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە تەن ئېغىرلىقى ، ئالىي مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە تەن ئېغىرلىقىدىن 3.75 كېلوگىرام تۆۋەن چىققان .
يۇقىرىقى ئىستاتىستىكىلارنىڭ نەتىجىسى باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ خىزمەت سىجىللىقىنىڭ ئېغىرلىقىنى جاپاسىنىڭ ئىناتايىن كۆپ ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلاپ بېرىدۇ ئەمەسمۇ ؟ !
ئەگەر بىز مىللىي مائارىپىمىزدا تۇنجى قەدەمنى توغرا ، راۋۇرۇس ئېلىپ ، كەلچەككە ئاساس سالايلى دېسەك ، باشلانغۇچ مەكتەپ مائارىپىنى مۇھىم ئىشلار كۈن تەرتىپىگە كىرگۈزەيلى باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنى ئىنتايىن تاللايلى ! ئۇلارنىڭ ئىش ھەققىنى ئۆستۈرۈپ بېرىش ئۇسۇلى ئارقىلىق ئورنىنى يۇقىرى كۆتىرەيلى ! قانداقتۇ باشلانغۇچ مەكتەپ يۇقىرى دەرىجىلىك مەكتەپلەردە خىزمەتنىڭ ھۆددىسىدىن چىقالمىغان لاياقەتسىز ئوقۇتقۇچىلارنى « سۈر گۈن »قىلىدىغان « جازا لاگىرى » غا ئايلىنىپ قالمىسۇن ! ... چۈنكى باشلانغۇچ مەكتەپ مىللىي مائارىپ گۈلىستانىدىكى ئەڭ « خاسىيەتلىك ئۇۋا » بولۇشقا مۇناسىپ .

; \  l# }# e% W7 H! a3 }

سەلكىن01

يېزىلىپتۇ ماقالە بەك ئاجايىپ تەسىرلىك،
پاكىت بىلەن سۆزلەپتۇ تىللىرىڭىز ئەيساجان.
قوللىرىدا بور تۇتقان،خۇشاللىقنى ئۇنۇتقان
' F$ {3 g6 }) K7 Cناتىۋاننى بەزلەپتۇ دىللىرىڭىز، ئەيساجان.
& G+ n( P. m9 U! A5 [
  e) n% d  b* h1 V3 Rئاساس مائارىپ قالدىغۇ ئوخشاپ ئۆگەي بالىغا،
+ P' a  L) b) R+ f. aبارالمايمىز دەرت تۆكۈپ كۆرەڭ مەزكۇر دادىغا.
+ [5 W" q2 _1 j; w$ n  \ساۋاتسىزلىق مودىغا قارام بولغان بۇ كۈندە،
كىملەر يېتەر مائارىپنىڭ ئېچىنىشلىق ھالىغا.

; x/ L% r4 `- q0 kئەمدى ئاساس مائارىپنى ئوڭشايدىغان چاغ كەلدى،
لىڭسىگۇڭنى قاتاردىن ھايدايدىغان چاغ كەلدى.
ياساپ گۈلدەك ھۆسنىنى، تۈزەپ ئۈستىۋېشىنى،
پەن- بىلىمدىن ئەقىلنى چاقلايدىغان چاغ كەلدى.
5 Q2 L/ w" t, a, A* c
6 N7 f: R/ D: m  @" S2 J) L; X5 ?بەكمۇ يامان ھەممىدىن مەسىلىسى شىتاتنىڭ،
يېزىدىكى مۇئەللىم تارتار يۈكىنى ئاتنىڭ.
ئوتتۇز سائەت دەرس ئۆتەر ھەپتىسىگە بەزىلەر،
سىزىقىدا ياشايدۇ ئۇلار ھايات- ماماتنىڭ...

ۋىجدان بىلەن دەپ كەلسەك يەنە نۇرغۇن ئىختىلاپ،
3 {$ u# q' D) f: Dتۈزەيمىز دەپ مائارىپنى بولدى نەچچە ئىنقىلاپ،
جېدىياۋنى قايتۇرسا ئۆز ئورنىغا، بارمىدى،
% b; \2 ~' h: c8 xئاقتى كۆزنىڭ گۈھىرى يوللىرىغا مىڭ قاراپ.
5 b6 ^( D. L/ j2 s3 M2 s8 g
بىلىپ قويسۇن باشلىقلار ھالىمىزنى بىزلەرنىڭ،
8 o6 U% |1 B7 Qساناپ قويسۇن كەلگەندە سانىمىزنى بىزلەرنىڭ.
( S* g! g: z0 Y( _1 ^سەھرادىكى مەكتەپتە ئىشلەپ قالغان گۇناھمۇ؟
/ {" s9 R1 l2 N) g- A) P2 @شورىمىسۇن زۇلۇكتەك قانىمىزنى بىزلەرنىڭ...
7 @, ?: @' T3 W

盘吉尔山

ماقالىنى بەك ياخشى يېزىپسىز،ماقالىڭىزدا ئوتتۇرغا قۇيۇلغان ئىشلار دەل ھازىرقى مائارىپىمىزدا، بۇلۇپمۇ يېزا مەكتەپلىرىمىزدە ساقلىنىۋاتقان ،سەل قاراشقا بولمايدىغان ئىشلارنىڭ بىرى ،ئەمما بۇنى ئويلايدىغان ،بەلگىلىك تەدبىر قوللىنىدىغان ئادەم بەك ئاز.

alogli

راسىت ھىچنىمىنى بىلمىگەن ئوقۇغۇچىلارغا قەلەمنى توغرا تۇتۇشنى ئۆگۈتۈشمۇ؟ھەرىپ،ۋە سانلارنى بىر-بىرلەپ يېزىشنى ئۆگىتىشمۇ ناھايتى سەۋىرچانلىق ۋە ئەستايىدىللىقنى تەلەپ قىلدىغان بىر ئىش.ھەتتا بىر قىسىم ئوقۇغۇچىلار خەت يازغىلى ئونماي يىغلاپ تۇرۇۋالسا،زىرىكمەستىن،بىر ئاماللارنى قىلىپ بارماقلىرنى تۇتۇپ،شۇ ھەرىپ ۋە خەتلەرنى يازدۇرۇش.نۇرۇغۇنلىرىمىز ئائىلىمىزدە بالىلارغا تاپشۇرۇق ئىشلىتەلمەي،ئوقۇتقۇچىلارغا سەۋەنلىك ئارتىشنى بىلىمىز.ئەمما ھەممىز شۇ ئوقۇغان چاغدىكى ۋاقىتلارنى ئۇنتۇپ قالدۇقمۇ قانداق.ھەتتا مەن بىر قىسىم كىشلىرىمىزدىن شۇنداق ئاڭلايمەن،بۇرۇن باشلانغۇچنى پۈتتۈرسەك ساۋدىمىز چىقاتتى،بىراق ھازىر تۇللۇقسىزنى پۈتتۈرگەنلەرنىڭ تۈزۈك ساۋادى يوق دەپ،ئەمما بۇرۇن يېزىلاردا بىزنىڭ ۋاقتىمىزنى تىلۋاىزىر ئىگەللەپ كەتمەيتى،كىتاپ ئوقۇش ۋە تاپشۇرۇق ئىشلەش .ئەتىسى مۇئەللىمنىڭ بىر ياخشى دىگەن گېپىنى ئاڭلاش بىزنىڭ ئەڭ چوڭ خوشاللىقىمىز ئىدى.1-يىللقتا بوش كەتكەنلەر قايتا ئوقوپ،ساۋادىنى چىقىراتتى،ئەمما ھازىرچۇ،بىلسە-بىلمىسە 1يىل توشسىلا بولدى.
8 M1 u( i3 c! t/ tبىزدە ئۆتكەن كۈنۈڭنى ئۇنۇتما دىگەن گەپ بار ھەممەيلەن بالا چاغلىرىمىزنى ئەسلەپ باقساق مىنىڭچە ياخشى بولاتتى.
: q  G! B/ u, j) M2 x# C0 uئاپتۇرنىڭ ئىشلىرغا ئۇتۇق تىلەيمەن.

چۇغۇلۇق

بۇ  راستىنلا  ئەمىليەتنى  چىقىش  قىلغان  ماقالە    بولۇپتۇ.

دىلدانە

مىنىڭچىمۇ شۇنداق، باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ دەردى ئۆزى بىلەن تەڭ، ئىشى بېشىدىكى چېچىدىنمۇ تولا !

تەمكىن001

ئاپتۇرنىڭ ئىشلىرغا ئۇتۇق تىلەيمەن، مەنمۇ بىر باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى، سىزنىڭ دىگەنلىرىڭىزنى  مائارىپ ئىشلىرىغا مەسئۇل بولغان رەھبەرلەر ئىچىدىن ئۆزىنى مائارىپقا بىغىشلىغان، باشلانغۇچ مائارىپىنى ھەقىقى چۈشىنىدىغان بىرەر «باشلىق» چىقسا ناھايىتى ياخشى بولغان بولاتتى!- ھەي...............تولىمۇ ئەپسۇس !...............

anwarabla

يۇقارقى ئەھۋاللار ھەقىقەتەن ئەملىيەتكە ئويغۇن، ئېنىق قىلپ يېزىلىپتۇ ، بەزى ئىشلارنى ئويلىسا ئادەمنىڭ ئىچى ئاچچىققا
$ \/ e/ ], Z* F* J' {& Y% aتۇلۇپ كېتىدۇ .

تايماس730

بۇ پىكىر ناھايىتى ياخشى ئوتتۇرىغا قويۇلۇپتۇ، پىكىر ئوتتۇرىغا قويۇلغان ئىكەن بۇنىڭغا بەلگىلىك ئىنكاس  پەيدا بولىدۇ ھەم بەلگىلىك دەرىجىدە جامائەت پىكىرى شەكللەندۈرىدۇ(پىكىر توغرا، ئورۇنلۇق بولسىلا) ئاندىن پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنىڭ دىققىتىنى تارتىدۇ مۇۋاپىق جاۋاب نەتىجىگە ئېرىشىدۇ. بۇنىڭغا ۋاقىت ۋە جەريان كېىتدۇ.

muzikant

مەكتەپ مۇدىرلىرى  ۋە مۇناسىۋەتلىك رەھپەرلەر بۇ ئەمەلىيەتنى بىلمەي قالامتى؟ بىششىنى ئىچىگە تىقىۋالغان گەپ شۇ...........

mamatk

مىنىڭچىمۇ شۇنداق، باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ دەردى ئۆزى بىلەن تەڭ، ئىشى ناھايىتى تولا.