بالىلارنىڭ تەپەككۇرنى بوغمايلى

سايىل

بالىلارنىڭ تەپەككۇرنى بوغمايلى
! U- E1 Z& |" ^ئەخمەتجان ئابلىز
/ g4 G# B- y& S+ C$ x; `+ |(يۇپۇرغا ناھىيە ئاخۇنلۇقۇم يىزا مەركىرىي باشلانغۇچ مەكتەپتىن)
: }: [8 n9 L! lئوقۇتقۇچى- ئىنسان روھىنىڭ ئىنىژىرى.ئوقۇتقۇچى ئىنسان دىلىنى يۇرۇتقۇچى. ئوقۇتقۇچى –ئىنسان تەپەككۇرنى قاناتلاندۇرغۇچى. بىز ئوقۇتقۇچى ھەققىدە بېرىلگەن مەنالارغا نەزەر سالدىغىنىمىزدا ،بۇ  مەنالار سىپىدە تىنىمىسىز ئىشلەۋاتقان  مىھنەتكەش باغۋەنلەرنىڭ ئەجىرىگە يارشا لايىق  ھىس قىلمىز. لىكىن ، بىز يەنە نەزەر دائىرىمىزنى كەڭ ئاغدۇرۇپ ، سىنىچىلاپ قارايدىغان بولساق،ئارىمىزدىكى بىر قسىم ئوقۇتقۇچىلار بۇ باھاغا ھەقىقەتەن مۇناسىپ ئەمەسلىكىنى كۆرۇپ يىتەلەيمىز، ئۇلار ئۆزنىڭ بۇ ئۇلۇغ كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقانلىقىنى ھېس قىلشىنىمۇ  ئەس يادىن چىقىرىۋەتكەن بولۇشى مۇمىكىن ،ئۇلاردا مائاىپىمىزغا  ئۆزنى بېغىشلاش روھى يۇق دىيەرلىك، ئەۋلادلارنىڭ كىلەچەكى ئۈچۈن دەيدىغان روھ تېخىمۇ يۇق.مىنىڭ بۇ گەپلەرنى قىلىشىم مەلۇم مەقسەت- مۇددائالار بىلەن  بۈگۈنكى دەۋر مائارىپىمىزدا ھاردۇق يىتىپ ،بەللىرى مۇكچىيىپ كەتكەن ، جاپا-مۇشاقەتلەرنىڭ دەستىدىن نۇرانە كۆزلىرىگە پىلدىرلاپ قالغان ، ئاپئاق بور تۇزانلىرى ئىچىدە قاپقارا چاچلىرى مەزگىلسىز ئاقارغان مۇيسىپىت ئوقۇتقۇچى-ئۇستازلارنىڭ ئۆتمۇشنى تىلىغا ئېلىپ يېغىرى ئېچىش ئەمەس.بەلكى بۈگۈنكى دەۋر ياشلىرىدىكى ئارىمىزغا شۇڭغۇپ كىرگەن تەييارغا ،ھەييار ،جانباقار،تىكتاپلارلارغا بەرگەن  ئىبرەتتۇر،خالاس.
1 R5 g) l2 r5 S* sباشلانغۇچ مەكتەپنىڭ 5-يىللىقىدا  ئوقۇۋاتقان چاغلىرىمدىكى بىر ئىش زادىلا ئىسىمدىن كۆتۇرۇلمەيدۇ،شۇ يىلى مەۋسۇم ئاخىرلاشقان كىيىن يېزىمىز تەۋەسىدىكى يىللىقلارنى بىرلىك قىلىپ ئىمىتىھان ئالدىغان ئىش بارئىدى.مانا مۇشۇ چاغلاردا ئوقۇتقۇچىلىرىمىز بىزگە شۇنچە مىھىرىبان ،كۆيۇمچان بولۇپ كىتەتتىكى ،ئۇلارنىڭ قىلىقلىرىغا بىر نىمە دەپ كەتكىلى بولمايىتى.ئىمىتىھان باشلىنىشتىن بىر قانچە كۈن بۇرۇن دەرس ئوقۇتقۇچىلىرىمىز ئالدىدىن بىزگە :‹‹ بۇ قىتىمىقى ئىمىتىھانىدا ئۆتۇلمىگەنلەرنى سىنىپ قالدۇرۇپ قۇيىمەن،پاكەن كەلسە ھەرقايىسىڭدىن ئالىمەن،ئىمتىھان ۋاقىتىدا بۇرۇن چىقىپ كەتكەنلەر بىلەن ئوبدان ھىسابلىشمەن›› دەپ قوقاق سېلىش بىلەن بىرگە ،ئىمىتىھان سۇئالى يازدىغان ۋاقىتىدا ھەممەيلەننىڭ دىققەت بىلەن دوسىكىغا قارشىنى ،بولۇپمۇ ئۆزنىڭ ‹‹چىۋەر›› قول ھەرىكىتىگە ئالاھىدە دىققەت قىلىشنى تاپلايىتى.
, }  H) h) {0 e4 tئىمىتىھان ۋاقىتىدا دەرس ئوقۇتقۇچىمىز سۇئالىنى دوسىكا يازغاچ كومسىيە خادىملىرىنىڭ دىققەت قىلمىغان ۋاقىتىدىن پايدىلىنىپ ،ئالىقانداقتۇر قول ئىشارىتى قىلىپ ئۈلگۈرەتتى. بىزمۇ ئىنتايىن چاققان تىگىپ يىتىپ كەلگەن ئۇچۇرلارنى دەرھال ئەستە تۇتۇۋالاتتۇق ياكى زاپاس ئاق قەغەزلىرىمىزگە ئىلىپ قۇياتتۇق. سۇئال دوسىكىغا يېزىلىپ بولغۇچە جاۋاب بىزگە يېتىپ كىلىپ بولاتتى. شۇ قىتىملىق ماتىماتىكا ئىمىتىھاندا سىنىپتا لاياقەتىسىز بولغانلار يۇق بولۇپ،نەتىجىمىز يىللىقلار بۇيىچە بىرىنجىلىككە ئېرىشكەن ئىدى.
9 q' |# y* ~0 h% J! Y% ?* Uمانا ،ھازىر  ئاشۇ ئىمىتھان نەتىجىسىنى ئويلىسام بەكمۇ ئەپسۇسلىنمەن. نىمشقا ئۇنداق دەيسىز دىسىڭىز؟ مۇئەللىم ئۆزنىڭ ئاجايىپ ماھارەتلىرىنىڭ ئۈنۈمى كۆرگەن ئىدى، ئەمما بىزچۈ؟ بىز بولساق بىر ماۋسۇم ئىچىدە ئىگەللىگەن بىلىملىرىمىزنى تەپەككۇر دولقۇنلىرىدا چايىقىتىپ ،ئاپئاق بەت يۈزلىرىدە نامايەن قىلالمىدۇق، پەقەت شۇ مۇئەللىمنىڭ  ماھارەت،ئۇچۇر يەتكۈزۈش تىخنىكىسى بىلەن يۇقىرى نومۇرلارنى ئېلىپ ئۆزىمىزنى ئىلىم-پەن ئاسىمىندا قاناتلاندۇرغان ئىكەنمىز.
مانا مەنمۇ ئوقۇتقۇچىلىق كەسىپى بىلەن شۇغۇللانغىلىمۇ ھەش-پەش دىگۈچە ئون يىل بولۇپ قاپتۇ. بۇ ئون يىل جەريانىدا مائارىپ سېىپىمىزدا يەنە ئاشۇنداق ‹‹ماھارەت ئىگىلىرى››نى كۆرۇپ يەتتىم،  مائارىپىمىزدا نىشانلىق ئوقۇتۇشدىن ھالىقىپ ،ساپا مائارىپى، يېڭى دەرس ئىسلاھاتى يولغا قۇيۇلغان  ، يۇقىرى نومۇر قوغلىشىشقا چەك قۇيۇلۋاتقان شارائىت ئاسىتىدا بۇگۈنكى دەۋر ياشلىرىمىز ئالىقانداقتۇر بۇرۇنقىلارنىڭ يولدىن مېڭشنى ئۆزگە راۋا قىلىدىمۇ ئەيتاۋۇر ،بالىلىرىمىزغا يېڭىچە ئىمىتىھان بېرىش ئۇسۇللىرىنى ئىگەللىتىپ ،ئىمىتىھاندا يۇقىرى نومۇر ئالدىغان ،ئەمەلىيەتتە بىرەر ئاددىي مەسىلىگىمۇ جاۋاب بىرەلمەيدىغان  ئەھۋالنى بايقاپ ،قاتتىق ئازابلىنىپ ، ئىچ-ئىچىمىدىن يىغا تۇتۇپ كەتتى. بىز  بالىلارنىڭ بىر ئوبدان تەپەككۇرنى نابۇت قىلىپ  نىمە مەقسەتكە يەتمەكچى بولىۋاتىمىز،بىزگە  ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەڭ يۇقىرى ئۈنۈمسىز نەتىجىسى  لازىم بولىۋاتامدۇ؟مەكتەپمۇ تەكشۇرۇپ ،تەتىقق قىلىش،ئەھۋال ئىگەللەش خىزمىتىنى ئىشلەپ باقماستىن ،قارىغۇلارچە تىخى ئۇلاردىن ئۆگىنىشكە چاقىرىق قىلىشىدۇ.
/ \; |) P1 G# }& L5 g' o8 j4 h* o2 _توۋا ،دىگۈم كىلىدۇ، ئون نەچچە يىل ئىلگىرىكى بۇ ھالەت ھازىرمۇ تەكرالانسا بۇ قانداق بولغىنى؟
ئەينى چاغلاردا بىز يۇقىرى نومۇر قوغلىشىپ ،تۇلپار كەبى چاپقان ئىدۇق.بىزنىڭ تەربىيلەيدىغىنمىز يۇقىرى نومۇر ئالدىغان،تەپەككۇر دۇنياسىدىن ئايرىلغان بالىلار بولسا،بۈگۈنكى كۈندە بولسا ئادىمىيىلىك خىسىلىتىگە ئىگە، تەپەككۇرى دولقۇنلاپ تاشىقىن ھاسىل قىلىشقا ئورنىۋاتقان بالىلارنى تەبىيىلەيمىز دەپ ئاغىزىمىزدىن كۆپۇك ،شۆلگەيلىرىمىز ئېقىپ كىتىۋاتقان شارائىت ئاسىتىدا، ئەينى يىللاردىكى ماھارەت ئىگىلىرىنىڭ قىلىقلىرى  تەكرارلىنىپ بىزنى چۇڭقۇر ئويلارغا سېلىپ قۇيۇۋاتىدۇ.
; D$ W4 f) @% T' y  i, @ بىزنىڭ زىمىنىمىزگە ئەۋلادلارنى تەربىيلەشتىن ئىبارەت بۇ ئۇلۇغ ۋەزىپە يۈكلەنگەن ئىكەن بىز چۇقۇم ۋەتەن،خەلق ئالدىدىكى بۇرچ-مەسئۇلىيىتىمىزنى ياخشى ئادا قىلىپ،ئۆزىمىزنىڭ ئوقۇتقۇچىلىق ئوبرازىمىزنى ھەققىي تىكلىشمىز  كىرەك.مانا يېڭى  دەرس ئىسلاھاتى ئېلىپ بىرىلىپ رايۇنمىزنىڭ مائارىپ تەرەققىياتىدا ئالامشۇمۇل ئۆزگىرىشلەر بارلىققا كەلگەن بولسمۇ،ئەمما يەنە  يۇقارىقىدەك  مەسىللەرنى ساقىت قىلىۋىتىشكە بولمايدۇ، بۇ مەسىللەرنىڭ مەنبەسى دەل بىز ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئېزدىنىش روھىمىزنىڭ كەمچىلىكى ،باشقۇرغۇچى خادىملارنىڭ يۇچۇقنى بايقاپ،تىزدىن ئەتمىگەنلىكىدىن باشقا نەرسە ئەمەس، ئۇلار قىلچىمۇ ئىزا-نۇمۇس قىلماستىن ،مەن دەرس بەرگەن سىنىپنىڭ نەتىجىسى مانچە چىقىتى ،بۇ مىنىڭ ئىزدەنگەنلىكىمنىڭ مەھسۇلى دەپ تىللاردا داستان بولغۇدەك نەتىجىللىرىنى پەش قىلىپ  كۆككە كۆتۈرۈلىمەكتە ۋە ئەركىن پەرۋاز قىلماقتا.
! H* Q' [4 J* I3 a$ Y) z9 g0 |  hلىكىن ئاشۇ ‹‹ماھارەت ئىگىلىرى››ئۆزىنىڭ بۈگۈنكى كۈندىكى ئوقۇتقۇچىلىقتىن ئىبارەت مۇقەددەس كەسىپنىڭ ھۆرمىتىنى قىلچىمۇ ۋىجدان ئىلغۇسىغا ئېلىپ قويمىدى،ئۇلارمەكتەپنىڭ ياخشى باھاسى،ئونىۋاننىڭ ئۆستۇرۇلۇشى، ئىلغار بولۇپ باھاللىنىشى،مىقىدارلاشتۇرۇپ باشقۇرۇش ئۆتكۈلدىن غەلبىلىك ئۆتۇشىنى ئەلا بىلدىكى،كەسىپداشلارنىڭ ياق،ئالدىدا كۆزلىرىنى پارقىرىتىپ ،قەلبىنى ئەما قىلۋەتكەن  بىچارىلەرنىڭ قەلب توردىن ئۇرۇن ئېلىشنى ئانچە بەك راۋا كۆرمىدى.ئەگەر قانداق كىشىنى جىنايەتچى دىسەك،سەبىيلەرنىڭ ئاپئاق دىللىرىنى قاپقارا بۇياقلار بىلەن بۇياپ بىر ئۆمۈر قاراڭغۇ زىدانغا مەھكۈم  قىلغان بىزگە ئوخشاش ئىنسان روھنىڭ ئىنژىرى دەپ ئۇلۇغ نامىلار بىرىلگەن ،ئەمما بۇ نامغا مەڭگۈ مۇناسىپ كەلمەيدىغانلارنى دىسەك ئېشىپ كەتمەس.
ئوقۇتقۇچى –ھەقىقەتەن ئىنسان روھنىڭ ئىنژىرى  بولۇشى كىرەك . ئۇ بالىلارنىڭ قەلىب دۇنياسىغا سېڭىپ كىرىپ ،تەپەككۇرنى ئويغىتىشى كىرەك ئىدى. دۇنيا ئۇچۇرلىشۋاتقان،ئىلىم-پەن يېڭىلىقلىرى كۈنسايىن بارلىققا كېلىۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە بىز ئىلغار بولغان مەدەنىيەت بايلىقلىرىنى قۇبۇل قىلىپ،ئۇنى ئەۋلادلارغا يەتكۈزۈشىمىز،بالىلارنىڭ ئەركىن تەپەككۇرنى قايتۇرۇپ بىرىشمىز كىرەككى،ئۇنى بۇغۇپ ،بىخ ھالىتىدىلا يوقۇتىۋىتىشكە قەتئىي بولمايدۇ. جوڭگۇنىڭ ھازىرقى زامان يازغۇچسى لۈشۈن ئەپەندى:‹‹زىمىنىدا ئەسلىدە يول يوق ئىدى،ئىنسانلار ماڭغاندىن كىيىن يول پەيدا بولدى››دىگەندەك بالىلارغا يول كۆرسىتىپ بېرىش ئەمەس،بەلكى ئۆزى يول تېپىپ ماڭالايدىغان ئىقىتىدارنى يىتىلدۇرۇشمىز ئىنتايىن زۆرۇز، بۇ ئىقىتدار بالىلارنىڭ ئەركىن تەپەككۇردىن ئايرىللالمايدۇ دەپ كېسىپ ئېيىتتالايمىز،خالاس.


* ?3 J, }' @* Q) w4 y" c- h
# d, A4 n/ _+ B0 t3 w" H

تەقۋا999

ياخشى بىلىمكەن ! سزگە كۆپ رەخمەت...........................