ئەۋپارىقۇن

alahidin

ئەۋپارىقۇن

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

چەكمە ھەسرەت، تۆكمە ياش، بەرگەي ئىگەم بەرھەم ئاڭا،
ھەسرىتىڭدىن تولغىنارمەن، مەن ھامان دەرقەم ئاڭا.

باغلىغان بوينۇڭنى تەقدىر ئۆزگىگە ساچىڭ بىلەن،
كۈتمىشىڭنى سىرى ئەھيان ئەيلىبان ئەركەم، ئاڭا.

قانىغان لەۋدە ئەمەس، باغرىڭدا سۆيگۈ يارىسى،
ئىزدىگەيمەن جەۋھەرى جاندىن سەلى مەلھەم ئاڭا.

ئالقىنىڭدا ئەزگىلى تاشلارنى قەھرىڭ بەرقارار،
تەۋرىگەن كۆچكۈنلىرىم رىغبەت بېرۇر ھەردەم ئاڭا.

كۆزلىرىڭدە يانغىنى ئۆچمەيدىغان ئاتەش ئازاب،
سۇ بولۇپ ئېرىيدۇ چوغدەك تەپ بىلەن سىنەم ئاڭا.

گۈللىرىڭ سۆزلەر سوغۇق جىلۋەڭنى قايغۇ پەسلىگە،
يۈرىكىمنىڭ ياشلىرى بولسۇن سۈزۈك شەبنەم ئاڭا.

مەن ساڭا باغرىمنى ئاچتىم خالىساڭ، ئەۋپارىقۇن،
تۆكمىگەي ياپراقلىرىڭنى سارغىيىپ كۆكلەم ئاڭا.

2012-يىلى، 10-ئاينىڭ 18-كۈنى، يېڭىسار.

سىرداش

ئەۋپارىقۇن،   بۇ  سۆزنىڭ  مەنىسىنى  چۈشەندۈرۈپ  قۇيامسىز  ئۇستاز

Barna

سىرداش يوللىغان ۋاقتى  2012-10-18 22:38
ئەۋپارىقۇن،   بۇ  سۆزنىڭ  مەنىسىنى  چۈشەندۈرۈپ  قۇيامسى ...

مائارىپچىدەك گەپ قىلىڭە، ئوقۇتقۇچى بۇ سۆزنىڭ مەنىسى بىلمىسە قانداق بولىدۇ.
ئەۋپارىقۇن دىگەن سۆزنىڭ يەشمىسى مانا :
‹بوت› سېرىق چاي ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق، سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك، مېۋىسى غوزا شەكلىدە، ئۇرۇقى كۆپ، قارامتۇل پور رەڭدە بولىدۇ، پۈتۈن تېنى دورا قىلىنىدۇ. ئۇنىڭ ئىسسىقنى ياندۇرۇش، قاننى ماڭغۇزۇش رولى بار، ئۇ يەنە «سېرىق چاي ۋە دالا چاي» دەپمۇ ئاتىلىدۇ

سىرداش

Barna يوللىغان ۋاقتى  2012-10-19 00:22
مائارىپچىدەك گەپ قىلىڭە، ئوقۇتقۇچى بۇ سۆزنىڭ مەنىسى  ...

مائارىپچى  بولغۇنۇم ئۈچۈنلا  ، بۇ تىبابەتكە ياتىدىغان  رىتسىپتىن خەۋىرىم يوق ئىكەن.
يەنە كىلىپ مېنىڭ سورىغىنىم  ‹‹بۇت ››  ئەمەس  بەلكى  ‹‹ئەۋپارىقۇن ››  دىگەن سۆزنىڭ مەنىسى....

نونى

« ئەۋپارىقۇن» مەن ئاڭلىمىغان سۆزكەن. راجىئۇن ، زالىمۇن ...دىگەنگە ئوخشاش بىرەر سۈرىنىڭ نامى ئوخشايدۇ دەپتىمەن . ئوكيانۇسقا قارىسام ، بەرناقىز ئېيىتقاندەك  بىر خىل ئۆسۈملۈكنىڭ نامى ئىكەن . بۇ سۆز بىلەن شېئىرنىڭ نېمە مۇناسىتى بارلىقىنى ھېچ چۈشىنەلمىدىم. ئىزاھلاپ قويمامسەن؟

alahidin

مەمتىمىن: «ئەۋپارىقۇن» مەن ئاڭلىمىغان سۆزكەن. راجىئۇن ، زالىمۇن ...دىگەنگە ئوخشاش بىرەر سۈرىنىڭ نامى ئوخشايدۇ دەپتىمەن . ئوكيانۇسقا قارىسام ، بەرناقىز ئېيىتقاندەك  بىر خىل ئۆسۈملۈكنىڭ نامى ئىكەن . بۇ سۆز بىلەن شېئىرنىڭ نېمە مۇناسىتى بارلىقىنى ھېچ چۈشىنەلمىدىم. ئىزاھلاپ قويمامسەن؟
ئالاھىدىن: بۇ شېئىر بىر بەختسىزنىڭ مۇھەببەت پاجىئەسىنى  مېنىڭ يۈرىكىمگە سۆزلەپ بەرگەن. مەن ئۇنى خاتىرىلەپ قويدۇم، خالاس. ئەۋپارىقۇن-بىرخىل شىپالىق دورا بولىدىغان ئۆسۈملۈك، مەن ئۇنى ھېلىقى قىزغا ئوخشاتتىم، ئۇ، مېنىڭ يۈرىكىمدىكى يارىغا شىپا بولىدۇ. مەن مۇشۇنچىلىك چۈشەنچە بېرەلەيمەن. ئوچۇقىنى ئېيتسام،  سېنىڭ شېئىرنى چۈشىنىشكە، جۈملىدىن شېئىردىكى يەككە سۆزلەر بىلەن بىر پۈتۈن شېئىرنىڭ مەنە قاتلىمىنى چۈشىنىشكە ئۇرۇنۇشۇڭ ئىنتايىن بىمەنىلىك.  ماھىيىتىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا، شېئىرنى چۈشەنگىلى بولمايدۇ، شۇنداق بولغانلىقى ئۈچۈن ئۇ شېئىر بولىدۇ. سەن بىر مۇزىكىنى ئاڭلىساڭ نېمىنى چۈشىنىسەن؟ پەقەت يۈرىكىڭ«جىغ»قىلىپلا قالىدۇ، لەرزىگە كېلىسەن. بىر ھەقىقىي شېئىرنى ئوقۇساڭمۇ، يۈرىكىڭ «جىغ»قىلسىلا كۇپايە، ئۇنى چۈشىنىش دېگەن شۇ!

saba007

ئالاھىدىن ئپەندىم، شىئېرىڭدىكى ئماگلار بەك چوڭقۇرلۇشۇپ كەتتىمۇيا؟  

مېنىىڭ تەسىراتىم:  سۆيگۈ ۋىساللىرغا يېتەلمىگەن بىر جۇپ يۈرەكنىڭ قات-قېتىدىكى ئازاپ يارىسى.  بۇ يارىلارغا  سۆيگۈ ھىسلىرىدىن خۇشاللىق ئىزدەش..... ‹ئەۋپارىقۇن› بولسا، ھىجران يارىللىرىغا شىپاھ ئەيلىگۈچى بىر گىياھ ئىماگى بولغانمۇ؟


مېنىڭچە بۇمۇ يېتەرلىك قىياس ئەمەس......

بۇمۇ بىر ئەسەر بولغان ئىكەن ئۇنى قياس قىلىشىم ئەلۋەتتە......

سەنمۇ بىر چۈشەنجە بەرگەيسەن؟...

saba007

ئالاھىدىن ئەپەندىم،   سەن مەمتىمىننىڭ ئىنكاسىغا يازغان  ‹سېنىڭ شېئىرنى چۈشىنىشكە، جۈملىدىن شېئىردىكى يەككە سۆزلەر بىلەن بىر پۈتۈن شېئىرنىڭ مەنە قاتلىمىنى چۈشىنىشكە ئۇرۇنۇشۇڭ ئىنتايىن بىمەنىلىك›

دىگەن بۇجۈملەڭ مېنى قانەتلەنۈرمىدى. بۇيەردە مەمتىمىننىڭ دىگىنى ئەسەر تىمىسىدىكى ئەڭ ھالقىلىق سۆز تۇرسا
بۇنى نەزەردىن ساقىت قىلىشقا ئەلۋەتتە بولمايدۇ.

باشقا ئىبارىلەر بولسا بۇ باشقىچە بولاتتى....  

alahidin

مىجىت ئەپەندىم، مەن ئەدەبىياتتا ئوقۇغان ئەمەس، مەمتىمىن ئىككىڭلاردەك ئەدەبىيات دەرسىمۇ بەرمەيمەن. شۇڭا، مېنىڭ سەۋىيەم سىلەرنىڭكڭدەك يۇقىرى ئەمەستۇ. ئەمما، شۇنى بىلىمەنكى، مېنىڭ شېئىرىيەت قارىشىم سىلەر ئۆگەنگەن نەزەرىلەردىكى بىلەن تۈپتىن ئوخشىمايدۇ. ئاددىيسى مەن سۆزلەرنى« شېئىردا مۇقىم مەنە ئۇقتۇرۇشۇڭ كېرەك، بۇنى باشقىلار لۇغەت مەنەڭ بويىچە چۈشىنىشى لازىم» دەپ قىينايدىغان مۇستەبىت ئەمەس. شېئىردا سۆزلەرگە ئەركىنلىك بېرىمەن، ئۇ سىلەرگە نېمە دېگۈسى كەلسە شۇنى دەيدۇ!

مېھرى

      ئالاھىدىن مۇئەللىمنىڭ  غەزەللىرىدىكى بىپايان بوشلۇق كىشىگە ھەر خىل تۇيغۇلارنى بېرىدىكەن .  مەنمۇ بۇ غەزەلنى دەسلەپتە كۆرۈپ ، تېما بىلەن مەزمۇننى باغلىيالمىغان ئىدىم .  ئۇستازلارنىڭ يۇقارقى مۇنازىرىلىرىدىن ئەۋپارىقۇننىڭ ئاشۇنداق خىسلەتكە ئىگە ئۆسۈملۈك دورا ئىكەنلىكىنى بىلگەندىن كېيىن ، كاللام ئايدىڭ بولدى.
       ئاددىي  كاللام بىلەن چۈشىنىشىمدە، تېما پەقەت بىر ئىسىمدىنلا ئىبارەت ، ئۇنى ئەۋپارىقۇن = بەرنا ،مېھرى، لەيلى ... لەر دەپلا چۈشەنسەك بولىۋېرىدىكەن -دە!
    ئالاھىددىن مۇئەللىم  دەل شۇ ئەۋپارىقۇننى  ئۆزىگە شىپا بولىدۇ دەپ قاراپتۇ ، لېكىن مېنىڭ ئاشۇ بىچارە ئەۋپارىقۇنغا ھىسداشلىق قىلغۇم كەلدىم...   شۇنچە خاسىيەتلىك ،شۇنچە شىپالىق ئەۋپارىقۇن ئۆزى شۇنچە بىداۋا بولسا -ھە...