9-يىللىق ئەدەبىيات سۇئال

ياخشى

تولۇقسىز 3-يىللىقلارنىڭ مەكتەپ پۈتتۈرۈش ئىمتىھان سۇئالى (ئەدەبىيات )  ۋاقتى:90مىنوت  تۇلۇق نۇمۇر:100نۇمۇر
ئىسىم فامىلىسى :                                            نومۇرى :
1-سۇئال: بوش ئورۇن تولدۇرۇڭ    (ھەر بىر بوش ئۇرۇنغا1دىن جەمئىي15نۇمۇر بىرىلىدۇ)
  (1) جۇملە بىلەن گىرامماتىكىلىق باغلىنىشى يوق سۆزلەر (       )،(      )،(      )،(       )دىن ئىبارەت تۆت تۇرگە بۇلىنىدۇ.
(2) ئۇيغۇر تىلىدىكى مۇرەككەپ جۇملىلەر تەركىبىدىكى ئاددىې جۇملىلەرنىڭ قانداق مۇناسىۋەتتە باغلانغانلىقىنى ئۆلچەم قىلىپ (      )،(       )،(         ) دىگەن ئۇچ تۇرگە بۇلىنىدۇ.
(3)((ئۇلۇغ ئانا ھەققىدە چوچەك)) ناملىق ئەسەرنىڭ ژانىرى(     ) بۇلۇپ ئاپتورى(     ) دىن ئىبارەت.
(4) مۇھاكىمە ماقالىسىنىڭ ئۈچ مۇھىم ئامىلى (       )،(       )،(       ) دىن ئىبارەت.  
(5) ماقالىلار خاراكتىرىغا قاراپ(      )،(      )،(     ) دىن ئىبارەت ئۈچ تۇرگە بۇلىنىدۇ.
2-سۇئال:تۇغرا جاۋاپ تاللاڭ (ھەربىر تارماققا 3تىن جەمئي 24نۇمۇر بىرىلىدۇ)  
(1) ئەدەبىي ئەسەرلەردىكى ئىپادىلەش ئۇسۇللىرى   )
ئا:بايان، تەسۋىر
ب:بايان،لىرىكا
س:تەسۋىر،لىرىكا،چۇشەندۇرۇش
د:بايان،تەسۋىر،لىرىكا،چۇشەندۇرۇش،مۇھاكىمە
(2) ((تەبەسسۇمسىز مۇھىت كىسەلچان مۇھىت)) دىگەن جۇملە ھەققىدە ئىيتىلغانلاندىن تۇغرىسى   )
ئا تەبەسسۇمسىز مۇھىت دىگىنى مۇھىت قۇرغاق،سۇيى ئاز،تەبئىي مەنزىرىسى كىشى قەلبىگە ھۇزۇر بىرەلەيدىغان جايلارنى كورسىتىدۇ.   ب (كىسەلچان مۇھىت ))دىگىنى تۇرلۇك تۇرمۇش ئەخلەتلىرى دەستىدىن كىسەللىك مىكروپلىرى كۇپىيىپ كەتكەن ھاۋاسى بۇزۇلغان،تازلىقى ناچار ئۇرۇننى كورسىتىدۇ. س  ((كىسەلچان مۇھىت ))دىگىنى كىشىلەر ئارسىدا مىھرىبانلىق ،راسچىللىق ،ئاق كۇڭۇللۇك،سىخىيلىك ئازلاپ كەتكەن،ئاش كۇزلۇك،تەمەخورلۇق،مەنپەئەتپەرەزلىك ئەۋىج ئالغان مۇھىتنى كورسىتىدۇ.
(3) سۆز تۈركۈمى ۋە جۈملە بۈلىكى تۇغرىسىدا تۈۋەندىكىلەردىن خاتاسى :  (                  )
ئا بىز ئۆلگۈچىگە ،بۇ جانغا ،بۇ ئۇلۇغ روھقا بۇرۇلۇپ قارايلى ! )دىگەن جئۇۈملىدە تەڭداش تولدۇرغۇچى قوللىنىلغان .
ب : « ئەقىللىق كىشىلەر جاپانىڭ ئىچىدىن خۇشاللىق تاپالايدۇ .» دىگەن جۈملىدىكى «خۇشاللىق »دىگەن ئىسىم ئىگە ۋەزىپىسىدە كەلگەن.
س :« ئىستانسىدىكى ئىككى  قۇڭغۇراق ئاستىغىنە چىلىندى » دىگەن جۈملىدىكى «ئاستىغىنە » دىگەن سۆز ھالەت ۋەزىپىسىدە ئۈتىگەن .
د : «ئۇنىڭ قارا ،قىتىپ كەتكەن دۇقماق قوللېرى قاداق بىلەن تولغان ئىدى » بۇ جۈملىنىڭ جۈملە بۈلەك تەرتىپى :ئىنىقلىغۇچى ،ئىگە ،تولدۇرغۇچى ،خەۋەر .
(4) چىم ناملىق ئەسەر ھەققىدە ئىيتىلغانلاردىن تۇغرىسى  )
ئا: ئاپتور بۇ ئەسەردە چىمنى تەسۋىرلەشنى ئاساس قىلغان بۇلۇپ،چىم ۋە ئۇنى يىتىلدۇرۇش ئۇسۇللىرىنى چۇشەندۇرۇشنى ئاساسى مەقسەت قىلغان.
ب :بۇ ئەسەر چىمنىڭ تەبىئەت دۇنياسىدىكى ۋە ئىنسانىيەت جەمئىيىتىدىكى تەبئىي رولىنى تۇنۇشتۇرۇشنى ئاساس قىلغان چۇشەندۇرۇش ماقالىسى.
س:ئاپتور بۇ ئەسەردە چىمنى تەسۋىرلەش ئارقىلىق تۇرمۇشتا ئاددىي ياشايدىغان،باشقىلارغا يۇلىنىۋالمايدىغان،ئەمما باشقىلارغا كوپلەپ ياردەم بىرىدىغان،باشقىلارغا خاتىرجەملىك ئاتا قىلىدىغان .ئىسىل پەزىلاتلىك كىشىلەرنى قىزغىنلىق بىلەن مەدھىيلەيدىغان.
(5) ((ئۇلۇغ ئانا ھەققىدە چوچەك))ناملىق ئەسەر زانىر جەھەتتىن(   )غا تەۋە.
ئا:چوچەك    ب:باللادا   س:سىيوژىتلىق شئېىر   د:داستان
(6) ((ھاياتقا مۇھاببەت))ناملىق ئەسەردە دوستىنى تاشلاپ كەتكەن كىشىنىڭ ئىسمى   )
ئا: بئېل  ب:جېك  س:جېم  د:چارلىس
(7) ((غۇنچەم))ناملىق ئەسەر ھەققىدە ئىيتىلغانلاردىن خاتاسى  )
ئا:ئەسەر ژانىرى جەھەتتىن دىرامما بۇلۇپ،20-ئەسىرنىڭ ئالدىنقى يىرىمىدىكى ئىلى ئۇيغۇرلىرىنىڭ ئىجدىمائىي تۇرمۇشىنى ئەكىس ئەتتۇرگەن.
ب: غۇنچەم،ئۇمەر شاڭيۇ قاتارلىقلار دىرامىدىكى باش پىرسوناژلار،قالغانلىرى يانداشما پىرسوناژلار
  س:دىرامىدا خەلقىمىزنىڭ زۇلۇم،ئىزىلىشكە بولغان قارشىلىقى،ئەركىن نىكاھ تۇزۇمىگە بولغان ئىنتىلىشى ئىپادىلەنگەن
د:دىرامىدىكى ۋەقەلەرنى ئىنچىكە تەھلىل قىلساق،ئەسەر پىرسوناژلىرىنىڭ ھەممىسى رىئال شەخىسلەر ئىكەنلىكىنى بىلەلەيمىز.
(8) ((قوش مەسچىت)تە تەنقىت قىلىنغان نەرسىنىڭ ماھىيىتى   )
ئا:ئىتپاقسىزلىق  ب:نادانلىق  س:بىلىمسىزلىك د:خۇشامەتچىلىك
3-سۇئال: كۈنۈكمە ئىشلەش ۋە قىسقىچە جاۋاپ بېرىش سۇئالى :
(1) ...باتۇر بولغانلىقى ئۇچۇن،تابغاچ بىلەن17قىتىم ئۇرۇش قىلدى.ئۇغۇزلار بىلەن بەش قىتىم ئۇرۇش قىلدى،شۇ چاغدىمۇ مەسلىھەتچى(50)يەنىلا مەن ئىدىم.ياغچىسى(تەشكىللىگۇچى؟)يەنىلا مەن ئىدىم.ئىلتەرىش خاقانغا،تۇرك بوگۈ خاقانغا،تۇرك بىلگە خاقانغا...(51)قاپاغان خاقان27ياش ۋاقتىدا..مەن قاپاغان خاقانغا ياردەملىشىپ،ئۇنى تەختكەئولتۇرغۇزدۇم.تۈن بۇيى خاتىرجەم ئۇخلىيالمىدىم.))
تەلەپ:
1)پارچە قايسى ئەسەردىن ئىلىنغان؟پارچەئىلىنغان ئەسەر قايسى يىزىقتا يىزىلغان؟بۇ ئەسەر قەيەردە بايقالغان؟ (ھەر بىر تارماققا2دىن جەمئىي 6نۇمۇر)


2)پارچىدا تىلغا ئىلىنغان كىشى كىم(1نۇمۇر)؟قىسقىچە تۇنۇشتۇرۇڭ.(6نۇمۇر)


((جىنىم بۇۋا،ئاخىرەتكە سەپەر قىلغىنىڭغا چارەك ئەسىر بولغان بۇگۇنكى كۇندە،مەن ئايرىلغىنىمغا شۇنچە يىللار بولغان يۇرتۇمغا قاراپ كىتىۋاتىمەن،نۇرانە چىھرىك ۋە ئوتلۇق نەپەسلىرىڭ بىلەن ئىللىتىپ تۇرىدىغان كوچامغا قاراپ كىتىۋاتىمەن.يىقىنلاشقانسىرى سىغىنىش-ئىنتىزارلىق ئوتلىرىم لاۋىلدىماقتا،تەشۋىش-ئەندىشلىرىم كۇچەيمەكتە؛ئاھ،مىنىڭ كۇچام،قانلىق تارىخىي سەرگۇزەشتلەرنى ئوز بىشىمدىن كەچۇرگەن ھەسرەت-نادامەتلىك كوچام!تىنچ،ئىتتىپاقلىق باھارىنىڭ ئارامبەخش ئاپتىپىدا يۇرۇپ ئىللىغانسەنمۇ ياكى ئوز ھالىتىڭچە تۇرۇۋەر گەرسەنمۇ؟
تەلەپ:
1)ئەسەر كىمنىڭ قايسى ئەسىرىدىن ئىلىنغان؟(1نۇمۇر)پارچە ئەسەرنىڭ قايسى قىسمى؟(1نۇمۇر)

2) ((مەن)) نىڭ نىمە ئۇچۇن تەشۋىش-ئەندىشىلىرى كۇچىتىپ كىتىدۇ؟(3نۇمۇر)

3)پارچىدىكى كۇچىنىڭ((قانلىق تارىخىي سەرگۇزەشتىلىرى))ھەققىدە قىسقىچە سوزلەپ بىرىڭ.(5نۇمۇر)



تۈۋەندىكى جۈملىدىكى سۆزلەرنىڭ شۇ جۈملىدە جۈملىنىڭ قايسى بۈلىكى بۇلۇپ كەلگەنلىكىنى تىرناق ئىچىگە يېزىڭ .
دەرد – ئەلەم ،                    ئاچچىق            كۆزياشلار            ئالەمنى              يىڭەلەيدۇ  .
(              )                 (              )      (              )        (              )        (                 )
«دوسلار،يەتتى دىلىمغا ھەر زامان يۇزمىڭ شىكەست،قالمادى شەرمى يۇزۇمدە،تەندە،ئىمكانىم مىنىڭ. » دىگەن مىسرانىڭ ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىدىكى يەشمىسىنى يىزىپ بېرىڭ .


(4)« كۆز بۇيىماق » دىگەن ئىدىيوم :

(5) «غۇنچەم » ناملىق ئەسەرنى نىمە ئۈچۈن دىرامما دەيمىز ؟ ؟(3نۇمۇر) دىرامما قانداق ئالاھىدىلىككە ئىگە؟(5نۇمۇر)
5- سۇئال : تۇغرا –خاتالىقىغا ھۆكۈم قىلىڭ (ھەربىر تارماققا1دىن جەمئىي10نۇمۇر)
(1)دۇنيادىكى ھەرقانداق بىر مىللەت تارىختا يەھۇدىيلاردەك ئۇدا قىرغىن قىلىنىشتا ئۇچرىغان بولسا،ئۇلارمۇ خۇددى يەھۇدىيلاردەك غايەت زور ئىجادچانلىق روھىنى يىتىلدۇرگەن بۇلاتتى.(                )
(2) بىر ئادەمدە تۇغما قابىلىيەت بولسىلا ھەرقانداق بىر چەتئەل تىلىنى تىرىشچانلىق كورسەتمىسىمۇ ئۆگۇنەلەيدۇ،دەپ قاراشقا بولمايدۇ.(     )
(3)مۇرەككەپ جۇملىلەر ئۈچ ئاددىي جۇملىدىن تۇزۇلىشى كېرەك .(      )
(4)ئىپىك ئەسەرلەر ئادەم،ۋەقە،مۇھىت قاتارلىق ئۈچ مۇچىم ئامىلغا ئىگە بۇلىدۇ.(     )
(5) ئادەمدە پۇل بۇلدىكەن،ھەرقانداق ۋاقىتتا خۇشال يۇرەلەيدۇ.(      )
(6)
خېللىن كېللىر ئۇزىنىڭ ئالاھىدەياسالغان شاھمىتى ھەققىدە توختالغاندا چۇشەندۇرۇش ئۇسولىنى قوللانغان.(      )
(7) پىرسۇناژ تىلى پىرسۇناژلارنىڭ دىئالوگ بىلەن مونولوگنى ئوز ئىچىگە ئالىدۇ.(       )
(8)كىنو بىلەن كىنو سىنارىيىسى ئۇخشاش ئاتالغۇ بۇلۇپ بۇلاردا پەرىق يوق.(       )
(9) ((يامان كۇنلەر ھارام بولسۇن،قىزىم.))دىگەن جۇملىنىڭ ئاخىىرىدىكى سۆز قاراتما سۆزدىن ئىبارەت.(      )
(10) ((مۇزىكا ساداسى))سىنارىيىسى ناخشا-مۇزىكىلىق ھىكايە فىلىمدۇر.(      )
6-سۇئال : يېزىقچىلىق سۇئالى (جەمئىي 20نۇمۇر بىرىلىدۇ)
« پۇرسەت ۋە تىرىشچانلىق» دېگەن تىمىدا بىر پارچە مۇھاكىمە ماقالىسى يېزىڭ
تەلەپ: مۇھاكىمە ماقالىسى يېزىش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولسۇن،خىتى چىرايلىق ،ئىملاسى تۇغرا،سۆز –جۈملىلەر باغلاشقان ،تىنىش بەلگىلەر جايىدا ئىشلىتىلگەن بولسۇن .

زەپەر

ياخشى بولغان سۇئالكەن . تىما يوللىغاندا بۇنداق شەكىلدە يوللىماي ۋورت شەكلىدە يېزىپ بۇلۇپ ئاندىن  پىرىسلاپ يوللىسىڭىز . بۇلۇپمۇ بايقاشنىڭ خاسلىقىنى ساقلاش ئۈچۈن بايقاش تامغۇسىنى بېسىپ يوللاڭ
مۇنبەرگە تېما يوللىماقچى بولسىڭىز بۇ تېمىنى كۆرۈڭ
/bbs/forum. ... پ قويۇڭ

... &extra=page%3D2

pari

كەسىپداشلار دەل مۇشۇنداق سۇئاللارغا مۇھتاج بولۋاتقان مەزگىلدە ياخشى ماتىريال يوللاپسىز ، رەھمەت، داۋاملىق مۇشۇنداق ياخشى ماتىرياللارنى  يوللاپ تۇرۇڭ