بىلىمخۇمار: «پىسخولوگىيەلىك ئۇرۇش» ھەققىدە ئومۇمىي چۈشەنچە

arkoguz

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئەركىن سىدىق ئاكا. مەنمۇ ھەر قىتىم تورغا چىقساملام سىزنىڭ ئاشۇنداق ئىزگۈ تىلەك بىلەن تولغان ماقالىلىرىڭىزنى ئىجتىھات بىلەن ئوقۇيمەن،بىر قەۋىمنى توغرا يولغا سىلىش ئۈچۈن  تارتىۋاتقان  جاپايىڭىزنىڭ ئەجرىنى  سىز ئويلىغاندىكىدىنمۇ زىيادە بولۇشنى ئۈمىت قىلىمەن . پەرزەنىت تەربىيىسى توغرۇسىدىكى ئىزدىنىشىڭىزنىڭ توختاپ قالماسلىقىنى ئۈمىت قىلىمەن ،ئاخىردا ئاشۇنداق رىقابەتلىك دۇنيادا ياشاپ قىممەتلىك ۋاقتىڭزنى چىقىرىپ بىزلەرگە ياخشى ئۈگۈتلەرنى يوللاۋاتقان قولىڭزغا دەرىت كەلمەسلىكىنى ،ئىلھام بۇلاقلىرىڭىزنىڭ تىخىمۇ مول بولۇشىنى ۋە تىنىڭزنىڭ سالامەت خىزمىتىڭزنىڭ ئۇتۇقلۇق بولۇشىنى ئۇلۇق ئاللادىن تىلەيمەن.

uyghurmen

ھۆرمەتلىك ئەركىن ئۇكام، بۇ تېمىڭىز ھەقىقەتەنمۇ بەك-بەك كېرەكلىك تېما. بۇنى تېخىمۇ كونكرېتراق، ئەمەلىي مىسال، ئۆرنەكلەر بىلەن يازسىڭىز تېخىمۇ چۈشۈنۈشلۈك بولسا. چۈنكى بىزنىڭ خەلقىمىز سىياسەت، تاكتىكا دېگەندەكلەردە نۆلدىن تۆۋەن سەۋىيەدە بولغاچقا نۇرغۇن ئىشلارنى بەكلا بالىلارچە ئويلاپ، بالىلارچە چۈشۈنۈدۇ. ئۇلارنىڭ چۈشەنگەنلىرى دەل باشقىلارنىڭ پىسخولوگىيىلىك ئۇرۇشىنىڭ غەلىبە مېۋىسى بولۇپ كېلىۋاتىدۇ. شۇڭا چىرايلىق گەپلەرنىڭ تېگىدە باشقا ئىشلارنىڭ بولۇدۇغانلىقىنى بىلىپ قويسا ياخشىراق.
بالا تەربىيىلەش مەسىلىسى، مائارىپ مەسىلىسى ھەققىدىكى قاراشلىرىڭىزغىمۇ مۇشۇ يەردە تونۇشۇمنى بىلدۈرەي: بىلىسىز مائارىپىمىز خەقنىڭ پىسخولوگىيىلىك قورالى بولۇپ كېلىۋاتقاچقا، بۇنىڭ ئىمكانلىرى بەكلا چەكلىمىلىك. بالا تەربىيىلەش مەسىلىسىگە ھەممە ئادەم قىزىقىدىغان بولسىمۇ، ئەمما ئوقۇش بىلەنلا شۇنى تەدبىقلاش مۈمكىن بولمايدىغان بىر ئىش. بۇ ئاتا-ئانىلارنىڭ پىسخىك خاراكتېرىغىمۇ ئالاقىدار. مەسىلەن مېنى دېسىڭىز بەزىدە بالىغا مۇشۇنداق گەپنى قىلىش توغرا ئەمەستى، دەيمەنۇ، ئەمما ئۆزەمنى تۇتالماي دەۋېرىمەن. بالىلارنىڭ ئالدىدا دېيىشكە بولمايدىغانلىقىنى بىلسەممۇ، يەنە بەزى سۆزلەرنىمۇ ئوخشاشلا پەيلىمگە ھاكىم بولالماستىن دەپ سالىمەن. بۇ بىلىش بىلەنلا ئەمەلگە ئاشۇرغىلى بولۇدۇغان ئىش بولسا ئەلۋەتتە كۆپ ئاسان بولاتتى، ئەمما، بۇ يەنە ئادەتلىنىش، قايتا شەكىللىنىشنىمۇ تەلەپ قىلىدىغان ئىشكەن. ئەڭ ئاز ئۈچ ئەۋلاد تەدرىجىي قايتا شەكىللىنىپ نەزىرىيىدىكىنى تەدبىقلىيالايدىغان بولۇش كېرەككەن. بەلكىم باشقىلارمۇ ماڭا ئوخشاش، بىلىپ تۇرۇپمۇ يەنىلا تەدبىقلىيالماي، ئاتام ئېيتقان بايىقى شەكلىدە تەربىيەلەۋەرگىنى ئۈچۈن بالا تەربىيىسى ھەققىدىكى ماقالىلىرىڭىزغا كۆپ قىزىقىش بولمىغاندۇ.
بەزىدە بىز بەك موھىم بىلگەن تېمىلارنىڭ كۆرۈلۈشى ھەيران قالارلىق دەرىجىدە ئاز بولۇپ، تېزلا كۆمۈلۈپمۇ قالۇدۇكەن، بەلكىم بۇنىڭ باشقىمۇ نۇرغۇن سەۋەپلىرى باردۇر.
سىزگە تېخىمۇ كۆپ ئۇتۇق تىلەيمەن.

Mars-s

ئەسسالام ئەلەيكۇم  ئەركىن ئەپەندى قىممەتلىك ۋاقتىڭىزنى ئاجىرتىپ بىزگە مۇشۇنداق مول مەزمۇنلۇق بىلىملەرنى يوللىغىنىڭىزغا سىزگە كۆپرەخمەت ئېيتىمەن!
سىزنىڭ مىللىتىڭىزگەبولغان ئوتتەك مۇھاببىتىڭىز ۋە سادىق لىقىڭىز دىن تولۇمۇ سۈيۈندۈم ! بۇ ماقالىنى ئوقۇش جەريانىدا شۇلارنى ئويلىدىمكى : ئەگەرسىز مۇشۇ قىزغىنلىقىڭىز بىلەن سىياسى بىلەن شۇغۇللانسىڭىز  ئەخمەتجان قاسىمى ئەپەندىم دىن يەنەبىرى چىقا بولغۇيتى ، ۋە مىللىتىمىزنىڭ ھازىرقى ئەخۋالىدا قانچىلىك ئۈزگۈرۈش بولغۇيتى دەپ ئويلۇدۇم
سىزنىڭ مۇشۇ قىزغىنلىقىڭىز بىلەن كىيىنكى ئىشلىرىڭىزنىڭ تولۇمۇ ئۇتۇقلۇق بۇلۇشىنى تىلەيمەن! ۋەسىزنىڭ ئۇيغۇر ياشلىرىمىزدىن ئنتايىن كۈچلۈك بولغان سىياسىيونلانىڭ يىتىشىپ چىقىشىغا ياردەم قىلىشىڭىزنى ئۈمۈد قىلىمەن!
بوسا بىرە ئالاقە سۇپۇسى ئارقىلىق سىزبىلەن سۆھپەتلىشىشنى بەكمۇ ئارزۇقىلىمەن!

jan-

ئىنساننىڭ  بىلگىنىگە قارىغاندا قىزىقىدىغىنى بەك كۆپ بولىشى مۇمكىن. لېكىن ھەقىقى نەتىجە ئاز بولسىمۇ ، چامىنىڭ يېتىشىچە بىلگىنىگە ئەمەل قىلىش بىلەن قولغا كېلىدۇ. دوكتۇر بىلىمخۇمار ئەپەندىمنىڭ ئۆز كەسپىگە مۇناسىۋەتلىك، دەۋرىگە مۇناسىۋەتلىك، ئىجتىمائىي ھادىسىلەرگە مۇناسىۋەتلىك يازغان ماقىلىلىرى ئۆزى ئۈچۈنمۇ، خەلقىمىز ئۈچۈنمۇ، يېتىلىۋاتقان ياش-ئەۋلاتلار ئۈچۈنمۇ نەتىجىلىك ھەم مۇھىم تېمىلاردۇر. دىنى تۈستىكى تېمىلارنى يازالايدىغانلار، شۇ ساھەدە كەسىپ ئەھلى كىشىلەر ئاز ئەمەس. ئەمما بىلىمخۇمار ئەپەندى يېزىۋاتقان مۇنداق تېمىلارنى يازىدىغانلار ئېشىپ قالغۇدەك دەرىجىدە كۆپمۇ ئەمەس. بەلكى يېتەرسىز دېيىشكە بولىدۇ. شۇڭا دوكتۇر بىلىمخۇمار ئەپەندىم كەسىپ ئالماشتۇرغان ھالدىمۇ، دىنى ساھە تەرەپكە بەك قىزىقىپ قالماسلىقىنى ئارزۇ قىلىمەن. چۈنكى توپلۇشۇپ، « ئاممىۋى شەكىلدە ئالما ئۇسۇلى » ئويناۋاتقانلار ئىچىدە، دىنى زاتلار بىلەن دېھقانلاردىن باشقا بىر ساھەنى تېخى كۆرۈپ باقمىدىم. بولۇپمۇ كېيىنكى ۋاقىتلاردا دىنى ساھە بەكرەك نازۇك ئېقىم بولۇپ قالدى. شۇڭا تورلاردا بۇ ھەقتە تەپسىلى، ( ئىلمىي ) بىر نەرسىلەرنى يورۇتۇشنىڭ، مۇنازىرىگە سەۋەپ بولۇشنىڭ زادىلا پايدىسىز بىر ئىش ئىكەنلىكى خېلىدىن بېرى مەلۇم. ئۇ ئىشنى دۆلەتتىن مائاش ئېلىپ، بوش ۋاقىتلىرىدا « كوللېكتىپ ئالما ئۇسۇلى » ئويناپ، مۇسابىقىدە 1- لىك تالىشىۋاتقان ئىماملىرىمىز قىلسىمۇ يېتىپ ئېشىپ قالىدۇ. بىراق دوكتۇر بىلىمخۇمار ئەپەندى يېزىۋاتقان ماۋۇ تېمىلارنى، مۇسابىقىدە 1- لىكنى ئالغان يۈز ئىمام بىرلىشىپمۇ يېزىپ چىقالمايدۇ. دېمەك، تېمىلار بەك ياخشى يېزىلىۋاتىدۇ. دوكتۇر بىلىمخۇمار ئەپەندىمگە سالامەتلىك، مۇۋەپپىقىيەت تىلەيمەن.

akim

بۇ ماقالىنى ئىككى قېتىم ئوقۇپ چىقتىم،ناھايىتى مويىم بولغان بىر تىما ئىكەن،لېكىن {پىسخولوگىيەلىك ئۇرۇش}نىڭ ئەڭ بۇرۇن پەيدا بولغان ۋاختى سەل مۇجىمەل بولۇپ قالغاندەك تۇرۇدۇ،ئۇچ پادىشاھلىق دەۋرىدىكى ساۋساۋنىڭ لۇبۇغا قوللانغان {قۇرۇق شەھەر ھىلىسى}مۇ دەپ پىسخولوگىيەلىك ئۇرۇشنىڭ ئەڭ يارقىن نوختىسى، پىسخولوگىيەلىك ئۇرۇشنىڭ ئەڭ مويىم ھالقىسى بۇ ئۇرۇشنىڭ ھەققانىيلىغىدا ،{چىبى}ئۇرۇشىدا جۇگېلىئاڭ دەل بۇ ئۇسۇلنى قوللانغان،بىز ھازىرقى ۋاقىتتا دەل بۇ ئۇسۇلدىن  پايدىلىنىپ،نيوتون،ئېينىشتىيىننىڭ  نەزىريەلىرىدىكى كەمچىلىكنى كۇرسۇتۇپ تۇرۇپتىمىز،بۇنىڭدا بىزنىڭ قاراشنى ئىسپاتلايدىغان پاكىت بولۇش كېرەك،ھەققانى بولۇش كېرەك،ئەل كوڭلىگە مائىل بولۇشى كېرەك،بىراۋغا ياخشىچاق بولىمەن دەپلا ئۈز مەيدانىدىن ھە دىسە ۋاز كېچىۋەرمەسلىگى كېرەك،راخمەت ئەركىن مۇئەللىم،تىمىلىرىڭئىز بىزنى دائىم يېڭى مەزمونلار بىلەن تەمىن ئېتىۋاتىدۇ.

balamir

ئەركىنكامنىڭ مۇشۇنداق ئېسىل يازمىلىرى مېنىڭ تورغا چىقىشىمنىڭ مۇھىم بىر نىشانىغا ئايلىنىپ قالغىلى خېلى بولدى، ئەركىن ئاكا سىزگە كۆپ تەشەككۈر، ئۆزۈڭىز ۋە ئائىلىڭىزدىكىلەرنىڭ تېنى سالامەت بولغاي، سىزنىڭ شۇنداق ئالدىراشلىق ئىچىدىن ۋاقىت چىقىرىپ جاھاننىڭ ئۇ چېتىدە تۇرۇپمۇ، ۋەتەندىكى قېرىنداشلار ئۈچۈن قىلىۋاتقان بارلىق ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت، مەن  تېخى بەزىدە سىز بىلەن مەكتەبداشلىقىمدىن پەخىرلىنىپ سۆزلەپ كېتىمەن( شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتېتى)

balamir

ما بەزەنلىرىمىز تېمىنى باشقا يەرگە بۇرىمايلى، ئۆتكەنكى جىدەل-ماجرالارمۇ يېتىپ ئاشار، يەنە نىمە بىر ئوبدان تېمىغا «100 نەپەر ئىمام.....» دىگەندەك  « گىرىم قىلىپ » قويىمىز!  يەنە بولگۈنچىلىك قىلىشامدۇق.   « مۇقۇملۇققا تەسىر قىلمايلى»

jan-

balamir يوللىغان ۋاقتى  2015-2-21 19:10
ما بەزەنلىرىمىز تېمىنى باشقا يەرگە بۇرىمايلى، ئۆتكەنك ...

مەقسەت نازۇك تېمىغا كىرمەسلىكنى تەۋسىيە قىلىشتىن باشقا نەرسە ئەمەستى. خاتا چۈشۈنۈلۈپ قالمىسۇن.....