بىلىمخۇمار: ئالەم بوشلۇقىدىكى سەپەر ۋە نىسپىيلىك نەزەرىيىسى

ziya

ئەركىن سىدىق ئەپەندىم يۇقۇرقى گىراپىك ئارقىلىق توپنىڭ ھەركەت ھالەتلىرى ۋە ھاۋانىڭ يۆنىلىشلىرىنى ئىخچام ،ئېنىق ئوتتۇرىغا قويغان.تەشەككۈر ئوقۇيمەن.

مەن پەقەت توپنىڭ ئېغىش يۆنىلىشى تەرەپتىكى(قارا يۆنىلىش كۇرسەتكۈچى تەرەپتىكى) سىزىقلىق ھەركەت تېزلىكى (يىشىل يۆنىلىش كۇرسەتكۈچىدىكى تېزلىكى)ئاستا،سىزىقلىق تېزلىكنىڭ ئوڭ تەرەپتە بۇنداق ئاستا بولىشىغا ئوڭ يېرىم شارنىڭ سىزىقلىق ھەركەت يۆنىلىشىگە قارشى يۆنىلىشتە ھەركەت قىلغانلىغى سەۋەپ بولغان.توپ شۇنىڭ ئۈچۈن ئوڭغا ئېغىۋاتىدۇ،بېرنوللى قانۇنىنى كۇزدە تۇتقاندا ئېغىۋاتقان تەرەپتە  ھاۋانىڭ تېزلىكى ئاستا ۋە بېسىمى چوڭ بولىدۇ.توپنى ئاغدۇرۇۋاتقىنى ھاۋا بولسا بۇ ھالدا بۇ توپ،ئوڭغا ئەمەس،سولغا ئېغىشى كىرەك ئىدى،دەۋاتىمەن.مەن ئۈچ ئەسىردىن ھالقىغان خاتا قاراش دىگەندە دەل مۇشۇ نۇقتىنى كۇزدە تۇتقان.

ziya

نىيوتۇننىڭ ئۇزى نۇر(پېقىرىغۇچ) ۋاكىئومدا ئاغىدۇ،دەۋاتسا بۇ ئاداشلار ئېغىشنىڭ سەۋەبىنى تەھلىل قىلماي،ۋاكىئومدا ئاغمايدۇ،دەپ كاج تالاشقىنى قىززىق!.
تېخى، بىز فىزىكىدا مەخسۇس ئوقۇغان،فىزىكىنى بىز بىلىمىز،سەن بىلمەيسەن دەپ كېتىشلىرىچۇ!
ئوقۇغاندا ياخشى ئوقۇمايدۇ،كەڭلىككىلا ئېسىلىۋىلىپ چوڭقۇرلۇققا دېققەت قىلمايدۇ،ھادىسىنىلا كۇرۆپ،ماھىيەتكە شۇڭغىيالمايدۇ.شۇنىڭ بىلەن يېڭى مەسىلە ئۇچرىساھەل قىلالماي،سىنىڭ دىگىنىڭ خاتا،بىز ئوقۇغان كىتاپتا بۇنداق گەپ يوق،دىگەندەك گەپلەرنى قىلىپ،كۆرەڭلەپ كېتىدۇ.تېمىدىن چەتنەيدۇ!.

نىيوتۇننىڭ نىمە دىگەنلىگىنىڭ ئىسپاتى مانا:

ئالاقىدار كىلاسسىك ۋەسىقىلەردىن تەرمىلەر:

ھەر بىر جىسىم ئۆزىنىڭ تىنىچ ھالىتىنى ياكى تۆز سىزىقلىق تەكشى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ،پەقەت تاشقى كۈچ تەسىرى بولغان ئەھۋال ئاستىدىلا ئۇزىنىڭ ئەسلىدىكى ھالىتىنى ئۆزگەرتىشكە مەجبۇر بولىدۇ.

نىيوتۇن يۇقۇرقى قۇرلاردىن كىيىنلا شۇنداق يازىدۇ:

تاشلانغان جىسىم ئەگەرھاۋانىڭ قارشىلىغى بولمىسا ئۇزى تاشلانغان پەيىتتىكى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ.پىقىرىغۇچ(نۇر)نىڭ ھەرقايسى قىسىملىرىدىكى يىغىندى كۈچ ئۈزلۆكسىز ھالدا تۇز سىزىقلىق ھەركەتتىن يىراقلىشىپ ئېغىشىدۇ.ئەگەر ھاۋانىڭ قارشىلىغى بولمىسا،توختىماي پىقىراۋىرىدۇ.سەييارىلەر ۋە كۇمىتىلارغا ئوخشاش چوڭ جىسىملار ئەركىن بوشلۇقتا ھىچقانداق قارشىلىققا ئۇچرىمىسا،ئۇزۇن ۋاقىت ئىلگىرلىمە ھەركەت ۋە ئايلانما ھەركىتىنى ساقلايدۇ.

ــــــــــ ئىسائاك نىيوتۇن« «تەبىئەت پەلسەپەسىنىڭ ماتىماتىكىلىق پىرىنسىپلىرى»-بىجىڭ ئونۋىرىستىتى نەشىرياتى 2006-يىلى خەنزۇچە نەشىرى 2011-يىلى 9-قىتىملىق باسمىسى 8-بەتتىن.

ziya

ھەم سىزىقلىق ھەركەت قىلىۋاتقان ھەم ئايلىنىۋاتقان توپ ۋاكىئومدا نىمە ئۈچۈن ئاغىدۇ؟،نىيۇتون ۋاكىئومدا  ئاغىدىغانلىغىنى دىگەن بىلەن،قاياققا ئاغىدىغانلىغىنى ۋە  سەۋەبىنى  دېمەپتۇ.مەن ئوقىدا ئايلىنىش يۆنىلىشى تەرەپكە ئاغىدۇ،بۇنداق ئېغىشقا توپنىڭ ئىككى يېرىم شارىنىڭ سىزىقلىق تېزلىك پەرقى سەۋەپ بولىدۇ.بۇنداق پەرىقنىڭ كېلىپ چىقىشىغا توپنىڭ ئىككى يېرىم شارىنىڭ سىزىقلىق ھەركەت يۆنىلىشگە نىسبەتەن ئېيىتقاندا قارمۇ-قارشى يۆنىلىشتە ئايلانغانلىشى سەۋەپ بولىدۇ.توپ سىزىقلىق ھەركەت يۆنىلىشىگە قارشى ئايلىنىۋاتقان تەرەپكە ئاغىدۇ ۋە بۇ تەرەپنىڭ سىزىقلىق تېزلىكى قارشى تەرەپكە قارىغاندا ئاستا بولىدۇ،دېدىم.

قارشى ئىسپات ۋە ئوخشىمىغان قاراش بارمۇ؟.مۇھاكىمە-مۇنازىرىنى ئاخىرلاشتۇرۇدىغان ،نۇقتۇلۇق مۇھاكىمە قىلىشقا تېگىشلىك بولغان ئەڭ ھەل قىلغۇچ نۇقتا مانا مۇشۇ.بۇ مۇھاكىمە نۇقتىسىدىن قېچىپ،گەپ يورغۇلۇتۇشلارنىڭ ھەممىسى ۋاقىت ۋە ئىنىرگىيە ئىسراپچىلىغىغا ئېلىپ بارىدۇ.

مەرھەمەت،مۇشۇ نۇقتىدا مۇھاكىمە قىلالايدىغانلار كەلسۇن،قالغانلار سۈكۈت قىلسۇن!.

ziya

[مۇھاكىمە] فىزىكا ، ماتېماتىكا ئالىملىرىمىزغا مۇراجىئەت (1)

http://bbs.bozqir.net/forum.php?mod=viewthread&tid=6237

مۇھاكىمە ئەپەندىنىڭ نۇرغۇن ئەجىر سىڭدۆرۈپ قولغا كەلتۆرگەن ئىلمى مېۋىسىنىڭ ئىلىم ئەھلى تەرىپىدىن مۇئەييەنلەشتۆرىلىشىگە تىلەكداشلىق بىلدۇرىمەن.
ئەپەندىمنىڭ يەنە تىرىشچانلىق كۇرسۈتۈپ بۇ ئەسەرنىڭ ئۇيغۇرچە تەرجىمىسىنى ئۇزى ئىشلىۋىتىشىنى ئۈمىت قىلىمەن.
F d F نۇسخىسىنى يوللىغان بولسا تېخىمۇ ياخشىراق بولامدىكىن دەپ ئويلۇدۇم.

ئەپەندىم نىسبىلىك نەزەريىسى مەۋقەسىدە تۇرۇپ،29-تىئورمىنىڭ بىر دولقۇن ئۇزۇنلىغى دائىرىسىدە ئۇرۇنلۇق ئىكەنلىگىنى فىزىماتلىق ئۇسۇلدا كەلتۆرۈپ چىقىرىپتۇ.رەھمەت ئوقۇيمەن ۋە تېخىمۇ كۇپ مۇۋەپىقىيەتلەرنى تىلەيمەن!.
ئاپتۇر سالامەت بولغاي!