[تەرجىمە ماقالە] تۇرفان (تۇرپان)

syawush

elkelem يوللىغان ۋاقتى  2014-7-7 16:03
تەرجىمىنىڭ قانۇنىيەتلىرىدىن بېرى ئەسلىگە سادىق بولۇ ...

دېگىنىڭىزدەك «پر» ئەسلىي ماھىيەتىدىن قوشۇمچە ئەمەس. ئۇ سۈپەت ۋە رەۋىش تۈرىدىكى سۆز. بىراق ئۇنىڭ كەينىگە ئىسىمنى قاتقاندا، ئۇ يەردە ئالدى قوشۇمچىلىق رولىنى ئوينىيالاپ، شۇ ئىبارە بىلەن سۈپەتلەنگەن جاي ياكى شەيئىنىڭ، شۇ ئىسىمگە تويۇنانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ-دە، شۇ ئىسىمنىڭ ئايىغىغا «لىك» قانقاتدىكىدىن خېلى كۇچلۇق بولىدۇ. شۇنىڭ تىل تەپەككۇرى جەھەتتىن كاللىمىزدا تەبىئىي كى ئاشۇرما ھالەت ھاسىل بولىدۇ. بۇنى، شۇ «پر» سۆزىنىڭ مەخسۇس ئاشۇرما دەرىجە قوشۇمچىسى ياكى ئەمەسلىگى بەلگىلىيەلمەيدۇ. بىزنىڭ تىلىمىزدىكى بىر تال ئاددىي جۈملىنى بەزى تىلدا بىر رەۋش بىلەنلا بىلدۈرىۋەتكىلى بولىدۇ. شۇنداقلا تىلىمىزدىكى يەنە بىر تال سۆز بىلەن ئىپادىلىگىلى بولىدىغان بەزى ئاددىي جۈملىلەر باشقا تىلدا بر جۈملىگە يېيىلىپ كېتىشى مۇمكىن. شۇنىڭ ئۈچۈن تەرجىمىدە، ئەسلىي ئاپتورنىڭ ئىپادىلىمەكچى بولغىنىنى ئۆز پېتى ھەم  يىغىچاق قىلىش ئۈچۈن، تىل ئىپادىلەۋاتقان ئۇقۇمىغا ئالاھىدە ئېتىبار بېرىش كېرەك.

syawush

elkelem يوللىغان ۋاقتى  2014-7-7 16:03
تەرجىمىنىڭ قانۇنىيەتلىرىدىن بېرى ئەسلىگە سادىق بولۇ ...

ئاستىدا مىسالغا ئالغان ئىككى ئىبارىدىن كېيىنكىسىنى البتتە مۇشۇ بويىچە «لېفتى پور از ئادەم» ياكى «لېفتى پورئادەم» دېسە نەزەرىيە جەھەتتىن تامامەن توغرا بولىدۇ.

syawush

elkelem يوللىغان ۋاقتى  2014-7-7 16:03
تەرجىمىنىڭ قانۇنىيەتلىرىدىن بېرى ئەسلىگە سادىق بولۇ ...

بىرىنچى مىسالىڭىزداكى شوتا مۇئەييەن كۆلەمگە ۋە ھەجىمگە ئىگە بولمىغانلىقتىن، ئۇنىڭغا نورمال ئەھۋالدا جىق ئادەم چىقالمايدۇ. «پورئادم» دېگۈدەك شۇنچە جىق ئادەمنىڭ تۇراللاش مۇمكىنچىلى يوق دېيەرلىك بولغانلىقتىن، بۇنى «ئادەملىك شوتا» دەپلا قويسا كۇپايە بولىدۇ. ناۋادا ئالتەپاتمان ئادەمنى، پاتمىسىمۇ زورمۇزور ئۇنىڭغا كەپلەشتۈرۈپ قويۇپ، ئاندىن «زادى ئادەمگە تولدۇراتتىم» دېسە، ئىبارىنى تولۇقى بىلەن «ئۈستىگە ئادەم تولغان شوتا» دەپ ئاتىسا تولۇق بولىدۇ. پارسچىغىمۇ مۇشۇ پېتى ئۆرۈسىڭىز بولۇشى مۇمكىن.

elkelem

syawush يوللىغان ۋاقتى  2014-7-7 16:30
دېگىنىڭىزدەك «پر» ئەسلىي ماھىيەتىدىن قوشۇمچە ئەمەس.  ...

ماقۇلە، پارىس تىلىنى ئۆگەنگەنلەرغو ئاشۇنداق چۈشىنەر، ئۇنداقتا فارىس تىلىدىن غەيرى تىلنى قوللىنىدىغانلار ئۈچۈن،سىز دېگەندەك سۈپەتنىڭ تويۇنۇش دەرىجىسىنى ئىپادىلەش ئۈچۈن  پارىسچە پور دېگەن ئالدى قوشۇلغۇچىنى ئىمپورت قىلىش سىزچە توغرىمۇ؟

syawush

elkelem يوللىغان ۋاقتى  2014-7-7 20:07
ماقۇلە، پارىس تىلىنى ئۆگەنگەنلەرغو ئاشۇنداق چۈشىنەر ...

مېنىڭچە ئۆز تىل بىلەن يېيىۋەتمەي ئاتىغان تۈزۈك. بەلكىم قەدىمىي سۆزلەر بىلەن ئىخچام دېگىلى بولۇشىمۇ مۇمكىن. لېكىن مەن دەماللىققا ئۇنداق قەدىمىي شەكىللەرنى يادىمغا كەلتۈرۈپ بولالماسمەن. شۇڭا ئۆز تىلىنى تىلىمىز بىلەن باغلاشتۇرۇپ ئىشلەتتىم. چۈنكى مەن لۇغەت ئەمەس-تە. شۇنداقتىمۇ بۇنى «پورقۇدرەت» دەپ ئاتاش «قۇدرەتكە تولغان» دېگەن لەغمەن ئىبارە بويىچە ئاتىغاندىن خېلى ئەۋزەل. ئۇنىڭ ئۈستىگە «پور» سۆزىمۇ تىلىمىزغا نىسبەتەن يېڭى ئەمەس. كىچىككىنە تىل تەپەككۇرى قىلسىلا مەنىسىنى چۈشۈنەلىشى قىيىن ئەمەس. ھازىر ھەتتا تىلىمىز بىلەن ھېچبىر ئورتاقلىققا ئىگە ئەمەس ئېنگىلىزچىدىن كىرگەن «ئېلىكتىر» سۆزىنىڭ بېشىدىكى «ئېل» نى قوشۇمچە قىلىپ ئىشلىتىۋالغان يەردە، مۇشۇنداق شەكىلدىكى ئاتالغۇنى ئىشلىتىش تامامەن ئەقىلگە ئۇيغۇن.

qutat

xadlan05

ياخشى مەنزمۇننى يوللاپسىز  .

borabalisi

مەن مەزمۇنىنى تازا بەك چۈشىنىپ كىتەلمىدىم ، تولۇق تەرجىمە قىلىنمىغاندەكلا ، ئۆزۈم بىر تۇرپانلىق ، تارىخقىمۇ قىزىقىمەن ، ئەمما بەزى مەلۇماتلىرى ماڭا يىڭىچە تۇيۇلدى !