قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقى ۋە ئۇ ئاساسىدا بارلىققا كەلگەن يېزىقلار

Zapar916

izqin يوللىغان ۋاقتى  2013-11-18 09:10
كاللا جايىدىمۇ يا ، سىزنىڭچە ھازىرقى يېزىقنىڭ كۆركەم ...

كاللا  جايىدا . سىزنىڭچە  مىنىڭ بۇ  گىپىم  خاتا  كىتىپتۇدە ، قالغىنى كىيىن  ئالدىرماي   ھىس  قىپ  قالسىز

Zapar916

بۇ   تىمىغا  نەزەر  سالغان  ئەزىز  قىرىنداشلا  ، كەمىنە  زەپەر    ئۆزۇمنىڭ  ئۇيغۇر يىزقى ۋە  ئۇيغۇر لاتىن يىزىقى توغرىسىدىكى  كۆزقاراشلىرىمنى  ئالدىنقى كۈنلەردە ئوتتۇرغا قويغان ئىدىم ، كۆپ قىسىم كىشلەرنىڭ  رەدىيەسىگە ئۇچرىدىم ، قانداق  تەنقىدى  پىكىر  بولسا  قوبۇل  قىلىمەن .
شەخسەن ئۆزۈمنى  ئىلىپ   ئىيتسام   مەن مۇ  ئىلگىرى   ھازىر ئىشلىتىۋانقان ئۇيغۇر كونا يىزىقىنى ئۆزگەرتىش  ياكى ئىسلاھ  قىلىش  توغرىسىدىكى  بەزى پاراڭلارغا ناقايىل  ئىدىم   .  بەلكىم   مىنىڭ  تىل   توغرىسىدىكى  ياكى بەزى  تارىخى سەۋەپلەر   توغرىسىدىكى چۈشەنچەمنىڭ يىتەرلىك  بولماسلىقى تۈپەيلىدىن بولسا كىرەك ، ئەمما ئالى  مەكتەپتىكى  ئۇيغۇر ئوقۇتقۇچىلارنىڭ   تىل  توغرىسىدىكى بايانلىرىغا ئاساسەن   ،مەندە  بەزى   ئوي پىكىرلەر پەيدا  بولدى  ، مەن دائىم  ئوتتۇرا ئاسىيا  تور بىكەتلىرىنى زىيارەت قىلدىغان بولغاچ   لاتىن  يىزىقى ئاساسىدىكى تور بەتلەر نى  ئاساسى جەھەتتىن كۆرۈپ چۈشىنەلەيمەن ،
تىل  مەسلىسىگە كەلسەك   مەن ئىنكاس  شەكلىدە دەپ ئۆتكەندەك مەندىن ئۆتكەن يەرلىرى بولسا  شۇشبۇ تىمىغا نەزەر سالغان قىرىنداشلاردىن كەچۈرۈم سورايمەن . ھەم مۇشۇ ھەقتە ئىزدىنىشنى ئىستەيمەن ، مەلۇم نەتىجىگە ئىرىشكەندە  يانا مۇنبەرگە  تىما شەكلىدە يوللىشىم مۈمكىن ،
ئەمدى كەڭ تورداشلاردىن سورايدىغىنىم  لاتىن يىزىقى ئىشلىتىۋاتقان ئۇيغۇرلار نىمە ئۈچۈن  يەنە  يىزىق ئۆزگەرتكەن ؟  بولسا تەپسىلى  چۈشەندۈرۈپ قويساڭلا .

ozuyghur

arslan720 يوللىغان ۋاقتى  2013-11-16 00:00
قازاق مۇنبىرىدە بۇ يېزىق ئۇيغۇر يېزىقى ئەمەس دىيىلىپت ...

بىر قىسىم قېنى قىززىق، نەزەر دائىرىسى تار، تار مىللەتچى ياش قازاقلار  ئۇيغۇرنىڭ نېمىسىنى ئېتىراپ قىلغان دەيسىز؟ پۈتۈن دۇنيا  ئېتىراپ قىلسىمۇ ئۇلار ئېتىراپ قىلغۇسى كەلمەيدۇ. ئۆزلىرىچە دانىشمەنلىك قىلىپ بىرمۇنچە چەك باسمايدىغان پاكىتلارنى كۆتۈرۈشۈپ يۈرۈشىدۇ. سېپى ئۆزىدىن  كۆرەلمەسلىك ، چىدىماسلىققۇ ئۇ.
ئىت قاۋايدۇ، كارۋان يۈرۈۋېرىدۇ.

ozuyghur

ئالدى بىلەن ئاۋۇ مۇستەقىل تۈركىي دۆلەتلەر بىر ياقىدىن باش چىقىرىپ ، يېزىقلىرىنى بىرلىككە كەلتۈرۈشۈپ باقسۇن.  بىزگە تېخى بالدۇر.

kokdingiz

Zapar916 يوللىغان ۋاقتى  2013-11-18 22:24
بۇ   تىمىغا  نەزەر  سالغان  ئەزىز  قىرىنداشلا  ، كەمىنە  ز ...

بۇ يەردە كەچۈرۈم سورىغىدەك ئىش بولمىدى،ھەممەيلەننىڭ ئەركىن پىكىر قىلىشىنى ياقتۇرىمەن.مۇشۇنداق بولغاندىلا مەسىلە بايقىلىدۇ ۋە ئىزدىنىلىدۇ.ئەمما يېزىق ئۆزگەرتىش يەڭگىلتەكلىك بولىدۇ،بىر مىللەت مەدەنىيىتىنى راسلا نەچچە ئون يىللاپ چىكىندۈرىۋىتىدۇ.

ئاۋۇ سورىغان سۇئالىڭىزنىڭ يۈزەكى جاۋابىنىلا بىلىمەن،يەنىمۇ ئىزدىنىپ ئاندىن جاۋاب بىرەي،ئاللاھ بىلىمىمىزنى زىيادە قىلسۇن!

alpbeg

Zapar916 يوللىغان ۋاقتى  2013-11-17 10:02
خاتا  ئويلاپسىز  قىرىندىشىم ، يىزىقىڭىز ئاسان بولغان  ...

بۇرادەر ئەگەر ئۇيغۇر تىلى تەرەققىياتى 60 نەچچە يىلدىن بېرى تەرەققىي قىلماي بەلكى چېكىنگەنلىكىنى بىلەمسىز؟
سىز دەۋاتقان  تەس نەرسە گىرامماتېكامۇ؟ ئەگەر چەتئەللىكلەرگە ئۇيغۇر تىلىنى ئۆگىنىش ئىنگلىز تىلىنى ئۆگىنىشتەك مۇھىم بولغان بولسا ئۇيغۇر تىلى ئۆگىنىش تەس بولمىغان بولاتتى. گىرامماتېكا، لېكسىكا ۋە فونتىكا تەرەپلەردىن سەل تەسرەك بولسىمۇ، ئەمما بۇ ھەرگىزمۇ كەمچىللىك ئەمەس! ئىنگلىز تىلى ۋە باشقا تىللاردا تېپىلمايدىغان ئارتۇقچىلىق ئۇيغۇر تىلىداد يېتىپ تۇرۇپتۇ. ئىشەنمىسىڭىز ئالىم ئەھەدنىڭ تۆۋەندىكى يازمىلىرىغا ئوبدان قاراپ بېقىڭ!
http://www.alimahat.com/?p=3041
http://www.alimahat.com/?p=2181
http://www.alimahat.com/?p=1091   بۇنى جەزمەن كۆرۈڭ!!!
يېزىقمىز ھەرقانداق يېزىقتىنمۇ ئەڭ ياخشى! چۈنكى بۇ يېزىق نەچچە ئەۋلاد ئۇيغۇرچى چوڭ قىلدى. ئىملادا خاتالىق بار دەيسىز. ئىملادا خاتالىق بولسا بۇنى يېزىقتىن كۆرەمدۇق؟
سىز دېگەن ۋېۋىسكىلاردىكى خەتلەرنى خاتا يازغانلارغا ئىسمىنى يازغۇزۇپ بېقىڭ! توغرا يازالامدىكىن... ئۆزىنىڭ ئىسمىنى توغرا يازالمىغان يەردە ۋېۋىسكىلارغا قانداقمۇ توغرا ئىملادا خەت يازالىسۇن؟!!!
شۇنى دېگۈم كېلىۋاتىدۇ، سىز. يەنە مۇشۇ ئىنكاسنى ئوقۇۋاتقان سىز ئۆزىڭىزنىڭ ئىسمىنى توغرا يازالامدىكەنسىز؟

كۆپۈنچىڭلار(ئاتالمىش لاتىنچە ئورتاق يېزىق تەرەپدارلىرى)، ئې بىلەن ئى ھەرپىنى پەرقلەندۈرەلمەيمىز دەيسىلەر. چ چ دا پاراڭلىشىپ باقتىڭلارمۇ؟ e بىلەن i  نىڭ پەرىقىنى بىلىپ خەت يازالايدىغانلار قانچىلىقكەن؟
ھەر ئون يىلدا بىر قېتىم دېگۈدەك ئىملا ئۆزگەرتىۋەرسە سىلەر ئىشەنگەن لاتىنچە ئورتاق يېزىق يېزىقى چىدىيالايدىغان بولسا، باشقا تۈرك مىللەتلىرى بىلەن سودا - ئالاقىدە توسالغۇسىز بولالىسا، ئاشۇ ئورتاق لاتىن يېزىق بويىچە ئىملاغا دىققەت قىلىپ، خاتالاشماي ئىملالىق خەت يازالامسىلەر؟ يېزىق ئۇ ئىپادىلەش ۋاستىسى(شەخسىي قارىشىم). ئېغىزىمىزدىن چىققانننى سىلاۋىيانچە، خەنچە يېزىقتا(تەلەپپۇزى بەك بۇزۇلسىمۇ، ھەر ھالدا تەلەپپۇزنى ئىپادىگىلى بولىدۇ)، ئىنگلىزچىدا، ئەرەبچىدە، پارىسچىدا... ئىشقىلىپ ھەممە يېزىقتا ئازراقتىن بولسىمۇ ئىپادىلىگىلى بولىدۇ. ئەمما ھازىرقى يېزىقىمىزنى ئورتاق لاتىن يېزىقىغا ئالماشتۇرىمىز دەيدىغانلار ئەۋلادلىرىڭلارنىڭ ئالدىدا قارا يۈز بولىسىلەر... ئەۋلادلارنى ئاشۇ لاتىن يېزىقى بىلەن بىلىمسىز، ساۋاتسىز نادان قىلىپ تەربىيىلىمەكچىمۇ؟!!!
ھازىرغىچە نەچچە مىليونلىغان كىتاب - ژۇرناللار ھازىرقى يېزىقىز بويىچە بېسىپ چىقىرىلدى. لاتىنچىغا ئۆزگەرتسەك ئاۋۇ نەچچە مىليون كىتابنى باللىرىمىزنىڭ كۆتىنى سۈرتىدىغان تازىلىق قەغىزى، ئوچاقلارغا ئوت ياقىدىغان قەغەز قىلىۋېتەرمىز ھەقاچان!!! گەپنى ئويلاپ قىلىشقايلا. ئاۋۇ تۈركىيە بولغانلارمۇ قازاقىستان لاتىن يېزىقىنى قوللانسا بىزمۇ ھازىرقى يېزىقىمىزدىن ۋاز كېچىپ قازاقىستان تۈركلىرىنىڭ قازاقچە لاتىن يېزىقى ئېلىپبەسىگە كۆچىمىز دەۋاتىدۇ. بىلىشىمىز كېرەككى، بىزگە يېزىق ئۆزگەرتىش لازىم ئەمەس! قانداق قىلىپ ئۇيغۇر مىللىتى ۋە تىل - يېزىقىنىڭ مەۋجۇدلىقىنى ساقلاش ھەممىدىن مۇھىم. سىز تەرەققىي قىلالىسىڭىز خەق سىزنىڭ مەدەنىيىتىڭىز، تىلىڭىز ۋە يېزىقىڭىزنى تەبىئىي رەۋىشتە ئۆگىنىشكە باشلايدۇ. ئادەمدە بىر مىللەت توپىدا مىللىي ئاڭ بولىشى كېرەك. يېزىق ئۆزگەرتىمىز دەپ مائارىپىمىزنى دەپسەندە قىلىۋەرمەيلى!!!

alpbeg

Zapar916 يوللىغان ۋاقتى  2013-11-17 10:29
قىرىندىشىم ،  مەن بۇ  جەدىۋەلدىكى ھەرىپلەرنى تەپسىلى  ...

w بولسا سوزۇق تاۋۇش. ئىنگلىزچىدىمۇ شۇ، v ئۈزۈك تاۋۇش ئىنگلىزچىدىمۇ ھەم. بىر سوزۇق تاۋۇشنى ئىپادىلەيدىغان ھەرپنى ئۈزۈك تاۋۇشتا ئىپادىلىسە تازا گالۋاڭلىقتىن باشقا نەرسە ئەمەس.
ئۇيغۇر لاتىن يېزىقىنى ئۆگىنىپ قويۇش كېرەك. لېكىن ھازىرقى يېزىقىمىز ئۈستىگە دەسسىتىش تارىخىي جىنايەت!

alpbeg

Zapar916 يوللىغان ۋاقتى  2013-11-17 10:39
قازاقلارنىڭ  بايانى   بولسا  ئۇيغۇرچىغا  تەرجىمە  قىلى ...

قازاقلارنىڭ نېمە دېگىنى بىلەن كارىڭىز بولمىسۇن. ئۇلارنىڭ ئەڭ ئەنبگارلىرى توردا سەپسەتە تارقىتىپ يۈرىشىدۇ. قازاقلاردىن غۇرۇرلۇق، راسچىل دادىل، توغرا پىكىرلىكلەرمۇ ئاز ئەمەس. بۇ يەردە ئاۋۇ بىر قىسىم قازاق قېرىنداشلارنىڭ بايانىنى كۆرۈپ پۈتۈن قازاق مىللىتىگە ھۇجۇم قىلساق ئادىل بولمايدۇ.