شاياردا«سەنەم»« تۇغۇلدى » [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

                                         شاياردا«سەنەم»« تۇغۇلدى »
    25-ئىيۇن مەن شايار ناھىيەلىك سەنئەت ئۆمىكىگە بارغىنىمدا ناھىيەلىك سەنئەت ئۆمىكى،مەدەنىيەت يۇرتى ۋە ھەر قايسى يېزا-بازارلاردىن يىغىلغان 50دىن ئارتۇق كەسپىي ئارتىس ۋە ئىشتىن سىرىتقى ئەلنەغمىچى ئاپتونۇم رايۇندىن تەكلىپ قىلىنغان رېژىسورنىڭ يېتەكچىلىكىدە يېڭىدىن رەتلەنگەن «شايار سەنىمى»نىڭ ناخشا-مۇزىكىسىنى ئەستائىدىل ئۈگىنىۋاتقان ئىكەن.
    تويبولدى بازىرىدىن كەلگەن دېھقان ئەلنەغمىچى ئاقنىياز ئىسمايىل مۇنداق دېدى:«بىز بۇ قېتىم ناھىيەگە يىغىلىپ،<شايار سەنىمى>نى ئۆگەندۇق.بۇ بەك چوڭ ئىش بولدى.بىز بۇ سەنەمنى مۇكەممەل ئۆگۈنۈپ،ئەلنەغمە-مەشىرەپ پائالىيەتلىرىدە ئورۇنلاپ،كېيىنكى ئەۋلاتلارغا مىراس قالدۇرىمىز».  
    شىنجاڭ مۇقام ئانسامبىلىنىڭ مۇقام تەتقىقاتچىسى ئابدۇللا مەجنۇن بۇ ھەقتە توختۇلۇپ مۇنداق دېدى:«شايار سەنىمى»نى توپلاشنىڭ ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيىتى بار.بۇنى رەتلەشتە ۋاقىت جەھەتتىن كېچىكىپ قالدۇق دەپ قارايمەن.شايار بولسا تارىخى ئۇزۇن بىر يۇرت بولۇپ،يىپەك يولىنىڭ تۈگۈنىدە مەدەنىيەت تارقاتقان.مۇشۇنداق بىر ئۇلۇغ زىمىننىڭ ئۆزىدە ئەسلىدىن بار بولغان خەلق ناخشىللىرى،سەنەملىرى كۈنلەرنىڭ ئۆتۈشى بىلەن يوقاپ كېتىش گىردابىغا بېرىپ قالغان.بۇ بىر چوڭ يوقۇتۇش بولۇپ ھىساپلىنىدۇ.بىر يۇرتتا ئۆزىنىڭ سەنىمى بولمىسا شۇ يۇرتتا سەنئەت بولمىغانلىق بولىدۇ.بۇ يۇرتنىڭ تارىخىدا پىشقان ئاتاغلىق مۇقامچى ، ئەلنەغمىچىلەر ئۆتمىگەن بولسا ھازىرقىدەك مۇشۇ يەرگە توپلاشقان ئەلنەغمىچىلەر بولمىغان بولاتتى.ھازىر يوقۇلۇش گىردابىغا بېرىپ قالغان سەنەمنى قۇتقۇزۇپ قالدۇق.  
    سەنەم ــ بىر يۈرۈش ئۇسۇللۇق ناخشا-مۇزىكا بولۇپ،قەدىمدىن تارتىپ ئۇيغۇر ئەل ئىچى ئەلنەغمە-مەشىرەپ پائالىيەتلىرىدە ئوينۇلۇپ كەلگەن. ھەر يۇرتنىڭ ئۆزىگە خاس سەنەملىرى بولىدۇ.ناھىيەلىك مەدەنىيەت-تەنتەربىيە،رادىيو-تېلېۋىزىيە ئىدارىسى بۇ يىل قىممەتلىك مەدەنىيەت-سەنئەت بايلىقى بولغان«شايار سەنىمى»نى قېزىش،رەتلەش خىزمىتىنى مۇھىم خىزمەتلەر كۈن تەرتىپىگە كىرگۈزۈپ،بۇ يىل مايدا شىنجاڭ مۇقام ئانسامبىلىنىڭ مۇقام تەتقىقاتچىسى ئابدۇللا مەجنۇننى «شايار سەنىمى»نى رەتلەش خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىشقا تەكلىپ قىلىپ ئەكەلدى.ناھىيەلىك پارتىكوم،خەلق ھۆكۈمىتىمۇ بۇ خىزمەتنى قوللاپ يېتەرلىك مەبلەغ ئاجىرتىپ بەردى.«شايار سەنىمى»نى قېزىش-رەتلەش گوروپپىسىدىكىلەر يېزا-قىشلاقلارنى ئايلىنىپ ،«شايار سەنىمى»نىڭ شايار تەۋەسىدە  تارقالغان،يەرلىك ئالاھىدىلىككە ئىگە بولغان ۋاقتى 10سائەتلىك،سەككىز ئۆزگۈرۈشلۈك نەغمە-ئاھاڭ،120كوبلىتتىن ئارتۇق تېكىستنى ئەستائىدىل  قېزىپ،رەتلەپ چىقتى. .10-ئىيۇندىن ئېتىبارەن كەسپىي ناخشىچى،مۇزىكانت ۋە دېھقان ئەلنەغمىچىلەرنى يىغىپ ،رەتلەنگەن «شايار سەنىمى»نى ئۆگىنىشكە كىرىشكەن بولۇپ،نۆۋەتتە بۇ سەنەمنىڭ ناخشا-مۇزىكىسىنى ئۆگىنىش ئاساسەن ئاخىرلاشتى.  
    شىنجاڭ مۇقام ئانسامبىلىنىڭ مۇقام تەتقىقاتچىسى ئابدۇللا مەجنۇن چۈشەندۈرۈپ مۇنداق دېدى:«بىز سەنەم ماتىرياللىرىنى توپلاشتا خەلق ئەلنەغمىچىللىرى بىلەن ئۇچۇرۇشۇپ،سىردىشىپ،سەنەمنىڭ يىلتىزىنى تاپتۇق.سەنەمنى رەتلىگەندە ئىجادىي ئاھاڭ ۋە باشقا يۇرتلارنىڭ ئاھاڭىنى ئارلاشتۇرمىدۇق.%90ساپ چىقتى.دېمەك،بىر ئۆزگىچە يېشىل مەھسۇلات مەيدانغا چىقتى».  
    شايار ناھىيەسىدە «شايار سەنىمى »نىڭ ناخشا-مۇزىكىسى  مۇۋاپىقىيەتلىك رەتلەندى ھەم ئۆگۈتۈلدى.كېيىنكى تۈركۈمدە بۇ سەنەمنىڭ ئۇسۇلى رەتلىنىدۇ.بۇنىڭ بىلەن شاياردا خەلق ناخشىسى،سەنەم بولماسلىق تارىخىغا خاتىمە بېرىلىدۇ.«شايار سەنىمى»شايار ناھىيەسىنىڭ مەدەنىيەت-سەنئەت قۇرلۇشىدىكى بىر ئابىدە بولۇپ قالغۇسى.  

«شايار سەنىمى»نىڭ تەۋەللۇتىغا مۇبارەك بولسۇن!....
ئۇيغۇر 12مۇقامىنىڭ شاخ-پۇتاقلىرى ھەرقايسى ناھىيە،يېزا قىشلاقلاردىن ياشىرىپ چىققاي...

ئەمدى سىلەرمۇ خەقنىڭ سەنىمىگە دەسسىمەي ئۆز سەنىمىڭلارغا دەسسەيدىغان بوپسىلەردە.مۇبارەك بولسۇن.

مۇبارەك بولسۇن دوستۇم تايىرجان

ناھايتى ئەھمىيەتلىك ئىش بولۇپتۇ.

ماقۇل،ئەمدى سىلەرنىڭ سەنىمىڭلارغا دەسسىمەيلى.سىلىمۇ دەسسەتمەڭلا.

بىزنى يېڭى خەۋەر بىلەن تەمىن ئەتكىنىڭىزدىن خۇش بولدۇم!