يازغۇچىلار تورى

كۆرۈش: 2129|ئىنكاس: 23

ئەدۇنىسنىڭ شېئىر ھەققىدە ئېيتقانلىرى

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]
ئەدۇنىسنىڭ شېئىر ھەققىدە ئېيتقانلىرى




       1. شېئىر ئاۋام بىلەن بەلگىلىك ئارلىقنى ساقلىشى لازىم، ئەمما شېئىر ئوقۇرمەنگە موھتاج، بۇ يەردىكى ئوقۇرمەن شائىر بىلەن دىئالوگ ئېلىپ بارالىغۇچى ئوبيېكتتۇر. شۇڭلاشقا بىر شائىرنىڭ شېئىرى ئۆزىنى ئىپادىلەشتە قانچىكى چوڭقۇر، گۈزەل، تەبىئىي بولسا، ئۇ تەبىئىيلا باشقا ئادەم، ئوقۇرمەن بىلەن مۇناسىۋەت باغلىيالايدۇ، تۇيغۇدا ئورتاقلىققا ئېرىشەلەيدۇ. ھەرگىزمۇ  زورىغا ئاۋامغا باقماسلىقى كېرەك، ئاۋامنى كۆپرەك ئويلىشىدىغان شائىر ئېنىقكى يۈزەكى شائىردۇر.

*   *   *



        2. بىرىنچىدىن، مەن ئۆزلۈكۈمنى تېخىمۇ ياخشى تونۇش ئۈچۈن، يېزىقچىلىق جەريانىدا ئۆزۈمنى تېخىمۇ چوڭقۇر چۈشۈنۈش ئۈچۈن؛ باشقىلارنى ۋە دۇنيانى تونۇش ئۈچۈن، تېخىمۇ ياخشى ياشاش ئۈچۈن شېئىر يازىمەن. چۈنكى مېنىڭ ھاياتلىقىمنىڭ مەنىسى يېزىقچىلىقتا، ئەگەر يازمىسام ياشىغىنىمنىڭ ئەھمىيىتى يوق دەپ قارايمەن. ئىككىنچى قاتلامدا، بىر ئۇلۇغ شائىر شېئىر يېزىۋاتقاندا ئاۋامنى ئويلاشمايدۇ، ئۇ مېنى ئوقۇيالامدۇ- ئوقۇيالمامدۇ، پىكىرىمگە قوشۇلامدۇ- قوشۇلمامدۇ دېگەندەك...

  

*   *   *



        3. بىر ئۇلۇغ شائىر مەلۇم مەنىدىن ئېيتقاندا، چوقۇمكى بىر ئۇلۇغ مۇتەپەككۇردۇر. ئۇ پەقەت يېڭى ئېستېتىك قىممەتنىڭ ئاساسىنى تۇرغۇزۇپلا قالماي،يەنە يېڭى دۇنيا قارشى، قىممەت قارشى يارىتىدۇ.  پىكىر شېئىرغا سىڭىپ كەتكەن بولۇشى كېرەك، بىر تۈپ ئەتىرگۈل تۇپراق، سۇ، ئوغۇت، كۈن نۇرى ۋە ھاۋانىڭ جەۋھىرىدۇر. لېكىن ئەتىرگۈلنى ئەتىرگۈل قىلغىنى يەنىلا ئۇنىڭ پۇرىقى، ياخشى پىكىر بولۇپ ئۇنى ئىپادىلەپ بېرەلمىسە، ئۇنداقتا يېزىپ چىققانلىرى تۇپراق ۋە ئوغۇتتىن باشقا نەرسە ئەمەس.




داۋامى بار . . .



بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-9 12:40  


ئىنكاس

جابدۇق پاش قىلىش

ۋاقتى: 2012-6-9 14:13:38 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

سېنىڭ ئىمتاھاننى ياخشى بەرگەنلىكىگە ئىشىنىمەن. بۇ تىمىنىڭ داۋامىنى بالدۇرراق يوللا!

ۋاقتى: 2012-6-9 16:36:50 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئەدۇنىسنىڭ شېئىرلىرىنى نېمىشقىدۇر ئوقىسام يەنە ئوقىغۇم كېلىدۇ.
ئۇنىڭ شېئىرلىرىنىمۇ ئانچە-مۇنچە قوشۇپ يوللاڭلار، بۇرادەر!

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-10 02:09:37 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
*   *   *


        4. شائىر ھەرگىزمۇ يالغۇز مەدەنىيەتنىڭ مەيدانىنىلا ئەمەس، بىر خىل ھاياتلىقنىڭ مەيدانىنى، مەۋجۇدىيەتنىڭ مەيدانىنى ساقلىشى كېرەك. شائىر ھەرگىزمۇ پەقەت دۇنيانىڭ تەسۋىرلىگۈچىسىلا ئەمەس، ئەكسىچە ياراتقۇچىسى بولىشى كېرەك. شائىر دۇنيا بىلەن ئوتتۇرىسىدا بىر ھاڭنى ساقلىشى، دەريالار ۋە تاغلار تەرىپىدىن ئايرىۋىتىلىشى، سىسىفوسنىڭ قورام تېشى تەرىپىدىن قورشىۋىلىنىشى ۋە ئازاپلىنىشى لازىم.




*   *   *  




        5. مېنىڭچە ئۇلۇغ شائىر بۇ ئۈچ شەرتنى ھازىرلىشى زۆرۈر : بىرىنچىدىن، ئۇ مەۋجۇدىيەتكە، ئىنسانپەرۋەرلىككە ئالاقىدار ئالدىنقىلار سوراپ باقمىغان مەسىلىلەرنى ئوتتۇرىغا قويىشى؛ ئىككىنچىدىن، ئۇ سوئالنى ئۆزىگە خاس بولغان شېئىر تىل بىلەن  سورىشى؛ ئۈچىنچىدىن، ئۇ بۇ خىل تىل ۋە ئاشۇ مەسىلىلەر بىلەن شېئىرنى يېڭى سوئاللارغا گىرىپتار قىلىشى لازىم.  شۇنداق دېيىشكە بولىدۇكى، سوئال قويغۇچى شېئىرنىڭ ئۆزىدۇر، ئۇ يەنە سوئال ئوبيېكتتىغا ئايلىنالايدۇ. شۇڭلاشقا ئۇلۇغ شائىر چېگرا سىزىقى بولۇپ، بىر دەۋىرنىڭ ئاخىرلىشىشىنى ياكى يېڭى بىر دەۋىرنىڭ باشلىنىشىنى كۆرسىتىشى كېرەك.
  


بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-10 02:10  


 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-10 02:12:59 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
داۋامى بار ....
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-10 02:13  


 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-10 12:57:07 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

*    *    *




        6. سۈرگۈنگە كەلسەك، شائىر ئۆزىنىڭ تىلىغا سۈرگۈن قىلىنغان بولىدۇ، تىل نامەلۇملۇققا تۇتاشقان يول، بۇ يولدىكى ھەر بىر ئورۇن، ھەر بىر بېكەت شائىرنىڭ ۋەتىنىدۇر. ئۇ ئاللىقاچان ئېرىشكەن نەتىجىلەر ئۇنىڭ ۋەتىنى ئەمەس، ئۇنىڭ ۋەتىنى مەڭگۈ ئالدى تەرەپتە بولىدۇ، ئالدى تەرەپتە ئۇنى ساقلايدۇ. جۇغراپىيەلىك سۈرگۈن سۈرگۈننىڭ ئەڭ ئاددىي بىر شەكلى، شائىر پەقەت تىلدىلا ھەقىقىي تولۇق ئەركىنلىككە ئېرىشەلەيدۇ، شۇڭا شائىرنىڭ ۋەتىنى ئۆزىنىڭ تىلىدۇركى،جۇغراپىيەلىك ئۇقۇمدىكى ۋەتەن ئەمەس، چۈنكى پەقەت تىلدىلا شائىرنىڭ تولۇق ئەركىنلىكى بولىدۇ. سەنئەتنىڭ، بولۇپمۇ شېئىرنىڭ خاس قىممىتى شۇكى، بۇ دەل سۈرگۈن قىلىنىشتۇر؛ يېڭىلىق ياراتقۇچىنىڭ قىممىتى دەل سۈرگۈنلۈك زېمىنىغا بولغان ساقلاشتا. چۈنكى بىلىم مۇشۇنداق سۈرگۈن زېمىنىدا بىخلايدۇ، بىلىم پەقەت سۈرگۈننى ۋە سۈرگۈنگە بولغان سېزىشنى باشلىنىش نۇقتىسى قىلغاندىلا، ئاندىن مۇكەممەللىككە يۈزلىنەلەيدۇ، ھەمدە ئىنسانپەرۋەر، دۇنياۋى قىممەتكە ئېرىشەلەيدۇ.  






داۋامى بار ...      
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-10 13:06  


 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-10 22:47:24 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

*    *    *
        
        7. مەۋجۇدلۇقنىڭ ئۆزىلا شېئىرنىڭ مۈشكۈلاتىدۇر، شېئىرنى مۈشكۈلات ئىچىدە مەۋجۈت بولىدۇ دېسەكمۇ بولىدۇ، ھەر بىر مۈشكۈلاتتىن قۇتۇلىشى ئۇنىڭ يېڭى بىر مۈشكۈلاتقا پېتىشىدۇر. شېئىر مۈشكۈلاتنى ھەل قىلمايدۇ، بەلكى ئۈزلۈكسىز مۈشكۈلات يارىتىدۇ، ئۈزلۈكسىز مۈشكۈلاتقا جەڭ ئېلان قىلىدۇ. مۈشكۈلاتنىڭ ئاخىرلاشقان كۈنى شېئىرنىڭمۇ ئاخىرلاشقان كۈنىدۇر، مۈشكۈلات بولمىسا، شېئىرمۇ بولمايدۇ.




داۋامى بار . . .

ۋاقتى: 2012-6-11 13:34:57 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
بۈيۈكلەر نىڭ  ھېكمەتلىرى ئالدى بىلەن ئۆز تەجىربىلىرىنىڭ مەھسۇلى بولغاچقا رىئاللىقنىڭ جەۋھىرىدۇر.ئۇنىڭ زامان ۋە ماكاندىن ھالقىيدىغان قىممىتى مۇئايەن نىسبەتنى ئىگىللەيدۇ.يەنە كونكرت زامان ۋە ماكانغا دەل كەلمەيدىغان تەرەپلىرىمۇ بەلگىلىك نىسبەتنى ئىگىلىشى مۇمكىن.شۇڭا بىر بۈيۈكنىڭ بارلىق سۆزى ھەممە يەردىكى ھەممە ئادەمگە ئەقىل چىرىغىنىڭ رولىنى ئۆتىيەلمەيدۇ.كىشىلەر ھېكمەتلەرگىمۇ كۆڭۈل بۆلىدۇ.ئەمما  يېڭى تەجىربىلىرى ئاساسىدا يېڭى ھېكمەتلەرنى ئۆزلىرىمۇ يارىتىدۇ.

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-12 13:36:58 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
*   *   *


         8. شېئىر ۋە مۇھەببەت ئوخشاشلا دۇنيانى ئۆزگەرتەلەيدىغان كۈچتۇر. مەن 60تىن ئاشقان بىر ئايال شائىرنى تونۇيمەن، ئۇ بىر يىگىتنى ياخشى كۆرۈپ قاپتۇ، ۋە ئۇنىڭغا مۇنداق بىر شېئىر يېزىپتۇ : " شۇنداق، مەن نۇرغۇن ئادەمنى ياخشى كۆرگەن، شۇنداق، مېنىڭ يېشىم سىزنىڭكىدىن خېلىلا چوڭ، لېكىن ئىشىنىڭكى، ئۆتمۈشتىكى بارلىق مۇھەببەت كەچۈرمىشلىرىم پەقەت سىز بىلەنكى مۇھەببەت ئۈچۈن ئېلىپ بېرىلغان مەشىقتۇر خالاس."




داۋامى بار . . .
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-14 00:27  


 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-14 01:18:28 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
*   *   *



        9. ئۈچ توم << ئەرەب شېئىرلىرىدىن تاللانما >>  ھەققىدە : " ئۇنىڭدىن ئوقۇيدىغىنىڭىز ھوقۇق ئەمەس، ئادەم؛ ئومۇمىيلىق ئەمەس، شەخسىيلىك؛ سىياسەت ئەمەس، ئەركىنلىك؛ قەبىلىچىلىك ئەمەس، ئاسىيلىق؛ دورامچىنىڭ ستىلىستىكىسى ئەمەس، ياراتقۇچىنىڭ تۇيغۇسىدۇر. ئۇ گەپ پەردازچىلىقىدا يېڭىپ چىقىدىغان ئاشۇ خىل شېئىرلارنى كەمسىتتى، ياكى ئاساسلىقى جەمئىيەت، سىياسىدا رول ئوينايدىغان مەدھىيە، مەرسىيە، ساتىرا، قەسىدىلەرنى كەمسىتتى."      








داۋامى بار ...
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-14 02:21  


 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-15 00:46:52 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش


  *    *    *


        10. مەن نېمىشقا شەھەرنى تەنقىدلەيمەن؟ چۈنكى ئۇ شېئىرغا قارشى بارلىق ئېلېمېنتلارنى ئۆزىگە مۇجەسسەم قىلغان. ئەلۋەتتە، شەھەرمۇ شېئىرىيلىققا ئىگە بولۇشى، گۈزەل بولۇشى مۇمكىن.

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-15 00:57:58 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

*   *   *




        11. مەن ھەرقانداق شېئىرغا ئىشىكىمنى ئېچىۋەتكەن، مەيلى شەر*قنىڭ بولسۇن ياكى غەربنىڭ بولسۇن،ۋە مەيلى كىم يازغان بولسۇن. ئەمما شۇنداق دېيىشكىمۇ بولىدۇ، مەن كونكرېت بىر ئادەمنىڭ ئالاھىدە تەسىرىگە ئۇچرىمىغان. مەن بىر ھەسەل ھەرىسىگە ئوخشاش ھەممە گۈللەردىن چاڭ يېغىمەن، ئاندىن ئۆزۈمگە خاس ھەسەلنى چىقىرىمەن.
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   مەردان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-15 02:04  


ۋاقتى: 2012-6-15 01:30:42 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ئەدۇنىس ئىككىمىزنىڭ پىكرى ئوخشاش...

 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-15 14:34:03 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش

*    *    *

       12. شېئىر سوئال سوراش دېمەكتۇر، ئۇ دائىم باشقا بىر سوئالنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.




*    *    *


        13. پەلسەپە سۈكۈتكە پاتقىنىدا، ئىلىم-پەن قايمۇققىنىدا، ئىنسانلارنىڭ بارلىق بىلىمى ئۇچرىغان قىيىنچىلىقنى ھەل قىلالمىغانلىقى تۈپەيلىدىن جىم بولۇپ قالغىنىدا، پەقەت سەنئەت ۋە شېئىرنىڭلا نۇرغۇن سۆزلەيدىغانلىرى بار.



*    *    *



        14. شېئىر بارلىق سۆزلىگۈچىلەر سۆزلىيەلمىگەندىكى بىردىنبىر سۆزدۇر.







 ئىگىسى| ۋاقتى: 2012-6-15 15:55:06 | ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش



داۋامى بار ...

كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | تىزىملىتىش

سەھىپە جۇغلانما قائىدىسى


ستاتىستىكا|يانفون نۇسخىسى|新疆维吾尔自治区作家协会(维文)网
 
Powered by Discuz! X3.2(NurQut Team)© 2001-2011 Comsenz Inc. For www.xjzjxh.com
چوققىغا قايتىش