ئىلھامغا باي كېچىلەر [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

مۇھەممەد كامال خۇشخۇي



6-قېتىملىق«خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»غا ئىرىشكەن ئەسەرلەر



ئىلھامغا باي كېچىلەر



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ، يەردە تۇغۇلدۇم  



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ،يەردە تۇغۇلدۇم ،

خانەمنى يورۇتتۇم نۇر بىلەن ئىللىق .

ۋۇجۇدۇم چاقناتقان كۈمۈشرەڭ نۇردىن ،

ياسالدى زېمىندە باھار- يېشىللىق .



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ،يەردە تۇغۇلدۇم ،

ئالەمگە توختاۋسىز نۇرلار تاراتتىم .

دۇنيانى قاپلىدى ئاپئاق ئايدىڭلىق ،

چولپاننى ھەسەتتىن يەرگە قاراتتىم .



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ، يەردە تۇغۇلدۇم ،

ئەتىرنىڭ چېھرىگە مەن بەردىم ئاقلىق .

نېنىمنىڭ خۇرۇچنى نۇردا يۇغۇردۇم  ،

جاي ئالدى قەلبىمنىڭ تۆرىدىن پاكلىق .



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ، يەردە تۇغۇلدۇم ،

ھەردەقىق نۇر بىلەن بىر گەۋدە بولدۇم .

مەن كىرگەن كېچىلەر نۇرغا تويۇندى ،

ئەرگە خاس ئەقىلگە ، ھېكمەتكە تولدۇم .



قۇياشتىن تۇغۇلدۇم ، يەردە تۇغۇلدۇم ،

نۇر بىلەن تۇپراقتۇر ئىنساننىڭ جېنى .

كۆز يۇمسام جىسمىمنى يۇيۇپ نۇر بىلەن ،

تۆرەلگەن تۇپراققا بېرىڭلار مېنى .

   1993-يىلى 8-ئاينىڭ 13-كۈنى،گۇما.













توغراق ناخشىسى



چاچلىرىمنى يەلپۈتسە شامال،

ۋۇجۇدۇمنى تومۇز كۆيدۈرەر.

تۇپراق ماڭا ئېچىپ ھۆر جامال،

چىن دىلىدىن سۆيەر، سۆيدۈرەر.



چاچلىرىمنى يەلپۈتسە شامال،

بوران چاچار كۆزۈمگە توپا.

بەزدۈرۈشكە قىلالماس ئامال،

قۇم توزېڭى چېھرىمگە ئۇپا.



چاچلىرىمنى يەلپۈتسە شامال،

قار- مۇز تۆكەر تەلۋە زېمىستان.

ياشاپ كەلدىم مەغرۇر- بىمالال،

بارخان قوينى بولغاچ گۈلىستان.

1991-يىلى 11-ئاينىڭ 27-كۈنى،گۇما.



ئىلھامغا باي كېچىلەر



ئادا قىلىپ زەڭگەر قۇياش سىمىنا،

كەتتى سىڭىپ ھالسىزلىقتا ئۇپۇققا.

باش كۆتۈردى كۈمۈش رەڭلىك تۇلۇنئاي،

ئورالغاندا زېمىن قارا يۇپۇققا.



ئورالغاندا زېمىن قارا يۇپۇققا،

ئۇيقۇ سۆرەپ چۆككەن ھەممە ياستۇققا.

بىراق،فونتان ئاتار شائىر ئىلھامى،

مىسرالىرى تەلپۈنىشتە يورۇققا.



مېھرى ئىللىق،ئىلھامغا باي كېچىلەر،

شائىر قەددى قوينۇڭلاردا پۈكۈلەر.

تىنىچلىقتىن ھوزۇر ئېلىپ ھەر كېچە،

مەزمۇنغا باي يېڭى داستان پۈتۈلەر.

1989-يىلى 3-ئاينىڭ 27-كۈنى. گۇما.



سەھرادا نۇر تۆكەر يالپۇزلار تال-تال



مەن سەھرانىڭ ئاددى بالىسى،

سىن چاچمايدۇ چىرايىم يال- يال.

كۆڭلۈمنىڭ يوق زېنھار ئالىسى،

ئەمەن پۇرار قىر ۋە دالىسى،

نۇر تۆكىدۇ يالپۇزلار تال- تال.



مەن سەھرانىڭ ئاددى بالىسى،

ئاتار ئۇندا باشقىچە ھەرتاڭ.

ئاق بۇلۇتتەك قويلار پادىسى،

قايماق بېرەر سىغىن كالىسى،

ئىللىتىدۇ ئۆيىمىزنى كاڭ.



ئىللىتىدۇ ئۆيىمىزنى كاڭ،

قالماس شەھەردىنمۇ چالىسى.

بولار ئەڭلىك چىرايىمغا چاڭ،

يۇرتنى گۈللەش ھەركىمدىكى ئاڭ،

مەن سەھرانىڭ ئاددى بالىسى.



بەخت ھېسسى دىلنى ئورايدۇ،

دېھقاننىڭ يوق يامان- يالىسى.

ئۇچراشقانلار ئەھۋال سورايدۇ،

ھەر تىنىقتىن ئەتىر پۇرايدۇ،

شامال ئۆتمەس دوستلار ئارىسى.



ھەممىگە تەڭ- ئوخشاش قارايدۇ،

كولىمايدۇ خەندەك- ئورىسى.

مەيىن شامال چاچنى تارايدۇ،

يىگىتلىرى ئىشقا يارايدۇ،

گىزى كەلسە يۇرتنىڭ بورىسى.



قىزلار نازلىق، ئىپپەتلىك كېلەر،

ھەر بېقىشى ئىشىق دورىسى.

كۆزبېقىشنى ئار- نۇمۇس بىلەر،

يىگىتىگە ئامانلىق تىلەر،

باغ تېمىنىڭ بولماس شورىسى.



مەشرەپ دېسە پەرۋانە بولۇپ،

كېلەر موماي، بوۋاي...تولىسى.

قايتىشىدۇ شادلىققا تولۇپ،

چېلىشمىغىن تاشلايدۇ يۇلۇپ،

گاڭدىن پۈتكەن ئۇلار دولىسى.



تاقىمايدۇ ئىشىكنى زېنھار،

بولمىغاچقا ئالا- ئوغرىسى.

زىمىستانمۇ خۇددى نەۋ باھار،

بىر- بىرىگە مۇھەببەت ياغار،

بۇجايدا بار ئىشنىڭ توغرىسى.

*           *

مەن سەھرانىڭ ئاددى بالىسى،

قەلبىمنىڭ يوق زېنھار ئالىسى.

ئەتىر پۇرار قىر ۋە دالىسى،

دېھقاننىڭ يوق يامان- يالىسى،
شامال ئۆتمەس دوستلار ئارىسى.
              1992-يىلى 1-ئاينىڭ 27-كۈنى،گۇما.



يامغۇر لېرىكىسى



ئۇرۇلساڭ قەلبىمنىڭ كۆزنەكلىرىگە ،

ئاچىمەن دوسىتلارغا قۇچىقىمنى كەڭ .

گۈلباغقا ھۆكۈمران مۇڭلۇق كۈيلەردىن ،

قانلىرىم دەريادەك ئاقار ئۇرۇپ لەڭ .



چېھرىگە تەبەسسۇم قوندۇرۇپ گۈللەر ،

تۈنەيدۇ تۈن بويى بۇلبۇل پېيىدە .

بىخەبەر ئۇ ئاشىق ئۇيقۇغا چۆكۈپ ،

چۈشەكەر باغنىڭ بىر خىلۋەت يېرىدە .



تامچىلار تامچىشتىن تولدۇرۇپ قەدەھ ،

ئوكياندا تاشقىنلاپ قىرغاقنى تېشەر .

دەشىتلەر لېۋىنى بويىغان قاسراق

تۆكۈلەر ، يۇلغۇنلار شوينا- يىپ ئېشەر .



بىر شەپە كېلىدۇ  لايغا  مىلىنىپ ،

ئۆتەڭلەر ئۆيىگە ئۈمىد بەخش ئېتىپ .

سارايۋەن بۇ كېچە لال- مەستخۇش پېتى ،

شىپاڭدا جۆيلۈيدۇ بېيىت- قوشاق قېتىپ .



تاشلانماي بېلىقچى سايىسى كۆلگە ،

بېلىقلار ساماغا دەسسەشتە ھارغىن .

بولۇپتۇ تىنىچلىق زەمزەمى يامغۇر ،

قەيەرنى خالىساڭ مەرھەمەت ، بارغىن ...

            1993-يىلى 8-ئاينىڭ 10-كۈنى،  گۇما .



باغ تېمىڭنى بويلايمەن



باغ تېمىڭنى بويلايمەن ھەركەچ،

ۋىسالىڭنى ئويلايمەن ھەركەچ.

ئىشقىڭ چاچقان ئىپار ھىدلارنى،

پۇراپ-پۇراپ تويمايمەن ھەركەچ.



باغ تېمىڭنى ئايلانسام ھەركەچ،

ئىشق سەۋداسى سايلانسام ھەركەچ.

بويناق قاۋاپ بەرگەندە شەپە،

ئاتاڭ چىقسا،پايلانسام ھەركەچ.



باغ تېمىڭنى بويلىسام ھەركەچ،

سېنى دىلدا ئويلىسام ھەركەچ.

<<گۈل ئوغرىسى>>بولۇپ ئاتىقىم،

تاياق بىلەن تويلىسام ھەركەچ.



كېيىك كەبى ھۈركەمسەن ھەركەچ؟

مېھرى-ۋاپا تۆكەمسەن ھەركەچ؟

مەندىن ئېلىپ سىناق<<ئىمتىھان>>

دىل قېتىڭغا پۈكەمسەن ھەركەچ؟!

               1989-يىلى 7-ئاينىڭ 27-كۈنى.گۇما.



مەن نامىڭنى يادلىغان ئاخشام



مەن نامىڭنى يادلىغان ئاخشام،

ئاۋازىمنى ئۇچۇردى شامال.

تىنىقىمدىن ئاتەش چاچقان شام،

يورۇتقاندۇ قەلبىڭ ئايجامال.



ئاۋازىمنى ئۇچۇردى شامال،

سايە سالغان بىغەم توغراققا.

بولدى قەلبىم توۋا!ئەجەپ لال،

چۆككىنىمدە بىر جۈپ بۇلاققا.



سايە سالغان بىر جۈپ توغراقتا،

ياشىرىپتۇ بىر نوتا تەمكىن.

ۋىسال قۇچۇش بەكمۇ يىراقتا،

خۇشخۇي شۇڭا يۈرىدۇ غەمكىن...

   1991-يىلى 11-ئاينىڭ 26-كۈنى،گۇما.



سىزىۋالدىم سۈرىتىڭنى قەلبىمگە



ئىنتىلەتتىم،ئىنتىلەتتى چىن قەلبىڭ،

سەنمۇ ماڭا،مەنمۇ ساڭا دېمەيتتىم.

قىرغاق تامان يەتمىكىمگە ۋىسالنىڭ،

ئىشەنچىم بار، چۆكۈشتىن غەم يىمەيتتىم.



چىقتى بوران يېرىم يولدا گۆركىرەپ،

نە قىسمەت بۇ؟ بولدى قېيىق ۋەيرانە.

كەلدى شۇئان قىرغاق بويلاپ بېلىقچى،

مۇت① ئولجىنى كۆرۈپ قالدى ھەيرانە.



چىقتىم ئۈزۈپ جان ھەلقۇمغا يەتكەندە،

لېكىن ئىشقىڭ يۇپۇرماقلار تۆكمىدى.

غەرىق بولدۇڭ قېيىق بىلەن قوشۇلۇپ،

قالدى چېھرىڭ ئالبۇمىمدا(چۆكمىدى).



باغدا ئۈرۈك گۈللىگەندە ھەر قېتىم،

سۆيگۈمىزنىڭ چۆللىرىدە چاڭقايسەن.

سىزىۋالدىم سۈرىتىڭنى قەلبىمگە،

كۆرمە ئۇنى،كۆرسەڭ ئۆكسۈپ يىغلايسەن.

   1990-يىلى 11-ئاينىڭ 19-كۈنى،گۇما.



يامغۇر ياغقان ھېلىقى ئاخشام



دېزىزەڭنى چەككەن شات ناخشام،

ئۈزۈلمەيدۇ،ئۈزۈلمەس ئەبەت.

يامغۇر ياغقان ھېلىقى ئاخشام،

ئۇنتۇلمايدۇ،ئۇنتۇلماس ئەبەت.



ئۇنتۇلمايدۇ،ئۇنتۇلماس پەقەت،

شۇ ئاخشامقى بېقىشىڭ دىلدار.

چاڭقاش بىلەن ئۆتەرمەن قەۋەت،

كۈتۈپ سەندىن سۆيگۈ ھەم دىدار.



ئەقىدەمنى قالدۇردۇم ساڭا،

دىل ئۆيۈڭگە بولسۇن دەپ چىراق.

خەت يازمايسەن كەلگىن دەپ ماڭا،

بارالمايمەن تەشۋىشتە بىراق.



دېزىزەڭنى چەككەن لىرىكام،

سېنى قىلسۇن ۋاپاغا مايىل.

ئارىمىزدىن غۇلاپ كەتسۈن تام،

بولماستا مەن سەرگەردان،سايىل.

                  1989-يىلى 4-ئاينىڭ 5-كۈنى.گۇما.



ئىزاھات:

بۇ شېئىرلار«تارىم» ژۇرنىلىنىڭ 1994-يىللىق 4-سان 60-بەت «ئۈمىد چېچەكلىرى» سەھىپىسىدە ئېلان قىلىنغان.

ياخشى ئەسەركەن.

ئۆز ۋاقتىدا يادىلىۋالغان ئىدىم بۇ شىئېرلارنى .بەزى مىسىرالىرى ھازىرغىچە ئېسىمدىن چىقىپ كەتمەپتۇ .

ماڭا ھەممىدىن «سەھرادا نۇر تۆكەر يالپۇزلار تال-تال» دىگەن شېئىر بەك ياقىدۇ.

مەن سەھرانىڭ ئاددى بالىسى،

سىن چاچمايدۇ چىرايىم يال- يال.

كۆڭلۈمنىڭ يوق زېنھار ئالىسى،

ئەمەن پۇرار قىر ۋە دالىسى،

نۇر تۆكىدۇ يالپۇزلار تال- تال.

بەك ياخشى يېزىلىپتۇ بۇ شىئېرلار  سۆيۈنۈش ئىلكىدە ئوقۇپ چىقتىم ئىجادىيىتىڭىزگە تېخىمۇ ئۇتۇقلار يار بولسۇن.

ئاجايىپ لىرىك ،يەڭگىل مىلودىيە ئىكەنغۇ بۇ؟ ماڭا بەك ياقتى ..ئەيبو ئۇستازغا ھەم ئاپتورى مۇھەممەد كامال خۇشخۇيغا ئالىي تەشەككۈر!

ئەيۇبكامنىڭ  خوشخۇينىڭ شېئىرلىرنى مۇنبەرگە سۇنغانلىقىدىن خوش بولدۇم.ئۆزۋاقتىدا بۇ شېئىرلار زىل-زىلە قوزغىغان ئىدى

ئەيۇبكامنىڭ  خوشخۇينىڭ شېئىرلىرنى مۇنبەرگە سۇنغانلىقىدىن خوش بولدۇم.ئۆزۋاقتىدا بۇ شېئىرلار زىل-زىلە قوزغىغان ئىدى