ئابدۇلئەھەد قادىرى: دوستلۇق نەزمىلىرى

eybuyaqup · ۋاقتى: 2012-5-1 10:16:08


	دوستلۇق نەزمىلىرى(1) ئابدۇلئەھەد قادىرى ئەرشىدىن راشىدىن گە(2) ( مۇۋەششەھ ) ئەزىم دەريا يۇرۇڭقاش بويلىرىدىن بىر يارنى ئىزدەيمەن ، سېغىنغاندا يېنىمدا يوق ، دىلىمدا بارنى ئىزدەيمەن . رىزالىق يوق ئۇنى تاپماي ، دېسەم بىمارىدەك ياتماي ، ماڭا روھىي مەدەت بەرمىش يۆلەك - ھەمكارنى ئىزدەيمەن . شامالدىن سورىسام چۆلدە ئېچىپ بوز ئالدىراش دەيدۇ ، ئاۋامنىڭ دەردىگە دەرمان ، دىلى سەكپارنى ئىزدەيمەن . ئىجات- مېھنەتتە شان قۇچقان، قەلەم - كەتمەننى تەڭ تۇتقان ، تاپاي دەپ كۆيچى بۇلبۇلنى ھامان گۈلزارنى ئىزدەيمەن . دىلىدا ئەل - ۋەتەن زىكرى ،تېرەن ، ئويغاق خىيال - پىكرى ، ئۇ يازغان ۋەزنى ئارۇزدەك ئېسىل ئەشئارنى ئىزدەيمەن . ئىدۇق بىز بەيگىدە چاپقان ،نېمىشقا ئەمدى ئۇ پىنھان ، قەلەمنى تاشلىسا ئەپسۇس ، سۆزى ئىنكارنى ئىزدەيمەن . نېسىپ بولسا ئۇنى تاپماق ، چېقىلساق تەڭ بولۇپ چاقماق ، شىئېرىيەت كۆكىدە تالماس قانات شۇڭقارنى ئىزدەيمەن . 2000-يىلى 8-ئاينىڭ16-كۇنى مۇتەللىپ سەيفۇللا غا ( مۇۋەششەھ ) مۇبارەك ئايىمى نەۋرۇز كۇنى بىر جاننى ئىزدەيمەن ، دىدارلاشماققا بىتاقەت بولۇپ تۆت تامنى ئىزدەيمەن . ئۇنى ئۇچراتسا كىم بەرسۇن خەۋەر، تەشنائى بىتاپمەن ، ئاشۇ بىر چاغدا مەي ئىچكەن شىپالىق جامنى ئىزدەيمەن . تونۇشتۇق قايسى چاغ، شۇندىن بېرى كەلدۇق بولۇپ ئەسرار ، ئاكا- ئىنى قېرىنداشتىن ئۆتە ھەمقامنى ئىزدەيمەن . ئەزەلدىن نەزمىگە ئاشىق ئىجادكار نەسلىدىن بولغاچ ، بېرىپ كەلدى يەنە بەرمىش مەدەت - ئىلھامنى ئىزدەيمەن . لاياقەت ھەم شىجائەتتە ئۇنىڭدىن كۆپ تۆۋەندۇرمەن ، گۈزەل ئىنسانىي خىسلەتتە گوياكى شامنى ئىزدەيمەن . لېۋىم گەز، يۈرىكىم زەرداپ ، ئىچىم ھەسرەتكە تولغاندا ، ئاجايىپ مەنىلىك ئۆتكەن ئاشۇ ئاخشامنى ئىزدەيمەن . ئىشەنمەڭلار، ئەمەل تۇتسا قەلەمنى دات بېسىپتۇ- دەپ ، ئىجاتتا چارچىماس ، ھارماس بىلى مەھكامنى ئىزدەيمەن . پېقىرنىڭ ئىزگۈ ئارمانى - ئۆمۇردىن ھالقىسۇن دوستلۇق ، قەلەمداشىم ، كۆڭۈل قەسرىمدىكى ئېھرامنى ئىزدەيمەن ! 1999-يىلى 2-ئاينىڭ 8-كۇنى شائىر كۈلكىسى ( شائىر مۇھەممەد كامال خۇشخۇيغا مۇشائىرە ) جابدۇنۇپ چىققىنىمدا سەھەر يولغا ، بىر دوستۇم سوراپ قالدى: سەپەر نەگە ؟ گۇمىغا ماڭدىم دېسەم ، كاتتا تويغا ، ئۇ دېدى :بەرمەكچىكەن كىمنى ئەرگە ؟ ياق ، دېدىم توي ئەمەس بۇ ئادەتتىكى ، ئون يىللىق مەرىكىسى ئەدىبلەرنىڭ . (3) ئاڭلايدۇ جاھان بۈگۈن ساداسىنى ، بۇلاقتەك بۇلدۇقلىغان قەلبلەرنىڭ . سۆزۇمنى ئاڭلاپ دوستۇم لىڭشىتتى باش، ۋەيەنە سوراپ قالدى مۇنداق سوئال : گۇمىدا شائىرغۇ كۆپ ، مەن بىرسىنى - تونۇيمەن، ئىسمى ئۇنىڭ مەمەت كامال . ئېيتقىنا، تەخەللۇسى <خۇشخۇي > تۇرۇپ ، نېمىشقا بىر ئېچىلىپ كۈلمەيدۇ ئۇ ؟ ھەمىشە قاپاقلىرى تۈرۈك ئۇنىڭ ، ۋەياكى كۈلۈش نېمە، بىلمەمدۇ ئۇ ؟ بولمامدۇ كۈلكە خۇمار شائىر دېگەن ، ئەجىبا ، ئۇنىڭ چىراي- تۇرقى خاپا . بارمۇ يە يۈرىكىدە ساقايماس دەرت ، قىينامدۇ ياكى ئۇنى بىر بىۋاپا ؟ دوستۇمنىڭ سوئالىغا كۈلۈپ قويدۇم ، نېمە دەي، بىر گەپ بارغۇ گەپ تېگىدە . قىسقىسى، شائىر دېگەن شۇنداق بەندە ، يىغلايدۇ ھەم كۈلىدۇ يۈرىكىدە . يۈرەكتىن ئۇرغىمىسا ئەگەر كۈلكە ، نەھاجەت، ساختا، يالغان كۈلۈشلەرگە . سەۋەپسىز كۈلمەس شائىر پۇركىسەڭمۇ، بويىنى ھەتتا ئالتۇن ، كۆمۇشلەرگە . قەدىناس شائىر دوستۇم خۇشخۇيمۇ ھەم ، ئاشىقتۇر شىئېر ئاتلىق جانانىغا. ئۇ قانداق كۈلەلىسۇن يەتمەي تۇرۇپ ، كۆڭلىگە پۇككەن ئارزۇ - ئارمانىغا . خۇشخۇينى <مۇز چىراي> دەپ ئەيىپ ئەتمەڭ ، كۈلكىگە بايدۇر ئۇنىڭ مىسرالىرى . ھەر قاچان قاپاق تۈرگەن پەھلىۋاننىڭ ، جايىغا تىگەر ئاتقان پەشۋالىرى . قانائەت ھاسىل قىلىپ جاۋابىمدىن ، دوستۇمغۇ ماڭا ئاقيول تىلەپ قالدى . ھە، ئەمدى خۇشخۇي دوستۇم نېمە دەر ،دەپ شۇ تاپتا بولۇپ قالدىم يۈرەك ئالدى ... 2000-يىلى 3-ئاينىڭ 25-كۇنى سالامنامە (شائىر ئابدۇغېنى سىيىت ئەپەندىگە مۇشائىرە ) سالام ، ئابدۇغېنى دوستۇم تېرەن دوستانە ھۆرمەتتە ، ھەزىل - چاقچاقنى مىسراغا تىزىپ چىقتىم سالام خەتتە ، مېنىڭ كۆڭلۇم ، مىجەز - پەيلىم ئاياندۇر سىزگە ئەلبەتتە ، قەسەمبىللا ، بۇنى يازغان ئەمەسمەن غەيرى نىيەتتە ، شۇڭا كەتسە تېگىپ ، يۇرمەڭ گىنە ساقلاپ ئاداۋەتتە . سالامدىن سوڭ تىلەي سىزنى ئىلاھىم ساق - ئېسەن قىلسۇن ، كۆڭۈللەر تۆرىدە چولپان ۋەيا ھەسەن - ھۈسەن قىلسۇن ، جىمى دەردۇ - بالا ،رەنجى- جاپالارنى ئاسان قىلسۇن ، ئاقارغانچە ساقال - چاچلار ياشارتىپ نەۋقىران قىلسۇن ، نېسىپ بولغاي يېتىپ - قوپماق باياشات ئۆي- ئىمارەتتە . ئۇزۇن يىللار بولۇپ قالدى بۇرادەر بىز تونۇشقانغا ، بولۇپ ھەمدەم ئىجات سەيناسىدا ئۇلپەت بولۇشقانغا ، تەلەي- قىسمەتتە ئايلاندۇق گاھى شىر، گاھى توشقانغا ، ۋەلەيكىن قايتمىدۇق ئارتقا ، ئۇنامدۇق ئەمدى توسقانغا ، ئىلاھىم ، بىللە بولساقكەن ھامان بۇ جەڭگىۋار سەپتە . قاچانكى ئۇچرىشىپ قالساق قىلارمەن بىمالال چاقچاق ، سەۋەپكى، سىزمۇ مەن قىلغان ھەزىل - چاقچاققا بەك ئامراق ، ھېسامدەك گەپكە پىششىقسىز، ۋەلەيكىن مەن تېخى خامراق ، قىزارمايسىز ، تاتارمايسىز تېگىپ كەتسەممۇ سەل چىڭراق ، نى ئارمان ياشىسا ئادەم بۇ يەڭلىغ خۇي - پەزىلەتتە . ئۆتەرمىز ئۆي يېقىن ئەمما كۆرۇشمەي ھەپتىلەپ - ئايلاپ ، كېلىپ تۇرمايدۇ، - دەپ سىزنى كېتەرمەن بەزىدە قايناپ ، چۆكەرمەن گاھىدا غەمگە بۇرادەر سىزنى كۆپ ئويلاپ ، نىچۇك ھالى، سالامەتمۇ ،ياتامدۇ ياكى ۋاي- ۋايلاپ ، ئەگەر بىر ئىش بولۇپ قالسا قالۇرمەن ئاھ ، نادامەتتە . ئەزەلدىن بۇساراڭ تەقدىر كىشى رايىغا باقماسكەن ، ھاياتلىق بىر ئەزىم دەريا، ھامان بىر خىلدا ئاقماسكەن ، ۋاقىت ئۆتسە ، ئۆمۇر كەتسە ئەجەپ كەينىگە يانماسكەن ، غەنىمەت ئۇشبۇ پۇرسەتلەر كۈتۈپ بىزلەرنى ياتماسكەن ، شۇڭا كەلدىم قىلىپ ئارمان، بولاي دەپ زىكرى - سۆھبەتتە . مېنىڭغۇ سىزنى تەنبىھلەپ مازاقلاش مۇددىئايىم يوق ، ئۆزەمنى چوڭ تۇتۇپ قەستەن قۇسۇر تاپماققا رايىم يوق ، كۆيۇنمەي سىزگە بىر چەتتە تۇراي قانداقمۇ لام - جىم يوق ، ئىكەنمەن دوستىڭىز سىزنىڭ ، ئېغىز ئاچماي ئىلاجىم يوق ، يېقىن دوست يىغلىتىپ ئېيتار دېگەن گەپ بارغۇ ئادەتتە . خوتەندە كۆپ كىشى سىزنى ئېزىزلاپ مۆھتىرەم دەيدۇ ، قەلەمكەش ئەھلىمۇ ھۆرمەت قىلىپ ساھىب قەلەم دەيدۇ ، نىچۇنكى ، يازمىڭىزنى بىر كۆرۇپ :< بىر نەرسە كەم ... > دەيدۇ ، بىلەمسىز ، نېمە كەم سىزدە ؟ ئۇنىڭ ئاتىنى <تەم > دەيدۇ ، يېمەس ھېچكىم ئەگەر تەمسىز ئىكەن ھەتتا پولو - بەتتە . شىئېرنىڭ تەمى - ھېسسىياتتۇر، ئۇنىڭ جانۇ - قېنى - چىنلىق ، پىكىر ، ھېسسىياتى سۇس شىئېردا نە قىلسۇن جىلۋە - يارقىنلىق ، ئىشەنسۇن كىممۇ < جۇت قىشنىڭ دېسەھاۋاسى بەك ئىللىق >، دېمەك ، شائىر ئۇچۇن ئالى مىزاندۇر توغرا - راستچىللىق، يېزىڭ دوستۇم ، رېئال دۇنيا نەزەردىن قالمىسۇن چەتتە . يېزىڭ ، ئەمما شىئېر يازماق ئۇچۇنلا شامدا ئولتۇرماڭ ، قاچان ئولتۇرسىڭىز مەيلى ، چېنىپ ماڭدامدا ئولتۇرماڭ ، ئىچىڭ ئاز- ئاز، بىراق تۇرمۇز قىلالماي جامدا ئولتۇرماڭ ، ئۇچۇپ مەستلىكتە لەگلەكتەك تۈۋى بوش تامدا ئولتۇرماڭ ، مادامىكى ، تىرىك شائىر پەقەت ئابروي - ئىناۋەتتە . <سەيىد> ئەۋلادى مەن دەيسىز ، بۇ گەپلەر ئېيتىڭا راستمۇ ؟ ئەگەر شۇنداق ئىكەن ، ئەۋلاد ئۇرۇق نەسلىگە تارتماسمۇ ؟ ھامان ئىزدەپ رېئاللىقتىن ئۆزىنى ، ئويغا پاتماسمۇ ، ۋەيا پەرۋانە ئاشقتەك ئۆزىنى ئوتقا ئاتماسمۇ ، دېمەك ، ھەركىم سىنالغاي ئۆز ئاتاسىغا ساداقەتتە . قاچانكى <جېق تۇغۇپ > يازغان شىئېر ئالقىش - چاۋاك تاپتى ، شۇئان بىرسى < تۇغۇڭ ئاز > دەپ يېقىندىن سىزگە دوس تارتتى ، مۇشۇنداق يازمىڭىز بەزەن سورۇندا سىزگە ئەسقاتتى ، ۋەلەيكىن بەزىلەر سىزنى < تۇغۇمچان > دەپمۇ گەپ تاپتى ، بۇغۇ چاقچاق ، بىراق ئۆتمەڭ داۋام مۇنداق ئاھانەتتە . يەنە سەنئەت دېسە تۇغما ھەۋەس - ئىلھامىڭىز باردۇر ، ئۇسسۇلغا چۈشسىڭىز ھەي - ھەي ئەجەپ خۇش نازىڭىز باردۇر ، خۇدايىم سىزگىلا بەرگەن بەلەن ئاۋازىڭىز باردۇر ، ئېلىپ رول سەھنىدە < شاۋاز ۋەزىر > ئوبرازىڭىز باردۇر ، تارالدى داڭقىڭىز چولپان كەبى كۆپ خىل ماھارەتتە . بىراۋدىن ئاڭلىسام كىيمەك بولۇپسىز باشقا بىر بۆكنى ، تۇرامسىز ھېلىمۇ دەملەپ ئىچىپ بابۇنە ، سوك - سوكنى ، ئاسانمۇ شامدا ئولتۇرماق ، ئاۋايلاپ كەتكىلى توكنى ، گېپىممۇ ئۇزىراپ كەتتى ، ۋەلەيكىن دېمىدىم يوقنى ، ئىلاھىم ، تەندۇرۇس ، ساغلام ئۆتەرسىز ئەمدى راھەتتە . مېنىڭدىن مەسلىھەت شولكى :بىراۋ قىچقارمىسا بارماڭ، بولۇڭ سەگەك ، بىراق مىش- مىش پاراڭلارغا قۇلاق سالماڭ ، كۆرەلمەي بەزىلەر سىزنى قىلاركەن ئاۋۇتۇپ داۋراڭ ، پىيادە ماڭغۇلۇق يولدا ، مۇبادا بولمىسا ھارۋاڭ ، دېمەكچى : يۈرسىڭىز ياخشى ئەمەسمۇ چوڭ سالاپەتتە . شارايىت بولمىغاچ ئۆيدە توخۇ - توشقان باقالمايسىز ، ۋەيا بىر ، ئىككى قوي - ئۆشكە بېقىپ پۇلغا ساتالمايسىز ، نەچارە ، ئازغىنا ئايلىق مائاشتا جان باقالمايسىز ، بىراق ، شۇنداق پېقىر، نامرات شائىرلىقتىن تانالمايسىز ، مېنىڭچە ھەممىدىن بايسىز بىلىم ، ھېكمەت ، دىيانەتتە . غېنى دوستۇم ، ئاتاپ سىزگە مۇشائىرە يېزىپ سۇندۇم ، ۋاھالەنكى ، قەلەم چولتا ، ئۆزەمنى چاغلىماي قويدۇم ، نەزەرگە ئالسىڭىز دەرمەن جاھانغا قايتا توغۇلدۇم ، ئەھەدى دوست بىلىپ سىزگە دېگۇم بار گەپنى دەپ بولدۇم ، قاچان چىققاي سادا سىزدىن ، كۈتەرمەن سەۋرى - تاقەتتە ! 2000-يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۇنى (1) << دوستلۇق نەزمىلىرى >> ماۋزۇلۇق بۇ ئەسىرىم << يېڭى قاشتېشى >> يورنىلىنىڭ 2001-يىللىق 4-سانىدا ئېلان قىلىنغان ، 11- نۆۋەتلىك << خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى>> غا نائىل بولغان . (2) مەرھۇم شائىر ئەرشىدىن راشىدىن 1947-يىلى 8-ئايدا لوپ ناھىيە جىيا يېزىسىنىڭ قومباغ كەنتىدە دىخان ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن ،ئۆزىنىڭ 35 يىللىق ئىجادىيەت ھاياتىدا ئاز ئەمما ساز يازغان ، بولۇپمۇ ئارۇز ۋەزنىدىكى ئىسىل غەزەللىرى ۋە بىر تۇركۇم ساتىرىك شىئېرلىرى بىلەن شىئېرىيەت ئاشىنالىرىنىڭ قەلبىدە ئۆچمەس ئابىدە تىكلىگەن شۆھرەتلىك شائىر ئىدى ،2005 -يىلى 10-ئاينىڭ 22-كۇنى 58 يېشىدا ۋاپات بولغان. (3) بۇ مۇشائىرە -2000-يىلى ئاپرىلدا گۇما ناھىيىلىك يازغۇچىلار جەمىيىتى قۇرۇلغانلىغىنىڭ 10يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن ئۆتكۇزۇلگەن داغدۇغىلىق مۇراسىمدا ئوقۇلغان .

ئاينۇرى · ۋاقتى: 2012-5-1 10:27:38


	بۇ بىر يۈرۈش شېئىرلارنى چىرايلىق قىلىپ رەڭلەپ قويغان بولساق ئىدى-ھە...................

م.توختى سەببەت · ۋاقتى: 2012-5-1 11:15:01


	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئەھەدى ئاكا! سىز بۇ دوستلۇق نەزمىلىرىڭىز بىلەن مېنى بۇنىڭدىن 10يىللار بۇرۇنقى ئەشۇ ئۇنتۇلماس دەقىقىلەر قوينىغا باشلاپ كەتتىڭىز... كەمىنە مۇھەممەدتوختى دەل ئەشۇ زىكىر-تەۋسىپى بولۇنغان مەرھۇم قەلەم ساھىبى ئەرشىدىن راشىدىن ئاكا بىلەن بىر يۇرت،بىر مەھەللىدىن بولغىنىم ئۈچۈن،ئۇنىڭ بىلەن ئۆتكەن كۈنلىرىم ئېسىمگە كېلىپ كۆزلىرىمدىن ياش، يۈرىكىمدىن قان تامچىلىدى-قان!.... شائىر ئاكىمىزنىڭ ياتقان يېرى جەننەتتە بولغاي.... سالامەت بولۇڭ ئەھەدى ئاكا... دۇردانە يازمىلىرىڭىزنى ئايىماسلىقىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن.

a.sadir · ۋاقتى: 2012-5-1 15:28:09


	ئەرشىدىننىڭ ياتقان يېرى جەننەتتىن بولغاي!

hojakabiz · ۋاقتى: 2012-5-4 00:56:40


	ئەھەدىنىڭ رىشتەنامىلىرى كىشىگە ئالاھىدە زوق بېغىشلاپ، دوست-بۇرادەرلەرنى كۆڭۈل ئىكرانىدا قايتا زاھىر قىلىدىكەن. باشقىلارنىڭمۇ جاۋاپنامىلىرى ئىكرانغا چىققان بولسا-ھە!

alahidin · ۋاقتى: 2012-5-4 09:39:27


	ھۆرمەتلىك ئابدۇئەھەد ئەپەندى: مۇنۇ بېيىتقا بىر نەزەر سېلىپ باققايلا: «ئەزىم دەريا يۇرۇڭقاش بويلىرىدىن بىر يارنى ئىزدەيمەن ، ）17（ سېغىنغاندا يېنىمدا يوق ، دىلىمدا بارنى ئىزدەيمەن .）16（» «بويلىرىدىن» نى «بويىدىن»دېسەكچۇ! بۇ يازمىنى ئاخىرىدا alahidin تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-5-4 09:40

سەزگۈر · ۋاقتى: 2012-6-3 17:17:36


	ئىسىل كۈيلەر ئىكەن .ھوزۇرلاندىم.

بۇژغۇن · ۋاقتى: 2013-3-28 18:05:21


	بىر تۇركۇم مۇۋەششەھ ھەم مۇشائىرىلەر كىشى كۆڭلىنى تولىمۇ سۆيۈندۇرىدىكەن ئەمەسمۇ؟ ناھايىتى يىقىملىق كۈي-چەشمىسى ئىكەن!ئاپىرىن ئەيبۇغا!

قۇتلانى · ۋاقتى: 2013-6-28 21:31:23

ئابباس تۇرسۇن · ۋاقتى: 2013-11-28 17:33:10


	ئەھەدى ئاكىمىزنىڭ تىنى سالامەت بولغاي...ئىجادىيەت تۇلپىرى مەڭگۈ ھېرىپ قالمىغاي...

م.توختى سەببەت · ۋاقتى: 2014-6-30 19:28:40


	يەنە بىر قېتىم ئوقۇۋەتتىم.