ئابدۇلئېزىز ئىسمائىل: ئوغلۇم باشلىق بولغۇدەك [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

ئوغلۇم باشلىق بولغۇدەك
ھېكايە

ئابدۇلئېزىز ئىسمائىل



         ئوغلۇم خالمۇراتجان شۇنداق شوخ،  تىرىشچان بالا ئىدى.  نېمە بولدىكىن ئەيتاۋۇر ئۇ ئىككى – ئۈچ كۈندىن بۇيان يا دەرس تەكرار قىلمايدىغان،  يا مەن بىلەن ئاپىسىغا چىراي ئاچماي گويا يىتىم بالىدەك غەمكىن،  خامۇش يۈرۈيدىغان بولىۋالدى.  ئۇنىڭ بۇ ھالغا چۈشۈپ قېلىشىنىڭ سەۋەبىنى بىلمەك بولۇپ،  بىر كۈنى كەچلىك تاماقتىن كېيىن ئۇنىڭغا قاراپ سورىدىم:  
        -بالام،  نەچچە كۈن بولدى،  شۇنداق جىمغۇر،  مەيۈس يۈرۈيدىغان بولىۋالدىڭىز.  زادى نېمە ئىش بولدى؟  
        ئۇ مۇشۇنداق سورىشىمنى خېلى ئۇزۇندىن بېرى كۈتۈپ تۇرغاندەك ماڭا دادىل تىكىلىپ، -دادا،  سىز تاينى يوق مەكتەپتە ئوقۇغاچقا باشلىق بولالماي،  مۇئەللىم بولۇپتىكەنسىز.  مەن ئەتىدىن باشلاپ ئەيندىننىڭ دادىسى ساجۈيجاڭدەك باشلىق بولىدىغان مەكتەپتە ئوقۇيمەن، -دېدى.  
        ئۇنىڭ تۇلۇمدىن توقماق چىققاندەك بىمەنە گېپىگە ھەيران بولۇپ،  ئۆزۈمنى تۇتىۋالالماي قاقاقلاپ كۈلۈپ كەتتىم.  
        مەسخىرىلىك كۈلكەم ئوغلۇمغا ھار كەلدى بولغاي،  ئاقپىشماق چىرايى چوغدەك قىزىرىپ،  كۆزلىرىدىن كىشىنىڭ تېنى شۈركىنگىدەك قەھرى نەپرەت چاقنىدى.  ئۇ ماڭا مەنسىتمىگەنلىك نەزىرىدە ھۆرپىيىپ ئۇلۇغ – كىچىك تىنغىنىچە ۋىچىرلاپلا كەتتى:  
        -نېمىگە كۈلىسىز،  دادا؟ !  ئەينىدىننىڭ دېيىشىچە دادىسى پارتىيە مەكتىپىدە ئوقۇپتىكەن.  شۇڭا چوڭ باشلىق بولۇپتۇ.  دادىسى باشلىق بولسا باللىرى ھەر كۈنى مەكتەپكە پىكاپ بىلەن بېرىپ – كېلىپ ئوقۇيدىكەن.  ئېسىل ئۆيىدە ئولتۇرىدىكەن.  باشقىلار كاللەك – كاللەك پۇل،  گۆش،  قىممەت باھالىق ئۆي سايمانلىرىنى بىكارغا سوغا قىلىدىكەن.  ئائىلىسىدىكىلەرنىڭ ھەممىسى پۇلنى ساماندەك سورۇپ خەجلەپ،  ئېسىل مودا كىيىملەرنى كېيىپ يۈرۈيدىكەن.  تېخى ھەر ئاخشىمى كاتتا رېستۇراندا ھۆكۈمەتنىڭ پۇلىغا بولىشىغا يەپ – ئىچىدىكەن.  
        ئۇنىڭ جاۋىلداشلىرىغا ئاچچىقىم كەلدى.  بىراق،  كۆڭلىگە پۈككەنلىرىنىڭ ھەممىسىنى ئاڭلاش نىيىتىدە ئۆزۈمنى زورىغا بېسىپ كوچىلاپ سورىدىم:  
        -ھە،  يەنە قانداق بولىدىكەن؟  
        ئوغلۇم گەپلىرىم دادامغا ھەسەلدەك ياقتى دەپ قالدى بولغاي،  ئازراق دېمىنى ئېلىۋىلىپ سۆزىنى داۋام ئەتتى:  
        -ئەينىدىن ھەر قانچە خاتالىق ئۆتكۈزسىمۇ مۇئەللىم ئۇنى باشلىقنىڭ بالىسى دەپ پەقەت تەنقىدلىمەيدۇ.  ساۋاقداشلارنىڭ ھەممىسى ئۇنىڭغا شۇنداق خوشامەت قىلىدۇ.  ئۇ ھەر كۈنى 10 نەچچە يۈەن خەجلەيدۇ.  سىز مۇئەللىم بولۇپ قالغاچقا بالىلار مېنى ئانچە كۆزگە ئىلمايدۇ.  پىكاپ تۈگۈل تۈزۈكرەك موتىسىكىلىتىمىزمۇ يوق،  ئۆيىمىزمۇ كونا.  كۈندەك ئادەتتىكى تاماقلارنى يەيمىز.  باشقىلار بىزگە يىڭنە چاغلىق نەرسىنى سوغا قىلمايدۇ. . .  شۇڭا سىز باشلىق بولالمىغاندىكىن،  مېنى باشلىق بولىدىغان مەكتەپتە ئوقۇتۇڭ.  ئەگەر ئەينىدىننىڭ دادىسىدەك چوڭ باشلىق بولۇپ قالسام. . .  
        -بولدى بەس!  
        غەزەپلىك ۋارقىرىشىم بىلەن تەڭ ئۇ « غىق » قىدە سۆزدىن توختاپ،  توك سوققاندەك چاچراپ تۇرۇپ كەتتى.  ئۇ ماڭا يەر تېگىدىن گۆلۈيۈپ « ھىم! » دەپ دىمىقىدا تاپانچا ئاتقىنىچە ئۆيدىن چىقىپ كېتىشكە تەمشەلدى.  
        -نەگە بارىسەن؟  ئولتۇرە!  – ئاچچىقتىن بوغۇلۇپ زەردە بىلەن بۇيرۇق قىلدىم.  ئاندىن ئۇنىڭغا بىگىز بارمىقىمنى دىۋەيلەپ چالۋاقاپ كەتتىم:  
        -تۇتۇرۇقسىز بىلجىرلاپ قورسىقىمنى راسا كۆپتۈرۈپ،  ئەمدى مېنىڭ گېپىمگە پىسەنت قىلماي چىقىپ كەتمەكچىمۇ؟ !  سېنى خېلى زېرەك،  ئەقىللىق بالا دېسەم،  ئاسماندىكى غازنىڭ شورپىسىغا نان چىلاپ يەيدىغان تازا بىر گالۋاڭ بوپسەن.  قەيەردە ئەمەلدار بولىدىغان مەكتەپ بار ئىكەن؟  تېخى مېنى ئىناۋىتى يوق،  گاداي ئەپەندى بوپسەن. . .   دەپ مەسخىرە قىلىپ كەتكىنىنى بۇنىڭ.  باشلىق دېگەن بولىمەن دەپلا بولغىلى بولىدىغان نەرسىمۇ؟ !  
        ئوغلۇم قورققىنىدىن ئارقىسىغا داجىپ كارىۋاتقا لاسسىدە ئولتۇردى.  ياش لىغىرلاپ تۇرغان كۆزلىرىدە يەنە مېنى كەمسىتىش ئالامەتلىرى ئەكىس ئېتىپ تۇراتتى.  
        تېخى 11 ياشنىڭ قارىسىنى ئالغان گۈدەك ئوغلۇمغا توڭ تەككىنىمگە ئۆزەمچە خىجىل بولۇپ، ئىچى – باغرىمنى ئۆرتەپ تېشىۋاتقان ئەلەم،  نەپرەت بارا – بارا پەسكۇيغا چۈشتى.  ئۇنى قائىدە – داۋلى بىلەن قايىل قىلىپ،  بولمىغۇر ھەۋەستىن تەزدۈرمەكچى بولدۇم.  قېشىغا بېرىپ ئولتۇرۇپ، كەچۈرۈم سورىغاچ چىرايلىقچە نەسىھەت قىلدىم:  
        -ئىلگىرى سەندەك ئوقۇتقۇچى بولىمەن دەيتتىڭىز.  ئەمدى باشلىق بولىدىغان مەكتەپتە ئوقۇيمەن دېگىنىڭىزگە ئاچچىقىم كېلىپ كۆڭلىڭىزگە ئازار بېرىپ قويدۇم.  مېنى كەچۈرۈڭ.  كېچىك تۇرۇپ پۇل،  ھۇقۇق،  راھەت – پاراغەتكە قارىغۇلارچە ھەۋەس قىلىش توغرا ئەمەس.  مەن سىلەرنى پارىخور ساجۈجاڭدەك ئېسىل ئۆيىگە،  باياشاد تۇرمۇشقا ئېرىشتۈرەلمىدىم.  شۇ ئېسىڭىزدە بولسۇنكى، ئۆزىنىڭ ھۇقۇق – ئىمتىيازىغا تايىنىپ باشقىلارنىڭ يىلىكىنى شوراپ باياشاد تۇرمۇش كەچۈرگەن ئەمەلدارلار ھامىنى ئەلنىڭ لەنىتىگە كۆمۈلۈپ خانىۋەيران بولماي قالمايدۇ.  بىز ئوقۇتقۇچىلار مائاشتىن باشقا تاپاۋىتى يوق نامرات كىشىلەر بولساقمۇ روھىيمىز پاك،  خىزمىتىمىز ئۇلۇغ ۋە شەرەپلىك.  ماددى مەنپەئەتنى بىرىنچى ئورۇنغا قويغان كىشىنىڭ ئاچكۆز قاۋاندىن قىلچە پەرقى يوق.  
        ئۇلۇغ – كىچىك تىنىپ دەم قىزىرىپ،  دەم تاتىرىپ مۇڭلىنىپ ئولتۇرغان ساددا ئوغلۇمنىڭ بېشىنى ئاتىلىق مېھرىم بىلەن سىيلاپ،  ئازراق دېمىمنى ئېلىۋالغاندىن كېيىن يەنە نەسىھەتىمنى داۋاملاشتۇردۇم:  
        ساۋاقدىشىڭىز ئەينىدىنگە ئوخشاش بالىلارنىڭ دادىسىنىڭ قۇقۇقىدىن پايدىلىنىپ شۆھرەتپەرەسلىك قىلىشى،  ھارامدىن كەلگەن پۇلنى بۇزۇپ – چېچىپ خەجلەپ،  ھۇزۇر – ھالاۋەتكە قۇل بولىشى ئەڭ يىرگىنىچلىك ئىللەت.  ساجۈيجاڭدەك بىر قسىىم نائىنساپ ئەمەلدار ئۆزىنىڭ ئىنسانىي پەزىلىتىنى يوقۇتۇپلا قالماي،  ناپاك قىلمىشلىرى بىلەن مەسۇم بالىلارنىڭ غۇبارسىز قەلبىنىمۇ بۇلغاپ،  ئۇلارنىمۇ تاپتىن چىقىرىۋېتىدۇ.  ئۇنداق بالىلار كەلگۈسىدە ئىلىمسىز قارا نىيەتكە ئايلىنىپ كېتىدۇ.  
        ھەققانىي نەسىھىتىم مەسۇم ئوغلۇمغا تەسىر قىلدى بولغاي،  تۈرۈلگەن قاپاقلىرى بارا – بارا ئېچىلىپ،  ئاستا بېشىنى كۆتەردى.  
        -ئوغلۇم،  تىرىشىپ ياخشى ئوقۇپ،  كەلگۈسىدە بىلىملىك،  ئەخلاقلىق ئادەم بولسىڭىز ئاپىڭىز بىلەن مەن سىزدىن چەكسىز مىننەتدار بولاتتۇق.  بەدنىيەت،  نائىنساپ باشلىق بولغاندىن دىيانەتلىك گاداي بولغان مىڭ ئەۋزەل.  دېگەنلىرىم توغرىمۇ،  خاتامۇ ئوبدان ئويلىنىپ كۆرۈڭ.  
        مەن شۇنداق دېدىم – دە،  ئاستا ئورنۇمدىن تۇرۇپ،  ئۆيدىن چىقىپ كەتتىم. . .  ئىللىق سەمىمى نەسىھەتلىرىم گۈدەك،  ساددا ئوغلۇمنىڭ كۆڭۈل ئاسمىنىنى چۈنكىۋالغان ئېزىتقۇ تۇماننى تارقىتىۋەتتى بولغاي،  ئەتىسىدىن باشلاپ شوخ،  تىرىشچانلىقى پۈتۈنلەي ئەسلىگە كېلىپ،  پۈتۈن زېھنى بىلەن ئۆگۈنۈشكە كىرىشىپ كەتتى. ..





بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   Erchin تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2014-1-22 18:51  

مەن ياقتۇردۇم، ئەمەلىيەتتىمۇ دەۋىرگە تازا ماس كەلگەن ئەسەر ئىكەن.ھازىزمۇ بەزى باشلىقلارھەم باللىرى كۆرەڭلەشكە ئۇستا...

   بۇنىڭدىن بىر قانچە يىل ئىلگىرى «ئوغلۇم سىياسىيون بلغۇدەك...» دەپ بىر ھېكايە تەرجىمە قىلغان ئىدىم. ماۋزۇسىغا قاراپلا تەرجىمە ھېكايە ئوخشايدۇ دەپ يۈگرەپلا كىرىپتىمەن. تەرجىمە ھېكايە بولمىسىمۇ، ئەمەلىيەتنى چىقىش قىلغان ئاساستا ناھايىتى تەسىرلىك يېزىلغان ئىجادىي ھېكايىكەن، خۇيمۇ ياقتۇردۇم، ئىجادىيىتىڭىز بەرىكەتلىك بولسۇن ، سىزگە يېڭى مۇۋەپپىقىيەتلەرنىڭ يار بولۇشىغا تىلەكداشمەن !!!

ياسىنجاننىڭ خالىس ئەجرىگە بارىكاللا