گۈزەلنۇر مۇتەللىپ ：يولدىشىمنىڭ سۆيگۈنى [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

يولدىشىمنىڭ سۆيگۈنى

( ھېكايە)

گۈزەلنۇر مۇتەللىپ

10-نۆۋەتلىك خانتەڭرى ئەدەبىياتى مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن.



  ھەر قېتىم مېھىر بىلەن باققىنىمدا: « سېنىڭ يارىلىشىڭ مەن ئۈچۈن»-دەيسەن، مېنىڭ يارىلىشىم سەن ئۈچۈن بولسا ، سېنىڭ يارىلىشىڭ كىم ئۈچۈن؟

              - خاتىرەمدىن

  يولدىشىمنى شۇنچە سۆيىمەن، ئۇنى پەرىشتىگە ئوخشىتىمەن. ئۇنىڭ نۇر يېغىپ تۇرغان چىرايى، قاپ-قارا ئۆسكىلەڭ قاشلىرى ئاستىدىكى ئاشۇ ئۈمىدۋار كۆزلىرى قەلبىمدە ئىشىق ئوتىنى ياندۇرۇپ تۇرىدۇ. ئۇنىڭ تەڭداشسىز ئەقىلىي – قابىيلىيىتى مېنى قايىل قىلىدۇ. بۇ خىل ھېسىسىيات مۇھەببەتلەشكەن شۇ  مىنۇتلاردىن تارتىپ تا ھازىرغىچە شۇنداق بولۇپ كەلمەكتە، ئازراقمۇ ئۆزگەرگىنى يوق. ھېچ بىلمىدىم يولدۇشۇممۇ مېنى شۇنچە سۆيەمدىغاندۇ؟ بۇلارنى ئويلىسام قورقىنچ ئىچىدە قالغاندەك بولاتتىم. نېمە دېگەن قورقۇنچلۇق، نېمە دېگەن قاملاشمىغان خىيال بۇ. شۇنىمۇ سوراش كېتەمدۇ، بۇ دۇنيادا ئۇنىڭدەك مېھرىبان ئەردىن يەنە بىرسى بارمىدۇ؟ شاراقلاپ يەرگە چۈشكەن بىر توپ ئاچقۇچنىڭ ئاۋازى بىلەن خىيالدىن باش كۆتۈردۈم. بۇ ئاچقۇچلار يولدۇشۇمنىڭ چاپىنىنىڭ يانچۇقىدىن چۈشكەن ئىدى. مەن قولۇمدىكى چاپاننى كىر ئالغۇغا تاشلاپ، ئاچقۇچنى يەردىن ئالدىم. بۇ ئاچقۇچلارنىڭ كۆپۈنچىسى ماڭا شۇنچە تونۇش ئىدى. پەقەت ئاشۇ كىچىك سېرىق ئاچقۇچلا ماڭا ئازىراق ناتونۇشتەك قىلاتتى. بۇ نىمىنىڭ ئاچقۇچىدۇر؟ ئەزەلدىن يولدۇشىمنىڭ نەرسىلىرىگە قول تەككۈزۈپ باقمىغاچقا، بۇ ئاچقۇچ مەندە ئاجايىپ بىر قىزىقىش قوزغىماقتا ئىدى. مەن ئىختىيارسىز ھالدا يولدىشىمنىڭ تارتمىسى ئالدىغا كەلدىم-دە، تۇنجى قېتىم ئۆزۈم ئۈستىدىن غالىپ كېلىپ تارتمىغا ئاچقۇچ سالدىم. قوللىرىم تىتىرىمەكتە، يۈرىكىم دۇپۇلدەپ سوقماقتا. تارتمىنى ئاستا تارتىتىم . ئۇنىڭ ئىچىدە يولدۇشۇمنىڭ نەچچە يىللىق ئەجىرىنىڭ مېۋىسى بولغان ئىلمىي ماقالىلىرى ۋە شەرەپ گۇۋانامىلىرى رەتلىك تىزىلغان ئىدى. بۇلارنى كۆرۈپ يۈرىكىم ئورنىغا چۈشكەندەك بولدى. شۇنداقتىمۇ تارتمىدىكى نەرسىلەرنى بىر-بىرلەپ ئۈستەل ئۈستىگە يېيىشقا باشلىدىم. ئېلىۋاتىمەن، تىزىۋاتىمەن، بىرەر نەرسە چىقىدىغاندەك ئەمەس. ئاخىرىدا كىچىككىنە بىر ساندۇقچە كۆزۈمگە چېلىقتى. مەن ئۇنى ئېلىپ چىقتىم-دە، ئاچقۇچنى سالدىم. يۈرىكىم ئەنسىز سوقماقتا. « ساندۇقنى ئاچما !»-ئوڭ قۇلاق تۈۋىمدە بىر غايىۋى سادا  ياڭرىغاندەك بولدى. مەن ئىككىلىنىپ تۇرۇپ قالدىم. « قورقما، ئۇنى ئاچ، ئۇنىڭدا سەن بىلىشكە تېگىشلىك ئىشلار بار» سول قۇلاق تۈۋىمدە ياڭرىغان يەنە بىر سادا بىلەن كۆزۈمنى يۇمۇپلا ساندۇقنى ئاچتىم. ئېچىشنىغۇ ئاچتىم، بىراق  كۆزۈمنى ئېچىشتىن قورقاتتىم. ياق، كۆزۈمنى ئېچىشتىن ئەمەس بەلكى، مەن خالىمايدىغان بىرەر ھەقىقەتنى كۆرۈشتىن قورقاتتىم. « كۆزۈڭنى ئاچ، قورقما !» سول قۇلاق تۈۋىمدىكى ھېلىقى سادا يەنە ئاڭلاندى. مەن ئاستا كۆزۈمنى ئاچتىم.ساندۇق ئىچىدە بىر نەچچە پارچە خەتتىن بۆلەك ھېچنەرسە يوق ئىدى. شۇنچە ئەتىۋارلاپ ساقلىغۇدەك كىمنىڭ خېتىدۇ-بۇ؟ مەن دەرھال لىپاپىغا كۆز يۈگۈرتتۈم. ئەپسۇس، بۇ خەتلەرنىڭ ھېچقايسىسىغا  ئادرېس يېزىلمىغان ئىدى. مەن ئالدىراشلىق بىلەن خەتنى ئاچتىم. خەت ئىنتايىن رەتلىك يېزىلغان بولۇپ، مۇنداق باشلانغان ئىدى:

  ياخشىمۇسىز، بەختىگۈل ھەدەم ئېرفان ئۇكام ياخشى تۇرۇۋاتامدۇ؟ ياراتقان ئاللادىن سىلەرگە ھەر مىنۇت خاتىرجەملىك تىلەيمەن. مەندىن ئەھۋال سورىسىڭىز ھەر ھالدا ياخشى تۇرۇۋاتىمەن.

  مەقسەتكە كەلسەك، سىزنىڭ خېتىڭىزنى تاپشۇرۇپ ئېلىپ مەزمۇنىدىن خەۋەر تاپتىم. كۆڭلۈم بىر قىسمىلا بولۇپ قالدى. ئاشۇ قېتىمقى دوختۇرلارنىڭ ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئېسىمگە كېلىپ قالدى.راستىنى ئېيتىقاندا، بۇ يىغىننىڭ ھاياتىمدا بۇنداق كۆپ داۋالغۇش پەيدا قىلىدىغانلىقنى ئويلاپمۇ باقمىغان ئىكەنمەن. مەن سىزنىڭ ماقالىڭىزنى بۇرۇندىن تارتىپ قىزىقىپ ئوقۇيتتىم. تىببىي پەن ساھەسىدە قولغا كەلتۈرگەن نەتىجىلىرىڭىزگە ئاپرىن ئېيتاتتىم. دوختۇرلار بىمارلارغا قايتا ھايات ئاتا قىلىش بىلەن قەدىرلىك ھېسابلىنىدۇ. سىز يېڭى-يېڭى تەتقىقات نەتىجىللىرىنى ئوتتۇرغا قويۇپ، تېخىمۇ كۆپلىگەن كىشىلەرنى ئازابتىن خالىي قىلىش روھىڭىز بىلەن مەن ئۈچۈن تېخىمۇ قەدىرلىك ئىدىڭىز. سىزنى بىر كۆرسەم، بىرەر پارچە سۈرەتكە چۈشىۋالسام، دەپ ئويلايتتىم. ئېھتىمال، بۇ ماڭا ئوخشاش ياشتىكى كۆپ قىسىم ياشلارنىڭ بىر خىل ئارزۇسى بولسا كېرەك. بىلەمسىز ، ئاشۇ قېتىم يىغىندا سىزنى كۆرۈپ بەكمۇ خۇشال بولۇپ ئاغزى-ئاغزىمغا تەگمەي سىزنى تەرىپلەپ كەتتىم. سىز بولسىڭىز ماڭا قاراپ مېھرىبانلارچە كۈلدىڭىز. ئۈچ كۈنلۈك يىغىن تېزلا ئاخىرلاشتى. خوشلىشىش زىياپىتىدە سىز مېنى تانسىغا تەكلىپ قىلدىڭىز. مەن بەكمۇ ھاياجانلىنىپ كەتتىم. ئۆزۈم چوقۇنغان ئادەم بىلەن بىر قول تانسا ئويناش مەن ئۈچۈن ھەقىقەتەنمۇ زور خوشاللىق ئىدى. كېيىن بىز يەنە نازىركۇم،ئادىنوچكا ئويناپ سورۇننى قىزىتىۋەتتۇق. مېنىڭ ئاغزىم خۇشاللىقتىن يۇمۇلمايلا قالدى. بۇنىڭ ئوڭۇم ياكى چۈشۈم ئىكەنلىكىنى بىلەلمەي يۈزۈمنى چىمداپ كۆرۈپ باقتىم. سېزىم ھاسىل بولدى. دىمەك، مەن ھەرگىزمۇ چۈش كۆرمەپتىمەن. كېيىنكى كۆرۈنۈش تېخىمۇ تەسىرلىك بولدى. سىز مېنى مېھمانخانىنىڭ كەڭ كەتكەن زالىدىكى ئورۇندۇققا تەكلىپ قىلدىڭىز. مەن سىزگە نەزەر تاشلىدىم. سىزنىڭ چىرايىڭىزىن قانداقتۇر بىر خىل بىنورماللىق چىقىپ تۇراتتى. گەپلىرىڭىزمۇ بىر-بىرىگە قولاشمىغىلى تۇردى. مەن سەل ئەجەپلىنىپ قالدىم. يەنە، بەلكىم ھاراقنىڭ كۈچىدىن بولسا كېرەك، دەپ ئويلىدىم. گەرچە ياش پەرقىمىز ئانچە چوڭ بولمىسىمۇ ئەمما ئىنسانىيەت ئۈچۈن قوشقان تۆھپىمىز ئارىسىدىكى پەرق بەكلا چوڭ بولغاچقا، مەن سىزنى ھېچقانداق ئويلىمىدىم. سىز ماڭا مەستلىكىڭىز كەلگەندەك قاراپ كۈلۈمسىرىدىڭىز.

- نېمىشقا ماڭا بۇنچىلا تىكىلىسىز ؟- بۇ سۆزنى شۇنچە تەستە ئېغىزىمدىن چىقاردىم.

- دېسەم بەلكىم ئىشەنمەسلىكىڭىز مۈمكىن. مەن....- سىزنىڭ چىرايىڭىز قىزىرىپ كەتتى. مەنمۇ ئازراق بىر نەرسىنى سەزگەندەك بولدۇم. يۈرىكىم رېتىمنى يوقاتتى.

- ئەسلىدە بۇ سۆزنى دېيىشىمنىڭ ھاجىتى يوق- ئىدى.بىراق، نېمىشقىدۇر سىزگە شۇنداق دېگۈم كېلىپ كەتتى.ئاڭلىغاندىن كېيىن مېنى توغرا چۈشىنىشىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن،-سىز بىر مۇنچە گەپلەر بىلەن ئېزاھات بەردىڭىز.

- مەن سىزنى قانداقمۇ خاتا چۈشىنىپ قالاي، قانداقلا گەپ بولسا تارتىنماي ئېيتىۋېرىڭ،- مەن سىزگە ئىلھام بەردىم.

- كۆڭلۈمدىكىنى ئېيتقاندا مەن ئۆزۈممۇ سەزمىگەن ھالدا سىزنى ياخشى كۆرۈپ قاپتىمەن. بۇ گەپنى ئاڭلاپ ئېھتىمال مېنى كۆڭلى تۇراقسىز، قاملاشمىغان ئادەم ئىكەن، دەپ ئويلاپ قالارسىز، قەلبىڭىزدىكى ھۆرمەتمۇ شۇنىڭ بىلەن يوققا چىقار. بىراق، بەزى ئىشلارنى ئادەم ئۆزى قارار قىلالمايدۇ.مەنمۇ ھەم ئۇ خىلدىكى ئادەممۇ ئەمەس.بۇ مېنىڭ تۇنجى قېتىم يىغىنىغا قاتنىشىشىممۇ ئەمەس. ماڭا ئۇچىرىغان قىز يالغۇز سىزلا ئەمەس. ئەمما ماڭا مۇشۇ سۆزنى دېگۈزەلىگەن قىز بولسا پەقەتلا سىز...

مەن سىزنىڭ كۆزىڭىزدىن بىر خىل سەمىمىي مېھىر-مۇھەببەتنى بايقىدىم،جۈرئىتىڭىزگە قايىل بولدۇم.چۈنكى سىزگە ئوخشاش جەمىئيەتكە تونۇلغان، ئايالى ھەم بالىسى بار بىر مەشھۇر شەخىسنىڭ يەنە بىر قىزغا قورقماي بۇنداق گەپلەرنى قىلالىشى تولىمۇ كەم ئۇچرايدۇ. ھازىرمۇ بىلگۈم كېلىدۇ، ئەجىىبا، سىز مېنىڭ بۇ ئىشنى ئەلگە يېيىشىمدىن، ھۆرمىتىڭىزنىڭ تۆكۈلىشىدىن قورقمىدىڭىزمۇ؟

-كەچۈرۈڭ، دېمەسكە تېگىشلىك گەپلەرنى دەپ قويدۇم،-سىز مەندىن كەچۈرۈم سورىدىڭىز، بۇ قېتىم خېتىڭىزدىمۇ شۇنداق دەپسىز.شۇ چاغدىمۇ سىزگە ئېيتقان بۇ كەچۈرۈم سوراشقا تېگىشلىك ئىش ئەمەس. بۇ دۇنياغا تۆرەلگەن ھەر بىر ھاياتلىقنىڭ خالىغاننى سۆيۈش ھوقۇقى بار.بۇ ھوقۇق ھېچقانداق نەرسىىنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ.ئەمما بىزنىڭ ئۇنى كونتىرول قىلىشقا تىرشىش ھوقۇقىمىز بار.ھېلىمۇ ئېسىڭىزدىمۇ،مەن شۇ چاغدا سىزدىن شۇنداق بىر سوئال سورىغان ئىدىم.

      - سىز ئايالىڭىز بىلەن مۇھەببەتلىشىپ توي قىلغانمۇ؟ ئاشۇ چاغلاردا كۈنلەرنىڭ بىرىدە مەندەك بىر قىزنى ياخشى كۆرۈپ قېلىشىڭزنى ئويلاب باققانمۇ؟.....»

   خەتنى ئوقۇپ مۇشۇ يەرگە كەلگەندە ھەسرەتلىك يېشىم مەڭزىمنى بويىدى.     

يولدۇشىمنىڭ باشقا بىرسىنى ياخشى كۆرۈپ قالغانلىقىدەك ھەقىقەت مېنى ھۇشسىزلاندۇرۇپ قويغىلى تاسلا قالدى.لېكىن يولۇشۇمنىڭ ماڭا بولغان كۆز قارىشىنى بىلىپ بېقىش ئۈچۈن خەتنىڭ داۋامىغا كۆز يۈگۈرتتۇم.

  « سىز شۇ چاغدا ماڭا قاراپ تۇرۇپ قالدىڭىز.ئېھتىمال مېنىڭ بۇنداق سوئال سورىشىمنى ئويلىمىغان بولغىيىتتىڭىز.

- ئايالىم بىلەن ئەلۋەتتە مۇھەببەتلىشىپ توي قىلغان.مېنىڭ ئايالىم ھەقىقەتەنمۇ دۇنيادا تېپىلغۇسىز ياخشى ئايال.مەن ئۇنى ئىنتايىن ھۆرمەتلەيمەن.ئەنە شۇ ۋەجىدىن ئۇنىڭ بىلەن توي قىلغان بەزى نەرسىلەر ئۇنىڭدا يوق. مەن ئۇنىڭ سىزگە ئوخشاش تېتىك بولۇشىنى، مېنىڭ پىكىرلىرىمگە پىكىر قاتناشتۇرۇشىنى، ماڭا قۇللارچە ئىتائەت قىلماي ئۆزىگە خاس كۆز قاراشنى ساقلاپ قېلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.بىراق، ئۇ ئۇنداق قىلالمايدۇ.ئەمما سىز بولسىڭىز مېنىڭ خىيالىمدىكىدەك قىز ئىكەنسىز.سىزدە مەن ئىزدىگەن ھەممە نەرسە بار ئىكەن-دىدىڭىز،ئەمما مېنىڭ كېيىنكى سوئالىمغا جاۋاب بەرمىدىڭىز.بۇ قېتىمقى خېتىڭىزدىلا بۇ مەسىلىنى چۈشەندۈرۈپ ئويلاپ باقىمىغانلىقىڭىزنى ئېيتىپسىز. شۇنداق،رىشات ئاكا،بىز نۇرغۇن ئىشلارنى ئويلاپ يېتەلمەيمىز.سىزمۇ توي قىلىشتىن بۇرۇن ئايالىڭىزدىكى كەمچىلىكلەرنى ، شۇنداقلا كۈنلەرنىڭ بىرىدە مەندەك بىرىنى ياخشى كۆرۈپ قالدىغانلىقىڭىزنى ئويلاپ يېتەلمەيسىز.شۇنىڭغا ئوخشاش مېنىڭ كەمچىلىكلىرىمنىمۇ ھازىرچە ئويلاپ يېتەلمەيسىز، سىزگە كۆپ سۆزلەپ چۈشەندۈرۈشىمنىڭ ئورنى يوق. چۈنكى سىىز ماڭا قارىغاندا كۆپ ئەقىللىق . پەقەت دېمەكچى بولغىنىم، بۇ دۇنيادا ھەممە جەھەتتىن يېتىلگەن ئىنسان مەۋجۇت ئەمەس. خېتىڭىزدە مېنى تولا ئويلايدىغان بولۇپ قالغانلىقىڭىزنى، يەتكىلى،يا كەچكىلى بولمايدىغان بۇ ۋېسال ئازابىنىڭ سىزنى قىيناۋاتقانلىقىنى يېزىپسىز.سىزدىن يوشۇرغۇم يوق،ئەمالىيەتتە مەنمۇ تاش يۈرەك ئەمەس،ئۇنىڭ ئۈستىگە مېنىڭ كۆز ئالدىمدا تۇرغىنى ئادەتتىكى بىر شەخىس ئەمەس بەلكى مەن چوقۇنىدىغان،ھەممە كىشىنىڭ ھەۋىسىنى قوزغايدىغان تالانتلىق شەخىس.شۇنداق ئىكەن،مەن « سىزنى ياخشى كۆرمەيمەن»-دىسەم، بۇ يالغان گەپ بولۇپ قالىدۇ.مەنمۇ سىزنى ئويلايمەن.ئەمما،بىر ئائىلىنىڭ خانى-ۋەيرانلىقى،بالىلارنىڭ،ئانىلارنىڭ كۆز يېشى ئۈستىگە قۇرۇلغان مۇھەببەتنىڭ ئاقىۋېتى قانداق بولار؟ مېنىڭ ۋىجدانىم بۇنداق پەسكەشلىككە ھەرگىزمۇ يول قويمايدۇ.سىزچۇ؟سىزنىڭ ۋىجدانىڭىز يول قويامدۇ؟ ئاشۇ مېھرىبان ئايالىڭىزنىڭ سىزنى تۆت كۆزى بىلەن كۈتىۋاتقانلىقىنى ئويلاپ باقتىڭىزمۇ؟ رىشات ئاكا،سىزنى ھۆرمەتلەيمەن،ئەمما ئائىلىڭىزنى ۋەيران قىلىپ مېنىڭ يېنىمغا كېلىشتەك پىكىرىڭىزگە قوشۇلالمايمەن.چۈنكى مەنمۇ ئەتە-ئۆگۈن ئانابولىمەن.بۇنداق قىسمەتلەرنىڭ مېنىڭ بېشىمغا كېلىشىدىن قورقىمەن.مەن ئىشىنىمەن كۈنلەرنىڭ بىرىدە بىز مۇشۇ قەدەمنى باسمىغانلىقىمىز ئۈچۈن شادلىنىمىز.سىز ئاشۇ چاغدا ماڭا: « مۇبادا غېرىپ-سەنەملەرنى مۇشۇ زامانغا ئەكىلىپ قويسا قانداق بولار؟-دېگەن ئىدىڭىز.ئەمدى سىزگە جاۋاپ بېرەي،ئۇلارنىڭ ساپ ۋىجدانى بولىدىكەن،بۇ زاماندىمۇ يەنىلا ئاشىق-مەشۇق بولۇپ ئۆتەلەيدۇ. رىشات ئاكا،بەزى نەرسىلەرگە يەتكىلى بولمىغان بىلەن ئەمما ئۇنىڭدىن كەچكىلى بولىدۇ.بۇ بىزنىڭ ئۆزىمىزگە باغلىق.بىز تىرىشچانلىق كۆرسىتىپ ئائىلىڭىزنى قوغداپ قالايلى، بولامدۇ؟ئىشىنىمەنكى ئايالىڭىز سىزنى يەنە قايتا سۆيدۈرەلەيدۇ.بەك ئۇزاق سۆزلەپ ۋاقتىڭىزنى ئېلىۋەتتىم.ئېھتىمال،خاتا سۆزلەپ قويغان جايلىرىممۇ باردۇر.كۆڭلىڭىزگە ياقمىغۇدەك گەپ قىلىپ قويغان بولسام ئەيىبكە بۇيرىمىغايسىز.مەن سۆزۈمنى مۇشۇ يەردە ئاياغلاشتۇراي،خەير،ئامان بولۇڭ!سىزگە بەخت ۋە ئۇتۇق تىلەپ:

                         سىڭلىڭىز دىلداردىن»

   خەتنى قاتلاپ لىپاپىغا سالدىم.قويغان –تۇتقىنىمنى بىلمەيمەن.بېشىمدىن بىر چىلەك سوغۇق سۇ قۇيۇۋەتكەندەك شۇنچىلىك تىتىرەپ كەتتىم.ئىچى-ئىچىمدىن ئۇرغۇپ چىقىۋاتقان ھەسرەتلىك كۆز يېشىم ھەر قانچە قىلساممۇ توختىمايۋاتاتتى. مەن سۆيگەن، پۈتكۈل مېھرىمنى، ساداقىتىمنى بېشلىغان يولدۇشۇم ئەمدىلىكتە مېنى سۆيمەيدىغان بولۇپ چىقتىمۇ؟! شۇ تاپنىڭ ئۆزىدە ،ياق، بۇنىڭدىن كېيىن قانداق قىلىشىمنى بىلمەي گاڭگىراپ قېلىۋاتاتتىم.ئۆزۈمنى شۇنچە بېسىۋالاي دەيمەن، بىراق ئاجىزلىق قىلاتتىم. قۇلاق تۈۋىمدە « دىلدار» دېگەن بىر سادا توختىماي ياڭرىماقتا.يولدۇشۇمنىڭ سىماسى ئەكىس ئەتمەكتە.بۇ ئىككى ئىنسانغا نە نەپرەتلىنىشمنى، نە مۇھەببەت ياغدۇرۇشىمنى بىلمەيتتىم.بۇ ئىشلارنىڭ يۈز بېرىشىدىكى سەۋەبنى قانچە ئويلاپمۇ تاپالمايتتىم.ئۆزۈمدىن سەۋەپ ئىزدەشكە باشلىدىم.مۇھەببەتلىشىپ توي قىلىپ بۈگۈنگىچە يولدۇشۇمنىڭ سورىغىسىز ئۆز ئالدىمغا بىرەر ئىش قىلىپ باققىنىم يوق، ھەممە ئىشتا ئۇنىڭ ئاغزىغا قارايمەن.ئۇ « ئاق» دېگەننى بىرەر قېتىم « قارا» دەپ باقمىدىم.ئۇ كەلمىسە ئاچ قالسام قالىمەنكى ھەرگىز تاماققا قوشۇق سالمايمەن.ئەرلەر بىلەن بولغان مۇناسىۋېتىمگە كەلسەك ھەتتا ساۋاقداشلىرىم بىلەنمۇ پاراڭلىشىشىنى خالىمايمەن. بۇلارنىڭ ھەممسى يولدۇشۇمنى چىن كۆڭلۈمدىن سۆيگەنلىكىمدىن، چەكسىز ھۆرمىتىمدىن كېلىپ چىققان.ئەجىبا، بۇ قىلغانلىرىممۇ خاتامىدۇ؟ مۇشۇلارنى ئويلاۋېتىپ يولدۇشۇمنىڭ « ئايالىمنىڭ مۇستەقىل پىكىرى يوق» دېگەن سۆزى يادىمغا كەلدى.دېمەك، مەن ئارتۇقچىلىق دەپ بىلگەن بۇ ئىشلارنى يولدۇشۇم كەمچىلىك دەپ بىلىدىكەن-دە؟! راست بۇندىن يېرىم يىل ئىلگىرى ئۇ بۇ ھەقتە مەن بىلەن پاراڭلاشقان. مېنىڭ جانلىق بولۇشۇمنى تەشەببۇس قىلغان.دېمەك،ئۇ سۆھبەتكە ئەسلىدە مۇشۇ خەت،مۇشۇ قىز سەۋەپ بوپتىكەندە.مەندە تۇرۇپلا دىلدارغا بولغان كۈچلۈك رەشىك تۇيغۇسى پەيدا بولدى. لېكىن نىمە ئامال، يولدۇشۇمنىڭ ياخشى كۆرىدىغىنى مەن ئەمەس بەلكى ئۇ، ئەمدىلكتىكى مەسىلە، بۇ ئۆينى ساقلاپ قېلىش ياكى بۇزۇش ئىدى. گەرچە يولدۇشۇمنىڭ مۇئامىلىسى ئىلگىركىدەكلا بولسىمۇ ئەمما، ئۇنىڭ كۆڭلى باشقا بىرسىدە بولغاچقا، مېنىڭ بۇ ئۆينى تۇتقۇم كەلمەيلا قالدى.لېكىن، ئۇنىڭدىن ئايرىلىش مەن ئۈچۈن دوزاخ ئازابىنى ئېلىپ كېلەتتى. قانداق قىلىش مەن ئۈچۈن ھەل قىلىش تەس مەسىلە ئىدى.ئوغلۇمنىڭ ئاۋازى خىيالىمنى بۆلدى.

- ئاپا،ئاپا....قارا بىز تالادا قار بوۋاي ياسىدۇق،- ئەمدىلا تۆت ياشنىڭ قارىسىنى ئالغان ئوغلۇم ئېرفان يۈزلىرىنى قىزارتىپ، پوتلىلىرىنى ساڭگىلىتىپ ماڭا قاراپ كۈلۈپ تۇراتتى. ئوغلۇمنى باغرىمغا باسقىنىمچە تۆكۈلۈپ كەتتىم.

- ئاپا يىغلىمىغىنە...- ئوغلۇم چۈچۈك تىللىرى بىلەن سۆزلەپ، ئوماق قوللىرى بىلەن يېشىمنى سۈرتتى.ئوغلۇمغا قارىغانسېرى كۆڭلۈم تېخىمۇ بىئارام بولۇشقا باشلىدى.ئەجىبا، ئۇ كىچككىنە تۇرۇپلا ئاتا مېھرىدىن، ئائىلە مېھرىدىن مەھرۇم بولۇشى كېرەكمۇ؟ ئۇنۇڭدا نېمە گۇناھ؟ ئوغلۇم قۇچۇقۇمدىن چۈشۈپ يەنە تالاغا چاپتى.مەن خەت ساندۇقىنىڭ يېنىغا كەلدىم.ئىككىنچى لىپاپىنى ئاچتىم.

     « قەدىرلىك رىشات ئاكا، ياخشىمۇسىز،بەختىگۈل ھەدەم،ئېرفان ئۇكاملار سالامەت تۇرۋاتامدۇ؟ مەن شۇنداق بولۇشىغا تىلەكداش»-خەتنى ئوقۇپ مۇشۇ يەرگە كەلگەندە ئاچىققتىن يېرىلىپ كەتكىلى تاسلا قالدىم.قارمامدىغان ئۇنىڭ ساختا كۆڭلىنى،ئىزا تارتماي«ھەدەم»،« ئۇكام» دەپ كەتكىنىنى نومۇسسىزنىڭ .شۇندىمۇ بۇ خەتنى چىداپ تۇرۇپ ئوقۇشۇم كېرەك ئىدى.

مەقسەتكە كەلسەك، خېتىڭىزنى تاپشۇرۇپ ئېلىپ ئالەمچە شادلىققا تولدۇم.ئويلاپ باقسام خەت ئالاقە قىلمىغىنىمىزغا يېرىم يىلدىن ئېشىپتۇ.سىزنىڭ خەت قايتۇرمىغانلىقىڭىزغا قاراپ ئېھتىمال، مەندىن رەنجىپ قالغان بولسا كېرەك، دەپ ئويلاپ كۆڭلۈم تولىمۇ يېرىم بولغان ئىدى. ئەمما بۈگۈن خېتىڭىزنى تاپشۇرۇپ ئېلىپ ئۆزۈمنىڭ خاتالاشقانلىقىمنى ھېس قىلدىم. سىزنىڭ مېنى توغرا چۈشەنگەنلىكىڭىزگە كۆپتىن-كۆپ رەھمەت! خېتىڭىزدە ھەممە ئىشلارنى ئويلاپ يەتكەنلىكىڭىزنى، ئەمەلىيەتتە ئايالىڭىزنىڭمۇ ئۆزىگە خاس نۇرغۇن ئارتۇقچىلىقلىرىنىڭ بارلىقىنى،ئۇنى كېچىكىپ بولسىمۇ بايقاۋاتقالىقىڭىزنى،ئايالىڭىز بىلەن دائىم پىكىرلىشىپ ، ئۇنى ئۆزگەرتىۋاتقانلىقىڭىزنى، بۇ ئائىلىنى قوغداپ قېلىش ئۈچۈن زور تىرىشچانلىقلارنى كۆرسىتىدىغانلىقىڭىزنى ئېيتىپسىز.بۇلارنى ئاڭلاپ تولىمۇ خۇش بولدۇم ھەم يېنىكلەپ قالغاندەك بولۇپ قالدىم. سىز بىلەن ئۇچراشقان شۇ كۈندىن باشلاپ ئۆزۈمنى ئەيبلەپ كەلگەن ئىدىم. ئۈچ بۇرجەكلىك بۇ مۇھەببەت تىراگىدىيىسىنىڭ تېزراق ئاخىرلىشىشىنى دائىم ئاللادىن تىلەيتتىم.سىزنى ئامال قىلىپ ئويلىماسلىققا تىرىشاتتىم. دەسلەپكى مەزگىللەردە خېلىلا قىينالدىم.كۈنلەر ئۆتكەنسېرى ئادەممۇ كۆنۈپ قالىدىكەن. ئېھتىمال، كۆزدىن يىراق، كۆڭۈلدىن يىراق دېگەن مۇشۇ بولسا كېرەك. كېيىنكى كۈنلەردە ھاياتىمغا تەسىر كۆرسەتكەن، تۇرمۇشۇمغا بۆسۈپ كىرگەن سۈرەتتىكى بۇ يىگىت مېنى يېڭى بىر دۇنياغا باشلاپ كىردى. تۇرمۇشۇممۇ شۇنىڭ بىلەن رەتكە چۈشتى. ئۇ سىزگە ئوخشاش مەشھۇر شەخىسمۇ، ئىقتىدارلىق تەتقىقاتچىمۇ ئەمەس، پەقەت ئاددىي بىر ئىنسان. ئۇ دائىم مەن سىزنى سۆيىمەن،دەيدۇ. ئېھتىمال،راستتۇر دەپ ئويلايمەن ھەم شۇنداق بولسىكەن، دەپ ئۈمىد قىلىمەن. چۈنكى بىز ئاياللار سىلەر ئەرلەرگە ئوخشىمايمىز. سىلەر كۆپ ھاللاردا ئۆز بەختىڭلارنى كەسىپتىن ئىزدەيسىلەر، بىزنى بولسا قوشۇمچە ئورۇنغا قويىسىلەر . ئەمما بىز بولساق بەختىمىزنى تۇرمۇشتىن- سىلەردىن ئىزدەيمىز.ئۆزىمىز سۆيگەن شۇ ئەرلەرنىڭ بىزنى سۆيۈشىنى، ھەققىي كۆڭلىنى بېرىشنى ئۈمىد قىلىمىز. سىلەرنىڭ ھەر بىر ئېغىز گېپىڭلار، ھەر بىر ھەركىتىڭلار بىزنىڭ نەزىرىمىزدىن چىقىپ كېتەلمەيدۇ.بىز سىلەرگە مېھىر- مۇھەببەت ئاتا قىلغان ئىكەنمىز ئۇنى قايتۇرىۋېلىشنى بەكمۇ ئارزۇ قىلىمىز.مەنمۇ يىگىتىمنىڭ ماڭا سادىق ھەمراھ بولۇشىنى ئويلايمەن ھەم تىلەيمەن. ئېھتىمال، سىزنىڭ ئايالىڭىزمۇ شۇنداق ئۈمىدتىدۇر دەپ قارايمەن. چۈنكى، بىز ھەممىمىز ئايال. ئايال كىشى ئايال كىشىنىڭ قاياشى. خېتىڭىزدە( بىز زىيالىلار جەمىئيەتنى سىلجىتقۇچى كۈچ بولۇشىمىز كېرەك..)- دەپسىز، توغرا رىشات ئاكا، بىز ياخشى ئىشلاردا ئۈلگە بولۇشىمىز كېرەك.مېنى ھازىر ئۆز سىڭلىڭىزدەك كۆرىدىغانلىقىڭىزنى، ئايالىڭىزنى سۆيىدىغانلىقىڭىزنى، ئۆتكەنكى ئىشلار ئۈچۈن سىزنى كەچۈرۈشىمنى ئېيتىپسىز. بۇ كەچۈرۈم سوراش ھاجەتسىز ئىش. ئەگەر كەچۈرۈم سوراش توغرا كەلسە، مەن سىلەردىن تىزلىنىپ تۇرۇپ كەچۈرۈم سورىشىم كېرەك. چۈنكى مەن بولمىغان بولسام ئاشۇ ئىشلارمۇ بولمىغان بولاتتى. ئەمدى ياخشى بولدى، ھەممىمىز ئايلىنىپ يەنىلا ئۆز ئوقۇرىمىزنى تاپتۇق. ئاڭلىسام ئادەم ھېسىياتىدا ئاشۇنداق بىر دولقۇنلۇق مەزگىللەر پەيدا بولۇپ كىشىلەرنىڭ ئىرادىسىنى سىنايدىكەن. بەزىلەر بۇ سىناقتىن ئۆتۈپ كېتىپ بەختىيار تۇرمۇشقا ئېرىشىدىكەن، يەنە بەزىلەر ھېسىيات ئېزىتقۇللىرىغا ئالدىنىپ بۇ سىناقتىن ئۆتەلمەي بىر ئۆمۈر پۇشايمان يەيدىكەن. مەن ئويلايمەن، بىز بۇ سىناقتىن ئۆتۈپ كەتتۇق.ئۆتكەن ئىشلارنى ئەسلىسەك ھەم قورقۇنۇچلۇق ھەم كۈلكىلىك، بىز ھەمىمىز يامان چۈشتىن ئويغاندۇق.ئىلاھىم، ئەمدى بىزنى قايتا قارا باسمىسۇن! يەنە بىر مۇنچە قۇرۇق گەپ سېتىپ سىزنىڭ قىممەتىلىك ۋاقتىڭىزنى ئالدىم. كەچۈرۋېتەرسىز. بۇ يىگىتىم ئىككىمىزنىڭ چۈشكەن سۈرىتى. بەلكىم  ئۇزۇنغا قالماي توي ئېشىمىزغا ئېغىز تېگىپ قالارسىلەر. شۇ چاغدا بەختىگۈل ھەدەم بىلەن ئېرفان ئۇكامنى بىللە ئېلىپ كېلىشنى ئۇنتۇماڭ.كېلەركى قېتىمقى خېتىڭىزدە ئۈچىڭلار بىرگە چۈشكەن سۈرەتتىن بىرنى ئەۋەتىپ بېرىڭ. بەختىگۈل ھەدەمنىڭ مۇلايىم قىياپىتىنى، ئېرفان ئۇكامنىڭ ئوماق چىرايىنى بىر كۆرسەم دەيمەن!

  خەير-رىشات ئاكا! ئامان بولۇڭلار! سىز ۋە ئائىلىڭزگە مەڭگۈلۈك بەخت ۋە ئىناقلىق تىلەپ:

               سىڭلىڭىز دىلداردىن.»

   خەتنى ئوقۇپ ئېغىر بىر يۈكتىن قۇتۇلغاندەك شۇنداق يېنىك ھېس قىلدىم. سۈرەتتە بىر جۈپ قاپ-قارا بولاقتەك كۆزلىرىدىن ئالەمچە ساداقەت ۋە مېھىر- مۇھەببەت يېغىپ تۇرغان ئوماققىنە بىر قىز بىلەن سالاپەتلىك، كېلىشكەن بىر يىگىت ماڭا قاراپ كۈلۈپ تۇراتتى. ئۇ قىز ماڭا شۇنچە گۈزەل، شۇنچە ئالىيجاناپ بىلىنىپ كەتتى. بۇرۇن دوختۇرلارنى ئىنسانلارغا قايتا ھايات ئاتا قىلغانلىقى ئۈچۈن پەرشتىدەك ھېس قىلاتتىم. بۈگۈن بۇ قىز ماڭا پەرىشتىلەرنىڭ پەرىشتىسىدەك بىلىندى. چۈنكى، بۇ كىچىككىنە قىز مېنىڭ ئائىلەمنى قوغداپ قالدى. كۆزۈمدىن ئاققان ھاياجان ياشلىرى سۈرەتكە تامچىپ چۈشتى. مەن بۇ نەرسىلەرنى ئاستا يىغىشتۇرپ ئاۋۋالقى ھالەتكە كەلتۈردۈم- دە، تارتمىنى تاقىدىم.

- ئاپا،ئاپا...-ئوغلۇم ئېرفان بىر مۇنچە قارنى كۆتۈگىنىچە يۈگۈرۈپ كىردى. مەن ئۇنى كۆتۈرۈپ ئالدىم-دە.

- بالام داداڭ يەنىلا بىزنى سۆيىدىكەن-دېگىنىمچە مېھمانخانىنىڭ زالىدا پىقىراشقا باشلىدىم.ئوغلۇم مېنىڭ قىلىقلىرىمغا ھەيران قېلىۋاتقان بولسا كېرەك،دەسلەپ كۆزلىرىنى چەكچەيتىكىنىچە ماڭا تىكىلىپ قالدى، ئاندىن ۋىلىقلاپ كۈلۈپ كەتتى.



بۇ ھېكايە «مايبۇلاق» ژورنىلىنىڭ 2000-يىللىق 1-سانىدا ئېلان قىلىنغان.

ئاياللار ئۆز خاسلىقىنى ساقلاپ قېلىشنى بىلىشى كېرەك، بۇمۇ تۇرمۇشقايېڭى مەزمۇن، يېڭى مەنالارنى ئاتا قىلىدۇ...