ئوقۇلۇۋاتقان يۈرەك- گۈلباھار ئەزىز [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

ئوقۇلۇۋاتقان يۈرەك- گۈلباھار ئەزىز











2012- يىلى 27- يانۋار گۈلباھار ئەزىزنىڭ «يۈرىكىڭنى ئوقۇپ باققۇم بار» ناملىق نەسىرلەر توپلىمىنىڭ نەشىر قىلىش شەرىپىگە ئۆتكۈزۈلگەن ئەنجۈمەنگە تەكلىپ قىلىنغىنىمدىن ناھايىتى خوش بولدۇم.

گۈلباھار ئەزىزدىن بايىنغۇلۇن ئوبلاستىدىكى كۆزگە كۆرۈنگەن يازغۇچى شائىرلارنىمۇ ، يەنى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىمىز تەۋەسىدىكى ئۆزىنى قوللىغان ۋە ئۇنىڭ بۇ خوشاللىقلىرىغا ھەمدەمدە بولۇۋاتقان كۆزگە كۆرۈنگەن ئايال ئاپتورلارنىمۇ تەكلىپ قىلغانلىقى توغرۇلۇق ئۇچۇر تاپشۇرۋالدىم. ھەمدە  مۇشۇنداق قۇتلۇق بىر سورۇنغا مەندەك بىر ئاددىي قىزنىمۇ بۇ شەرەپتىن نائىل قىلغىدىن تولىمۇ مىننەتدار بولدۇم.

2009- يىلدىكى بىر قېتىمقى جالالدىن بەھرام بىلەن ئېلىپ بېرىلغان سۆھبەتتە، جالالدىن بەھرام  « ئۆتكەندە بايىنغۇلۇن ئوبلاستىدا بىر يىغىنغا قاتناشتىم،  بايىنغۇلۇن ئوبلاستىدا ئايال ئاپتورلار قوشىنىنىڭ ئەڭ كۆپ ئىكەنلىكىنى بىلدىم.  ئۇ يەردە جەمئىي  42 نەپەر ئايال يازغۇچى بار ئىكەن. بۇ ساننى ئاڭلاپ ھەيران قالدىم» دېگەن ئىدى. مەن بايىنغۇلۇن ئوبلاستى تەسۋەسىدىكى بارلىق ئايال ئاپتورلارنىڭ قوشۇنىنىڭ يەنە نەچچە يىلدا تەرەققىي قىلىپ 60 قا ھەتتاكى يۈزگە بېرىشىنى شۇ ۋاقىتتا تىلىگەن ئىدىم. مانا مەن ئاشۇ ئاپتورلارنىڭ ئونى بىلەن يۈز كۆرۈشەپ كېلەلىسەممۇ بۇ مېنىڭ ئەڭ زور خوشاللىقىم ئىدى. يەنى يىراقتىن كەلگەن ئەزىزلەر بىلەن دىدارلىشىشنى ئويلاپ ئاشۇ كۈننى تۆت كۆزۈم بىلەن كۈتتۈم.



26- يانۋار

بۈگۈن ھاۋا شۇنداق ياخشى بولۇشىغا قارىماي، قېلىن كىيىۋالغان چاپىنىمنىڭ ياقىسىنى سوغۇق كۆتۈرۈشكە مەجبۇرلايتتى. ئىشىكىم ئالدىدىكى پاكىزە قارلار ئۈستىگە چۈشكەن ئاياغ ئىزىمدا نېمىگىدۇر مەندىكى غالىبلىق، خوشاللىق ھەممە ئۆز ئەكسىنى كۆرمەكچىدەك ئۇچۇپ يۈرەتتى. ئايىغىم ئاستىدىكى قارلارنىڭ يۇمران بەدەنلىرىگە سىڭگەن سىغىنىشىمنى يۈدۈپ ئۇزۇن يوللۇق بىكەتكە كەلدىم.

تالاي قىستىلىشلار، تالاي كۈتۈشلەر، تالاي ئۇزۇتۇشلار مانا مۇشۇ بىكەتتىن باشلانغان ئەمەسمۇ، مەنمۇ مېنى كۈتۈۋاتقان، يولۇمغا قاراپ تەلمۈرۈۋاتقان، مەن ياخشى كۆرگەن ئادەملىرىمنى مۇشۇ بىكەتتە ئۇزاتقان، مۇشۇ بىكەتتە كۆزلىرىمگە بېسىپ كىرگەن توغانلارنى ئاچقان ئەمەسمىدىم.

قىستىلىپ يۈرۈپ، نەچچە كىشىلەرنىڭ غۇدۇراشلىرىدا، قانچە ئادەملەرنىڭ سىلكىشلەشلىرىدە ئۈچ قېتىم بىلەت ساتىدىغان يەرگە بېرىپ ئاخىرى بىلەتنى ئالدىم. بىلەت قولۇمدا ماڭا قاراپ كۈلمەكتە. مېنىڭ غالىبلىقىمنى تەبرىكلىمەكتە. ئۆيۈمدە مېنىڭ ئىشتىن كېلىشىمنى تەققەزارلىق بىلەن كۈتۈپ تۇرغان ئاپام، ھىجرانلىق داۋانلىرىدىن بىزگە كۈلۈپ تۇرغان ساقام، مېنىڭ خوشاللىقىمنى خوشاللىق بىلىپ ئۈمىد كۆزلىرىنى ماڭا تىكىپ تۇرغان سىڭلىمغا سەۋىر تاقەت تىلىمەكتە. «ئۆزەمنىڭ سەپەر سومكامنى مۆرەمگە ئېسىپ ماڭالىغانلىقىم بۇ شەھەردىكى بىردىن بىر غەلبەم» دەپ  ئۈنسىز يۈرىكىم شىۋىرلىماقتا.

كېتىۋاتىمەن،  قىزىل تاغلار بويلىرىدا قۇملار مۇڭدىشىۋاتىدۇ. كېتىۋاتىمەن. يوغان - يوغان قارا تاشلارنىڭ ئۆڭكۈرلىرىدىكى كىچكىكىنە تۆشۈكتىن شۇڭغۇپ ئۆتۈۋاتىمەن.

بۇ مېنىڭ جەنۇب سەپىرىمنىڭ تۇنجىسىمۇ ئەمەس، شۇنداق بولۇشىغا ئەگىشىپ يەنىلا ھاياجانلىق دەقىقىلەرنى كۆز ئالدىمدىن ئۆتكۈزۈۋاتىمەن. كېتىۋاتىمەن. بايىلا شۇڭغۇپ باش ئۈستۈمدە تۇرغان قۇياش تاغلار ئارقىسىغا ئۆزىنى ئېتىۋاتىدۇ. «مەن قۇياشنىڭ پاتقاندىكى قىزىللىقىغا ئامراق» دەيتتىم ئۆزۈم ئاڭلىغۇدەكلا قىلىپ. چۈنكى مەن مۇشۇنداق كۆنۈپ قالغان پىچىرلاشقىلا.

بىر چاغلاردا داۋانچىڭنىڭ دادۇرىنىڭ داڭقىنى ئاڭلاپ مەھەللىسىنى ئارىلاپ يۈرگىنىمنى قاقشال دەرەخلەرگە تىكىلگىنىمچە ئەسلەپ قالدىم. شۇنداق مەن بۇ سەپەرلىرىمگە يانداش بولغان ھەربىر ئەسلىمەمنى پەقەت ئەسلەيمەن. تىپىرلاۋاتقان ئەسلىمىلىرىم ماڭا تۇنۇش بولغان ھەربىر سەپىرىمدىكى خاتىرىلىرىمنى ۋاراقلىتىپ ئۆتۈپ كېتىدۇ.

ئابتوبۇسنىڭ ئەينىكىگە تىرەلگەن كۆزلىرىمدە قاپقارا قورام تاشلاردىن پۈتۈلگەن ئاجايىپ  كۆرۈنۈشلەر نامايان بولماقتا. مانا ئالدىمدا قەد كۆتۈرگەن تاغلار ماڭا ئۆزىنىڭ قەيسىرانە يۈرىكىنى ئېيتىپ بەرمەكتە. مەن كىتابلاردا ئوقۇيدىغان قورام تاشلارنىڭ بەسىتلىرىگە بۈگۈنلا نەزىرىمنى ئاغدۇرۋاتىمەن.

«قاراڭ، ئاۋۇ تاش تىمساھقا ئوخشايدىكەن»، «قاراڭ، ئاۋۇ تاش دىنازاۋۇرنىڭ تاشقا ئايلانغان ئىسكىلىتىگە ئوخشايدىكەن»، «قاراڭ، ئاۋۇ تاش قىرغاۋۇلغا ئوخشايدىكەن، مەن قىرغاۋۇلنىڭ باشقىلار تەرىپىدىن ئېتىلىپ كۆزلىرىنىڭ ئوچۇق قالىدىغانلىقىنىلا كۆرگەن»، «قاراڭ، ماۋۇ تاشنى بىرسى قاناتلىرىنى كەڭ يايغان بۈركۈتكە ئوخشىتىپ ياساپ قويۇپتۇ...» مەن ئىچىمدىكى تەكرار ھاياجانلىق كۆرسەتمىلەرگە تىكىلمەكتىمەن. كۆز ئالدىمدىكى قاراڭغۇلۇققا بارغانسېرى تىقىلىۋاتقان تاغلارغا ئۆزەمنىڭ بۇ سەپىرىنىڭ ئاق يوللۇق بولۇشىنى دىدارلارنىڭ غەنىمەت ئېلىشىنى تىلەۋاتىمەن.

ئۆتكۈنچى قاردەك سايا تاشلىغان «غىرىبلىق» مېنى ئەسلىمىلەر ئىچىدىن تارتماقتا. مەن  دەرىزىنى بويلاپ ئېقىۋاتقان بارلىق خىيالىرىمنى يىغدىم. بۇ يوللار مەن ئۈچۈنلا ئېچىلغاندەك، بۇ يوللاردا سانسىز ئادەملەرنىڭ قەلبى يۈرىكىنى مەن كۆڭۈل قويۇپ ئوقۇۋاتقاندەكلا ھاياجانلىنىۋاتىمەن.

«قارا شەھەرگە كەلدۇق» بۇ ئاۋازدىن بايىلا يۇمۇلغان كۆزلىرىم ئېچىلدى. بايىلا چۈشۈمدىكى ئەنسىز بىر كىچەم ئاياغلاشتى. بايىلا تېخى شوپۇرغا تاپىلىۋەتكەن «مېنى ئاشۇ يەردە ئويغىتىۋەت، ئۈنلۈك ۋارقىرىۋەت» دېگەن سۆزلىرىم ئەسلىنى كۆردى. ھاياجانلانغان سىغىنىشلىرىم يۈرىكىمدىن يۈگىرىپ چىقىپ كەتكەندەك ئاياغلىرىم قارا شەھەر قارلىرىغا چۈشتى.

قار غاچىلدىماقتا. مەن يوللۇرۇمغا تەشنالىقتا تىكىلگەن ئاشۇ كۆزلەرنى كۈتۈۋاتىمەن. يېنىمدىن  ئۆتۈۋاتقان ماشىنىلارنىڭ سىگناللىرىدا مېنى «سىڭلىم» دەپ باغرىغا باسقان، غىرىبلىق باسقان ئۆيۈمدە كىچىلىرى قوپۇپ ئۈنسىز نىدا قىلغان ھەدەمنى كۈتۈۋاتىمەن. يوللارغا قارىدىم، قىزىل يېشىل ئالمىشىپ يېقىلىۋاتقان چىراغلاردىن يۈرىكىمدىكى كىملەرگىدۇر نىدا قىلدىم «ھەي باغرى تاش، مەن ھاياتلا بولىدىكەنمەن. مەندە بىر سېغىنىش ھۆرمەت كۈۋەجەپ ئاقىدىكەن مەن مانا مۇشۇنداق سەپەر سومكامنى يۈدۈپ يۈرەلەيمەن».

جىپ قىلىپ توختىغان ماشىنىدىن ئۆزىنىڭ گۈزەللىكىنى، ئۆزىنىڭ قەيسەرلىكىنى يۈركىگە يېزىۋەتكەن گۈلباھار ھەدەم ماشىنىدىن چۈشتى. گەرچە كۆرۈشمىگىنىمىزگە بىر يىل بولغان بولسىمۇ،  كىتابىنىڭ چىققانلىقىنى ۋاقتىدا خاتىرىلەپ ئۆزەمنىڭ قەلبىنى ئىزھار قىلىپ بولالمىغان بولساممۇ، نېمىشقىكى ئۇنى كۆرۈپ كۈلگۈم، ئۇنىڭ ئۈمىد بىلەن تىكىلگەن كۆزلىرىگە ئۇزاق تىكىلدىم.

ئۇنىڭ بىلەن قايتا - قايتا قۇچاقلىشىپ بىر – بىرىمىزگە سىغىنىشلىق قەلبىمىزنى دەۋاتقىنىمىزدا ئۇنىڭ ئۆيىگە يېتىپ كەلدۇق.  بوسۇغىدىن ئوڭ پۇتۇمنى ئېلىپ ئۆي ئىچىگە كىرىشىم بىلەن ئايال كىشىلەرگە خاس ئىتتىك كۆزۈم ھەممە يەرگە تەكشى قاراپ ئۈلگىرىپ بولدى. تۆت تەرەپتىكى مۇڭلىنىپ تۇرغان تاملاردىن بىرخىل ئىرادە ماڭا قاراپ تىكىلمەكتە. مەن ئوڭايسىزلاندىم. ئۆزەمنىڭ ئىجارە ئالغان ئۆيۈمدىكى «مەن قەيسەرلىك بىلەن ياشاۋاتىمەن!» دەپ يېزىۋالغان تۆت تامدىكى خەتلەردىن ئۇيالدىم.  ئۇدۇلۇمدا ئىككى قات جازىغا رەڭلىك قىلىپ تىزىپ قويغان قېلىن- قېلىن كىتابلارغا تىكىلگىنىمچە ئالدىمغا يۈگىرىپ چىققان گۈلباھار ھەدەمنىڭ ئۆزىدەكلا ئىرادىلىك ۋە ئوماققىنە قىزغا قاراپلا تۇنۇۋالدىم. ئۇ يۈگرىپ  كەلگىنىچە خۇددى مېنى بۇرۇنلا ئاپىسىدىن ئاڭلىۋالغاندەكلا. خۇددى بۇرۇندىن تارتىپ مېنى تۇنۇيدىغاندەكلا مەڭزىمگە چوككىدە سۆيدى. ئۇنىڭ مەڭزىلىرىدىكى زىناقلىرىغا چوڭقۇراق تىكىلىپ قاراشتىن خىجىل بولغان كۆزلىرىم بىلەن ئۇنىڭ كۆزلىرىگە چوڭقۇر مېھرىم بىلەن تىكىلدىم. بۇ مەن تالاي رەت ئىسمىنى ئاڭلىغان، تېخى بىرەر رەت كۆرۈشۈپ باقمىغان ئادىلە ئىدى.

گۈلباھار ھەدەم چاي دەملىگىلى ئاشخانا ئۆيىگە ئۆتۈپ كەتتى. يالغۇز قېلىشىم مېنىڭ ھەربىرى نەرسىلەرگە قارىشىمغا شارائىت ھازىرلىغاندەك بويۇندىماقتىمەن.  مەن گۈلباھار ھەدەمنى تۇنۇغان كۈندىن تارتىپ ئۇنى ئۆي ئىشلىرىغا پىشقان، پاكىزە ئايال دەپ ئويلايتتىم. مانا ئۇنىڭ ئۆيىگە كېلىپ ئۇنىڭ مەن ئويلىغىنىمدىن پاكىز ۋە مېھرىبانلىق بىلەن ئۆي تۇتۇلايدىغان خىلدىكى ئايال ئىكەنلىكىگە يەنە بىر قېتىم ئىشەندىم. ئاپپاق رەڭلەر بىلەن بىزەلگەن سافالارنىڭ تۇشقۇشلىرىدىن، يەرگە سېلىنغان يىكەنداز كۆرپىلەرنىڭ زىقزىقلىرىغىچە. لوڭقۇلارغا سېلىقلىق ئاپپاق گۈللەرنىڭ ئاقلىغا سىڭگەن ئۇنىڭ كۆڭلى مۇشۇ تۇرقىدا مېنى تېخىمۇ ھاياجانلاندۇرماقتا ئىدى. «بىر ئايال كىشىنىڭ قانداقلىقى ئۆي تۇتۇشىغا باغلىق» دەيدىغان گەپلەرنى كىچىكىمدىن ئاڭلاپ كېلىۋاتقان بولساممۇ، قايىل بولماي يۈرەتتىم. مانا بۈگۈن بۇنداق سۆزلەرنىڭمۇ ھەقىقىي ئېيتىلغانلىقىغا يەنە بىر قېتىم چىن پۈكتۈم. مەن ئورنىمدىن تۇرۇپ ھەربىر جازىلاردىكى رەت تەرتىۋى بىلەن تۇرغان كىتابلارغا قاراپ ھەۋەسلەندىم. ئۆزەمنىڭمۇ كەلگۈسىدە مۇشۇنداق بىر ئۆيۈم بولسا قەيەرگە قارىسام كىتاب تۇرسا. مۇشۇ كىتابدىن پەخىرلەنسەم دەپ ئويلاپ ئۈلگۈردۈم.

گۈلباھار ھەدەمنى مەن دائىم قەيسەر دەيمەن. ئۇنىڭ قەيسەرلىكىنى مۇشۇ كىتاۋىنى چىقىرىش جەريانىدا تارىتقان جاپالىرى دەپ ئويلاپ يۈرەتتىم. ئۇنىڭ ھەربىر ئېغىز ئۆيى خۇددى ئەر باردەك سەرەمجانلاشتۇرۇلغانلىقىنى كۆرۈپ يەنە بىر قېتىم كۆزلىرىمگە ياش ئالدىم. گۈلباھار ھەدەم ئۆزى باشتىن ئاياغ بۇ كىتابىنىڭ ھەربىر بەتلىرىگە، ھەربىر خەتلىرىگە چاپتى. ئۇنىڭ ئۈرۈمچىگە قانچە قېتىم قاتىرغانلىقىنى بەلكىم ھىچكىم بىلمەس. ئۇنىڭ تالاي رەت ئاشۇ ئاپپاق پەردىلەرگە قاراپ ئولتۇرۇپ قولىدىكى ئىستاكدىكى قەھۋەدىن ئوتلىغانلىقىنى ھىچكىم كۆرمەس. ئۇنىڭ قانچە قېتىم تايانىچسىز قول كۆتۈرۈپ بۇ كىتابنى چىقىرىش جەريانىدا كۆز يېشى قىلغانلىقىنى بەلكىم ھىچ كىشى كۆرمىگەندۇ. بىراق، ئاخىرى باش كۆتۈردى. ئاخىرى بىر گۈلدەستە تىزدى. ئاخىرى ئۆزىگە بولغان ئىشەنچىسىدە داغدام يول ئاچتى. ئۇنىڭ قەيسىرانە يۈرىكىدە گۈرۈلدەپ كۆيۈۋاتقان ئوت ئۇنى ئۆيگە كىرسە ئانا، تېشىغا چىقسا دادا ، چوڭ ئۆيگە بارسا ياخشى قىز قىلىپ يېتىشتۈردى. ئۇنىڭ يۈرىكىدىكى ئوت كۆيگەنسېرى ئۇ «باشقىلارغا يالۋۇرغاندىن قولۇڭدىكى پۇلغا يالۋۇر» دەيدىغان سۆزنى يېڭىپ،  زېممىسىدىكى ئېغىر ئىقتىسادىي بېسىمدىن سىلكەنگىنىچە ئورنىدىن تۇردى.  ئۇنى ھىچنەرسە يىقىتالمىدى. ئۇنىڭ ئۈزلۈكسىز بەرداشلىق بېرىشى ئۈچۈن يۈرىكىدىكى ئوت ئۇلغۇيۇپ كۆيدى. مانا ئۇ ئوت تالاي قەلىبلەردە ھۆرمىتىنى تاپتى.  مەن مانا مۇشۇ قۇلارنى يېزىۋاتقىنىمدا، ئۇنىڭ ھاياجانلىنىپ كەتكەن يۈرىكىنى ئوقۇيالىغان بولسام ئىدى دەپ ئويلاپ قالدىم.

ئادىمىن ئەپەندىم، بۇ يازمامنى ھەر قېتىم ئوقۇسام، ئاخىرىنى قاچان يوللاپ قويار دەپ قاراپ كېتىمەن. ھازىر بولسىمۇ ئاخىرىنى ئۆزۈم يوللاپ قويسام بولارمۇ؟!

ئوقۇپ چىقتىم سۇيۇنۇش بىلەن،
سىڭلىم ئوتلوق يۇرەگىڭىزنى.
تەشنالىقىم قانغۇدەك ئەمەس،
پۇرىساممو  گۇللەرىڭىزنى.

ئاخىرىچۇ؟ئوقۇشقا تەشنا  بىز.

داۋامى...

         قېنى،چېچەن سىڭلىم داۋامىنى يوللاڭ. گۈلباھار  ئەزىزنىڭ ھەر بىر ئەسەرلىرى ماڭا خۇشپۇراق چاچقاچ، ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك تېمىلارمۇ ماڭا گۈلبەرگىنى ئەسلىتىدۇ.

مۇنىرە سىڭلىمنىڭ بۇ يازمىسىغا شۇ قەدەر چوڭقۇر قېرىنداشلىق مېھرى يۇغۇرۇلغان ئىدى . مۈمكىن بولسا تولۇق يوللانسا تېخىمۇ ياخشى بولاركەن .

گۈلباھارنىڭ ھەممە ئەسىرى بەك تەملىك .

گۈلباھارغا سالام!

گۇلباھارئەزىزنىڭ ئەسەرلىرى تۇرمۇشقا يېقىن،  تېمىسى يېڭى،  تىلى تاتلىق، ئوقۇغانسىرى ئوقۇغۇسى كىلىدۇ..

بۇ ئەسەرنىڭ تىمىسىلا كۆڭۈلنى تارتىپ تۇرىدۇ. گۈلباھار خانىمنىڭ ئەسەرلىرى شۇنداق ياخشى زادى. قەلەم تۇتقان قوللارغا كۆز تەگمىسۇن!

بۇ ئەسەرنىڭ تىمىسىلا كۆڭۈلنى تارتىپ تۇرىدۇ. گۈلباھار خانىمنىڭ ئەسەرلىرى شۇنداق ياخشى زادى. قەلەم تۇتقان قوللارغا كۆز تەگمىسۇن!

بۇ گۇلباھارنىڭ ئەمەس مۇنىرە ئالىمنىڭ يازمىسىكەن،ئىنكاستا بىر نەچچىسىنىڭ ئوقۇمايلا ئىنكاسقا ئالدىرغىنى ئېنىق. يەنە كېلىپ بىكاردىنلا جەۋھەرلىنىپتۇ، بۇ ئەسەرغۇ ئانچە ناچارلاردىن ئەمەسكەن، لېكىن بۇيۇن قىسىپ چەتتە تۇرغان ئېسىل ئەسەرلەرگە ھاقارەت بوپتۇ.

、ئامال يوق مۇختار ئەپەندىم، بۇ يازغۇچىلار تورىنىڭ ئەنئەنىسى! پەستىكى ھەپتىلىك ئەزالار، يەنە قانداقتۇر بىر نىمىلىك ئەزالار دىگەن يىرىگە قارىساقلا ھەممە ئىش ئايان!

شېئىريەتكە ئەرك زات، پىروزىغا رەشىدى مەسئۇل ئىكەن! يازغۇچىلار جەميىتى بەرگەن ھوقۇقنى مۇشۇنداق ئىشلەتكەن سۈتخورلار ياشىسۇن!