1981.يىلى ئۇ ئۆزىنىڭ دەۋىر بۆلگۈچ تەسىرگە ئىگە ماقالىسىنى ئىلان قىلىپ <<چوڭ بىرلىك>> نەزەرىسىنىڭ مەنىسىنى تەپسىلى شەرھىيلەيدۇ.گوسنىڭ قارىشىچە <<چوڭ بىرلىك>> نەزەرىيسى ئالەمدىكى غايەت زور چوڭ پارتىلاشتا بارلىققا كەلگەن بولۇپ، ئالەمنىڭ ئادەمنىڭ ئەقلى يەتمەيدىغان دەرىجىدىكى تېز سۈرئەتتە كېيىڭشىگە (مۇشۇ خىل كۈچ) سەۋەپ بولغان بولۇشى مۇمكىن مۇمكىنلىكىنى چۈشەندۈرۈپ بىرىدۇ.گەرچە گوسنىڭ نۇقتىئنەزەرىنىڭ مەلۇم جايلىرىدا كەم تەرەپلەر بولسىمۇ، بۇ تېخنىكا نۇقتىسىدىن چوڭ پارتىلاشنىڭ بەزى قېيىن مەسىلىلىرىنى ھەل قىلىپ بەردى.
لىكىن تەتقىقات نەتىجىسى ئۈزلۈكسىز داۋاملاشماقتا ئىدى. گوس بايقىغان يىى كۈچ ئىففىكتى پۈتۈنلەي ئېنىشتىيىننىڭ ئېغىرلىق كۈچ نەزەرىسىنىڭ ئاددى تولۇقلىمىسى دەپ قارىسىمۇ بولاتتى.گوس بىلەن ئېنىشتىيىننىڭ ئورتاق سەۋەنلىكى ئاتالمىش <<ئالەم كونىستانتى>>(تۇراقلىق مىقدار) دا ئىدى. ئىلگىرىكى چاغلاردا ئوموملىشىپ كەتكەن ئالەم كونىستانتى نېمە ئۈچۈن ئالەمدە چوڭ پارتىلاش چوڭ پارتىلاش يۈز بىرىپ،بىرقانچە ئايدىن كېيىن پۈتۈنلەي يوقاپ كىتىدۇ دىگەن مەسىلە ئاسترونوملار چوقۇم ھەل قىلىشقا تىگشىلىك مەسىلە ئىدى.[/

20  .ئەسىرنىڭ 80.يىللىرىدا دۇنيادىكى ئەڭ ئۇلۇغ نەزەرىيچىلەر ھەم كېمبرىج  ئۇنۋىرسىسىتىدىكى سېتىفىن خاۋكىڭ قاتارلىقلار ئالەم كونىستانتىنىڭ قانداق سەۋەپتىن يوقالغانلىقىنىڭ نەزەرىيۋى ئاساسىنى تېپىپ چىقىشقا ئۇرۇنۇپ كۆرگەن بولسىمۇ لېكىن قايىل قېلارلىق جاۋاپقا  ئېرىشەلمەيدۇ.ئامېرىكىلىق نوبېل مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن فىزىكا ئالىمى سىدۋىن ۋىنبورگ : ئالەم كونىستانتىنىڭ فىزىكا ئىلمىدىكى ئىسمى جىسمىغا  لايىق بىر كىرزىس ئىكەنلىكىنى جاكارلايدۇ.1998.يىلى بۇ كىرزىس تىياتىردەك ئۆزگىرىش ياساشقا  باشلايدۇ. ئاسترونۇملار ئالەمنىڭ مۇقىملىقى مەسىلىسىدە ھەممەيلەننىڭ خاتالاشقانلىقىنى ئىسپاتلاپ چىقىدۇ.
ئالەم كونىستانتىنىڭ چوڭ پارتىلاشتىن كېيىن ھەرگىزمۇ ئاخىرلاشقان ئەمەس، بەلكى ئالەمدە ئىزچىل ئۆز رولىنى جارى قىلدۇرۇپ كەلگەن.ئۇ ئىغىرلىق كۈچىنىڭ قولىدىن ئالەمنى تارتىۋالغان، ئەزەلدىن كۆرۈلۈپ باقمىغان سۈرئەت بىلەن ئالەم كېيىڭيشكە باشلىغان، بۇ خىل ئادەمنى ھەيران قالدۇرىدىغان بايقاش ئالەمنىڭ ئەڭ چىتىدىكى گېگانىت چوڭ يۇلتۇزلارنىڭ ھالاكەتكە يۈزلەنگەن  چاغدىكى ئەھۋالىنى كۆزىتىپ تەكشۈرۈشتىن قولغا كەلگەن.ئادەتتىن تاشقىرى يىڭى يۇلتۇز دەپ ئاتالغان بۇ يۇلتۇزلارنىڭ يورۇقلۇق دەرىجىسى قىسقىغىنە ۋاقىت ئىچىدە پۈتكۈل سامان يولى سىستېمىسىنى بىسىپ ئۆتەلەيدۇ.لېكىن شەبنەم مۇنبىرى ئادەتتىن تاشقىرى يىڭى يۇلتۇزلارنىڭ ئۆزگىرىشىدىن قارىغاندا،ئالەمنىڭ كېڭيشى ئۆزىدىكى ئىغىرلىق كۈچىنىڭ تەسىرىدە ئاستىلىمايلا قالماستىن ئەكىسچە كۆرگىلى بولمايدىغان بىر خىل غايىبانە كۈچنىڭ ئىتتىرىشى بىلەن تېز بولماقتا.(ئالەم تېز كېڭەيمەكتە)بۇ خىل كۈچ ئىلىم-پەن ساھەسىدە<<يۇشۇرۇن ئېنىرگىيە>> دەپ ئاتالدى. ئامېرىكا ئاۋىئاتسىيە ئىدارىسى ئوربىتىدا ئايلىنىۋاتقان سۈنئىي ھەمرا توپلىغان ماتىرىياللاردىن ئادەتتىن تاشقىرى يېڭى يۇلتۇزلاردا ئوخشاشلا ئۆزگىرىش يۈز بىرىۋاتقانلىقىنى ئىسپاتلىدى.
دېمەك،كائىناتتىكى تەسىرى ئەڭ كۈچلۈك كۈچ ئېغىرلىق كۈچى بولماستىن،بەلكى ئالەم كونىستانتى(ئالەم تۇراقلىق مېقدارى) سۈپىتىدە مەۋجۇت بولۇۋاتقان <<يۇشۇرۇن ئېنىرگىيە>>دۇر.

مەنبە: بىلىم كۈچ ژورنىلى