مېنىڭ ساقال -بۇرۇتنى نەزەرگە ئالماي ئۇيغۇرلارنى تەسەۋۋۇر قىلغۇم كەلمەيدۇ.شۇ مەنىدە «مەدەنىيەت»پىراگرامىسىدىكىلەرگە «ئۇيغۇرلاردا ساقال-بۇرت مەدەنىيىتى»تىمىسىدا پىلىم ئىشلەش تەكلىۋىنى بەرگۈم كىلىدۇ.بىزدە ساقال بىلەن بۇرۇتنىڭ دۆۋلەت سىياسىسى بىلەن ھىچ بىر مۇناسىۋىتى بولمىسىمۇ،ساقال ھەققىدە پاراڭ بولسا ئۇيقىسىنى تاپالمايدىغانلار ئاز ئەمەس.بەزىلەر ساقالنىڭ ئۆسۈپ كەتكىنىنى مەينەتچىلىك دەپ قارىشىدىكەن،يەنە بەزىلەر ھازىدارلىقنىڭ بەلگۈسى دەپمۇ قارايدىكەن، يەنە بەزىلەر يەنە بىرنىمىلەرنى دەپ،ئېيتاۋۇر ئۇيغۇرنىڭ ئېڭىكىدىكى تۈكنىمۇ ئارامىدا قويۇشمىدى.يا بۇتۈكمۇ سەككىزكۈندە بىر قانچە قېتىم قىرىلىپ تۇرسىمۇ،ئۇيغۇرنىڭ ئېڭىكىدە پەيدا بولىشتىن زىرىكمىدى.
  ئۇيغۇرلاردا ساقال -بۇرۇتنىڭ بىرقانچە خىل خاس ئىسمى بار مەسىلەن «شاپ بۇرۇت»،«توم بۇرۇت»،«كەكە ساقال»،«بوم ساقال»...دىگەندەك.دىمەك،ئۇيغۇرلاردا ساقال-بۇرۇت قويۇش ئالاھىدە سەنئەت تۈسىنى ئېلىپ،سەتىراشلىق ھۈنىرىنىڭ سەنئەتلىك ئالاھىدىلىگىنى بەلگۈلىگەن.بۈگۈنكى كۈندە سەتىراشلار ئىچىدە بۇنداق سەنئەتلىك ئالاھىدىلىكنى گەۋدىلەندۈرەلەيدىغانلاركۆپ قالمىدىكى،كىملەرنىڭدۇپۇسۇنىدا چاچ ياسىيالايدىغانلار بازار تاپتى.
ئۇيغۇرلارمۇ باشقا بارلىق مەدەنىيەتلىك مىللەتلەرگە ئوخشاش ئەتتىگەندە يۈز يۇيۇش ئەن-ئەنىسىگە ئىگە خەلق .شۇنداق ئىكەن ساقال قويغانلىق نىمىشقا مەينەتچىلىكنى چىللىغانلىق بولىدىكەن؟مەينەتچىلىك ئەمەس،بەلكى،بۇرۇت بىلەن ساقال ئىلمىيلىگىدىن ئېيتقاندا ،چاڭ-تۇزاڭلەرنى سۈمۈرىۋېلىش رولىنى ئويناپ،ئچكى ئەزالارنىڭ ساغلاملىقىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ .نادانلىغىمىزدىن ئېيتقاندا،قىممەتلىك مەدەنىيەت ئەن-ئەنىمىزدىن تاندۇرىدۇ.

ماتېماتىكا تەستىقلىدى

ناۋادا ئۇرۇش بولسا بۇلارنىڭ ساقىلىنىڭ ئارىسىدىن گېلىنى قارغا ئالالمايمىز دەپ قورقامدىكىن بۇلار

ماۋۇ كونىلار دا
بۇرۇتلۇق كىشى ئەرلىكنىڭ نىشانىسى
بۇرۇتسىز كىشى چار پاقىنىڭ پىشانىسى
دەيدىغان گەپلەرمۇ باركەن

ئەر بىلەن ئايالنىڭ چىراي جەھەتتىكى پەرقى چاچ بىلەن ساقالدا بولسا، كىيىم -كىچەكتىكى پەرقى كۆينەك بىلەن ئىشتاندا.

ساقالنى ياراشتۇرۇپ قويماقمۇ بىر مەسىلە . مىنىڭچە ياقتۇرغانلار قويسۇن ، ياقتۇرمىغانلار ئېلىۋەتسۇن ~~
بۇ ھىچ تالاش تارتىش قىلغۇدەك ئىش ئەمەس . مەنمۇ بۇرۇت قويىمەن ، ساقال قويمايمەن !!!

ساقال بۇرۇتنى   ياراشسا   قويسا بولىدۇ . ياراشمىسا قويغاننىڭ نىمە پايدىسى ؟ ئەمما ياراشتۇرۇپ قويۇشنى بىلىۋېلىڭ .ئۆز ۋاقتىدا ياۋروپالىقلاردا ساقال بۇرۇت قويۇش مودا بولغان .مەنمۇ بۇرۇت قويۇپ يۈرىمەن . ساقالنى مەجبۇرلىسىمۇ قويمايمەن . ئۇنىڭ قويىدىغان ۋاقتى بولىدۇ .

بۇرۇت -ئەر كىشىنىڭ زىننىتى.
ساقال-مويسىپىتنىڭ بەلگىسى.
يىگىتلىك قورامىغا يەتكەن بولسىڭىز ياراشتۇرۇپ بۇرۇت قويۇڭ.ھەرگىزمۇ باشقىلارنى دوراپ ياراشمىسىمۇ مەجبۇرى قويۇپ ئۆزىڭىزنىڭ سۈپىتىڭىزگە تەسىر يەتكۈزمەڭ.يېشىڭىز چوڭايغاندا ساقال قويۇڭ.ئەمما ساقال قويۇش يېشىغا بارماي تۇرۇپ ساقال قويىۋالسىڭىزبىر بولسا تالىپقا(بېشىڭىزغا تەلپەك كىيسىڭىز) ،بىر بولسا ھورۇن،قاسماققا ئوخشاپ قالىسىز.دىمەك ھەممە نىمىنڭ ۋاختى-سائىتى،يارىشىغى بولىدۇ.

بۇرۇت يىگىتنىڭ ياڭزىسى
ساقاق يىگىتنىڭ مەلەڭزىسى (ماقال-تەمسىل)
مىنىڭ داداممۇ ساقال بۇرۇت قۇيۇدۇ

بۇرۇت يىگىتنىڭ ياڭزىسى
ساقاق يىگىتنىڭ مەلەڭزىسى (ماقال-تەمسىل)
مىنىڭ داداممۇ ساقال بۇرۇت قۇيۇدۇ

بۇرۇن مېنىڭمۇ بۇرۇتۇم بولىدىغان ساۋاقداشلارنىڭ ھەممىسى دىگۈدەك بەك ماسلاشقان بۇرۇت دەيتى ، بىراق ئاتام ۋە چوڭلار كىچىك تۇرۇپلا ئاتاڭ قويمىغان بۇرۇن سەندە نىمە ئىش قىلسۇن دەپ چۈشۈرگۈزۋاتقان . ھازىر مەنغۇ ساتراشخانىغا كىرىپ چىققاندىن كېيىن يۈزلىرى پارقىراپ تۇرغان بەئەينى بىر ئوقۇغۇچى بالىغىلا ئوخشاپ قالىمەن .

ساقال - بۇرۇتى بارلار كادىر بوللالمايدۇ!
ساقال - بۇرۇت بولمىسا چىرايى ئايال كىشدىن پەرىقلەنمەيدۇ!
قانداق قىلشامىز!

بۇ تېمىنى كۆرۇپ مەمىتىمىن ھۇشۇرنىڭ <بۇرۇت ماجراسى > ناملىق ئەسرى يادىمغا كەلدى.

بىرلا ئېغىز گەپ، ماركىسزمۇ، چاۋگەيمۇ، لى كۈيمۇ بومبا ساقال كىشلەر ئىدىغۇ؟ ئەجىبا شۇلارنىڭ ئۇلۇغ ئىشلىرىغا پۇتلاشمىغان ئۇ ساقالغا ھالا بۈگۈنگە كەلگەندە، نىمە دەرت كەلگەندۇ..............

بىزگە تاقاشمىغان بىزنىڭ ساقال - بۇرۇت باشقىلارغا تاقاشتى بولغاي؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

ساقال بۇرۇت دىگەن ئارزۇغا بېقىپ چىقىدىغان چۆپ ئەمەس، شۇڭا ئۇنى ئاسىرايلى!

ئەپەندۇم تالپقا ئوخشسا نىمە بوپتۇ؟ تالىپ دىگەن دئىننى مەكتەپ ئوقۇغۇچسى دىگەن گەپ ، ئۇلار ئەيدس تارقتۋاتقان ئاتالمش ئاليى مەلۇماتلىق ئەخلەتلەردىن مىڭ ياخشى، ئۇلار كەلگۈسدكى داموللاملار ، دېنمزنى ئەڭ ياخشسى ئۇنداق كەمستمەڭ.