7-قىتىملىق مۇكاپاتلىق سۇئاللارنىڭ جاۋابى چىقتى .سىلىشتۇرۇپ بىقىڭ .
زېھنىڭىزنى سىناپ بىقىڭ .مۇكاپاتقا ئېرىشىپ قالسىڭىز ئەجەپ ئەمەس.تۆۋەندە مەن بىر قىسىم سۇئاللارنى ئوتتۇرغا قويىمەن .ئەستايىدىل ئويلىشىپ جاۋاپ بىرىپ بىقىڭ .ئوتتۇرغا قويۇلغان سۇئاللارغا بەرگەن جاۋابىڭىزنىڭ نىسبىتى بويىچە مۇكاپات بىرىلىدۇ.
مۇكاپات بىرىش ئۇسۇلى :
سورالغان سۇئاللارغا تولۇق جاۋاپ بەرسىڭىز 12توھپە مۇكاپاتى بىرىلىدۇ.
90%گە جاۋاپ بەرسىڭىز 8توھپە مۇكاپاتى بىرىلىدۇ .
80%گە جاۋاپ بەرسىڭىز 6توھپە مۇكاپات بىرىلىدۇ.
جاۋابىڭىز ئاساسەن يىقىنلاشقان بولسا ئوخشاشلا باشقا تۇردىكى مۇكاپات بىرىلىدۇ.
سۇئاللار پۇتۈللەي تاللاش خاراكتىرىدىكى سۇئاللار بولۇپ جاۋاپ بەرگەندە بىرىنچى سۇئاللنىڭ جاۋابى ئىككىنچى سۇئالنىڭ جاۋابى ماۋۇ دەپ ئەسكەرتىپ قويسىڭىزلا بولدى .ئوشۇقچە يېزىپ ئولتۇرۇشنىڭ ھاجىتى يوق .
جاۋاپقا رىم رەقىمى ئىشلىتىلدى.يەنى (1،2،3،4)
بۇ قىتىم جاۋاپ بىرىش سۇئالىدىن بىرى كۆپەيدى.ئەستايىدىل جاۋاپ بىرىشىڭلارنى ئۆمۈد قىلىمەن.
ئۇنداقتا سۇئاللارنى ئوتتۇرغا قويىمەن .

(1)
زەپەر ئابلېز 1961-يىلى 4-ئاينىڭ 20-كۈنى ئۈرۈمچى شەھرىدە زىيالى ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلدى.ئاتىسى ئابلېز نازىرى خەلقىمىزگە تونۇلغان پىشقەدەم شائىر،ژورنالىست ۋە ئاپتۇنۇم رايۇنىمىزنىڭ ئەدەبىيات -سەنئەت ساھەسىدىكى ئىقتىدارلىق رەھبەر،ئانىسى ئايىم كېۋىر ئۈرۈمچى شەھەرلىك 16-باشلانغۇچ مەكتەپنىڭ مۇنەۋۋەر ئوقۇتقۇچىسى ئىدى.زەپەر 1979-يىلى 9-ئايدا شىنجاڭ ئۇنۋېرستېتىنىڭ خىمىيە فاكولتېتىغا ئوقۇشقا كىردى .1983-يىلى ئوقۇش پۈتتۈرگەندە نەتىجىسى پەۋقولئاددە ياخشى بولغاچقا ،شۇ مەكتەپنىڭ ئۆزىگە ئوقۇتقۇچىلىققا ئېلىپ قېلىندى .ئۇ 1985-يىلى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق خەلق ھۆكۈمىتى ياپۇنىيەگە بىرىنجى تۈركۈمدە ئەۋەتكەن ئوقۇغۇچىلار قاتارىدا ياپۇنىيە Meisei ئۇنۋېرستېتى تېببىي پەن ۋەن سانائەت پەنلىرى ئىنىستىتۇتىنىڭ خىمىيە فاكولتىتىدا بىلىم ئاشۇردى ھەم ئاسپىرانتلىقتا ئوقۇدى،ئۇ بىر تەرەپتىن ياپۇن تىلىنى ھەم ئىنگىلىز تىلىنى چىڭ تۇتۇپ ئۆگەنسەيەنە بىر تەرەپتىن
كەسپى بىلىم سەۋيىسىنى تىرىشىپ ئۆستۈردى ھەم بۇ جەھەتتە تېز ئالغا باستى. بۇنىڭ نامايەندىسى شۇكى ،ئۇ شۇ مەزگىلىدە ئالتە پارچە ئىلمىي ماقالە ،بەش پارچە دوكلات يېزىپ،ھەر قېتىملىق خىمىيە ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنىدا ئوقۇپ،مۇتەخەسىسلەرنىڭ ياخشى باھاسىغا ئېرىشتى ۋە شۇ نەتىجىلىرى بىلەن ياپۇنىيە خمىيە ئىلمى جەمئىيتىنىڭ ئەزاسى بولدى. ئۇ 3يىل ئەنە شۇنداق قېتىرقىنىپ ئۆگنىش ۋە ئۆگەنگەنلىرىنى ئەمەلىيەتتە كۆرسىتىش ئارقىلىق 1983-يىلى 3-ئايدا خىمىيە ھەم فىزىكا كەسپى بۇيىچە <تەبئىي پەنلەر ماگېستىرى>ئۇنىۋانىغا ئېرىشتى .
بۇ ئىقدىدارلىق دوكتۇرىمىز ھازىر(   2    ) داخىزمەت قىلىۋاتىدۇ.
1.ئۇرۇمچى پەنلەر ئاكادىمىيىسى 2 . بىيجىڭدا   3. ياپۇنىيەدە 4 . گىرمانىيەدە .
(2)
بۇغدا ئابدۇللا، ئەر ، ئۇيىغۇر، 1942- يىلى لەنجۇدا تۇغۇلغان .باشلانغۇچ، تولۇقسىز ۋە تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپلەرنى ئۈرۈمچىدە ئوقۇغان . 1960- يىلىدىن 1965- يىلىغىچە شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتىتى تىل - ئەدەبىيات كەسپىنىڭ تولۇق كۇرسىدا ئوقۇغان . 1965- يىلىدىن ھازىرغىچە شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتىتى تىل - ئەدەبىيات فاكۇلتىتى ۋە ھازىرقى فىلولوگىيە ئىنىستىتوتى ئەدەبىيات فاكۇلتىتىدا ئوقۇتۇش ، ئىجادىيەت ۋە تەتقىقات خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىپ كەلمەكتە.
ئۇ 1987-يىلى دوتسىنىتلىق ئۈنۋانىغا، 1998-يىلى 6-ئايدا پىروففىسورلۇق ئۇنۋانىغا ئېرىشكەن .

توقسانغا ئۇلاشتى ،
كۆزى خىرەلەشتى .
تۇنىمايدۇ گاھىدا سېنى ،
سېنى چاقىرماقچى بۇلۇپ ،  
چاقىرىدۇ باشقا بىرىنى ،
باشقا بىرىنى چاقىرغاندەك .

توقسان ياز ،
توقسان كۈز،
توقسان قىش ،
توقسان ئەتىياز ،
ئۆتۈپ كەتتى
ماڭلىيىغا ئىز سېلىپ ،
ئۆتۈپ كەتتى سۇدەك ،
ئەمدى ،
تېتىكلىگى يوق
    بۇرۇنقىدەك .
كۆرپىدە ياتار ،
ئىشىككە قارار .
سەن كەلمىسەڭ بىر كۈن  
كۆڭلى يېرىم بولار ،
كۆزگە ياش ئالار ،
    كىچىك بالىدەك .
بۇ شائىرىمىزنىڭ ئەسلى يۇرتى(   4   ) .
1.غۇلجا ناھىيە موللاتوختى يۇزى يىزىسى .2. تۇرپان 3. خوتەن .4. قەشقەر يېڭىسار
(3)بىللە يىيىشكە بولمايدىغان يىمەكلىكلەر.



1.ﺗﻮﺧﻮ ﺗﯘﺧﯘﻣﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺷﯧﻜﻪﺭ ﺟﻪﯞﮬﯩﺮﻯ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﻳﯩﻴﯩﻠﺴﻪ،ﺯﻩﮬﻪﺭﻟﯩﻨﯩﺶ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺪﯗ،ﺋﻪﮬﯟﺍﻝ ﺋﯧﻐﯩﺮ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﮬﺎﻳﺎﺗﻘﺎ ﺧﻪﯞﯨﭗ ﻳﯧﺘﯩﺪﯗ.
2.ﮬﺎﻟﯟﺍ ﺑﯩﺪﯨﺖ ﺑﯩﻠﻪﻥ .ﺋﺎﻕ ﮬﺎﺭﺍﻕ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﻳﯘﺭﻩﻙ ﺯﻩﮬﯩﭙﻠﯩﺸﯩﺪﯗ.
3.ﺗﯘﺷﻘﺎﻥ ﮔﯚﺷﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻛﻪﺭﻩﭘﺸﻪ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ ،ﭼﺎﭺ چۈشۈشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ .
4.ﺋﯚﺭﺩﻩﻙ ﮔﯚﺷﻰ ﺑﯩﻠﻪ ﺗﻮﺧﻮ ﺗﯘﺧﯘﻣﻰ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﻳﯩﻴﯩﻠﺴﻪ،ﺑﻪﺩﻩﻥ ﻣﺎﻏﺪﯗﺭﺳﯩﺰلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ .
5.ﻏﯘﻝ ﭘﯩﻴﺎﺯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﮬﻪﺳﻪﻝ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﻛﯚﺯﮔﻪ ﺯﯨﻴﺎﻥ ﻗﯩﻠﯩﺪﯗ.  
6. ﺗﯘﺭﯗﭖ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻣﻮﺭ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﺗﯧﺮﻩ ﻳﺎﻟﻠﯘﻏﯥ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺪﯗ.  
7.ﭘﯘﺭﭼﺎﻕ ﺋﯘﻳﯘﺗﻤﯩﺴﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﮬﻪﺳﻪﻝ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﮔﺎﺱ ﺑﻮﻟﯘﭖ ﻗﺎﻟﯩﺪﯗ.
8.ﺗﺎﺗﻠﯩﻖ ﻳﺎﯕﻴﯘ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﺎﻧﺎﻥ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯧﻠﯩﻨﺴﺎ،ﻳﯘﺯﺩﻩ ﺩﺍﻍ_ﺳﻪﭘﻜﯘﻥ ﭘﻪﻳﺪﺍﺑﯘﻟﯩﺪﯗ.
9.ﺑﺎﻧﺎﻥ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﻪﺭﻩﯕﮕﻪ ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ ﻗﻮﺭﺳﺎﻕ ﻛﯚﭘﯘﭖ،ﻣﯘﺟﯘﭖ ﺋﺎﻏﺮﯨﻴﺪﯗ.  
10. ﺗﻪﺭﺧﻪﻣﻪﻙ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻳﻪﺭ ﻳﺎﯕﯩﻘﻰ ﺑﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﭘﯘﺕ_ﻗﻮﻝ ﻣﺎﻏﺪﯗﺭﺳﯩﺰﻟﯩﻨﯩﺪﯗ.
11.قېتىق ۋە بېلىق گۈشى ئۇزاق مۇددەت ئۇدا بىرگە ئىستىمال قىلىنسا ئاق كىسەلنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ...
12.ﻗﻮﻱ ﮔﯘﺷﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ( 1 ) ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ،ﺑﯚﺭﻩﻙ ﺯﻩﺋﭙﻠﯩﺸﯩﺪﯗ،ﺑﻪﺩﻩﻥ ﻣﺎﻏﺪﯗﺭﺳﯩﺰﻟﯩﻨﯩﺪﯗ.
1. تاۋۇز   ،قوغۇن 2. ئالما ،نەشپۇت 3 . ئەنجۈر ،بانان 4.گىلاس ،شاپتۇل
(4)
8-مارت ئاياللار بايرىمىنىڭ كېلىپ چىقىشى


1903-يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنى ،ئامىركىنىڭ چىكاگو شەھىرىدىكى ئايال ئىشچىلار كاپىتالىستلارنىڭ ئېكىسپىلاتاتسىيە قىلىشى ،ئېزىشى ۋە كەمسىتىشىگە قارشى تۇرۇپ ئەركىنلىك ۋە باراۋەرلىككە ئېرىشىش ئۈچۈن ،كەڭ كۆلەمدە ئىش تاشلىغان ۋە نامايىش قىلغان .ئۇلارنىڭ بۇ كۈرىشى ئامىركىدىكى كەڭ ئەمگەكچى ئاياللارنىڭ قوللىشىغا ۋە قىزغىن ئاۋاز قوشۇشىغا ئېرىشكەن .1910-يىلى بىر قىسىم دۆلەتلەردىكى ئىلغار ئاياللار دانىيىنىڭ پايتەختى كوپىنھاگىندا 2-قېتىملىق سوتسىيالىزىمچى ئاياللار ۋەكىللىرى قۇرۇلتىيىنى چاقىرغان .قۇرۇلتايدا ،قۇرۇلتايغا رىياسەتچىلىك قىلغان گىرمانىيىلىك سوتسىيالىستىك ئىنقىلاپچى زېتكىننىڭ پىكىرىگە ئاساسەن ،دۇنيادىكى ئەمگەكچى ئاياللارنىڭ ئىتتىپاقلىقىنى كۈچەيتىش ۋە ئاياللارنىڭ باراۋەرلىك ۋە ئەركىنلىك قاتارلىقلار ئۈچۈن ئېلىپ بارغان كۈرەشلىرىنى قوللاش ئۈچۈن ،ھەر يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنىنى خەلىقئارا ئاياللار بايرىمى قىلىپ بەلگىلىگەن .ب د ت 1975-يىلىدىكى خەلىقئارائاياللار بايرىمىدىن باشلاپ خەلىقئارا ئاياللار بايرىمىنى تەبرىكلەشكە باشلىغان ،شۇنىڭدىن تارتىپ «8-مات خەلىقئارا ئاياللار بايرىمى »پۈتۈن دۇنيادىكى ئەمگەكچى ئاياللارنىڭ تېنىچلىقنى ،ئاياللار ،بالىلارنىڭ ھوقۇقىنى ،ئاياللارنىڭ ئازادلىقىنى قولغا كەلتۈرۈش ئۇچۇن كۈرەش قىلىدىغان ئۇلۇغ بايرىمى بولۇپ قالىدۇ .دۆلىتىمىزدە خەلىقئارا ئاياللار بايرىمى تۇنجى قېتىم1924-يىلى خاتىرلەنگەن،يەنى 1924-يىلى دۆلىتىمىزدىكى ئايال ئەمگەكچىلەر جوڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسىنىڭ رەھبەرلىگىدە گۇاڭجۇدا «8-مات خەلىقئارا ئاياللار بايرىمى »نى خاتىرلەش پائالىيىتى ئۆتكۈزگەن.
دۆلىتىمىزدە ئاياللار بايرىمى رەسمىي ھالدا (   2     ) يىلدىن باشلا پ يولغا قويۇلغان .
1. 1929يىلدىن 2. 1949يىلدىن 3. 1955 يىلدىن 4. 1964يىلدىن
(5)


ئۇيغۇرمەدەنىيىتى ۋە ئۇيغۇر تارىخى تەتقىقاتى ساھەسىدىكى بۆسۈش خاراكتېرلىق ئىلمىي مۇۋەپپەقىيەتلىرى ھەم بەدىئىي ئىجادىيەت ساھەسىدىكى ئۇتۇقلىرى بىلەن شۆھرەت قازانغان مەشھۇر ئالىم، تالانتلىق ئەدىب، تۆھپىكار مائارىپچى. ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەد ئىمىن 1933-يىلى 9-ئاينىڭ 28- كۈنى ئاتۇشنىڭ مەشىھەدكە تۇتاش باغېرىق كەنتىدىكى ئوقۇمۇشلۇق ئائىلىدە دۇنياغا كەلگەن. ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەدئىمىن دىنىي تەربىيىنى قىسقا مۇددەت ئالغاندىن كېيىن، 1950- يىلىغىچە نەزەرباغدىكى قەشقەر دارىلمۇئەللىمىنىڭ ئوتتۇرا مەكتەپ سىنىپىدا 4يىل ئوقۇغان.1950-يىلى غەربىي شىمال ياشلار بىرلەشمىسى ۋە ئوقۇغۇچىلار بىرلەشمىسى قۇرۇلتىيىغا ۋەكىل بولۇپ قاتناشقان. يىغىندىن كىيىن شىئەن، بېيجىڭ، تيەنجىن قاتارلىق شەھەرلەردە ئىكىسكۇرسىيىدە بولغان ۋە شۇ يىلنىڭ ئاخىرى ئۈرۈمچىدىكى سابىق شىنجاڭ ئىنستىتۇتىنىڭ بىئوخىميە فاكۇلتېتىغا قوبۇل قىلىنغان. 1952- يىلى ئوقۇش پۈتتۈرۈپ، مەكتەپنىڭ ئۆزىگە تەقسىم قىلىنغان، شۇ يىلى جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسىگە ئەزا بولغان. مەكتەپتە بىر تەرەپتىن ئۆسۈملۈكلەر فىزىئولوگىيىسى، ئۆسۈملۈكلەر پاتالوگىيىسى، ھاشاراتشۇناسلىق قاتارلىق دەرىسلەرگە تەرجىمان ئوقۇتقۇچى بولغان. يەنە بىر تەرەپتىن فىزىكا، ماتېماتىكا، بىئولوگىيە،خىمىيە ۋە ئاگرونومىيە سىنىپلىرىغا ماركسىزم ئاساسلىرى، پەلسەپە دەرسلىرىنى ئۆتىگەن. 1953- يىلى ئۇ شىئەندىكى غەربىي شىمال ئۇنىۋەرسىتىتىنىڭ ماركسىزم ئاسپىرانتورىيىسىگە ئوقۇشقا ئەۋەتىلىپ بىر يىل بىلىم ئاشۇرغان.ئاسپىرانتورىيىنى پۈتتۈرۈپ ئانا مەكتىپىگە قايتىپ كەلگەندىن كېيىن، ماركسىزم كافىدىراسىدا پەلسەپە ئوقۇتقۇچىسى بولۇپ بىر نەچچە خىل دەرس ئۆتكەن ۋە بۇ دەرسلەرنىڭ دەرسلىكىنى تۈزۈپ چىققان. بۇ ئىقتىدارلىق ياش ئوقۇتقۇچى 1955- يىلىدىن باشلاپ نەشىر قىلىنغان "شىنجاڭ ئىنستىتۇتى ئىلمىي ژۇرنىلى"(ئۇيغۇرچە نەشرى)نىڭ مەسئۇل مۇھەررىرلىكىنى قوشۇمچە ئۈستىگە ئالغان.1995-يىلى(- 3 )كۈنى (  3 ) كېسىلى تۇيۇقسىز قوزغىلىشى سەۋەبى بىلەن 62يېشىدا بۇ ئالەم بىلەن خەيىرلەشتى.
1. 2-ئاينىڭ 26-كۈنى يۇرەك كىسىلى 2. 2 ..3-ئاينىڭ 16-كۈنى يوقىرى قان بىسىم 3. 2-ئاينىڭ 27-كۈنى زىققا كىسىلى 4. 3-ئاينىڭ 27-كۈنى يۇرەك كىسىلى
( 6)
باھار چىللايمەن

كۆزئالدىمدا مانانسىمان يول،
تۇرمۇش خۇددى چۈشتەك ئۈتدۇ،
دۇلقۇنلىتىپ پىكرىمنى جەدىت،
يۈرۈكۈمنى زەھەر يۈتىدۇ .

ياش تۈكۈشۇم يەتتى چىكىگە،
گۆرلىگىمدە يۈرۈيمەن لەرزان.
قان سالدۇردۇم قانسىراپ كېچە،
تۇمۇرۇمدا ئۈرۈيمەن ئەرزان.

ئىسەڭگىرەپ غەمگەپاتىمەن،
مەن بەئەينى يىرتىللغان كىتاپ.
قەۋىممگەباھار چىللايمەن،
يېشىللىقتا ساقايسۇن بىتاپ.
بۇ شېئىرنىڭ مۇئەللىپى مۇنبىرىمىز شائىرى ( 1   ) .
1. ئەلتۈرك   2. كۆكسۇلتان 3. يالقۇن   4. ئەكزات 5. سائادەت
(7)


- مەن ئاۋۋال سۆزلەي، نەچچە كۈندىن بۇيان مەن ساقسىز بولۇپ قېلىپ مۇنبەرگىمۇ كىرەلمىگەن ئىدىم. شۇڭا مەن بۇ ئىشقا ئارتۇق گەپ قىلماي،بىراق مېنىڭ تەكلىپىم شۇكى، بىز ئۇنداق تۈزۈمنى يولغا قويماسلىقىمىز كېرەك دەپ قارايمەن،-دەپ سۆزىنى تۈگەتتى.
شاھزادىمۇ سۆز قوشۇشقا باشلىدى:
- ئەپەندى، مانا مەن سېلىنى قوللايمەن . سىلى پادىشاھ بولسىلا نىمىشقا بولمىغىدەك، مەن ئۆزۈممۇ بىر شاھزادە تۇرسام ،بۇ مەن ئۈچۈن بەرىبىر،- دىدى. شەبنەم ئەپەندى بېشىنى لىڭشىتىپ قويدى.
قامچا:- ياق، بولمايدۇ ، پادىشاھ بولماق سىز ئويلىغاندەك ئۇنچە ئاسان ئىشمۇ ئەمەس، سىزغۇ بولۇپتۇ مەنسەپنىڭ چوڭىدا ئولتۇرۇپ پادىشاھ بولارسىز، باشقىلارچۇ؟ كىممۇ ياساۋۇل-باقاۋۇل بولىدۇ، كىممۇ مىراخور-مىراقۇل بولىدۇ، قايسى قىز دىدەك -كىنىزەك بولىدۇ ؟ بىز ئۇيغۇر خەق دىگەن كىچىك ئىشنى ياراتمايمىز، چوڭ ئىشنى قىلالمايمىز، باشقىلارغا ئورا كولاپ ،ئىچى تارلىق قىلىپ يۈرىدىغان تۇرساق، بۇ ئىشنى ماقۇللىساق قەتئى بولمايدۇ، -دىدى غەزەپ بىلەن .
ئەركھون:-ئەپەندى ،بىز تۇرماق باشقا ئالىي -ئوتتۇرا دەرىجىلىك ،ئىجاتچان -تىرىشچان ئەزالىرىمىزمۇ بۇئىشقا قەتئى نارازىكەن. ئەگەردە بۇ ئىش قارالانسا ، ئىز يەنە كونا كەسپىنى تېپىۋالىدىغانلىقىنى ھەمدە بۇ قېتىم ئۆتكەنكىدىنمۇ كۆپرەك ئادەملەرنى توپلاپ مۇنبەردىن يېقىن يەردىكى تاغقا چىقىپ كەتمەكچىلىكىنى جار سېلىپ يۈرۈپتۇدەك.يەنە ھېلىقى تۇلپار يۇرتىمۇ پادىشاھلىق قارالانسا ،مەن پۇقرالىقىمدىنمۇ ۋاز كېچىپ ،سەرگەردان بولۇپ كېتىپ ،تەركى دۇنيا بولۇپ كېتىمەن دەپ يۈرۈپتۇدەك . يەنە ھىلىقى خىيالىمۇ بار ،ئۇ بۇ تۈزۈم ئاغدۇرۇلغىنىغا 1ئەسىردىن ئاشقان تۇرسا ، بىز يەنە نىمىشقا ئۇنى قايتىدىن يولغا قويغۇدەكمىز دەپ زارلىنىپتۇدەك ،ئۇ بۇ پادىشاھلىقتۈزۈمىنى مۇشۇ مۇنبەردىلا قارالايدىغانلىقىمىزنى چۈشەنمىدىمۇ ياكى چۈشۈنۈپ تۇرۇپ شۇنداق دىدىمۇ ،ئۇنى مەنمۇ بىلەلمىدىم.
شەبنەم ئەپەندى سەل ئاچچىقلانغان ھالدا:
-نىمە، شۇنداق ئۆكتىچىلەرمۇ بارمىكەن تېخى، مەن بار يەردە ئۇلار خام خىيال قىلمىسۇن، مەن بىر دىسەم بىر،ئىككى دىسەم ئىككى بولىدۇ،-دەپ ئاچچىقىدا قارىداپ كەتتى.
ئۇيغۇر 214:- ئەپەندى، ئەركھون تېخى يېرىمىنى دىمىدى،تۇلپار يۇرتى < سەرگەردانلىق تۇرمۇشۇمنى باشلاپ دىمۇكراتىيەنې ئىزدەيمەن ، چۈنكى مەن دىمۇكراتىيەنى قۇللايمەن >دەپ بىلجىرلاپتۇدەك .
گەپ مۇشۇ يەرگە كەلگەندە شەبنەم ئەپەندى گەپنى ئۈزۈۋەتتى:
-نىمە دىموكراتىيە ،ياق مەن ئۇنداق تۈزۈم قورمايمەن، ئاڭلىسام ئاق ساراينىڭ ئالدىغا بېرىۋىلىپ زۇڭتۇڭنى تىللىسا بولىۋېرەرمىش،بۇنداق قىلغانلىق ماڭا ھاقارەت قىلغانلىق،-دىدى شەبنەم ئەپەندى قوشۇمىسىنى تۈرۈپ.
-بۇ دىگەن ئەركىنلىك ،شۇڭا ئۇلار شۇنداق قىلالايدۇ،-دىدى ئۇيغۇرجان.
-ئەركىنلىككەنمىش تېخى ،قۇرۇپ كەتسۇن ئۇنداق ئەركىنلىك . بولدى ،بولدى، بۇ دىموكراتىيەنى قويۇپ گېپىمىزنى داۋاملاشتۇرايلى.-دىدى شەبنەم ئەپەندى.
ئۇيغۇر 214 سۆزىنى داۋاملاشتۇردى.


بۇ پارچە مۇنبىرىمىزدىكى ئەسلىمە خانقىزنىڭ «شەبنەمدە پادىشاھلىق تۈزۈمىنى ئورنىتىش ناملىق ماقالىسىنىڭ (      3   ) قىسمىدىن ئىلىنغان .
1..1قىسمى ..2.2قىسمى ..3..3قىسمى ..4..4.قىسىمى .5..5قىسىمى ...6..6.قىسىمى
(8)


قۇربان ھىيت: ئەينى ۋاقىتتا پەيغەمبەرلەرنىڭ ئاتىسى ئىبراھىم ئەلەيھسسالام ئۈز دىيارىدىن قۇغلىنىدۇ . اللە تائالا ئبراھىم ئەلەيھىسسالامنىڭ مەككىگە كىلىشىنى ئىرادە قىلىدۇ، ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام مەككىگە كەلگەندىن كىين اللە تائالا بىر پەرزەنت ئاتا قىلىدۇ. ھەرقانداق بىر ئىنسان ئۈزىنىڭ ياشىنىپ قالغاندا كۈرگەن پەرزەنتىگە ئالاھىدە ئامراق كىلىدۇ، اللە تائالا ئبراھىم ئەلەيھسسالامنى سىناش مەقسىتىدە ئۇغلىنى قۇربانلىق قىلىش تۇغۇرلۇق چۈشىگە ۋەھى قىلىدۇ . پەيغەمبەرلەرنىڭ كۈرگەن چۈشى ھەق . ئبراھىم ئەلەيھىسسالام كۈرگەن چۇشىگە ئەمەل قىلىدۇ، ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام ئىسمائىل ئەلەيھىسسالامنى قۇربانلىق قىلىش ئۈچۈن پىچاقنى ئۇغلىنىڭ گېلىگە سۈركىمەكچى بۇلغاندا اللە تائالا ئىبراھىم ئەلەيھىسسالامغا ۋەھى قىلىپ : سەن بۇيرۇلغان ئىشىنى ئۇرۇندۇدۇڭ بىز سەبىر قىلغۇچىلارنى كاتتا مۇكاپات بىلەن مۇكاپاتلايمىز ، دەپ ئىسمائىل ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۇرنىغا جەننەتتىن بىر كۆك قوچقار چۈشۈرۈپ بىرىدۇ.
مۇشۇنىڭدىن چىقىپ تۇرۇپتۇكى قۇربانلىق قىلىش گۈش يىيىش مەقسىتىدە ئەمەس .
قۇربان دىگەن بۇسۈز ( 2 )مەنىسى: (2 ) دېگەن بۇلىدۇ،
1 .ئەرەپچە ، ساغلاملىق 2. ئەرەپچە يېقىنچىلىق 3. پارىسچە ، ئىنساپ 4. ئەرەپچە ،ۋەدىگە ئەمەل قىلىش .
جاۋاپ بىرىش سۇئالى .
بىز مۇسۇلمانلارنىڭ پەرزلىرى قايسىلار ؟ بىز مۇسۇلمانلار كۈندىلىك تۇرمۇش ۋە باشقا ئىشلاردا نىمىلەردىن پەرھىز تۇتىمىز؟

[ بۇ يازما ئەسلىمە تەرپىدىن 2008-02-17 02:08 دە قايت ]