ئۇيغۇر تىل-يېزىق مەدەنىيىتى بىر ئىنقىلابقا مۇھتاج

>> سىز تېخى كىرمىدىڭىز كىرىش تىزىملىتىڭ | مىدال مەركىزى | تور تېلۋىزىيەسى

مۇنبەر قوللانمىسى

XabnamBBS -> پەلسەپە ۋە ئۇيغۇر مەدەنىيىتى -> ئۇيغۇر تىل-يېزىق مەدەنىيىتى بىر ئىنقىلابقا مۇھتاج

سىز بۇ تېمىنىڭ 145 ـ ئوقۇرمىنى

← تېمىسى : ئۇيغۇر تىل-يېزىق مەدەنىيىتى بىر ئىنقىلابقا مۇھتاج

IE دا ساقلىۋېلىش | تېما ساقلاش | ئالدىنقى تېما | كېيىنكى تېما

zulat818

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: مۇنبەر ئەزاسى
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 116
شۆھرەت: 117 نۇمۇر
پۇل: 1160 سوم
تۆھپە: 10 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:42(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-10-09

[باش يازما] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-26 14:30

Juda

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: مۇنبەر باشقۇرغۇچى
نادىر تېما: 2
يازما سانى: 448
شۆھرەت: 499 نۇمۇر
پۇل: 3218 سوم
تۆھپە: 15 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:495(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2006-01-04

يولداش ، تېمىڭىز ياخشى بولغاچقا تەستىقلىدىم ، بىراق تېما مەزمۇنىنى تەھرىرىلەپ بولغۇچە بەكلا ھېرىپ كەتتىم ، كۆچۈرۈپ ئەكەلسىڭىزمۇ توغرا كۆچۈرسىڭىز ! رەھمەت !

گۆھەر ياتىدۇ سايدا، تونىمىساڭ نېمە پايدا !؟

[1 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-26 22:56

ghalip

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا بار
دەرىجە: ئاددىي باشقۇرغۇچى
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 506
شۆھرەت: 504 نۇمۇر
پۇل: 3768 سوم
تۆھپە: 0 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:569(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2006-01-05

قوشۇلمىغۇچىلارنىڭ شۇنداق چالما-كېسەك قىلىنىشى ئېنىڭ ئىدى شۇ تېمىدا،مۇشۇنداق تەپسىلى چۈشەندۈرمىسە ئەلۋەتتە خاتا چۈشىنىلىدۇ دە!!؟؟
تېمىڭىزغا رەھمەت!

ھەقسىز بېكەت سىستېمىسى، ھەقسىز يۇمشاق دېتاللار ئۇيغۇر كومپىيۇتېر تېخنىكىسى تورىدا!

ئۇيغۇرچىلىق

[2 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-26 23:11

heyali

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: تېما چولپىنى
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 1340
شۆھرەت: 1341 نۇمۇر
پۇل: 13400 سوم
تۆھپە: 0 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:138(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-07-18

مىنىڭچە قۇرۇق يەردە خامان تالاشماي مۇشۇ تىل يىزىق ئىشلىرىغا مەسئۇل ئادەمنى تىپىپ ئۇنىڭدىن ئوچۇق جاۋاب ئالغان ياخشى.

كۆپ تىللىق بولۇش شەرەپ،ئانا تىلنى بىلمەسلىك جىنايەت.

[3 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-26 23:16

nol

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: يېڭى ئۆگەنگۈچى
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 24
شۆھرەت: 25 نۇمۇر
پۇل: 240 سوم
تۆھپە: 0 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:20(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-02-12

مەن سىزنىڭ ئۇيغۇرچە سەۋىيە ئىمتىھانى تەسىس قىلشقا يازغان ئىنكاسلىرىڭىزنى كۈرۇپ بىر نەرسە دەي دەپ يەنە توختاپ قالغان، ئەمدى بۇ ماقالىنى تىپىپ قالقان قىپسىز . ئۇلۇغ پەيغەنبىرىمىز مۇھەممەت (ئاللاھتىن ئۇنىڭغا ۋە ئۇنىڭغا ئەگەشكۇچىلەرگە رەھمەت بولسۇن)مەككىنى ئالغان چاغدىمۇ بېشى توگىنىڭ لوكىسىغا تەككەن ھالدا كىرىپتىكەن. قىرنداشلىرىڭىزغا سىپايە بولۇڭ، قالقاننى سورىماي كوتۇرۇپ ،نەيزە -قىلىچ يوق زادى نەگە سەپەر؟

[4 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-26 23:52

xirak317

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: يېڭى ئۆگەنگۈچى
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 6
شۆھرەت: 7 نۇمۇر
پۇل: 60 سوم
تۆھپە: 0 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:1(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-12-26

ماقالىدە دىيىلگەندەك ، تاۋۇشلارنى تولۇق تەلەپپۇز قىلىش ، چۇشۇرۇپ قويماسلىق ، بۇ كەڭ ئۇيغۇر خەلقى ئارىسىدا ئۇمۇملاشمىقى تولىمۇ تەس، چۈنكى ئۇيغۇر زىيالىلىرىنىڭ ئەدەبى تىل ساھەسىدىكى بەزى قاراشلىرى بىردەك ئەمەس ، ھەتتا زور دەرىجىدە ئىختىلاپ مەۋجۇت ، شۇ سەۋەپتىن تا ھازىرمۇ ئېغىز تىلى بىلەن ئەدەبى تىلنىڭ پەرقى چوڭ بولماقتا ، بەزى زىيالىلار ئەدەبى تىل دىتاللىرىنى تاللاشتا ئۇيغۇرلارنىڭ ھەرقايسى رايونلىرىدا ئىشلىتىلىۋاتقان، مىللى خارەكتىرى كۈچلۈك بولغان يەرلىك شېۋىلەرنىڭ ئورنىغا چۈشىنىشكە ۋە پايدىلىنىشقا ئەپسىز بولغان چەت ئەل تىللىرىنى مەجبۇرى سۆرەپ ئەكىرمەكتە (بولۇپمۇ ، ئەرەپ، پارىس ، خەنزۇ ، ياۋروپا تىللىرى)، نەتىجىدە زىيالى بىلەن دېھقان ھەر ئىككىلىسى ئۇيغۇر بولسىمۇ ئۆز ئارا تىلدا چۈشىنىشمەسلىك مەسىلىلىرى سادىر بولماقتا . قىسقىسى ، ئەدەبى تىل -مەخسۇس زىيالى قاتلىمىلا چۈشىنىدىغان ۋە ئىشلىتىدىغان تىل بولماستىن بەلكى بارلىق ئۇيغۇرلار ئۈچۈن خىزمەت قىلىدىغان تىل بولىشى كېرەك . شۇندىلا يۇقىرىقى مەسىلىنى ھەل قىلىش مۇمكىن .

[5 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-27 00:13

alga~nap

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا يوق
دەرىجە: تىرىشچان ئەزا
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 786
شۆھرەت: 787 نۇمۇر
پۇل: 7613 سوم
تۆھپە: 5 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:182(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-01-06

ھازىرقى زامان ئۇيغۇر يېزىقى 1983-يىلى لاتىن يىزىقى ئاساسىدىكى يېڭى يىزىق قوللىنىشتىن توختاپ قايتىدىن ئەسلىگە كەلتۇرۇلگەن ھەمدە بىر ئاز تولۇقلاپ ئىسلاھ قىلنغان ئەرەپ ئىلىبەسى ئاساسىدىكى ئۇيغۇر يىزىقىنى كۆرسىتىدۇ .بۇ يىزىق ئۇزاق يىللاردىن بۇيان ئۇيغۇر خەلقىنىڭ ئىلىم -پەن ،مەدەنىيەت ئىشلىرىدا ئىنتايىن موھىم رول ئويناپ كەلدى .بۇلۇپمۇ ئۇزۇن تارىخى جەرياندا ئىلمىي ۋە باشقا ئىھتىياجلار تۈپەيلىدىن ئۇيغۇر يىزىقىدا كۆلىمى ۋە دەرىجىسى ئوخشاش بولمىغان ئىسلاھاتلاربولدى.دىمەك ھازىرقى ئۇيغۇر يىزىقىنىڭ تاكامۇللىشىشى ئۇزاق مەزگىللىك مۇرەككەپ بىر دەۋرنى باشتىن كەچۇردى.ئالدىنقى ئەسىرنىڭ 20-يىللىرىدىن كىيىن شىنجاڭدا زامانىۋى مەتبە بارلىققا كىلىپ ،چاغاتاي ئۇيغۇر يىزىقى قەدەممۇ -قەدەم ئۇيغۇر تىلىنىڭ فۇنىتىكىلىق خۇسۇسىيىتىگە ماسلاشتۇرۇلدى .جوڭخۇا خەلىق جۇمھۇريىتى قۇرۇلغاندىن كىيىن پارتىيە ،ھۆكۈمەت ئازسانلىق مىللەت تىل يىزىق ئىشلرىغا كۆڭۈل بولدى.1954-يىلى 3-ئايدا چاقىرلغان تىل -يىزىق خىزمەت يىغىنىدا «ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلىنىڭ ئىلىپبەسى ۋە ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلىنىڭ قىسقىچە ئىملا قائىدىلىرى»نىڭ لاھىيىسى مۇزاكىرە قىلىنىپ ماقۇللاندى.1983-يىلى ئۇيغۇر كونا يىزىق ئەسلىگە كەلگەندىن كىيىن ،يىزىقىمىزدىكى ئۇزۇن يىللار داۋامىدا ھەل بولمىغان ئىملا مەسىلىلىرى گەۋدىلىك كۆرۇلۈشكە باشلاپ،ھەل قىلمىسا بولمايدىغان دەرىجىگە بىرىپ يەتتى .شۇ سەۋەپتىن ئۇيغۇر تىلى ئېلىپبە تەرتىۋى يىڭىدىن بىكىتىلدى.
---------------------
گەرچە ئۇيغۇر ئەدەبىي تىلى ،ئىملا ،تەلەپپۇز جەھەتلەردە قىلىپلاشتۇرۇش جەھەتتە بىرلىككە كەلتۇرۇش جەھەتتە كۆپلىگەن خىزمەتلەر ئىشلەنگەن بولسىمۇ بىراق ۋاقىتلىق بولۇپ قالغان .داغدۇغلۇق باشلىنىپ ئاز ئۆتمەيلا ئۇنتۇلۇپ قالغان.ئىككى يىل ئاۋۋال مۇشۇ تۇرلەر بويىچە بىر قىتىملىق تەربىيلەش بولدى.تەربىيلەش ۋاقتى ئۈچ كۈن .ئويلاپ باقايلى بۇ ئۈچ كۈندە نىمە ئىشلارنى قىلغىلى بولار باشلىنىش مۇراسىمىغايىرىم كۈن ،ئاخىرلاشتۇرۇشقا يىرىم كۈن ۋاقىت كەتتى .پەقەت ۋەزىپە تاماملاندى.ئۈنۈمى بىلەن ھىچكىمنىڭ كارى بولمىدى.
دىمسىمۇ ھازىر ئۇيغۇر تىلى ئىملا ،تەلەپپۇر قائىدىسىدە بۇزۇلۇش ئىغىرراق ئەمەس خىلىلا ئىغىر .بۇلۇپمۇ تەلەپپۇز جەھەتتە جەنۇبىي شىنجاڭ تەرەپلەردە بۇ مەسىلە بەكرەك ئىغىر دەپ ئويلايمەن .
ئۇنىڭ ئۈستىگە يىڭى ئىسلاھاتتا ئۇيغۇر تىلى ئوقۇتۇشى ئايرىم كىتاپ ھالىتىدىن بىرىكمە ھالاتكە ئىلىپ كىرىلگەن بولۇپ بۇ نۆۋەتتە ئوقۇتقۇچىلارغا ئوخشاش بولمىغان دەرىجدىكى قيىنچىلىقلارنى ئىلىپ كەلگەن .ئۇيغۇر تىلى دەرسى دەل ئوقۇغۇچىلار ئىملا قائىدىسىنى تەربىيسى ئىلىپ باردىغان ،ئوقۇغۇچىلارنىڭ لوگىكىلىق تەپەرككۈر قىلىشقايىتەكلەيدىغان،جۈملىدىن قانداق سۆزلەشنى ئۈگىتىدىغان موھىم دەرس .بىراق تولۇقسىز يىللىقلارنىڭ دەرسلىكىدە ئۈچ قىسىم ئۇيغۇر تىلى دەرسلىكى ھەرقايسى يىللىقلار ئەدەبىيات دەرسىگە قىسقا ،ھالاتتە كىرگۈزۇلۇپ قويۇلغان .بۇنىڭ بىلەن ئۇيغۇر تىلى دەرسى ئۆتۈلمەي قىلىش ھالىتىگە چۇشۇپ قالغان .بۇ ئوقۇغۇچىلارنىڭ پىكىر قىلىش ،ئىملا قائىدىسى قاتارلىق تەرەپلىرىگە زور دەرىجىدە تەسىر كۆرسەتمەكتە.

ئەربولساڭ مەرد بولغىن ،ۋەدىدىن يانما،
ئازغىنا نەپنى دەپ ۋىجداننى ساتما.

[6 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-27 00:14

AbdulQuddus

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا بار
دەرىجە: ئالىي ئەزا
نادىر تېما: 2
يازما سانى: 257
شۆھرەت: 367 نۇمۇر
پۇل: 2610 سوم
تۆھپە: 79 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:298(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-03-17

ماقالە ئاپتورىغا ۋە بۇماقالىنى بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كەلگەن قېرىندىشىمغا مىڭلارچە رەھمەت ئېيتىمەن !
پىكىر - تەشەببۇسىڭىز بەكمۇ يوللۇق ! ماقالىدىن بەكمۇ سۆيۈندۈم ، كۆپ رەھمەت ، جەنابىي اللە ئەجرىڭىزنىڭ ساۋابىنى ھەسسىلەپ بەرگەي ، امىن !

اللە اكبر

[7 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-27 00:36

TOMTOGRAK

ھالىتى : بۇ ئەزا توردا بار
دەرىجە: دائىملىق ئەزا
نادىر تېما: 0
يازما سانى: 455
شۆھرەت: 456 نۇمۇر
پۇل: 4380 سوم
تۆھپە: 0 نۇمۇر
توردىكى ۋاقتى:345(سائەت)
ئەزا بولغان ۋاقتى : 2007-03-20

يۇقۇرىقى ماقالىنىڭ ئاپتۇرى ئابدۇرەئۇپ تەكلىماكانى نۆۋەتتە تىل-يېزىقىمىزغا ۋىجدانى بىلەن مۇئامىلە قىلىۋاتقان ئىمانى ئەركەك ئالىملىرىمىزنىڭ بىرى. مەن ئالىمىمىزنىڭ تەتقىيقات ئىشلىرىغا ئۇتۇق تىلەيمەن ھەم ئۆز نۆۋىتىدە تېما ئېگىسىگە رەخمەت ئېيتىمەن.
ئاپتونۇم رايۇنىمىز مىقياسىدا ئۇيغۇر تىل-يېزىقى ۋە ئىملا-تەلەپپۇزىنى قېلىپلاشتۇرۇش خىزمىتى 2002-يىلىدىن باشلاپ ئومۇمىيۈزلۈك ئىشلىنىۋاتقان بولسىمۇ ،بىراق،«ئەلگە نەپ» ئەپەندى قەيىت قىلىپ ئۆتكىنىدەك ئۇنىڭ ئۈنۈمىنى ھېچكىم سۈرۈشتۈرە قىلمايۋاتىدۇ.بۇنىڭ نۇرغۇن سەۋەپلىرى بولسىمۇ،بىراق ئۇنى ھازىرچە ھەل قىلىش بەسى مۇشكۈل...
«ئەلگە نەپ »ئەپەندى ئۆزىنىڭ يازمىسىدا، تەربىيىلەش ۋە سىناق ئېلىش خىزمىتىنىڭ پەقەت 3كۈن بولغانلىقى، بىر كۈننىڭ ئېچىلىش مۇراسىمى ۋە يېپىلىش مۇراسىمى ئۈچۈن سەرپ قىلىنغانلىقىنى ئېيتىپ ئۆتۈپتۇ . ئەمەلىيەتتە، بۇ خىزمەتنىڭ يېپىلىش مۇراسىمى بولمىغان.ئەڭ ئاخىرقى كۈنى ئىمتىھان(ئېغىزچە ھەم يازمىچە )ئورۇنلاشتۇرۇلغان بولۇپ،گەپنىڭ راستىنى ئېيتقاندا،ئەينى چاغدا،ئىلى ئوبلاستىنىڭ چاپچال ناھىيىسى(ئەلگە نەپ ئەپەندى چاپچالدىن)دىكى مائارىپقا مەسئۇل تارماقلار بۇخىزمەتكە يۈكسەك ئەھمىيەت بەرگەنىدى. دېمەك، ئىلى ئوبلاستى بويىچە چاپچال ناھىيىسىدە بۇ خىزمەت ئەڭ ياخشى ئىشلەنگەنىدى. نەتىجىسى «ئەلگە نەپ» ئەپەندى دېگەندەك بولغىنى ھەقىقەت.باشقا ناھىيە (كۈنەس،نىلقا،قورغاس ناھىيىلىرىدە بو خىزمەت تېخى ئىشلەنمىدى) لەرنىڭ ئەھۋالى تېخمۇ ئېغىر. گەرچە ئەھۋال شۇنداق بولسىمۇ ،غۇلجا شەھىرى بۇيىل 12-ئاينىڭ بېشىدا مەركەز ۋە ئاپتونۇم رايۇننىڭ «تىل- يېزىق خىزمىتىنى تەكشۈرۈشى»دىن «يۈقۇرى سۈپەت» بىلەن ئۆتتى.ئەمەلىيەتتە غۇلجا شەھىرىنىڭ تىل -يېزىق خىزمىتى شۇنداق ياخشى ئىشلەندىمۇ؟ كېسىپ ئېيتىشقا بولىدۇكى ، ئۇنداق ئەمەس! ئۇنداقتا شەرەپ قانداق كەلدى؟ تەكشۈرۈشنىڭ ئەڭ ئاخىرقى كۈنى غۇلجا شەھەرلىك ھۆكىمەت،ئىلى ئالىي مېھمانخانىسىنىڭ زىياپەت زالىدا كاتتا زىياپەت بەردى.(ھۆكىمەت بۇ زىياپەتكە شۇنچىلىك ئەستايىدىل مۇئامىلە قىلدىكى، ھەتتا،كىم قايسى شىرەدە ئولتۇرىدۇ؟ دېگەن مەسىلىنى ھۆكىمەت ئىشخانىسىدىكىلەر ساق يېرىم كۈن مەسلىھەت قىلىپ بېكىتتى.) شۇنىڭ بىلەن يۇقۇرىقى شەرەپ قولغا كەلدى. دېمەك، «سۇ باشتىن لاي».
ئەمدى بىز قانداق قىلىشىمىز كېرەك؟ تىل يېزىق مەسىلىسىدە دۆلەتنىڭ قانۇن -نېزاملىرى ئېنىق.يول كەڭرى. بېراق، ئۇنى ئىجرا قىلىدىغان،داغدام يولدا مېڭىشنى خالايدىغانلار بەك ئاز. شۇڭا ھەممىمىز ئالدى بىلەن ئۆزىمىزدىن باشلىشىمىز. قانۇن- نېزاملارغا ئۆزىمىز ئەمەل قىلىشىمىز كېرەك.نۇرغۇنلىغان «مەن »لەر شۇنداق قىلالىغاندا،تىل يېزىقىمىزنى قوغداش،ئاسراش،تەرەققى قىلدۇرۇش،ئەڭ بولمىغاندا ھازىرقى ھالىتىنى ساقلاپ قېلىش نىشانىغا يېتەلەيمىز.
مەن مۇنبەرگە كۆپ ئىنكاس يازمايمەن .ئەمما،باشقىلارنىڭ ئىنكاسىنى كۆپ ئوقۇيمەن.مۇشۇ مۇنبەرنىڭ ئۆزىدىمۇ مەسىلىلەر توشۇپ يېتىپتۇ. بۇنىڭدىكى ئەڭ چوڭ مەسىلە: ئىملا خاتالىقى ۋە جانلىق تىلنى قوللىنىش.
ئاخىرىدا دەيدىغىنىم:ھەممىمىز ئىنكاس ۋەتېمىنى ئۇرۇپ بولغاندىن كېيىن يوللاشقا ئالدىرىماي، بىر مىنۇت «قىممەتلىك ۋاقتىمىز»نى چىقىرىپ ئىملاسىنى تۈزىتىپ قويۇشنى ئادەت قىلايلى.

[8 - قەۋەت] | يوللانغان ۋاقىت : 2007-12-27 01:37

Beijing Xabnam.com Web site Group || Uighur by Oghuz Code © 2003-06 PHPWind
Time now is:12-28 15:47, Gzip disabled