ئاپتاپ : ئانا تىل يولىدا كىم نىمە قىلدى .....

muslima416

	تېمىڭىزغا رەھمەت. باغداشتىكى «ئانا تىل يەسلىسى قۇرۇش يولىدا» دىگەن تېمىنىڭ ئىنكاسلىرىنى بىر قېتىم تولۇق ئۇقۇغان كىشى ئانا تىل ھەققىدە ، بالىلارنى قوش تىل(ئەمىليەتتە ئاساسەن خەنزۇچە)دا ئوقۇتۇش ھەققىدە، كەلگۈسىمىز ھەققىدە قايتا ئويلىنىشقا باشلايدۇ، ئېلكىتابىمۇ ئىشلىنىۋاتىدۇ.

alim516

	مىسرانىم تور بىكىتىنىڭ ئاناتىل تېمىسىدىكى تېمىنى تەستىقلىغانلىغىدىن ناھايىتى خوش بولدۇم.بەزى ئۇيغۇرچە توربەتلەر بۇ خىلدىكى تېمىلارنى تەستىقلىمايۋاتىدۇ.ئۇلانمىلارنى يۇيۇپ تېخى.ئانا تىلنى قوغداش ھەربىرىمىزنىڭ مەسئۇلىيىتى،تۇرمۇشتىكى كىچىك ئىشلاردىن باشلاپ تۈزىتەيلى،بۇ شامال توختاپ قالمىسۇن.

مسكىنÍÍ

	ئەتىراپىمدىكىلەرنىڭ كۆپ قىسمى خەنزۇچە سۆزلىشىدۇ،ئۇلارتېخې خەنزۇچە سۆزلىگىندىن پەخرلىنىپ كېتىدىكەن، ھامما ئاچام بىركۈنى پەخىرلىنىپ سۆزلەپ كېتىپتۇ ‹ بالام ھازىر ئۆيدە خەنزۇچىلا گەپ قىلىدۇ، ئۇيغۇرچە گەپ قىل دەپ ئاڭلىتامىدۇق ›دەپ كۈلۈۋاتىدۇ. مەن ئۇلارغا ئۇنداق يول قويىۋەرمەڭلار دېسەم ‹قانداق قىلمىز ئۇكام ، ھازىر جەمىئەتنىڭ كۈتىدىغىنى شۇتۇرسا، خەنزۇچىنى بۈلمىسەڭ جان باقالمايدۇ كەلگۈسىدە...›  .دېمەك ئاتا -ئانىلار يول قويسا ، ئاناتىلنى ئۈگۈنۈشكە رىغبەتلەندۈرمىسە ئامال يوق.

izqel

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم:ئاۋال مەن ۋەتىنىم جۇڭخۇا خەلىق جۇمھۇرىيتىنى ،ئاندىن دىيارىم ئۇيغۇر ئاپتۇنۇمىيە مەمۇرى  رايۇنىنى جىنىم بىلەن سۈيىمەن.قەدىرلەيمەن.ۋەتەندىكى 56 مىللەتنىڭ بىر ئۇيۇل تاشتەك ئۇيۇشۇپ ۋەتەن چۇڭ ئائىلىسى قۇرۇش يولىدىكى قۇشقان تارىخى تۆھپىسىنى مەدىھىلەيمەن.ھەممىگە مەلۇم بولغىنىدەك ھەر مىللەتنىڭ ئۆزىگە خاس مەدىنىيتى،ئۆرۈپ ئادىتى،تىل يىزىقى ۋە تارىخى كەچمىشى بولغان.شۇڭىلاشقا دۆلىتىمىز ئاساسى قانۇنىدا ئىنىق قىلىپ:ھەر مىللەتلەرنىڭ ئۆز ئۆرۈپ ئادىتى،تىل يىزىقى ،ئىتىقادى ۋە مەدىنىيتىنى جانلاندۇرۇش ئىسلاھ قىلىشقا ھۇقۇقلۇق دەپ بەلگىلىگەن.ئۇيغۇر ئاپتۇنۇم رايۇنىنىڭ ئاپتۇنۇمىيە قانۇنىدا شۇ جايدىكى مىللەتلەرنىڭ تىل يىزىقى خەنزۇ تىلى بىلەن ئوخشاش ھۆكۈمەت تىلى قىلىپ بىكىتىلگەن. ئۇشبۇ تىمىنى يازغان ئاپتاپقا،ۋە مۇشۇ سۇرۇن ئارقىلىق بىزگە مەنىۋى سۇرۇن ھازىرلاپ بەرگەن مىسىرانىم تورىغا رەھمەت ئىيتىمەن.شۇنداقلا ئانا تىلىمىز ئۈچۈن كۈچ چىقىرىۋاتقان قىرىنداشلىرىمغا ئاللاھ ئەجىرنى بەرسۇن. ئانا تىل ھەر مىللەتنىڭ ئاسانلا ئىجاد قىلىپ ياسىۋالغان قۇراشتۇرما نەرسىسى ئەمەس،بەلكى تارىخى  تەرەققىيات داۋامىدا ئىجاد قىلىنىپ ئىنسانىيەتنىڭ ئۆز ئارا ئالاقە قىلىشى ۋە چۈشىنىشى ئۈچۈن ئەقىللىق ئەجدادلىرىمىز تەرىپىدىن تەتقىق قىلىنىپ ۋە ئىسلاھ قىلىنىپ ئاندىن روياپقا چىققان مەدىنىيەت مىراسى.بۇ مىراسنى قۇغداش ۋە داۋاملاشتۇرۇش لازىمكى بىر نىمىلەرگە سىتىۋىتىشكە،تاشلىۋىتىشكە ۋە ئارلاشتۇرۋىتىشكە بولمايدۇ.بىر مىللەتنىڭ تىل يىزىقى شۇ مىللەتنىڭ تارىخى بىلەن كەلگۈسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. باغداش تورىدىكى قانونى يول ئاكىمىزنىڭ بۇ ئىش سەەبلىك تارىتقان جەبىرىسىنى ئۇنۇتمايمىز.ئاللاھ ئۇنىڭ تىنىنى سالامەت،ئىشلىرىغا ئۇتۇق بەرسۇن. بىز ئىنتىرنىت نۇقتىسىدىن تۇرۇپ مۇشۇ ئىشقا پەقەت ئىنكاس ئارقىلىقلا قۇللاش پوزىتسىيەسىدە بولماستىن ئىجابى بولغان ،قانۇنغا تاقاشمىغان ئەھۋالدا ئەمىلىي ھەركەتلەرنى ئىلىپ بارالايمىز.بەزى تورداشلار ئۇيغۇر تىلى ھەققىدە بەكلا ئىنچىكە ئويلاپ كەتكەندەك قىلىدۇ.ئەمىلىيەتتە ھەر كىم ھەر قانداق ئادەم ئۆز ئانا تىلدا پاراڭلاشمايدىغان ھالەتكە كىلىپ قالغىنى يۇق،ھەم پەقەتلا يۇق.ئۇيغۇر تىلى دۆلىتىمىزدىكى ئىككىنجى چوڭ تىل بولۇپ قىلىۋاتىدۇ.ئىنتىرنىت تورى يىزىق كىرگۈزۈش ۋە مەشغۇلاتلاردا دۆلىتىمىزدە خەنزۇ تىلىدىنلا قالسا ئىككىنجى ئورۇندا تۇرىدۇ.ھازىر ئاڭلىسام بىيجىڭدىكى بىر قىسىم بانكىلاردا ئۇيغۇر تىلى يىزىقى پەيدا بولۇپتۇ.بۇ بىر خۇشاللىنارلىق ئىش. ئەمما بىر قىسىم تورداشلارنىڭ ئىيتقىنىدەك ئۇيغۇر تىلى ئەمەلدىن قالغىنى پەقەتلا يۇق.ئەگەر ئەمەلدىن قاپتۇ دىيىلسە شۇ تىلنى ئىشلىتىدىغان كىشىنىڭ نەزىرىدىلا ئەمەلدىن قالغىنى بولىدۇ. مۇشۇ يىزىقىمىز ئەمەلدىن قاپتۇ دەيدىغان تورداشلار كۈندە مۇنبەرگە كىرۋىلىپ قۇرۇق خىيال قىلماي پۇل مۇئامىلە،ئۇچۇر سىستىما قاتارلىقلار بىلەن ئۇچۇرشىپ بىقىڭ،ئىمزايىڭزنى چۇقۇم خەنزۇچە يىزىڭ دىگەن قانۇن يۇق.ھەم مەجبۇرلىيالمايدۇ.بۇ سىزنىڭ پۇخرالىق ھۇقۇقىڭىز . مەنمۇ ئىچكىرىدە بانكا كارتىسى بىجىرمەن دەپ كىرىپ ئىمزايىمدىن تارتىپ ئۇيغۇرچە يىزىپ بەرسەم بانكا خىزمەتچىسى جەدىۋەلنى كۆتۈرۈپ شۇ بانكىدىكى دائىمى ئىشلارغا مەسئۇل دىرىكتۇرىغا ئاپىرىپ كۆرسەتتى،ئۇ دىرىكتۇر قىشىمغا كىلىپ بۇ قايسى يىزىق دەپ سورىدى،مەن:بۇ  ئۇيغۇر تىلى يىزىقى دىسەم ھە،شىنجاڭلىقكەنسىز دە دەيدۇ،ھە ئە دىسەم،ئۇيغۇرلار شىنجاڭدىكى نوپۇس جەھەتتە چوڭ مىللەت دەيدۇ،مەنمۇ ئۇنىڭ سۆزىگە ئۇلاپلا،ھەئە،ئۇيغۇرلار جۇڭگۇدا ئاز سانلىق مىللەت دىسەم ،توغرا،توغرا دەپ ئىمزايىمنى ئۆزگەرتىپ يىزىشىمنى تەلەپ قىلدى،مەن ئۇنىڭغا لاتىن يىزىقىدا يىزىپ بەردىم،ئۇ،سىز خەنزۇ تىلى بىلمەمسىز دەپ سورىدى،مەن:مەن خەنزۇ تىلىنى ئاز تولا بىلىمەن،لىكىن بۇ يىزىق مىنىڭ ئانا تىل يىزىقىم،جۇڭگۇدا ھەر قايسى مىللەتلەر باراۋەرغۇ دىسەم ئۇ كۈلۈمسىرگەن تۇرۇقىنى ئۆزگەرتىمەستىن قۇبۇل قىلدى،ئىش مۇشۇنچىلىك. شۇڭا ھەممىمىز تىل يىزىقىمىزنى قەدىرلەيلى،تىل يىزىقىمىزنى ساپلاشتۇرايلى،ئەتىراپىمىزدىكىلەرگە ياخشى تەسىر بىرەيلى. تىما ئگىسىدىن سەمىمىي ئۆتىنىشىم:سىز خەنزۇ تىلىنىڭ دۆلەت تىلى قىلىپ بەلگىلەنگەنلىكىنى قەيەردىن قايسى قانۇندىن  كۆرگەن ئىدىڭىز،بۇ ھەقتىكى ئىسپاتلار بولسا ھەممىز بىلۋالساق بولامۇ ؟؟؟؟؟؟؟

abaytarim

	ئانا تىلىمىز بىز ئۈچۈن تولىمۇ مۇھىم . ئانا مىللەتنىڭ قەلبى ...

sargarda

	تۈنۈگۈن    دۇكانغا          يەتتە   ـ   سەككىز   ياشلاردىكى   تۆت  ـ  بەش  ئۇيغۇر قىزلىرى   نەرسە  ئالغىلى   كىرىپتىكەن  .    ئۇلارنىڭ  ئۆز  ـ  ئارا     خەنزۇچە   پاراڭلاشقىنى   دىققىتىمنى  قوزغىدى  . ئۇيغۇر  بولغاندىكىن   ئۇيغۇرچە  پاراڭلاشساڭلار   بولمامدۇ   ؟   دېسەم   مىنىڭ  گېپىمگە   پەرۋا  قىلماي  ،  يەنە   خەنزۇچە   پاراڭلىشىۋاتدۇ  . خىتتاينىڭ   باللىرى   بولمىغاندىكىن   ئۇيغۇرچە  پاراڭلاشساڭلار  بولمامدۇ  ؟ خەنزۇچە   پاراڭلىشىش   چوڭ  ئىشما   ؟   دەپ  قايناپ  قالدىم  .    ئويلىنىپ   قالدىم  .    ئۇيغۇرنىڭ   يۈرىكى   بولغان   قەشقەردە   مۇشۇنداق   بولسا   ،  شىمال   تەرەپلەردە   ئەھۋال   قانداقتۇر  ؟   مۇشۇنداق   بولۇۋەرسە   نەچچە   يۈز  يىلدىن  كىيىن  ،   تىل  ـ  يېزىقىمىزنىڭ يۇقىلىشىدا   گەپ   يوق  .    كۆپ  تىللىق  بولۇش    ياخشى  ،  ئەمما    باشقا  مىىللەت  تىلىنى  دەپ ، ئۆز تىلىدىن  ياتلىشىش   غۇرۇرسىزلىق   ۋە  بىچارىلىكتۇر  . بالا   دېگەننى   ئىت  ـ  ئىشىكمۇ  ،  پاھىشە ، ئوغرىمۇ   تاپالايدۇ  . تېپىپ   قويسىلا   ھىساب  ئەمەس  .   چۇقۇم  ئۆز  كىملىكىمىز  ،  مىللىي غۇرۇر   ئەنئەنىمىز  بۇيىنچە   تەربىيلەپ  قاتارغا   قۇشۇش  ھەممىمىزنىڭ  باش  تارتىپ بولمايدىغان   بۇرچى  .

kawa

	ئاپتاپجان مەن سىزگە باشقچە نەزەر بىلەن قاراۋاتىمەن جۇمۇ؟بۇنداق دىسەم كوڭلىڭىزگە كەلمىسۇن.مىنىڭ نەزىرىمىدە قەشقەردىكى باغاق بىسش ئۇرۇنلىرىنى ئاچقانلارنىڭ سەۋىيىسى چەكىللك دەپ ئويلايتىم.لىكىن سىزگە قايىل بولىدۇم.ناھايىتى ياخشى بىر مەسلەنى ئوتتۇرىغا قۇيۇپسىز.بۇ ھازىر پۇتۇن ئۇيغۇر مىللىتى ئۇيلىنىشقا تىگىشلك مەسلە.

سۇمۇرۇغ

	قوللايمەن،ئانا تىلىمىزنى بىز ئۆزىمىز قوغدىمىساق،باشقا مىللەتنىڭ قوغداش مەجبۇريىتى يوق.

qirakpay

	‹‹تىل ئۆلگەن جايدا،مىللەتنىڭ ھاياتى خازان بولغان بولىدۇ.››__ ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەت ئىمىن.   دىمەك،ئاپتاپجاننىڭ يوقۇردا يوللىغان...تېمىسى ئىزتىراپلىق كەلگۈسىمىز ھەققىدە چوڭقۇر ئويلىنىش بىلەن،ئانا تىلىمىز ئۈچۈن رىيازەت چەككەن ۋە توختاۋسىز ئىزدىنىۋاتقان بىر تۈركۈم ئوت يۈرەك ئەزمەتلىرىمىزدىن چەكسىز  پەخىرلەندۈرىدۇ...بىز ئۇلارنىڭ ئەجرىگە 'مۇۋاپپىقىيەت تىلەش بىلەن بىرگە،ئىشنى ئۆزىمىزدىن باشلاپ،ئانا تىلىمىزدىن؛سۆيۈملۈك پەرزەنتلىرىمىزدىن،ئاتا-بوۋىلىرىمىز چۈشىنەلەيدىغان سادا بىلەن،كەلگۈسىگە يۈزلىنەيلى!

baywetqe

	aptap104 يوللىغان ۋاقتى  2013-1-5 06:12 PM ئې ھەرپىنىڭ ئىشلىتىلمەسلىكى بىزنىڭ لاتىنچە ھەرىپكە كۆ ... مىللى ئەمەس.«مىللىي»دېگەن تەرجىمە گەپنى ئويلاپ ئىشلىتەيلى.