سىبىر خانلىقى

Bilge

	yexilkargay يوللىغان ۋاقتى  2012-5-26 12:57 AM نايمانلا دىگەن شۇ زاماندىكى ئۇيغۇرلار شۇما       نايمان بولسا موڭغۇل ئېگىزلىكىنىڭ غەربىي قىسىمىدا كۆچمەن چارۋىچىلىق قىلىپ ياشىغان قەدىمكى بىر قەبىلىنىڭ نامى.تىلى تۈركىي تىلغا تەۋە،قەدىمقى ئۇيغۇر يېزىقىنى ئىشلەتكەن،كۆپ قىسىم ئاھالىسى شامان دىنىغا ،بىر قىسمى بۇددا دىنىغا ئىشەنگەن،لېكىن خرىستىئان دىنىنىڭ نېستۇري مەزھبىمۇ نايمانلار ئارسىدا خېلى كەڭ تارقالغان.          نايمان خانلىقى1204-يىلى چىڭگىزخاننىڭ چوڭ قوشۇنى تەرپىدىن يوقىتىلغاندىن كېيىن قالغان قىسمى1208-يىلى  نايمان خانزادىسى كۈچلۈكنىڭ باشچىلىقدا قارا قىتانلار دائىرسىگە كۆچكەن . كۈچلۈك  ئەينى ۋاقىتتىكى قاراقىتان گۆرخانىنىڭ ئىشەنچىسىگە ئېرىشىپ،ياشىنىپ قالغان گۆرخاننىڭ  قىزنى ئۆزىگە ياتىلىق قىلىشغا مۇيەسسەر بولغان ،گۆرخان ياشىنىپ قالغاچقا   خانلىق ئىشلىرىنى  كۈچلۈككە  ھاۋالە قىلغان،لېكىن كۈچلۈك 1211-يىلى خارەزىم خانلىقىنىڭ قوللىشىدا سىياسىي ئۆزگىرىش قىلىپ گۆرخاننى نەزەربەنت قىلىپ قاراقىتان خانلىقنىڭ ئەمەلىي ھۆكۈمرانىغا ئايلانغان.          كۈچلۈك ھاكىميەت بېشىدا تۇرغان مەزگىلدە،قاراقىتان خانلىقنىڭ دىنىي كەڭچىلىك سىياسىتىنى ئۆزگەرتىپ،بۇددا دىنىنى قارا قىتان خانلىق دائىرسىدە مەجبۇرىي كېڭەيتكەچكە،خانلىقتىكى ئاۋام پۇقرانىڭ كۈچلۈك نارازىلىقىنى قوزغايدۇ،چۈنكى ئەينى ۋاقىتتا قاراقىتان خانلىقى  تەسەرۇپىدىكى كۆپ قىسىم قەبىلە-مىللەتلەر ئاللىبۇرۇن مۇسۇلمان بولۇپ بولغانىدى.1218-يىلى جەبەنىڭ باشچىقىلىدكى موڭغۇل قوشۇنى كۈچلۈككە جازا يۈرۈشى قىلىدۇ،كۈچلۈك مەغلۇب بولۇپ بەدەخشان(ئافغانىستاننىڭ  شىمالىي)غا قاچىدۇ ھەم يەرلىك خەلق تەرپىدىن ئەسىرگە ئېلىنىپ موڭغۇل قوشۇننىڭ ئۆلتۈرۈشىگە تاپشۇرۇپ بېرىلدۇ.

Bilge

	yexilkargay يوللىغان ۋاقتى  2012-5-26 12:57 AM نايمانلا دىگەن شۇ زاماندىكى ئۇيغۇرلار شۇما نايمانلار بولسا ھازىرقى قازاق مىللىتىنىڭ چوڭ قەبىلىسىدن بىرى، نايمانلار ئاساسلىقى ھازىرقى قازاقىستان جۇمھۇريىتىنىڭ  شەرقىي قازاقىستان ئوبلاستى،ئالمۇتا ئوبلاستىنىڭ شەرقىي-شىمالىي قىسىمى،قاراغاندى ئوبلاستىنىڭ ئوتتۇرا قىسىمىدا ياشايدۇ،نوپۇسى 2مىليونغا يېتىدۇ. ئاز بىر قىسمى دىيارمىز شىنجاڭنىڭ ئالتاي ۋىلايىتىدە ياشايدۇ.

Bilge

	muttelib يوللىغان ۋاقتى  2012-5-26 12:02 AM ھى ھى مىنىڭ ئۇ زامانلارغا دائىر تارىخى بىلىمىم بەك كە ... ھېچقىسى يوق ،بىللە ئۆگىنىمىز .

Bilge

	foormat يوللىغان ۋاقتى  2012-5-26 12:20 PM كازاك دىگەن گەپ بىلەن قازاق دىگەن گەپنىڭ مۇناسىۋىتى با ... كازاك بىلەن قازاقنىڭ سۆز يىلتىزى بىر بولۇپ،қазақ,qazaq دېگەن تۈركىي سۆزدىن كەلگەن.

Bilge

	كازاك بىلەن قازاقنىڭ سۆز يىلتىزى بىر بولۇپ ھەر ئىككسى қазақ,qazaq دېگەن تۈركىي سۆزدىن كەلگەن. لېكىن بۇ ئىككىسى بىر ئۇقۇم ئەمەس. ئىككىسنىڭ رۇسچىدىكى يېزىلىشمۇ ئوخشاشمايدۇ. رۇسسىيە كازاكلىرىنىڭ رۇسچە يېزىلىشى(казак)،‹‹قازاق››نىڭ رۇسچە يېزىلىشى بولسا(казах). رۇسلار ئىلگىرى تۈركىي مىللەتلەرگە بولغان چۈشەنچىسى كەمچىل بولغانلىقتىن قازاقلارنى ئىزچىل قىرغىز، ھەقىقىي قىرغىزلارنى قارا قىرغىز دەپ ئاتىغان،سوۋېت ئىتپاقىي قۇرۇلغاندىن كېيىن ئاندىن توغىرلىغان.بىراق қазақ نىڭ رۇسچىدكى يېزىلىشى казак ئاللىبۇرۇن كازاكلارنى ئىپادىلەشتە ئىشىلتىلىپ بولغانلىقتىن،ئوخشاپ كېتىدىغان казах بىلەن قازاقلارنى ئىپادىلگەن. ‹‹كازاك››ئېنگىلىزچە يېزىلىشى cossack،‹‹قازاق››نىڭ ئېنگىلىزچە يېزىلىش بولسا kazakh تۇر. قازاق بولسا بىر تۈركىي مىللەت،كازاك بولسا رۇسسىيەنىڭ  دون ،دېنىپىر ،ۋولگا دەريا ۋادىلىردا ياشايدىغان،ئەينى ۋاقىتتا چاررۇسسيەدە يانچى(دېھقان قۇل) خالىماي مۇشۇ جايلارغا كۆچۈپ كەتكەن سلاۋىيانلاردىن تەركىب تاپقان ،باتۇرلۇق ۋە چەۋەندازلىقتا داڭلىق   بىر توپ كىشلەردۇر . ھازىر كازاكلار ئايرىم بىر مىللەت ھېسابلانمايدۇ،ئاساسلىقى رۇسسىيە ۋە ئۇكرائىنادا ياشايدۇ،لېكىن كازاكلار ئۆزلىرىگە خاس نۇرغۇن ئەنئەنىلەرنى ساقلاپ كەلمەكتە،رۇسسىيەدە تەخمىنەن 7 مىليون كىشى ئۆزىنى كازاك دەپ قارايدىكەن.

qartekin

	ياخشى ماقالىكەن رەھمەت دوستۇم

Bilge

	qartekin يوللىغان ۋاقتى  2012-5-26 09:09 PM ياخشى ماقالىكەن رەھمەت دوستۇم سىزگىمۇ رەھمەت دوستۇم.

DILKASH

	Bilge باۋۇرۇم، سەن بىلەن ئۇيغۇر  كارداش بىز. قەلبىمىز مەڭگۈ سەن بىلەن بىللە. بىلىدىغانلىرىڭنىڭ بەرىنى يوللاۋەر، نادانلار بىر نەرسە دېسە، ئوغۇزخاننىڭ تۇماغىنى كەيگەن مەن بار. ئۇيغۇر تورلىرى ئۆزىڭنىڭ تورى، تارتىنماي كېرىۋەر كاردىشىم.