دەرىسخانىدىكى ئادەم قېنى

mahatjan

	ھۆرمەتلىك ئەنىۋەرجان ‹دەرسخانىدىكى ئادەم قېنى› ناملىق ماقالىڭىز ئارقىلىق توردا ئۇچراشقانلىقىمدىن بەك خۇشال مەن. مەن قەشقەر پىداگوگىكا مەكتىپى ئوقۇتقۇچىلارنى  تەربىلەش مەرگىزىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى. مەنمۇ ئۇزۇن بولدى سىللە ئوتتۇرغا قويغاندەك  مەسىلىلەرگە دۇچكىلىۋاتقىنى. بۇ ماقالىللىرى ئارقىلىق دەرس ئىسلاھاتىغا قارتا تونۇشۇمنى ئۆستۈردۈم. يەنە داۋاملىق پىكىر ئالماشتۇرۇپ تۇرايلى.

@tulpar@

	ھازىرقى ئوقۇغۇچىلارغا ئامال يوق.............. گەپنىڭ نۇقتىسىنى ئىيىتقاندا گۇناھ ئوقۇغۇچىدا ئەمەس ئوقۇتقۇچىدا، ئىمتاھاندىن ئۆتەلمىسمۇ سىنىپ كۆچۈرىۋەگەندىكىن................. ئوقۇغۇچىلارنى شۇنداق كۆندۈرۈپ قويغان......

apirida

	بۇ ھەقتە سوزلىسەك بەك جىق سوزلەپ كېتىمىز ، ئانا تىل دەرسى ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ تىلغا چولتىلىقىدىن باشقا دەرىسلەرنى ئوتۈشمۇ قىيىنلىشىپ كېتىپ بارىدۇ ، بالىلار ئەدىبىياتتا پىشمىغاچقا ،تەبى پەنلەردە لوگىكىلىق تەپەككۈر يۈرگۈزۈش ، مۇلاھىزە قىلىش ، پىكىر بايان قىلىشتا شۇنداق چولتا.بىر كۈنى ماتىماتىكىدىن بىر مەسىلىنى شۇنداق چۈشەندۈرسەم كوپ بالىلار ئاڭقىرالمىدى ، شۇنىڭ بىلەن بۇ مەسىلىدە نىمىنى نىمىگە سېلىشتۇرىۋاتىدۇ ، قايسى نەرسە بىر بىرلىك دىسەممۇ يەنە ئاڭقىرالمىدى،سەل گۇمانلىنىپ بىر جۈملىنى دوسكىغا يېزىپ بۇ جۇملىدىكى ئىگە قايسى، خەۋەر قايسى دىسەم ، پۈتۈن سىنىپ بويىچە جىم ئولتۇرۇپ قالدى ، شۇنداق ئەپسۇسلاندىم ، 5-يىللىتىكى بۇ بالىلارغا خېلى يامان ئەمەس دەپ قارايدىغان بىر ئەدىبىيات ئوقۇتقۇچىسى يىل 5 دەرس بەرگەن ئىدى ، مۇشۇنداق ئاساستىكى قوش تىلدىكى ماتىماتىكىدىن پۈتۈنلەي خەنزۇچە دەرس ئاڭلايدىغان بالىلارنىڭ نەتىجىسىنىڭ شۇنچىلىك كېتىپ بارغىنىغا شۇكرى دىدىم ، كىتاپ ئوقۇتسام بىر چۈشۈرۈپ ھىسىيات بىلەن ئادەم تەسىرلەنگۈدەك ھەقدادىغا يەتكۈزۈپ ئوقىيالايدىغان بالىدىن كوپ بولسا 2، 3 لا چىقىدۇ، سىجىل قاقشاپ كەلدۇق ،لېكىن ياخشىلىنىش بولمىدى، ئانا تىل دىگەن بالىلارنىڭ پۈتۈن بىلىملىرىنىڭ ئاساسى ،ئۇيغۇر مەكتەپلەردە ،ئۇيغۇر مۇھىتىدا چوڭ بولغان بالىلار تەپەككۇرنى ئانا تىل بويىچە يۈرگۈزۈپ ئاندىن باشقىغا ئاغدۇرىدۇ . ھازېر ھەممىنى خەققە ياكى باشقىلارغا ئارتىپ قويۇش، قاقشاش ئەۋېج ئىلىپ كەتتى ، ئەمىلى ئىزدىنىش يوق،  كوپ ساندىكى ساۋاتسىز ئاتا-ئانىلاردىن ۋايساۋەرگەننىڭ پايدىسى يوق، ئوقۇتقۇچىلار ئوزىمىزنىڭ مەجبۇرىيىتى ئۇستىدە ئويلىشىشىمىز كېرەك، چۈنكى بىز قانداقلا بولمىسۇن مۇشۇ مىللەت قوشۇنىدىكى زىيالى ، مۇنداقچە ئېيتقاندا ئالى تەربىيە كورگەنلەر . ئاتا - ئانىلارمۇ بالىلارنى كوپرەك كىتاپ كورۇشكە ، ئەنئەنىۋى تەربىيە، مىللەت ،تارىخقا مۇناسىۋەتلىك بىلىملەرنى كۈچىنىڭ يېتىشىچە بېرىپ، بالىلارنى ۋېجدانلىق ، ئەقىدىلىك بولۇشقا يېتەكلەش كېرەك ...

冰山姑娘

	شۇڭا بىزنىڭ باللىرىمىزنىڭ تەپەككۇرى ئولۇك. شەيئىلەرگە قارىتا ھەر تەرەپلىمە مۇلاھىزە  قىلىشنى بىلمەيدۇ. يىڭى ئىجادى پىكىرلەرنى ئوتتىرىغا قويالمايدۇ.   ئىنسان روھىنىڭ ئىنژىنىرى بولغان   ئوقۇتقۇچىلار بۇ مەسىلىنى چوڭقۇر ئويلاپ بىقىش كىرەك. يەنە بىر تەرەپتىن مائارىپ ساھەسىدە سىزگە ئوخشاش مەسىلىلەرگە ئەقىل كۆزى بىلەن باھا بىرىدىغان رەھبەرلىك بەنزىسى بولۇش كىرەك..

turkinaz0992

	بۇ ماقالىنى مەن ئىلگىرىمۇ ئوقۇغان ، ھەقىقەتەن  ھەر بىر ئوقۇتقۇچى ئوقۇپ  ئويلىنىشقا تېگىشلىك ماقالە . ئەمما  ، كەسىپ ھەققىدە يېزىلغان  مۇشۇنداق  ئەھمىيەتلىك ماقالىنى  ئەستايىدىللىق بىلەن ئوقۇپ ئۆز كەسپى ھەققىدە چوڭقۇر ئويلىنىدىغان ئوقۇتقۇچىلار قانچىلىك ؟ مەن بۇ يەردە بارلىق ئوقۇتقۇچىلارنى دېمەكچى ئەمەسمەن ، ئارىمىزدا ئۆز كەسپى ئۈچۈن تىنىمسىز ئىزدىنىدىغان ، مەسئۇلىيەتچان ئوقۇتقۇچىلىرىمىز نۇرغۇن .  ئەمما  بەزى ئوقۇتقۇچىلارغا  ۋە ئوقۇتۇشتىكى بىر قىسىم ئەھۋاللارغا قاراپ مۇنداق ئويلايدىغان بولۇپ قالدىم :         بەزى ئوقۇتقۇچىلار كەسپىنى ياخشى كۆرمەيدۇ .  ( ئەتراپىمدىكى مەن كۆرگەن بىر قىسىم ئوقۇتقۇچىلارغا قاراپ شۇنداق يەكۈنگە كەلدىم ...) ئەمەلىيەتتە دۇنيادا ئۆزى قىلىۋاتقان ئىشنى ياخشى كۆرمەسلىك ياكى  قىلىشنى خالىماي زورغا قىلىشتىن ئارتۇق ئازاپلىق ئىش بولمىسا كېرەك . ئۆز كەسپىنى سۆيمىگەن كىشى ئەلۋەتتە ئۇ كەسىپ ھەققىدە باش قاتۇرۇشنى ياكى جاپا تارتىشنى خالىمايدۇ ، دېمەك ، قىلىۋاتقان كەسپىنى پەقەت مەجبۇرىيەت ئۈچۈنلا قىلىدۇ خالاس !              يەنە بەزى ئوقۇتقۇچىلار بالىلارنى ياخشى كۆرمەيدۇ ياكى كىچىك بالىنى كۆرسىلا بېشى ئاغرىيدۇ ، بالىلار پىسخىكىسى ۋە بالىلار دۇنياسى ھەققىدە ئازىراقمۇ قىزىقىشى يوق ، ئەشۇ بالىلارنىڭ قەلبىنىڭ نەقەدەر غۇبارسىز ، پاك ئىكەنلىكىنى ئەشۇ پاك قەلىبكە ئۆزلىرىنىڭ ئىز سالىدىغانلىقىنى ئەشۇ سالغان ئىزىنىڭ بالىلارنىڭ كەلگۈسىگە ئەڭ مۇھىمى مىللەتنىڭ كەلگۈسىگە بىۋاستە تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىنى چۈشەنمەيدۇ ياكى چۈشىنىشنى خالىمايدۇ . مېنىڭچە ، ئوقۇتقۇچى ئالدى بىلەن كەسپىنى ۋە بالىلارنى سۆيۈشى ، ياخشى كۆرۈشى كېرەك . بالىلارنى ياخشى كۆرمەي تۇرۇپ ئۇلارنىڭ قەلىب ئىشىكىنى ئاچالىشىمىز مۇمكىن ئەمەس ، قەلىب ئىشىكى تاقاق ھالەتتە بېرىلگەن بىلىم مېنىڭچە ئىشىكنىڭ سىرتىدا قىلىپ قېلىۋېرىدۇ !                    بۇ ماقالىدا ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىسى مىسالغا ئېلىنغان ئىكەن ، شۇڭا يەنە بىر قارىشىمنى قىستۇرۇپ قويغۇم كېلىۋاتىدۇ .  مېنىڭچە بىر قىسىم ئوقۇتقۇچىلار كىتاپ ئوقۇمايدۇ ياكى ئوقۇشنى خالىمايدۇ . ئۇلارنىڭ سائەت - سائەتلەپ كىيىىم - كېچەك ، مودا ياكى ئاخشام بارغان قاتار چاي ، توي - تۆكۈن ، ئىچىلگەن ھاراق ....... ھەققىدە پاراڭلىشىشقا ، قۇرۇق غەيۋەت قىلىشقا ۋاقتى بار - يۇ ، 15 مىنۇت ۋاقتىنى چىقىرىپ كىتاپ ئوقۇشقا ۋاقتى يوق .  ئوقۇتقۇچىنىڭ كىتاپ ئوقۇماسلىقى نېمىدىن دېرەك بېرىدۇ ؟ ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىسىنىڭ كىتاپ ئوقۇماسلىقىچۇ ؟ كىتاپ بىر تەرەپتىن تەپەككۈر ئىقتىدارىمىزنى بېيىتسا يەنە بىر تەرەپتىن نۇتۇق قابىلىيىتىمىزنى ئۆستۈرۈشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ .(    بۇ ھەممىگە ئايان  سۆزلەشنىڭ ھاجىتى بولمىسا كېرەك  ) ئۇ يىلدىن بۇ يىلغا  قولىغا كىتاپ ئېلىپ قويمايدىغان ، بىرەر ئەدىبىي ئەسەر ياكى بىرەر پارچە ماقالىنى ئاخىرىغىچە ئوقۇشنى خالىمايدىغان ئوقۇتقۇچى ئەلۋەتتە دەرسخانىدا ماقالىدا تىلغا ئېلىنغان ئوقۇتقۇچىدەك تىللاردا داستان بولغان قەھرىمانلارنىڭ باتۇرانە قۇربان بېرىشىنى   « ئۆلۈپتۇ  » دېگەن سۆز بىلەن ئىپادىلىمەي ئامال يوق تە ؟!       بىز ئوقۇتقۇچىلار  دەرسخانىدىن ئىبارەت جايدا  مىللىتىمىز كەلگۈسى بولمىش ئەۋلاتلىرىمىزغا بىلىم ، ئەقىل ، مېھىر ئۆگەتكۈچى ، ئادىمىيلىكنى يېتىلدۈرگۈچى ، ئۆزلىكىنى تونۇتقۇچى  ، خاسلىق يېتىلدۈرگۈچى . دېمەك ۋەزىپىمىز ئېغىر ، ۋەزىپىمىز شەرەپلىك ! .............

qirakpay

	‹‹دەرسخانىدىكى ئادەم قېنى››ماۋزۇلۇق بۇ ماقاقالە ناھايتى ئەتراپلىق يېزىلىپتۇ،ھەم نادىرلىغىدەك تېما بوپتۇ...

a.s.koknur

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قارتېكىن،ئۇشبۇ ماقالىنى تورغا بەرگىنىڭىزگە رەخمەت! مۈمكىن بولسا ئاپتور ئىسمىنى تولۇق ئالغان بولسىڭىز: ئەنۋەرجان سادىق كۆنۇر،ئەمەس كۆكنۇر،دەپ،بۇ بىر ئىملا جەھەتتىكى دىققەت قىلماسلىققۇ؟ ھېچقىسى يوق،يەنىلا ‹‹گەپ غىلاپتا ئەمەس،پىچاقتا››،رەخمەت!

a.s.koknur

	مەخەتجان،ئاپىرىدە،تۈركىناز قاتارلىق تورداشلارنىڭ بۇ ھەقتىكى مۇلاھىزىسى رىئالنى مەسىلىلەرنى چىقىش قىلغان،مەنمۇ ھەم شۇ. رېئالىقتا ياشاۋىتىپ ئۇنىڭدىكى ئىش-ھادىسلەرگە پەرۋا قىلماسلىق،شۇ ھەقتە بەلگۈلۈك قىممەت قارىشى بويىچە شۇ مەسىلىلەرنى باھالىماسلىق-بىر ۋىجدانلىق زىيالىنىڭ ئىشى ئەمەس. ‹‹سەن سالار،مەن سالار،ئاتقا ساماننى كىم سالار؟›› دېگەندەك،ھەممىمىز ئۇلۇغ گەپ قىلالايمىز،ھەممىمىز ھۇررا،دېيەلەيمىز،ئەمما كىم شۇ ئىشنى ھەقدادىغا يەتكۈزۈپ قىلىدۇ؟ دېگەن مەسىلە يەنىلا مەسىلە پېتى قېلىۋەردى. دەرسخانا ئوقۇتىشى-ئوقۇتۇشتىكى ‹‹ئالدىنقى سەپ››  تۇرۇپ،‹‹قاسساپقا پۇل بېرىپ ناۋايغا قارايدىغان›› مەكتەپ باشقۇرۇش ئۇسۇلى ۋە ياكى ‹‹قۇيرۇق كۆرسىتىپ،ئۆپكە ساتىدىغان›› ئوقۇتۇش ئۇسۇلى بىزنى ئاستا-ئاستا بەربات قىلماقتا... ئوقۇتۇش مۇھىم -يۇ،ھېچكىم بىر سائەت دەرسنى ياخشى ئۆتەلمىگەن ئوقۇتقۇچىغا جەرىمانە قويۇپ باقمايدۇ،شۇ ئوقۇتقۇچى پەقەت سىنىپقا كىرسىلا بولدى...چىقسىلا بولدى... مانا مۇشۇنداق ‹‹ئاخۇنۇم جىجىقتەك›› بىر ئورنىدىن چىقالمايدىغان ئەبجىقى چىققان ئوقۇتۇش-بىزنى ئاستا-ئاستا چۈشكۈنلەشتۈرمەكتە... يىلدا بىر بولسىمۇ  ئۈمىد ئېلىپ كېلەلمىگەن ئوقۇتۇشنى ئوقۇتۇش ئەمەس بەلكى ئەپلەپ جان بېقىش دېسەك بولىدۇ. دەرسخانا ئوقۇتىشى يېڭىلانماي تۇرۇپ،يېڭىلىق ھەر بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ دەرسىدە ئەمەلىيلەشمەي تۇرۇپ،توۋلىغان ھەر قانچە ئۇلۇغ گەپ=نۆلگە. تورداشلارنىڭ بۇ ھەقتە چارە-تەدبىر،تەكلىپىلىرىنى يەنە ئوتتۇرىغا قويۇپ بېقىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.

qartekin

	a.s.koknur يوللىغان ۋاقتى  2012-5-1 10:49 AM مەخەتجان،ئاپىرىدە،تۈركىناز قاتارلىق تورداشلارنىڭ بۇ  ... توغرا دەيسىز دوستۇم!~

jassurman

	turkinaz0992 يوللىغان ۋاقتى  2012-4-29 11:25 PM بۇ ماقالىنى مەن ئىلگىرىمۇ ئوقۇغان ، ھەقىقەتەن  ھ ... ئەتراپلىق پىكىر قىلىپسىز! مەن ئويلايمەن، مۇشۇ تىمىنى كۆرۋاتقان، ئىنكاس يېزىۋاتقانلار ئىچىدە ئوقۇتقۇچىلار يوقمىدۇ؟ بار بولسا شۇلارمۇ ھە ئۇ دەپلا شارىتتىدە قاتۇرۇپ « ياخشى يېزىپسىز » دەپ قويۇپلا يەنە ئۆزى بىلگىنچە قىلامدىغاندۇ؟