سادىر پالۋان ھەققىدە ئەڭ يىڭى مەلۇمات

barnawul

	سادىر پالۋان1798يىلى تۇغۇلۇپ،1871 - يىلى ۋاپات بولغان.سادىر پالۋاننىڭ ئش ئىزلىرى تا ھازىرغىچە خەلقىمىز ئارسىدا تارقىلىپ ،يادلىنىپ يۈرمەكتە..          تارىخ كىتاپلاردا بولسۇن ۋە ياكى ئەدەبىي كىتاپلاردا بولسۇن پالۋان ناھايىتى بەستىلىك ،گىرۇي تەسۋىرلنىدۇ..ئۇنداقتا پالۋان زادى قانچىلىك يۇغانلقىتا؟بۇ كىتاپلاردا ئېنىق سۆزلەنمەيدۇ،مەن ئۆزەمنىڭ ئوقۇغان كىتاپلىرىمىدىن ۋە ئاڭلىغانلىرىمىدىن پالۋان بەستى توغۇرلۇق يەكۈن چىقىرشنى تۇغرا تاپتىم.          باشتا پالۋان ئېگىزلىكى تۇغرىسدا—پالۋان قەبرىسى 90يىللاردا قايتىدىن قوپۇرلۇش قارار قىلنىدى .ئۇنداقتا پالۋان قەبرسى موللىتۇخىتيۈز يىزىسى بارات مەھەللە زاراتگاھلىقنىڭ قەيەردە؟ مەدەنىيەت ئورگنىدىكلەر بارات مەھەللە كەنتىدىن سادىر پالۋاننىڭ 90دىن ئاشقان نەۋىرسنى تېپىپ سۇرايدۇ.          —كىچىك چېغمىدا دادام رەھمىتى كىرەمقۇل مۇشۇ بۇۋاڭنىڭ قەبرسى دەپ قەبرىنىڭ ئۇستىگە زا چىچىپ ئۇستىگە تۇپا دۇۋلەپ قويغان ئىدۇق.          تەكشۇرۇش ئەتىرتىدىكىلەر زەراتگاھلىقتدىكى ئىزدەپ ئاخىرى بىر قەبرىنىڭ ئۈستىنى تاتلاپ زانىڭ قالدۇقنى بايقايدۇ.ئەجىبا پالۋان قەبرىسى مۇشۇمۇدۇ؟ ئۇلار تەۋەككۇلچىلك بىلەن قەبرنى ئاچتى .قەبرە بېشدا كەنت خادىملىرى،پالۋاننىڭ چەۋرە ئەۋىرلىرى قاراپ تۇراتتى. پالۋان قەبرىسى ئېچىلىپ سۆڭەكلىرى سىرتقا ئىلىپ چىقلىدى.پالۋان ئىلگىرى يامۇلغا سۇلانغاندا ئوڭ پشانسگە قىززىق تامغا بىسلغان ئىدى.ئارخۇلۇگىيە خادىملىرى باش ئىسكلىتنىڭ ئوڭ تەرپىگە قارىغان ئىدى،دەرھەقىقەت پشانىدە چوڭقۇر تامغا ئىزى ناھايىتى ئنىق كۆرۈلۈپ تۇراتتى ،بۇ يىتەرلىك ئەمەس…پالۋان يەنە بىر قېتىملىق يامۇلغا سۇلانغاندا ئوڭ قولنىڭ كۈرسەتكۈچ بارمىقىدىن ئېسپ قۇيۇلغان .پالۋان بۇ قىتىم بارمىقىدىن ۋاز كېچىپ يامۇلدىن قاچقان.پالۋاننىڭ ئوڭ قولنىڭ كۈرسەتكۈچ ھەقىقەتەن يۇق ئىدى.بۇنى كۆرۈپ تۇرىغان پالۋاننىڭ نەۋرە چەۋرلىرى ھۆڭرەپ يېغلاپ تاشلىدى،دىمسمۇ پالۋان پىشانسگە تامغا بېسلغاندا قىلچە ئۈندىمىگەن،تامغا ھەتتا سۆڭەككە بارىغان ئىدى..          پالۋان ئۇستخىنى يەرگە تىزلىپ ئۆلچەش باشلاندى،ئۆلچەش ئەسۋابى2مىتىر 18سانتىمىتر دېگەن رەقەمنى كۆرسۈتۈپ تۇراتتى،ئەگەر باش ۋە تاپان قىسمىدىكى گۆش ۋە سۆڭەك ئارسىدىكى پەيلەرنى قۇشقاندىمۇ پالۋاننىڭ بويى2مىتىر25سانتىمتىرىغا بارىدۇ.مەن نېمشكە بۇنچىلىك ئېنىق ئىيتىپ بىرەلەيمەن،چۈنكى مىتىرنى تۇتۇپ تۇرىغىنى دەل منىڭ چوڭ دادام(ئاپامنىڭ ئاكىسى)ئىدى،بۇنى ئۇ 5يىل بۇرۇن ماڭا دەپ بەرگەن. پالۋاننىڭ ئالقىنى ئۆلچەپ باشلاندى،نورمال ئەركەكنىڭ ئالقنىنى 20سانتىمىتىر دېسەك،پالۋاننىڭ ئالقنى 30سانتىمىتىرىدىن ئاشاتتى.بۇ دەل ئەل ئارسدا تارقىلىپ يۈرگەن:پالۋاننىڭ ئالقىنغا سارىم ئالمىدىن 10نەچچىسى پاتاتتى دىگەن رىۋايەتلەرنى كۈچلۈك دەللىلەپ بەرىدى.پالۋاننىڭ باش سۆڭىكى نۇرمال ئادەمنىڭ 1.3ھەسسىگە تۇغرا كىلەتتى.          پالۋان نامىنىڭ كېلىپ چىقشدا بىر نەچچە خىل كۆز قاراش بار.بىرىنچى خىل كۆز قاراش،سادىر ياش ۋاقتىلىردا يۇرتتا ئاپەت بولۇپ خەلق ئاچارچىلققا قالىدۇ،جياڭجۈن بارلىق مال چارىۋلارنى كۈرە سپلىغا سولىۋلىپ قول قۇشتۇرۇپ قاراپ تۇرىدۇ،بىركۈنى تۈن يىرىمىدا سادىر بىرنەچچە يىگىتنى باشلاپ ئارغامچا بىلەن سپلغا ئاتىلىپ كىرىدۇ ،سادىر يۇغان بىر ئۆكۈزنى قولتۇقلاپ سپلىدىن ئارتىلىپ چۈشدۇ،شۇنىڭ بىلەن خەلق سادىرغا پالۋان نامىننى بىرىدۇ.يەنە بىر خىل كۆز قاراش جىرغىلاڭ سيىدا ئۆتكۈرۈلگەن نورۇز سەيلىسدە سادىر يوغان بىر ئاتنىڭ قۇيرۇقىدىن تۇتىۋىلىپ ئاتنى ماڭغىلى قويمايدۇ،ئاتنىڭ ئۈستىدىكى بالا ئاتنى قانچە قامچىلسمۇ ئات بىر قەدەممۇ ئالدىغا ماڭالمايدۇ،شۇنىڭ ئەل سادىرنىڭ  كۈچىگە قايىل بولۇپ ئۇنىڭغا پالۋان مەرتىۋسنى بىردۇ.          پالۋاننىڭ كۈچىدىن قارىغاندا ئىككى خىل كۆز قاراشنىڭ ئىھتماللىقمۇ ناھايىتى يۇقىرى.چۈنكى سادىر پالۋاننىڭ مىنىدىغان ئىتى بىرلا بولۇپ باشقا ئاتلارنى مىنسە ئاتنىڭ بېلى ئىگىلىپ كىتەتتىكەن.          نورغۇن دۇستلار سادىر پالۋاننىڭ بوي تۇرقى توغۇرلۇق نۇرغۇن مۇنازىرلەرنى قىلدى .مەن جۈملىدىن پالۋان بىلەن بىر يۇرۇتلۇق بولغاچقا ئۇنىڭ ئەۋلادلىرى بىلەن كۈندە ئۇچرشىش پۇرستىگە ئىگە، شۇڭلاشقايۇقىرقى تۇپلىغان ماتىرياللىرىم بۇ توغۇرلۇق مۇنازىرلەرگە ئەڭ ئشەنچىلىك پاكىت بولالايدۇ دەپ قارايمەن.

xamal113

	ياخشى تېما يوللاپسىز، سادىر پالۋان توغرىسىدا تېغىمۇ ئېنىق تەپسىلاتقا ئىگە بولدۇق. ھازىرقى نەۋرە ئەۋرىلىرى ئىچىدە بوۋىسىنىڭ قاۋۇل بەستىگە ۋارىسلىق قىلغانلار يوق ئوخشايدۇ.

كۈركۈم

	ۋاھ!!!

rinatcn

	nurjahan1 يوللىغان ۋاقتى  2014-2-9 01:50 PM سادىر پالۋاننىڭ بالىلىرى ھازىرمۇ بارمۇ؟ بالىلىرى ئەمەس ئەۋلاتلىرى بار ، سادىر پالىۋان ۋاپات بولغىلى 140نەتچى يىل بولدى ، ھازىر بولسىمۇ ئەۋرىلىرى باردۇر ...

babur99

	ئۇنداقتا سادىر پالۋاننىڭ قەبرىسىنى قايتا قوپۇردىمۇ يوق بۇنى دىمەپسىزغۇ ؟

baharim0997

	ياخشى تېمىكەن

kurt01

	ئەسسالامۇ ئەلەيكوم يۇرتدىشىم! بارات مەھەللىنىڭ ئوڭ تەرىپىدىكى ئېتىزلىقتابىر خۇندان بولىدىغان. پالۋاننىڭ ئەسلى قەبرىسى مۇشۇ خۇندانغا بارىدىغان يولنىڭ ئوڭ تەرىپىدە يول ئۇستىدە ئىدى. شۇ چاغلاردىلا دەرىسلىكلەردە سادىر پالۋان قوشاقلىرى تەسىس قىلىنغان، پالۋانمۇ قەلبىمدىن چوڭقۇر ئورۇن ئالغان بولغاچقا باشقا قەبرىلەردىن ھېچ-قانچە پەرىقلەنمەيدىغان ئادەتتىكى قەبرىنى كۆرۈپ، -  شۇنچە كاتتا ئادەمنىڭ قەبرىسىگە نىمە ئۈچۈن ئابىدە تىكلەنمەيدىغاندۇ؟- دەپ ئەپسۇسلانغان ئىدىم.ھەر -ھالدا ئۇزۇن ئۆتمەي قەبرە يۆتكۇلۇپ ئابىدە قاتتۇرۇلدى. ئاپامنىڭ ئوقۇغۇچىلىرىنى باشلاپ پالۋاننىڭ قەبرىسى ئەتراپىغا كۆچەت تىكىپ گۈل -گىياھلارنى تېرىپ ھېرىپ-ئېچىپ قايتىپ كەلگەن كۈنى ھازىرمۇ كۆز ئالدىمدا.

ramu

	ياخشى تىما يوللاپسىز!بۇ بىر ئىلىمى جەھەتتىنمۇ بەلگىلىك پايدىلىنىشقا تىگىشلىك تىما بۇلۇپتۇ.بولسا پالۋان بوۋىمىزنىڭ قەبرىسنى رەسىمگە تارتىپ بۇ تىمىغا قېتىپ قويسىڭىز بۇلۇپتىكەن.رەخمەت!

barnawul

	babur99 يوللىغان ۋاقتى  2014-2-9 01:59 PM ئۇنداقتا سادىر پالۋاننىڭ قەبرىسىنى قايتا قوپۇردىمۇ يو ... ھازىرقى  مەخپەرە يېڭىدىن قوپۇرۇلغان

barnawul

	xamal113 يوللىغان ۋاقتى  2014-2-9 01:52 PM ياخشى تېما يوللاپسىز، سادىر پالۋان توغرىسىدا تېغىمۇ ئ ... ئەۋلادلىرى ئاساسەن بۇۋسنىڭ بەستىگە ۋارسلىق قىلدې،50 تىن ئاشقان ئەۋىرسمۇ 20نەچچە ياشلىق جىدەلىخۇردىن 4نىڭ ئەدېۋنى بىر يۇلدىلا بەردى.