قاسىم سىدىق:بۇ«پىرىنسىپ»پۇت تىرەپ تۇرالامدۇ؟

توقماق

	يۇرۇقلۇق تېزلىكىنىڭ ئۆزگەرمەسلىك پىرىنسىپى پۇت تىرەپ تۇرالامدۇ؟ قاسىم سىدىق شەكىل نەزەرىيىسى نۇقتىسىدىن قارىغاندا، يۇرۇقلۇق تېزلىكى ئۆزگەرمەسلىك پىرىنسىپىنىڭ پۇت تىرەپ تۇرۇش-تۇرالماسلىقى فۇتۇننىڭ ھەققىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە بولۇش-بولماسلىقىغا باغلىق. شەكىل نەزەرىيىسىدە ئەڭ يۇقىرى تېزلىك پەقەت ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچىلەردىلا بولىدۇ. ھاسىلىي زەررىچە ۋە جىسىملارنىڭ تىزلىكى ماكرو دۇنياغا قاراپ يۈزلەنگەنچە ئاستا بولىدۇ،دەپ قارىلىدۇ. نۆۋەتتە فوتۇننى ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە دەپمۇ قارايدىغان، ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە ئەمەس،تۈزۈلۈشكە ئىگە زەررىچە دەپمۇ قارايدىغان ئوخشىمايدىغان كۆز-قاراشلار مەۋجۇت. مۇبادا فوتۇن ئۆمۈرگە ئىگە بولسا، يىمىرىلسە، ئىچكى تۈزۈلۈشكە ئىگە بولسابۇ ھالدا ئۇنى ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە دەپ قاراشقا ئەسلا بولمايدۇ. بۇنىڭدىن كېلىپ چىقىدىغان نەتىجە شۇكى، بۇ ھالدا يۇرۇقلۇق تېزلىكى تېزلىكنىڭ ئەڭ يۇقىرى چېكى ئەمەس. بۇ نۇقتا مۇئەييەنلەشتۈرۈلسە ياكى ئىسپاتلانسا ئېينىشتىيىن نىسپىيلىك نەزەرىيىسى مىسلىسىز خىرىسقا يولۇقىدۇ. ئوخشاشلا يورۇقلۇق تىزلىكىدىن يۇقىرى تىزلىككە ئىگە زەررىچىلەر ياكى زەررىچىلەر ئىقىمى بايقالسىمۇ يەنىلا فۇتۇن ھەقىقىي مەنىدىكى ئاساسىي زەررىچە ھېسابلانمايدۇ. فۇتۇننىڭ 300 مىڭ كىلۇمتېر سىكۇنتلىق تىزلىكى تەجرىبىدە قانچە ئىسپاتلىنىشىدىن قەتئىينەزەر ئەھۋال شۇنداق. ياكى فۇتۇننىڭ ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە ئىكەنلىكىنى دەلىللەش ياكى  بولمىسا ئۇنىڭ ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە ئەمەسلىكىنى دەلىللەش مېنىڭ قارىشىمچە بۈگۈنكى دەۋىر فىزىكىسىغا نىسبەتەن ئاكتىۋىئال تىما. خالىغان كەسىپ ئىگىلىرى ۋە تورداشلارنىڭ فوتۇنغا ئالاقىدار سانلىق قىممەت ۋە ئۇچۇرلارنى بۇ تېمىنىڭ ئاستىغا يوللاپ مۇھاكىمىگە قاتنىشىشىنى ئۈمۈت قىلىمەن. مېنىڭ قارىشىمچە، فۇتۇن ھەرگىز ھەقىقىي مەنىدىكى ئېلمىنتار زەررىچە ئەمەس. ئاساسلىرىم تۆۋەندىكىچە: يورۇقلۇق تىزلىگىدىن يۇقىرى تىزلىككە ئائىت ئۇچۇرلار 1. 2008-يىلى شىۋىتسارىيە جەنۋە ئونۋېرسىتېتىدىكى بىر قىسىم تەتقىقاتچىلار تەجرىبە قىلىش ئارقىلىق ئىككىلەمچى ئاتوم زەررىچىلىرىنىڭ يورۇقلۇق تىزلىگىدىن 10مىڭ ھەسسە يۇقىرى تىزلىكىگە ئىرىشكەن. بۇ خەۋەر نۇرغۇن تور بىكەتلىرىدە تارقىتىلىپ غۇلغۇلا پەيدا قىلغان، ئىلمىي ژۇرناللاردا بۇ ئۇچۇردىن پايدىلنىپ يىزىلغان نۇرغۇن ماقالىلار ئېلان قىلىنغان. 2. 2000-يىلى ياپۇنيە NEC شىركىتىنىڭ شىمالى ئامېرىكا تەتقىقات گۇرۇپپىسى «تەبىئەت»ژۇرنىلىدا يۇرۇقلۇق تىزلىكىدىن ھالقىغان يۇرۇقلۇق ئىمپۇلىسى تەجرىبىسىدە مۇۋەپپىقىيەت قازانغانلىقى ھەققىدە ماقالە ئېلان قىلغان. 3. 2005-يىلى شىۋتسارىيىلىكلەر يورۇقلۇق تىزلىكىنىڭ 310 ھەسسىسىگە تەڭ تىزلىككە ئىرىشكەنلىگى ھەققىدىكى تەجرىبە نەتىجىسى «قوللىنىشچان فىزىكا خەۋەرلىرى»ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان. 4. كۈزىتىش ۋە ھېسابلاش ئارقىلىق ئاستورنۇملار سامان يولى سىرتىدىكى 4 يۇلتۇزسىمان جىسىملار رادىياتسىيىسىدىن يورۇقلۇق تىزلىگىنىڭ 5-10 ھەسسىسىگە تەڭ بولغان تىزلىگىنى بايقىغان. 5. بۇنداق مىساللار ئاز ئەمەس. ئامېرىكا پەنلەر ئاكادىيمىسىنىڭ دەم ئىلىشقا چىققان ئاكادىيمىكى شىن جىيۇەن ئەپەندى: «كىۋانت ئورالمىسى فوتۇنلىرى ئارىسىدا يورۇقلۇق تىزلىكىدىن ھالقىغان تەسىرنىڭ مەۋجۈتلىگى نۇرغۇن تەجرىبلەر ئارقىلىق ئىسپاتلانغان، بۇنى ئىنكار قىلىشقا ئامال يوق، بىز سۇبېكتىپ بىر تەرەپلىمە قاراشلارنى چۆرۈپ تاشلاپ، كىۋانت ئورالمىسى يورۇقلۇق تىزلىكىدىن يۇقۇرى ئۇچۇر تارقىتىدىغانلىقىنىڭ ئوبېكتىپ پاكىتلىقىنى ئىتىراپ قىلىشىمىز كېرەك» دەپ يازىدۇ. فۇتۇننىڭ ئىنېرگىيە قويۇپ بىرىشى ئېينىشتېيىننىڭ ماسسا ئىنېرگىيە مۇناسىۋىتى تەڭلىمىسىدىن بىز ئىنېرگىيەنىڭ ماددا (ماسسا) ئىكەنلىكىنى بىلەلەيمىز. فۇتۇن ئىنېرگىيە قويۇپ بەردى دېگەنلىكنىڭ ئۆزى ئۇنىڭ تۈزۈلۈشكە ئىگە ئىكەنلىكىنى دەلىللەيدۇ. مەن بۇ ھەقتە شى فڭلاڭ ئەپەندىنىڭ «فىزىكا ئوقۇتۇشى»ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان «فۇتۇن ئەلبەتتە بىر قىسىم ئىنېرگىيىسىنى قويۇپ بىرىدۇ» دېگەن يازمىسىنى ئوقۇپ چىقىشنى تەۋسىيە قىلىمەن. كومپىتۇن ئففىكىتىدە ئېلكتېرۇن فۇتۇندىن بىر قىسىم ئىنېرگىيەنى قوبۇل قىلىۋالدىغانلىقى، فۇتۇننىڭ بىر قىسىم ئىنېرگىيىدىن ئايرىلدىغانلىقى ئىسپاتلانغان. مەن  «كومپىتۇن ئففىكتى» بىلەن ياخشى تونۇشۇپ چىقىشنى تەشەببۇس قىلىمەن. 2011.8.16

توقماق

	تېمىنى پېتىقدايدىغان ،قاسىم سىدىقنى تىللاشقا خۇمار بولۇپ كەتكەنلەر"قاسىم سىدىق: يەنە بىر ئاددى تەجىربە"دىگەن تېمىغا بېرىڭلار ،سىلەرگە شۇتېما ئوڭچە قالدۆرۆلدى. ماۋۇ تېمىنى چۈشۈنۆپ ئىلمى مۇھاكىمە قىلىدىغانلارغا قالدۇرۆڭلار .ئالاھېدە ئەسكەرىتتىم.

abdul915

	ماتېماتىكىنى بەلەن ئوقۇمىغاچ،  يورۇقلۇق تېزلىكىنىڭ ئۆزگەرمەسلىك پرىنسىپىنى چۈشەنمەيمەن ئاينا،  چۈشەنمىگەن تېمىۈا قوشۇق سالغاننىڭ پايدىسىمۇ يوق،  لېكىن بىر نەچچە يىل بۇرۇنقى جاھاندىكى ئىشلار پروگراممىسىدا "يورۇقلۇق تېزلىكىدىن كىچىكىنام چوڭبىر تېزلىكنى جاھاندىكى ئەڭ چوڭ تېزلىك دەپ ئاتاپتىكەن،  نەچچە يۈز ھەسسە يۇقىرى تېزلىكنى ئۆلچىپ چىققانلار ئالدامچىلار بولسا كېرەك،

توقماق

	abdul915 يوللىغان ۋاقتى  2013-7-19 02:22 AM ماتېماتىكىنى بەلەن ئوقۇمىغاچ،  يورۇقلۇق تېزلىكىنىڭ ئۆ ... ھەرگىز ئۇنداق ئەمەس.بۇنداق قارايدىغان تەتقىقاتنى ئوتتۇرىغا قويغۇچىلار ئىچدە جۇڭگۇمۇبار. "كۋانىت ئورالمىسى" كۋانىت نەزەريىسىدىكى مۇھىم ئۇقۇملارنىڭ بىرى.بۇ دەل "ئارىلىقتىن ھالقىغان تەسىر"نى ،يەنى ئاتالمىش چەكسىز تىزلىكنى كۆرسىتىدۇ.ئېينىشتېيىن بۇنداق تىزلىكنى"ئاۋاستى ئۆز ئارا تەسىر"دەپمۇ ئاتىغان.ھازىر كۋانىت ئورالمىسىنىڭ  تەجىربىدە ئىسپاتلانغانلىغى ئىنىق.تېمىدىكى ماۋۇ بايانلارغا قايتىدىن ئۇبدان دىققەت قىلىڭ: ئامېرىكا پەنلەر ئاكادىيمىسىنىڭ دەم ئىلىشقا چىققان ئاكادىيمىكى شىن جىيۇەن ئەپەندى: «كىۋانت ئورالمىسى فوتۇنلىرى ئارىسىدا يورۇقلۇق تىزلىكىدىن ھالقىغان تەسىرنىڭ مەۋجۈتلىگى نۇرغۇن تەجرىبلەر ئارقىلىق ئىسپاتلانغان، بۇنى ئىنكار قىلىشقا ئامال يوق، بىز سۇبېكتىپ بىر تەرەپلىمە قاراشلارنى چۆرۈپ تاشلاپ، كىۋانت ئورالمىسى يورۇقلۇق تىزلىكىدىن يۇقۇرى ئۇچۇر تارقىتىدىغانلىقىنىڭ ئوبېكتىپ پاكىتلىقىنى ئىتىراپ قىلىشىمىز كېرەك» دەپ يازىدۇ. يەنەكېلىپ بۆ"پىرىنىسىپ"نىڭ تەجىربىسى ئۆستىدە تەجىربىدە تولۇق ئىسپاتلانمىغان دىگەندەك مۇنداق گەپلەرمۇ بار: 对光速可变理论及其相关问题的解读 http://www.qstheory.cn/kj/kj/201105/t20110505_79342.htm

توقماق

	abdul915 يوللىغان ۋاقتى  2013-7-19 02:22 AM ماتېماتىكىنى بەلەن ئوقۇمىغاچ،  يورۇقلۇق تېزلىكىنىڭ ئۆ ... ئونىڭ ئۆستىگە، نىيۇتون تارتىش كۈچى نەزەريىسىدە تارتىش كۈچىنىڭ ئۇزىتىلىشىغا ۋاقىت كەتمەيدۇ ،دەپ قارىلىدۇ.

توقماق

	تۈزۈلۈشكە ئىگە زەررىچىلەرنىڭ ئۈزگۈرۈشى تەركىپلىگۆچىلىرىنىڭ تىزلىگى ۋە ھەركەت شەكلىدىكى پەرىقلەر سەۋەبىدىن ئىشقا ئاشىدۇ دەپ پەرەز قىلىشقا بولىدۇ.مۇبادا فۇتۇن يىمىرىلسە ئۇھالدا ئۇخشاشلا تەركىپلىگۈچىلىرىنىڭ تىزلىگى ياكى ھەركەت شەكلى پەرىقلىق بولىدۇ دىيىشكە توغرا كىلىدۇ.بۇ پەرەز ئۇرۇنلۇق دەپ قارالسا «يورۇقلۇق تىزلىگىنىڭ ئۈزگەرمەسلىك پىرىنسىپى» پۇت تىرەپ تۇرالمايدۇ دەپ قاراش كىرەك. تىزلىك بىلەن ئۈزگىرىشنىڭ(يىمىرىلىشنىڭ) مۇناسىۋىتىنى چوڭقۇر تەھلىل قىلىش كىرەك.فۇتۇن ياكى ھەرقانداق بىر تۈزۈلۈشكە ئىگە زەررىچە «ئىنىرگىيە(مۇئەييەن ماسسا ياكى تىخىمۇ مىكرۇ بولغان زەررىچە)»قۇيۇپ بەردى دەپ قارالسا قۇيۇپ بىرىلگىنى ياكى ئالماشتۇرۇلغىنىنىڭ تىزلىگى ئەسلىدىكى فۇتۇن ياكى زەررىچىنىڭ تىزلىگىدىن يۇقۇرى ياكى تۈۋەن بولىشى،كىرەك. بۇنىڭدىن باشقا ئادەتتە بۇ يەردە «كۈچ»كە ئالاقىدار بەزى يىڭى پەرەزلەرنىمۇ كەتۈرۈپ چىقىرىشقا بولىدۇ.بۇلار مۇھاكىمە قىلىشقا تىگىشلىك بەكمۇ موھىم نۇقتا. يۇقۇرقى تەشەببۇسنى تۆۋەندىكىدەك تولىمۇ ئاممىباپ مىسال ئارقىلىق چۈشەندۈرگىلى بولىدۇ: تۈت ئاغىنە بىر-بىرىنى قۇلتۇقلۇشۇپ تەكىشى قەدەمدە بىر يۆنۆلۈشكە قاراپ كىتىپ بارىدۇ،بۇ تۆتەيلەن تۈزۈلۈشكە ئىگە بىر دانە زەررىچە ياكى فۇتون دەپ پەرەز قىلايلى.«قولتۇقلۇشۇش» ئۇلارنى بىر يەرگە جەم قىلغان «كۈچ»كە ۋەكىللىك قىلسۇن. «يىمىرىلىش»ياكى زەررىچە-ئىنىرگىيە قويۇپ بىرىش ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى بىر ياكى بىرقانچىسىنىڭ بۇ سىستىمىدىن ئايرىلىشىنى كۆرسىتىشى تەبىئى.بىز بۇ يەردە ئۈچ خىل مەسىلىگە دۇچ كىلىمىز: 1.ئايرىلىغان ئادەم(ئىنىرگىيە-زەررىچە)«قولتۇقلىۋالغان ئادەم»دىن قانداق ئاجىراپ چىقتى؟.مانا بۇ سۇئال «كۈچ»ھەققىدە قايتا ئويلۇشۇشنى تەقەززا قىلىدۇ. 2.سەپتىن چىقىپ كەتمەكچى بولغان بۇ «ئادەم»نىڭ تىزلىگى ۋە ھەركەت شەكلى سەپتىكىلەر بىلەن ئوخشاش بولسا بۇ «ئادەم»نىڭ سەپتىن قۇتۇلمىغى مۈمكىن ئەمەس.جەزمەن پەرىقلىق بولىشى كىرەك.بۇ يەردىكى پەرىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىۋاتقان سەۋەپ نىمە؟. 3.سەپتىن قويۇپ بىرلگەن «ئادەم»نىڭ تىزلىگى «سەپ» نىڭ تىزلىگىدىن ئاستا بولامدۇ ياكى تىزمۇ؟.«ئاستا»ياكى «تىز»بولىشىنىڭ سەۋەبى نىمە؟. «قويۇپ بىرىلىش»ياكى «زەررىچە -ئىنىرگىيە ئالماشتۇرۇش»دىگەن ئۇقۇملارنىڭ مەنىسىنى كۆزدە تۇتقاندا قويۇپ بىرلگۈچىنىڭ تىزلىگى قويۇپ بەرگۈچىنىڭ تىزلىگىدىن يۇقىرى بولىدۇدەپ پەرەز قىلىشقا توغرا كىلىدۇ.«كۈچ ئۇزاتقۇچى زەررىچىلەر»نى ئەسلىسەك بۇ تەشەببۇسنىڭ ئورۇنلۇق ئىكەنلىگىنى ھىس قىلالايمىز. (داۋامى بار)   ـ قاسىم سىدىق 2012.4.17

fathullah

	مەن بۇلارنى ئانچە چۈشىنىپ كەتمەيمەن.بىراق قويۇپ بىرىلىش،قويۇپ بىرىشتە قويۇپ بىرىلگۈچىنىڭ سۈرئىتى تىز بولۇشى ئەڭ مۇھىم ئامىل سانالمايدۇ.ھەركەتتىن توختاش،ياكى ئاستىلاش شەكلىدە قويۇپ بەرگۈچىگە تەسىر كۆرسىتىپ توختاش ئېھتىمالى ھەم مەۋجۇت. تەتقىقاتىڭىزغا مۇۋەپپىقىيەت تىلەيمەن.

توقماق

	fathullah يوللىغان ۋاقتى  2013-7-19 06:32 AM مەن بۇلارنى ئانچە چۈشىنىپ كەتمەيمەن.بىراق قويۇپ بىرىل ... رەھمەت!. شۇغىنىسى بۇ مىسالدا"ھەركەتتىن توختاش"نى ئەسلا پەرەز قىلغىلى بولمايدۇ.ئەلۋەتتە نىسبى "توختاش"رەت قىلىنمايدۇ.لىكىن بۇ ماھىيەتلىك تەرەپ ئەمەس.ئەمما تەسەۋۋۇرىڭىز كىشىنى يەنە يېڭى تەسەۋۋۇر موھېتىغا باشلايدىكەن.

توقماق

	باياتىن يەنئەن يولىدىكى ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق ئۇيغۇر تىبابەت دوختۇرخانىسىنىڭ  لېفىتىدا مەشغۇلات ئىشلەپ قايتىپ ئۆيگە كىرسەم 5.50ئۆتۆپتۇ(ئۆرۆمچى ۋاقتى). مەشغۇلاتتا ئىشلەتكىنم: ئۆزىمىز ياسىۋالغان كارتۇن دىسكا. مەشغۇلات جەريانىدىكى دىسكىنىڭ ھالىتى:دىسكىنىڭ ئوقى(چوكا)يەرنىڭ تارتىش كۈچى يۆنىلىشىگە تىك. مەشغۇلات جەريانى:دىسكىنىڭ مەركىزىدىن ئۆتكۆزىلگەن چوكىدىن پايدىلىنىپ ئوڭ ۋە سول تەرەپلەرگە پىقىرىتىش،ئايلاندۆرۆش. 1.دىسكىنى تۆۋەندىن يۇقۇرىغا -سائەت سىتىرلكىسىغا قارشى ئايلاندۇرۇش ئارقىلىق 9 قەۋەتلىك لىفىتتا ھەم يۇقۇرغا ھەم تۆۋەنگە بىرقانچە قېتىم چىقىپ-چۈشتۆم.چىقىپ-چۈشۆش جەريانىدا ئايلىنىۋاتقان دىسكا ئىزچىل ھالدا مىنىڭ ئوڭغا -سائەت سىتىرىلكىسى بۇيىچە ئايلىنىشىمنى "تەلەپ"قىلدى.ئايلىنىپ بەردىم. 2.سائەت سىترىلكىسى بويىچە تۆۋەنگە ئايلاندۆرغان ئەھۋالدا دىسكا مىنىڭدىن ئىزچىل ھالدا چىقىپ-چۈشۈش جەريانىدا سولغا ئايلىنىشنى "تەلەپ"قىلدى.ئايلىنىپ بەردىم. قاسىم سىدىق 2013.7.19     خۇلاسەۋە ئىلتىماس    لېفىتتىكى كۆزۆتۆپ-سىناشتىن مەلۆم بولدىكى بۇنداق"دىسكا تەجىربىسى"دىكى ئېغىشنىڭ  ھاۋا بىلەن قىلچە ئالاقىسى يوق.بۇنىڭدىن كۆرىۋىلىشقا بولىدۇكى؛29-تىئورمىچە ئېغىش ئىنىرتسىيىلىك ئېغىش بولۇپ،ھەقىقى بوشلۇقتا مەن ئالدىن پەرەز قىلغاندەك ئېغىش تېخىمۇ گەۋدىلىك بولىدۇ.ھاۋا بار شارائىتتا باشقا تاشقى كۈچلەر پەقەت ئېغىشقا قارشىلىق قىلغۇچى كۈچ رولىنىلا ئوينايدۇ. مەن ، ئىمكانىيىتى ياربەرگەنلەرنىڭ بۇ تەجىربىنى مۇنتىزىم ئىشلەپ ،ئالاقىدار بارلىق پارامىتىرلارنى خاتىرلەپ دوكىلات ئېلان قىلىشىنى سەمىمى ئۆمىت قىلىمەن.ماڭا نىسبەتەن ئىتقاندا پىرىنسىپال مەسىلە ھەل بولۇپ بولدى.ئەلۋەتتە بۇ تەجىربىنى مۇنتىزىم ئىشلىگەنلەرتەجىربە نەتىجىسىنىڭ بارلىق ھوقۇق-مەجبۆرىيىتىگە ئۆزى ئىگە بولىدۇ.مۇبادا ئۇيغۇر جەمىيىتى ۋە ئۇيغۇر زىيالىلىرى بۇنداق تەجىربە ئىشلەشكە قىزىقمىسا، مەن بۇ ئىلتىماسنى خەنزۆچە ۋە ئىنگىلىزچە رەسمى نۇسقىدا تەييارلاپ مەملىكەت ئىچى-سىرتىدىكىلەرنىڭ ئىشلەپ كۆرىشىنى قولغا كەلتۆرۆشكە تىرىشچانلىق كۆرسىتىمەن.ھەرقانداق ئەھۋالدا ھوقۇق -مەجبۇرىيەت مۇنتىزىم ئىشلەپ دوكىلات ئېلان قىلغانلاردا بولىدۇ. ھۆرمەت بىلەن:قاسىم سىدىق 2013.7.19.ئۆرۆمچى. http://www.kayinat.com/bbs/forum.php?mod=viewthread&tid=26729

tamqa328

	ئەگەر راستنلا يورۇقلۇق تېزلىكىدىن ئاشالىساق .. ئۇنداقتا بىز ئۆتمۈشكە قايتالايدىكەنمىزغۇ..