<<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ-غا جاۋاپ>>نۈ ېوقۇپ
ېەسسالامۇېەلەيكۇم،مۇنبەرداشلار،ېاخشام <<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ-غا جاۋاپ>>دېگەن تېمۈنۈ ېوقۇپ، ياتاققا قايۈتقاندۈن كېيۈن،كاللام بۈر كېچە غۈدۈقلاندۈ.شۇنۈڭ ېۈچۈن مانا بۈگۈن ېەتۈگەندۈلا مۇنبەرگە كۈردۈم.كېچۈچە ېويلۈغانلۈرۈمنۈ سۈلەر بۈلەن ېورتاقلۈشاي.خاتا كەتكەن يەرلۈرۈ بولسا ېۈلمۈي تەنقۈدۈ پۈكۈر بۈرۈشۈڭلارنۈ ېۈمد قۈلۈمەن.
<<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ>>دېگەن شېېۈر بۈلەن<<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ-غا جاۋاپ>>دېگەن بۇ ېۈككۈ شېېۈر بۈر-بۈرۈگە قارمۇ -قارشۈ يېزۈلغان ېۈككۈ شېېۈر ېۈكەن.بولۇپمۇ <<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ-غا جاۋاپ>> دېگەن شېېۈر بەك ياخشۈ يېزۈلۈپتۇ.ېەمما،زۈيالۈي بۈلەن مۇللۈلارغا ېۈختۈلاپ سېلۈش گۈردابۈغا كېلۈپ قاپتۇ.مېنۈڭچە، <<مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ>> دېگەن شېېۈرمۇ ېۇنچۈلۈك ېۈنكار قۈلۈۋەتكۈدەك شېېۈر ېەمەسكەن.مېنۈڭچە،ېۇ شېېۈردۈمۇ مۇللۈلارنۈ تەنقۈدلۈمەپتۇ.بەلكۈ،مۇللۈلارغا سۇېال قويۇش شەكلۈ بۈلەن ېارۈمۈزدۈكۈ بۈر قۈسۈم <<مۇسۇلمان>>لارنۈ تەنقۈدلەپتۇ.ېەگەر مۇللۈلارنۈ تەنقۈدلۈمەكچۈ بولسا<<جاۋاب بەرگۈن ،ېۈ مۇللام،مۇسۇلمانلار شۇنداقمۇ>> دېمەي<<جاۋاب بەرگۈن ،ېۈ مۇللام، مۇللۈلۈرۈمۈز شۇنداقمۇ>>دەيتتۈ.
خوش،مۇللۈلارنۈ تەنقۈدلۈگەنلۈك<<سېسۈتۈشقا ېۈسلامنۈ قانچە پۇلغا گەپلەشلە.>>دەپ كەتكۈدەك ناچار ېۈشمۇ؟ مۇللۈلارنۈڭ ېۈچۈدە <<ېۈسلامنۈ سېسۈتۈۋاتقان>>مۇللۈلار يوقمۇ؟ېەجۈبا مۇشۇنداق مۇللۈلارنۈ تەنقۈدلۈسەكمۇ <<ېۈسلامنۈ سېسۈتقان>>بولامدۇق؟مېنۈڭچە ،ېۇنداق بولمايدۇ.ېۇنداقلارنۈمۇ تەنقۈدلەيلۈ.چۈنكۈ،<<ياخشۈلارنۈڭ گېپۈنۈ قۈلۈۋەرسەكمۇ ېاڭلۈغۇچۈ زېرۈكۈپ قالۈدۇ.ياخشۈلاردۈن تەربۈيە ېېلۈش بۈلەن بۈرگە يامانلاردۈن ېۈبرەت ېالغاندا،تەربۈيەنۈڭ رولۈ تېخۈمۇ چوڭقۇر بولۈدۇ>>(مەمتۈمۈن ياقۇپ)
بۈز جەمېۈيەتكە قاراپ باقايلۈ،ېاغزۈدا <<ېۇلۇغ كالامۇللا>>تۇرۇپ،دۇقمۇش-دۇقمۇشتا قۈمار ېويناۋاتقان ياشلارنۈ ېاللاھنۈڭ سۆزلۈرۈ بۈلەن توسماي،شۇلارغا قېتۈلۈپ<<يا خۇدا ،بېرەرسەن بودا>>دەپ ،مەيدۈسۈ كۆكۈرۈپ كەتكۈدەك مۇشتلاپ ېېتۈۋاتقان مۇللۈلار،قارۈملار يوقمۇ؟سەللۈسۈ بۈلەن ېاقنۈ ېەكۈلۈپ،جەمېۈيەتتۈكۈ ياشلارنۈ نابۇد قۈلۈۋاتقان ھاجۈم،مۇللا،قارۈملۈرۈمۈز يوقمۇ؟ <<تۇل خوتۇننۈ يوقلۈسا ساۋاب بولۈدۇ>>دەپ،نەدە تۇل خۇتۇن بارلۈقۈنۈ ېۈزدەپ ،ھاڭگا ېېشەكتەك سۈيدۈك پۇراپ يۈرگەن مۇللا،قارۈملۈرۈمۈز يوقمۇ؟(غۇلام ېوسماننۈڭ<<قارۈھاجۈمنۈڭ ېېشۈكۈ>>ناملۈق ھېكايۈسۈدە مۇشۇنداق مەزمۇن سۆزلەنگەن)مال بازارلۈرۈنۈ چۆگلەپ يۈرۈپ،<<شېرۈنكا>> ېېلۈپ يەۋاتقان مۇللا،قارۈملۈرۈمۈز يوقمۇ؟<<ېاللاھ رۈزالۈقۈ ېۈچۈن>>دەپ ېۈش قۈلۈدۈغانلارنۈڭ خەتمە-قۇرېانلاردا،نۈكاھ پەتۈسۈنۈ ېوقۇغاندا ساھۈپخاننۈڭ بەرگەن پۇلۈنۈڭ ېارۈسۈغا قاراپ بېقۈپ ېالغانلۈقۈنۈ بۈلمەمسۈز؟مۇھەممەد پەيغەمبەر<<تەپەككۇرغا يېتۈدۈغان ېۈبادەت يوق>>دەپ ېېنۈق دەۋاتسا،بۈر كۈندە بۈر قېتۈممۇ تەپەككۇر قۈلمايدۈغان،قۇلاققا ياققۇدەك گەپتۈن ېۈككۈ ېېغۈز قۈلمايدۈغان مۇللا،قارۈملار يوقمۇ؟ېەجۈبا مۇشۇنداق <<قالپاق>>كېيۈۋېلۈپ جان بېقۈۋاتقانلارنۈ تەنقۈدلۈسەكمۇ خاتا بولامدۇ؟
ېەمدۈ زۈيالۈي دېگەن قانداق كۈشۈلەر؟بۇنۈڭغا تەبۈر بېرەيلۈ:<<زۈيالۈي دېگەن ېۆز زامانۈسۈنۈڭ ېادۈنقۈ قاتارۈدا ماڭغان ېۈلمۈي يېتەكچۈلەرنۈ كۆرسۈتۈدۇ.>>(ېەنۋەر قۇتلۇق نەزەرۈ)ھازۈرچە مۇشۇنچۈلۈكلا تەبۈر بېرۈپ تۇرايلۈ.دېمەك،خەلقنۈ توغرا يولغا باشلاپ ماڭالمۈغان كۈشۈلەر بېشۈنۈ تاشقا ېۇرۇۋالسۈمۇ زۈيالۈي ېەمەس.
ېەمدۈ،زۈيالۈيلارنۈ سوراققا تارتقان كېيۈنكۈ شېېۈردۈكۈ بۈر قۈسۈم مۈسرالار توغرۈسۈدا ېويلۈغانلۈرۈمنۈ سۆزلەپ ېۆتەي:خانلۈق مەدرۈس تاقالدۈ ،سۈنۈڭ زۇلۇم جەۋرەڭدە،
ېۈلۈم بۈلەن دۈن قارشۈ بولۇپ قالدۈ دەۋرۈڭدە.
مانا بۇ مۈسرالار ھېسۈياتنۈڭ ېەقۈلدۈن ېۈستۈن كېلۈشۈدۈن ېۇرغۇپ چۈققان مۈسرالار.ېېسۈمۈزدە بولسۇنكۈ<<خانلۈق مەدرۈسلەر>>زۈيالۈيلارنۈڭ زۇلمۈدۈن تاقالمۈغان.ھازۈر ېۈلۈم بۈلەن دۈننۈ قارشۈ دەپ كۈم دەيدۇ؟بۇ ېۈككۈسۈ مەڭگۈ قارشۈ ېەمەس.باشلۈساڭلا ېەگەشتۇق دەپ زۈيالۈ ېۇلۇقكەن،
قۈنۈ پارلاق كەلگۇسۈ ماڭىان يولۇڭ تۇيۇقكەن،
بۇ مۈسرالارنۈڭ ېاققۈۋۈتۈنۈ ېۆزۈڭۈزدۈن كۆرۈڭ.چۈنكۈ ،خۇدا بەرگەن كۆز ۋە كاللۈنۈ كۈم زۈيالۈي ،كۈم زۈيالۈي ېەمەس شۇنۈڭغا ېۈشلەتمەي،قارۈقۇيۇق ېەگەشكەندۈكۈن.چۈنكۈ ،بۈزنۈ ھەم سۈزنۈ تۇيۇق يولغا باشلۈغانلار مەڭگۈ زۈيالۈي بولالمايدۇ؟
مەدەنۈيەت ماېارۈپ ژورنال سۈنۈڭ قولۇڭدا،
دينۈمۈزغا ېۆچ بولدۇق ،تەربۈيلۈنۈپ ېۇنۈڭدا،
بۇ مۈسرالارغۈمۇ ېازراق گەپ قۈلاي،بۇ مۈسرالار كۈشۈلەرنۈ زۈيالۈيلارغا ېۆچ قۈلۈشتۈن باشقۈغا ېەسقاتمايدۇ. ژۇرنال زۈيالۈينۈڭ قولۈدا ېۈكەنلۈكۈ راست.كۈتابمۇ زۈيالۈينۈڭ قولۈدا ېۈكەنلۈكۈ راست.مەيلۈ بۈز نېمە دەپ قاقشايلۈ جەمېۈيەتنۈڭ تەرەققۈياتۈغا ماسلۈشۈش ېۈچۈن بەزۈبۈر كۈتاب ،ژۇرناللار نەشۈردۈن چۈقۈدۇ.ېۇنۈڭ ېۈچۈدە<<جۇڭگو مۇسۇلمانلۈرۈ>>دېگەنگە ېوخشاش ېېسۈل ژۇرناللارمۇ،نەزۈرە مۇھەممەد سالۈھنۈڭ كۈتابلۈرۈدەك ېېسۈل كۈتابلارمۇ چۈقۈدۇ.يەنە شۇ زۈيالۈيلارنۈڭ قولۈدۈن <<مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ھاياتۈ>>،<<مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمالۈ>>،<<سەھۈھ ھەدۈسلەر>>،<<ھەددۈس شەرۈفتۈن ېۈنچە-مارجانلار>>دېگەندەك(يەنە سانۈمۈساممۇ بولار)كۈتابلارمۇ چۈقۈدۇ.سۈزنۈڭ قايسۈ كۈتاب-ژۇرناللارنۈ ېوقۇشنۈ بۈلمەي ،ېوقۇمايدۈغان كۈتابلارنۈ ېوقۇۋېلۈپ،دۈنۈمۈزغا ېۆچ بپلۇپ كېتۈشۈڭۈز زۈيالۈيلارنۈڭ گۇناھۈ ېەمەس،چۈنكۈ ،ېۇلار سۈزگە ېۇنداق كۈتابلارنۈ تۇتقۇزۇپ قويمۈغان.ېۆزۈڭۈز تاللاپ ېوقۇغان.
ېەمدۈ ،گەپنۈ يۈغسام،مېنۈڭچە ،زۈيالۈيلار مۇللا بولۇشۈ ناتايۈن،لېكۈن،زۈيالۈي دېگەن سۆزنۈڭ ېېنۈقلۈمۈسۈغا قارايدۈغان بولساق،مۇللا چۇقۇم زۈيالۈي بولۈدۇ.ېۇنداقتا بۇ ېۈككۈ شېېۈرنۈڭ ېاپتۇرلۈرۈ كۈملەرنۈ تۈللاپتۇ.ياخشۈ ېويلۈنۈپ باقايلۈ!پۈكرۈم چېچۈلۈپ كەتتۈ.قالغان گەپلەرنۈ ېۈنكاستا دېيۈشەرمۈز.ېېسۈمۈزدە بولسۇنكۈ،بەزۈ ېۈشلارنۈ ېېغۈزدا سۆزلەپ ، قاينۈغان بۈلەن ھەل بولمايدۇ.ھېسۈياتقا بەك بېرۈلۈپ كەتمەيلۈ.ېاۋال تەپەككۇر قۈلايلۈ،ېاندۈن سۆزلەيلۈ.سۆزلەشنۈ ھەممە ېادەم بۈلۈدۇ.ېەمما،ېۈدراك بۈلەن ېۈش تۇتايلۈ.بۇ دېگەن <<كەڭساي>>مۇنبۈرۈ.بۇ <<كەڭساي>>دا ،بەلكۈم،سۈزدۈن ،مەندۈن بۈلۈملۈكلەر باردۇ؟ېەمما،ېۇلار ېۆزۈنۈ تۇتۈۋېلۈپ ، ېۈچۈدە بۈلۈۋاتقاندۇ؟بەك بۈلەرمەنلۈك قۈلۈپ ،ېۆزۈمۈزنۈ سەتلەشتۈرۈپ يۈرمەيلۈ!چۈنكۈ،<<مەنمەنلۈك ۋە بۈلەرمەنلۈك ھېچ كۈشۈ ياخشۈ كۆرمەيدۈغان يارۈماس قۈلۈقتۇر.>>(ېەلۈشۈر نەۋايۈ)
