ماقۇل،   ۋاقتىدا كۆرمەي قاپتىمەن،مانا مۇشائىرە دېگەن:

نىشانىڭنى ئىزدىگىن  شەرىئەتتىن- قۇرئاندىن، 
سۈننەتنى تۇتۇش ئۈچۈن پايدىلانغىن ئىمكاندىن
باشقا ئۆلۈم كەلسىمۇ ئايرىلمىغىن ئىسلامدىن،
قىيامەتتە قۇرۇق قول قالماي دېسەڭ ئىنئامدىن.

                 قىيامەتتە قۇرۇق قول قالماي دىسەڭ ئىنئامدىن،
                 يۈز ئۆرىمە ھەرگىزمۇ ئىمانىڭ ھەم قۇرئاندىن.
                مۇسلىمان سەن ئەزەلدىن قالماھەرگىز نامازدىن،
               قورقمايسەن ھەم شۇچاغدا سورىقى بار قىيامەتتىن.

قورقمايسەن ھەم شۇچاغدا سوراق- مەھشەر مەيداندىن،
قۇرۇق قول ھەم  قالمايسەن جەننەتتىكى ئىنئامدىن،
ئۇندا يوقتۇر ئەزىيەت، قىيىنچىلىق، ئوقۇبەت،
ھۇزۇر ئېلىپ ياشايسەن مەڭگۈ ئىززەت -ئىكرامدىن!

<<ئىزباسار>>غا  قاپىيىنى بۇزۇپسەن دەپسىز-يۇ،

تازىلىغىن ئەي رەببىم، يولنى خائىن _ چىۋىندىن،
پەيغەمبەر دەۋرىدىكى ساپ ئىسلامنى سېغىندىم،
بىرلەشتۈرگىن ئۈممەتنى، ئىسلام قايتا نۇر چاچسۇن،
ئۇزۇقلاندۇر بىزلەرنى ساپ ئىسلامىي ئىلىمدىن!

بۇ مىسرالارغا دىققەت قىلماپسىز!!!!!

ماقۇل، تەقسىر، مەن چۈشەنچە بېرەي:
« قىززىق»  دېگەن سۆزمۇ توغرا، «قىزىق»  دېگەن سۆزمۇ توغرا.
سىز تېلىۋوزۇرنى ئېچىپ، «قىززىق نۇقتا ھەققىدە سۆھبەت» فىلىمىنى كۆرۈپ بېقىڭ، « قىزىق» دەمدىكىن ياكى «قىززىق»  دەمدىكىن. بۇنىڭدىن باشقا يەنە نۇرغۇن جايلاردا « قىززىق» دەپ قوللىنىدۇ.

«زىمىندىن» دېگەن سۆزنى مەن يازمىغان، ئۇنى  ئەسلى شېئىرنىڭ ئاپتورى شۇنداق يېزىپتىكەن، مەن شۇ بويىچە كۆچۈرۈپ كېلىپ مۇشائىرە قىلدىم.

«رىزىق»  دېگەن سۆز خاتا، «رىزق»  دېگەن سۆز توغرا.
ئالدىنقى كۇبلىتتا بۇغۇم سانىنى توغرا كەلتۈرۈش ۋە ئوقۇشقا قولايلىق بولۇش ئۈچۈن «رىزىق»  دەپ ئالغان.  «رىزق»  دەپ ئالساممۇ،  بەرىبىر نۇرغۇن ئادەم ئۇ خەتنى «رىزىق»  دەپ ئوقۇۋالاتتى.

ئۇيغۇرچە ئىمتىھان سوئاللىرىدا «يۇقارقى» دەپ ئېلىنىدىغان ئەھۋاللار ئىنتايىن كۆپ ئۇچرايدۇ.  
ئىرپان سودا چەكلىك شىركىتىنىڭ ئوكيانۇس لۇغىتىنى چۈشۈرۈش تور بېتىدە «يۇقارقى» دەپ ئېلىنغان.  
تولۇق ئوتتۇرىنىڭ ئەدەبىيات كىتابىدىمۇ «يۇقارقى» دېگەن سۆز كۆپ ئۇچرايدۇ.

ئاۋۇ ئىككى مىسرانى چۈشەنمەپسىز،  مەن چۈشەندۈرۈپ قوياي:
توڭگۇز، ئىت قاتارلىق نىجىس مەخلۇقلارنى دىنىمدىن ھارام دەپ بېكىتكەنلىكى ئۈچۈن(دىنىم تەرىپىدىن ھارام، دەپ بېكىتىلگەنلىكى ئۈچۈن) ،  ئۇنداق نىجىس نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىدىن يىراق تۇرىمەن.
ئەمدى چۈشىنىشلىك بولدىمۇ؟

«خسلەتتىن» دېگەن سۆزنى مەن يازمىغان.  ئۇنى «ئەينەك» ناملىق تورداش مۇشائىرە كەلتۈرۈپ شۇنداق يېزىپتىكەن، مەن شۇ پېتى كۆچۈرۈپ قويغان.


ئىزباسارغا ئېيتقان مەسىلە بىلەن  يۇقارقى كۇبلىتتىكى مەسىلە ئوخشىمايدۇ.  ئىزباسار  قاپىيەنىڭ   شەكلىنى ئالماش قاپىيەگە ئۆزگەرتىۋېتىپتىكەن.
ئەمما  يۇقىرىدىكى سىز ئېيتقان شېئىردا قاپىيە ماس كەلمىگەن ئەھۋال يوق، ئاچ قاپىيە تۈرىگە چۈشىدۇ.  قاپىيە دېگەن ئاساسلىقى ئۈزۈك تاۋۇشلارنىڭ ماسلىشىشى ئەمەس، بەلكى سوزۇق تاۋۇشلارنىڭ ماسلىشىشى.  ئەڭ ئاخىرقى ئىككى  سوزۇق تاۋۇشى ئوخشاش چىققان.

بەك ئۇششاق ئىشلارغا ئېسىلىۋېلىشقىلى تۇردۇق،  بۇنداق ئىشلارنىڭ  ئورنىغا  ئاشۇ شېئىرغا كەلتۈرۈپ  بىر كۇبلىت شېئىر يازساق ياكى جىم تۇرساق ئەۋزەل ئىدى.

ئۇزۇق قىلىپ بەر ئاللا ماڭا دىننى ئىلىمنى،
ئاتا قىل كۈچ -جاسارەت مەھكەم باغلاي بېلىمنى.
بۇ دۇنيالىق تاللاشنىڭ ئەڭ ئەبزىلى ئىلىمدۇر،
ئاتىغايمەن بۇيولغا مال-بىساتىم،جېنىمنى.

ئىلىم ئېلىش پەرىزدۇر،مەن مۇسۇلمان دىگەنگە،
كىم بەردى بۇھاياتنى؟كىم ئالىدۇ؟..بىلگەنگە.
ئىمان بىلەن نەچچە كۈن ياشاپ ئۆلسەم بەختىمدۇر،
گول ئەمەسمەن ئىمانسىز،يۈز يىل ئۆمۈر كۆرگەنگە.

ھۇزۇر ئېلىپ ياشايسەن مەڭگۈ ئىززەت -ئىكرامدىن،
ئېھسان قىلساڭ مىسكىنگە ، يىراق تۇرۇپ ھارامدىن.
داۋام ئەتمەي تۇرۇپ تېخى مۇشائىرە ئۈچ بەتمۇ،
ئۈستىگە كىم نېمىشقا قىستۇردى لاۋزا ئېلاندىن.

ئىككى بەت بولا-بولماي بۇزۇلۇشقا باشلاپتۇ،
تەرتىپ،قائىدە-يۇسۇن بىزلەردىن يىراقلاپتۇ.
دىققەت قىلساق بولمامدۇ قائىدىگە ھەر ۋاق،
ساھىبخان ئۆزى  چىقىپ رەتلىمىسە بولماپتۇ.

تازىلىغىن ئەي رەببىم، يولنى خائىن _ چىۋىندىن،
پەيغەمبەر دەۋرىدىكى ساپ ئىسلامنى سېغىندىم،
بىرلەشتۈرگىن ئۈممەتنى، ئىسلام قايتا نۇر چاچسۇن،
ئۇزۇقلاندۇر بىزلەرنى ساپ ئىسلامىي ئىلىمدىن!

تەقسىر دەپ كەتمىسىڭىزمۇ بولاتتى.مەنمۇ شۇنداق دەپ قوياي،مەن دېسەم مېنى دېمىدى دەپ قالماڭ!
تەقسىر،بۇ كوپلىتتىكى<<چىۋىندىن>>،<<سېغىندىم>>،<<ئىلىمدىن>>دېگەن سۆزلەر قاپىيە ئورنىدا كەلگەن.ئەمدى مەنمۇ چۈشەنچە بېرەي:شېئىرلاردا ئەسلى سۆزنىڭ تومۇرى قاپىيە كېلىشى كېرەك.لېكىن ،بىزنىڭ ھازىرقى شېئىرلىرىمىزدا سۆزنىڭ ئاخىرىدىكى قوشۇمچە قاپىيە كەلسىلا بولىدىغان بولدى.(بۇنى بىز ئاچ قاپىيە كەلدى دەپ چۈشىنىۋاتىمىز)بىراق،سىز قاپىيە كەلتۈرگەن <<چىۋىندىن>>،<<سېغىندىم>>،<<ئىلىمدىن>>دېگەن سۆزلەرنىڭ سۆز تومۇرىمۇ قاپىيە كەلمەيدۇ.قوشۇمچە قوشۇلغاندىمۇ يەنە قاپىيە بۇزۇلغان.ئىتىراپ قىلمىسىڭىز مەيلى.

<<نىجىس مەخلۇق ئاتالغان توڭگۇزدىن ھەم ئىتىڭدىن،
ھەممىسىدىن يىراق مەن، ھارام قىلغاچ دىنىمدىن>>.ئەمدى بۇ مىسرالارغا كېلەي،تەقسىر،
ئەگەر<<نىجىس مەخلۇق ئاتالغان توڭگۇزدىن ھەم ئىتىڭدىن،
ھەممىسىدىن يىراق مەن، ھارام قىلغاچ دىنىمدا>>.دېگەن بولسىڭىز بۇ مىسرا توغرا مەزمۇن ئىپادىلەيتتى.بىراق،قاپىيە كەلمىگەچكە ،سىز <<دىنىمدىن >>دەپ ئالغان. ئۇنداق بولغاندا لوگېكىلىق خاتالىق يۈز بەرگەنننىىڭ ئۈستىگە سىز ئىپادىلىمەكچى بولغان مەزمۇن خاتا بولۇپ قالىدۇ.تىل دېگەن شۇنداق نەرسە.بىرئېغىزدا ئۇيان ،بىر ئېغىزدا بۇيان بولۇپ كېتىمىز. بۇ مىسرالار ھەققىدە يەنە بىر قېتىم ئويلىنىڭ.ئاندىن قىسقا ئۇچۇر قىلىشايلى. مۇنازىرە ئىلمىي،كەسكىن بولسا قىزىيدۇ.


«رىزىق»  دېگەن سۆز خاتا، «رىزق»  دېگەن سۆز توغرا.
ئالدىنقى كۇبلىتتا بۇغۇم سانىنى توغرا كەلتۈرۈش ۋە ئوقۇشقا قولايلىق بولۇش ئۈچۈن «رىزىق»  دەپ ئالغان.  «رىزق»  دەپ ئالساممۇ،  بەرىبىر نۇرغۇن ئادەم ئۇ خەتنى «رىزىق»  دەپ ئوقۇۋالاتتى.

بۇ چۈشەندۈرىشىڭىزنى كۆرۈپ،ئالدانغاندەك بولۇپ قالدىم،مىللەت ئۈچۈن قايناپ سۆزلەيدىغان ئادەمنىڭ ئانا تىلىغا تۇتقان پوزىتسىيىسى مۇشۇنداق بولسا <<كەڭساي>>دا ئانا تىل توغرۇلۇق سۆزلەش بىھاجەت بولسا كېرەك.

بولدى، سىز بىلەن تالاشمايمەن.  خاتا بولسا مەيلى،  مەن يۈز پىرسەنت مۇكەممەل ئادەم ئەمەس.  ئاشۇنداق خاتالىقلىرىم جىق.  ئەمما، گۇناھ بولمايدىغان خاتالىقلار بولسا كارايىتى چاغلىق،  شۇڭا بۇنداق ئەرزىمەس خاتالىقلارنى ئانچە ئىتىبارغا ئېلىپ كەتمەيمەن.
مەن مۇشائىرىگە چۈشۈپ كەتتىم.
ئۇقتۇرۇش: تېمىغا ئىنكاس يازغاندا ئىملاغا دىققەت قىلىش تەلەپ قىلىنىدۇ. ئەمما، شېئىرنىڭ مەزمۇنىنى ئۆزگەرتىۋەتمەيدىغان خاتالىقلار بولسا ئالاھىدە تۈزىتىش ئىنكاسى يېزىش چەكلىنىدۇ.
بۇ مەتبۇئات ئەمەس، ھەممە ئادەم مۇھەررىر ئەمەس ياكى كوررېكتور ئەمەس. شۇڭا بۇ يەردە بىزگە مۇھىمى مەزمۇن.  بىر ئىككى سۆزنىڭ ئىملاسىنىڭ خاتا بولۇشى ئانا تىلىمىزنىڭ ئۆزگىرىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارمايدۇ. ئەمما، بىر ئىككى ئادەمنىڭ ئەقىدىسىنىڭ ئۆزگىرىپ كېتىشى ئانا تىلىمىزغا ۋە مىللىتىمىزگە، شۇنداقلا دىنىمىزغا زىيان ئېلىپ كېلىدۇ.