ئۇتۇر ئاسىيادا ئۇيغۇرلار ئەڭ كۈپ جاي ئۈزبىكىستان ئىدى 1880- يىللار ئەتراپىدىلاپەرغانە ۋادىسىدا ئۇيغۇرلارنىڭ نۇپۇسى 800مىڭدىن ئاشاتتى، سەمەرقەنىت بىلەن نەمانگاندىمۇ ئۇيغۇرلار ئىنتايىن كۈپ ئىدى. ئۇيغۇرلار ئۇلتۇراقلاشقان رايۇنلاردە ئۇيغۇر تىلىدا مەكتەپلەر ئىچىلغان، ئەمما كىيىن تەبىي ۋە مەجبۇرىي ھالدا ئۇيغۇرلار ئۈزبىكلىشىپ كەتكەن ھازىرقى ئۈزبىكلەرنىڭ تەڭدىن تۇلىسىنىڭ سەل يىرمىنىڭ تەكتىنى سۈرۈشتۈرسە ئۇيغۇر بۇلۇپ چىقىدۇ، بۇنداق ئۈزبىكلىشىش قىرغىزىستاندىمۇ بۇلۇپ قىرغىزىستان نىڭ ئۇش دە جالالئاباتتا نۇرغۇن ، قازاقىستاندا ئۇيغۇرلار قازاقلار، رۇسلاردىن قالسا 3- چۇڭ مىللەت ھىساپلىنىدۇ، قىرغىزىستاندىمۇ ئۇيغۇرلارنىڭ ھەقىقى نۇپۇسى 300مىڭدىن كۈپرەك، تاجىكىستان بىلەن تۈرۈكمەنىستاندىمۇ ئۇيغۇرلار ئاز ساندا بار.
