يەنە بىر قاتتىق مۇنازىرىلىشىپ باقايلى

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، قېرىندىشىنى ئويلايدىغان تەڭ، مۇنبەرلەرنىڭ ئېسىلىدۇر ئەڭ، كۆكسى- قارنى ھەممىدىن بەك كەڭ بولغان كەڭساي مۇنبىرىدىكى ئەزالار! ئۆتۈپ كەتكەن روزا ھېيتىڭلارغا مۇبارەك بولسۇن! ئاللاھ كېيىنكى ھېيتلىرىمىزنى تېخىمۇ ياخشى قىلىپ بەرسۇن!
ئەمدى مەخسەتكە كەلسەك، مەن بۇنىڭدىن تەخمىنەن بىر يىل ئىلگىرى مۇشۇ مۇنبەردە «قاتتىق بىر مۇنازىرىلىشىپ باقايلى» دەپ بىر تېما يوللىغانىدىم. ماڭا نىسبەتەن ئېيتقاندا ئۇ مۇنازىرە ھەقىقەتەن ئېسىل بىر مۇنازىرە بولغانىدى. ئۇ ئىشلارغا مانا ئەمدىلىكتە بىر يىل بولاي دەپ قاپتۇ. بۇ جەرياندا مۇنبىرىمىزنىڭ ئەزالىرى خېلىلا كۆپەيدى.
شۇ سەۋەبتىن، مۇنبەرداشلار بىلەن يەنە بىر قېتىملىق مۇنازىرە پائالىيتى ئېلىپ بارماقچىمەن. بۇ قېتىمقى مۇنازىرە مەزمۇنى سەل ئالاھىدە بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ئاۋۋال بىر ھىكايە ئېيتىمەن، ئاندىن شۇ ھىكايىنى تەھلىل قىلىمىز.
بۇ مۇنازىرە تېمىسىنى ئوقۇپ بەكلا ئاددىي چۈشىنىپ قېلىشىڭىز مۇمكىن، ئەمما، ئەگەر بۇ مۇنازىرىگە قاتناشسىڭىز مۇنازىرە ئاخىرىدا ئۆزىڭىز ئويلاپ باقمىغان ئېسىل نەتىجىگە ئېرىشىسىز، شۇڭا ھەر بىرىڭىزنىڭ مۇنازىرىگە ئاۋاز قوشۇشىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن.
ئۇنداقتا تۆۋەندىكى ھېكايىگە قۇلاق سېلىڭ:

1- مۇنازىرە تېمىسى:
مەلۇم يۇرتتا  بىر پادىشاھ بولغانىكەن. دۆلىتى ئىنتايىن پاراۋان، باي ئىكەن. شۇ يۇرتتا بىر ئەر -خوتۇن بولۇپ، نېمە سەۋەبدۇركى، ئۇلار پادىشاھقا ئۆكتە قوپقانلىقى ئۈچۈن ئېرىنىڭ كاللىسى ئېلىنىپتۇ. خوتۇنىغا رەھىم قىلىپ ئۆمۈرلۈك قاماق جازاسىغا بۇيرۇلۇپتۇ. بۇ چاغدا ھېلىقى ئايال ھامىلىدار ئىكەن. زىندانغا كىرگەندىن كېيىن ھېلىقى بالىنى يەڭگىپتۇ.
دەل شۇ مەزگىللەردە پادىشاھمۇ بىر شاھزادىگە دادا بوپتۇ. پادىشاھ ئوغلىنى كىچىكىدىن تارتىپلا ئىنتايىن پەپىلەپ بېقىپتۇ. شاھ ئاتىسى ئوغلىنى ئىنتايىن ئەتىۋارلايدىكەن، ئوغلىنىڭ ئازراق جاپا چېكىپ قېلىشىنىمۇ خالىمىغاچقا، ھىچ قانداق ئەمگەك قىلغۇزمايدىكەن شۇ سەۋەبتىن، شاھزادە ئىنتايىن ئەركىن- ئازادە توققۇزى تەل چوڭ بوپتۇ.
ھېلىقى ئايالنىڭ بالىسى بولسا زىندان ئىچىدە ئىنتايىن ئېغىر مۇشاقەتلەر ئىچىدە چوڭ بوپتۇ. 20 ياشقا كىرگۈچە بىرەر قېتىممۇ كەڭ زىمىننى كۆرۈپ باقماپتۇ. يۇرۇقلۇققا تولىمۇ ئىنتىزار بوپتۇ.   لىكىن  ئۇ  دۇنيانىڭ  قانچىلىك  كەڭرى ئىكەنلىكىنى  قىلچىلىكمۇ چۈشۈنمەيدىكەن.   سىتتىكى يۇرۇقلۇقنىڭ قانداق بولىدىغانلىقىنىمۇ بىلمەيدىكەن.

شۇ مەزگىللەردە پادىشاھ ۋەسىيەت قىلىشقىمۇ ئۈلگۈرمەي تۇيۇقسىز ۋاپات بولۇپ كېتىپتۇ. دۆلەت باش ۋەزىرنىڭ قولىغا قاپتۇ.
ۋەزىرنىڭ كاللىسىغا ئالاھىدە بىر خىيال كەپتۇ:
ئۇ ھېلىقى بالىنى زىنداندىن ئېلىپ چىقىپ ئوردا ھاجەتخانىسىنى تازىلاش خىزمىتىگە ئورۇنلاشتۇرۇپتۇ ۋە ئاز تولا مائاش بېرىدىغان بوپتۇ.
كىچىكىدىن تارتىپ ھىچقانداق جاپا مۇشەققەت تارتماي چوڭ بولغان ھېلىقى شاھزادىنى بولسا ئوردىدىن يىراق بولغان بىر جايدىكى ئېتىزلىققا ئىشلىگىلى دېھقانچىلىق قىلغىلى ئاپىرىۋېتىپتۇ ۋە ئۇنىڭغا خېلى كۆپ يەر بۆلۈپ بېرىپتۇ.

ئەمدى مۇنازىرە قىلىدىغان يەرگە كەلدۇق:

ھېلىقى قۇل چوڭ كىچىك تەرەتنىمۇ شۇنىڭ ئىچىدە قىلىدىغان قاراڭغۇ زىنداندىن قۇتۇلۇپ، باي غوجاملارنىڭ ھاجەتخانىسىنى تازىلىغاندا قانداق كەيپىياتتا بولىدۇ، بۇ خىزمەتكە رازى بولامدۇ يوق؟ نېمە ئۈچۈن؟

ھېلىقى شاھزادە نېمىنى تەلەپ قىلسا شۇنىڭغا ئىگە بولىدىغان باي- باياشات تۇرمۇشىدىن ئايرىلىپ، يىراق سەھرادا كەتمەن چېپىپ ئۆز قورسىقىنى ئۆزى باقىدىغان بۇ مۇھىتقا رازى بولامدۇ-يوق؟ نېمە ئۈچۈن؟

بۇ ھىكايىنىڭ نەتىجىسى چىققاندا يەنە بىر ھىكايىگە يۆتكىلىمىز.
ئۇنداقتا مۇنازىرە باش لان سۇن!!!

بۇ تېما ئەمدى  تەستىقلىنىپتۇغۇ؟
13 سائەتتىن بېرى تەستىقلىمىغاندىكىن،  بۇ  تېما ئۆلگەن ئوخشايدۇ،  ئاخىرەتتە كۆرۈشەرمىز، دەپ ئۈمىدىمنى ئۈزۈپلا ۋەتكەنتىم.  
تېمىدىكى ھېلىقى  قۇلغا ئوخشاش  بۇ تېمىمۇ زىنداندىن ئەمدى يۇرۇقلۇققا  چىقىپتۇدە  

پەقىرغا رەھمەت دەڭ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 2قەۋەتتىكى samanyoli نىڭ 2011-09-10 22:44 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل   :
پەقىرغا رەھمەت دەڭ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،

بۇنچىلىك ئىش نىمىتى؟
ئازراقلا يورۇقلۇققا چىقىۋېلىپ  قىنىمغا پاتماي خوش بولۇپ كېتىدىغان ئاۋۇنىڭدەك زىنداندىن باشقىنى كۆرۈپ باقمىغان قۇل  ئەمەس  مەن.
بىزنىڭمۇ  ئىلگىرى ئاۋۇ شاھزادىنىڭكىدەك كۈنلىرىمىزنىڭ ئۆتكەنلىكىنى ئۇنتۇمايمەن

زىنداندا چوڭ بولغان بالا، يۇرۇقلۇقنى كۆرۈپ باقمىغانلىقتىن ئۇ يۇرۇقلۇققا تەلپۈنۈپ ياشىغان. بىراق ئۇنى زىنداندىن چىقىرىپ ھاجەتخانا تازلاش ئىشىدىن رازى بۇلامدۇ يوق؟ دەپ سورىغاندا بۇنىڭغا مۇتلەق بىر خىل جاۋاپ بىرەلمەيمەن. چۈنكى ئۇبالىدىكى ۋىجدانغا قاراش كىرەك. ئەگەر ئاپىسى ئۇنى شۇ زىنداندا . ھەق ناھەقنى تۇنۇتۇپ ياخشى تەربىيلىگەن بولسا، ئۇ بالا ھەرگىزمۇ ئۇ ھاجەتخانا تازلاشقا رازى بولمايدۇ.بىر ئۆمۈر قاراڭغۇلۇق ئىچىدە ياشىغان كىشى ئۈچۈن ، ئۇنىڭ ئەڭ دەسلەپ ئارزۇ قىلىدىغىنى يۇرۇقلۇق. بىراق يۇرۇقلۇققا ئىرىشكەندىن كيىن ئۇنىڭ ئارزۇ قىلىدىغىنى تېخىمۇ چوڭ ئىشلار بۇلىشى مۇمكىن.

پادىشاھنىڭ بالىسى ، ئۇ ھەرگىزمۇ ھېلىقى نەچچە مو يەرنى تېرىپ ئولتۇرمايدۇ. توققۇزى تەل ، غېمى يوق، ئەڭ ئەقەللىسى زىنداندا ياشىغان بالىدەك بىر نەرسىگە تەلپۈنۈش روھى يوق ئادەم قانداقمۇ بىر ئىش قىلالىسۇن! بۇ بالا دادىسىنىڭ تەختىنى باشقۇرالمايدۇ.

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 4قەۋەتتىكى قۇندۇزئاي نىڭ 2011-09-10 23:03 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل   :
زىنداندا چوڭ بولغان بالا، يۇرۇقلۇقنى كۆرۈپ باقمىغانلىقتىن ئۇ يۇرۇقلۇققا تەلپۈنۈپ ياشىغان. بىراق ئۇنى زىنداندىن چىقىرىپ ھاجەتخانا تازلاش ئىشىدىن رازى بۇلامدۇ يوق؟ دەپ سورىغاندا بۇنىڭغا مۇتلەق بىر خىل جاۋاپ بىرەلمەيمەن. چۈنكى ئۇبالىدىكى ۋىجدانغا قاراش كىرەك. ئەگەر ئاپىسى ئۇنى شۇ زىنداندا . ھەق ناھەقنى تۇنۇتۇپ ياخشى تەربىيلىگەن بولسا، ئۇ بالا ھەرگىزمۇ ئۇ ھاجەتخانا تازلاشقا رازى بولمايدۇ.بىر ئۆمۈر قاراڭغۇلۇق ئىچىدە ياشىغان كىشى ئۈچۈن ، ئۇنىڭ ئەڭ دەسلەپ ئارزۇ قىلىدىغىنى يۇرۇقلۇق. بىراق يۇرۇقلۇققا ئىرىشكەندىن كيىن ئۇنىڭ ئارزۇ قىلىدىغىنى تېخىمۇ چوڭ ئىشلار بۇلىشى مۇمكىن.

پادىشاھنىڭ بالىسى ، ئۇ ھەرگىزمۇ ھېلىقى نەچچە مو يەرنى تېرىپ ئولتۇرمايدۇ. توققۇزى تەل ، غېمى يوق، ئەڭ ئەقەللىسى زىنداندا ياشىغان بالىدەك بىر نەرسىگە تەلپۈنۈش روھى يوق ئادەم قانداقمۇ بىر ئىش قىلالىسۇن! بۇ بالا دادىسىنىڭ تەختىنى باشقۇرالمايدۇ.

كىيىنكى ئىشلارنى قويۇپ تۇرايلى:
شاھزادە كەتمەن چېپىشقا بۇيرۇلغاندا قانداق پوزىتىسىيەدە بولىدۇ؟
زىنداندىكى قۇل كەڭ زىمىنغا چىققاندا قانداق كەيپىياتتا بولىدۇ؟

زىنداندىكى قۇل كەڭ زىمىنغا چىققاندا ، ئەلۋەتتە ئۆزى تۇغۇلۇپ تاكى شۇ كۈنگىچە تەشنا بۇلۇپ كۈتكەن يۇرۇقلۇقنى كۆرگىنىدىن خۇش بۇلىدۇ. ئۆزى كۆرەلىگەنلىكى يۇرۇقلۇققا، زىمىنغا تويماسلىق ۋە ھەيران قېلىش، قىزىقىش بىلەن قارايدۇ. ئۆزىنىڭ مەيلى قانداق ئىش قىلمىسۇن، مۇشۇ يۇرۇقلۇقنى كۆرگىنىدىن خۇشال بۇلۇپ دەسلەپتە باشقىنى ئويلىمايدۇ.

شاھزادە بولسا كەتمەن چاپقىنىدىن ئەلۋەتتە نارازى بۇلىدۇ. بۇ ئېنىق. چۈنكى ئۇ دىگەن كىم؟ خان بالىسى ئەمەسمۇ، تۇغۇلۇپ تاكى شۇ كۈنگىچە ھەممىنىڭ ئالدىدا شۇنچە ئەتىۋارلىنىپ، توققۇزى تەل بىر بالا ، بۇنداق ئىشنى قىلغىنىدىن نارازى بۇلۇپ، ئۆزىنىڭ چوڭ ئىشلارغا لايىق ئىكەنلىكىدىن غودۇڭشىيدۇ، ۋەزىرنى تىللايدۇ، قولىدىكى كەتمەننى ئوڭوشاپمۇ چاپالماي، تېخى پۇتىغا بىرنى ئۇرىۋالامدۇ تېخى   ئۆزىنىڭ دادىسىنىڭ ۋارىسى بۇلۇپ ، يەنىلا باياشاتتا ياشاشقا ھەقىلىق دەپ ئويلايدۇ.

بۇنىڭدىن مۇنداق  نەتىجە چىقىشىمۇ  مۈمكىن.
كىچىكىدىن  زىنداندا  چوڭ  بولغان ئۇ  بالا يەنى ئۆز دۆلىتىگە ۋە خەلىقنى پاراۋانلىققا يىتەكلىگەن   پادىشاھىغا ئاسىيلىق قىلىپ ئۆلتۈرۈلگەن كىشىنىڭ بالىسى  ئۆزىنى كەمسىتىش ۋە  قەلبىگە سىڭگەن  چوڭقۇر  ئۆچمەنلىك تۈپەيلى  ۋاستە  تاللىماي  يۇقۇرغا يامىشىشى ۋە   ۋاقتى  كەلگەندە ھاكىمىيەتنى قولغا  ئىلىش ئۈچۈن ۋەزىرگە ۋە خان جەمەتىدىكىلەرگە  زىيانكەشلىك  قىلىشى  مۈمكىن.
پادىشانىڭ  بالىسغا كەلسەك ،  دادىسى ئۇنى ئەتىۋارلاپ ئېغىر  ئەمگەككە  سالمىغان  بىلەن
ئۇنىڭغا  دۆلەت  باشقۇرۇش بىلىمى ئۈگەتكەن  ۋە تەشكىللەش  ئىقتىدارىنى يىتىلدۈرگەن بولىشى  مۈمكىن .  چۈنكى  بىر  دۆلەتكە  داھى بولغان  ئادەم  ئۇ  دەرىجىدە  ھاماقەت  بولسا  قانداق  بولىدۇ؟  شۇڭا  بۇ  شاخزادە باشتا  جاپا  تارتىشى  لىكىن  كىيىن قەددىنى رۇسلاپ   قايتىدىن  باش  كۆتۈرۈپ دۆلەتنى  قولىغا  ئېلىپ خەلقىنى  خاتىرجەملىككە  ئىرىشتۈرۈشى مۈمكىن.  

شاھزادە كەتمەن چىپىشقا بويرۇلغاندا نارازى بولىدۇ ...ئۆزۈنىڭ نەچچە ۋاقىتىتىن بېرى پەقەت غەپلەت ئويقۇسىدا يېتىۋاتقانلىقىنى، ئەمدى تولىمۇ كىچىككەنلىكىنى ....بىرئاماللارنى قىلىپ  كىچە - كۈندۇز ئاتىسىنىڭ سەلتەنىتىنى ئەسلىگە كەلتۇرۇشنى ئويلايدۇ .
زىنداندىكى قۇل كەڭرى زىمىنغاچىققاندا دەسلىۋىدە ئىنتايىن خۇشال بولىدۇ ، كۈنلەر ئۆتكەنسىرى ئۆزى ئېرىششىكە تېگىشلىك ھۇقۇقنىڭ بولا ئەمەسلىكىنى ھىس قىلىپ يىتىپ پۇتۇن كۈچى بىلەن ۋاستە تاللىماي تېخمۇ كۆپ ھۇقۇقلارغا ئىنتىلىدۇ !

يۇقارقى ھىكايىدىكى  ئىشلارنى  بىزنىڭ  ئاتا ئانىلىرىمىزنىڭ  ئەھۋالىغا  ۋە  پۈتكۈل  مۇسۇلمانلارنىڭ  ئەھۋالىغا سېلىشتۇرۇش  مۇمكىنمۇ؟  
مۇشۇ  نۇقتىدىن چىقىش قىلىپ  تەھلىل قىلساقمۇ بولىۋېرىدۇ.
بولدىلا،  مەن چات كىرىۋالماي،  ئۆزۈڭلارنىڭ ئويلىغىنىڭلار بويىچە تەھلىل قىلىۋېرىڭلار