ئىز تورى-爱智网

　　 داۋالاش سەۋەنلىكىدىن كېلىپ چىققان ھەق - تەلەپ ئىشلىرىدا تۆلەمنىڭ ئۆلچىمى تۆۋەندىكى ئۆلچەملەر بويىچە بېكىتىلىدۇ : (1) داۋالاش ھەققى : داۋالاشتىكى سەۋەنلىك بىمارغا ئېلىپ كەلگەن جىسمانىي زىياننى داۋالاش جەريانىدا شەكىللەنگەن بارلىق داۋالاش چىقىمى بويىچە ھېسابلىنىدۇ ، تالۇننى ئاساس قىلىدۇ . ئەمما ئەسلىدىكى كېسەلنىڭ داۋالاش ھەققىنى ئۆزئىچىگە ئالمايدۇ . دەۋا ئاخىرلاشقاندىن كېيىن يەنە داۋاملىق داۋالاشقا توغرا كەلسە ، ئاساسىي داۋالاش چىقىمى تۆلىنىدۇ . (2) ئىشقا دەخلى قىلىش تۆلىمى : بىمارنىڭ مۇقىم كىرىمى بولسا ، مەزكۇر بىمار خىزمەتكە چىقالماسلىق سەۋەبىدىن كېمىيىپ كەتكەن كىرىمى تۆلەپ بېرىلىدۇ . كىرىمى ۋەقە يۈز بەرگەن رايۇننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە ئىش ھەققىنىڭ 3 ھەسسىسىدىن ئېشىپ كەتكەنلەرگە 3 ھەسسىسى بويىچە تۆلەپ بېرىلىدۇ . مۇقىم كىرىمى يوقلارغا مۇشۇ رايۇننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە ئىش ھەققى ئۆلچىمى بويىچە تۆلەم تۆلىنىدۇ . (3) دوختۇرخانىدا ياتقان مەزگىلدىكى ئوزۇقلىنىش تۆلىمى : ۋەقە يۈز بەرگەن رايۇندىكى دۆلەت خادىملىرىنىڭ كاماندۇرۇپكا يېمەك - ئىچمەك ئۆلچىمى بويىچە ھېسابلىنىدۇ . (4) باققۇچى ھەققى : بىمار دوختۇرخانىدىكى مەزگىلدە مەخسۇس بىر ئادەمنىڭ قارىشى زۆرۈر بولغانلارغا ، ۋەقە يۈز بەرگەن رايوندىكى ئىشچى - خىزمەتچىلەرنىڭ بىر يىللىق ئوتتۇرىچە ئىش ھەققى بويىچە ھېسابلىنىپ تۆلەم تۆلىنىدۇ . (5) مېيىپلىق تۇرمۇش تۇلۇقلىما پۇلى :مېيىپلىق دەرىجىسىگە ئاساسەن ، ۋەقە يۈز بەرگەن رايوندىكى ئاھالىنىڭ ئوتتۇرىچە تۇرمۇش چىقىمى سەۋىيىسى بويىچە ھېسابلىنىدۇ . مېيىپ بولۇپ قالغاندىن تارتىپ ئەڭ كۆپ بولغاندا 30 يىلغىچە تۆلىنىدۇ . ئەمما 60 ياشتىن ئاشقانلارنىڭ 15 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى ، 70 ياشتىن ئاشقانلارنىڭ 5 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك . (6) مېيىپلار قوراللىرى سېتىۋىلىش تۆلىمى : مېيىپلار مەلۇم ئىقتىدارلارغا ئېگە بولغان ئەسۋابلارنى ئىشلىتىشى زۆرۈر بولغانلىقتىن ، داۋالاش ئورۇنلىرىنىڭ ئىسپاتى بويىچە ، ئەڭ ئومۇملاشقان بىر خىل تىپتىكى ئەسۋابلارنىڭ باھاسى بويىچە ھېسابلىنىپ تۆلىتىلىدۇ . (7) دەپنە قىلىش تۆلىمى : ۋەقە يۈز بەرگەن رايۇندىكى بەلگىلەنگەن دەپنە ھەققى بويىچە ھېسابلىنىپ تۆلىتىلىدۇ . (8) بېقىلىۋاتقانلارنىڭ تۇرمۇش پۇلى تۆلىمى : ئۆلگەنلەرنىڭ ياكى مېيىپ بولۇپ قىلغانلارنىڭ ئەمگەك ئىقتىدارىدىن ئايرىلىشتىن بۇرۇنقى ھالىدىن خەۋەر ئېلىپ كېلىۋاتقان ، ئۆزىنى بېقىش ئىقتىدارى يوق كىشىلەر بىلەن چەكلىنىدۇ ، نوپۇسى تەۋە رايۇندىكى ئاھالىنىڭ ئەڭ تۆۋەن تۇرمۇش كاپالىتى ئۆلچىمى بويىچە بېكىتىلىدۇ . 16 ياشقا توشمىغانلارنى 16 ياشقا توشقىچە ھالىدىن خەۋەر ئېلىنىدۇ . 16 ياشقا توشقان ئەمما ئەمگەك ئىقتىدارى يوقلارنى 20 يىلغىچە ھالىدىن خەۋەر ئېلىنىشى كېرەك . ئەمما 60 ياشتىن ئاشقانلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش ۋاقتى 15 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك . 70 ياشتىن ئاشقانلارنىڭ 5 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك . (9) قاتناش ھەققى : بىمار رىئال تۇرمۇشتا زۆرۈر بولغان قاتناش ھەققى بويىچە ھېسابلىنىدۇ ، تالۇن ئاساس قىلىنىدۇ . (10) ياتاق پۇلى : ۋەقە يۈز بەرگەن رايۇندىكى ئادەتتىكى دۆلەت خادىملىرىنىڭ كاماندۇرۇپكا ياتاق چىقىمى تۇلۇقلىما پۇلى بويىچە ھېسابلىنىدۇ ، تالۇن ئاساس قىلىنىدۇ . (11) روھىي زىيان تۆلىمى : ۋەقە يۈز بەرگەن رايۇندىكى ئاھالىنىڭ ئوتتۇرىچە تۇرمۇش چىقىمى ئۆلچىمى بويىچە ھېسابلىنىدۇ. تۆلەم مەزگىلى ئەڭ ئۇزۇن بولغاندىمۇ 6 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك .بىمار باشقا كېسەلگە گىرىپتار بولۇپ قالسا ، تۆلەم مۇددىتى 3 يىلدىن .ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك . زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچى بىمارنىڭ يېقىن ئۇرۇق - تۇغقانلىرىنىڭ دەۋانى بىر تەرەپ قىلىش جەريانىدىكى قاتناش ھەققى ، ئىشتىن قېلىش ھەققى ، ياتاق ھەققى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە بېكىتىلىدۇ . ئەمما ئىككى كىشىدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى كېرەك .