ئۇيغۇرلارنىڭ كىينىش ئادەتلىرى

mujahet

ئۇيغۇرلارنىڭ كىينىش ئادەتلىرى

بۇرۇن ئوغۇل بالىلار يىگىتلىك يېشىغا (16 ياشتىن ئاشقاندا ) يەتكەندە ، بېشىغا گۈللۈك چىمەن دوپپا كىيەتتى . ئۇچىسىغا ( يەڭ ، ياقا ، پەۋازلىرىغا ) گۈل ، چىلتەك - جىيەكلەر تۇتۇلغان قاپ شەكىللىك كۆڭلەك كىيەتتى . بىلىگە پوتا ياكى كەمەر باغلىمايتتى . ئىشتانباغنىڭ ئۇچىغا پۆپۈك قىلىپ ، ئۇنى قىزىل رەڭدە بوياپ ، ئىككى ئۇچىنى تىزىغىچە ساڭگىلىتىۋالاتتى . پۇتىغا قونجىنى قايرىماي يالاڭ ئۆتۈك كىيەتتى . ساقال - بۇرۇت قويمايتتى .

يىگىتلەر توي قىلغاندىن كېيىن ، بېشىغا چىرايلىق گۈل كەشتىلەنگەن دوپپىنى بېشىنىڭ ياڭشىقىغا ( بېشىنىڭ يان تەرىپىگە ) كىيىۋالاتتى . ئۆرە ياقىلىق كۆڭلەك كىيىپ ، بېلىگە گۈل كەشتىلەنگەن ياغلىقنى تۇمارچە (ئۈچ بۇرجەك) شەكلىدە يانپاش سۆڭگىچىنى باستۇرۇپ چىگىۋالاتتى . ئۆتۈكنىڭ قونجىسىنى ئىككىلىك قايرىپ ، قونجىغا غىلاپلىق پىچاقنى قىستۇرۇۋالاتتى . ئۆتۈك ئىچىگە تىزىنى يىپىپ تۇرىدىغان كەشتە پايپاق كىيىۋالاتتى ھەم بۇرۇت قويۇۋالاتتى .

ئەرلەر بالىلىق بولغاندىن كېيىن ، بۇرۇتىدىن باشقا يەنە داقال قوياتتى . بېلىگە قىزىل ياكى جىگەر رەڭلىك پوتا باغلايتتى . ئۆتۈكنىڭ قونجىنى يېرىمىغىچە قايرىۋالاتتى . غىلاپنى پوتىسىغا ئېسىۋالاتتى . رەڭگى تۇتۇقراق كىيىملەرنى كىيەتتى .

بۇلارنىڭ ئىپادىلەيدىغان شەرتلىك مەنىلىرى مۇنداق : " داقال " ---- ئۇنىڭ بالىلىق بولغانلىقىنىڭ بەلگىسى ئىدى . " پوتا " ---- ئۇنىڭ رەسمىي ئەر بولۇپ يېتىلگەنلىكىنى بىلدۈرەتتى . " پوتا " ئۇنىڭ ئائىلىسىنىڭ بارلىق مەسئۇلىيىتىنى ئۈستىگە ئالغان ئەر كىشى ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرىدۇ . غىلاپنىڭ پوتىسىغا ئېسىلىشى --- ئۇنىڭ ئائىلىسىنى ، بالىلىرىنى قوغداشقا تەييار ئىكەنلىگىنى بىلدۈرەتتى . كىيىملەرنىڭ تۇتۇقراق رەڭلىرى بولسا ، ئۇنىڭ ياشلىق چاغلىرىنىڭ ئاخىرلاشقانلىغىنى بىلدۈرىدۇ .

ئەرلەر بالا - چاقىسى كۆپەيسە " قارا ساقال ئەر " دەپ ئاتىلىدۇ . ساقال قويىدۇ ، بېشىغا سىدام ياكى تۇتۇق رەڭدىكى گۈل كەشتە قىلىنغان دوپپىلارنى ، كۇلا - تۇماقلارنى كىيىدۇ . ئۇچىسىغا يان ئىزمىلىق ياكى قاپ شەكىللىك ، تىك ياقا كۆڭلەك كىيىپ ، بېلىگە پوتا باغلايتتى . پۇتىغا قىشتا ئۆتۈك ، باجىڭگىر ، يازدا شىۋەك كىيەتتى .

بۇلارنىڭ ئىپادىلەيدىغان شەرتلىك مەنىلىرى مۇنداق: سىدام دوپپىسى ---- ئۇنىڭ ياشلىق چاغلىرىدىن ئەسەر قالمىغانلىقىنى ؛ ساقال --- كۆپ بالا - چاقىلىق بولۇپ كەتكەنلىكىنى ؛ تىك ياقىلىق قاپ كۆڭلەك --- تۇرمۇش مەسئۇلىيىتى ۋە مەجبۇرىيىتىنىڭ رىجىمىغا ئېلىنغانلىقىنى ، تۇرمۇش ھەلەكچىلىگىدە ئاۋارە ئىكەنلىكىنى بىلدۈرەتتى .

ياشانغان ( 45 ياشتىن ئاشقان ) ئەرلەر بېشىغا يازدا سىدام دوپپا ياكى شاپاق دوپپا ، كۈزدە ياكى قىشتا كەمچەت تۇماق كىيەتتى . ئۇچىسىغا يازلىقى يەكتەك ، قىشتا پىرىجە ( تون ) ، پۇتىغا مەسە - كالاچ كىيەتتى . ياشانغان ئەر كىشىلەرنىڭ بۇ خىل كىيىنىش ئادىتى ھازىرمۇ ئۇيغۇرلار ئارىسىدا ئومۇميۈزلۈك مەۋجۇت .

ئاياق كىيىملىرى

1 . چورۇق : چورۇق ---- كالا ، تۆگە قاتارلىق ھايۋانلارنىڭ خام تېرىسىنى پۇتقا ماس كەلگۈدەك كېسىۋېلىپ ، چۆرىسىگە تۆشۈك ئېچىپ ، تاسما ، شوينا قاتارلىق ( بوغقۇچ ) نى ئاشۇ تۆشۈكلەردىن ئۆتكۈزۈپ ، پۇتقا چىڭ باغلىۋالىدۇ ، پۇت تەبىئىي قىلىپ ) مودېل ) بولىدۇ . بۇ خىل ئاياق كىيىمىنى كىشىلەر " چورۇق " دەپ ئاتايدۇ .

2 . ئۆتۈك : ئۆتۈك --- ئۇيغۇرلارنىڭ قەدىمدىن تارتىپ كىيىپ كېلىۋاتقان ئاياق كىيىملىرىنىڭ بىر تۈرى بولۇپ ، ئۇ ، ئاساسەن ھايۋانلارنىڭ تېرىسىدىن پىششىقلاپ ئىشلەنگەن كۆن - خۇرۇم ، چەم ھەم بۇلغارلاردىن تىكىلىدۇ . ئۇنىڭ ( ئەرەنچە - ئايالچە ) نۇسخىلىرى نەچچە ئون خىلغا يېتىدۇ . ئۇنىڭ يەنە قىشلىق - يازلىقلىرى پەرقلىنىدۇ . قىشتا كىيىدىغانلىرىغا ( ئەستىرىگە ) نېپىز تېرە ياكى كىگىزلەر قات قىلىنىدۇ . كۈزدە كىيىلىدىغانلىرى يالاڭ تىكىلىدۇ . ئايالچە ئكتۈكلەرنىڭ پاشنىسى ئېگىزرەك بولىدۇ . رەڭگى ھەر خىل بولىدۇ . سىپتا تىكىلىدۇ . قونجى ۋە باش قىسمىغا تىكمە ، باسما ھەم چاپلىما قىلىپ ، ھەر خىل نۇسخىدىكى گۈل - نەقىشلەر قىلىنىدۇ . ياش ھەم ئوتتۇرا ياشلىق ئەر - ئاياللار ئومۇميۈزلۇك كىيىدۇ . ئۇنىڭ يەنە ، قىشلىق كىيىلىدىغان ، يۇڭدىن ئىشلىنىدىغان " كىگىز ئۆتۈك " دەپ ئاتىلىدىغان بىر خىل تۈرىمۇ بار .

3 . مەسە - پايپاق : مەسە پايپاقلار ئاساسەن ئىچكى ئاياق كىيىم ھېسابلىنىدۇ . كۆن - خۇرۇم ۋە بۇلغاردىن تىكىلگەن پايپاقلارنى " مەسە " دەپ ئاتايدۇ . ئۇ يەنە " ئۆتۈك مەسە " ۋە " پايپاق مەسە " دەپ ئىككى خىلغا ئايرىلىدۇ . پايپاق مەسىلەر ، ئۇزۇن قونجىلىق ، كالتە قونجىلىق قىلىپ ، نېپىزرەك ماتىرىياللاردىن سىپتا قىلىپ تىكىلىدۇ ، ئاقۇرت قويۇلمايدۇ ، يۇمشاق بولىدۇ . ئۇنى ياز ، كۈز - ئەتىيازلىقى كىيىدۇ .

TANHATIVIX

بىز مۇشۇتىمىدىكى تەتقىقات ماقالىسى يازغاندا مەنمۇ بۇ مەزمۇنلارنى ئانچە مۇنچە كۆرگەن . رەھمەت .

520Studios

قاراپ تۇرۇڭ ئاللاھ خالىسا يەنە 5-10 يىلدىن كىىين مودا بولىدۇ!
سىز بىر ھەقىقەتكە ئىشىنىڭ ھەرقانداق نەرسە تەرەققى قىلىپ ئۆز ئسلىنى تاپىدۇ!
مىڭ ئەزىز بولغاننىڭ بىر خار بولمىقى بار
مىڭ خار بولغاننىڭ بىر ئەزىز بولمىقى بار

dosyar

شۇنداق ، ئۈتەك ، چۇرۇقلارنى كىيىگەن ۋاقىتلارنى ناھايىتى كىچك ۋاقىتلاردا گۆرگەن بولسام كېرەك ، ئىشقىلىپ كۆرگەن يادىمدا ، بەلكىم ئۇ خەلقىمىزنىڭ ئەقىل مىۋىلىرنىڭ بىرسى بولسا كېرەك . مەسىلەنگە چۇرۇقنى ئېلىپ ئېيتساق ، چۇرۇق كىيىگۈچى چۇرۇقنى ئۆزى تىكىپ كىيەلەيدۇ. ئەمما بۈگۈنكى كۈندە ئۇنىڭ ئاتىلىشىىمۇ يۇقاپ كىتىش ئالدىدا تۇرۋاتىدۇ، بەلكىم 2000-يىلىنىڭ كەينىدە تۇغۇلغان بالارغا چۇرۇق دىسەك نىمە ئۇ دىيىشى مۇمكىن .

malika520

چوقۇم تەرەققى قىلىدۇ

banu

توغرا گەپ

mujahet

شۇنداق

huxtar0997

جەمىيەت تەرەققى قىلىپ مەلۇم بىر باسقۇچقا يەتكەندە كەينىگە يانىدۇ ..................مەسلەن ھەمىمىز بىلمىز ئاسەملەر ئىپتىدايى دەۋىردە يالىواچ ياشىغان ئىدى ھازىر تەرەققى قىلىپ ئاخىرقى باسقۇچقا بېرىپ قالغاندەك قىلدۇ ..... سىلەرمۇ كۆرىسلەر كىيىملەر قىسقىراشقا قاراپ يۈزلىنۋاتىدۇ بۇنى بەزىلەر مەدىنيەت دەپ قاراۋاتىدۇ مەن بۇنى مەدىنيەت ئەمەس بەلكى ئىپتىدايىلىققا قايتقانلىق دەپ قارايمەن ھەم سىلەرمۇ شۇنداق ئويلايسىلەرغۇ دەيمەن

mujahet

شۇنداق

mujahet

مەنمۇشۇنداق دەپ قارايمەن