بۇدۇشقاق

 (ھېكايە)

    - ئەسسالامۇئەلەيكۇم! ياخشى تۇرۇپسەنمۇ؟ ۋاي ئەجەپ يوقاپ كەتتىڭ ئاچا، كۆپ سېغىندىمغۇ سېنى...

   مېنى قىزغىنلىق بىلەن قۇچاغلاپ يۈزلىرىمگە ھەدەپ سۆيۈپ كەتكەن بۇ سىڭلىم دوستۇمنى ئەمدى كىم بولغىيدى ، دەپ ئېسىمگە كەلتۈرەلمەي بىردەمنىڭ ئىچىدە قىزىل-سېرىق بولۇپ نەچچە خىل رەڭگە كىرىپ كەتتىم . ئۇ بولسا قىزغىنلىق بىلەن ئەھۋاللىشىشنى داۋام قىلماقتا ئىدى. كوچىدىلا بىر ھازا ئۇنىڭ ئاغزىغا قاراپ ئۈنسىز تۇرۇپ قالدىم . خېلىدىن كېيىن مېنى قايتا بىر قۇچاقلاپ مەڭزىنى ياقتى.

   -ماقۇل ئاچا ، يوقاپ كەتمە، ئۆيگە بارارسەن ، بىلىسەنغۇ؟ ھە ، بېرىپ تۇر!

   -ۋاھ ، ئايىقى نىمانچە يەڭگىل بۇ قىزنىڭ! ،- ئۇ كوچىدا ئىككى يېقىدىكى كىشىلەرگە ئاپتاپتەك كۈلكىلىرى بىلەن سالام قىلغىنىچە كېتىۋەردى.

   باشقا ئىش قىلماي دىگەندەك كېچىچە خىيال قىلىپ ئاخىر ئۇنىڭ كىملىكىنى ئىسىمگە ئالالىدىم:  ئوتتۇرا مەكتەپتە مەندىن نەچچە يىللىق تۆۋەن ئوقۇغان، زېھنى سىناش پائالىيەتلەردە پات- پات ئۇچرىتىپ قالىدىغان، ھېلىقى غەرپ تەرەپتىكىلەردىن سورالغان سۇئالغا شەرقتە تۇرۇپ قول كۆتۈرۈپ ئاسمانغىچە تاقاشتۇرىۋېتىدىغان ھېلىقى قىز شۇ ! ھى  ھى  ھى ...
    ئۇقىزنىڭ كىملىكىنى بىلىۋالغىنىمدىن كېيىن بۇ ئىشمۇ ئېسىمدىن كۆتۈرۈلۈپ كەتتى .

   بىر كۈنى تىكىر - تىكىر ئىشلىرىمنى قىلىپ ئولتۇرسام ، ئۇكام بىر كىچىك باغاقچىنى كۆتۈرۈپ كىردى:
  - ئەيلا، ھېلىقى ۋىتامىن B بۇنى سىزگە بېرىپ قوي، مەن بىلەن ئالاقىلاشسۇن دەيدۇ،- دېدى چىرايلىرىنى بىر قىسما قىلىپ .
  - قايسى ۋىتامىن B ؟
  - يەنە قانچە ۋىتامىن B بارتى؟
  - چىك.. ئا ، دىمەمسىز ، كىملىكىنى، ۋىتامىنC,B,A...دەپ تىلىڭنى چاينىماي ،- ئىچىم پۇشۇپ چالۋاقاپ ، ئىنىمغا سەن سىزنى ئارلاشتۇرۇپ سۆزلەپ كەتتىم.
   ئۇ بىر قاتار سۆزلىگەندىن كېيىن :
  - ھە ، شۇ قىز شۇمۇ؟ ھا  ھا  ھا ... ۋىتامىن B ما ئۇنىڭ لەقىمى؟
  ئەمۋاي شىركىتىدە ئىشلەيدىغان بۇ سۆيۈملۈك قىز ئەسلى زادى خاپا بولمايدىغان، كۈلۈپلا ، ئاپتاپپەرەستەك ئېچىلىپلا تۇرىدىغان قىز بولغاچقا خەقلەر ئۇ قىزنى شۇنداق ئاتاپ قويغان ئىشكەنتۇق ؛
   كېيىن ئۇ قىز قەيەردە كۆرسە شۇ يەردە ، مەن ئالدىراشمۇ ، بىكارچىمۇ كارى يوق، قوللىرىمدىن چىڭ تۇتىۋېلىپ ئۇزۇندىن ئۇزۇنغا سالام قىلىدىغان بولىۋالدى ؛ بۇرۇن ئۇنىڭ بۇ ئىزگۈ خىسلىتىدىن خۇش بولغان بولسام ، مانا ئەمدىلىكتە ئىچىم سىقىلىدىغان بوپ قالغان ئىدى ؛ ئۇنىڭ سالىمى تۈگەپ بولغۇچە ئىچ - ئىچىمدىن نەچچىنى ئاھ ئۇرۇپ بولاتتىم .
   - ئېھ ، جېنىم سىڭلىم ، كەچ كىرىپ كېتىۋاتىدۇ، ۋاقىت كېتىۋاتىدۇ، ماۋۇ بويى پاكار، پۇت-قوللىرىمۇ ئۇنچە چاققان بولمىغان مىس - مىس ئاچىڭىزنىڭ قىلماقچى بولغان ئىشلىرى بار ئىدى...،- دەپ تاقەتسىزلىنىپ ،  يول ماڭغاندا ئاپام ئايەت ئوقۇغاندەك، لەۋلىرىمنى قىمىرلىتىپ تاكى ئۇ قولۇمنى قويۇپ بەرگەنگە قەدەر مۇشۇ گەپلەرنى ئىچىمدە نەچچە قېتىم دەپ كوتۇلداپ چىقاتتىم؛
   بىر كۈنى ھېرىپ - ئېچىپ كەيپىم ناچارغىنا ئىشتىن كەلسەم ، ئۆي ئىچىدە بوران، يۈرىكىم جىغغىدە قىپ قالدى:
  - نېمىش بولدى؟ئاتام يوققۇ؟ ئاپامچۇ؟ - كاڭدا دۈگدەرەپ ئولتۇرغان جىيەن بالىلىرىمغا تىكىلدىم ؛
  - دادام ئاغرىپ ، ئانام ئاغرىپ ...
   كاللامدىن تۈتۈن چىقتى، چوڭ ئەيلەمگە تېلفون قىلىپ بىلدىم، ئاتامنىڭ يۈرەك كېسىلى قوزغىلىپ قېلىپ بالنىستتا يېتىپ قالغان ئىدى ، يۈرىكىم سۇ ، ئۇچقاندەك مېڭىپ تۆت كوچىغا ، تاكسىغا يۈگۈردۈم ؛
   - ۋاي ئاچا، قانداق ، سەن ئەجەپ ئادەم تونىمايسەن - ھە؟
   تىت - تىت بولۇپ ئالدىراپ تۇرغاندا ئاسماندىن < توككىدە > چۈشكەندەك ماۋۇ ۋىتامىن B ئالدىمدا تۇراتتى ، ئۇنىڭغا قاراپ ھىيجارىغىدەك نەدە ھالىم بولسۇن .

   -جېنىم ئۇكام ، ئاتام ئاغرىپ قېلىپ دوختۇرخانىدىكەن ، مەن سىزگە كېيىن تېلفون قىلاي بولامدۇ؟
   لېكىن ئۇ قوللىرىمنى قويىۋېتىدىغاندەك ئەمەس، تۇتقان پېتى ئەگىشىپ ماڭغاچ تىنماي كاپشىماقتا ئىدى.
  -ئاچا، بىزنىڭ شىركەتكە كىرگىن، نەچچە يىلغا قالماي چوقۇم بېيىپ كېتىسەن ، ئۇ قوتا زاۋۇتتا ئىشلىمە بولدى...
  -ماقۇل سىڭلىم ، مەن كۆڭلۈمنى بىر تىنچ قىلىۋېلىپ سىزگە تېلفون قىلاي بولامدۇ؟
  - ۋاي بۈگۈن يۇقۇرىدىكى خانىملار كېلىپ سۆز قىلىدۇ، قاتناشساڭ ياخشى بولىتى، قانداق قىلىسەن؟ قاتنىشامسەن؟
   ئاقمۇ؟ كۆكمۇ؟ يېشىلمۇ؟ ياكى سېرىقمۇ؟
   بۇ قىزبالىنىڭ گېپى تۈگەمدۇ ياكى؟!
   -ئۇكام مەن تېلفون قىلاي دىدىمغۇ سىزگە!؟ - قولۇمنى سىلكىپ تارتىۋالدىم، جىلە بولساملا يوپۇرماقتەك تىترەپ ، تىلىم كالۋالىشىپ ئېغىزىمغۇ گەپمۇ كەلمەي پاقىراپ كېتىدىغان ئەسكى خۇيۇمنى زادى ئۆزگەرتەلمىگەن ئىدىم .
ئۇ مېنىڭ سەت سىلكىشىمگە چېكەتكىدەك تىكىلىپ بىردەم تۇرىۋەتكەندىن كېيىن ، بىردىنلا تۇتۇلدى:
   - ۋاي ماڭە ئاچا، ساڭا ياخشى بولسۇن دەپ ئۆزۈمگە ئاز، نېنىمنى يىسەمچۇ؟
   ئۇ رەنجىدى، مەيلى دېدىم ، دوختۇرخانىغا چاپسانراق بېرىپ ئاتامنىڭ ھالىنى بىلىشتىن باشقا ھېچنىمىنى ئويلىمىدىم ، يولۇمغا قاراپ كېتىۋەردىم. لېكىن، ئۇنى ئەمدى بولدى قىلىدۇ، دەپ خاتالاشقان ئىدىم ، ئۇ ماڭا ياندىشىپ مېڭىپ ، بىلەكلىرىمگە ئېسىلىپ دىگەندەك ئۆزىگە، سۆزىگە قاراتماقچى بولاتتى . ياخشىلىققا ياراشمايدىغان مەندەك ساراڭنى  قارغايتتى، تىللايتتى " ۋاي ئۇكام " دەپ باقتىم . ياق، "ۋاي مەن ناماقۇل" دەپ باقتىم،" ۋاي ئۆتە ئۇكام نىمە قىلساڭ قىل " مۇ دەۋەتتىم ئاخىرى بېرىپ، لېكىن ئۇ مېنى قويۇپ بېرىدىغان چىراي ئەمەس!
   نېمە دىسە دىسۇن، ئەمدى بۇ قىزنىڭ نېمىلەرنى دەۋاتقىنىنى ئاڭقىرغۇدەكمۇ مادارىممۇ قالمىغان ئىدى، يول بارغانچە ئۇزىراپ كېتىۋاتقاندەك ، مەن تاكسىلار تىزىلىپ ئادەم كۈتۈۋاتقان تۆت كوچىغا زادى يېتىپ بارالمايدىغاندەك بىلىنەتتى، ئىچىمدە بولسا مىڭلارچە ئىزتىراپ ، مىڭلارچە تەشۋىش، تىنماي شىۋىرلايتتىم:
   - ئاھ ، رەببىم ، بۇ ساراڭ قىز ماڭا ئەگىشىپ ئۆلگۈچە ماڭسىمۇ بوپتۇ، ئاتامنى پاناھىڭدا ساقلىغىيدىڭ ...

2010- يىل 11- يانۋار